Strzegom 1945 ebook

Kierunek Strzegom

91 Samodzielna Brygada Pancerna pułkownika Wiktora Tutuszkina na początku lutego 1945 roku liczyła 1096 żołnierzy. Dysponowała 35 czołgami T-34-85. 10 lutego 1945 roku brygada sforsowała Odrę i skoncentrowała się w Michałowie (Michelsdorf). Tam przygotowywała się do uderzenia na południe.

O godzinie 8.00 12 lutego 1945 roku 91 Brygada Pancerna zbliżyła się do zabudowań dawnego Königgut w Legnicy (ul. Nowodworska). Tam została powitana przez niemieckich obrońców gradem pocisków z wszelkiej broni. Niemieccy żołnierze posiadali szczególnie dużo pancerfaustów. Pancerniacy utknęli i dlatego konieczne było zastosowanie manewru obejścia niemieckiej obrony z flanki. Na lewe skrzydło wysłano kompanię czołgów z fizylierami. Pierwszy dotarł tam lejtnant Korobow ze swoim plutonem. Nie czekał na pozostałe czołgi, błyskawicznie uderzył, dotarł do skrzyżowania dróg na wschód od folwarku i otworzył ogień artyleryjski. Zaskoczeni Niemcy rozpoczęli błyskawiczny odwrót na południe. Z powodu pośpiechu nie zdążyli wysadzić mostu wiodącego przez Kaczawę oraz pozostawili działa na stanowiskach. O godzinie 9.00 brygada mogła ruszyć na Nową Wieś Legnicką.

Ryc. nr

1 Kolumna czołgów w marszu (Źródło: www.waralbum.ru)

Realizując powierzone zadanie — opanowanie do końca dnia 12 lutego 1945 roku Goczałkowa(Gutschdorf) oraz Rogoźnicy (Gross Rosen), 91 Samodzielna Brygada Pancerna stopniowo przemieszczała się na południe. Przed godziną 16.00 dotarła do Godziszowej (Reppersdorf), gdzie napotkała na opór niemieckich oddziałów. Niemiecka linia obrony w tym rejonie składała się z kompani piechoty wspieranej przez pięć pojazdów pancernych, baterię artylerii oraz mini baterię moździerzy. Pancerniacy, po przeprowadzeniu zwiadu, przegrupowali się. Na czołu wysunęli 2 Batalion Czołgów i o godzinie 16.00 ruszyli do ataku. Po półgodzinnym boju zajęli Snowidzę (Hertwigswaldau), gdzie dopuścili się mordów i gwałtów na miejscowej ludności cywilnej, a następnie o 17.00 zdobyli Godziszową.

Jednocześnie jeden pluton czołgów wspierał 70 Brygadę Zmotoryzowaną i o godzinie 15.00 zdobył Jawor.

Nacierając za wycofującym się przeciwnikiem o 18.10 opanowali Mściwojów (Profen) i Targoszyn (Bersdorf). O godzinie 19.00 zajęty został Goczałków (Gutschdorf) i Rogożnica (Gross Rosen) Tam też została stworzona linia sowieckie obrony. Sztab brygady rozlokował się w pałacu w Mściwojowie.

O godzinie 2.00 w nocy 13 lutego 1945 roku do sztabu 91 Samodzielnej Brygady Pancernej dotarł rozkaz nakazujący kontynuowanie natarcia i do rana tego dnia zajęcia Strzegomia. Natychmiast został wysłany zwiad, który miał za zadanie przede wszystkim zbadanie obrony miasta na skrzydłach. Czołgi brygady wyruszyły z Goczałkowa o godzinie 6.00 i już po trzydziestu minutach dotarły do Granicznej ( Streit), gdzie rozpoczęły walkę z oddziałami osłaniającymi Strzegom. Po półgodzinnym starciu Graniczna została zdobyta, a droga do Strzegomia stała otworem. O 7.40 czołgi brygady wraz z desantem fizylierów na pancerzach dotarły do północno wschodniego skraju miasta i zdobyły stację kolejową. Niemieccy obrońcy Strzegomia zostali zaskoczeni takim obrotem sprawy i nie zdołali zorganizować trwałej obrony. Udało im się jedynie przygotować zasadzki opóźniające sowieckie natarcie obsadzone przez czołgi, działa samobieżne i żołnierzy z pancerfaustami. To działanie spowolniło ruch 91 Brygady Pancernej, gdyż nie dysponowała ona odpowiednią ilością piechoty niezbędną do prowadzenia walk ulicznych. Dopiero, gdy o 10.20 do Strzegomia dotarły bataliony 70 Brygady Piechoty Zmotoryzowanej, udało się zdobyć północną część miasta, a potem, o 13.00 centrum. O 15.00 czołgi brygady opanowały południową część Strzegomia i ze względu na to, że wszystkie mosty na Strzegomce zostały wysadzone przez wycofujących się Niemców — przeszły do obrony wzdłuż tej rzeki.

Ryc. nr