Razem, a nawet osobno ebook i audiobook

Copyright © Barbara Kwinta, 2023

Projekt okładki

W. Wójcik

Zdjęcie na okładce

© Studio4/iStockphoto.com

Redaktor

Anna Derengowska

Redakcja

Ewa Witan

Korekta

Katarzyna Kusojć

Bożena Hulewicz

ISBN 978-83-8295-477-7

Warszawa 2023

Wydawca

Prószyński Media Sp. z o.o.

02-697 Warszawa, ul. Rzymowskiego 28

www.proszynski.pl

Nie wychodząc stąd,

raczej trudno będzie wam

znów tu przyjść.

Astrid Lindgren, Pippi Pończoszanka

Mieszkańcom mojego Honolulu

PROLOG

Wieliczka jest jak mój szary kardigan. Wygodny i znajomy. Ale na bal debiutantek bym w nim nie poszła.

Dom Towarowy Kinga. Na wystawie od zawsze ta sama wieża ułożona z puszek coca coli, które tylko w grudniu transformują się w choinkę. Targ. Kościół. Stare kamienice wciśnięte między nowe klocki z betonu. Klasztor, szkoła, tory kolejowe.

Trochę bogatych w dżinsach. Dużo średnich w kardiganach. Sporo bezdomnych. Taksówkarze. Prostytutki w cekinowych spódnicach, które błyszczą jak kryształki solne. Lombard ze ściennym kalendarzem pełnym wielkich piersi.

– Czy nam też urosną takie ogromne? – pytam siostrę, kiedy jak co piątek wracamy z targu obładowane siatkami. Taszczymy włoszczyznę, mięso i pierwsze truskawki. Mamy siedem i dziesięć lat i takie same warkocze, związane na końcach atłasową tasiemką.

Patrzymy na siebie przerażone, a potem już zawsze odwracamy wzrok, mijając lombard Grzechu, ten na ulicy Krzywej, łączącej rynek i plac targowy.

Drepcząc zakurzonym chodnikiem, pełnym dziur i petów, trudno uwierzyć, że kardiganowe miasto jest przykrywką dla dziewięciopoziomowego królestwa. Bruk wibruje pod stopami. Kto wie, co się dzieje w nieodkrytych korytarzach rozciągniętej pod całym miastem kopalni? Może żyje tam grupa księżniczek bez gorsetów i spiętych włosów? Może to tam ukryła się Atlantyda, a potwór z Loch Ness pływa w solankowym jeziorze? Mogłabym to sprawdzić. Zapaść się między płyty chodnika i wpaść prosto do jednej z kryształowych grot. Żywiłabym się słonym karmelem i frytkami. Czas płynąłby sobie gdzieś wyżej. Ponad bezpiecznym schronem.

1

ALOHA

Dwa dni. Czterdzieści osiem roboczogodzin. Dwie bite doby bez prysznica.

Wyczekiwałam kąpieli jak koty marca. Tańczyłam odwieczny taniec deszczu, a właściwie deszczownicy. W dół i w górę. W dół i w górę. Setny raz wyjęłam figurkę tyranozaura z bezzębnej jamy ustnej Wandzi i włożyłam do przyczepy plastikowego traktora Stasia.

No i wreszcie. Rzadkie zjawisko zazębienia postaci, miejsc i okoliczności. Postać numer jeden – Wandzia, lat zero, spała. Jednocześnie – podkreślam, bo to ważne – jednocześnie Staś, lat trzy, rozpoczął budowę domu wielopokoleniowego z pustaków – poduszek. Zwykle zajmuje mu jakieś dziesięć minut, nim doprowadzi swoją budowlę do stanu deweloperskiego.

Miałam dziesięć minut. Zegar tykał tak głośno, że zagłuszyłby ryk tyranozaura i całej Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Wandzia spała. Wandzia spała, a Staś budował dom. Równocześnie. Dziewięć minut i trzydzieści sekund.

Tik. Tak.

Biegłam na palcach jak primabalerina. Wandzia nie mogła mnie usłyszeć. Miała taki delikatny sen. Jak wiosenny wiatr. Jak płatki róż.

Byłam w łazience na poddaszu. Uchyliłam drzwi. Wytężyłam słuch. Gotowa, by w każdej chwili pobiec do dzieci, rozebrałam się. Dresowe spodnie i bawełniany stanik zeszły ze mnie jak druga skóra. Portugalskie kafelki na jednej ze ścian mieniły mi się w oczach jak rozbite szkiełka.

Odkręciłam wodę. Z deszczownicy zaczął spływać upragniony deszcz. Najpierw chłodny. Chłodził moje piersi i skronie. Nuciłam w myślach piosenkę o pajączku. „Tyciutki pajączek na górze rynny był, nagle przyszedł deszcz i…”.

Stuknij się, Maria, wyłącz playlistę. Jesteś sama. Jedno śpi, drugie na placu budowy. Deszcz. Ty, skryta przed wszystkimi pod rozprutą chmurą. Woda była mokra, teraz już ciepła. Prawie parzyła. Otuliła mnie pierzyna pary.

Stałam pod strumieniem, wreszcie skupiona. Krop­le spływały z moich zakamarków. Na wszelki wypadek się nie ruszałam. Żel pod prysznic pachniał mandarynką. Miałam ochotę go zjeść.

Nie sięgnęłam nawet po maszynkę. Szkoda czasu na golenie nóg dla Niko, skandynawski współtwórca Stasia i Wandzi do końca miesiąca był w pracy. Nikt nie zobaczy moich gołych łydek jeszcze długo. Do tego zbliżała się zima, więc dobrze mieć dodatkową warstwę futra. Cztery minuty. Miałam jeszcze całe cztery minuty.

Bim-bam.

O nie. Nie słyszałam tego. Nie, nie, nie. To nie dzwonek do drzwi. Złudzenie. Zdarza się przy zmęczeniu. Fatamorgana słuchowa.

Bim-bam.

Woda. Zapach mandarynki. Nic. Nie. Słyszałam.

Bim-bam.

Szlag niech to trafi. Moje trzy i pół minuty. Nie oddam ich bez walki. Nie pójdę.

A co, jeśli to MOPS przyjechał sprawdzić, czy nie zostawiłam dzieci bez opieki?

Dobra. Pójdę. Muszę iść. Na pewno obudził Wandzię. Kurier barbarzyńca. Mimo wszystko ratował mi życie. Przywiózł ekopieluchy.

Zakręciłam kurek i wyszłam. Woda spływała z moich włosów, po karku, łopatkach, pośladkach. Wielkie lustro naprzeciw prysznica pokazało jasne gołe ciało. Pieprzyk na obojczyku, dwie blizny po cesarskich cięciach, jedna tuż pod drugą. Białe ślady w miejscu szortów, które nosiłam całe lato. Ciemne brwi nad czarnymi oczami. Wpółotwarte usta, zdziwione same sobą.

Włożyłam szlafroczydło. Było fioletowe i za duże. Nie cierpiałam fioletu. Ale dzięki szlafroczydłu nie musiałam się wycierać. Gruba frotowa struktura wchłonęła resztki deszczu.

Bim-bam.

– Idę! Już idę, no. – Starałam się szeptać na tyle głośno, by barbarzyńca usłyszał, a Wandzia nie.

Minęłam Stasia, który właśnie układał dach z koca. Wystawił język, by mocniej skupić się na prawidłowym montażu. Nie widział mnie. Pobiegłam w stronę klatki schodowej. Sęki na drewnianej poręczy, ubłocone buty na półpiętrze, ruchoma płytka na podłodze na ganku, spękany tynk przy drzwiach wejściowych. Zapach ziemniaków we wnęce korytarza.

Od trzydziestu lat nie byłam poza domem dłużej niż dwa tygodnie. Przebiegłabym po każdym piętrze z zamkniętymi oczami, na łyżwach i w skafandrze nurka.

Oczywiście, że ją obudził. Skoro budził ją szelest muszych skrzydeł, jak miał jej nie obudzić dzwonek do drzwi.

Poleciałam z powrotem na górę, do pokoju Wandzi. Płakała jak sto Wandź i zwinęła malutkie dłonie w czerwone piąstki.

– No już, już – wyszeptałam i opatuliłam ją w moje szlafroczydło. Staś pobiegł w ślad za nami. Mama w szlafroczydle.

Bim-bam.

Bim-bam.

– Ktoś dzwoni, mamusiu.

– Wiem. Idę.

Sęk na poręczy, cztery schody, półpiętro, błoto, kolejne cztery schody, ruchoma płytka, ziemniaki i byłam pod drzwiami.

Otworzyłam. Staś powiesił się na sznurku od szlafroka i prawie mnie rozebrał. Chłodne popołudnie razem z kilkoma listkami wpadło do korytarza. Zobaczyłam najpierw powietrze, potem liście. I autobus. I ciężarówkę z wielką przyczepą.

Dopiero potem zobaczyłam jego. Udawałam, że nie poznałam. Ale tylko udawałam. Poznałabym go zawsze i wszędzie. Po samym zapachu. Po dotyku. Po wrażeniu, że jest gdzieś blisko.

– Dzień dobry, Marysiu.

2

HOKKAIDO

Skąd znał mój adres? – monologowałam do dyni hokkaido, którą właśnie miksowałam na zupę krem. Ostrza blendera wwiercały się w gąbczastą strukturę. Pomarańczowa breja bryzgała, siejąc spustoszenie na białych kafelkach, białych meblach i białej podłodze.

Mimo to hokkaido była moją przyjaciółką. Nie wymagała obierania ze skóry i można było z niej zrobić wszystko, od kotletów przez zupę po ciasto. Jedna dynia, menu na cały dzień. Jak większość wynalazków z Japonii hokkaido była dziwna, ale genialna.

Jak większość wynalazków z Europy wełniany golf, który miałam na sobie, był awangardowy i bezużyteczny. Drapał, uciskał szyję i zdecydowanie nie nadawał się do gotowania obiadu, nawet w jesienne przedpołudnie.

– Biorąc pod uwagę fakt, że nie zmieniłam adresu od trzydziestu lat – tłumaczyłam dyni – nie musiał wynajmować detektywa Rutkowskiego, żeby mnie znaleźć.

Moja przyjaciółka zabulgotała ze zrozumieniem, a ja podjęłam próbę wyswobodzenia się z przydługiego swetra, zanim mnie udusi. Po krótkiej szamotaninie cisnęłam różowy golf pod stolik obserwowana przez dwie pary młodych i wnikliwych ślepi. Tylko czekać, aż Wandzia i Staś zdejmą swoje podkoszulki i wszyscy będziemy paradować na golasa w pachnącej dynią i niedawnym remontem kuchni.

Odgarnęłam włosy, nabrałam powietrza w płuca i rozlałam gęsty krem do ceramicznych miseczek.

– Wyborna zupa na stole. Mmmm, ten zapach, ten smak, ta konsystencja! – zapraszałam do stołu, naśladując ton Roberta Makłowicza.

Staś mieszał pomarańczową papkę, nachylając głowę nad miseczką. Wandzia, w dostawionym krzesełku z tacką, więcej wchłaniała przez skórę, niż jadła, ale przynajmniej komplet moich dzieci był przy stole jednocześnie. Delektowałam się tym. Chwilowe spełnienie, ciepło, mamowatość opanowały mnie i zatrzymały.

– Tatuś wraca jutro? – Staś zamyślił się nad kolejną łyżką.

– Za tydzień.

– Mówiłaś, że w niedzielę, a dziś jest sobota. Po sobocie jest przecież niedziela.

– W niedzielę za tydzień, Stasiu. Pojedziemy na lotnisko, będziemy liczyć samoloty i trzymać kartkę z napisem: „tata – daddy”.

Wtedy Wandzia skończyła „jeść” i zaczęła zdejmować dyniową maseczkę nawilżającą z buzi, gaworząc znajome „tatatatata”.

Tatatatata, czyli Niko, pracował na platformie wiertniczej rzuconej gdzieś na Morzu Norweskim. Potężna i nowoczesna Gro Harlem była jego drugim domem. Albo drugą żoną. Nie miałam pewności.

Rodzinna tradycja. Dziadek Jansen pracował na platformie wiertniczej. Ojciec Jansen pracował na platformie wiertniczej. Niko Jansen był genetycznie zaprogramowany do pracy na platformie wiertniczej.

Na początku asystował technikom, potem trochę spawał, pomagał wiertaczom, aż wreszcie sam stał się głównym wiertaczem, czyli najważniejszą osobą na wydobywczym poligonie. Mokro, zimno, wichura. Wszystko się trzęsie, a on kieruje wiertłem tak, żeby nikt nie stracił życia, zdrowia i majątku. Niko w swoim żywiole.

Rok temu awansował. Nadzorował teraz prace wydobywcze z poziomu informatycznego, z wysokości skórzanego fotela z miękkimi podłokietnikami. Cicho, sucho i wygodnie. Dla Niko raczej degradacja niż awans, ale nie odrzuca się podwyżki, kiedy w bagażu żona, małe dziecko i drugie w drodze.

– A kiedy przyjedzie babcia? – Staś nie dawał za wygraną.

– Nim spadnie pierwszy śnieg. Tak się umówiliście, pamiętasz?

– A dlaczego nie pojechaliśmy z nimi na te wakacje do Dominiki?

– Na Dominikanę. Bo Wandzia jest za malutka, żeby lecieć na Dominikanę.

– Ale dlaczego?

– Bo niedawno się urodziła.

– Dlaczego?

– Bo tak wskazywał termin porodu.

– Dlaczego?

– Bo minęło dziewięć miesięcy od poczęcia.

– Dlaczego?

– Bo czas płynie.

– Dlaczego?

– Spytaj Einsteina.

– Kogo?

– Takiego pana.

– Tego, który był u nas wczoraj? To pan Einstein?

Wandzia jęknęła w odpowiednim momencie. Solidarność jajników. Rozdziawiła buzię, ukazując nabrzmiałe dziąsła i wyciągając rączki do „mami”.

Zbyłam mojego synka, łamiąc wszystkie zasady idealnego rodzica z książki Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły1. Udałam, że nie słyszę pytania, czy Albert Einstein to Janek Wybicki. Ten Janek Wybicki.

Staś nie był usatysfakcjonowany. Czuł smród oszustwa, którym zionęłam jak smok wawelski ogniem.

Starałam się zrekompensować wcześniejszą ignorancję zabawą w Boba Budowniczego, a kiedy moje pomarszczone po długiej kąpieli i najedzone kaszą manną dzieci wreszcie zasnęły, schowałam głowę pod kołdrę i wyobrażałam sobie, że jestem głęboko pod ziemią.

Nikt mnie nie widzi, nikt mnie nie słyszy.

Zakopałam się głębiej między poszewkę i na chwilę zniknęłam.

Byłe miłości nie powinny wyłaniać się z odmętów przeszłości, by mącić teraźniejszość. A noszenie golfów trzeba dopisać do listy tortur w Guantanamo.

CIĄG DALSZY DOSTĘPNY W PEŁNEJ, PŁATNEJ WERSJI

PEŁNY SPIS TREŚCI:

PROLOG

1. ALOHA

2. HOKKAIDO

3. KOSTKA POLSKA

4. ŻÓŁTY BYT

5. SIEDEMSET TRZYDZIEŚCI DWA DNI

6. OPADŁE WITKI

7. CO POWIE RYBA

8. BOGURODZICA

9. FUCK

10. ŁYSY TO KUDŁATY

11. BIZNESPLAN

12. CZERWONY DYWAN

13. HONOLULU

14. ASPEN

15. KOCIE ŁBY

16. BOJOWNIK I SIOSTRA ANASTAZJA

17. ABSOLUTNIE

18. Z PAMIĘTNIKA NASTOLETNIEGO REMONCIARZA

19. NESESER

20. MENTALNA KANAPA

21. RAUTY

22. ODLOT

23. PODZIEMNE ŻYCIE

24. NAUPAKA

25. GRUZ

26. RUMIANE LICO

27. LEGO

28. UCZTA ALIKA

29. MARKI LUKSUSOWE

30. DUŻY MIŚ

31. CZARY-MARY

32. SUKIENKA

33. PELERYNA

34. ZAKOCHANE PARY

35. NIEBO OD ŚRODKA

36. NOWINY WIELICKIE

37. PARYTETY

38. MAX

39. MIÓD I ŻURAWINA

40. REANIMACJA

41. ZA OSIEM GODZIN

42. WIRUJĄCA SUKIENKA

43. SUFIT, KTÓRY NIE SPADŁ

44. ZGŁASZAM REKLAMACJĘ

45. MAMONA

46. MARYLAND

47. POSZEWKA

48. MAMA I TATA

49. UKULELE

50. TERMINAL

51. DESPACITO

52. LISTY DO MARYSIEŃKI

53. POTWÓR

54. MIAMI

55. KANION

56. MARIA ANTONINA

57. NORWESKI SZAMAN

58. NARODZINY W VERONIE

59. KRUSZONKA

60. KAPUT FRANCISZKAŃSKI

61. GRANAT NA WIOSNĘ

62. PIEPRZ

63. TURECKI DYWAN

64. PULPET

65. SZORSTKI RĘCZNIK

66. POCAŁUNEK W DESZCZU

67. MUCHY NAD TALERZEM

68. DAMA Z ŁASICZKĄ

69. DZIECI TO NIE FIORDY

70. WIKING POD ZIEMIĄ

71. NIEBIESKI REFLEKTOR

72. NIE CIERPIĘ BLONDYNÓW

73. BIAŁA KREDKA

74. DIRTY DANCING

75. COŚ SIĘ SKLEJA, COŚ SIĘ SYPIE

76. DRUGIE HAWAJSKIE TOWARZYSTWO

77. LEI

EPILOG. ŻEBY TU WRÓCIĆ, MUSIELIŚMY WYJŚĆ

SŁOWNIK HONOLULU

PODZIĘKOWANIA