Millennium. Zamek z piasku, który runął ebook i audiobook

CZĘŚĆ I

Inter­mezzo na kory­ta­rzu

8–12 kwiet­nia

Pod­czas ame­ry­kań­skiej wojny domo­wej w woj­sku słu­żyło około sze­ściu­set kobiet. Zacią­gnęły się prze­brane za męż­czyzn. Czyżby Hol­ly­wood prze­ga­piło kawa­łek histo­rii kul­tury? A może temat ten mógłby spra­wiać kło­poty natury ide­olo­gicz­nej? Książki histo­ryczne zawsze miały pro­blem z kobie­tami, które nie akcep­to­wały wyzna­czo­nych przez płeć gra­nic. A gra­nice te ni­gdy nie są tak wyraźne jak w przy­padku wojny i posłu­gi­wa­nia się bro­nią.

Od sta­ro­żyt­no­ści do cza­sów współ­cze­snych histo­ria dostar­cza licz­nych przy­kła­dów opo­wie­ści o kobie­tach wojow­nicz­kach – Ama­zon­kach. Naj­po­pu­lar­niej­sze boha­terki opi­sano w książ­kach histo­rycz­nych, dla­tego że były kró­lo­wymi, czyli przed­sta­wi­ciel­kami klasy panu­ją­cej. Poli­tyczne następ­stwo tronu, czy to się komu podoba, czy nie, co jakiś czas umiesz­cza na tro­nie kobietę. A że wojna nie łagod­nieje z powodu płci i wybu­cha także wtedy, kiedy kra­jem włada kobieta, dzieła histo­ryczne zmu­szone są odno­to­wać pewną liczbę walecz­nych kró­lo­wych, które nie mają innego wyj­ścia, jak ode­grać rolę taką jak Chur­chill, Sta­lin czy Roose­velt. Semi­ra­mida z Niniwy, twór­czyni kró­le­stwa asy­ryj­skiego, i Boudika, która prze­wo­dziła jed­nemu z naj­krwaw­szych powstań bry­tyj­skich prze­ciw cesar­stwu rzym­skiemu, to nie­które z przy­kła­dów. Tej dru­giej zresztą posta­wiono pomnik przy moście nad Tamizą, naprze­ciwko Big Bena. Zaj­rzyj­cie do niej, jeśli będzie­cie w pobliżu.

Histo­ryczne księgi nie­wiele nato­miast mówią o kobie­tach wojow­nicz­kach w roli zwy­kłych żoł­nie­rzy, ćwi­czą­cych posłu­gi­wa­nie się bro­nią, two­rzą­cych regi­menty i bio­rą­cych udział w bitwach z wro­gimi armiami na takich samych zasa­dach jak męż­czyźni. Choć ist­niały od zawsze. Nie­mal żadna wojna nie roze­grała się bez udziału kobiet.

Roz­dział 1

Pią­tek, 8 kwiet­nia

Dok­tor Anders Jonas­son został zbu­dzony przez sio­strę Hannę Nican­der. Było tuż przed wpół do dru­giej w nocy.

– Co się dzieje? – zapy­tał oszo­ło­miony.

– Ląduje heli­kop­ter. Dwoje pacjen­tów. Star­szy męż­czy­zna i młoda kobieta. Ona z raną postrza­łową.

– Aha – powie­dział Anders Jonas­son zmę­czo­nym gło­sem.

Nagle oprzy­tom­niał, choć drze­mał tylko jakieś pół godziny. Miał nocny dyżur w izbie przy­jęć w szpi­talu Sahl­gren­ska w Göteborgu. To był potwor­nie wyczer­pu­jący wie­czór. Odkąd o osiem­na­stej zaczął dyżur, do szpi­tala przy­jęto cztery osoby z czo­ło­wego zde­rze­nia samo­cho­dów pod Lin­dome. Jedna była w sta­nie kry­tycz­nym, a jedna została uznana za zmarłą zaraz po przy­by­ciu. Zaj­mo­wał się także kel­nerką, która oblała sobie nogi wrząt­kiem w kuchni restau­ra­cji na Ave­nyn, oraz ura­to­wał życie czte­ro­let­niemu chłopcu, przy­wie­zio­nemu do szpi­tala z bez­de­chem po tym, jak połknął kółko od samo­cho­dziku. Opa­trzył też rany nasto­latki, która wje­chała rowe­rem do wykopu. Wydział dro­gowy uznał za słuszne wyko­pać dół aku­rat przy zjeź­dzie ze ścieżki rowe­ro­wej, a potem ktoś do tego wykopu wrzu­cił koziołki ostrze­gaw­cze. Dziew­czyna miała czter­na­ście szwów na twa­rzy. Poza tym będzie potrze­bo­wała nowych sie­ka­czy. Jonas­son przy­szył także kawa­łek kciuka, który pewien zapa­lony maj­ster­ko­wicz odciął sobie heblem.

Około jede­na­stej liczba nagłych przy­pad­ków się zmniej­szyła. Zro­bił obchód i spraw­dził stan przy­ję­tych pacjen­tów, a potem wyco­fał się do pokoju wypo­czyn­ko­wego, żeby się chwilę odprę­żyć. Jego dyżur koń­czył się o szó­stej rano. Rzadko sypiał, nawet jeśli nie było żad­nych nagłych przy­pad­ków, ale aku­rat tej nocy nie­mal natych­miast zapadł w drzemkę.

Sio­stra Hanna Nican­der podała mu kubek her­baty. Jesz­cze nie wie­działa nic wię­cej o nowych pacjen­tach.

Anders Jonas­son wyj­rzał przez okno i zoba­czył, że od strony morza mocno się bły­ska. Heli­kop­ter zdą­żył naprawdę w ostat­niej chwili. Wła­śnie zaczy­nał padać ulewny deszcz. Nad Göteborg nad­cią­gała burza.

Sto­jąc przy oknie, usły­szał odgłos sil­ni­ków i zoba­czył, jak heli­kop­ter, koły­sany podmu­chami wia­tru, zniża się nad lądo­wi­skiem. Wstrzy­mał na chwilę oddech. Pilot z tru­dem utrzy­my­wał kon­trolę nad maszyną. Potem heli­kop­ter znik­nął mu z pola widze­nia i Jonas­son usły­szał, jak sil­nik zwal­nia obroty. Upił łyk her­baty i odsta­wił kubek.

Anders Jonas­son cze­kał na nosze przy wej­ściu na oddział ratun­kowy. Dyżu­ru­jąca wraz z nim Kata­rina Holm zajęła się pacjen­tem, który wje­chał pierw­szy – star­szym męż­czy­zną z poważ­nymi obra­że­niami twa­rzy. Dok­to­rowi Jonas­sonowi przy­pa­dła więc w udziale druga osoba, kobieta z raną postrza­łową. Obej­rzał ją szybko i stwier­dził, że wygląda jak nasto­latka, bar­dzo brudna, zakrwa­wiona i poważ­nie ranna. Uniósł koc, któ­rym ratow­nicy otu­lili jej ciało, i zauwa­żył, że ktoś zakleił rany postrza­łowe na bio­drze i ramie­niu sre­brzy­stą taśmą izo­la­cyjną, co wydało mu się nie­sły­cha­nie mądrym posu­nię­ciem. Taśma nie dopusz­czała bak­te­rii i hamo­wała upływ krwi. Jedna z kul tra­fiła ją z boku, w bio­dro i prze­szła na wylot przez tkankę mię­śniową. Potem uniósł jej ramię i zlo­ka­li­zo­wał dziurę po kuli na ple­cach. Nie było otworu wylo­to­wego, co ozna­czało, że pocisk na­dal znaj­do­wał się w oko­licy ramie­nia. Miał nadzieję, że nie prze­bił płuca, a że w kąciku ust dziew­czyny nie stwier­dził krwi, pomy­ślał, że naj­wi­docz­niej płuco jest całe.

– Rent­gen! – zawo­łał do asy­stu­ją­cej pie­lę­gniarki. Wię­cej nie musiał mówić.

Wresz­cie roz­ciął opa­tru­nek, któ­rym ratow­nicy owi­nęli głowę dziew­czyny. Prze­szedł go lodo­waty dreszcz, kiedy pod pal­cami wyczuł dziurę po kuli i zro­zu­miał, że musiała zostać postrze­lona w głowę. Tutaj też nie było otworu wylo­to­wego.

Anders Jonas­son zatrzy­mał się na kilka sekund i przyj­rzał się dziew­czy­nie. Nagle poczuł przy­gnę­bie­nie. Czę­sto mówił, że jest jak bram­karz. Codzien­nie przy­cho­dzili do niego ludzie w róż­nym sta­nie z jed­nym tylko pra­gnie­niem – otrzy­mać pomoc. Sie­dem­dzie­się­ciocz­te­ro­let­nie sta­ruszki, które mdlały w Nord­stans Gal­le­ria, bo serce odmó­wiło im posłu­szeń­stwa, czter­na­sto­letni chłopcy ze śru­bo­krę­tem wbi­tym w lewe płuco i szes­na­sto­let­nie dziew­czyny, które naja­dły się table­tek ecstasy, potem tań­czyły osiem­na­ście godzin, a na koniec padały, sine na twa­rzy. Ofiary pobić oraz wypad­ków w miej­scu pracy. Małe dzieci pogry­zione przez psy bojowe na Vasa­plat­sen i pano­wie złote rączki, któ­rzy chcieli tylko przy­ciąć kilka desek swo­imi piłami Black & Dec­ker, a koń­czyli z nad­garst­kiem roz­ha­ra­ta­nym aż do szpiku kości.

Anders Jonas­son był bram­ka­rzem sto­ją­cym mię­dzy pacjen­tami a przed­się­bior­stwem pogrze­bo­wym. Był osobą, która decy­do­wała, co robić. Jeśli pod­jął nie­wła­ściwą decy­zję, pacjent mógł umrzeć lub obu­dzić się kaleką na całe życie. Prze­waż­nie jego decy­zje były słuszne, co wyni­kało głów­nie z tego, że więk­szość poszko­do­wa­nych miała oczy­wi­sty, ści­śle okre­ślony pro­blem. Rana kłuta płuca lub zła­ma­nie po wypadku samo­cho­do­wym były łatwe do ogar­nię­cia i zro­zu­miałe. Życie pacjenta zale­żało od rodzaju obra­żeń i zręcz­no­ści leka­rza.

Ale dwóch rodza­jów obra­żeń Anders Jonas­son nie­na­wi­dził. Jed­nym z nich były cięż­kie opa­rze­nia, które wła­ści­wie nie­za­leż­nie od zasto­so­wa­nych środ­ków zwy­kle koń­czyły się cier­pie­niem na całe życie. Dru­gim były urazy głowy.

Dziew­czyna leżąca przed nim na noszach mogła żyć z kulą w bio­drze i z kulą w ramie­niu. Ale kula znaj­du­jąca się gdzieś w jej mózgu sta­no­wiła pro­blem zupeł­nie innej kate­go­rii. Nagle usły­szał, że sio­stra Hanna coś mówi.

– Słu­cham?

– To ona.

– Kto taki?

– Lis­beth Salan­der. Dziew­czyna, którą ści­gają od kilku tygo­dni za potrójne mor­der­stwo w Sztok­hol­mie.

Anders Jonas­son spoj­rzał na twarz pacjentki. Sio­stra miała rację. To jej zdję­cie pasz­por­towe wraz ze wszyst­kimi miesz­kań­cami Szwe­cji od Wiel­ka­nocy oglą­dał na afi­szach rekla­mo­wych przy każ­dym kio­sku. Teraz mor­der­czyni sama została postrze­lona, co było chyba czymś w rodzaju roman­tycz­nie poj­mo­wa­nej spra­wie­dli­wo­ści.

Ale to go nie inte­re­so­wało. Jego zada­niem było ura­to­wa­nie życia pacjen­towi, obo­jęt­nie, czy był potrój­nym mor­dercą, czy lau­re­atem Nobla. Czy nawet jed­nym i dru­gim.

Potem roz­pę­tał się kon­tro­lo­wany chaos, jaki zwy­kle panuje na pogo­to­wiu. Per­so­nel ze zmiany Jonas­sona ruty­nowo zabrał się do dzieła. Ubra­nia, które Lis­beth Salan­der jesz­cze miała na sobie, zostały poroz­ci­nane. Pie­lę­gniarka zmie­rzyła ciśnie­nie krwi – sto na sie­dem­dzie­siąt – pod­czas gdy lekarz przy­kła­dał ste­to­skop do piersi dziew­czyny i wsłu­chi­wał się w ude­rze­nia serca, które były dosyć mia­rowe, i oddech, który już tak mia­rowy nie był.

Dok­tor Jonas­son bez namy­słu uznał stan Lis­beth Salan­der za kry­tyczny. Rany w ramie­niu i bio­drze mogły na razie pocze­kać, opa­trzone kom­pre­sami lub nawet kawał­kami taśmy, któ­rymi ktoś pomy­słowy je zakleił. Ważna była głowa. Dok­tor Jonas­son zle­cił tomo­gra­fię kom­pu­te­rową. Tomo­graf szpi­tal nabył za pie­nią­dze podat­ni­ków.

Anders Jonas­son miał blond włosy i nie­bie­skie oczy. Pocho­dził z Umeå. Od dwu­dzie­stu lat pra­co­wał w szpi­ta­lach Sahl­gren­ska i Östra Sju­khu­set, kolejno jako pra­cow­nik naukowy, pato­log i lekarz pogo­to­wia. Odzna­czał się czymś, co zadzi­wiało jego kole­gów i spra­wiało, że per­so­nel był dumny, że może z nim pra­co­wać: dok­tor miał cel, żeby żaden pacjent nie umarł na jego dyżu­rze, i w jakiś nie­po­jęty spo­sób uda­wało mu się utrzy­mać wynik zerowy. Kil­koro jego pacjen­tów wpraw­dzie zmarło, ale nastą­piło to pod­czas dal­szej kura­cji lub z przy­czyn zupeł­nie nie­za­leż­nych od jego dzia­łań.

Ponadto Jonas­son miał nie­zbyt orto­dok­syjne poglądy na rze­mio­sło lekar­skie. Uwa­żał, że leka­rze mają cza­sem skłon­ność do wycią­ga­nia wnio­sków bez pokry­cia i dla­tego o wiele za szybko się pod­dają albo za dużo czasu poświę­cają na zba­da­nie, co pacjen­towi dolega, żeby póź­niej zasto­so­wać odpo­wied­nie lecze­nie. Oczy­wi­ście wszystko zga­dza się z tym, czego uczą pod­ręcz­niki, ale pro­ble­mem jest to, że pacjent może umrzeć, a leka­rze na­dal dys­ku­tują. W naj­gor­szym razie lekarz może dojść do wnio­sku, że ma do czy­nie­nia z przy­pad­kiem bez­na­dziej­nym, i prze­rwać lecze­nie.

Jed­nak Anders Jonas­son ni­gdy przed­tem nie miał pacjenta z kulą w gło­wie. Przy­pusz­czal­nie potrzebny był neu­ro­chi­rurg. Czuł, że nie da rady temu podo­łać, lecz nagle uświa­do­mił sobie, że ma wię­cej szczę­ścia, niż na to zasłu­guje. Zanim się prze­brał i przy­stą­pił do szo­ro­wa­nia dłoni, zawo­łał do Hanny Nican­der:

– W Karo­lin­ska w Sztok­hol­mie pra­cuje ame­ry­kań­ski pro­fe­sor, nazywa się Frank Ellis, a teraz prze­bywa w Göteborgu. Jest zna­nym spe­cja­li­stą od mózgu, do tego moim dobrym kolegą. Mieszka w hotelu Radis­son na Ave­nyn. Czy może pani zdo­być numer jego tele­fonu?

Anders Jonas­son cze­kał jesz­cze na zdję­cia rent­ge­now­skie, gdy Hanna Nican­der wró­ciła z tele­fo­nem do Radis­sona. Lekarz rzu­cił okiem na zega­rek – pierw­sza czter­dzie­ści dwie – i pod­niósł słu­chawkę. Nocny por­tier wyjąt­kowo nie­chęt­nie łączył roz­mowy o tej porze, więc zanim dok­tor Jonas­son został połą­czony, musiał powie­dzieć kilka ostrych słów o sytu­acji przy­mu­so­wej.

– Dzień dobry, Frank – powie­dział. – Mówi Anders. Sły­sza­łem, że jesteś w Göteborgu. Czy masz ochotę wpaść do Sahl­gren­ska i poasy­sto­wać mi przy ope­ra­cji neu­ro­chi­rur­gicz­nej?

– Are you bul­l­shit­ting me? – ode­zwał się Frank Ellis scep­tycz­nym tonem. Wpraw­dzie miesz­kał w Szwe­cji od wielu lat i bez pro­blemu poro­zu­mie­wał się po szwedzku – choć na­dal miał ame­ry­kań­ski akcent – ale jego pod­sta­wo­wym języ­kiem pozo­stał angiel­ski. Anders Jonas­son mówił po szwedzku, a on odpo­wia­dał po angiel­sku.

– Frank, przy­kro mi, że prze­ga­pi­łem twój wykład, ale pomy­śla­łem, że mógł­byś mi udzie­lić pry­wat­nych lek­cji. Mam tu młodą kobietę, która została postrze­lona w głowę. Kula weszła tuż nad lewym uchem. Nie dzwo­nił­bym do cie­bie, gdy­bym nie potrze­bo­wał second opi­nion. I nie przy­cho­dzi mi do głowy nikt bar­dziej odpo­wiedni niż ty.

– Mówisz poważ­nie?

– To dziew­czyna w wieku około dwu­dzie­stu pię­ciu lat.

– I została postrze­lona w głowę?

– Jest wlot kuli, nie ma wylotu.

– Ale ona żyje?

– Słaby, lecz mia­rowy puls, mniej regu­larny oddech, ciśnie­nie sto na sie­dem­dzie­siąt. Poza tym ma kulę w ramie­niu i postrzał w bio­dro. Tymi dwiema spra­wami potra­fię się zająć.

– To dobrze rokuje – stwier­dził pro­fe­sor Ellis.

– Dobrze rokuje?

– Kiedy czło­wiek ma kulę w gło­wie i na­dal żyje, jest duża nadzieja.

– Czy mógł­byś mi asy­sto­wać?

– Muszę się przy­znać, że wie­czór spę­dzi­łem w towa­rzy­stwie przy­ja­ciół. Poło­ży­łem się o pierw­szej i przy­pusz­czal­nie mam jesz­cze we krwi impo­nu­jąco dużo pro­mili…

– Ja będę podej­mo­wał decy­zje i wyko­ny­wał cię­cia. Ale potrze­buję kogoś, kto będzie mi asy­sto­wał i mówił, czy nie robię cze­goś nie­mą­drego. I, szcze­rze powie­dziaw­szy, pijany w sztok pro­fe­sor Ellis jest przy­pusz­czal­nie o kilka klas lep­szy niż ja, jeśli cho­dzi o ocenę uszko­dzeń mózgu.

– Okej. Przy­jadę. Ale jesteś mi winien przy­sługę.

– Tak­sówka czeka przed hote­lem.

Pro­fe­sor Frank Ellis prze­su­nął oku­lary na czoło i podra­pał się w kark. Spoj­rze­nie utkwił w moni­to­rze kom­pu­tera, który poka­zy­wał każdy zaka­ma­rek i zaką­tek mózgu Lis­beth Salan­der. Ellis miał pięć­dzie­siąt trzy lata, kru­czo­czarne włosy z pasem­kami siwi­zny, ciemny zarost i wyglą­dał jak dru­go­pla­nowa postać z Ostrego dyżuru. Jego wygląd świad­czył o tym, że regu­lar­nie spę­dza sporo czasu na siłowni.

Dobrze się czuł w Szwe­cji. Przy­je­chał tu na wymianę jako młody nauko­wiec pod koniec lat sie­dem­dzie­sią­tych i został dwa lata. Potem wra­cał przy róż­nych oka­zjach, aż otrzy­mał pro­fe­surę w Karo­lin­ska Insti­tu­tet. Był już wtedy spe­cja­li­stą o mię­dzy­na­ro­do­wej sła­wie.

Anders Jonas­son znał Franka Ellisa od czter­na­stu lat. Naj­pierw spo­tkali się na jakimś semi­na­rium w Sztok­hol­mie i odkryli, że obaj pasjo­nują się węd­kar­stwem mucho­wym. Anders zabrał kolegę na ryby do Nor­we­gii. Przez lata utrzy­my­wali kon­takt, odbyli jesz­cze kilka wypraw węd­kar­skich. Ale ni­gdy razem nie pra­co­wali.

– Ludzki mózg to tajem­ni­cza sprawa – powie­dział pro­fe­sor Ellis. – Od dwu­dzie­stu lat się nim zaj­muję. A nawet dłu­żej.

– Wiem. Prze­pra­szam, że tak cię wyrwa­łem…

– Ech – Frank Ellis mach­nął lek­ce­wa­żąco dło­nią. – To cię będzie kosz­to­wało butelkę crag­gan­more, kiedy znów się wybie­rzemy na ryby.

– Okej, to nie­drogo.

– Kilka lat temu, kiedy pra­co­wa­łem w Bosto­nie, mia­łem podobny przy­pa­dek. Napi­sa­łem o nim w „New England Jour­nal of Medi­cine”. To była dziew­czyna w tym samym wieku co twoja pacjentka. Wła­śnie szła na uni­wer­sy­tet, kiedy ktoś strze­lił jej w głowę z kuszy. Strzała wbiła się w zewnętrzny koniec lewego łuku brwio­wego, prze­szyła głowę i wyszła pra­wie na środku karku.

– I prze­żyła? – zapy­tał Jonas­son z nie­do­wie­rza­niem.

– Strasz­nie to wyglą­dało, kiedy przy­wie­ziono ją na pogo­to­wie. Ucię­li­śmy strzałę i wło­ży­li­śmy jej głowę do tomo­grafu. Strzała prze­szła na wylot przez mózg. Wedle wszel­kiego praw­do­po­do­bień­stwa powinna nie żyć albo w naj­lep­szym przy­padku mieć tak poważne obra­że­nia, żeby zapaść w śpiączkę.

– A tym­cza­sem?

– Przez cały czas zacho­wy­wała świa­do­mość. Ale to jesz­cze nic. Oczy­wi­ście była prze­ra­żona, ale rów­no­cze­śnie miała cał­ko­wi­cie jasny umysł. Jedyny pro­blem sta­no­wiło to, że przez jej głowę prze­cho­dziła strzała.

– I co zro­bi­łeś?

– No cóż, wzią­łem szczypce, wycią­gną­łem strzałę i zakle­iłem ranę pla­strem. Mniej wię­cej tak.

– Prze­żyła?

– Jej stan był oczy­wi­ście kry­tyczny przez dłuż­szy czas, choć, szcze­rze mówiąc, mogli­by­śmy wysłać ją do domu jesz­cze tego samego dnia. Ni­gdy nie mia­łem zdrow­szego pacjenta.

Anders Jonas­son zasta­na­wiał się, czy pro­fe­sor Ellis sobie z niego nie żar­tuje.

– Z kolei – mówił dalej Ellis – kilka lat temu mia­łem w Sztok­hol­mie czter­dzie­sto­dwu­let­niego pacjenta, który ude­rzył głową w ramę okna i doznał lek­kiego stłu­cze­nia. Miał mdło­ści i jego samo­po­czu­cie pogar­szało się tak szybko, że karetka zabrała go do szpi­tala. Kiedy go zoba­czy­łem, był nie­przy­tomny. Miał guza i bar­dzo nie­wiel­kie krwa­wie­nie. Ale ni­gdy nie odzy­skał przy­tom­no­ści i po dzie­wię­ciu dniach zmarł na inten­syw­nej tera­pii. Do dzi­siaj nie wiem dla­czego. W pro­to­kole z obduk­cji poda­li­śmy wylew jako następ­stwo nie­szczę­śli­wego wypadku, lecz nikt z nas nie był zado­wo­lony z tej dia­gnozy. Krwa­wie­nie było nie­sły­cha­nie małe i zlo­ka­li­zo­wane tak, że nie powinno mieć żad­nych następstw. A mimo to wątroba, nerki, płuca i serce po kolei odma­wiały posłu­szeń­stwa. Im jestem star­szy, tym wyraź­niej widzę, że to coś w rodzaju ruletki. Oso­bi­ście nie jestem prze­ko­nany, czy kie­dy­kol­wiek uda się nam zba­dać, jak dokład­nie działa mózg. Co zamie­rzasz zro­bić?

Postu­kał pisa­kiem w moni­tor.

– Mia­łem nadzieję, że ty mi to powiesz.

– Naj­pierw powiedz, jak ty to oce­niasz.

– Hm… po pierw­sze, wygląda na to, że to pocisk nie­wiel­kiego kali­bru. Kula weszła przy skroni i dostała się mniej wię­cej cztery cen­ty­me­try w głąb mózgu. Dotyka komory bocz­nej, tam też wystą­piło krwa­wie­nie.

– I co należy zro­bić?

– Uży­wa­jąc two­jej ter­mi­no­lo­gii: wziąć szczypce i wycią­gnąć kulę tą samą drogą, którą weszła.

– Zna­ko­mita pro­po­zy­cja. Ale ja użył­bym naj­cień­szej pęsety, jaką masz.

– Tak po pro­stu?

– Co innego możemy w tym przy­padku zro­bić? Możemy zosta­wić kulę tam, gdzie jest, i może dziew­czyna dożyje stu lat, ale to też ozna­cza duże ryzyko. Może naba­wić się epi­lep­sji, migreny czy podob­nego drań­stwa. A nie chcemy chyba otwie­rać czaszki za rok, kiedy rana już się zagoi. Kula znaj­duje się w pew­nej odle­gło­ści od waż­nych żył. Radził­bym ją usu­nąć, ale…

– Ale co?

– Tak naprawdę to nie kula mnie mar­twi. To wła­śnie jest w uszko­dze­niach mózgu naj­bar­dziej fascy­nu­jące: jeśli prze­żyła postrze­le­nie kulą w głowę, prze­żyje także jej wyję­cie. Pro­blem sta­nowi raczej to. – Wska­zał moni­tor. – Wokół otworu wlo­to­wego jest mnó­stwo odłam­ków kości. Widzę co naj­mniej tuzin kawał­ków o dłu­go­ści kilku mili­me­trów. Nie­które wbiły się w tkankę mózgową. To one mogą ją zabić, jeśli nie zacho­wasz ostroż­no­ści.

– Ta część mózgu odpo­wiada za licze­nie i zdol­no­ści mate­ma­tyczne.

Ellis wzru­szył ramio­nami.

– Naukowe bla, bla. Nie mam poję­cia, do czego służą aku­rat te szare komórki. Możesz tylko pró­bo­wać zro­bić wszystko jak naj­le­piej. To ty ope­ru­jesz. Ja będę ci zaglą­dał przez ramię. Mogę poży­czyć far­tuch i gdzieś się wyszo­ro­wać?

Mikael Blom­kvist zer­k­nął na zega­rek i stwier­dził, że jest krótko po trze­ciej nad ranem. Miał na rękach kaj­danki. Na sekundę zamknął oczy. Był śmier­tel­nie zmę­czony, ale napę­dzała go adre­na­lina. Otwo­rzył oczy i ze zło­ścią spoj­rzał na komi­sa­rza Tho­masa Pauls­sona, który z wyra­zem zasko­cze­nia na twa­rzy odwza­jem­nił spoj­rze­nie. Sie­dzieli przy stole kuchen­nym w bia­łym wiej­skim domu nie­da­leko Nos­se­bro, zwa­nym Gos­se­berga, o któ­rym Mikael usły­szał po raz pierw­szy nie­całe dwa­na­ście godzin wcze­śniej.

Kata­strofa stała się fak­tem.

– Idiota – rzu­cił Mikael.

– Słu­chaj pan…

– Idiota – powtó­rzył Mikael. – Mówi­łem, do kurwy nędzy, że jest wyjąt­kowo nie­bez­pieczny. Powie­dzia­łem, że musi­cie się z nim obcho­dzić jak z odbez­pie­czo­nym gra­na­tem. Zamor­do­wał co naj­mniej trzy osoby, jest wielki jak czołg i potrafi zabi­jać gołymi rękami. A pan wysyła po niego dwóch wiej­skich gli­nia­rzy, jakby był jakimś nie­dziel­nym pijacz­kiem.

Mikael znów przy­mknął oczy. Zasta­na­wiał się, co jesz­cze tej nocy mogło pójść nie tak.

Zna­lazł Lis­beth Salan­der tuż przed pół­nocą, ciężko ranną. Zaalar­mo­wał poli­cję. Udało mu się też namó­wić ratow­ni­ków, żeby przy­słali heli­kop­ter i ewa­ku­owali Lis­beth do szpi­tala Sahl­gren­ska. Dokład­nie opi­sał jej obra­że­nia i dziurę po kuli w gło­wie, aż jakaś mądra i rozumna osoba pojęła, że dziew­czyna potrze­buje natych­mia­sto­wej pomocy.

Mimo to heli­kop­ter poja­wił się dopiero pół godziny póź­niej. Ze sto­doły, słu­żą­cej także jako garaż, Mikael wypro­wa­dził dwa samo­chody i włą­czył ich reflek­tory, by oświe­tlić miej­sce do lądo­wa­nia na polu przed domem.

Załoga heli­kop­tera wraz z dwoma pie­lę­gnia­rzami dzia­łała pro­fe­sjo­nal­nie, ruty­nowo. Jeden z pie­lę­gnia­rzy udzie­lał pierw­szej pomocy Lis­beth, pod­czas gdy drugi zaj­mo­wał się Alek­san­drem Zala­chenką, zna­nym także jako Karl Axel Bodin. Zala­chenko był ojcem Lis­beth Salan­der i jej naj­więk­szym wro­giem. Pró­bo­wał ją zabić, ale mu się nie udało. Mikael zna­lazł go ciężko ran­nego w dre­wutni na ubo­czu obej­ścia, z fatal­nie wyglą­da­jącą raną od sie­kiery na twa­rzy i zmiaż­dżoną nogą.

W ocze­ki­wa­niu na heli­kop­ter Mikael zro­bił dla Lis­beth, co mógł. Przy­niósł z szafki na bie­li­znę czy­ste prze­ście­ra­dło, pociął je w pasy i zało­żył pierw­szy opa­tru­nek. Zauwa­żył, że w otwo­rze wlo­to­wym kuli zaschnięta krew działa jak korek, i nie był pewien, czy ma zało­żyć opa­tru­nek, czy nie. W końcu bar­dzo luźno obwią­zał prze­ście­ra­dłem głowę, głów­nie po to, żeby rana nie była wysta­wiona na bak­te­rie i brud. Krwa­wie­nie z postrza­łów w bio­drze i w ramie­niu zata­mo­wał w naj­prost­szy z moż­li­wych spo­so­bów. W jakiejś szafce zna­lazł rolkę sze­ro­kiej srebr­nej taśmy izo­la­cyj­nej i po pro­stu zakleił rany. Obmył jej twarz wil­got­nym ręcz­ni­kiem i spró­bo­wał usu­nąć brud.

Nie poszedł do dre­wutni, żeby udzie­lić pomocy Zala­chence. W cicho­ści ducha przy­znał się sam przed sobą, że ani tro­chę go nie obcho­dzi.

Cze­ka­jąc na ratow­ni­ków, zadzwo­nił także do Eriki Ber­ger i opo­wie­dział, co się dzieje.

– A tobie nic się nie stało? – zapy­tała.

– Ze mną wszystko w porządku – odparł Mikael. – To Lis­beth jest ranna.

– Biedna dziew­czyna – powie­działa Erika Ber­ger. – Wie­czo­rem prze­czy­ta­łam raport Björcka dla Säpo. Co masz zamiar z tym zro­bić?

– Nawet nie mam siły o tym myśleć – stwier­dził Mikael.

Pod­czas roz­mowy z Eriką sie­dział na pod­ło­dze przy sofie i obser­wo­wał Lis­beth Salan­der. Wcze­śniej zdjął jej buty i spodnie, żeby zało­żyć opa­tru­nek na bio­dro, i teraz nie­ocze­ki­wa­nie poło­żył rękę na spodniach, które rzu­cił na pod­łogę przy sofie. W kie­szeni wyczuł jakiś twardy przed­miot. Po chwili wycią­gnął palm­topa Palm Tung­sten T3.

Zmarsz­czył brwi i w zamy­śle­niu przy­glą­dał się kom­pu­te­rowi. Kiedy usły­szał odgłos heli­kop­tera, wsu­nął go do wewnętrz­nej kie­szeni kurtki. Potem – jesz­cze cią­gle był sam – pochy­lił się nad dziew­czyną i prze­szu­kał wszyst­kie jej kie­szenie. Zna­lazł kolejny kom­plet klu­czy od miesz­ka­nia na Mose­backe i pasz­port wysta­wiony na nazwi­sko Irene Nes­ser. Szybko wło­żył wszystko do prze­gródki swo­jej torby kom­pu­te­ro­wej.

Pierw­szy wóz poli­cyjny z Fre­dri­kiem Tor­stens­so­nem i Gun­na­rem Anders­so­nem z poli­cji z Trollhättan zja­wił się kilka minut po wylą­do­wa­niu heli­kop­tera. Po nich przy­je­chał komi­sarz Tho­mas Pauls­son i natych­miast objął dowo­dze­nie. Mikael pod­szedł do niego i zaczął tłu­ma­czyć, co się stało. Pauls­son zro­bił na nim wra­że­nie prze­mą­drza­łego i sztyw­nego trepa służ­bi­sty. To po jego przy­by­ciu wszystko zaczęło iść nie tak.

Pauls­son w żaden spo­sób nie oka­zy­wał, że rozu­mie, o czym Mikael mówi. Spra­wiał wra­że­nie dziw­nie otu­ma­nio­nego i jedyną rze­czą, jaka do niego docie­rała, był fakt, że ta zma­sa­kro­wana dziew­czyna na pod­ło­dze obok kuchen­nej sofy to poszu­ki­wana listem goń­czym potrójna mor­der­czyni Lis­beth Salan­der. Naj­wy­raź­niej trak­to­wał ją jako cenny łup. Trzy razy pytał zaję­tego udzie­la­niem pomocy pie­lę­gnia­rza ze służby ratow­ni­czej, czy dziew­czynę można aresz­to­wać na miej­scu. W końcu pie­lę­gniarz wstał i ryk­nął, żeby trzy­mał się na odle­głość ramie­nia.

Potem Pauls­son skon­cen­tro­wał się na ran­nym Alek­san­drze Zala­chence leżą­cym w dre­wutni i Mikael usły­szał, jak komi­sarz zgła­sza przez radio, że Salan­der naj­wy­raź­niej pró­bo­wała zabić kolejną osobę.

W tym momen­cie Mikael był już tak ziry­to­wany zacho­wa­niem Pauls­sona, który ewi­dent­nie nie sły­szał ani słowa z tego, co pró­bo­wał mu powie­dzieć, że pod­nie­sio­nym gło­sem zaape­lo­wał do niego, żeby natych­miast zadzwo­nił do inspek­tora Jana Bublan­skiego ze Sztok­holmu. Wycią­gnął komórkę i zapro­po­no­wał, że wybie­rze numer. Ale Pauls­son nie był zain­te­re­so­wany.

Potem Mikael popeł­nił dwa błędy.

Zde­cy­do­wa­nie oświad­czył, że praw­dzi­wym potrój­nym mor­dercą jest męż­czy­zna, który nazywa się Ronald Nie­der­mann i jest zbu­do­wany jak pan­cerny robot, cierpi na anal­ge­zję wro­dzoną i obec­nie sie­dzi zwią­zany w rowie przy dro­dze do Nos­se­bro. Opi­sał miej­sce, gdzie można zna­leźć Nie­der­manna, i pora­dził, żeby poli­cja wysłała po niego spe­cjal­nie uzbro­jony oddział pie­szych funk­cjo­na­riu­szy. Pauls­son zapy­tał, jak Nie­der­mann zna­lazł się w rowie, na co Mikael szcze­rze przy­znał, że to on dopro­wa­dził go do tego, gro­żąc mu bro­nią.

– Gro­żąc bro­nią? – zdzi­wił się komi­sarz Pauls­son.

W tym momen­cie Mikael powi­nien zro­zu­mieć, że Pauls­son jest kom­plet­nym kre­ty­nem. Powi­nien wziąć komórkę i sam zadzwo­nić do Jana Bublan­skiego, i popro­sić go o inter­wen­cję, żeby roz­pę­dzić tę mgłę, która zda­wała się ota­czać Pauls­sona. A tym­cza­sem popeł­nił błąd numer dwa i spró­bo­wał oddać broń, którą miał w kie­szeni kurtki – pisto­let typu colt 1911 govern­ment, zna­le­ziony tego dnia w miesz­ka­niu Lis­beth Salan­der w Sztok­hol­mie. Za jego pomocą udało mu się obez­wład­nić Ronalda Nie­der­manna.

Pauls­son posta­no­wił natych­miast aresz­to­wać Mika­ela Blom­kvi­sta pod zarzu­tem nie­le­gal­nego posia­da­nia broni. Pole­cił także dwójce poli­cjan­tów, Tor­stens­so­nowi i Anders­so­nowi, udać się we wspo­mniane miej­sce przy dro­dze do Nos­se­bro i spraw­dzić, czy w opo­wie­ści o zwią­za­nym czło­wieku sie­dzą­cym w rowie przy znaku ostrze­ga­ją­cym przed łosiami jest choć odro­bina prawdy. Gdyby się oka­zało, że to prawda, mieli go skuć kaj­dan­kami i przy­wieźć do Gos­se­bergi.

Mikael natych­miast zapro­te­sto­wał, tłu­ma­cząc, że Ronald Nie­der­mann nie jest osobą, którą można tak po pro­stu poj­mać i skuć kaj­dan­kami – jest nie­zwy­kle groź­nym mor­dercą. Kiedy Pauls­son zigno­ro­wał jego pro­test, zmę­cze­nie wzięło górę. Mikael nazwał Pauls­sona nie­kom­pe­tent­nym dup­kiem i krzyk­nął do Tor­stens­sona i Anders­sona, żeby nie pró­bo­wali uwal­niać Ronalda Nie­der­manna przed przy­by­ciem posił­ków.

Jego wybuch przy­niósł tylko tyle, że został zakuty w kaj­danki i posa­dzony na tyl­nym sie­dze­niu służ­bo­wego wozu Pauls­sona, skąd, klnąc pod nosem, mógł widzieć, jak Tor­stens­son i Anders­son odjeż­dżają radio­wo­zem. Jedy­nym jasnym punk­tem w tej bez­na­dziej­nej sytu­acji był fakt, że Lis­beth Salan­der została zała­do­wana do heli­kop­tera i odla­ty­wała nad czub­kami drzew w kie­runku szpi­tala. Mikael czuł się cał­ko­wi­cie bez­radny i wyłą­czony z obiegu infor­ma­cji. Teraz mógł tylko mieć nadzieję, że ktoś kom­pe­tentny zaj­mie się Lis­beth.

Dok­tor Anders Jonas­son wyko­nał dwa głę­bo­kie cię­cia aż do kości czaszki i odsu­nął skórę wokół wlotu kuli. Zabez­pie­czył otwór klam­rami. Instru­men­ta­riuszka ostroż­nie wsu­nęła ssak, żeby usu­nąć krew. Potem nastą­pił nie­przy­jemny moment: dok­tor Jonas­son musiał użyć wier­tarki, żeby posze­rzyć otwór w kości. Wszystko trwało iry­tu­jąco długo.

W końcu otwór był wystar­cza­jąco duży, żeby mógł dosię­gnąć mózgu Lis­beth Salan­der. Ostroż­nie wpro­wa­dził sondę i posze­rzył kanał o kilka mili­me­trów. Potem za pomocą cień­szej sondy zlo­ka­li­zo­wał kulę. Zdję­cie rent­ge­now­skie poka­zy­wało, że kula prze­krę­ciła się i tkwiła pod kątem czter­dzie­stu pię­ciu stopni w sto­sunku do kanału. Pró­bo­wał ostroż­nie poru­szyć pocisk i po kilku nie­uda­nych podej­ściach udało mu się prze­mie­ścić go odro­binę i usta­wić w odpo­wied­niej pozy­cji.

Na końcu wpro­wa­dził do rany cienką pęsetę o żłob­ko­wa­nych koń­ców­kach. Ujął nią mocno pod­stawę kuli i zaci­snął. Potem pocią­gnął pęsetę pro­sto do góry. Kula wyszła nie­mal bez oporu. Obej­rzał ją szybko pod świa­tło, stwier­dził, że wygląda na nie­na­ru­szoną, i upu­ścił do meta­lo­wego naczy­nia.

– Wytrzeć – powie­dział. Jego żąda­nie zostało natych­miast speł­nione.

Spoj­rzał na EKG. Poka­zy­wało, że akcja serca pacjentki na­dal jest mia­rowa.

– Pęseta.

Opu­ścił sil­nie powięk­sza­jącą lupę na pod­wie­sza­nym sta­ty­wie i nasta­wił ją na odsło­nięte miej­sce.

– Ostroż­nie – powie­dział pro­fe­sor Frank Ellis.

W ciągu następ­nych czter­dzie­stu pię­ciu minut Anders Jonas­son usu­nął z oko­lic wlotu kuli trzy­dzie­ści dwa drobne odłamki kości. Naj­mniej­szego z nich pra­wie nie można było dostrzec gołym okiem.

Pod­czas gdy zała­many Mikael pró­bo­wał ostroż­nie wydo­stać z kie­szeni mary­narki komórkę – co ze sku­tymi dłońmi oka­zało się nie­moż­liwe – na miej­sce przy­było kilka samo­cho­dów z poli­cjan­tami i ekipą tech­niczną. Komi­sarz Pauls­son skie­ro­wał ich do dre­wutni, żeby zabez­pie­czyli dowody. Naka­zał też grun­towne prze­szu­ka­nie domu, w któ­rym zna­le­ziono kilka sztuk broni. Mikael z rezy­gna­cją obser­wo­wał te ćwi­cze­nia z tyl­nego sie­dze­nia wozu Pauls­sona.

Dopiero po upły­wie ponad godziny Pauls­son naj­wy­raź­niej przy­po­mniał sobie, że Tor­stens­son i Anders­son jesz­cze nie wró­cili z aresz­to­wa­nym Ronal­dem Nie­der­man­nem. Nagle zasę­pił się i zabrał Mika­ela Blom­kvi­sta do kuchni, żeby jesz­cze raz usły­szeć, jak po niego jechać.

Mikael zamknął oczy.

Kiedy czło­wiek, który miał pomóc Tor­stens­so­nowi i Anders­so­nowi, wró­cił z mel­dun­kiem, na­dal sie­dział z Pauls­so­nem w kuchni. Poli­cjant Gun­nar Anders­son został zna­le­ziony mar­twy, miał zła­many kark. Jego kolega Frank Tor­stens­son jesz­cze żył, ale miał poważne obra­że­nia. Obu zna­le­ziono w rowie przy znaku ostrze­ga­ją­cym przed łosiami. Bra­ko­wało służ­bo­wej broni i radio­wozu.

Jesz­cze do nie­dawna sytu­acja była sto­sun­kowo przej­rzy­sta, a teraz nagle komi­sarz Tho­mas Pauls­son miał dodat­kowo na gło­wie mor­der­stwo poli­cjanta i zbie­głego uzbro­jo­nego despe­rata.

– Idiota – powtó­rzył Mikael Blom­kvist.

– Obra­ża­nie poli­cjan­tów nic tu nie pomoże.

– W tym jed­nym punk­cie się zga­dzamy. Ale ja panu dam popa­lić za nie­do­peł­nie­nie obo­wiąz­ków służ­bo­wych. Jesz­cze mnie pan popa­mięta. Zanim z panem skoń­czę, zosta­nie pan okrzyk­nięty naj­głup­szym poli­cjan­tem w Szwe­cji. Będzie o tym na każ­dym kio­sku.

Groźba publicz­nego ośmie­sze­nia była naj­wy­raź­niej jedyną rze­czą dzia­ła­jącą na Tho­masa Pauls­sona. Wyglą­dał na zanie­po­ko­jo­nego.

– Co pan pro­po­nuje?

– Żądam, żeby pan natych­miast zadzwo­nił do inspek­tora Jana Bublan­skiego ze Sztok­holmu. Teraz.

Inspek­tor Sonja Modig obu­dziła się nagle, kiedy jej pod­łą­czona do kon­taktu komórka zaczęła dzwo­nić w dru­gim końcu sypialni. Spoj­rzała na zega­rek sto­jący na noc­nej szafce i z roz­pa­czą stwier­dziła, że jest krótko po czwar­tej nad ranem. Potem spoj­rzała na męża, który spo­koj­nie pochra­py­wał dalej. Mógłby prze­spać nawet atak arty­le­ryj­ski. Wygrze­bała się z łóżka i zna­la­zła odpo­wiedni guzik.

„Jan Bublan­ski – pomy­ślała. – Któż by inny”.

– W oko­licy Trollhättan roz­pę­tało się pie­kło – powi­tał ją szef, nie tra­cąc czasu na grzecz­no­ściowe for­mułki. – Pociąg X2000 do Göteborga odcho­dzi dzie­sięć po pią­tej.

– Co się stało?

– Blom­kvist zna­lazł Salan­der i Nie­der­manna z Zala­chenką. Jest aresz­to­wany za obrazę poli­cjanta, sta­wia­nie oporu i nie­le­galne posia­da­nie broni. Salan­der została prze­wie­ziona do Sahl­gren­ska z kulką w gło­wie. Zala­chenko jest w Sahl­gren­ska z sie­kierą w gło­wie. Nie­der­mann jest na wol­no­ści. W nocy zamor­do­wał poli­cjanta.

Sonja Modig zamru­gała dwa razy i poczuła się zmę­czona. Naj­bar­dziej pra­gnęła wśli­znąć się z powro­tem do łóżka i wziąć mie­siąc urlopu.

– X2000 dzie­sięć po pią­tej. Okej. Co mam zro­bić?

– Weź tak­sówkę na Cen­tralny. Do towa­rzy­stwa będziesz miała Jer­kera Holm­berga. Macie nawią­zać kon­takt z komi­sa­rzem Tho­ma­sem Pauls­so­nem z poli­cji w Trollhättan, który naj­wy­raź­niej odpo­wiada za dużą część tego noc­nego zamie­sza­nia i według Blom­kvi­sta jest, cytuję, rzad­kim oka­zem kre­tyna, koniec cytatu.

– Roz­ma­wia­łeś z Blom­kvi­stem?

– Naj­wi­docz­niej jest aresz­to­wany i skuty. Udało mi się namó­wić Pauls­sona, żeby na chwilę pod­sta­wił mu tele­fon. Jadę wła­śnie na Kung­shol­men i będę usi­ło­wał zorien­to­wać się w sytu­acji. Będziemy w kon­tak­cie. Weź komórkę.

Sonja Modig jesz­cze raz spoj­rzała na zega­rek. Potem zadzwo­niła po tak­sówkę i na minutę weszła pod prysz­nic. Umyła zęby, prze­cią­gnęła grze­bie­niem po wło­sach, ubrała się w czarne spodnie, czarny pod­ko­szu­lek i szary żakiet. Wrzu­ciła do torebki służ­bową broń, a jako okry­cie wybrała czer­woną skó­rzaną kurtkę. Wresz­cie potrzą­snęła mężem, żeby przy­wró­cić go do życia. Wyja­śniła, dokąd jedzie, wytłu­ma­czyła, że to on musi zająć się dziećmi. Wyszła z bramy w momen­cie, kiedy pod­je­chała tak­sówka.

Nie musiała szu­kać kolegi, inspek­tora Jer­kera Holm­berga. Spo­dzie­wała się, że będzie sie­dział w wago­nie restau­ra­cyj­nym i, jak się oka­zało, nie pomy­liła się. Zdą­żył kupić dla niej kanapkę i kawę. Przez pięć minut sie­dzieli w mil­cze­niu i jedli śnia­da­nie. Wresz­cie Holm­berg odsu­nął na bok fili­żankę.

– Może nale­ża­łoby zmie­nić zawód – powie­dział.

O czwar­tej rano do Gos­se­bergi przy­je­chał wresz­cie inspek­tor Mar­cus Erlan­der z wydziału zabójstw w Göteborgu i prze­jął dowódz­two od obcią­żo­nego ponad siły Tho­masa Pauls­sona. Erlan­der był tęga­wym siwo­wło­sym męż­czy­zną w wieku około pięć­dzie­się­ciu lat. Jedną z jego pierw­szych decy­zji było zdję­cie kaj­da­nek Mika­elowi Blom­kvi­stowi. Potem poczę­sto­wał go droż­dżów­kami i kawą z ter­mosu. Poszli poroz­ma­wiać w cztery oczy.

– Roz­ma­wia­łem z Bublan­skim – powie­dział Erlan­der. – Znamy się od wielu lat. Zarówno jemu, jak i mnie jest wstyd za Pauls­sona.

– Przez niego dziś w nocy zgi­nął poli­cjant – stwier­dził Mikael.

Erlan­der ski­nął głową.

– Zna­łem Gun­nara Anders­sona oso­bi­ście. Słu­żył w Göteborgu, zanim prze­niósł się do Trollhättan. Miał trzy­let­nią córeczkę.

– Współ­czuję. Pró­bo­wa­łem ostrzec…

Erlan­der ski­nął głową.

– Tak, rozu­miem. Uży­wał pan wiel­kich liter i za to został pan skuty. To pan zała­twił Wennerströma. Bublan­ski mówi, że z pana jest stuk­nięty detek­tyw ama­tor i bez­czelny dzien­ni­karz, ale naj­wy­raź­niej wie pan, o czym mówi. Czy może pan wta­jem­ni­czyć mnie w przy­stępny spo­sób w całą tę sprawę?

– Cho­dzi o mor­der­stwo moich przy­ja­ciół Daga Svens­sona i Mii Berg­man w Enskede i o zabój­stwo czło­wieka, który nie był moim przy­ja­cie­lem… adwo­kata Nilsa Bjur­mana, opie­kuna praw­nego Lis­beth Salan­der.

Erlan­der ski­nął.

– Jak pan wie, poli­cja ściga Lis­beth Salan­der od Wiel­ka­nocy. Była podej­rze­wana o potrójne mor­der­stwo. Na począ­tek musi pan sobie uświa­do­mić, że ona nie jest winna tych mor­derstw. Jeśli gra tu jakąś rolę, to raczej ofiary.

– Nie mia­łem do czy­nie­nia ze sprawą Salan­der, ale bio­rąc pod uwagę wszystko, co pisały media, tro­chę trudno prze­łknąć pomysł, że mia­łaby być cał­ko­wi­cie nie­winna.

– Nie­mniej jed­nak tak wła­śnie sprawy wyglą­dają. Jest nie­winna. I kropka. Praw­dzi­wym mor­dercą jest Ronald Nie­der­mann, który dziś w nocy zamor­do­wał pań­skiego kolegę Gun­nara Anders­sona. Pra­cuje dla Karla Axela Bodina.

– Tego samego Bodina, który leży w Sahl­gren­ska z sie­kierą w gło­wie.

– Jeśli spoj­rzeć na to od strony czy­sto tech­nicz­nej, sie­kiera już nie tkwi w jego gło­wie. Zakła­dam, że to Lis­beth Salan­der go zała­twiła. Jest jej ojcem, byłym płat­nym mor­dercą na usłu­gach rosyj­skich taj­nych służb. Zbiegł w latach sie­dem­dzie­sią­tych i od tego czasu pra­co­wał dla Säpo, aż do upadku Związku Radziec­kiego. Potem dzia­łał na wła­sną rękę, był gang­ste­rem.

Erlan­der przy­glą­dał się w zamy­śle­niu postaci sie­dzą­cej przed nim na sofie. Mikael Blom­kvist był spo­cony, wyglą­dał na zmar­z­nię­tego i śmier­tel­nie zmę­czo­nego. Dotych­czas mówił racjo­nal­nie i z sen­sem, ale komi­sarz Tho­mas Pauls­son – któ­rego sło­wom Erlan­der nie­szcze­gól­nie dawał wiarę – ostrze­gał go, że Blom­kvist bre­dzi o radziec­kich szpie­gach i nie­miec­kich skry­to­bój­cach, któ­rymi raczej nie­czę­sto zaj­mo­wała się szwedzka kry­mi­na­li­styka. Blom­kvist naj­wy­raź­niej dotarł do tego momentu opo­wie­ści, w któ­rym Pauls­son prze­stał go słu­chać. Ale w rowie przy dro­dze do Nos­se­bro leżeli poli­cjanci – jeden mar­twy i jeden ciężko ranny – więc Erlan­der chciał wysłu­chać wszyst­kiego. Choć nie udało mu się ukryć pew­nej nie­uf­no­ści. Dała się sły­szeć w jego gło­sie.

– Okej. Radziecki agent.

Blom­kvist uśmiech­nął się blado. Naj­wi­docz­niej miał świa­do­mość, jak nie­do­rzecz­nie brzmi jego opo­wieść.

– Były radziecki agent. Mogę udo­ku­men­to­wać wszystko, co mówię.

– Pro­szę mówić dalej.

– Zala­chenko był asem szpie­gow­skim w latach sie­dem­dzie­sią­tych. Porzu­cił służbę i dostał schro­nie­nie w Säpo. Zda­rzało się to, o ile się orien­tuję, wcale nie tak rzadko po upadku Związku Radziec­kiego.

– Okej.

– Jak już mówi­łem, nie wiem dokład­nie, co się wyda­rzyło dzi­siej­szej nocy, ale Lis­beth wyśle­dziła swo­jego ojca, któ­rego nie widziała od pięt­na­stu lat. Pobił kie­dyś jej matkę nie­mal na śmierć. Pró­bo­wał zamor­do­wać Lis­beth. Pośred­nio jest odpo­wie­dzialny za zamor­do­wa­nie Daga Svens­sona i Mii Berg­man. Poza tym odpo­wiada za porwa­nie przy­ja­ciółki Lis­beth, Miriam Wu – słynna walka Paola Roberto w Nykvarn.

– Jeśli Lis­beth Salan­der ude­rzyła ojca sie­kierą w głowę, raczej trudno powie­dzieć, żeby była nie­winna.

– Sama ma trzy rany postrza­łowe. Myślę, że z dużym praw­do­po­do­bień­stwem można stwier­dzić, iż dzia­łała w obro­nie koniecz­nej. Zasta­na­wiam się…

– Tak?

– Lis­beth była bar­dzo ubru­dzona zie­mią i gliną, jej włosy były jed­nym wiel­kim plac­kiem błota. Pod ubra­niem miała pełno pia­sku. Wygląda na to, że została pogrze­bana. A Nie­der­mann naj­wi­docz­niej ma zwy­czaj zako­py­wać ludzi. Poli­cja w Södertälje zna­la­zła dwa groby w maga­zy­nie pod Nykvarn, nale­żą­cym do Svavelsjö MC.

– Wła­ści­wie trzy. Zna­leźli jesz­cze jeden grób, wczo­raj, póź­nym wie­czo­rem. Ale jeśli Lis­beth Salan­der została postrze­lona i zako­pana, to co w takim razie robi wśród żywych z sie­kierą w dłoni?

– Nie wiem, co tu się działo, ale Lis­beth jest nie­sa­mo­wi­cie wytrzy­mała. Pró­bo­wa­łem namó­wić Pauls­sona, żeby ścią­gnął tu patrol z psami…

– Jest już w dro­dze.

– Dobrze.

– Pauls­son aresz­to­wał pana za obrazę poli­cji.

– Zaprze­czam. Nazwa­łem go idiotą, nie­kom­pe­tent­nym dup­kiem i kre­ty­nem. Żaden z tych epi­te­tów nie był w tym kon­tek­ście obraź­liwy.

– Ale jest pan też oskar­żony o nie­le­galne posia­da­nie broni.

– Popeł­ni­łem błąd, pró­bu­jąc prze­ka­zać mu broń. Poza tym nie chcę się wypo­wia­dać na ten temat, zanim nie poro­zu­miem się z adwo­ka­tem.

– Okej. Zostawmy to na razie. Mamy do omó­wie­nia poważ­niej­sze sprawy. Co pan wie o tym Nie­der­man­nie?

– Jest mor­dercą. Coś z nim jest nie tak. Ma ponad dwa metry wzro­stu i budowę pan­cer­nego robota. Niech pan zapyta Paola Roberto, który się z nim bok­so­wał. Cierpi na anal­ge­zję wro­dzoną. Neu­ro­prze­kaź­niki na synap­sach nie dzia­łają nor­mal­nie i w rezul­ta­cie nie odczuwa bólu. Jest Niem­cem uro­dzo­nym w Ham­burgu, jako nasto­la­tek był skin­he­adem. Na wol­no­ści sta­nowi śmier­telne zagro­że­nie.

– Czy ma pan jakiś pomysł, dokąd mógł uciec?

– Nie. Wiem tylko, że przy­go­to­wa­łem go do zgar­nię­cia, a potem dowo­dze­nie prze­jął ten kre­tyn z Trollhättan.

Tuż przed piątą rano dok­tor Anders Jonas­son zdjął brudne latek­sowe ręka­wiczki i wrzu­cił je do kosza. Instru­men­ta­riuszka nakła­dała opa­tru­nek na ranę na bio­drze pacjentki. Ope­ra­cja trwała trzy godziny. Spoj­rzał na ogo­loną, zmal­tre­to­waną głowę Lis­beth Salan­der, już owi­niętą ban­da­żem.

Poczuł nagły przy­pływ czu­ło­ści. Czę­sto jej doświad­czał wobec pacjen­tów, któ­rych ope­ro­wał. Według gazet Lis­beth Salan­der była psy­cho­patką i seryjną mor­der­czy­nią, ale w jego oczach wyglą­dała raczej jak postrze­lony wró­bel. Potrzą­snął głową. Potem spoj­rzał na dok­tora Franka Ellisa, który przy­glą­dał mu się z uśmie­chem.

– Jesteś zna­ko­mi­tym chi­rur­giem – oświad­czył Ellis.

– Dasz się zapro­sić na śnia­da­nie?

– A można tu gdzieś dostać nale­śniki z dże­mem?

– Gofry – odparł Anders Jonas­son. – U mnie w domu. Tylko naj­pierw zadzwo­nię i uprze­dzę żonę. Potem weź­miemy tak­sówkę. – Zatrzy­mał się i spoj­rzał na zegar. – Po głęb­szym zasta­no­wie­niu stwier­dzam, że może lepiej nie dzwo­nić.

Mece­nas Annika Gian­nini nagle prze­bu­dziła się ze snu. Odwró­ciła głowę w prawo i stwier­dziła, że jest za dwie minuty szó­sta. Pierw­sze spo­tka­nie z klien­tem miała już o ósmej. Spoj­rzała w lewo na swo­jego męża Enrica Gian­niniego. Spał spo­koj­nie i w naj­lep­szym razie miał się obu­dzić o ósmej. Zamru­gała szybko kilka razy, wstała i zanim poszła pod prysz­nic, włą­czyła eks­pres do kawy. Spę­dziła sporo czasu w łazience, potem ubrała się w czarne spodnie, białą koszulkę polo i czer­wony żakiet. Zro­biła dwa tosty, poło­żyła na nich ser, dżem poma­rań­czowy i pokro­jone awo­kado. Zanio­sła śnia­da­nie do salonu, aku­rat kiedy zaczy­nały się tele­wi­zyjne wia­do­mo­ści o wpół do siód­mej. Napiła się kawy i wła­śnie otwie­rała usta, żeby ugryźć kanapkę, kiedy usły­szała zapo­wiedź.

Jeden poli­cjant zamor­do­wany, drugi ciężko ranny. Dra­ma­tyczne wyda­rze­nia. W nocy schwy­tano ści­ganą listem goń­czym potrójną mor­der­czy­nię Lis­beth Salan­der.

Począt­kowo nie mogła zro­zu­mieć, o co cho­dziło, bo pierw­sze wra­że­nie suge­ro­wało, że to Lis­beth Salan­der zabiła poli­cjanta. Wia­do­mość była sfor­mu­ło­wana bar­dzo zwięźle, ale po chwili dotarło do niej, że poli­cja poszu­kuje męż­czy­zny podej­rze­wa­nego o zabój­stwo poli­cjanta. Infor­ma­cja pocho­dziła od ano­ni­mo­wego trzy­dzie­sto­sied­mio­let­niego męż­czy­zny. Wszystko wska­zy­wało na to, że Lis­beth Salan­der, ciężko ranna, jest w szpi­talu Sahl­gren­ska w Göteborgu.

Annika zmie­niła kanał, ale nie dowie­działa się wiele wię­cej o tam­tych wyda­rze­niach. Się­gnęła po komórkę i wybrała numer brata, Mika­ela Blom­kvi­sta. Usły­szała komu­ni­kat, że abo­nent jest nie­do­stępny. Poczuła ukłu­cie stra­chu. Mikael dzwo­nił do niej poprzed­niego wie­czoru w dro­dze do Göteborga. Był na tro­pie Lis­beth Salan­der. A także mor­dercy nazwi­skiem Ronald Nie­der­mann.

Kiedy zro­biło się jasno, spo­strze­gaw­czy poli­cjant zna­lazł ślady krwi na ziemi za dre­wut­nią. Pies poli­cyjny poszedł ich tro­pem do wykopu na polance odda­lo­nej od gospo­dar­stwa Gos­se­berga o mniej wię­cej czte­ry­sta metrów na pół­nocny wschód.

Mikael poszedł tam razem z inspek­to­rem Erlan­de­rem. Przy­glą­dali się w zamy­śle­niu. Od razu zauwa­żyli dużo krwi w wyko­pie i wokół niego.

Zna­leźli nawet znisz­czoną papie­ro­śnicę, która naj­wi­docz­niej słu­żyła jako łopatka. Erlan­der wło­żył zna­le­zi­sko do pla­sti­ko­wego woreczka i ozna­ko­wał go. Pozbie­rał także próbki zabar­wio­nych krwią gru­dek ziemi. Poli­cjant w mun­du­rze zwró­cił jego uwagę na nie­do­pa­łek papie­rosa marki Pall Mall bez fil­tra, leżący około metra od wykopu. Także i on został zapa­ko­wany do woreczka i opa­trzony ety­kietą. Mikael przy­po­mniał sobie, że widział paczkę pall malli na bla­cie kuchen­nym w domu Zala­chenki.

Erlan­der spoj­rzał na niebo. Zbie­rały się cięż­kie desz­czowe chmury. Burza, która zeszłej nocy roz­pę­tała się nad Göteborgiem, prze­cho­dziła naj­wi­docz­niej na połu­dnie od oko­lic Nos­se­bro, ale było tylko kwe­stią czasu, kiedy i tu zacznie padać. Inspek­tor popro­sił umun­du­ro­wa­nego poli­cjanta, żeby przy­niósł plan­dekę i przy­krył wykop.

– Wydaje mi się, że ma pan rację – powie­dział wresz­cie do Mika­ela. – Ana­liza krwi na pewno potwier­dzi, że tu leżała Lis­beth Salan­der. Domy­ślam się też, że na papie­ro­śnicy znaj­dziemy jej odci­ski pal­ców. Została postrze­lona i pogrze­bana, ale jakimś cudem udało jej się prze­żyć i wydo­stać…

– I wró­cić do domu, żeby przy­ło­żyć sie­kierą Zala­chence – dokoń­czył Mikael. – Zawzięta z niej sztuka.

– Ale jak, do dia­bła, pora­dziła sobie z Nie­der­man­nem?

Mikael wzru­szył ramio­nami. Był tak samo zasko­czony jak Erlan­der.

Roz­dział 2

Pią­tek, 8 kwiet­nia

Sonja Modig i Jer­ker Holm­berg byli na Dworcu Cen­tral­nym w Göteborgu krótko po ósmej rano. Bublan­ski dzwo­nił z nowymi instruk­cjami: mieli już nie jechać do Gos­se­bergi, tylko wziąć tak­sówkę do komendy regio­nal­nej poli­cji Vastra Götalands przy placu Ern­sta Fon­tella, koło sta­dionu Nya Ullevi. Ponad godzinę cze­kali na powrót inspek­tora Erlan­dera z Mika­elem Blom­kvi­stem z Gos­se­bergi. Mikael przy­wi­tał się z Sonją Modig, którą spo­tkał już wcze­śniej, i przed­sta­wił się Jer­kerowi Holm­bergowi. Potem dołą­czył do nich kolega Erlan­dera z aktu­al­nymi wie­ściami z pogoni za Ronal­dem Nie­der­man­nem. Raport był krótki.

– Utwo­rzy­li­śmy grupę śled­czą pod kie­run­kiem regio­nal­nego wydziału kry­mi­nal­nego. Oczy­wi­ście zaalar­mo­wa­li­śmy cały kraj. Radio­wóz zna­leź­li­śmy o szó­stej rano w Alingsås. Na razie tam ślad się urywa. Podej­rze­wamy, że zmie­nił pojazd, ale nie dosta­li­śmy jesz­cze żad­nego zgło­sze­nia o kra­dzieży samo­chodu.

– A media? – zapy­tała Sonja Modig i zer­k­nęła prze­pra­sza­jąco na Mika­ela Blom­kvi­sta.

– To zabój­stwo poli­cjanta, więc jest przez to mak­sy­malna mobi­li­za­cja. Pla­nu­jemy kon­fe­ren­cję pra­sową na dzie­siątą.

– Czy ktoś może wie, w jakim sta­nie jest Lis­beth Salan­der? – zapy­tał Mikael. Był dziw­nie mało zain­te­re­so­wany wszyst­kim, co wią­zało się z poszu­ki­wa­niami Nie­der­manna.

– Prze­szła w nocy ope­ra­cję. Wyjęli jej kulę z głowy. Jesz­cze się nie wybu­dziła z nar­kozy.

– Czy wia­domo, jakie są roko­wa­nia?

– O ile zro­zu­mia­łem, nic nie będzie wia­domo, póki się nie obu­dzi. Ale lekarz, który ją ope­ro­wał, mówi, że jest dobrej myśli. Powinna prze­żyć, jeśli nie poja­wią się kom­pli­ka­cje.

– A Zala­chenko? – zapy­tał Mikael.

– Kto? – zapy­tał kolega Erlan­dera, jesz­cze nie­wta­jem­ni­czony w zawi­ło­ści tej sprawy.

– Karl Axel Bodin.

– Aha, on też był ope­ro­wany tej nocy. Ma dość paskudną ranę od sie­kiery w twa­rzy i jesz­cze jedną pod kola­nem. Jest mocno spo­nie­wie­rany, ale jego życiu nie zagraża nie­bez­pie­czeń­stwo.

Mikael ski­nął głową.

– Wygląda pan na zmę­czo­nego – powie­działa Sonja Modig.

– No pew­nie. To moja trze­cia doba pra­wie bez snu.

– Spał tro­chę w samo­cho­dzie w dro­dze z Nos­se­bro – dodał Erlan­der.

– Czy da pan radę opo­wie­dzieć wszystko od początku? – zapy­tał Holm­berg. – Wszystko wska­zuje na to, że pry­watni detek­tywi wygry­wają z poli­cją trzy do zera.

Mikael uśmiech­nął się blado.

– Chciał­bym to usły­szeć od Bublan­skiego – powie­dział.

Poszli na śnia­da­nie do poli­cyj­nej kafe­te­rii w komen­dzie. Mikael przez pół godziny tłu­ma­czył, jak z kawał­ków puz­zli uło­żył histo­rię Zala­chenki. Kiedy skoń­czył, poli­cjanci na­dal mil­czeli, pogrą­żeni w myślach.

– W pań­skiej histo­rii jest kilka dziur – ode­zwał się wresz­cie Holm­berg.

– Pew­nie tak – potwier­dził Mikael.

– Nie wyja­śnił pan, jak wszedł w posia­da­nie ści­śle taj­nego raportu Säpo o Zala­chence.

Mikael ski­nął głową.

– Zna­la­złem go w miesz­ka­niu Lis­beth Salan­der, kiedy wresz­cie odkry­łem, gdzie się ukrywa. Ona z kolei zna­la­zła go, jak się domy­ślam, w domku let­ni­sko­wym mece­nasa Bjur­mana.

– A więc zna­lazł pan kry­jówkę Salan­der?

Mikael ski­nął.

– I co?

– Sami musi­cie zna­leźć ten adres. Lis­beth bar­dzo się sta­rała mieć tajny adres i ja nie zamie­rzam być źró­dłem prze­cieku.

Modig i Holm­berg lekko się zachmu­rzyli.

– Panie Blom­kvist… to prze­cież śledz­two w spra­wie mor­der­stwa – powie­działa Sonja Modig.

– A pani jesz­cze nie do końca zro­zu­miała, że Lis­beth jest nie­winna, a poli­cja w spo­sób nie­spo­ty­kany naru­szyła jej pry­wat­ność. Gang les­bi­jek sata­ni­stek? Skąd wy bie­rze­cie takie rze­czy? Jeśli będzie chciała wam powie­dzieć, gdzie mieszka, to jestem prze­ko­nany, że to zrobi.

– Jest jesz­cze jedna rzecz, którą nie do końca rozu­miem – drą­żył Holm­berg. – Skąd w tej spra­wie w ogóle bie­rze się Bjur­man? Mówi pan, że to on to wszystko uru­cho­mił, kiedy skon­tak­to­wał się z Zala­chenką i zle­cił mu zamor­do­wa­nie Salan­der… ale dla­czego miałby to robić?

Mikael zwle­kał z odpo­wie­dzią dłuż­szą chwilę.

– Domy­ślam się, że zwró­cił się do Zala­chenki, żeby pomógł mu pozbyć się Lis­beth Salan­der. Miała się zna­leźć w tam­tym maga­zy­nie w Nykvarn.

– Był jej kura­to­rem. Jaki miałby powód, żeby ją zli­kwi­do­wać?

– To skom­pli­ko­wane.

– Więc niech pan nam wytłu­ma­czy.

– Miał dia­bel­nie dobry powód. Zro­bił coś, a Lis­beth się o tym dowie­działa. Sta­no­wiła zagro­że­nie dla jego przy­szło­ści i dobro­bytu.

– Co takiego zro­bił?

– Myślę, że naj­le­piej będzie, jak Lis­beth sama wyja­śni wam powody.

Spoj­rzał Holm­ber­gowi pro­sto w oczy.

– Spró­buję zgad­nąć – ode­zwała się Sonja Modig. – Bjur­man zro­bił swo­jej pod­opiecz­nej jakąś krzywdę.

Mikael ski­nął głową.

– Czy mam przy­pusz­czać, że zmu­szał ją do czyn­no­ści sek­su­al­nych?

Mikael wzru­szył ramio­nami, lecz nie sko­men­to­wał.

– Czy wie pan o tatu­ażu na brzu­chu Bjur­mana?

– Tatu­ażu?

– Wyko­nany ręką ama­tora napis na cały brzuch… „Jestem sady­styczną świ­nią, dup­kiem i gwał­ci­cie­lem”. Dys­ku­to­wa­li­śmy, o co tu mogło cho­dzić.

Mikael znie­nacka wybuch­nął gło­śnym śmie­chem.

– O co cho­dzi?

– Zasta­na­wia­łem się, co Lis­beth zro­biła, żeby się zemścić. Ale słu­chaj­cie… nie chcę z wami roz­ma­wiać o tej spra­wie, z tych samych powo­dów co przed­tem. Tu cho­dzi o jej pry­wat­ność. To wobec Lis­beth popeł­niono prze­stęp­stwo. To ona jest ofiarą. To ona zde­cy­duje, czy chce wam o tym opo­wie­dzieć. Sorry.

Spra­wiał wra­że­nie, jakby rze­czy­wi­ście było mu przy­kro.

– Gwałt trzeba zgło­sić na poli­cję – powie­działa Sonja Modig.

– Zga­dzam się. Ale do tego gwałtu doszło dwa lata temu, a Lis­beth jesz­cze nie roz­ma­wiała o tym z poli­cją. Co wska­zuje na to, że raczej nie zamie­rza tego robić. Mogę się z nią nie zga­dzać w tej spra­wie ze wszyst­kich sił, ale i tak to ona decy­duje. Poza tym…

– Tak?

– Lis­beth nie ma szcze­gól­nych powo­dów, żeby zwie­rzać się poli­cji. Ostat­nio, kiedy pró­bo­wała wyja­śnić, jakim bydla­kiem jest Zala­chenko, została zamknięta w psy­chia­tryku.

Pro­ku­ra­tor nad­zo­ru­jący postę­po­wa­nie przy­go­to­waw­cze Richard Ekström czuł łasko­ta­nie nie­po­koju w brzu­chu, kiedy krótko przed dzie­wiątą rano w piąt­kowy pora­nek popro­sił kie­ru­ją­cego śledz­twem Jana Bublan­skiego, żeby zajął miej­sce po dru­giej stro­nie biurka. Popra­wił oku­lary i pogła­dził się po sta­ran­nie przy­strzy­żo­nej bródce. Czuł, że robi się nie­bez­piecz­nie, że pogrąża się w cha­osie. Przez mie­siąc ści­gał Lis­beth Salan­der. Gdzie się tylko dało, przed­sta­wiał ją jako chorą psy­chicz­nie groźną psy­cho­patkę. Dopu­ścił do wycieku infor­ma­cji, które miały mu pomóc w przy­szłym pro­ce­sie. Wszystko wyglą­dało tak dobrze.

Nie miał nawet cie­nia wąt­pli­wo­ści, że Lis­beth Salan­der jest winna potrój­nego mor­der­stwa. Wie­rzył, że jej pro­ces będzie spa­cer­kiem po zwy­cię­stwo, pro­pa­gan­do­wym przed­sta­wie­niem z nim samym w głów­nej roli. A potem wszystko prze­stało się ukła­dać i nagle oka­zało się, że oto ma przed sobą zupeł­nie innego mor­dercę i chaos, który zda­wał się nie mieć końca. Pie­przona Salan­der.

– A więc mamy tu nie­zły pasz­tet – powie­dział. – Czego się dowie­dzia­łeś dziś rano?

– Poszedł komu­ni­kat na cały kraj w spra­wie Ronalda Nie­der­manna, ale na­dal go nie zła­pano. Na razie jest poszu­ki­wany tylko za zamor­do­wa­nie poli­cjanta Gun­nara Anders­sona, ale sądzę, że powin­ni­śmy ogło­sić, że jest winny trzech mor­derstw w Sztok­hol­mie. Może mógł­byś zwo­łać kon­fe­ren­cję pra­sową.

Bublan­ski spe­cjal­nie zapro­po­no­wał kon­fe­ren­cję, żeby roz­draż­nić roz­mówcę. Ekström nie­na­wi­dził spo­tkań z dzien­ni­ka­rzami.

– Wydaje mi się, że na razie powin­ni­śmy zacze­kać z kon­fe­ren­cjami – powie­dział szybko.

Bublan­ski z tru­dem stłu­mił uśmiech.

– To przede wszyst­kim sprawa dla poli­cji z Göteborga – wyja­śnił Ekström.

– No tak, ale mamy tam na miej­scu Sonję Modig i Jer­kera Holm­berga, nawią­za­li­śmy współ­pracę…

– Zacze­kamy z kon­fe­ren­cją pra­sową, póki nie dowiemy się wię­cej – zade­cy­do­wał Ekström ostrym tonem. – Chciał­bym wie­dzieć, jak bar­dzo jesteś pewny, że Nie­der­mann rze­czy­wi­ście jest zamie­szany w mor­der­stwa tu, w Sztok­hol­mie.

– Jako poli­cjant jestem o tym prze­ko­nany. Tylko sprawa dowo­dów wygląda nie naj­le­piej. Nie mamy żad­nych świad­ków mor­derstw, nie ma też żad­nych dobrych dowo­dów rze­czo­wych. Magge Lun­din i Sonny Nie­mi­nen ze Svavelsjö MC nie chcą gadać i udają, że ni­gdy nie sły­szeli o Nie­der­man­nie. Ale i tak pój­dzie sie­dzieć za zabój­stwo poli­cjanta.

– Wła­śnie – zgo­dził się Ekström. – To zabój­stwo poli­cjanta jest w tej chwili ważne. Ale powiedz mi… czy jest coś, co wska­zy­wa­łoby, że Salan­der jest przy­naj­mniej jakoś zamie­szana w te mor­der­stwa? Czy można sobie wyobra­zić, że to ona razem z Nie­der­man­nem doko­nała tych zbrodni?

– Wąt­pię. I raczej nie wygła­szał­bym takiej teo­rii publicz­nie.

– To w takim razie jak jest z tym powią­zana?

– To nie­zwy­kle skom­pli­ko­wana histo­ria. Dokład­nie tak jak Mikael Blom­kvist twier­dził od początku, tu cho­dzi o tego typa Zala… Alek­san­dra Zala­chenkę.

Na dźwięk nazwi­ska Blom­kvi­sta pro­ku­ra­tor Ekström wyraź­nie się naje­żył.

– Zala to były radziecki szpieg, bez­względny skry­to­bójca z okresu zim­nej wojny – mówił dalej Bublan­ski. – Przy­je­chał do Szwe­cji w latach sie­dem­dzie­sią­tych i został ojcem Lis­beth Salan­der. Opie­ko­wała się nim komórka Säpo. Zacie­rała ślady jego zbrodni. Jeden z funk­cjo­na­riu­szy Säpo dopil­no­wał też, żeby Lis­beth Salan­der została zamknięta w kli­nice psy­chia­trycz­nej dla mło­dzieży, kiedy miała trzy­na­ście lat i gro­ziła, że zdra­dzi tajem­nicę Zala­chenki.

– Rozu­miesz chyba, że tro­chę trudno to prze­łknąć. To nie jest histo­ria, z którą mogli­by­śmy iść do mediów. O ile dobrze zro­zu­mia­łem, wszystko, co doty­czy Zala­chenki, to infor­ma­cje ści­śle tajne.

– Ale praw­dziwe. Mam doku­menty.

– Czy mogę je przej­rzeć?

Bublan­ski pod­su­nął mu teczkę z rapor­tem z 1991 roku. Ekström w zamy­śle­niu przy­glą­dał się pie­czątce infor­mu­ją­cej, że doku­ment zawiera ści­śle tajne infor­ma­cje, i nume­rowi dzien­nika podaw­czego, który od razu ziden­ty­fi­ko­wał jako nale­żący do Säpo. Prze­wer­to­wał szybko liczący nie­mal sto stron plik papie­rów i prze­czy­tał kilka frag­men­tów, wybra­nych na chy­bił tra­fił. Wresz­cie odło­żył raport na bok.

– Musimy spró­bo­wać tro­chę to zała­go­dzić, żeby sprawa nie wymknęła się nam cał­ko­wi­cie spod kon­troli. A więc Lis­beth Salan­der została zamknięta w domu waria­tów, bo pró­bo­wała zabić swo­jego ojca… tego Zala­chenkę. A teraz jesz­cze zadała mu cios sie­kierą w głowę. W każ­dym razie należy to uznać za próbę mor­der­stwa. Trzeba ją też aresz­to­wać za postrze­le­nie Mag­gego Lun­dina w Stal­lar­hol­men.

– Możesz aresz­to­wać, kogo chcesz, ale na twoim miej­scu był­bym ostroż­niej­szy.

– To będzie skan­dal nie­by­wa­łych roz­mia­rów, jeśli cała ta histo­ria z Säpo wyj­dzie na świa­tło dzienne.

Bublan­ski wzru­szył ramio­nami. Jego obo­wiązki służ­bowe pole­gały na wyja­śnia­niu zbrodni, a nie na wyci­sza­niu skan­dali.

– Ten palant z Säpo, Gun­nar Björck. Co wiemy o jego roli?

– Jest jedną z głów­nych postaci. W tej chwili prze­bywa na zwol­nie­niu lekar­skim z powodu dys­ko­pa­tii, obec­nie mieszka w Smådalarö.

– Okej… na razie zacho­wamy mil­cze­nie w spra­wie Säpo. Teraz liczy się zabój­stwo poli­cjanta i nic innego. Powin­ni­śmy uni­kać zamie­sza­nia.

– Raczej trudno będzie wyci­szyć tę sprawę.

– Co masz na myśli?

– Wysła­łem Curta Svens­sona, żeby przy­wiózł Björcka na prze­słu­cha­nie. – Bublan­ski spoj­rzał na zega­rek. – Powinni tu być mniej wię­cej teraz.

– Co?

– Wła­ści­wie pla­no­wa­łem sam wybrać się na wycieczkę do Smådalarö, ale mor­der­stwo poli­cjanta mi prze­szko­dziło.

– Nie wyda­łem pozwo­le­nia na zatrzy­ma­nie Björcka.

– To prawda. Ale to nie jest aresz­to­wa­nie. Ścią­gam go tylko na prze­słu­cha­nie.

– Nie podoba mi się to.

Bublan­ski nachy­lił się do przodu, przez co wyglą­dał, jakby mówił nie­mal po przy­ja­ciel­sku.

– Richar­dzie… sprawa wygląda tak: Lis­beth Salan­der jest ofiarą wielu aktów prze­mocy doko­na­nych w świe­tle prawa. Zaczęło się, kiedy była jesz­cze dziec­kiem. Nie zamie­rzam pozwo­lić, żeby to trwało na­dal. Możesz ode­brać mi nad­zór nad śledz­twem, ale w takim razie będę zmu­szony napi­sać o tej spra­wie ostrą notatkę służ­bową.

Richard Ekström wyglą­dał, jakby wła­śnie połknął coś kwa­śnego.

Gun­nar Björck, prze­by­wa­jący na zwol­nie­niu lekar­skim zastępca szefa wydziału do spraw obco­kra­jow­ców w taj­nej poli­cji, otwo­rzył drzwi swo­jego let­niego domku w Smådalarö i pod­niósł wzrok na wyso­kiego, krótko ostrzy­żo­nego blon­dyna w czar­nej skó­rza­nej kurtce.

– Szu­kam Gun­nara Björcka.

– To ja.

– Curt Svens­son, poli­cja kry­mi­nalna.

Męż­czy­zna poka­zał legi­ty­ma­cję służ­bową.

– Słu­cham pana.

– Jest pan pro­szony o uda­nie się ze mną na Kung­shol­men, aby zło­żyć wyja­śnie­nia w śledz­twie w spra­wie Lis­beth Salan­der.

– Ehm… to musi być jakaś pomyłka.

– To nie jest pomyłka – stwier­dził Curt Svens­son.

– Pan mnie nie rozu­mie. Ja też jestem poli­cjan­tem. Sądzę, że powi­nien pan skon­sul­to­wać się w tej spra­wie ze swoim sze­fem.

– To wła­śnie mój szef pana wzywa.

– Muszę zadzwo­nić i…

– Może pan zadzwo­nić z Kung­shol­men.

Gun­nar Björck poczuł nagle, że ogar­nia go rezy­gna­cja.

Stało się. Zosta­łem w to wcią­gnięty. Pie­przony gno­jek Blom­kvist. Pie­przona Salan­der.

– Czy jestem zatrzy­many? – zapy­tał.

– W tej chwili nie. Ale możemy to zała­twić, jeśli pan sobie życzy.

– Nie… nie, oczy­wi­ście pojadę z panem. To jasne, że chcę poma­gać kole­gom ze służby zewnętrz­nej.

– To dobrze – stwier­dził Curt Svens­son i wszedł za gospo­da­rzem do środka. Czuj­nie obser­wo­wał Gun­nara Björcka, kiedy ten brał okry­cie i wyłą­czał eks­pres do kawy.

O jede­na­stej przed połu­dniem Mikael Blom­kvist przy­po­mniał sobie, że jego wyna­jęty samo­chód na­dal stoi zapar­ko­wany za sto­dołą przy wjeź­dzie do Gos­se­bergi, ale był tak wyczer­pany, że nie mógł po niego jechać, a jesz­cze mniej nada­wał się do pro­wa­dze­nia auta taki kawał drogi. Popro­sił o radę inspek­tora Mar­cusa Erlan­dera, a ten wspa­nia­ło­myśl­nie zała­twił sprawę tak, że jeden z tech­ni­ków kry­mi­nal­nych z Göteborga wróci samo­cho­dem Mika­ela do domu.

– Niech pan potrak­tuje to jako zadość­uczy­nie­nie za to, jak został pan potrak­to­wany dzi­siej­szej nocy.

Mikael ski­nął głową. Potem poje­chał tak­sówką do City Hotel­let przy Lorens­bergs­ga­tan, nie­da­leko Ave­nyn. Wyna­jął jed­no­oso­bowy pokój w cenie ośmiu­set koron za noc. Od razu poszedł do pokoju i zrzu­cił ubra­nie. Nagi usiadł na poście­lo­nym łóżku, z wewnętrz­nej kie­szeni kurtki wyjął palma tung­stena T3 nale­żą­cego do Lis­beth Salan­der i zwa­żył go w dłoni. Na­dal nie mógł uwie­rzyć, że mały kom­pu­ter nie został zare­kwi­ro­wany, kiedy komi­sarz Pauls­son go prze­szu­ki­wał, ale Pauls­son pew­nie zakła­dał, że to kom­pu­ter Mika­ela. Poza tym nie tra­fił do aresztu, gdzie prze­pro­wa­dzono by rewi­zję oso­bi­stą. Zasta­na­wiał się chwilę. Wresz­cie umie­ścił kom­pu­ter w prze­gródce swo­jej torby kom­pu­terowej, w któ­rej prze­cho­wy­wał już płytę CD pod­pi­saną „Bjur­man”. Ją też Pauls­son prze­oczył. Zda­wał sobie sprawę, że z praw­nego punktu widze­nia ukrywa dowody w śledz­twie, lecz były to przed­mioty, któ­rych Lis­beth naj­praw­do­po­dob­niej nie chcia­łaby widzieć w nie­po­wo­ła­nych rękach.

Włą­czył komórkę i zauwa­żył, że bate­ria pra­wie wysia­dła, więc pod­łą­czył łado­warkę. Zadzwo­nił do sio­stry, mece­nas Anniki Gian­nini.

– Cześć, sio­stra.

– Co masz wspól­nego z zabój­stwem poli­cjanta dziś w nocy? – zapy­tała od razu.

Wyja­śnił pokrótce, co się wyda­rzyło.

– Okej. To zna­czy, że Salan­der jest na oddziale inten­syw­nej tera­pii.

– Tak jest. Póki się nie wybu­dzi, nie wiemy, jak poważne ma obra­że­nia, ale na pewno będzie potrze­bo­wała adwo­kata.

Annika Gian­nini zasta­na­wiała się chwilę.

– Czy myślisz, że zechcia­łaby mnie?

– Pew­nie w ogóle nie będzie chciała adwo­kata. Nie jest osobą, która chęt­nie prosi o pomoc.

– Ze sprawy wynika, że potrze­bo­wa­łaby adwo­kata spe­cja­li­zu­ją­cego się w spra­wach kar­nych. Czy mogła­bym spoj­rzeć na twoje mate­riały?

– Poroz­ma­wiaj z Eriką Ber­ger i poproś o kopie.

Potem Mikael zadzwo­nił do Eriki Ber­ger. Nie odbie­rała komórki, więc wystu­kał jej numer w redak­cji „Mil­len­nium”. Ode­brał Henry Cor­tez.

– Erika gdzieś wyszła – powie­dział.

Mikael krótko stre­ścił ostat­nie wyda­rze­nia i popro­sił Henry’ego Cor­teza, żeby prze­ka­zał wia­do­mość redak­tor naczel­nej „Mil­len­nium”.

– Okej. A co mamy robić? – zapy­tał Henry.

– Dzi­siaj nic – odparł Mikael. – Muszę się wyspać. Przy­jadę do Sztok­holmu jutro, o ile nie zda­rzy się nic nie­prze­wi­dzia­nego. „Mil­len­nium” opu­bli­kuje swoją wer­sję wyda­rzeń w następ­nym nume­rze, ale mamy na to jesz­cze pra­wie mie­siąc.

Zakoń­czył roz­mowę i wśli­znął się do łóżka. Zasnął przed upły­wem trzy­dzie­stu sekund.

Zastępca komen­danta regio­nal­nego poli­cji Monika Spångberg zastu­kała dłu­go­pi­sem o brzeg szklanki z wodą mine­ralną i popro­siła o ciszę. Wokół stołu kon­fe­ren­cyj­nego w jej gabi­ne­cie zebrało się dzie­sięć osób. Trzy kobiety i sied­miu męż­czyzn. Grupa skła­dała się z szefa wydziału kry­mi­nal­nego, zastępcy szefa wydziału kry­mi­nal­nego, trzech inspek­to­rów kry­mi­nal­nych – jed­nym z nich był Mar­cus Erlan­der – oraz rzecz­nika pra­so­wego poli­cji w Göteborgu. Na naradę wezwano także pro­ku­ra­tor nad­zo­ru­jącą postę­po­wa­nie przy­go­to­waw­cze Agnetę Jervas z pro­ku­ra­tury oraz inspek­to­rów Sonję Modig i Jer­kera Holm­berga ze sztok­holm­skiej poli­cji. Dwoje ostat­nich włą­czono do grupy, żeby oka­zać wolę współ­pracy z kole­gami ze sto­licy, a po czę­ści także po to, żeby poka­zać, jak wygląda praw­dziwe poli­cyjne śledz­two.

Spångberg, która czę­sto była jedyną kobietą w męskim gro­nie, sły­nęła z tego, że nie tra­ciła czasu na for­mal­no­ści i gład­kie słówka. Wyja­śniła, że komen­dant poli­cji wyje­chał służ­bowo na kon­fe­ren­cję Euro­polu w Madry­cie i kiedy dowie­dział się o mor­der­stwie poli­cjanta, posta­no­wił wró­cić, ale jego powrotu spo­dzie­wano się dopiero póź­nym wie­czo­rem. Potem zwró­ciła się bez­po­śred­nio do szefa wydziału kry­mi­nal­nego Andersa Peh­rzona i popro­siła, by pokrótce przed­sta­wił sytu­ację.

– Minęło nieco ponad dzie­sięć godzin od zamor­do­wa­nia naszego kolegi Gun­nara Anders­sona przy dro­dze do Nos­se­bro. Znamy nazwi­sko mor­dercy, to Ronald Nie­der­mann, ale nie mamy jesz­cze jego zdję­cia.

– W Sztok­hol­mie mamy jego foto­gra­fię sprzed ponad dwu­dzie­stu lat. Dosta­li­śmy ją od Paola Roberto, ale pra­wie nie nadaje się do użytku – powie­dział Jer­ker Holm­berg.

– Okej. Radio­wóz, który upro­wa­dził, został zna­le­ziony, jak wia­domo, w Alingsås dzi­siaj rano. Stał zapar­ko­wany w bocz­nej uliczce, mniej wię­cej trzy­sta pięć­dzie­siąt metrów od sta­cji kole­jo­wej. Nie otrzy­ma­li­śmy rano zgło­sze­nia o kra­dzieży samo­chodu w oko­licy.

– Jak idą poszu­ki­wa­nia?

– Obser­wu­jemy pociągi przy­jeż­dża­jące do Sztok­holmu i Malmö. Posta­wi­li­śmy na nogi cały kraj. Poin­for­mo­wa­li­śmy poli­cję nor­we­ską i duń­ską. W tej chwili około trzy­dzie­stu poli­cjan­tów zaj­muje się bez­po­śred­nio śledz­twem i oczy­wi­ście wszy­scy mają oczy sze­roko otwarte.

– Żad­nych śla­dów?

– Żad­nych. Na razie. Ale osoba o tak cha­rak­te­ry­stycz­nym wyglą­dzie jak Nie­der­mann raczej nie powinna długo pozo­stać nie­zau­wa­żona.

– Czy ktoś wie, jak się czuje Fre­drik Tor­stens­son? – zapy­tał jeden z inspek­to­rów.

– Leży w Sahl­gren­ska. Jest ciężko ranny, mniej wię­cej jak po wypadku samo­cho­do­wym. Trudno uwie­rzyć, że jeden czło­wiek może tak potur­bo­wać dru­giego gołymi rękami. Oprócz poła­ma­nych nóg i zmiaż­dżo­nych żeber ma też uszko­dzony kręg szyjny. Ist­nieje nie­bez­pie­czeń­stwo, że będzie czę­ściowo spa­ra­li­żo­wany.

Zebrani przez kilka sekund roz­my­ślali nad poło­że­niem kolegi. Po chwili znów głos zabrała Monika Spångberg. Zwró­ciła się do Erlan­dera:

– Co się wła­ści­wie wyda­rzyło w Gos­se­ber­dze?

– Tho­mas Pauls­son wyda­rzył się w Gos­se­ber­dze.

Kilku uczest­ni­ków zgod­nie wes­tchnęło.

– Czy nikt nie może go wysłać na eme­ry­turę? Prze­cież to jest cho­lerna cho­dząca kata­strofa.

– Znam Pauls­sona bar­dzo dobrze – powie­działa Monika Spångberg surowo. – Ale nie sły­sza­łam żad­nych skarg na niego przez ostat­nie… chyba przez dwa lata.

– Tam­tej­szy komen­dant poli­cji jest sta­rym kum­plem Pauls­sona i pró­bo­wał mu pomóc, trzy­ma­jąc nad nim para­sol ochronny. W dobrej wie­rze, że tak powiem, nie chcę go tu kry­ty­ko­wać. Ale dziś w nocy Pauls­son zacho­wy­wał się dziw­nie do tego stop­nia, że wielu kole­gów zgła­szało tę sprawę.

– To zna­czy jak?

Mar­cus Erlan­der zer­k­nął na Sonję Modig i Jer­kera Holm­berga. Był wyraź­nie zaże­no­wany, że musi ujaw­nić sła­bość swo­ich sze­re­gów przed kole­gami ze Sztok­holmu.

– Naj­dziw­niej­sze jest to, że wysłał czło­wieka z ekipy tech­nicz­nej, żeby zro­bił inwen­ta­ry­za­cję dre­wutni, w któ­rej zna­leź­li­śmy Zala­chenkę.

– Inwen­ta­ry­za­cję dre­wutni? – powtó­rzyła zasko­czona Spångberg.

– Tak… to zna­czy… chciał wie­dzieć, ile dokład­nie polan się tam znaj­duje. Żeby raport był kom­pletny.

Przy stole zapa­dło zna­czące mil­cze­nie. Erlan­der pośpiesz­nie dorzu­cił:

– Rano oka­zało się, że Pauls­son bie­rze co naj­mniej dwa leki psy­cho­tro­powe, xanor i efe­xor. Wła­ści­wie powi­nien być na zwol­nie­niu, ale ukry­wał swój stan przed kole­gami.

– Jaki stan? – zapy­tała surowo Spångberg.

– Nie wiem oczy­wi­ście, co mu dokład­nie dolega, leka­rzy obo­wią­zuje tajem­nica, ale te środki, które bie­rze, mają czę­ściowo silne dzia­ła­nie prze­ciw­lę­kowe, czę­ściowo sty­mu­lu­jące. Był po pro­stu na nie­złym haju.

– Mój Boże – powie­działa Spångberg z prze­ję­ciem. Wyglą­dała jak chmura burzowa, która prze­szła nad Göteborgiem rano. – Muszę natych­miast poroz­ma­wiać z Pauls­so­nem.

– To będzie raczej trudne. Dziś rano prze­szedł zała­ma­nie, jest w szpi­talu z powodu prze­mę­cze­nia. Mie­li­śmy po pro­stu mak­sy­mal­nego pecha, że to wła­śnie on miał wtedy służbę.

– Czy mogę o coś zapy­tać? – powie­dział szef wydziału kry­mi­nal­nego. – A więc Pauls­son aresz­to­wał Mika­ela Blom­kvi­sta w nocy?

– Napi­sał raport i zło­żył donie­sie­nie o znie­wa­że­niu funk­cjo­na­riu­sza, sta­wia­niu oporu wła­dzy i nie­le­gal­nym posia­da­niu broni.

– Co mówi Blom­kvist?

– Przy­znaje się do obrazy, ale twier­dzi, że to była obrona konieczna. Mówi, że opór pole­gał na tym, że w ostrych sło­wach usi­ło­wał zapo­biec temu, żeby Tor­stens­son i Anders­son jechali zapusz­ko­wać Nie­der­manna sami, bez posił­ków.

– Świad­ko­wie?

– Poli­cjanci Tor­stens­son i Anders­son. Chciał­bym jesz­cze dodać, że nie wie­rzę ani tro­chę w donie­sie­nie Pauls­sona o sta­wia­niu oporu. To typowe donie­sie­nie zapo­bie­gaw­cze, żeby mógł odrzu­cać póź­niej­sze skargi Blom­kvi­sta.

– Ale to zna­czy, że Blom­kvist sam obez­wład­nił Nie­der­manna? – zapy­tała pro­ku­ra­tor Agneta Jervas.

– Ster­ro­ry­zo­wał go bro­nią.

– A więc Blom­kvist miał broń. W takim razie aresz­to­wa­nie Blom­kvista mia­łoby przy­naj­mniej jakieś pod­stawy. Skąd miał broń?

– O tym nie chce mówić bez poro­zu­mie­nia z adwo­ka­tem. Ale Pauls­son aresz­to­wał Blom­kvi­sta, kiedy ten pró­bo­wał prze­ka­zać broń poli­cji.

– Czy mogła­bym zło­żyć nie­for­malną pro­po­zy­cję? – zapy­tała ostroż­nie Sonja Modig.

Wszy­scy spoj­rzeli w jej stronę.

– Spo­tka­łam Mika­ela Blom­kvi­sta kilka razy w cza­sie śledz­twa i w mojej oce­nie jest osobą, na któ­rej można pole­gać, choć jest dzien­ni­ka­rzem. Zakła­dam, że to pani podej­mie decy­zję w spra­wie oskar­że­nia… – Spoj­rzała na Agnetę Jervas, a ta kiw­nęła głową. – W takim razie ta histo­ria z obrazą i opo­rem to tylko bzdury, które pani, jak sądzę, od razu odrzuci.

– Pew­nie tak. Ale nie­le­galne posia­da­nie broni to coś poważ­niej­szego.

– Pro­po­no­wa­ła­bym, żeby pani trzy­mała rękę na pul­sie. Blom­kvist sam poskła­dał tę całą histo­rię z kawał­ków i wyprze­dził poli­cję. Wię­cej sko­rzy­stamy na dobrych kon­tak­tach i współ­pracy z nim niż na spro­wo­ko­wa­niu go, żeby roz­pra­wił się z poli­cją w mediach.

Umil­kła. Po kilku sekun­dach Mar­cus Erlan­der odchrząk­nął. Jeżeli Sonja Modig odwa­żyła się na takie wystą­pie­nie, nie chciał być gor­szy.

– Popie­ram. Ja także uwa­żam Blom­kvi­sta za czło­wieka roz­sąd­nego. Prze­pro­si­łem go nawet za takie trak­to­wa­nie. Wydaje mi się, że mógłby puścić to w nie­pa­mięć. Poza tym jest lojalny. Wyśle­dził, gdzie mieszka Lis­beth Salan­der, ale nie chce nam podać jej adresu. Nie boi się pod­jąć otwar­tej dys­ku­sji z poli­cją… a ma taką pozy­cję, że jego głos w mediach będzie się liczył tak samo jak wszyst­kie donie­sie­nia Pauls­sona.

– Ale nie chce nam prze­ka­zać infor­ma­cji o Salan­der?

– Mówi, że sami musimy ją o to zapy­tać.

– Co to była za broń? – zapy­tała Jervas.

– Colt 1911 govern­ment. Numer serii nie­znany. Wysła­łem go do labo­ra­to­rium, ale jesz­cze nie wia­domo, czy został użyty w Szwe­cji w związku z jakimś prze­stęp­stwem. Jeśli okaże się, że tak, to sprawa będzie wyglą­dała nieco ina­czej.

Monika Spångberg unio­sła dłu­go­pis.

– Agneto, sama zde­cy­du­jesz, czy wsz­cząć postę­po­wa­nie przy­go­to­waw­cze prze­ciwko Blom­kvi­stowi. Pro­po­nuję, żebyś pocze­kała na raport z labo­ra­to­rium. Idźmy dalej. Ten Zala­chenko… co może­cie o nim powie­dzieć, inspek­to­rzy ze Sztok­holmu?

– Pro­blem polega na tym, że do wczo­raj­szego popo­łu­dnia ni­gdy nie sły­sze­li­śmy ani o Zala­chence, ani o Nie­der­man­nie – odpo­wie­działa Sonja Modig.

– Wyda­wało mi się, że ści­ga­cie bandę les­bi­jek sata­ni­stek – ode­zwał się jeden z göteborskich poli­cjan­tów. Na twa­rzach kilku innych poka­zały się uśmie­chy. Jer­ker Holm­berg przy­glą­dał się swoim paznok­ciom. Pyta­nie było skie­ro­wane do Sonji Modig.

– Tak mię­dzy nami to mogę powie­dzieć, że też mamy swo­jego Tho­masa Pauls­sona w naszym wydziale i ta histo­ria z les­bij­kami to taki odprysk, który pocho­dzi wła­śnie od niego.

Następ­nie Sonja Modig i Jer­ker Holm­berg przez ponad pół godziny opo­wia­dali, do czego udało im się dojść.

Kiedy skoń­czyli, przy stole na dłuż­szą chwilę zapa­dła cisza.

– Jeśli ta sprawa z Gun­na­rem Björckiem się potwier­dzi, ludziom z Säpo zacznie się palić grunt pod sto­pami – stwier­dziła zastęp­czyni komen­danta Spångberg.

Wszy­scy ski­nęli gło­wami. Agneta Jervas pod­nio­sła rękę.

– O ile dobrze rozu­miem, wasze podej­rze­nia opie­rają się w dużym stop­niu na przy­pusz­cze­niach i poszla­kach. Jako pro­ku­ra­tor jestem tro­chę zanie­po­ko­jona stroną dowo­dową.

– Zda­jemy sobie z tego sprawę – uspo­koił ją Jer­ker Holm­berg. – Wydaje nam się, że wiemy z grub­sza, co się stało, ale jest jesz­cze masa zna­ków zapy­ta­nia, które trzeba zba­dać.

– Rozu­miem, że zaj­mu­je­cie się zna­le­zi­skami wyko­pa­nymi w Nykvarn pod Södertälje – powie­działa Spångberg. – Ilu mor­derstw doty­czy ta sprawa?

Jer­ker Holm­berg zamru­gał ze zmę­cze­nia.

– Zaczęło się od trzech mor­derstw w Sztok­hol­mie – to zabój­stwa, za które ści­gano Lis­beth Salan­der, czyli mece­nas Bjur­man, dzien­ni­karz Dag Svens­son i dok­to­rantka Mia Berg­man. W pobliżu maga­zynu w Nykvarn odkry­li­śmy dotych­czas trzy groby. Ziden­ty­fi­ko­wa­li­śmy zna­nego han­dla­rza nar­ko­ty­ków i zło­dzie­jaszka, który został poćwiar­to­wany i zako­pany. W dru­gim gro­bie zna­leź­li­śmy nie­zi­den­ty­fi­ko­waną jesz­cze kobietę. Trze­ciego grobu nie zdą­ży­li­śmy jesz­cze odko­pać. Wygląda na to, że jest tro­chę star­szy. Poza tym Mikael Blom­kvist zasu­ge­ro­wał, że to ma zwią­zek z mor­derstwem pro­sty­tutki w Södertälje kilka mie­sięcy temu.

– A więc jeśli doli­czyć poli­cjanta Gun­nara Anders­sona z Gos­se­bergi, mamy co naj­mniej osiem mor­derstw… to strasz­nie dużo. Czy podej­rze­wamy, że to Nie­der­mann popeł­nił wszyst­kie te zbrod­nie? W takim razie musi być kom­plet­nym sza­leń­cem, seryj­nym mor­dercą.

Sonja Modig i Jer­ker Holm­berg wymie­nili spoj­rze­nia. Teraz liczyło się, jak wią­żąco potrak­tują swoje wypo­wie­dzi. W końcu ode­zwała się Sonja Modig:

– Cho­ciaż rze­czy­wi­ście bra­kuje dowo­dów, to ja, a także mój szef, inspek­tor Jan Bublan­ski, jeste­śmy skłonni przy­znać Blom­kvi­stowi rację, kiedy twier­dzi, że trzy pierw­sze mor­der­stwa popeł­nił Nie­der­mann. Ozna­cza­łoby to, że Salan­der jest nie­winna. Jeśli cho­dzi o groby w Nykvarn, to Nie­der­mann jest powią­zany z tam­tym miej­scem poprzez porwa­nie przy­ja­ciółki Salan­der, Miriam Wu. Nie ma wąt­pli­wo­ści, że to dla niej był prze­zna­czony czwarty grób. Ale te maga­zyny są wła­sno­ścią krew­nego szefa gangu Svavelsjö MC i zanim ziden­ty­fi­ku­jemy wszyst­kie szczątki, powin­ni­śmy zacze­kać z wycią­ga­niem wnio­sków.

– A ten zło­dzie­ja­szek, któ­rego ziden­ty­fi­ko­wa­li­ście…

– Ken­neth Gusta­fs­son, czter­dzie­ści cztery lata, znany han­dlarz nar­ko­ty­ków i trudny przy­pa­dek od wcze­snej mło­do­ści. Na oko powie­dzia­ła­bym, że tu cho­dzi o jakieś wewnętrzne pora­chunki. Svavelsjö MC jest zamie­szane w roz­ma­ite drobne prze­stęp­stwa, w tym dys­try­bu­cję amfe­ta­miny. Mógłby to więc być leśny cmen­tarz dla tych, co nara­zili się Svavelsjö MC. Ale…

– Tak?

– Ta pro­sty­tutka, która została zamor­do­wana w Södertälje… nazywa się Irina Pie­trowa, miała dwa­dzie­ścia dwa lata.

– No i?

– Sek­cja zwłok wyka­zała, że została potrak­to­wana z nie­sły­chaną bru­tal­no­ścią, a jej obra­że­nia przy­po­mi­nają te, jakie mają osoby zatłu­czone kijem bejs­bo­lo­wym albo czymś podob­nym. Ale nie dało się ich jed­no­znacz­nie okre­ślić. Lekarz sądowy nie potra­fił okre­ślić, jakiego narzę­dzia użyto. Blom­kvist miał tu dobre sko­ja­rze­nie. Irina Pie­trowa miała obra­że­nia, które rów­nie dobrze mogłyby zostać zadane gołymi rękami…

– Nie­der­mann?

– To uza­sad­nione przy­pusz­cze­nie. Dowo­dów na razie brak.

– Co robimy dalej? – zapy­tała Spångberg.

– Muszę nara­dzić się z Bublan­skim, ale jako następne posu­nię­cie nasuwa się oczy­wi­ście prze­słu­cha­nie Zala­chenki. Z naszej strony chcemy się dowie­dzieć, co on wie o mor­der­stwach w Sztok­hol­mie, wy zaś chce­cie dopaść Nie­der­manna.

Jeden z inspek­to­rów z Göteborga pod­niósł do góry palec.

– Czy mogę jesz­cze zapy­tać… co zna­leź­li­śmy w tam­tym domu w Gos­se­ber­dze?

– Bar­dzo nie­wiele. Cztery sztuki broni ręcz­nej. Sig sauer, roz­ło­żony na czę­ści do nasma­ro­wa­nia na stole kuchen­nym. Pol­ski P-38 wanad na pod­ło­dze, koło sofy kuchen­nej. Colt 1911 govern­ment – to ten pisto­let, który Blom­kvist pró­bo­wał oddać Pauls­so­nowi. I wresz­cie brow­ning kali­ber 22, który w tej kolek­cji wygląda pra­wie na zabawkę. Podej­rze­wamy, że to z niego postrze­lono Salan­der, skoro udało jej się prze­żyć z kulą w gło­wie.

– Coś jesz­cze?

– Zare­kwi­ro­wa­li­śmy torbę zawie­ra­jącą ponad dwie­ście tysięcy koron. Znaj­do­wała się w pokoju na pię­trze, w któ­rym miesz­kał Nie­der­mann.

– Jeste­ście pewni, że to jego pokój?

– Raczej tak, nosi ubra­nia w roz­mia­rze XXL. Zala­chenko co naj­wy­żej M.

– Czy jest coś, co łączy Zala­chenkę z dzia­łal­no­ścią prze­stęp­czą? – zapy­tał Jer­ker Holm­berg.

Erlan­der potrzą­snął głową.

– To zależy od tego, jak potrak­tu­jemy zna­le­zioną broń. Ale pomi­ja­jąc to oraz fakt, że Zala­chenko miał nie­zwy­kle skom­pli­ko­wany sys­tem kamer wokół domu, nie zna­leź­li­śmy niczego, co odróż­nia­łoby gospo­dar­stwo Gos­se­berga od innych wiej­skich gospo­darstw. Dom jest ume­blo­wany dość spar­tań­sko.

Tuż przed dwu­na­stą do drzwi zastu­kał umun­du­ro­wany poli­cjant. Podał Monice Spångberg jakiś doku­ment. Zastęp­czyni komen­danta pod­nio­sła do góry palec.

– Dosta­li­śmy zgło­sze­nie zagi­nię­cia w Alingsås. Dwu­dzie­sto­sied­mio­let­nia pomoc den­ty­styczna Anita Kaspers­son wyszła z domu około wpół do ósmej rano. Odwio­zła dziecko do przed­szkola, potem o ósmej miała być w pracy. Ale się nie poja­wiła. Pra­cuje w pry­wat­nym gabi­ne­cie den­ty­stycz­nym, który mie­ści się mniej wię­cej sto pięć­dzie­siąt metrów od miej­sca, gdzie zna­le­ziono skra­dziony radio­wóz.

Erlan­der i Sonja Modig rów­no­cze­śnie spoj­rzeli na zegarki.

– A więc ma cztery godziny prze­wagi. Co to za samo­chód?

– Gra­na­towy renault, rocz­nik 1991. Tu są jego numery.

– Natych­miast ogło­sić poszu­ki­wa­nia samo­chodu. W tej chwili może być gdzie­kol­wiek mię­dzy Oslo, Malmö i Sztok­hol­mem.

Po kolej­nej godzi­nie kon­fe­ren­cja się zakoń­czyła. Zde­cy­do­wano, że Sonja Modig i Mar­cus Erlan­der wspól­nie prze­słu­chają Zala­chenkę.

Henry Cor­tez ze zmarsz­czo­nymi brwiami wodził wzro­kiem za Eriką Ber­ger. Wyszła ze swo­jego pokoju i znik­nęła w kuchni. Po kilku sekun­dach wyszła z kub­kiem kawy i wró­ciła do swo­jego pokoju. Zamknęła za sobą drzwi.

Henry Cor­tez nie potra­fił okre­ślić, co go nie­po­koi. „Mil­len­nium” było małą redak­cją, miej­scem, gdzie zwy­kle mię­dzy pra­cow­ni­kami zawią­zują się bli­skie rela­cje. Pra­co­wał tu na pół etatu od czte­rech lat i prze­żył już kilka zawi­ro­wań, jak choćby okres, kiedy Mikael Blom­kvist odsia­dy­wał trzy mie­siące wię­zie­nia za pomó­wie­nie, a pismo pra­wie upa­dło. Prze­żył mor­der­stwo współ­pra­cow­nika Daga Svens­sona i jego dziew­czyny Mii Berg­man.

Pod­czas tych wszyst­kich burz Erika Ber­ger była jak skała, nic nie mogło jej wypro­wa­dzić z rów­no­wagi. Nie zdzi­wił się, kiedy zadzwo­niła i obu­dziła go dziś rano, żeby zle­cić jemu i Lot­tie Karim pracę. Afera z Salan­der osią­gnęła punkt kul­mi­na­cyjny, a Mikael Blom­kvist był zamie­szany w zabój­stwo poli­cjanta w Göteborgu. Tyle było wia­domo. Lot­tie Karim zako­twi­czyła się w komen­dzie poli­cji i usi­ło­wała zdo­być jakieś sen­sowne infor­ma­cje. Henry poświę­cił ranek na tele­fo­no­wa­nie; usi­ło­wał poskła­dać puz­zle z wyda­rzeń ostat­niej nocy. Blom­kvist nie odbie­rał tele­fo­nów, ale dzięki kilku dobrym kon­tak­tom Henry uzy­skał cał­kiem nie­zły obraz sytu­acji.

Tym­cza­sem Erika Ber­ger przez całe popo­łu­dnie była nie­obecna duchem. Bar­dzo rzadko zamy­kała drzwi do swo­jego pokoju. Pra­wie wyłącz­nie wtedy, kiedy miała gości albo inten­syw­nie pra­co­wała nad jakąś sprawą. Tego ranka nie miała gości i nie pra­co­wała. Kiedy Henry kilka razy pukał do niej, żeby prze­ka­zać wia­do­mo­ści, zasta­wał ją na krze­śle przy oknie. Pogrą­żona w myślach, jakby apa­tyczna, patrzyła na rzekę ludzi w dole na Götgatan. Słu­chała jego rapor­tów w roz­tar­gnie­niu.

Coś było nie tak.

Roz­my­śla­nia prze­rwał mu dzwo­nek do drzwi. Otwo­rzył i wpu­ścił Annikę Gian­nini. Spo­tkał sio­strę Mika­ela Blom­kvi­sta już kilka razy, ale nie znał jej bli­żej.

– Cześć, Anniko – powie­dział. – Mika­ela dzi­siaj nie ma.

– Wiem. Przy­szłam poroz­ma­wiać z Eriką.

Erika Ber­ger roz­ko­ja­rzona spoj­rzała na gościa ze swo­jego miej­sca przy oknie, ale kiedy Henry wpro­wa­dził Annikę, wzięła się w garść.

– Cześć – powie­działa. – Mika­ela dzi­siaj nie ma.

Annika uśmiech­nęła się.

– Wiem. Przy­szłam po raport Björcka o Säpo. Micke pro­sił mnie, żebym rzu­ciła na niego okiem, na wypa­dek gdy­bym miała ewen­tu­al­nie repre­zen­to­wać Salan­der w sądzie.

Erika ski­nęła głową. Wstała i przy­nio­sła z biurka teczkę z doku­men­tami.

Annika zawa­hała się chwilę. Już była nie­mal na progu, ale zmie­niła zda­nie i usia­dła naprze­ciwko Eriki.

– No dobra, powiedz, jaki masz pro­blem.

– Odcho­dzę z „Mil­len­nium”. I nie potra­fi­łam powie­dzieć o tym Mika­elowi. Był tak zaan­ga­żo­wany w sprawę Salan­der, że jakoś ni­gdy nie było oka­zji, a nie mogę powie­dzieć innym, póki nie poin­for­muję jego, więc teraz fatal­nie się z tym czuję.

Annika Gian­nini przy­gry­zła dolną wargę.

– I mówisz o tym mnie. Co będziesz robić?

– Będę redak­to­rem naczel­nym w „Sven­ska Mor­gon-Posten”.

– Nie­źle. W takim razie na miej­scu są raczej gra­tu­la­cje niż płacz i zgrzy­ta­nie zębów.

– Ale ja nie chcia­łam odcho­dzić z „Mil­len­nium” w taki spo­sób. W samym środku takiej cho­ler­nej zawie­ru­chy. To spa­dło jak grom z jasnego nieba i nie mogłam odmó­wić. To jest po pro­stu taka szansa, która się nie powtó­rzy. Ale dosta­łam tę ofertę, na krótko zanim Dag i Mia zostali zastrze­leni, a potem było tu takie zamie­sza­nie, że wola­łam to ukryć. A teraz wyrzuty sumie­nia chyba mnie zagryzą.

– Rozu­miem. I boisz się powie­dzieć o tym Mika­elowi?

– Jesz­cze nikomu nie mówi­łam. Myśla­łam, że w SMP zacznę dopiero w lecie, że jesz­cze mam dużo czasu, żeby wszyst­kich przy­go­to­wać. Ale oni chcą, żebym prze­szła do nich jak naj­szyb­ciej.

Umil­kła, wpa­trzona w Annikę, a wyglą­dała przy tym, jakby zaraz miała się roz­pła­kać.

– Tak naprawdę to mój ostatni tydzień w „Mil­len­nium”. W przy­szłym tygo­dniu wyjeż­dżam, potem… muszę mieć co naj­mniej tydzień urlopu, żeby się zre­ge­ne­ro­wać. A od pierw­szego maja zaczy­nam w SMP.

– A co by się stało, gdy­byś nagle wpa­dła pod samo­chód? Wtedy też zosta­liby bez naczel­nej, zupeł­nie bez uprze­dze­nia.

Erika pod­nio­sła wzrok.

– Ale nie wpa­dłam pod samo­chód. Świa­do­mie ukry­wa­łam prawdę przez kilka tygo­dni.

– Rozu­miem, że ta sytu­acja jest trudna, ale mam wra­że­nie, że Micke, Chri­ster i cała reszta jakoś sobie z tym pora­dzą. I uwa­żam, że powin­naś im o tym jak naj­szyb­ciej powie­dzieć.

– No tak, ale twój pie­przony bra­ci­szek jest dziś w Göteborgu. Śpi i nie odbiera tele­fo­nów.

– Wiem. Nie­wielu ludzi potrafi się migać przed odbie­ra­niem tele­fo­nów tak jak Mikael. Ale tu nie cho­dzi o cie­bie i Mic­kego. Wiem, że pra­co­wa­li­ście razem dwa­dzie­ścia lat albo coś koło tego, że byli­ście parą, ale musisz myśleć o Chri­ste­rze i całej redak­cji.

– Ale Mikael będzie…

– Mikael będzie cho­dził po ścia­nach. Oczy­wi­ście. Ale jeśli nie umie zaak­cep­to­wać tego, że po dwu­dzie­stu latach do cze­goś doszłaś, to zna­czy, że nie był wart tego czasu, który mu poświę­ci­łaś.

Erika wes­tchnęła.

– Głowa do góry. Zawo­łaj Chri­stera i resztę redak­cji. Teraz.