Echo ebook i audiobook

POWIEŚĆ NIDERLANDZKIEGO MŁODEGO PISARZA, KTÓREGO DEBIUTANCKĄ KSIĄŻKĘ SAM STEPHEN KING UZNAŁ ZA GENIALNĄ.

WYPRAWA W ALPY, KTÓRA ZAMIENIA SIĘ W PIEKŁO. BO NIE ZAWSZE, KIEDY NATURA PRZYZYWA, NALEŻY SŁUCHAĆ JEJ GŁOSU.

Zobaczył ją na starej fotografii w szwajcarskim pubie. Maudit, górę, o której nie pisano w przewodnikach i nikt nie chciał o niej mówić.

Mimo to – a może właśnie dlatego – Nick nie mógł się jej oprzeć.

I drogo za to zapłaci,potwornymi okaleczeniami twarzy. Wrócił na dół, ale nie wydostał się z objęć Maudit, wziął tę górę ze sobą… w sobie. I każdy, kto ma z nim kontakt, ulega jej zgubnemu oddziaływaniu. Także Sam Avery, chłopak Nicka.

Sam musi podjąć decyzję: albo zostawić ukochanego i chronić życie oraz swój stan umysłu, albo pokonując własne lęki, trwać przy Nicku, w którym chwilami widzi potwora zdolnego do największej zbrodni. Decyduje się zostać.

Tylko czy można walczyć z górą?

THOMAS OLDE HEUVELT

Holenderski pisarz, autor siedmiu książek, który debiutancką powieść wydał w wieku zaledwie 19 lat. Trzykrotny laureat holenderskiej Paul Harland Prize. W 2015 roku jako pierwszy autor nieanglojęzyczny otrzymał za jedno ze swoich opowiadań prestiżową Hugo Award.

Rok później odniósł międzynarodowy sukces powieścią HEX, która została opublikowana w ponad 25 krajach, zdobyła uznanie m.in. Stephena Kinga i jest obecnie adaptowana na serial przez Cary’ego Daubermana, scenarzystę pracującego przy filmach Annabelle i To.

Olde Heuvelt mieszka w Holandii oraz południowej Francji i jest zapalonym alpinistą.

oldeheuvelt.com

Tego autora

NIE MÓW NIKOMU

BEZ POŻEGNANIA

JEDYNA SZANSA

TYLKO JEDNO SPOJRZENIE

NIEWINNY

W GŁĘBI LASU

ZACHOWAJ SPOKÓJ

MISTYFIKACJA

NA GORĄCYM UCZYNKU

KLINIKA ŚMIERCI

ZOSTAŃ PRZY MNIE

SZEŚĆ LAT PÓŹNIEJ

TĘSKNIĘ ZA TOBĄ

NIEZNAJOMY

JUŻ MNIE NIE OSZUKASZ

NIE ODPUSZCZAJ

O KROK ZA DALEKO

CHŁOPIEC Z LASU

BRAKUJĄCY ELEMENT

Myron Bolitar

BEZ SKRUPUŁÓW

KRÓTKA PIŁKA

BEZ ŚLADU

BŁĘKITNA KREW

JEDEN FAŁSZYWY RUCH

OSTATNI SZCZEGÓŁ

NAJCZARNIEJSZY STRACH

OBIECAJ MI

ZAGINIONA

WSZYSCY MAMY TAJEMNICE

W DOMU

MÓW MI WIN

Mickey Bolitar

SCHRONIENIE

KILKA SEKUND OD ŚMIERCI

ODNALEZIONY

Jako współautor

AŻ ŚMIERĆ NAS ROZŁĄCZY

NAJLEPSZE AMERYKAŃSKIE OPOWIADANIA KRYMINALNE 2011

Tytuł oryginału:

ECHO

Copyright © Thomas Olde Heuvelt 2019

with CookeMcDermid Agency, The Cooke Agency International, and BookLab Ltd.

Originally published in Dutch by Uitgeverij Luitingh-Sijthoff,

Amsterdam, The Netherlands.

All rights reserved

Polish edition copyright © Wydawnictwo Albatros Sp. z o.o. 2022

Polish translation copyright © Ryszard Turczyn 2022

Wydawnictwo dziękuje za wsparcie finansowe przy publikacji książki

Redakcja: Joanna Kumaszewska

Projekt graficzny okładki: Agnieszka Drabek

Zdjęcia i ilustracje na okładce: © April Milani/Arcangel Images (chłopiec);

Claire McAdams/Shutterstock, Laura Lefurgey-Smith/Unsplash (mgła);

muratart/Shutterstock (księżyc); Massimiliano Morosinotto/Unsplash (góra);

Marcin Perkowski/Shutterstock, Alfmaler/Shutterstock, Don Purcell/Shutterstock (ptaki);

Alexey Malakhov/Unsplash (trawa)

ISBN 978-83-6733-876-9

Wydawnictwo Albatros Sp. z o.o.

Hlonda 2A/25, 02-972 Warszawa

wydawnictwoalbatros.com

Facebook.com/WydawnictwoAlbatros|Instagram.com/wydawnictwoalbatros

Niniejszy produkt jest objęty ochroną prawa autorskiego. Uzyskany dostęp upoważnia wyłącznie do prywatnego użytku osobę, która wykupiła prawo dostępu. Wydawca informuje, że publiczne udostępnianie osobom trzecim, nieokreślonym adresatom lub w jakikolwiek inny sposób upowszechnianie, kopiowanie oraz przetwarzanie w technikach cyfrowych lub podobnych – jest nielegalne i podlega właściwym sankcjom.

Konwersja do formatu EPUB oraz MOBI

Katarzyna Rek

woblink.com

Spis treści:

Rozdziały w tej książce noszą tytuły klasycznych gotyckich powieści, opowiadań i wierszy. Są to dzieła absolutnie najwyższej klasy i polecam wszystkie bez wyjątku.

T.O.H.

Pieterowi z powodu gór Davidowi z powodu miłości

Poza tym, u niektórych ludzi zdarza się to szybko, u innych wolno, wypadki albo grawitacja, ale wszyscy kończymy zniekształceniami.

– Chuck Palahniuk, Niewidzialne potwory Przekład Lech Jęczmyk

Kto walczy z potworami, powinien się strzec, by walka nie uczyniła go jednym z nich. Bo kiedy długo patrzysz w otchłań, otchłań zaczyna patrzeć w ciebie.

– Friedrich Nietzsche, Poza dobrem i złem Przekład Stanisław Wyrzykowski

Prolog

Jakiś potwór tu nadchodzi

Co się stało z Julią Avery

Ale trzecia, o Chryste, trzecia rano! […] Dusza wyłącza się. Krew krąży leniwie. Właśnie o tej porze człowiek najbardziej zbliża się do śmierci. Co prawda, sen to mała śmierć, lecz trzecia nad ranem, kiedy człowiek zupełnie rozbudzony leży w łóżku, jest zupełnie jak śmierć za życia. Wówczas śni się z otwartymi oczami.

– Ray Bradbury Przekład Paulina Braiter

1

Kiedy nocą Julia musi wyjść do toalety, widzi ludzi u dołu schodów. Stoją tam w ciemności i gapią się nieruchomo w górę, zupełnie jakby na nią czekali. Lewą stopą stoi już na najwyższym stopniu schodów i właśnie zamierza postawić drugą na następnym, lecz jej palce zaciskają się kurczowo na poręczy i zastyga w bezruchu. To oczywiste, że zastyga, ponieważ nagle do jej na wpół przebudzonego mózgu dociera, że u dołu schodów stoją ludzie i gapią się na nią nieruchomo.

Obudziła się chwilę wcześniej. Lampka nocna przy łóżku przegania cienie z chaty, ale na dworze wiatr szaleje z tak przygnębiającym wyciem, że dygoczą szyby w oknach i trzeszczą belki pod dachem. Jęk wichru instynktownie budzi w Julii przeczucie czegoś złego, bardzo swojskie przeczucie czegoś złego. Przenosi ją z powrotem do Huckleberry Wall, które spłonęło podczas dokładnie takiej samej burzy. To było piętnaście lat temu w górach Catskills, oddalonych o tysiące kilometrów od tej górskiej chaty w Alpach Szwajcarskich, lecz kiedy nocą do szyb lepią się płatki śniegu i wzmaga się wiatr, wszystkie górskie chaty stają się jednakowe. Cholernie przerażające i kompletnie odcięte od świata.

Sięga pod poduszkę po iPhone’a. Jest piętnaście po pierwszej, żadnych wiadomości od Sama. Niech to szlag! Czuje w środku ból.

Odrzuca kołdrę i ciepło jej ciała zaabsorbowane przez pierze rozpływa się w podmuchach powietrza. Na poddaszu unosi się chłód nocy. To właśnie te podmuchy, odczuwalne w pomieszczeniach niczym echo burzy, powstrzymały ją wieczorem od rozpalenia ognia w kominku. Wyobraża sobie, jak podczas gdy ona śpi, taki podmuch uderza w płonące węgle, sprawia, że rozżarzone cząsteczki popiołu lądują na dywanie albo zapalają firanki. Piętnaście lat temu to starszy brat ją obudził, zanim zdążyła udusić się dymem – ona miała wtedy lat sześć, a on dziewięć – ale tego wieczoru po raz ostatni zadzwonił gdzieś tak około wpół do jedenastej, kiedy utknął na obwodnicy Berna. Pługi śnieżne robią, co mogą, mówi Sam przy akompaniamencie trzasków przerywających połączenie, ale i tak posuwają się w żółwim tempie, a najgorsza część drogi w górach dopiero przed nim. Oczywiście jeśli droga przez dolinę w ogóle jest jeszcze przejezdna. Może zrezygnował i zatrzymał się gdzieś w hotelu. W zasadzie to Julia ma nawet nadzieję, że tak zrobił, ponieważ Sam jest w naprawdę wielkim stresie i Julia strasznie się boi, że mógł wypaść z drogi i ulec wypadkowi. Słyszy w jego głosie coś więcej niż tylko niepokój, kiedy błaga ją, żeby uważała, kiedy pojawi się Nick… i żeby miała się przed nim na baczności.

Od tamtej pory minęły już prawie trzy godziny, a Sam się nie odezwał. Nick też nie dał znaku życia. Julia jest już nawet bardziej niż zaniepokojona. Teraz wręcz się boi.

Rusza boso po podłodze z desek, które skrzypią pod jej stopami, idzie wzdłuż ściany w stronę kwadratowego otworu w podłodze, gdzie zaczynają się schody na dół.

Otwór ze schodami. Prowadzącymi dosłownie w ciemność.

Jest włącznik światła, ale jeszcze zanim Julia do niego sięga, już stoi na pierwszym stopniu i widzi ludzi na dole, patrzących w górę stromych schodów.

Widzi ledwie sylwetki, czarne kształty jeden obok drugiego, ale czuje utkwione w sobie spojrzenia, czuje, że są tu w jakimś celu. Sześć, siedem postaci stłoczonych przy schodach, bez ruchu.

Natychmiast pojmuje, że nie są to intruzi; jak na to chata leży za bardzo na odludziu, a noc jest zbyt nieprzychylna. Wiedziona prymitywnym instynktem przetrwania rozumie, że za nic nie wolno jej zapalić światła. W świetle ci ludzie u dołu schodów nie będą już widoczni – a nie widzieć ich, mając świadomość, że tam są, to dla niej coś gorszego, niż ich widzieć. Coś znacznie gorszego.

Chłód, który ją otacza, kiedy wraca do łóżka, jest czymś więcej niż fizycznym chłodem. To chłód w jej duszy, tak elementarny, że musi się mocno zapierać, żeby nie objął jej w posiadanie. Deska pod jej stopą wydaje trzask niczym wystrzał z karabinu, Julia kurczy się w sobie, jednym susem wskakuje do łóżka i naciąga kołdrę aż pod brodę. Szeroko otwartymi oczami wpatruje się w powidoki cieni na swojej siatkówce, zbyt sparaliżowana, by zadawać sobie pytanie, co powinna zrobić.

Z tego miejsca otwór ze schodami jest niewidoczny.

W bezpiecznym azylu łóżka do Julii z wolna dociera bardziej niż oczywiste wyjaśnienie: po prostu jej się to śniło. Jasna sprawa. Ta możliwość otula ją nieco zbyt ochoczym przeświadczeniem, lecz logika wydarzeń jest niepodważalna. Julia wprawdzie wstała z łóżka – w końcu nadal czuje chłód na podeszwach stóp – lecz za sprawą na wpół śpiącego umysłu widziała rzeczy, których nie ma. Cienie u dołu schodów przekształcone w ludzkie postacie, półprzytomne projekcje jej lęku.

Byłaś wystarczająco obudzona, żeby całkiem racjonalnie zadać sobie pytanie, gdzie jest Sam. Wystarczająco obudzona, żeby naprawdę się bać.

Próbuje wyprzeć tę myśl. Przy schodach naprawdę nie ma żadnych ludzi. Jest w chacie całkiem sama. Doskonale pamięta, że zasunęła rygle w drzwiach, zanim poszła na górę. Bo rzeczywiście czuwała, tak jak prosił ją Sam. Nie przy zapalonym kominku, tylko przy włączonych piecykach elektrycznych i otulona kocem, próbując się oswoić z obcymi odgłosami tego domu. Bo on wydaje się żyć. Zegar z kukułką to jego tykające serce. Spadzisty dach stęka pod ciężarem śniegu, a od czasu do czasu zsuwają się z niego całe połacie.

Najgorsze jest wycie wichru, które emanuje jakąś nieodpartą siłą przyciągania. Julia co chwila opuszcza swoje ciepłe miejsce na kanapie i podchodzi do chłodu przy drzwiach wejściowych, gdzie wygląda przez szybę. W tumanach śniegu prawie nie widać świerków, nie mówiąc już o szczytach gór czy ścieżce prowadzącej wzdłuż strumienia do wsi. Chata stoi osamotniona przy końcu doliny. Nad nią jest już tylko zbiornik retencyjny, a dalej zdradliwy lodowiec. Dłoń Julii spoczywa niespokojnie na klamce drzwi, zupełnie jakby zastanawiała się, czy nie wyjść w noc. Piętnaście po jedenastej stwierdza, że to niemożliwe, żeby Nick włóczył się gdzieś po okolicy. Nie w taką pogodę. Sprawdza zamki, wsłuchuje się w obce dla niej pstrykania stygnących po wyłączeniu piecyków i gasi światła. Sam na pewno zadzwoni i ją obudzi, jeśli będzie miał wrócić do domu. Na pewno nie będzie miała mu tego za złe.

Ale to oznacza, że w domu na pewno nie ma nikogo obcego. Jest tylko ona i wicher. Parter jest pusty.

Tylko że… dom nie wydaje się pusty.

To oczywiście bez sensu.

Jedyne, co musi zrobić, żeby się o tym przekonać, to rozejrzeć się.

Tak naprawdę wcale nie musi się o czymkolwiek przekonywać i czegokolwiek sobie udowadniać. Tyle tylko, że jednak musi zrobić siku.

Uzbrojona w iPhone’a Julia wstaje z łóżka i bezszelestnie dochodzi do końca ściany nośnej.

Tam jest zejście na schody. Kwadratowy otwór w drewnianej podłodze.

Musi podejść do samego skraju, żeby spojrzeć w dół, ale bardzo tego nie chce. Nie chce, żeby jedyna droga do łazienki wiodła przez ten ciemny otwór. Zatrzymuje się więc. Nasłuchuje tykania zegara z kukułką na dole.

Wyciąga szyję, lecz jej spojrzenie nie sięga dalej niż do pierwszego stopnia.

Wydziwiasz. Co może być takiego strasznego w pustym domu?

Julia bierze głęboki wdech i robi krok naprzód – to jedyny sposób, żeby zejść. Dostrzega to dopiero, kiedy stoi bezpośrednio nad otworem schodów, a kiedy jej wzrok natrafia na coś, co widać na dole, zimne powietrze siłą wdziera się do jej ciała, a przez otaczający ją świat przebiega ogromny wstrząs. Jej płuca nadymają się niczym balony od krzyku, który w niej narasta, ale powietrze nie może znaleźć ujścia, ponieważ kiedy Julia przyciska dłonie do ust, z jej gardła wydobywa się jedynie zduszony pisk.

Ludzie stojący u dołu schodów nadal tam są.

Stłoczyli się jeszcze bardziej.

Wszyscy mają twarze zwrócone w górę i patrzą prosto na nią. Przerażające jest to, że patrzą wprost do jej wnętrza. Na ich twarzach maluje się zastygły spokój szaleństwa. Postać całkiem z przodu, wysoka, wychudzona kobieta w czerni, o niemal przezroczystej białej skórze, stoi bez ruchu na trzecim stopniu. Zaraz za nią stąpa gruby mężczyzna w odrażającej białej koszuli. Pozostali stłoczeni za nimi są tylko cieniami.

Julia spogląda na nich kompletnie oniemiała. Mija sporo czasu, zanim z całkowitą pewnością może sobie powiedzieć, że ci ludzie na schodach to coś więcej niż tylko zatrzymane w ruchu przezrocze albo pozbawione życia odbicie, ale wtedy dostrzega palec wskazujący prawej dłoni kobiety oraz ciemną, fioletowoczarną skórę drgającą poniżej powiek. Jej oczy są wielkie, spojrzenie jest nienaturalnie zawzięte i skupione, i pełne nienawiści. Ma twarz psychopatki, która za chwilę zacznie krzyczeć. A wtedy ta twarz pęknie i odpadnie od niej w kawałkach.

Wreszcie Julia odzyskuje oddech. Powietrze uwalnia się z jej płuc w serii krótkich chrapliwych okrzyków. Łzy napływają jej do oczu. Czuje gorąco za kośćmi jarzmowymi i raptowne ukłucie w mózgu, jak prąd elektryczny. Tak przepalają się bezpieczniki, konstatuje całkiem racjonalnie.

Na nogach, które nie sprawiają wrażenia jej własnych, wraca biegiem do łóżka. Sprężyny trzeszczą, kiedy na nie wskakuje. Siedzi wyprostowana, zesztywniałą ręką przytrzymuje kołdrę podciągniętą do połowy ciała, drugą wpija w twarz, tak że czuje ból. Ból dobrze jej robi, sprawia, że w głowie się przejaśnia. Kiedy cofa rękę, na prawym policzku i skrzydełkach nosa pozostają czerwone półksiężyce.

Słychać skrzypnięcie schodów.

Wbija spojrzenie we fragment łuku wejściowego, który widać za ścianą nośną. Jest pusty, ale nie widzi wylotu schodów. Błyskawicznie się odwraca i patrzy przez ramię, jakby się spodziewała, że ktoś czai się za jej plecami. Nie ma nikogo.

Ta kobieta. Jej twarz.

Dlaczego patrzyła na nią z taką nienawiścią?

Julia odblokowuje iPhone’a i drżącymi palcami szuka wśród połączeń przychodzących tego najbardziej u góry, numeru Sama. Kiedy usłyszy jego głos, nie będzie już musiała się bać. Wtedy jej senny koszmar rozpadnie się na kawałki: mając w uchu głos Sama, nie będzie już widziała ludzi na schodach.

Trwa to całą wieczność, zanim słyszy sygnał. Słychać zakłócenia. Widocznie burza szaleje nie tylko nad jej dachem, ale też na linii.

Odezwij się. No, odbierz, odbierz, odbierz…

Poczta głosowa. Julia jęczy z rozpaczą i próbuje raz jeszcze.

Kiedy znów rozlega się skrzypnięcie schodów, wydaje z siebie bezgłośny krzyk.

Przy trzeciej próbie słyszy głos Sama.

– Julia!

– Czemu nie odbierasz?

– Sorry, ale na drodze jest straszny syf. Musiałem najpierw sparować słuchawki. Masz jakieś wieści?

– Nie… nic. – Przynajmniej nie takie, na jakie czekał Sam. Czuje się jak idiotka. Co ma mu powiedzieć? Że zasnęła, kiedy miała czuwać? Że boi się być sama, że boi się, że już nie jest sama? Chciałaby, żeby mówił, żeby jego głos wszystko naprawił. – Gdzie jesteś?

– W drodze. Siostrzyczko, wszystko dobrze? Masz taki dziwny głos.

Nasłuchuje dźwięków dochodzących od schodów, ale jest tylko cisza.

– Tak, tak… – mówi w końcu. – Tyle że dostaję wariacji od tej burzy śnieżnej. Za ile tu będziesz?

– Hm… żebym to ja wiedział. Nie uwierzysz: jadę za pługiem śnieżnym! To jedyny sposób, żebym jeszcze dziś w nocy do ciebie dotarł. Zaraz za Bernem skończyły się korki, ale tylko dlatego, że nikomu nie przyszło do głowy, żeby gdzieś jechać. Ogłoszono alert pogodowy dla zachodniej Szwajcarii, a w górach zagrożenie lawinowe wzrosło do czwartego stopnia, do rana podniosą pewnie do piątego. Gdzieś koło Montreux wpadłem w poślizg. Miałem prawdziwy fart, że nie jechał obok żaden TIR, bo przewiozło mnie przez wszystkie pasy aż na pas awaryjny, zanim odzyskałem panowanie nad kierownicą. Potem było trochę lepiej, bo zaczęli posypywać, ale tutaj posypywanie już nic nie pomoże. Mówię poważnie, podziwu godne, jakich wysiłków dokładają Szwajcarzy, żeby…

Z telefonem przyciśniętym ramieniem do ucha Julia wstaje z łóżka. Czuje gwałtowną potrzebę, żeby pójść teraz, z jego dającym poczucie bezpieczeństwa trajkotaniem, i przekonać się, że na schodach nikogo nie ma i że spokojnie może iść do ubikacji. Może i zachowuje się jak małe dziecko, ale słysząc głos starszego brata, będzie…

O fuck-fucking-fuckery-fuck!

Telefon wyślizguje się spomiędzy jej ramienia i ucha i z hukiem spada na deski podłogi.

Blada kobieta w czerni widoczna jest do połowy w otworze. Znów stoi nieruchomo, ale głowę i ramiona ma tak odwrócone, że patrzy wprost na nią.

Wstrzymując oddech, Julia rzuca się na kolana, żeby podnieść telefon. W tym celu musi podsunąć się jeszcze bliżej schodów i kiedy stara się zrobić wszystko, żeby nie spuścić kobiety z oczu, dostrzega palce zaciśnięte na krawędzi otworu schodów.

Grube palce męskich dłoni.

– Halo? Halo! Jesteś tam? – słyszy nienaturalnie brzmiący głos Sama, kiedy ponownie przykłada iPhone’a do ucha. – Julia?

– Tak, tak, jestem.

Jakimś sposobem udaje jej się zachować spokój w głosie. Brzmi głucho, pusto, ale spokojnie. Nie chce, żeby Sam coś zauważył.

Podnosi wzrok i doznaje najgorszego szoku tej nocy.

Kobieta o wytrzeszczonych, zastygłych oczach znajduje się obok otworu schodów, dokładnie przed nią. Gruby mężczyzna w odrażającej koszuli stoi na jednym z ostatnich stopni i patrzy na Julię, podczas gdy za nim pojawia się trzecia twarz, szczupła. W tym ułamku chwili, kiedy spojrzała na wyświetlacz telefonu, ci ludzie przemieścili się, a ona nawet tego nie zauważyła.

Raz, dwa, trzy, Baba Jaga patrzy.

Teraz znowu wszyscy stoją nieruchomo.

W uchu rozbrzmiewają jej dwa piknięcia i Julia aż gryzie się w język, żeby nie krzyczeć. Cofa się na czworakach, oddalając się od schodów, i przez cały czas nie spuszcza tamtych ludzi z oka.

– Julia? Julie!

– Sorry… przez moment cię nie słyszałam. Mów, mów, jestem.

Jest, to prawda, ale jednocześnie zrozumiała błąd, jaki popełniła: wróciła do części sypialnej poddasza, więc nie widzi tamtych przy schodach. A to oznacza, że znowu będą się mogli przemieścić. Że podejdą bliżej. Ale nie ma na świecie takiej rzeczy, która skłoniłaby ją do tego, żeby tam wrócić. W tym stanie kompletnego zagrożenia potrzebuje ciepła i bezpieczeństwa własnego łóżka, ponieważ jest to miejsce, w którym znikają wszelkie złe sny.

– W każdym razie – ciągnie Sam – kiedy wreszcie dotarłem do wylotu doliny, stało się to, czego najbardziej się obawiałem: droga do Grimentz była zamknięta. Całkowicie, od samej autostrady. Zastanawiałem się, czy jednak mimo wszystko nie spróbować, ale sama wiesz, jaka to wąska droga i jak głęboka jest przepaść z jednej strony, więc byłoby to czyste samobójstwo…

Julia czuje, jak rozpaczliwie chce jej się siku. Podciąga kołdrę i zaciska uda. Zupełnie nie wie, co robić, nie potrafi zebrać myśli.

Czemu nie mówi nic Samowi? Doskonale zna odpowiedź: jeśli mu o tym powie, stanie się to definitywnie prawdziwe. Wtedy już nie będzie mogła zaprzeczyć, że po schodach wchodzą prawdziwi ludzie, a takiej rzeczywistości nie zniesie.

Sam trajkocze dalej, lecz jego słowa ledwie do niej docierają:

– …aż pojawił się ten pług. Musiałem się strasznie wydzierać, żeby kierowca usłyszał mnie przez ten wicher, ale udało mi się mu powiedzieć, że muszę się dostać do Grimentz. Facet na to, że chyba oszalałem i że raczej powinienem szukać miejsca, gdzie mógłbym się zatrzymać, musiałem więc na poczekaniu coś wymyślić, no i powiedziałem, że moja dziewczyna w każdej chwili może tam urodzić. Że ma już bóle i takie tam. Kierowca popatrzył na mnie, a potem powiedział, że dobrze się składa, bo przyda się, żeby sól, którą posypuje nawierzchnię, jakiś pojazd od razu wgniótł w śnieg. Ale uprzedził mnie, że muszę jechać powoli, bardzo powoli, bo inaczej dzidziuś jeszcze przed narodzinami zostanie półsierotą. – Sam chichocze. – Wydaje mi się, że tylko dlatego pozwolił mi za sobą jechać, że mówiłem po francusku, bo inaczej…

Znowu dwa piknięcia przy uchu i nagle dociera to do Julii: jej telefon prawie się rozładował. Patrzy na wyświetlacz. Ikonka baterii świeci się na czerwono i widać komunikat: Poziom naładowania poniżej 10%.

I to już od pewnego czasu.

Julia schyla się do szafki nocnej, potem patrzy na gniazdko w ścianie i czuje, jak oblewa ją zimny pot. Teraz już sobie przypomina: dziś wieczorem podłączyła iPhone’a do ładowarki koło kanapy, ale kiedy o wpół do jedenastej zadzwonił Sam, wyjęła wtyczkę. A potem zapomniała podłączyć telefon ponownie.

Telefon jest prawie rozładowany, a ładowarka została na dole.

Kiedy się prostuje, dostrzega błysk czegoś, od czego nagle wiotczeją jej wszystkie mięśnie.

W mroku wypełniającym część ze schodami. Coś jak cień, czarniejszy od wszystkiego innego, tuż za ścianą nośną. Dłoń. Oko. Gapiące się na tę część poddasza.

Ku swemu obrzydzeniu Julia czuje mocz spływający jej po udach.

– …w takim ślimaczym tempie w górę. Mówię ci, naprawdę aż strach. Miałem wrażenie, że drogę za nami od razu z powrotem zasypuje śnieg. Chwilami nie widzę przez przednią szybę nawet tylnych świateł pługa, a przecież wlokę się nie dalej jak dziesięć metrów za nim. Naprawdę miałem fart, bo podobno dzisiaj w zasadzie miał jechać tylko do Vissoie, ale… Jesteś tam jeszcze?

Julia zastyga na ciepłej mokrej plamie na materacu.

Tamta kobieta, nieruchoma, ukryta za ścianą nośną.

Zawody w „kto pierwszy odwróci wzrok”. Jeśli to zrobisz, przegrałaś. Julia boi się jednak czegoś znacznie gorszego niż „przegrana”.

Zaczyna jej coś świtać.

– Jesteś już w dolinie?

W jej głosie słychać przenikliwy ton. Można pomylić to ze zdumieniem, ale ktoś uważnie słuchający bez trudu rozpozna histerię.

– Tak. Przez cały czas ci przecież o tym mówię.

– Błagam, przyjedź jak najszybciej – szepcze Julia i zaczyna płakać. Całe jej ciało dygocze, lecz jej chlipania są bezgłośne i Sam ich nie słyszy.

– Robię, co w mojej mocy, siostrzyczko, ale nie dam rady jechać szybciej niż ten pług. Tak na oko jeszcze ze czternaście kilometrów. Pół godziny… no, może czterdzieści minut.

O Boże. Ociera łzy z oczu. Przesłaniają jej pole widzenia, ale żeby je wytrzeć, musi na moment zamknąć oczy. Kiedy je otwiera, widzi, że ci ludzie znowu znaleźli się bliżej.

Kobieta stoi najbliżej, teraz już całkiem oderwana od ściany. Tuż za nią gruby mężczyzna w koszuli. Jego dłonie zwisają nieruchomo wzdłuż tłustego ciała. Za nim jeszcze trzech mężczyzn w odrażających ubraniach.

Pół godziny. Sam na pewno nie zdąży.

Jakby na potwierdzenie znowu rozlega się pikanie iPhone’a.

– Próbowałem dzwonić do Nicka – mówi Sam. Jego głos zrobił się bardziej miękki, w tle Julia słyszy miarowy odgłos pracujących wycieraczek. – Cały czas ma wyłączony telefon. – Cisza. – Boję się, Julie.

Tylko nie płakać.

I nie odwracać wzroku.

Nawet na ułamek sekundy nie spuszczając z oczu postaci, Julia prostuje nogi i z grymasem obrzydzenia zsuwa z siebie przemoczone majtki. Przenosi się na drugą połowę łóżka, odwraca kołdrę na drugą stronę i zabiera ze sobą. No, ale przynajmniej nie musi już iść do ubikacji, jedno zmartwienie mniej. Szuka w nogach łóżka o wiele za dużych na nią spodni dresowych Sama, które idąc spać, tam zepchnęła, i je wkłada.

Pojawiło się jeszcze więcej osób.

O wiele więcej.

Rozproszyli się po całym poddaszu.

Julia czuje, że grozi jej hiperwentylacja. Brakuje jej powietrza. Z oczu ciekną łzy, wzrok jej się mąci. Jedenaście, a może dwanaście ciemnych monolitów majaczy nieruchomo u stóp jej łóżka, niczym słupy soli. Kiedy wraca jej ostrość widzenia i rozmyte postacie znów nabierają konkretnych kształtów, okazuje się, że podeszły jeszcze bliżej. Z niemym, zduszonym krzykiem Julia cofa się w panice, aż dotyka dębowego oparcia łóżka. Ma wrażenie, jakby ktoś ciągnął ją za włosy, oczy dosłownie wychodzą jej z orbit.

Tamci patrzą na nią nieruchomo.

Jak blisko ich jeszcze dopuścisz? – tłucze się w jej głowie rozpaczliwa myśl. Jak blisko, zanim wymyślisz, co trzeba zrobić?

Kobieta w czerni o bladej skórze stoi tuż obok, w nogach łóżka. Jest wysoka i bezkształtna, ma na sobie staromodną suknię i równie staromodną wełnianą kamizelkę, która nadaje jej wygląd nauczycielki z początku ubiegłego stulecia. Ale nie to napełnia Julię największym strachem. Najbardziej przeraża ją to, co widzi na jej twarzy, kompletnie pozbawionej jakichkolwiek elementów pozwalających na rozpoznanie. Nie ma w niej żadnych wspomnień, żadnej świadomości. Jest tylko rozpacz. Wściekłość. Obłęd.

Sam coś mówi.

Spazmatycznym wysiłkiem, rzężąc, Julii udaje się wreszcie zaczerpnąć powietrza.

– C… c… co?

– Julia, co się tam dzieje? Ty płaczesz?

– Nie, ja tylko…

– Przecież słyszę, że płaczesz! Siostrzyczko, co się dzieje? – Nagle w głosie Sama pojawia się ostry ton. – Czy coś się stało?

– Przyjedź już, błagam – szepcze Julia. Jej szept przechodzi w rozdygotane chlipanie, podczas gdy dziewczyna stara się ani na chwilę nie spuszczać intruzów z oka. Nie wolno jej mrugać. Mrugnięcie może oznaczać dla niej wyrok śmierci.

– Niedługo będę! Jestem w drodze, wiesz przecież, ale nie mogę szybciej! Co takiego się stało?

Wreszcie udaje jej się wydusić to z siebie:

– Tu są ludzie.

– Co takiego?!

– Tu są ludzie.

Cisza. Skrzypienie wycieraczek. Dwa piknięcia w telefonie.

Palce kobiety spoczywające na skraju łóżka zaciskają się. Martwa skóra pod jej oczami drży.

– Co masz na myśli? Jacy ludzie?

– W mojej sypialni.

– Ale jacy ludzie? Z wioski? Ci, co dzisiaj rano przyszli z wioski?

– Nie, to nie oni. Tu są ludzie… – Jedyne, co potrafi, to powtórzyć to, co już mówiła, ale po chwili wyrzuca z siebie: – W pokoju jest ich pełno i na mnie patrzą. O Boże, Sam, oni podchodzą coraz bliżej! O Jezu! Są coraz bliżej. Pomóż. Błagam, przyjedź zaraz. Jest tu taka kobieta i na mnie patrzy, stoi przy samym łóżku i cały czas na mnie patrzy…

– Boże, Julia! Czy oni mają oczy? Czy ci ludzie mają oczy?

Czy oni mają oczy? Czemu Sam o to pyta? Oczywiście, że mają…

Julia mruga, nie może się powstrzymać.

Zaczyna krzyczeć, jej twarz staje się pozbawioną zwykłych cech maską śmiertelnego strachu. Kobieta siedzi na skraju jej łóżka wyprostowana jak struna. I rzeczywiście nie ma oczu. Zamiast nich ma tylko otwory. Tam gdzie powinny być oczy, w głąb czaszki biegną dwa głębokie ślepe tunele, a w nich kłębi się czarna jak smoła ciemność. Gruby mężczyzna zajął teraz miejsce, w którym ułamek sekundy wcześniej stała kobieta. On też ma ślepe czarne tunele zamiast oczu. Pozostali tłoczą się za nim. Ślepi. Wpatrujący się w nią. I o krok od tego, żeby wybuchnąć krzykiem.

Julia zupełnie nie wie, co robić. Koszmar jest już kompletny. Ma poczucie, że coś ją dławi, że tamci sprawiają, że jej ciało się rozpada. Że z jej serca zaczyna uciekać krew i że zaraz stanie, ponieważ ona nie zdoła wytrzymać takiego ładunku strachu.

– Julia, uciekaj stamtąd jak najszybciej! – słyszy krzyk Sama z oddali.

Ale jak? Jest jak skamieniała. Jest więźniarką własnego ciała, zakładniczką zamkniętą w celi. A ci ludzie… oczywiście, że mają oczy. Jak mogła pomyśleć inaczej? Intensywne, przenikliwe oczy, których spojrzenia wwiercają się w jej oczy. Albo może…

Nie, nie mają oczu. Chociaż nie, mają. To się zmienia, ma wrażenie, że widzi jednocześnie i to, i to.

Obiema rękami bije się po twarzy, żeby jakoś uwolnić się od obłędu, który ją osacza. Krzyczy, wzywając brata, który jest zbyt daleko, żeby cokolwiek zrobić – ale krzyczy bezgłośnie. Z jej zaciśniętej krtani nie wydobywa się żaden dźwięk.

– Uciekaj stamtąd, natychmiast! Julia! Julia!

Kobieta pochyliła się w jej stronę. Jest tuż-tuż. Gruby mężczyzna położył ręce na krawędzi łóżka.

Gwałtownym ruchem Julia naciąga sobie kołdrę na głowę i zwija się w kłębek. Uciec stąd, uciec stąd byle dalej. Przedtem czuła się pod kołdrą bezpiecznie. Wyraźnie pamięta to wrażenie z dzieciństwa. To bolesne uczucie, gdy obudziła się w Huckleberry Wall i odkryła, że przed nią jeszcze kawał nocy. Kiedy wichura tłukła o dach, śnieg piętrzył się pod ścianami, a ona była już za duża, żeby wołaniem budzić babcię czy dziadka, ale jeszcze wystarczająco mała, żeby wyobrażać sobie rzeczy nie do pomyślenia: Ich już nie ma. Umarli we śnie. Dziadek i babcia nie żyją i jeśli ich zawoła, to nie przyjdą, więc jest całkiem sama z tą wichurą… Jeśli się teraz zwinie w kłębek, będzie bezpieczna i nic złego jej się nie stanie. Wtedy będzie wiedziała: Sam jest tuż obok, w drugim łóżku, i nad nią czuwa.

– Sam – szepcze do telefonu. – Sam, kocham cię. Bardzo cię potrzebuję. Błagam, przyjedź jak najszybciej. Nie chcę być sama. Nie chcę…

Cisza jest przygniatająca. Aż w nią wnika. Julia patrzy na wyświetlacz: jest czarny. Połączenie zostało przerwane. Kiedy naciska przycisk z boku obudowy, nic się nie dzieje.

Znowu zaczyna płakać, cicho, bez żadnej kontroli, śmiertelnie przerażona, ale tym razem jest to już poddanie się. Czuje, że zbliża się koniec, i z pełną świadomością próbuje oderwać się od tego świata, żeby już w tym nie uczestniczyć.

Tu, pod kołdrą, jest sama.

Sama w swoim kokonie, zwinięta w kłębek. Sama w całej chacie. Na dworze jest burza śnieżna, jest świat.

Jej spazmatycznie unosząca się klatka piersiowa wreszcie się uspokaja. Noga dygocze, ale po chwili też przestaje. Jest cicho.

Jakiś ciężar wgniata materac.

Coś napręża kołdrę.

Ktoś obok niej leży. W jej kokonie. Ktoś, kto obejmuje ją jak ukochaną. Jak brat.

Julia czuje lodowatą dłoń na ramieniu. Zamyka oczy i wmawia sobie, że to Sam jej dotknął.

2

Z gazety „De Volkskrant”, 9 listopada 2018

KOBIETA SKACZE Z DACHU SZPITALA AMC, MOŻLIWY ZWIĄZEK Z SIERPNIOWĄ „MORDERCZĄ NOCĄ”

Od naszego reportera Roberta Feenstry

Amsterdam – 44-letnia kobieta z Amstelveen popełniła samobójstwo, skacząc z dachu szpitala Academisch Medisch Centrum w Amsterdam-Zuidoost.

Przyczyna desperackiego kroku kobiety nie została wyjaśniona, jednak rzecznik policji potwierdził, że była ona zatrudniona w szpitalu. Szpital nie chce komentować sprawy do chwili zakończenia dochodzenia.

Z naszych informacji wynika, że chodzi o neurochirurg Emily Wan, która pełniła dyżur podczas sławetnej „Morderczej Nocy” 18 sierpnia tego roku, kiedy z nieustalonych do dziś przyczyn zmarło 32 pacjentów szpitala AMC. Tydzień temu Komisja do spraw Bezpieczeństwa podała do wiadomości, że pod koniec tego miesiąca zostanie opublikowany raport dotyczący tej sprawy. W październiku Ferdinand Grapperhaus, szef Ministerstwa Sprawiedliwości i Bezpieczeństwa, który wykluczył już wcześniej terrorystyczny zamach biochemiczny, zapewnił, że w grę na pewno nie wchodziło działanie przestępcze. Policja nie zdołała ustalić, czy doktor Wan miała jakiś związek ze sprawą. Kobieta jest trzecim pracownikiem szpitala AMC, który od sierpnia tego roku popełnił samobójstwo.

Dr Wan, która od dwóch lat była wdową, osierociła dwójkę małych dzieci.

Niewidzialny człowiek

Zapiski Sama Avery’ego

– Wy nie rozumiecie – wołał – kto ja jestem i co jestem! Ja wam pokażę! Zobaczycie! Pokażę wam!

– H.G. Wells Przekład Wojciech Szukiewicz

1

Kiedy airbus rozpoczął podchodzenie do lotniska w Genewie, Nick, czy raczej to, co z niego zostało, nadal znajdował się w stanie śpiączki farmakologicznej. Wysoko w górach szalała burza. A tu, wysoko w powietrzu, panował jeden wielki koszmar turbulencji. Airbus krążył bez końca na ślepo w masie chmur i nagle zanurkował w dziurę, przez którą zobaczyłem, że już od jakiegoś czasu znajdujemy się znacznie niżej niż otaczające nas górskie grzbiety. Lęk przestrzeni w wyniku kompletnego braku orientacji z miejsca zmienił się w oczywistą klaustrofobię. Pomijając drapacze chmur na Manhattanie, po raz pierwszy od szesnastu lat miałem bliskie spotkanie z górami. Nie ma się co oszukiwać: nienawidziłem gór. Nadal ich nienawidziłem.

Nienawidziłem tego, jak nas osaczały. Jak zdawały się pochylać nad samolotem. Jak pięły się do nieba przez burzę. Swoimi ostrymi szczytami, niczym kły drapieżnego zwierza.

Góry wygryzły Nickowi twarz.

Przez cały czas zachodziłem w głowę, o co chodzi temu facetowi, który przez telefon mówił coś o twarzy Nicka. Facetowi, który był rzecznikiem Policji Kantonalnej. Że coś podobno jest nie tak z twarzą Nicka. Twarzą, którą tak dobrze znałem. Męskie rysy, ale o miękkich liniach, pierwotna symetria, która sprawiała, że wyglądał jak istota wywodząca się wprost z natury. To, co najbardziej w nim podziwiałem, to kompletny brak zawstydzenia. Nadal nie wiem, czy chłodna pewność siebie, z jaką Nick patrzył na świat, brała się z tego, że po prostu nie zauważał spojrzeń innych, czy też z tego, że tak już do nich przywykł, że kompletnie go nie ruszały.

W dodatku myślałem, że to on, kiedy zadzwoniła komórka, ponieważ to jego twarz spoglądała na mnie z ekranu. Zdjęcie, które zrobiłem dziesięć dni wcześniej, wieczorem przed jego wyprawą. Chciałem widzieć to zdjęcie na ekranie, ilekroć zadzwoni. #bebacksoon – tak go oznaczyłem na Instagramie. Przez następne dni Nick sam wstawiał różne zdjęcia, w okularach lodowcowych, z czekanem lodowym, nad otchłaniami, od których zdrowy człowiek dostawał dreszczy. On z kolei oznaczał je hasztagiem #livingthelife.

To zdjęcie zobaczyłem, ponieważ Policja Kantonalna zadzwoniła z jego komórki.

Przejazd do szpitala CHUV w Lozannie odbywał się powoli, ponieważ padał deszcz, a w dodatku ani Harm, ani Louise Grevers nie lubili jazdy poza miastem. Po drodze myślałem sobie: Zostaniesz przy mnie, jeśli będę sparaliżowany? Zostaniesz przy mnie, jeśli będę miał potwornie poparzoną twarz? Pomyślałem: Zostaniesz przy mnie, jeśli nie będę miał nóg? Jeśli będę mógł spożywać tylko płynne pokarmy przez rurkę? Zostaniesz przy mnie, jeśli doznam urazu mózgu i będę upośledzony umysłowo, tak że nie będę już mógł cię kochać, tak jak cię kocham? Pomyślałem: Zostaniesz przy mnie, kiedy będę już stary i niewidzialny?

Pomyślałem: U jednych dzieje się to szybko, a u innych powoli, wypadek albo siła ciążenia, ale ostatecznie wszyscy jesteśmy w którymś momencie zdeformowani. Tym razem były to zarówno wypadek, jak i siła ciążenia. Nie coś takiego, że zaniedbywane ciało kawałek po kawałku staje się coraz bardziej niewidzialne, tylko coś takiego, że ktoś w jednej chwili się roztrzaskuje.

Pomyślałem: Zostaniesz przy mnie, jeśli nie będę już miał twarzy?

Na tylnym siedzeniu wypożyczonego w firmie Hertz samochodu rodziców Nicka góry wzięły mnie w posiadanie. Jezioro Genewskie było bramą wejściową do Alp. Ten krajobraz był do mnie wrogo nastawiony, czułem to na każdym kroku. Nad wodą unosiła się wyczuwalna wręcz złośliwość, niczym ładunek elektryczny. Zupełnie jakby otwierały się tutaj jakieś drzwi, za którymi znajdowało się coś nieuchwytnego, lecz nader groźnego, co przez dłuższy czas miało zamiar mi towarzyszyć.

Problem był taki: ja miałem dwadzieścia cztery lata, a on dwadzieścia sześć. Problem był taki: nie chcieliśmy jeszcze być niewidoczni. Szukać kompensacji. Cieszyć się, że on w ogóle żyje. Na to byliśmy jeszcze za młodzi. Czy byłem złym człowiekiem tylko dlatego, że miałem tego rodzaju myśli, podczas gdy Nick leżał w śpiączce? Czy byłem powierzchowny? To był świat, jaki znałem. Ciekawe, co nie jest powierzchowne. Tak się składa, że poznaliśmy się w klubie fitness. Biceps: zrobiony. Mięśnie piersiowe większe: zrobione. Sześciopak: zrobiony. Klub fitness to kwintesencja kultu ciała, przeciwwaga dla internetowych jaskiń, do których udają się zboki i fetyszyści kikutów, żeby się wyżyć w amputacjach i okaleczeniach.

Pomyślałem: Czy zostanę z tobą, jeśli temu nie sprostam?

Góry piętrzyły się po obu stronach, coraz wyżej i wyżej. W żołądku miałem bolesne uczucie. Widziałem oczami wyobraźni, jak w czasie naszego pierwszego spotkania leży na ławce w klubie fitness, zlany potem, walcząc z ciężarkami, w mokrej koszulce. Tylko że teraz nie miał już twarzy. Tam gdzie miała być, ziała głęboka czarna dziura, kulminacja siły ciążenia i najgorszych koszmarów.

2

Zagrożenie życia minęło, ale lekarze nadal się nim zajmowali. Zanim pozwolono nam do niego wejść, dwóch funkcjonariuszy Policji Kantonalnej zaprowadziło nas do niewielkiego gabinetu chirurga szczękowego. Chirurg mówił, a policjanci siedzieli znudzeni po jego obu stronach. Nie bardzo wiedziałem, po co tu w ogóle są; jeśli idzie o atmosferę, to nie przyczyniali się do jej poprawienia. W miarę upływu czasu byłem już tym tak zażenowany, że zacząłem się zastanawiać, czy czasem w ramach jakiegoś programu reintegracji szwajcarska policja nie przyjmuje w swoje szeregi głuchoniemych.

Nasze spotkanie było prawdziwym lingwistycznym tyglem: rodzice Nicka mówili ze sobą po niderlandzku, a z chirurgiem szczękowym po angielsku; chirurg mówił po angielsku do nich i po francusku do policjantów, a ci nie odzywali się w żadnym z tych trzech języków, które notabene wszystkie znam.

Wiem, że Europejczycy zaśmiewają się przy scenie z Bękartów wojny, w której Diane Kruger pyta Brada Pitta: „Wiem, że to bardzo głupie pytanie, ale czy wy, Amerykanie, znacie oprócz angielskiego jakiś inny język?”. Jeśli o mnie chodzi, to owszem. Mówię jeszcze po hiszpańsku i całkiem nieźle po niemiecku, zrobiłem specjalizację z języków kreolskich i czytam (no, raczej czytałem) po łacinie. Kończę badania do pracy magisterskiej na Wydziale Lingwistyki Uniwersytetu Amsterdamskiego i dzięki Nickowi w ciągu trzech lat nauczyłem się płynnie mówić po niderlandzku (chociaż zdradza mnie jeszcze twarde „r”, tak że największym problemem nie jest słowo Scheveningen, tylko najzwyklejsze w świecie groot, „duży”).

Co nie zmienia faktu, że moje zapiski pełne są anglicyzmów i amerykańskiego slangu. Siła przyzwyczajenia. Lepiej, żebyście przeczytali to ostrzeżenie teraz niż później w recenzjach, prawda?

Chirurg szczękowy nazywał się Olivier Genet i do mnie praktycznie nic nie mówił. Być może dlatego, że jestem Amerykaninem, albo dlatego, że był poślubiony Jezusowi. Cienka siateczka przerzedzonych włosów zaczesana była z boków na łysiejącą czaszkę. Alopecia androgenetica, pomyślałem, ale kiedy już po raz nie wiadomo który zwrócił się wyłącznie do rodziców Nicka, zweryfikowałem swoją diagnozę: łysienie palantowate. Na jego białym kitlu widniał napis WŁASNOŚĆ CENTRE HOSPITALIER UNIVERSITAIRE VAUDOIS i zacząłem się zastanawiać, czy informacja dotyczy tylko kitla, czy może też lekarza.

Ludzie tacy jak on zawsze są własnością kogoś lub czegoś.

Doktor Genet powiedział, że Nick miał szczęście. Został trafiony spadającymi kawałkami skały, ale przeżył. Do czasu, aż będzie w stanie coś opowiedzieć, trudno na pewno stwierdzić, co dokładnie zaszło, ale sporo można już wywnioskować z okoliczności, w jakich znaleźli go ratownicy. Jego, bo z Augustina, jego towarzysza wyprawy, został tylko czekan. Augustin najprawdopodobniej wyruszył w fatalnych warunkach pogodowych po pomoc i wpadł do lodowej szczeliny. Jego szczątki na zawsze pozostaną w lodzie. Napis na jego grobie będzie zapewne brzmiał: ZGINĄŁ W LODOWEJ SZCZELINIE, ODDAJĄC SIĘ SWOJEJ PASJI. Rodzina została już powiadomiona.

– Ach, jakie to straszne – powtarzała w nieskończoność Louise. – Straszne dla rodziców. Bogu dzięki, że nasz Nick żyje.

Tak, Bogu dzięki, bo Nick, jak stwierdził doktor Genet, miał szczęście.

Bo Nick stracił tylko połowę twarzy. Odłamek rozszczepił mu szczękę, wybił górny i dolny trzonowiec i wyrwał większą część policzka, #livingthelife.

Pomyślałem: Góry wygryzły Nickowi twarz.

Pomyślałem: Wypadek albo siła ciążenia, ale ostatecznie wszyscy jesteśmy w którymś momencie zdeformowani.

– Może mówić o szczęściu – powtórzył doktor Genet po raz trzeci i rozstawił kciuk i palec wskazujący. – Gdyby odłamek był tej wielkości, państwa syn straciłby też oczy. A gdyby był takiej, mógłby już nie żyć.

Nie rozumiem, dlaczego ciągle mówi o „szczęściu”. Bo gdyby odłamek był odrobinę mniejszy, Nick mógłby wrócić do domu nawet niedraśnięty. Odrobinę mniejszy i moglibyśmy uprawiać w słonecznym hotelowym łóżku hot & steamy seks, żeby mógł łatwiej zapomnieć o tamtym zdarzeniu. Zastanawiałem się właśnie, jaki byłby najlepszy francuski odpowiednik określenia hot & steamy, ale pomyślałem, że ten lekarz pewnie będzie się jeszcze zajmował Nickiem.

Harm zapytał, czy to miejsce, gdzie wydarzyło się nieszczęście, było bardzo niebezpieczne, a ja chciałem powiedzieć: Oczywiście, że tak, przecież to góry. Jeśli się stoi pod skalną ścianą, to wprawdzie nie jest się jeszcze martwym, ale właściwie zegar już tyka.

Lekarz odpowiedział, że nie zna dokładnej lokalizacji.

– Gdzieś w Val d’Anniviers, w Alpach Pennińskich. Ale w raporcie pogotowia lotniczego Air-Glaciers wspomniano tylko, że znaleziono go na nieuczęszczanym i niedostępnym obszarze. Niebezpieczny teren, gdzie rzadko kto się wspina.

Wymamrotał coś niezrozumiałego do swoich głuchoniemych komilitonów (na tym etapie będę ich nazywał Wodzem Bromdenem i pomocnikiem Bernardem) i znów zwrócił się do nas:

– Spróbujemy się dowiedzieć dla państwa, na której konkretnie górze zdarzyło się to nieszczęście.

Zastanawiałem się, co to w ogóle za różnica; góra to góra. Kupa zamrożonych skał, bez kawiarnianych ogródków i barów z mojito, gdzie można by posiedzieć jak najdalej stąd. Było mi kompletnie bez różnicy, jak nazywa się kawałek ziemi, który od milionów lat jest niedostępny dla ewolucji. Możecie sobie wywiercić tam dziurę, wsadzić mały nuklearny arsenał i bum – można zaczynać recykling.

Policja zrobiła zdjęcia, zanim zszyto Nickowi twarz, ale pan chirurg trzymał je tak, żebyśmy nie mogli ich zobaczyć. Marszcząc brwi, odwracał je do góry nogami, potem z powrotem.

– Było już wystarczająco trudno, kiedy trzeba było od razu założyć opatrunek – powiedział.

Louise zakryła usta dłońmi.

– Na szczęście państwa syn był dobrze zakonserwowany, że tak powiem. Przez wiele godzin leżał nieprzytomny na mrozie, co zatamowało krwawienie i zapobiegło powstaniu znacznej opuchlizny. Oczywiście odmrożenie doprowadziło do utraty części tkanek miękkich, które musieliśmy uzupełnić przeszczepami.

Przeszczepami?

– Tak, z jego ramienia. – Doktor Genet ponownie rozłożył kciuk i palec wskazujący, tym razem nie tak daleko od siebie jak poprzednio.

Widziałem przed sobą twarz Nicka: krwawą ziejącą dziurę.

Widziałem przed sobą twarz Nicka: pokrytą martwicą i poczerniałą. Wyrastało z niej ramię.

Harm zadał pytanie za milion dolarów:

– Czy te uszkodzenia są trwałe?

Doktor Genet, zerkając na zdjęcie tej niegdyś idealnej, a teraz tak okaleczonej twarzy, odparł:

– Chirurdzy plastyczni nazywają to „wiecznym uśmiechem”, i nie bez przyczyny. Jeśli chodzi o zbliznowacenia, to można potem przeprowadzić zabiegi korekcyjne i generalnie upiększyć całość silikonowymi plastrami. Nie ma się jednak co łudzić, że tego rodzaju szpecące okaleczenia da się całkowicie zniwelować. Nikt o tym nie mówi, ale osoby po liftingu twarzy mają bliznę na bliźnie. Tyle że nasze nacięcia są umiejętne. Nacięcie nad powieką. Nacięcie wzdłuż płatków nosa. Nacięcie za uchem. Różnica polega na tym, że w przypadku renowacji twarzy państwa syna nie mieliśmy wielkiego wyboru.

Tak, naprawdę użył tego słowa.

Nick nie doczekał się nawet wzmianki w gazetach, nie było żadnego GÓRY WYGRYZŁY PRZERAŻAJĄCY GRYMAS NA TWARZY HOLENDRA, który miał szczęście, ponieważ akurat następnego dnia wszędzie opublikowano zdjęcia będące dowodem na to, że szwajcarska aktorka Heidi Lötschentaler przeszła korektę nosa, i nie było już miejsca na mniej ważne wiadomości.

– Za jakieś sześć miesięcy kość żuchwowa powinna wrócić do normy i będzie można założyć protezę na implantach. Ale to dopiero przyszłość. Najważniejsze pytanie, czy państwa syn w pełni odzyska mimikę twarzy. Trzeba się liczyć z ograniczeniami najróżniejszych funkcji, takimi jak niepełne otwieranie ust, trwałe uszkodzenie nerwów ruchowych, czego następstwem może być opuszczony kącik ust lub częściowy paraliż mięśni twarzy…

Zaczęło mi wirować w głowie. Gdzieś w oddali słyszałem szloch Louise. Starałem się skupić spojrzenie na pulsującej żyle za łysiejącą skronią doktora Geneta: spływała po niej kropla potu.

– …utrata możliwości żucia, ograniczona możliwość oddychania przez nos, upośledzenie węchu i smaku, problemy z mową…

Żyła, łysienie – to też są blizny, oznaki starości.

– …PTSD, częściowa utrata pamięci, stany lękowe… Czy państwa syn był ubezpieczony?

W głowie słyszałem moje rozkrzyczane myśli: Daj mi siłę ciążenia. Niech się roztrzaskam. Niech się stanę niewidzialny…

W tym momencie jeszcze nie wiedziałem, że coś jest nie tak, bo wciąż byłem zbyt sparaliżowany szokiem. I nadal nie chciałem tego wiedzieć, kiedy wieczorem wyszedłem z hotelu i po spędzeniu jakiegoś czasu na szwendaniu się po gąszczu denerwująco stromych ciasnych uliczek wylądowałem ostatecznie z powrotem w szpitalu, gdzie nocna pielęgniarka Cécile Métrailler nerwowym ruchem wetknęła mi w dłoń złożoną karteczkę. Wiadomość napisaną charakterem pisma Nicka:

Nie wierz im. To nie był wypadek.

Oczywiście powinienem mu uwierzyć. Kto nie wierzy swojemu partnerowi, kiedy mówi coś takiego? Ale Nick walczył z następstwami potężnej traumy i doktor Genet uprzedzał, że nie będzie pamiętał wypadku. Pomyślałem, że Nick cierpi na urojenia.

I uważałem, że to będzie moje największe zmartwienie. Do czasu, aż następnego wieczoru coś tak bardzo przeraziło biedną Cécile, że podczas swojego dyżuru w panice uciekła ze szpitala i nie miała odwagi wrócić.

Tym czymś był Nick.

3

Był już przytomny, kiedy odwiedziliśmy go tego dnia w południe, i dano mu papier i długopis, żeby mógł się z nami porozumieć. Nie był jeszcze w stanie przekazać nam nic więcej poza zupełnie podstawowymi informacjami – „Nie, nic nie boli”, „Proszę o wodę” i „Czarna magia” – i funkcjonariusze z Policji Kantonalnej musieli na razie uzbroić się w cierpliwość. Nadal więc tkwili na korytarzu niczym dwa monitory przełączone w tryb czuwania.

Szczerze przyznam, że śmiertelnie bałem się przekroczenia drzwi pokoju Nicka. Louise to dostrzegła i wzięła mnie za rękę, ale potem mimo wszystko weszła do środka przede mną i pierwsza podeszła do syna. Kosztowało mnie naprawdę mnóstwo wysiłku, żeby nie odwrócić się na pięcie i nie uciec. Śmiertelnie bałem się tego, co zastanę, i jednocześnie czułem wściekłość, bo przecież tyle razy błagałem go, żeby dał sobie spokój z tym swoim idiotycznym hobby – użalaniem się nad sobą – a poza tym… dammit!… teraz naszą jedyną szansą na szczęście wydawało się spoglądanie wstecz na to, jak było, a nie w przód na to, jak może być. Może to niezbyt szlachetne uczucia, ale prawdziwe.

Wyprostowałem się jednak, wszedłem do środka i popatrzyłem na to, co zostało z tego przystojnego holenderskiego chłopaka, w którym zakochałem się trzy lata temu. Chciałbym móc powiedzieć, że było lepiej. Ale jeśli teraz zacznę kłamać, to wszystko, o czym będę musiał jeszcze powiedzieć, stanie się bezwartościowe.

Rozpoznałem go tylko dlatego, że jasnoniebieskie przykrycie było odrzucone do pasa i Nick nie miał na sobie podkoszulka. Biceps: zrobiony. Mięśnie piersiowe większe: zrobione. Okaleczona głowa mumii: zrobiona. Owinęli mu głowę mnóstwem ciasno przylegających bandaży, przytrzymujących we właściwych miejscach kompresy. Dodatkowo zaklejono je w paru miejscach, żeby nic się nie poluzowało i żebyśmy nie zostali potraktowani przerażającym widokiem tego, co kryło się pod nimi i było pokryte grubą na palec warstwą mazistej antybiotykowej maści. Pozostawiono tylko odsłonięte miejsca na oczy, lewe ucho i otwory nosowe: jeden, przez który oddychał, i drugi, do którego wprowadzona była plastikowa rurka. Gdybym nałożył mu jego górskie okulary, wyglądałby jak bohater Niewidzialnego człowieka pożywiający się glukozą.

Oczy miał zamroczone morfiną, ale wciąż były to te same oczy, a ich spojrzenie przenosiło się to na rodziców, to na mnie.

– Cześć, Tutanchamon – powiedziałem.

W tym momencie Harm, Louise i pielęgniarka, która właśnie mierzyła mu ciśnienie, wybuchnęli śmiechem. Nawet doktor Genet wykrzywił się w uśmiechu. W duchu poczułem ulgę, ponieważ dało mi to okazję do uwolnienia się od wzroku Nicka. Był dla mnie nie do zniesienia – a nie chciałem wybuchnąć płaczem przy wszystkich.

4

Pierwsza wizyta okazała się zupełnie nijaka. Nick był jeszcze za bardzo odurzony narkozą, a my wszyscy w zbyt wielkim szoku, żeby mogło się wydarzyć coś godnego zapamiętania. Kiedy wieczorem wróciłem sam do szpitala, wiedziałem, że będzie spał, ale miałem nieodpartą potrzebę zobaczenia go.

Jak to bywa w górach – wtedy jeszcze nie miałem o tym pojęcia, ale teraz już wiem – tuż przed zachodem słońca niebo się rozpogodziło. Louise i Harm poszli po kolacji na długi spacer brzegiem jeziora. Byli mocno podenerwowani i zmartwieni stanem syna, a także wiadomością, że dopiero za jakiś tydzień można będzie myśleć o przetransportowaniu Nicka samolotem do Holandii, tak żeby nie narażać go na infekcję. Podziękowałem za ich zaproszenie i poszedłem w inną stronę, w górę, z powrotem do szpitala, nie bardzo wiedząc, co zrobię, jeśli nie będą chcieli wpuścić mnie na oddział.

W szpitalu panował spokój. W prowadzącym przez otwarte atrium na oddział intensywnej terapii długim korytarzu, wypełnionym wyczuwalną wonią moczu, balsamu do ciała i środków dezynfekujących, minąłem tylko jednego pacjenta i dwie pielęgniarki, które uprzejmie pozdrowiły mnie, przechodząc. Starałem się skupić wzrok na stopach i podnosiłem oczy tylko na krótko, w razie absolutnej konieczności, ponieważ widok za wielkimi oknami przyprawiał mnie o dreszcze. Góry po drugiej stronie jeziora wyglądały jak czarne kontury, rozmywające się w chmurach wskutek osobliwego efektu atmosferycznego, a ja jeszcze mocniej niż dotąd odczuwałem bijące od nich zagrożenie.

Na oddziale Nicka nie było już śladu po funkcjonariuszach Policji Kantonalnej. Później dowiedziałem się, że tego popołudnia zadali Nickowi kilka pytań – standardowa procedura w przypadku śmiertelnych wypadków w górach. Napisali raport końcowy i się wynieśli. Nick przytakiwał im we wszystkim, potwierdzając tym samym relacje ratowników.

Nawet w tym stanie zdawał sobie sprawę, ile mogą go kosztować próby przekonania ich do tego, co mu chodziło po głowie.

Chaotyczne wspomnienia, przerażające wizje, niewyraźne jak odległe echo…

(Dum-dum-dum-duuuummmm… roll credits).

Niezauważony, wślizgnąłem się do jego pokoju. Zobaczyłem mojego perfekcyjnego chłopaka, jak leży nagi na łóżku. Jasnoniebieskie przykrycie odsunięte na bok, plastikowa rurka wystająca z jego nieszczęsnego zwiotczałego penisa i pochylona nad nim młoda pielęgniarka z burzą ciemnych kręconych włosów. Mój perfekcyjny przebrany za mumię przyjaciel, molestowany przez piękną młodą perwersyjną dziewczynę z fetyszem w postaci cytoskopu. Udowodnij jej, że się myli – unieś głowę, pokaż swoje prawdziwe ciało – a każdy zapłaci, ile tylko zechcesz, i będzie mówił, że to ciało Apolla.

W tym momencie zobaczyłem miseczkę z wodą, gąbkę i worek z moczem między jego kolanami, do którego uchodziła rurka, a pielęgniarka zobaczyła mnie. Wystraszona, wydała z siebie krzyk.

– Bonsoir – powiedziałem.

To zabawne, jak ludzie są bezradni w takich sytuacjach.

– Bardzo się cieszę, że to nie doktor Genet tak się nim zajmuje – dodałem.

Powiedziałem to po francusku i potem zawsze tak się zwracałem do Cécile, bo wyglądało na to, że zna tylko parę angielskich słów.

Chyba trochę się rozluźniła – tylko odrobinę, ale jednak – i spojrzała na mnie nerwowym jasnym wzrokiem.

– Ty pewnie jesteś Sam.

– Zgadza się. Skąd wiesz?

Uśmiechnęła się, ale znowu unikała mojego wzroku.

– Nick mi o tobie powiedział. Jestem Cécile Métrailler.

– Cześć, Cécile. – Podszedłem do łóżka i nad ciałem mojego nagiego przyjaciela uścisnąłem jej dłoń w lateksowej rękawiczce. – Kiedy mężczyźni noszą tego rodzaju rękawiczki, to zazwyczaj mają w planie zupełnie co innego.

Mówi się, że humor jest mechanizmem stwarzającym poczucie wspólnoty, ale jako próba rozluźnienia Cécile sprawdził się raczej średnio. Niby zachichotała z zakłopotaniem, ale szybko odwróciła głowę i przytknęła do odsłoniętego ucha Nicka elektryczny termometr w kształcie pistoletu.

Zauważyłem, że jej zdenerwowanie przeniosło się na mnie. Działało mi na nerwy patrzenie na śpiącą ukrytą pod opatrunkami twarz, przeniosłem więc wzrok tam, gdzie na ciele były opaski uciskowe. Biceps: zrobiony. Mięsień czworogłowy: zrobiony. Powtórzeń: tyle, że więcej się już nie da. Oczywiście twarz załatana fragmentem z ramienia, ramię załatane kawałkiem z uda. Chirurgia estetyczna to przenoszenie blizn tam, gdzie nie mają znaczenia. Człowiek jako kompletny zestaw elementów remontowych.

Problem w tym, że przy takim ciele nie ma miejsca, w którym blizny nie mają znaczenia.

Problem w tym, że bez twarzy takie ciało jest nic niewarte.

Oderwałem spojrzenie od łóżka i spytałem:

– I jak z nim?

– Śpi jak suseł. Temperatura i ciśnienie w normie. Nic nie czuje. – Cécile po raz pierwszy patrzyła na mnie nieco dłużej. – A jak z tobą?

Wzruszyłem ramionami; zastanawiałem się, czy nie skłamać, w końcu jednak odparłem:

– Niedobrze.

Nie mam pojęcia, dlaczego byłem szczery wobec kogoś, kto dopiero przed chwilą pojawił się w moim życiu, ale Cécile zaintrygowała mnie i nagle poczułem do niej sympatię. Czasem dzieją się takie rzeczy. Wydaje mi się, że w innych okolicznościach moglibyśmy się nawet zaprzyjaźnić.

– To musi być bardzo trudne – powiedziała tak po prostu i wręczyła mi gąbkę. – Proszę, pewnie chciałbyś go umyć.

Absolutnie niczego takiego nie chciałem i ta dziewczyna na pewno dobrze o tym wiedziała, ale dostrzegła dystans, jakim odgradzałem się od łóżka, i moje próby uniknięcia tego, co właściwie powinno być dla mnie oczywiste: to jest Nick i lepiej, żebym się z tym pogodził. Moje i jego życie zostaną zdefiniowane na nowo w chwili, w której opatrunek zostanie zdjęty, odsłaniając nieodwracalnie okaleczoną twarz Nicka. Za nic nie mogłem się przemóc. Wciąż miałem przed oczami, jak doktor Genet trzyma zdjęcie do góry nogami i odwraca je w drugą stronę. Niezależnie jednak od tego, jak bardzo się bałem, czy będę umiał poradzić sobie z tym, co zobaczę, to jeszcze bardziej bałem się o Nicka. Przekleństwo bycia przystojnym polega na tym, że staje się to dla człowieka ważne. To zniewolenie. Siła ciążenia jest twoim wrogiem. Jeden rzut oka w lustro i Nick skończy jako ćpun w ośrodku leczenia uzależnień.

Byłem bardziej niż pewien, że to moja twarz będzie tym lustrem i że Nick nie zniesie tego, co w niej zobaczy.

Wziąłem więc gąbkę od Cécile i zacząłem go myć. Obmywałem jego ciało, każdy centymetr, który tak dobrze znałem, każde załamanie niosące dla mnie swoje własne wspomnienie. Myślałem przy tym o słowach, które dziś rano napisał w swoim notatniku.

Nie chciałbym, żebyś mnie takiego oglądał

Nie czułem jednak żadnego moralnego sprzeciwu i jestem pewien, że ta czynność mycia jego ciała oczyściła też coś we mnie. Stworzyłem przestrzeń dla jego niedoskonałości i przyszłych blizn, zapoznałem się z nimi i tym samym usunąłem ostre krawędzie okropności, jaka czekała na nas pod maską mumii.

Kiedy skończyłem, Cécile nabrała w końcu do mnie wystarczającego zaufania, żeby wyjąć z kieszeni fartucha złożoną karteczkę. Wpatrując się w drzwi, powiedziała stłumionym głosem:

– Miałam ci to od niego dać. To po niderlandzku, ale wrzuciłam to do translatora Google’a i tam jest napisane, że cię kocha. – Zaczerwieniła się. – Sorry, byłam ciekawa.

Rozwinąłem karteczkę i przeczytałem wiadomość od Nicka, że to nie był wypadek.

Miałem wrażenie, jakby w szpitalnym pokoju zrobiło się ciszej. Nagle zacząłem słyszeć uderzenia własnego serca, które stały się głuche. Kiedy podniosłem wzrok, zobaczyłem, jak Cécile przykłada palec wskazujący do ust. Doznałem szoku: zrozumiałem, że to, co wziąłem początkowo za objaw nerwowości, było w rzeczywistości objawem przerażenia.

Doktor Genet, pomyślałem.

– Słuchaj, teraz mam nocny dyżur – rzuciła pośpiesznie. – Ale miałbyś może ochotę wyskoczyć ze mną jutro rano na kawę? Znam taki przyjemny bar nad samą wodą.

5

Następnego dnia Nick obudził się wcześnie; jego rodzice i ja zmienialiśmy się co jakiś czas przy łóżku. Harm i Louise mieli potem pojechać z kluczykami Nicka do Val d’Anniviers, żeby przyprowadzić jego focusa, którego Policja Kantonalna namierzyła w miejscu, gdzie on i Augustin zostawili go przed swoją pechową wyprawą. Kiedy już będzie można przetransportować Nicka samolotem do szpitala w Amsterdamie, oni wrócą jego samochodem do Holandii.

Odurzone oczy Nicka pływały upiornie między taśmami bandaża. Wciąż był przymulony morfiną, ale już kontaktował bardziej niż wczoraj, więc gadałem jak nakręcony, żeby za wszelką cenę odwrócić jego myśli od tego, co oczywiste. Flash: Fazila i Rob znowu zrobili sobie przerwę, donosiła „Frankfurter Allgemeine” – nic nowego pod słońcem.Flash: Ramses walczył z Chefem, miał uszkodzone ucho i marzył już tylko o tym, żeby się jakoś wymknąć.Flash: Firma Weleda wypuściła nowy Skin Food Facial dla suchej skóry, który nawilża o wiele skuteczniej niż…o fuck… Złapałem się na tym, że przez cały czas unikałem patrzenia na jego ukrytą pod bandażami twarz. W lustrze na przeciwległej ścianie (pielęgniarki zasłoniły je tak, żeby Nick nie mógł go zobaczyć) widziałem siebie odwracającego się twarzą od łóżka, patrzącego na siebie odwracającego się twarzą od łóżka, i gadałem dalej – niekończąca się pętla rzeczywistości – aż do chwili, kiedy Nick złapał mnie za rękę, zmuszając mnie tym do milczenia.

Jestem potworem

napisał na kartce notatnika.

Flash: W Ohio pewna kobieta zjadła własne dziecko i wstawiła to na Instagramie,#onlyinohio.

Jeśli sobie pójdziesz, nie będę ci miał tego za złe

– Weź nie świruj.

Te jego oczy… nie mogę się zdobyć na odwagę, żeby w nie spojrzeć.

– Nikt stąd nie pójdzie, słyszysz? Razem damy sobie z tym radę.

Szczerze w to wierzyłem, ale obydwaj dobrze wiedzieliśmy, że przyjdzie taki moment, kiedy dopadnie nas rzeczywistość. Przez trzy lata byliśmy nierozłączni. Z powodu Nicka nie wróciłem do Nowego Jorku. Marzyliśmy o tym, że kiedyś zrobimy to razem. Ja nauczyłem go tańczyć, a on nauczył mnie kochać. Pętla rzeczywistości… tu nie chodziło o mnie, wiedziałem o tym. Ale jeśli teraz spojrzę w te oczy, zobaczę ocean oddzielający nasze dawne życie od nowego i nie mam pojęcia, jak mielibyśmy go pokonać.

Do pokoju weszli Louise i Harm z kawą. Odczułem ulgę. Zaczęliśmy rozmawiać o niczym i było to dokładnie to, czego potrzebowałem. Kiedy pół godziny później wyszli, żeby pojechać do kantonu Wallis, pochyliłem się do Nicka i spytałem szeptem:

– Co miałeś na myśli, mówiąc, że to nie był wypadek?

Wyglądało na to, że nic nie odpowie, ale nagle powoli pokręcił głową.

– Nie pamiętasz już, co się stało?

Odwrócił głowę. Na opatrunku prawego policzka pojawiła się mała czerwona plamka, niczym łza.

– To całkiem normalne – rzuciłem.

Zaczęła się rozszerzać.

– Znaczy… mam na myśli utratę pamięci, nie śpiączkę.

Nick sięgnął po notatnik i kiedy pisał, patrzyłem na jego opalone szerokie ramiona, na których tak często kładłem policzek, odpoczywając. Zagłębienia nad obojczykami, o które lubiłem zaczepiać palce. Dolna część podbródka ze świeżym zarostem, który uważałem zawsze za bardzo sexy. Bandaże skrywające coś przerażającego.

Nie mam pojęcia. Boję się o tym myśleć. Help me, Sam. Boję się, że zaczynam wariować. Nie wierzę swoim własnym myślom. Uciekłbyś ode mnie z krzykiem, gdybyś

Jego długopis na długi czas zawisł nad notesem, zanim Nick dodał jeszcze kilka słów, wyrwał kartkę i mi ją podał.

Może tak byłoby nawet lepiej

Żałowałem, że to napisał. Sugestia ukryta w niedokończonym zdaniu była straszna, ale to było jeszcze straszniejsze. To przecież mój wybór, a nie jego: czy dam radę przy nim zostać, czy też odejdę z tak banalnego powodu jak oszpecona twarz. Sam siebie nienawidziłem za tę myśl, ale jeśli miałby mi zostać odebrany nawet wybór – ostatnie, co tak naprawdę miałem – to równie dobrze mógłbym oddać wszystkie moje narządy, ułożone w parujący stos. Można oczywiście założyć, że każemy sercu milczeć, ale dlaczego mielibyśmy to zrobić?

Nick po prostu majaczył. Jakaś część mnie ani przez moment nie chciała wątpić, że jest przy zdrowych zmysłach, bo to oznaczałoby, że go odrzucam. Nie mogłem jednak nie brać pod uwagę diagnozy doktora Geneta. Nick miał otwarte oczy i żył, lecz w środku zastygł w momencie, kiedy patrzył w górę i widział lecący na niego kawałek skały. Jak miałem go przekonać, że ten lodowaty wicher wzmagający się w jego myślach to nic innego, jak tylko echo jego zmasakrowanej twarzy, walki toczonej przez straumatyzowany umysł? Nie był wariatem, po prostu był odurzony. PTSD i morfina – ten koktajl robił swoje.

Tak trwałem: wpatrując się w jego słowa.

I nie mając siły nic powiedzieć.

Jego ramiona. Głowa jak u mumii. Bezbłędnie obnażyły moją niemożność poradzenia sobie z sytuacją i wyszeptania słów, jakich potrzebował. Nie przywykłem do tego, żeby być tym silniejszym. Katastrofalnie się nie sprawdziłem, ale potrzebowałem jego ramion, żeby mieć w czymś oparcie. Jego twarzy, by ująć ją w dłonie. Jego warg, które szeptałyby do mnie, że wszystko jest dobrze.

Jeśli zaburzy się dynamikę między dwiema osobami, to każda z nich szeroko otwartymi oczami wpatruje się we własny mrok.

Odejście od łóżka Nicka było czymś najtrudniejszym, co kiedykolwiek w życiu zrobiłem. Ruszając przed siebie, podarłem kartkę na drobne kawałeczki i włożyłem je do tylnej kieszeni spodni. Coś tam tylko wymamrotałem, że niedługo wrócę, ale tak naprawdę sam dokładnie nie wiem co, i zaraz byłem przy drzwiach. Ostatnią rzeczą, jaką zobaczyłem, zamykając je za sobą, było jego poranione ciało na szpitalnym łóżku, otępiałe oczy i zrozumienie, że jest sam.

Na korytarzu strumień życia naparł na mnie z taką siłą, że aż musiałem się zaprzeć. Przez jakiś czas stałem pod zamkniętymi drzwiami, walcząc z napadem paniki, ale mimo wszystko wdzięczny, że jestem już tutaj i jestem wolny. Uświadomiłem sobie jednak, że nie mogę nic zrobić, bo dochodziła jedenasta. Byłem umówiony.

6

– Widziałam jego obrażenia – powiedziała Cécile Métrailler. – Nieraz już zajmowałam się ofiarami obrywów skalnych i mogę przysiąc, że to, co widziałam u Nicka, nie jest wynikiem czegoś takiego.

Lato wisiało rozedrgane nad Lozanną, kiedy wysiadałem w porcie Ouchy z metra, które przywiozło mnie po stromej pochyłości nad brzeg jeziora. Woda usiana była niewielkimi jachtami, żagle desek windsurfingowych połyskiwały kawałek od brzegu. Góry były jak odbite w powietrzu w oddali; to złudzenie rozpłynęłoby się przy pierwszej próbie sięgnięcia do nich. Mimo że jaskrawe słońce wydawało się stępiać ostre iglice szczytów, w niczym nie polepszało to mojego nastroju.

– Kiedy dochodzi do osuwiska i odłamek skalny trafia cię w twarz, łamie ci nos albo szczękę. Chodzi o wystające kości. A Nick został trafiony dokładnie w miejsce, które jest najbardziej osłonięte. – Otworzyła usta, napinając policzki.

Cécile użyła słowa éboulement – osuwisko – a nie obryw skalny. Francuzi potrafią sprawić, że wszystko brzmi znacznie łagodniej. Każdy przyzna, że nawet francuskie équarissage brzmi niewinnie, chociaż oznacza zwykłe wywożenie zwierzęcej padliny.

– Ale przecież ma złamaną szczękę – zaoponowałem.

– Doszło do wybicia dwóch ostatnich zębów trzonowych. W całości, z korzeniami. Należałoby się raczej spodziewać rozsianych uszkodzeń w całej strukturze kości, otwartych krwawień i urazów podskórnych. Tymczasem to, co u niego widać, to… – Cécile przyłożyła dłoń do ust. No tak, uświadomiła sobie właśnie, że nic jeszcze nie widziałem. – Przepraszam, nie wiem, czy chcesz to wszystko wiedzieć en détail…

– Czy jest naprawdę aż tak źle? Tylko powiedz szczerze.

Widziała, że jest mi trudno, starała się więc być na tyle taktowna, na ile pozwalały na to okoliczności.

– Będzie lepiej. Musisz jednak przygotować się na to, że jego twarz nigdy już nie będzie taka sama.

Zamieszałem mrożone mochaccino i odsunąłem szklankę. Pomyśleć, że nie wypiłem mrożonego mochaccino, ja! Świat się kończy. Big boys don’t cry, lecz cieszyłem się, że mam na nosie okulary przeciwsłoneczne.

– Czy to… będzie miało jakiś wpływ na jego pracę? – spytała ostrożnie Cécile.

Aż za dobrze wiedziałem, co chciała przez to powiedzieć. Wzruszyłem ramionami.

– Nick zajmuje się projektowaniem stron dla TripAdvisora i pisze jako freelancer artykuły dla „Lonely Planet”. Nie trzeba mieć twarzy, żeby podróżować. Albo pisać.

Tylko że ja potrzebuję jego twarzy, pomyślałem.

– Ale skoro to nie były spadające odłamki, to w takim razie co? – spytałem. – Ta kartka od Nicka… Napisał, że to nie był wypadek. Myślałem, że ma jakieś omamy.

– Naprawdę chcesz usłyszeć, co o tym myślę?

Nie, wcale nie chciałem, tak jak nie chciałem, żeby kiedy Nick wyjdzie ze szpitala, wszyscy gapili się na nas na ulicy, bo będzie wyglądał dziwnie, ale to było moje życie, więc powiedziałem, że tak. Na razie.

– Mnie to wygląda na ranę kłutą.

Patrzyłem na nią bez słowa.

– Przepraszam, zdaję sobie sprawę, jak to brzmi… ale wygląda to tak, jakby ktoś wbił nóż w jego lewy policzek, tak głęboko, że koniec ostrza wyszedł z prawej strony. I że potem ktoś z całej siły przeciągnął je do przodu.

Nagle zobaczyłem przed sobą przerażający obraz: Nicka, który zamiast wykrwawić się na śmierć, samodzielnie schodzi chwiejnie po lodowcu do miejsca, gdzie jest zasięg, żeby wezwać helikopter, a lodowaty wiatr gwiżdże w dziurze ziejącej w jego twarzy. Tak mocno się wzdrygnąłem, że omal nie przewróciłem nogą stolika.

– No ale w takim razie doktor Genet też musiał to zauważyć? – wydusiłem z siebie z trudem.

– Rozmawiałam z nim o tym.

– I co powiedział?

– Stwierdził, że obrażenia Nicka na pierwszy rzut oka mało korespondują z tym, co mówią ratownicy na temat tego, co zaszło, ale że nie jest to wykluczone. Odłamki skalne mogą być niesłychanie ostre. Nick musiałby mieć głowę przechyloną w bok, a odłamek musiałby być zakończony tak ostro jak śledź do mocowania namiotów… Nie da się tego całkiem wykluczyć. Inny możliwy scenariusz, jak powiedział doktor Genet, jest taki, że Nick, padając, nadział się na własny czekan. Też mało prawdopodobne, ale nie niemożliwe. – Cécile zaczerwieniła się i oblizała łyżeczkę od cappuccino. – Powiedziałam mu, że chyba tylko głupiec mógłby w coś takiego uwierzyć.

– Poważnie? I co on na to?

Spojrzała mi prosto w twarz.

– Powiedział, że jeśli zależy mi na pracy, to powinnam trzymać język za zębami i robić, co do mnie należy, bez zadawania zbędnych pytań.

Aż gwizdnąłem.

– Wow! Czy z niego zawsze taki dupek?

– No właśnie nie. I dlatego mnie to zdziwiło. To bardzo uprzejmy i kulturalny lekarz. I pewnie ma rację, mówiąc, że jeśli coś jest mało prawdopodobne, to nie wolno tego odrzucać jako czysto teoretycznej możliwości, dopóki nie pojawi się lepsze wyjaśnienie. Wszystko działo się wysoko w górach i towarzysz Nicka najprawdopodobniej wpadł do lodowej szczeliny, a ratownicy znaleźli przy niej jego czekan. Nie byli związani liną, więc najwidoczniej był w tym momencie sam. Warunki atmosferyczne mieli fatalne. Dopóki Nick nie będzie twierdził inaczej, nie ma powodu zakładać, że doszło do czegoś innego niż zwykły wypadek. I że Augustin szedł po pomoc.

– Tylko że Nick twierdzi inaczej.

– No właśnie. I dlatego znowu wracam do jego obrażeń. Ja wiem, jak wygląda rana kłuta, Sam.

Pomyślałem: A ja mu nie uwierzyłem.