Myśli ludzi wielkich, średnich oraz psa Fafika ebook

Spis treści

ZAMIAST PRZEDMOWY

CZĘŚĆ PIERWSZA Myśleć ze sceptycyzmem, działać z optymizmem

CZĘŚĆ DRUGA Szczęście trzeba rwać jak świeże wiśnie

CZĘŚĆ TRZECIA Ej życie, życie…

CZĘŚĆ CZWARTA Errare chumanum est

CZĘŚĆ PIĄTA Krzesła Ludwików

CZĘŚĆ SZÓSTA …Ty wietrzna istoto

CZĘŚĆ SIÓDMA Dobre rady, przestrogi

CZĘŚĆ ÓSMA Jedz marchewkę

CZĘŚĆ DZIEWIĄTA Klatka wyrusza na poszukiwanie ptaka

O AUTORZE

DODATEK O PISANIU POCZTÓWEK

Przypisy

Wszystkie rozdziały dostępne w pełnej wersji książki.

Opra­co­wa­nie gra­ficz­ne: An­drzej Ba­rec­ki

Pro­jekt pocz­tó­wek: Ma­rian Eile

Ko­rek­ta: Bo­gu­sła­wa Ję­dra­sik

Na ob­wo­lu­cie wy­ko­rzy­sta­no ry­su­nek przed­sta­wia­ją­cy psa au­tor­stwa Ma­ria­na Eile­go

Zdję­cie Ma­ria­na Eile­go (fot. © Ma­rek Hol­zman) po­cho­dzi z ar­chi­wum Ma­rii Te­re­sy Ra­do­miń­skiej

Co­py­ri­ght © by Wy­daw­nic­two Iskry, War­sza­wa 2008

Wy­daw­nic­two do­ło­ży­ło wszel­kich sta­rań, aby pod­pi­sać od­po­wied­nie umo­wy z twór­ca­mi, któ­rych pra­ce zna­la­zły się w tej książ­ce. Nie­ste­ty nie w każ­dym przy­pad­ku oka­za­ło się to moż­li­we, dla­te­go se­kre­ta­riat wy­daw­nic­twa uprzej­mie pro­si o kon­takt wszyst­kich za­in­te­re­so­wa­nych ce­lem do­peł­nie­nia for­mal­no­ści praw­nych.

ISBN 978-83-244-0059-1

Wy­daw­nic­two Iskry

ul. Smol­na 11

00-375 War­sza­wa

tel./faks: (0-22) 827-94-15

e-mail: [email protected]

www.iskry.com.pl

Skład wersji elektronicznej:

Virtualo Sp. z o.o.

ZAMIASTPRZEDMOWY

Zbie­ra­cze do­brych po­wie­dzeń przy­po­mi­na­ją tych, któ­rzy je­dzą wi­śnie czy ostry­gi: wy­bie­ra­ją z po­cząt­ku naj­lep­sze, w koń­cu zja­da­ją wszyst­ko.

CHAM­FORT

*

Afo­ry­zmy są kłam­stwa­mi pod­nie­sio­ny­mi do god­no­ści praw­dy.

EWA WIK­TOR

*

Re­gu­ły są nud­ne, in­te­re­su­ją­ce by­wa­ją do­pie­ro wy­jąt­ki.

Z KSIĘ­GI WU

*

Głę­bo­kie jest czę­sto płyt­kie, płyt­kie jest czę­sto głę­bo­kie, i od­wrot­nie.

ALI BEN MA­RA­BUT

*

Dru­ko­wa­nie po­wie­dzo­nek psa Fa­fi­ka to ab­surd. Prze­cież wia­do­mo, że psy nie mó­wią.

FRAN­CIS, MUŁ

Nie po­tom jest, aby współ­nie­na­wi­dzić, ale by współ­mi­ło­wać.

(AN­TY­GO­NA – JAK PO­DA­JE SO­FO­KLES)

*

Kła­mią nie­wol­ni­cy, wol­ni praw­dę mó­wią.

(SE­NE­KA)

*

Po­la­cy mimo mę­stwa na­ród pło­chy, wy­trwa­ło­ści nie ma, za­ba­wę woli niż pra­cę. Ży­cie so­bie nie­wie­le ceni, dać je w chwi­li za­pa­łu, po­świę­cić ma­ją­tek – to u nich ła­two. Fan­ta­zji u nich dużo, ale gdy się na sło­wa wy­czer­pią, do czy­nu ocho­ty i sił im brak. Se­kre­tu nie za­cho­wa; mó­wić dużo lubi, czy­nić mało.

(KRÓL STE­FAN BA­TO­RY)

*

Praw­da jako uczci­wa nie­wia­sta w lada suk­ni jest przy­jem­na; nie­praw­da jako nie­rząd­ni­ca sza­ta­mi, sło­wa­mi się pstry­mi przy­bie­ra.

(KSIĄDZ SKAR­GA)

*

Niech się dra­pie, kto ma li­sza­je; na­sza skó­ra zdro­wa.

(SHA­KE­SPE­ARE – „HAM­LET”)

*

Zwy­kłą ko­ścią tyl­ko zwy­kłe­go psa prze­ku­pisz.

(FA­FIK)

*

Nie cofa się, kto zwią­zał się z gwiaz­dą.

(LE­ONAR­DO DA VIN­CI)

*

Aby kraj mógł żyć, trze­ba, aby żyły pra­wa.

(MIC­KIE­WICZ)

*

De­mo­kra­cja: ustrój, w któ­rym oby­wa­te­le mogą po­móc pań­stwu.

(B-CIA RO­JEK)

*

Bo­go­wie za­wie­sza­ją naj­więk­sze cię­ża­ry na naj­cień­szych nit­kach.

(ZDA­NIE STA­RO­ŻYT­NYCH)

*

Kła­niasz się plu­skwom, nie dziw się więc, iż lew cię nie za­uwa­ża.

(Z KSIĘ­GI PI)

*

Nie my­śl­cie, aby urząd przez się zły był i na­uka przez się zła była, ale je lu­dzie ze­psu­li.

(MIC­KIE­WICZ)

*

Moż­na wy­ba­czyć za­słu­gi, nie wol­no prze­ba­czać in­tryg.

(NA­PO­LE­ON)

*

Za­wsze z któ­rejś am­bo­ny jest się wy­klę­tym.

(ALOJ­ZY KA­CZA­NOW­SKI)

*

Mę­żo­wie sta­nu po­stę­pu­ją zgod­nie z na­ka­za­mi ro­zu­mu.

Zwy­kli lu­dzie – zgod­nie z na­ka­za­mi uczci­wo­ści.

(WIN­STON CHUR­CHILL)

*

Wiel­kim ide­om po­trzeb­ne są nie tyl­ko skrzy­dła, ale i te­ren do lą­do­wa­nia.

(SA­LA­MI KO­ŻER­SKI)

*

Tak!!!

(SHA­KE­SPE­ARE)

*

Jak pies je, to pies nie szcze­ka.

(FA­FIK)

*

Na­wet na naj­pięk­niej­szym tro­nie świa­ta sie­dzi się za­wsze na wła­snym sie­dze­niu.

(MON­TA­IGNE)

*

Cóż to jest tron? Ka­wa­łek drew­na po­kry­ty ak­sa­mi­tem.

(NA­PO­LE­ON)

*

Pra­wa usta­no­wio­ne są dla spra­wie­dli­wych nie dla­te­go, by nie po­peł­nia­li nie­pra­wo­ści, lecz by jej nie do­zna­wa­li.

(EPI­KUR)

*

Nie wiąż się nig­dy z tym, dla kogo środ­kiem jest to, co dla cie­bie ce­lem.

(HEB­BEL)

*

Na­cjo­na­lizm jest ja­skra­wym przy­kła­dem go­rą­cej wia­ry w wąt­pli­we rze­czy.

(BER­TRAND RUS­SEL)

*

Ty­grys, któ­ry opusz­cza las, bywa za­bi­ty. Las bez ty­gry­sów ule­ga wy­cię­ciu. A więc ty­grys ra­tu­je las, a las ra­tu­je ty­gry­sa.

(ALI BEN MA­RA­BUT)

*

Im chud­szy pies, tym więk­sze pchły.

(FA­FIK)

*

Teo­rie mamy dla in­nych, dla sie­bie za­cho­wu­je­my prak­ty­kę.

(MA­KA­RYN Z CE­DE­TU)

*

Żar­ty moż­nych są za­wsze dow­cip­ne.

(SHA­KE­SPE­ARE – „HAM­LET”)

*

Ła­twiej zdo­być suk­ces, trud­niej na nie­go za­słu­żyć.

(AL­BERT CA­MUS)

*

Na­ro­dy szczę­śli­we nie mają hi­ste­rii.

(ZNA­NE)

*

Po­li­ty­ka nie może obejść się bez ja­kiejś pod­sta­wy mo­ral­nej.

(MIC­KIE­WICZ)

*

Wy­obraź­nia jest waż­niej­sza od wie­dzy.

(AL­BERT EIN­STE­IN)

*

Gdy­by urzą­dzić cał­ko­wi­cie wol­ne wy­bo­ry, każ­dy gło­so­wał­by na sie­bie.

(ALOJ­ZY KA­CZA­NOW­SKI)

*

Moż­na pa­no­wać siłą, ale nig­dy samą tyl­ko zręcz­no­ścią.

(VAU­VE­NAR­GU­ES)

*

Spo­łe­czeń­stwa wol­ne wię­cej za­wsze kła­dą na­ci­sku na wy­ro­bie­nie cha­rak­te­ru, spo­łe­czeń­stwa zaś biu­ro­kra­tycz­ne na wy­tre­so­wa­nie – bo jed­ne po­trze­bu­ją sa­mo­dziel­nych oby­wa­te­li, dru­gie zaś płat­nych sług. Całe nie­bo dzie­li or­ga­ni­za­cję od biu­ro­kra­cji. Kar­ność i or­ga­ni­za­cja są to przy­mio­ty nie­zbęd­ne. Ale w szla­chet­no­ści cha­rak­te­ru tkwi wię­cej kar­no­ści ani­że­li w przy­się­dze służ­bo­wej.

(ST. SZCZE­PA­NOW­SKI)

*

Duma bez po­ko­ry – to próż­ność; po­ko­ra bez dumy – to pod­łość.

(KRA­SIŃ­SKI)

*

Gdy głu­pi mil­czy, za mą­dre­go po­czy­ta­ny bywa.

(SA­LO­MON)

*

To jest mę­czą­ce – gdy nam się sprze­ci­wia­ją; to jest nie­bez­piecz­ne – gdy nam się nie sprze­ci­wia­ją.

(KA­ROL DE KNOT)

*

Kto pierw­szy gu­zik chy­bi, ten już nie da so­bie rady z za­pi­na­niem.

(GO­ETHE)

*

Iksa oskar­żo­no o bi­ga­mię prze­ko­nań. Na roz­pra­wie oka­za­ło się, że ma ich cały ha­rem.

(KA­ROL IRZY­KOW­SKI)

*

Nie usi­łuj za­do­wa­lać za­wist­nych.

(VAU­VE­NAR­GU­ES)

*

Ce­chą zdro­wych na­tur jest to, że łak­ną praw­dy – i te tyl­ko na­ro­dy od­ro­dzi­ły się i pod­nio­sły, któ­re praw­dę so­bie mó­wić po­zwa­la­ły.

(KA­LIN­KA)

*

Trud­no ustrzec tego, co się wie­lu po­do­ba.

(SE­NE­KA – TAK­ŻE K. PA­TACZ­KÓW­NA)

*

Pa­mię­taj, że kto prze­grał, za­wsze wi­nien. Je­że­li nam nie wie­dzie się, po­win­ni­śmy do­cho­dzić na­przód, o ile my sami tego przy­czy­ną. A po­tem do­pie­ro ze­wnętrz­ne oko­licz­no­ści roz­wa­żaj­my.

(MIC­KIE­WICZ)

*

Nie po­le­zie orzeł w gów­na.

(WY­SPIAŃ­SKI)

*

Funk­cjo­na­riu­sze ty­ra­nii nie­na­wi­dzą wol­no­ści.

(AGRY­PIUS)

*

Fi­lo­zo­fie tak samo pod­le­ga­ją mo­dzie jak stro­je, mu­zy­ka, bu­dow­nic­two itp.

(VAU­VE­NAR­GU­ES)

*

W je­den ty­dzień, przez sześć dni, nie moż­na zro­bić nic na­praw­dę po­rząd­ne­go. Przy­kład: świat.

(B-CIA RO­JEK)

*

Wie­le prze­cin­ków uda­je, że są krop­ka­mi.

(B-CIA RO­JEK)

*

Po­ję­cia ogól­ni­ko­we i za­ro­zu­mia­łość za­wsze zdol­ne są spro­wa­dzić strasz­li­we nie­szczę­ścia.

(GO­ETHE)

*

Po­chwa­ły nie zmie­nią wiel­błą­da w dro­ma­de­ra.

(ALI BEN MA­RA­BUT)

*

De­mo­kra­cja to jest naj­lep­szy ustrój pań­stwo­wy. W nim każ­dy oby­wa­tel może po­stę­po­wać tak, jak ży­czy so­bie jego żona.

(AN­TO­NI UNIE­CHOW­SKI)

*

Skar­pet­ka jest apo­li­tycz­na: nie jest ani lewa, ani pra­wa.

(ŁAP­KIN)

*

Zdol­ność roz­róż­nie­nia tego, co moż­li­we, a co i nie­moż­li­we – od­róż­nia bo­ha­te­ra od awan­tur­ni­ka.

(HI­STO­RYK MOM­M­SEN)

*

Im wy­żej mał­pa się wspi­na, tym bar­dziej od­sła­nia swój ty­łek.

(FEUCH­TWAN­GER)

*

Tra­ge­dia: miej­sce, w któ­rym tchó­rze umie­ra­ją, a bo­ha­te­ro­wie giną.

(STYŚ WIN­CEN­TY, WIEŚ PA­LI­KÓW­KA)

*

I w po­li­ty­ce piesz­czo­ty nie za­stą­pią mi­ło­ści.

(B-CIA RO­JEK)

*

Czło­wiek bro­ni błę­dów, któ­re ko­cha.

(SE­NE­KA)

*

Tak jest, jem ta­nie mię­so.

(FA­FIK)

*

Oszczęd­ność tyl­ko chro­ni przed zbied­nie­niem; je­dy­nie pro­du­ko­wa­nie może dać bo­gac­two.

(MGR ST. KA­WU­SIA)

*

Sła­wa bo­ha­te­ra jest lep­sza niż sam bo­ha­ter.

(PER­SKIE)

*

Naj­wznio­ślej­sze po­ję­cia fi­lo­zo­fii mogą być wy­da­ne ję­zy­kiem po­spo­li­te­go ludu.

(MIC­KIE­WICZ)

*

Nie tyl­ko śmie­ta­na bywa bita.

(Z KSIĘ­GI WU)

*

Dzie­się­ciu ubo­gich śpi pod jed­ną der­ką, ale dwu kró­lom i świat za cia­sny.

(PER­SKIE)

*

Wiel­kie są na­ro­dy, gdy bun­tow­ni­ka­mi są twór­cy, małe – gdy kry­ty­cy.

(KA­ROL DE KNOT)

*

Je­śli trze­ba się bić, od­dam dwie moje ręce, ale by osią­gnąć po­kój, chęt­nie od­dam czte­ry!

(HEN­RYK IV FRAN­CU­SKI)

*

Mu­sia­łem do­żyć sę­dzi­we­go wie­ku, aby wresz­cie na­uczyć się po­wie­dzieć: „Nie wiem”.

(SO­MER­SET MAU­GHAM)

*

Po­wo­dze­nie złych kró­lów nie­szczę­ściem jest dla na­ro­dów.

(VAU­VE­NAR­GU­ES)

*

Nie ma nic strasz­niej­sze­go niż czyn­na igno­ran­cja.

(GO­ETHE)

*

Sła­by tyl­ko rzeź wy­bie­ra.

(KRA­SIŃ­SKI)

*

Na­tu­ra nie zna ani na­gród, ani kar, tyl­ko kon­se­kwen­cje.

(KA­ROL DE KNOT)

*

Naj­gor­szym stop­niem nie­wie­dzy jest wie­dza fał­szy­wa.

(ALI BEN MA­RA­BUT)

*

Pod­no­sze­nie sto­py to moja spe­cjal­ność.

(FA­FIK)

*

Ge­niusz jest za­wsze asce­tą. Wyż­szym du­chom ape­ty­ty fi­zycz­ne wy­da­ją się ro­dza­jem głu­po­ty.

(EMER­SON)

*

Mało jest za­sad słusz­nych pod każ­dym wzglę­dem.

(VAU­VE­NAR­GU­ES)

*

Po­tę­ga kró­lów po­le­ga na wła­dzy, po­tę­ga dzie­ci – na łzach, po­tę­ga kur­ty­zan – na stro­jach, po­tę­ga dzie­wic – na mło­do­ści.

(Z KSIĘ­GI PI)

*

W na­gro­dę otrzy­my­wał tyl­ko od­wrot­ne stro­ny me­da­li.

(KA­ROL IRZY­KOW­SKI)

*

Gdy­by za ma­rze­nia wy­ta­cza­no pro­ce­sy, ża­den czło­wiek nie uszedł­by wię­zie­nia.

(PI­TI­GRIL­LI)

*

Po­glą­dy lisa za­leż­ne są od tego, z kim mówi.

(ZDZI­SŁAW DO­LAT­KOW­SKI)

*

Cno­ta, jak za­pał­ka, słu­ży tyl­ko je­den raz.

(LOR­DÓW­NA GAL­LU­XÓW­NA)

*

Dąż!

(Z KSIĘ­GI WU)

*

Bar­dzo nie­bez­piecz­na jest mier­no­ta, któ­ra może się po­wo­łać na to i na owo.

(FRIE­DRICH HEB­BEL)

*

Ko­mar jest mały, a bo­le­śnie kłu­je.

(ŚW. IGNA­CY)

*

MO­RA­LI­STA – okre­śle­nie pi­sa­rza, któ­ry czę­sto zmie­nia prze­ko­na­nia.

(JAN BŁOŃ­SKI)

*

Uczy­my się na błę­dach. Są na­ro­dy, któ­re uczą się na osią­gnię­ciach.

(ALOJ­ZY KA­CZA­NOW­SKI)

*

Duża wie­dza czy­ni skrom­nym, mała za­ro­zu­mia­łym. Pu­ste kło­sy dum­nie wzno­szą się ku nie­bu, kło­sy peł­ne ziar­na w po­ko­rze po­chy­la­ją się ku zie­mi.

(ER­SKI­NE CALD­WELL)

*

Wca­le nie szcze­ka­my na ka­ra­wa­ny, aby się one za­trzy­ma­ły. Chce­my tyl­ko, żeby się chwil­kę za­sta­no­wi­ły, czy na­praw­dę idą w do­brym kie­run­ku.

(FA­FIK)

*

Nie moż­na ukło­nić się jed­nej praw­dzie, nie na­stę­pu­jąc dru­giej na pię­tę.

(FRIE­DRICH HEB­BEL)

*

Ja­dal­ny – na­da­ją­cy się do je­dze­nia, ła­twy do stra­wie­nia: ta­kim jest ro­bak dla żaby, żaba dla węża, wąż dla świ­ni, świ­nia dla czło­wie­ka, czło­wiek dla ro­ba­ka.

(AM­BRO­SE BIER­CE)

*

Nie wskrze­si ra­cja zgu­by.

(A.M. FRE­DRO)

*

Siłę daje pe­wien ro­dzaj bez­pie­czeń­stwa, a spra­wie­dli­wość daje inny.

(ALA­IN)

*

Pij, Cy­klo­pie! Po mię­sie ludz­kim wino słu­ży!

(HO­MER)

*

Cy­ta­ta: fał­szo­wa­nie przez przy­ta­cza­nie.

(MA­KA­RYN Z CE­DE­TU)

*

Trze­ba umieć od­waż­nie zła­pać byka za ogon i spoj­rzeć mu pro­sto w oczy.

(GE­NE­RAŁ MAT­THEW RID­GWAY)

*

W ciem­ną, ulew­ną noc wy­glą­dać przez okno.

(FRIE­DRICH HEB­BEL)

*

Ach, jak trud­no pa­trzeć, gdy inni par­ta­czą to, co my umie­my zro­bić do­brze!

(AGRY­PIUS)

*

Czło­wiek strze­la – i tra­fia w dru­gie­go czło­wie­ka.

(PRAW­DA)

*

Ja­kie buty na­ród nosi, taka jest i jego sto­pa ży­cio­wa.

(JAN KA­MY­CZEK)

*

Dużą war­tość mają wą­tro­ba, ner­ki i mózg. Rów­nież za­sto­so­wa­nie, ale nie­du­że, ma ser­ce.

(MO­NA­TO­WA „KSIĄŻ­KA KU­CHAR­SKA”)

*

Je­dy­nie bez­u­ży­tecz­ność pierw­sze­go po­to­pu spra­wia, że Bóg nie zsy­ła dru­gie­go.

(CHAM­FORT)

*

MAR­SJA­NIE, GO HOME!

(NA­PIS NA MU­RZE W ROKU 2000)

*

Mu­rzyn zro­bił swo­je, Mu­rzyn może odejść.

(SCHIL­LER)

*

Waż­niej­sza jest spra­wie­dli­wość niż mi­łość.

(HEN­RY DE MON­THER­LANT)

*

Zgi­nę­ła Pom­pe­ja, kie­dy roz­draż­nio­no We­zu­wiu­sza.

(MA­JA­KOW­SKI)

*

Nie uspra­wie­dli­wiaj tego, kto gry­zie in­nych w ty­łek, że to wa­riat. To prze­stęp­ca. Praw­dzi­we­go wa­ria­ta po­zna­je się po tym, że gry­zie tyl­ko sie­bie.

(LORD GAL­LUX)

*

Z dwoj­ga złe­go naj­le­piej wy­brać trze­cie.

(Z KSIĘ­GI PI)

*

Nic tak nie wzma­ga sił prze­ciw­ni­ka jak wy­rzą­dzo­na mu krzyw­da.

(PA­DE­REW­SKI)

*

Do­bry oby­wa­tel to czło­wiek, któ­ry do­ma­ga się lep­szych dróg, lep­szych szkół, więk­szej licz­by szpi­ta­li i mniej­szych po­dat­ków.

(BAN­KING)

*

Pies, za­pę­dzo­ny ki­jem do lasu, nie ugry­zie niedź­wie­dzia.

(GDZIEŚ TO SŁY­SZA­ŁEM – F.)

*

Wszyst­kie wiel­kie praw­dy na po­cząt­ku są bluź­nier­stwem.

(G.B. SHAW)

*

Inni zmie­nia­ją cią­gle po­glą­dy po­li­tycz­ne, to jest w po­rząd­ku. A jak ja dla od­mia­ny zro­bi­łam so­bie płu­kan­ką wło­sy tro­chę na rudo, to za­raz przy­ty­ki.

(KRE­CIA PA­TACZ­KÓW­NA)

*

Przy szu­ka­niu pcheł ko­niecz­ny jest po­śpiech.

(FA­FIK)

*

Kto chce za wie­le do­wieść, nie do­wo­dzi ni­cze­go.

(BAL­ZAC)

*

Kto się wca­le nie boi, ła­two może zo­stać zbrod­nia­rzem. Kto się boi za wie­le, ła­two może zo­stać nie­wol­ni­kiem.

(Z KSIĘ­GI WU)

*

Im bar­dziej ja­kieś za­ję­cie jest świń­skie, tym wię­cej w nim trze­ba uczci­wo­ści.

(BAL­ZAC)

*

Dy­plo­ma­ci zdra­dza­ją wszyst­ko z wy­jąt­kiem swo­ich uczuć.

(VIC­TOR HUGO)

*

Mi­łość jed­na nie dzia­ła mar­nie… Pro­mien­na sama w so­bie, gasi za­wi­ści, osła­bia ura­zy, daje wszyst­kim spo­kój, łą­czy roz­dzie­lo­nych, pod­no­si upa­dłych, gła­dzi nie­rów­no­ści, pro­stu­je krzy­wi­zny, wspie­ra każ­de­go, nie ob­ra­ża ni­ko­go. Mi­łość two­rzy pra­wa, a kto nią po­gar­dzi, wszyst­ko stra­ci.

(Z AKTU UNII HO­RO­DEL­SKIEJ Z ROKU 1413)

*

Są dwa punk­ty wi­dze­nia każ­dej spra­wy: mój, dru­gi myl­ny.

(SA­LA­MI KO­ŻER­SKI)

*

*

Tra­gizm rodu ludz­kie­go: na ogół czło­wiek jest mą­dry jed­no­stron­nie, ale głu­pi wie­lo­stron­nie.

(LU­DWIK HIRSZ­FELD)

*

Ła­twiej jest zła­mać uczo­ne­go niż go zwy­cię­żyć.

(LU­DWIK HIRSZ­FELD)