7EW ebook

Część pierwsza

Część pierw­sza

Epoka Jednego Księżyca

Epoka Jed­nego Księ­życa

Księ­życ eks­plo­do­wał bez uprze­dze­nia i bez żad­nego widocz­nego powodu. Jeden dzień dzie­lił go od pełni. Była godzina 05:03:12 czasu UTC. W póź­niej­szym okre­sie chwilę tę przy­jęto nazy­wać A+0.0.0 lub po pro­stu „Dniem Zero”.

Astro­nom-ama­tor z Utah był pierw­szym czło­wie­kiem na Ziemi, który zdał sobie sprawę, że dzieje się coś nie­zwy­kłego. Chwilę wcze­śniej dostrzegł plamę wykwi­ta­jącą w rejo­nie for­ma­cji Reiner Gamma, w pobliżu księ­ży­co­wego rów­nika. Przy­pusz­cza­jąc, że ma przed sobą obłok pyłu wznie­cony ude­rze­niem mete­orytu, wyjął tele­fon i zaczął wysy­łać donie­sie­nie o wyda­rze­niu na swo­jego bloga, poru­sza­jąc zesztyw­nia­łymi kciu­kami (znaj­do­wał się wysoko w górach, gdzie powie­trze było rów­nie przej­rzy­ste jak zimne) naj­szyb­ciej, jak potra­fił, żeby tylko zagwa­ran­to­wać sobie palmę pierw­szeń­stwa. Inni astro­no­mo­wie wkrótce zwrócą tele­skopy na tę samą chmurę pyłu – może nawet już to robili! – ale on, jeśli tylko będzie odpo­wied­nio szybko prze­bie­rał kciu­kami, pierw­szy zawia­domi świat o swoim odkry­ciu. Zdo­bę­dzie sławę. Jeżeli mete­oryt zosta­wił po sobie widoczny kra­ter, może nawet nazwą go na jego cześć.

Jego nazwi­sko zostało zapo­mniane. Prawdę mówiąc, domnie­many kra­ter prze­stał ist­nieć, zanim jesz­cze jego odkrywca zdą­żył na dobre wycią­gnąć tele­fon. Razem z nim prze­stał zresztą ist­nieć cały Księ­życ.

Kiedy astro­nom scho­wał tele­fon i znów przy­tknął oko do oku­laru, zaklął pod nosem, ponie­waż pole widze­nia wypeł­niła bru­natna plama; musiał nie­chcący trą­cić przy­rząd, układ optyczny roz­je­chał się i zgu­bił ostrość. Zaczął krę­cić pokrę­tłem ostro­ści. Nie poma­gało.

W końcu odsu­nął się od tele­skopu i gołym okiem spoj­rzał na miej­sce, w któ­rym powi­nien znaj­do­wać się Księ­życ. W tym momen­cie prze­stał być naukow­cem dys­po­nu­ją­cym wie­dzą zastrze­żoną dla wybra­nych i stał się jed­nym z milio­nów miesz­kań­ców obu Ame­ryk, któ­rzy z zasko­cze­niem i naboż­nym lękiem śle­dzili naj­bar­dziej nie­zwy­kły widok, jaki czło­wiek kie­dy­kol­wiek oglą­dał na nie­bie.

Kiedy w fil­mie pla­neta eks­plo­duje, zmie­nia się w ogni­stą kulę i po pro­stu prze­staje ist­nieć. Z Księ­ży­cem było ina­czej. Agent (bo tak ludzie nauczyli się nazy­wać tajem­ni­czy czyn­nik odpo­wie­dzialny za jego znisz­cze­nie) z całą pew­no­ścią wyzwo­lił ogromną ilość ener­gii, nie dość jed­nak dużą, żeby spo­pie­lić całą księ­ży­cową mate­rię.

Wedle naj­pow­szech­niej przy­ję­tej teo­rii zaob­ser­wo­wany przez astro­noma z Utah obło­czek pyłu był skut­kiem zde­rze­nia. Ina­czej mówiąc, pewien czyn­nik zewnętrzny (zwany z angiel­ska „Agen­tem”) prze­bił powierzch­nię Księ­życa, wnik­nął głę­boko do jego wnę­trza, a następ­nie uwol­nił prze­no­szoną ener­gię – albo, co jest rów­nie praw­do­po­dobne, po pro­stu prze­bił się na wylot, wyzwa­la­jąc po dro­dze dosta­teczną ilość ener­gii, żeby dopro­wa­dzić do roz­padu pla­nety. Według innej hipo­tezy Agent – w cza­sach pre­hi­sto­rycz­nych pogrze­bany we wnę­trzu Księ­życa przez obcych – był urzą­dze­niem zapro­gra­mo­wa­nym na deto­na­cję w chwili wystą­pie­nia okre­ślo­nych warun­ków.

Tak czy ina­czej, skutki były dwo­ja­kiej natury: po pierw­sze, Księ­życ roz­pękł się na sie­dem dużych odłam­ków i nie­zli­czone mro­wie mniej­szych; po dru­gie, odłamki te odsu­nęły się od sie­bie wystar­cza­jąco daleko, żeby dało się je postrze­gać jako odrębne obiekty (olbrzy­mie, chro­po­wate głazy), a zara­zem nie dość daleko, by to roz­pro­sze­nie postę­po­wało. Szczątki Księ­życa utwo­rzyły spę­tane siłą przy­cią­ga­nia sku­pi­sko gigan­tycz­nych gła­zów, które po cha­otycz­nie wykre­ślo­nych orbi­tach okrą­żały wspólny śro­dek cięż­ko­ści.

Ten punkt – nie­gdy­siej­szy śro­dek Księ­życa, teraz zaś wyłącz­nie abs­trak­cyjny punkt w prze­strzeni – na­dal krą­żył wokół Ziemi, dokład­nie tak samo, jak czy­nił to od miliar­dów lat. Od tej pory, ile­kroć miesz­kańcy Ziemi spo­glą­dali w nocne niebo, zamiast Księ­życa widzieli w jego miej­scu kon­ste­la­cję wolno kozioł­ku­ją­cych bia­łych zło­mów skal­nych.

Ści­śle rzecz bio­rąc, to wła­śnie zoba­czyli, gdy opadł kurz, bo przez pierw­sze kilka godzin zamiast Księ­życa widoczna była nieco więk­sza od niego chmura pyłu, która przed świ­tem poczer­wie­niała i na oczach zdu­mio­nego astro­noma-ama­tora zaszła za zachod­nim wid­no­krę­giem Utah. Azja przez całą noc mogła oglą­dać plamę w księ­ży­co­wym kolo­rze, w któ­rej pomału wyróż­niały się jaśniej­sze plamy, gdy dro­binki kurzu zaczęły gra­wi­to­wać ku naj­bliż­szym cięż­szym odłam­kom. Europa, a póź­niej także Ame­ryka mogły już roz­ko­szo­wać się wyraź­nym wido­kiem nowego stanu rze­czy: w miej­scu, w któ­rym powi­nien znaj­do­wać się Księ­życ, po nie­bie szy­bo­wało sie­dem olbrzy­mich gła­zów.

***

Zanim lumi­na­rze nauki, dowódcy woj­skowi i przy­wódcy poli­tyczni zaczęli uży­wać słowa „Agent” na okre­śle­nie tego cze­goś, co roze­rwało Księ­życ na kawałki, hasło to w umy­śle prze­cięt­nego członka opi­nii publicz­nej budziło sko­ja­rze­nia głów­nie na pozio­mie fil­mów klasy B – z „taj­nym agen­tem” lub „agen­tem FBI”. Osob­nicy bar­dziej obyci z języ­kiem nauk ści­słych mogli uży­wać go rów­nież na okre­śle­nie nie­któ­rych sub­stan­cji che­micz­nych – na przy­kład „cle­aning agent”, czyli „śro­dek czysz­czący”. Tym­cza­sem naj­lep­sze przy­bli­że­nie zna­cze­nia, jakie słowo to miało już na zawsze przy­jąć, można zna­leźć w anglo­ję­zycz­nej nomen­kla­tu­rze szer­mier­czej. Kiedy na tre­ningu jeden z uczest­ni­ków prze­pro­wa­dza natar­cie, drugi zaś się przed nim broni, napast­nika nazywa się „agen­tem”, bro­nią­cego zaś „patien­tem”. Agent działa. Patient pozo­staje bierny. W tym kon­kret­nym przy­padku agent o nie­zna­nym cha­rak­te­rze oddzia­łał na Księ­życ. Księ­życ i zamiesz­ku­jąca pod­księ­ży­cowe kró­le­stwo ludz­kość stali się bier­nymi ofia­rami tego dzia­ła­nia. Być może za jakiś czas ludzie prze­bu­dzą się, sami zaczną dzia­łać i rów­nież staną się agen­tami – na razie jed­nak i przez wiele, wiele lat w przy­szło­ści mieli pozo­stać bier­nymi patien­tami.

Siedem sióstr

Sie­dem sióstr

Rufus MacQu­arie obser­wo­wał to wszystko na nie­bie ponad Górami Bro­oksa na pół­nocy Ala­ski. Miał tam kopal­nię. W pogodne noce wjeż­dżał pika­pem na szczyt tej samej góry, którą za dnia on i jego ludzie patro­szyli, wypa­ko­wy­wał przy­wie­ziony na skrzyni ładun­ko­wej tele­skop (dwu­na­sto­ca­lowy Cas­se­grain), roz­sta­wiał go na wierz­chołku i patrzył w gwiazdy. Kiedy robiło się nie­do­rzecz­nie zimno, cho­wał się w kabi­nie samo­chodu (nie gasił sil­nika) i tak długo przy­ty­kał dło­nie do wylo­tów dmu­chawy, aż odzy­ski­wał czu­cie w pal­cach. Potem zaś, cze­ka­jąc, aż roz­grzeje się także reszta jego ciała, zatrud­niał zmar­twych­wstałe palce do nawią­zy­wa­nia kon­tak­tów z przy­ja­ciółmi, rodziną i nie­zna­jo­mymi na całej Ziemi.

Oraz poza nią.

Kiedy Rufus doszedł w końcu do wnio­sku, że Księ­życ naprawdę eks­plo­do­wał, uru­cho­mił apli­ka­cję poda­jącą poło­że­nie roz­ma­itych ciał nie­bie­skich – tych natu­ral­nych i tych stwo­rzo­nych przez czło­wieka. Spraw­dził pozy­cję ISS, Mię­dzy­na­ro­do­wej Sta­cji Kosmicz­nej: bujała się na nie­bo­skło­nie na wyso­ko­ści dwu­stu sześć­dzie­się­ciu mil, dwa tysiące mil na połu­dnie od miej­sca, w któ­rym się znaj­do­wał.

Poło­żył sobie na kola­nie małe urzą­dze­nie, które samo­dziel­nie zmaj­stro­wał w swoim nie­wiel­kim warsz­ta­cie (skła­dało się z klu­cza tele­gra­ficz­nego, który – na oko – mógł mieć dobre sto pięć­dzie­siąt lat, zamon­to­wa­nego na wypro­fi­lo­wa­nej pla­sti­ko­wej płytce moco­wa­nej do kolana za pomocą haczyka i pętelki) i zaczął pośpiesz­nie wystu­ki­wać kropki i kre­ski. Przy­mo­co­wana do zde­rzaka długa i giętka antena wysy­łała je do gwiazd.

Dwa tysiące mil na połu­dnie od niego na wyso­ko­ści dwu­stu sześć­dzie­się­ciu mil kropki i kre­ski popły­nęły z tanich gło­śni­ków umo­co­wa­nych pla­sti­ko­wymi obej­mami do rury w cia­snym, pusz­ko­kształt­nym module sta­no­wią­cym część skła­dową Mię­dzy­na­ro­do­wej Sta­cji Kosmicz­nej.

***

Na jed­nym końcu ISS tkwiła przy­twier­dzona do niej kar­to­flo­wata aste­ro­ida o nazwie Amal­thea. Gdyby – co było nie­zwy­kle mało praw­do­po­dobne – prze­trans­por­to­wać ją na Zie­mię i ostroż­nie poło­żyć na boisku do piłki noż­nej, się­gnę­łaby od jed­nego pola kar­nego do dru­giego i cał­ko­wi­cie przy­kryła koło środ­kowe. Krą­żyła wokół Słońca przez cztery i pół miliarda lat nie­wi­doczna gołym okiem ani przez tele­skop. Jej orbita była bar­dzo zbli­żona do ziem­skiej, co w uży­wa­nej przez astro­no­mów kla­sy­fi­ka­cji kwa­li­fi­ko­wało ją jako aste­ro­idę klasy Arjuna. Ze względu na bli­skość Ziemi Arjuny odzna­czały się wyso­kim praw­do­po­do­bień­stwem wej­ścia w ziem­ską atmos­ferę i spad­nię­cia w zamiesz­ka­nych rejo­nach globu, ale zara­zem sto­sun­kowo łatwo było je zna­leźć i prze­chwy­cić. Z tych też dwóch powo­dów – jed­nego złego, dru­giego dobrego – Arjuny sku­piały na sobie uwagę astro­no­mów.

Pięć lat wcze­śniej Amal­theę wypa­trzył rój uzbro­jo­nych w tele­skopy sate­li­tów wystrze­lo­nych na orbitę przez Arjuna Expe­di­tions – firmę z Seat­tle zało­żoną przez zespół inży­nie­rów-miliar­de­rów z myślą o pozy­ski­wa­niu z aste­roid surow­ców natu­ral­nych. Ponie­waż została roz­po­znana jako obiekt nie­bez­pieczny (praw­do­po­do­bień­stwo jej zde­rze­nia z Zie­mią w naj­bliż­szych stu latach okre­ślono na 0,01 pro­centa), wystrze­lono kolejny rój sate­li­tów z zada­niem pochwy­ce­nia jej w sieć i spro­wa­dze­nia na orbitę geo­syn­chro­niczną (od tej pory miała obie­gać nie Słońce, lecz Zie­mię), którą następ­nie stop­niowo dopa­so­wano do orbity ISS.

Przez ten czas pla­nowa roz­bu­dowa sta­cji postę­po­wała stale, choć nie­zbyt szybko. Na obu koń­cach ISS docze­piono nowe moduły: przy­słane rakie­tami dmu­chane kap­suły i meta­lowe puszki z powie­trzem. Na dzio­bie sta­cji (gdyby wyobra­zić ją sobie jako w przy­bli­że­niu pta­ko­kształtny obiekt lata­jący wokół Ziemi) zbu­do­wano dom dla Amal­thei i gór­ni­czego przy­czółka, który w przy­szło­ści miał wokół niej wyro­snąć. Na rufie dobu­do­wano tym­cza­sem torus – moduł miesz­kalny w kształ­cie pączka z dziurką, mie­rzący około czter­dzie­stu metrów śred­nicy i wiru­jący jak karu­zela, dzięki czemu w jego wnę­trzu pano­wała skromna namiastka cią­że­nia.

W któ­rymś momen­cie pod­czas tych roz­licz­nych ulep­szeń sta­ro­winkę prze­stano nazy­wać Mię­dzy­na­ro­dową Sta­cją Kosmiczną czy ISS i prze­chrzczono na „Izzy”. Może za sprawą przy­padku, a może nie, prze­zwi­sko to zostało spo­pu­la­ry­zo­wane w okre­sie, gdy dwiema koń­ców­kami sta­cji zarzą­dzały kobiety: Dinah Macqu­arie (piąte dziecko i jedyna córka Rufusa) nad­zo­ro­wała wyda­rze­nia zacho­dzące w czę­ści dzio­bo­wej, a Ivy Xiao – głów­no­do­wo­dząca całej ISS – urzę­do­wała w toru­sie na „rufie”.

Więk­szość czasu nie­prze­zna­czo­nego na sen Dinah spę­dzała na prze­dzie Izzy, w małym pomiesz­cze­niu robo­czym („mój warsz­tat”, mówiła o nim), skąd przez kwar­cowe okienko mogła pod­glą­dać Amal­theę („moją dziew­czynę”, jak ją nazy­wała). Amal­thea skła­dała się z niklu i żelaza: cięż­kie pier­wiastki naj­praw­do­po­dob­niej pogrą­żyły się w głębi pra­sta­rej roz­pa­lo­nej pla­nety, która następ­nie – dawno temu – ule­gła znisz­cze­niu w jakiejś pier­wot­nej kata­stro­fie kosmicz­nej (inne aste­ro­idy skła­dały się z lżej­szych sub­stan­cji). I tak jak z powodu swo­jej zie­mio­po­dob­nej orbity Amal­thea była zarówno poważ­nym zagro­że­niem, jak i obie­cu­jącą kan­dy­datką do eks­plo­ata­cji, tak i wysoka zawar­tość cięż­kich metali z jed­nej strony dia­bel­nie utrud­niała manew­ro­wa­nie nią w Ukła­dzie Sło­necz­nym, z dru­giej zaś czy­niła z niej wdzięczny obiekt badań.

Nie­które aste­ro­idy skła­dały się głów­nie z wody, którą można było pozy­skać do spo­ży­cia przez ludzi lub roz­bić na tlen i wodór wyko­rzy­sty­wane następ­nie jako paliwo rakie­towe. Inne obfi­to­wały w cenne kruszce, które po wydo­by­ciu i prze­trans­por­to­wa­niu na Zie­mię tra­fiały do sprze­daży. Wyto­pione z Amal­thei nikiel i żelazo mogły zostać użyte do budowy orbi­tal­nych kap­suł miesz­kal­nych. Jed­nakże tego rodzaju przed­się­wzię­cie zakro­jone na skalę więk­szą niż skromny pilo­taż wyma­ga­łoby opra­co­wa­nia zupeł­nie nowej tech­no­lo­gii. Zatrud­nie­nie gór­ni­ków nie wcho­dziło w grę: wysła­nie ich na orbitę, a następ­nie utrzy­ma­nie tam przy życiu byłoby zbyt kosz­towne. Oczy­wi­stym roz­wią­za­niem było więc uży­cie robo­tów. Dinah została skie­ro­wana na Izzy, żeby przy­go­to­wać grunt pod budowę labo­ra­to­rium robo­tyki, które doce­lowo miało zatrud­niać sze­ścioro pra­cow­ni­ków. Waszyng­toń­skie wojenki budże­towe zre­du­ko­wały jego per­so­nel do jed­nej osoby.

Co zresztą bar­dzo Dinah odpo­wia­dało. Dora­stała w suro­wych oko­li­cach, prze­pro­wa­dza­jąc się wraz z ojcem (Rufu­sem), matką (Cathe­rine) i czwórką braci do odlud­nych kopalni w takich miej­scach jak ala­skań­skie Góry Bro­oksa, pusty­nia Karoo w Afryce Połu­dnio­wej czy Pil­bara w zachod­niej Austra­lii. Jej akcent do dziś zdra­dzał ślady tej wędrówki. Zamiast cho­dzić do szkół, uczyła się w domu pod kie­run­kiem rodzi­ców oraz licz­nych spro­wa­dza­nych do niej nauczy­cieli, z któ­rych żaden nie zagrzał miej­sca dłu­żej niż rok. Cathe­rine nauczyła ją sub­tel­no­ści gry na for­te­pia­nie i arty­stycz­nego skła­da­nia ser­we­tek, Rufus zaś mate­ma­tyki, histo­rii woj­sko­wo­ści, alfa­betu Morse’a, lata­nia samo­lo­tem w dzi­czy oraz wysa­dza­nia róż­nych rze­czy w powie­trze – a wszystko to, zanim skoń­czyła dwa­na­ście lat, kiedy to rodzina prze­gło­so­wała przy obie­dzie, że Dinah jest zbyt bystra i nie­sforna, żeby mar­no­wać się w kolej­nych osa­dach gór­ni­czych. A ponie­waż cał­kiem nie­źle im się powo­dziło (z czego wcze­śniej nie zda­wała sobie sprawy), mogli sobie pozwo­lić na wysła­nie jej do szkoły z inter­na­tem na wschod­nim wybrzeżu Sta­nów.

W szkole oka­zało się, że świet­nie gra w piłkę nożną, i prze­kuła ten talent w sty­pen­dium spor­towe na Uni­ver­sity of Pen­n­sy­lva­nia. Kiedy na dru­gim roku zerwa­nie wię­za­dła krzy­żo­wego w pra­wym kola­nie zmu­siło ją do porzu­ce­nia marzeń o poważ­nej karie­rze spor­towej, na serio zain­te­re­so­wała się geo­lo­gią. Ta nowa pasja, gór­ni­cza prze­szłość oraz trzy­letni zwią­zek z chło­pa­kiem uwiel­bia­ją­cym kon­stru­ować roboty uczy­niły z niej ide­alną kan­dy­datkę na sta­no­wi­sko, które obec­nie pia­sto­wała. W ści­słej współ­pracy z pozo­sta­wio­nymi na terra firma mania­kami robo­tyki (naukow­cami z uni­wer­sy­tetu, wol­nymi strzel­cami ze spo­łecz­no­ści haker­skiej oraz per­so­ne­lem Arjuna Expe­di­tions) pro­gra­mo­wała, testo­wała i oce­niała praw­dziwą robo­cią mena­że­rię, któ­rej naj­mniejsi przed­sta­wi­ciele mieli roz­miary kara­lu­cha, naj­więksi zaś coc­ker spa­niela, a wszy­scy zostali przy­sto­so­wani do peł­za­nia po powierzchni Amal­thei, ana­li­zo­wa­nia jej składu che­micz­nego, wyci­na­nia jej skraw­ków i prze­no­sze­nia ich do pieca hut­ni­czego, który – podob­nie jak wszystko inne w tym miej­scu – został zapro­jek­to­wany spe­cjal­nie z myślą o funk­cjo­no­wa­niu w kosmo­sie. Wycho­dzące z niego meta­lowe wlewki z tru­dem spraw­dzały się w roli przy­ci­sków do papieru, były jed­nak pierw­szymi pół­fa­bry­ka­tami hut­ni­czymi uzy­ska­nymi na orbi­cie, w związku z czym przy­ci­skały nie­zwy­kle ważne papiery na biur­kach miliar­de­rów w całej Doli­nie Krze­mo­wej. Były o wiele cen­niej­sze jako pre­tekst do kon­wer­sa­cji oraz sym­bol sta­tusu niż jako praw­dziwy towar.

Rufus – zatwar­działy radio­ama­tor sta­rej daty, który wciąż poro­zu­mie­wał się alfa­be­tem Morse’a z kur­czącą się gro­madką przy­ja­ciół na całym świe­cie – zwró­cił uwagę, że komu­ni­ka­cja radiowa pomię­dzy Zie­mią i Izzy jest w grun­cie rze­czy bar­dzo pro­sta: miał cel w zasięgu wzroku (przy­naj­mniej wów­czas, gdy Izzy prze­la­ty­wała mu nad głową), a dzie­ląca ich odle­głość była wedle radio­ama­torskich stan­dar­dów niczym. Zmon­to­wa­nie pro­stego apa­ratu nadaw­czo-odbior­czego na pod­sta­wie wska­zó­wek taty nie sta­no­wiło pro­blemu dla Dinah, stale obra­ca­ją­cej się wśród lutow­nic i elek­tro­nicz­nych sto­łów warsz­ta­to­wych – przy­pięty pla­sti­ko­wymi obej­mami do ściany zwie­szał się nad jej sta­no­wi­skiem pracy i syczał bia­łym szu­mem, który na co dzień ginął w dono­śnym ryku sys­temu wen­ty­la­cyj­nego. Cza­sem jed­nak odbior­nik popi­ski­wał.

Czło­wiek, który kilka minut po roz­pad­nię­ciu się Księ­życa wyszedłby z Izzy w prze­strzeń kosmiczną po stro­nie Dinah, zoba­czyłby przede wszyst­kim Amal­theę: ogromną poskrę­caną bryłę metalu, w nie­któ­rych miej­scach wciąż przy­ku­rzoną kosmicz­nym dro­bia­zgiem, który na prze­strzeni tysiąc­leci dostał się w zasięg jej skrom­niut­kiego pola gra­wi­ta­cyj­nego, w innych oczysz­czoną i błysz­czącą. Na jej powierzchni uwi­jały się dzie­siątki robo­ci­ków nale­żą­cych do czte­rech odręb­nych „gatun­ków”: jeden przy­po­mi­nał węża, drugi poru­szał się bokiem jak krab, trzeci wyglą­dał jak kopuła geo­de­zyjna, a czwarty jak rój owa­dów. Wszyst­kie rzu­cały na Amal­theę odro­binę świa­tła, a to dzięki nie­bie­skim i bia­łym dio­dom świe­cą­cym, które pozwa­lały Dinah śle­dzić ich ruch; lase­rom, któ­rymi ska­no­wały powierzch­nię; oraz ośle­pia­ją­cym fio­le­to­wym łukom pla­zmo­wym, któ­rymi od czasu do czasu wrzy­nały się w głąb aste­ro­idy. Izzy znaj­do­wała się aku­rat w cie­niu Ziemi, po noc­nej stro­nie pla­nety, toteż poza tymi punk­ci­kami bla­sku jedy­nym źró­dłem ilu­mi­na­cji Amal­thei był snop świa­tła z kwar­co­wego okienka przy sta­no­wi­sku pracy Dinah.

Jej głowa z krótko przy­ciętą strze­chą blond wło­sów led­wie mie­ściła się w ilu­mi­na­to­rze. Dinah ni­gdy nie przy­wią­zy­wała wiel­kiej wagi do swo­jego wyglądu. W osie­dlu gór­ni­czym bra­cia zawsze się z niej śmiali, gdy eks­pe­ry­men­to­wała z ciu­chami i kosme­ty­kami. Kiedy w szkol­nej księ­dze pamiąt­ko­wej nazwano ją „chłop­czycą”, potrak­to­wała to jak strzał ostrze­gaw­czy i prze­szła w fazę bar­dziej dziew­częcą, która w spo­sób natu­ralny prze­cią­gnęła się przez okres nasto­letni aż do wieku lat dwu­dzie­stu paru, gdy Dinah zaczęła się z kolei mar­twić tym, by inni inży­nie­ro­wie trak­to­wali ją poważ­nie. Dostaw­szy się na Izzy, auto­ma­tycz­nie tra­fiła do Inter­netu – zarówno za sprawą wywia­dów (sta­ran­nie reży­se­ro­wa­nych przez dział public rela­tions w NASA), jak i fotek robio­nych ukrad­kiem przez innych astro­nau­tów. Dłu­gie włosy, które w sta­nie nie­waż­ko­ści uno­siły się puszy­stą chmurą wokół jej głowy, w końcu jej się znu­dziły, więc po kilku tygo­dniach upy­cha­nia ich pod cza­pecz­kami bejs­bo­lo­wymi doszła do wnio­sku, że naj­lep­sza będzie krótka fry­zura. Nowe ucze­sa­nie wywo­łało całe tera­bajty inter­ne­to­wych komen­ta­rzy ze strony męż­czyzn (a także nie­licz­nych kobiet), któ­rzy naj­wy­raź­niej cier­pieli na nad­miar wol­nego czasu.

Podob­nie jak zazwy­czaj, teraz także sie­działa przed moni­to­rem, na któ­rym linie kodu kom­pu­te­ro­wego opi­sy­wały zacho­wa­nie jej robo­tów. Prze­ciętny pro­gra­mi­sta musi napi­sać kod, skom­pi­lo­wać go, a następ­nie uru­cho­mić, żeby się prze­ko­nać, czy pro­gram speł­nia zało­że­nia. Dinah pisała kod, trans­mi­to­wała go bez­po­śred­nio do robo­tów krzą­ta­ją­cych się po powierzchni Amal­thei i wyglą­dała przez okno, żeby spraw­dzić, czy wszystko działa, jak należy. Naj­wię­cej uwagi poświę­cała tym pra­cu­ją­cym naj­bli­żej okna, przez co wykształ­cił się swo­isty mecha­nizm doboru natu­ral­nego: robo­ciki sku­pia­jące się pod czuj­nym błę­kit­no­okim spoj­rze­niem matki sta­wały się coraz mądrzej­sze, tym zaś, które błą­kały się samo­pas po ciem­nej stro­nie aste­ro­idy, inte­li­gen­cji nie przy­by­wało.

Tak czy ina­czej, Dinah od paru godzin poświę­cała uwagę albo moni­to­rowi kom­pu­tera, albo samym robo­tom – do chwili gdy z zawie­szo­nego na ścia­nie odbior­nika dobie­gła seria popi­ski­wań, bo wtedy na chwilę się zde­kon­cen­tro­wała i zapa­trzyła w dal, a jej mózg auto­ma­tycz­nie prze­ło­żył kropki i kre­ski na litery i cyfry: sygnał wywo­ław­czy ojca.

– Nie teraz, tatku – mruk­nęła.

Tar­gnęły nią wyrzuty sumie­nia, gdy zer­k­nęła na otrzy­many od taty dębowo-mosiężny klucz tele­gra­ficzny – kupiony za duże pie­nią­dze wik­to­riań­ski zaby­tek, o który Rufus sto­czył na eBayu zaciętą walkę z armią deko­ra­to­rów wnętrz i kusto­szów muzeów tech­niki.

spójrz na księ­życ

– Nie teraz, tatku. Wiem, że Księ­życ jest bar­dzo ładny, ale w tej chwili debu­guję metodę…

a wła­ści­wie to co z niego zostało

– Że co?

Dinah przy­sta­wiła twarz do okna i wykrę­ciła szyję w poszu­ki­wa­niu Księ­życa. Zoba­czyła, co z niego zostało. I wszech­świat się zmie­nił.

***

Nazy­wał się dok­tor Dubois Jerome Xavier Har­ris. Fran­cu­skie pierw­sze imię zawdzię­czał swoim luizjań­skim przod­kom ze strony matki. Har­risowie byli czar­nymi z Kanady, któ­rych przod­ko­wie przy­byli do Toronto w cza­sach nie­wol­nic­twa. Jerome i Xavier to z kolei imiona świę­tych – na wszelki wypa­dek dostał aż dwóch patro­nów, nie jed­nego. Rodzina osie­dliła się po obu stro­nach gra­nicy w rejo­nie Detroit-Wind­sor. W szkole – co było do prze­wi­dze­nia – doro­bił się prze­zwi­ska Doob; byli jesz­cze wtedy za mło­dzi, żeby wie­dzieć, że „doobie” to slan­gowe okre­śle­nie skręta z mari­hu­aną. Ostat­nio zna­ko­mita więk­szość ludzi nazy­wała go „Doc Dubois”, a to za sprawą jego czę­stych wystę­pów w tele­wi­zji, gdzie tak wła­śnie zwra­cali się do niego gospo­da­rze talk-show i dzien­ni­ka­rze pro­wa­dzący z nim wywiady. Jego zada­nie w tele­wi­zji pole­gało na tłu­ma­cze­niu zwy­kłym widzom zagad­nień z zakresu nauk ści­słych; peł­nił dzięki temu rolę pio­ru­no­chronu dla ludzi, któ­rzy nie potra­fili się pogo­dzić z impli­ka­cjami nauki odno­śnie do ich świa­to­po­glądu i spo­sobu życia i wyka­zy­wali abso­lut­nie kre­tyń­ską pomy­sło­wość w wynaj­dy­wa­niu spo­so­bów na zaprze­cza­nie fak­tom.

W śro­do­wi­sku aka­de­mic­kim na przy­kład, kiedy pro­wa­dził sym­po­zja astro­no­miczne i pisał arty­kuły do prasy nauko­wej, był – natu­ral­nie – dok­to­rem Har­ri­sem.

Kiedy Księ­życ eks­plo­do­wał, Har­ris uczest­ni­czył w przy­ję­ciu połą­czo­nym ze zbiórką pie­nię­dzy urzą­dzo­nym na dzie­dzińcu Cal­tech Athe­na­eum. Na początku wie­czoru Księ­życ był zaja­dle zim­nym krę­giem sino­bia­łego świa­tła wscho­dzą­cym nad Chino Hills. Laik pomy­ślałby, że to dobra noc na obser­wa­cje astro­no­miczne (przy­naj­mniej jak na połu­dniową Kali­for­nię), ale dok­tor Har­ris okiem pro­fe­sjo­na­li­sty dostrzegł deli­katną nie­ostrość zarysu księ­ży­co­wej tar­czy i już wie­dział, że wyce­lo­wa­nie w nią tele­skopu nie mia­łoby sensu – w każ­dym razie nie w celach nauko­wych, bo prze­cież efekt pro­pa­gan­dowy i popu­la­ry­za­tor­ski to zupeł­nie co innego. Zda­rzało mu się cza­sem wystę­po­wać bar­dziej w duchu Doca Dubois i orga­ni­zo­wać gwiezdne zloty, na któ­rych astro­no­mo­wie-ama­to­rzy roz­sta­wiali tele­skopy w Eaton Canyon Park, żeby pod­glą­dać miłe oku prze­cięt­nego widza obiekty: Księ­życ, pier­ście­nie Saturna czy księ­życe Jowi­sza. Ta noc dosko­nale nada­wa­łaby się na taką wła­śnie imprezę.

On jed­nak chwi­lowo miał inne zaję­cie: popi­jał dobre czer­wone wino w towa­rzy­stwie zamoż­nych ludzi, głów­nie lumi­na­rzy świata nowo­cze­snych tech­no­lo­gii, i wcie­lał się w rolę Doca Dubois, dobro­dusz­nego popu­la­ry­za­tora nauki, gwiazdy tele­wi­zji i Twit­tera, na któ­rym miał cztery miliony wiel­bi­cieli. Umiał oce­nić swoją publicz­ność. Wie­dział, że inży­nie­ro­wie, któ­rzy do swo­ich miliar­dów doszli ciężką samo­dzielną pracą, lubią się spie­rać; że ary­sto­kra­cja z Pasa­deny tego nie lubi; oraz że żony przed­sta­wi­cieli kali­for­nij­skiej socjety lubią słu­chać wykła­dów, o ile wykłady te są krót­kie i zabawne. Zda­wał sobie rów­nież sprawę, że ma tych ludzi ocza­ro­wać, nic wię­cej, po to tylko, by póź­niej prze­ka­zać ich w ręce zawo­do­wych kwe­sta­rzy.

Wra­cał wła­śnie do baru po kolejny kie­li­szek pinot noir – stu­pro­cen­towy Doc Dubois, pokle­pu­jący ludzi po ple­cach, przy­bi­ja­jący żół­wiki i pro­mie­nie­jący sze­ro­kim uśmie­chem – gdy wtem jed­nemu z gości wyraź­nie zaparło dech w piersi. Wszy­scy zwró­cili się ku niemu; Doob oba­wiał się nawet, że nie­szczę­śnik padł ofiarą jakiejś zbłą­ka­nej kuli lub podob­nego nie­szczę­ścia: stał cał­ko­wi­cie nie­ru­chomo, spa­ra­li­żo­wany w pół kroku, z zadartą głową. Jakaś kobieta spoj­rzała tam, gdzie on, i zaczęła krzy­czeć.

Doob stał się wów­czas jed­nym z zapewne kilku milio­nów ludzi na ciem­nej stro­nie naszego globu, któ­rych widok nieba wpra­wił we wstrząs tak głę­boki, że ośrodki w ich mózgach odpo­wie­dzialne za funk­cje wyż­sze, takie jak mówie­nie, ule­gły wyłą­cze­niu. Pierw­szym, co przy­szło mu do głowy (znaj­do­wali się prze­cież na przed­mie­ściach Los Ange­les), było to, że ma przed sobą czarny ekran pro­jek­cyjny, roz­po­starty (dys­kret­nie i pota­jem­nie) nad sąsied­nią posia­dło­ścią, na któ­rym ogląda wyświe­tlane z ukry­tego rzut­nika hol­ly­wo­odz­kie efekty spe­cjalne. Nikt go wpraw­dzie nie uprze­dził, że szy­kuje się tego rodzaju pokaz, ale prze­cież mógł to być jakiś nie­wia­ry­god­nie udziw­niony pomysł na zbie­ra­nie fun­du­szy. Albo ele­ment jakiejś pro­duk­cji fil­mo­wej.

Do rze­czy­wi­sto­ści przy­wo­łały go elek­tro­niczne melo­dyjki dobie­ga­jące z mnó­stwa tele­fo­nów – w tym także jego wła­snego. Poro­dowy krzyk nowej ery.

***

Ivy Xiao, głów­no­do­wo­dząca Izzy, pra­wie nie opusz­czała torusa na rufie – po czę­ści dla­tego, że tam wła­śnie mie­ściło się jej biuro, po czę­ści zaś dla­tego, że była bar­dziej podatna na cho­robę kosmiczną, niżby chciała przy­znać. To fizyczne roz­dzie­le­nie – Ivy w toru­sie, a Dinah na dzio­bie, bli­sko Amal­thei – zda­niem wielu ludzi w spo­sób sym­bo­liczny odwzo­ro­wy­wało dzie­lącą je róż­nicę, która w rze­czy­wi­sto­ści wcale nie ist­niała. Ow­szem, kon­tra­stów nie bra­ko­wało – poczy­na­jąc cho­ciażby od wyglądu: Ivy była o cztery cale wyż­sza, zbu­do­wana jak siat­karka i miała dłu­gie, czarne włosy, okieł­zny­wane poprzez zaple­ce­nie ich w war­kocz, któ­rego koń­cówkę wci­skała następ­nie pod koł­nierz kom­bi­ne­zonu. Pocho­dziła z Los Ange­les, była jedy­naczką i miała nie­zwy­kle ner­wo­wych rodzi­ców. Dzięki zna­ko­mi­tym wyni­kom egza­mi­nów, udzia­łowi w pik­ni­kach nauko­wych i świet­nej grze w siat­kówkę dostała się do Aka­de­mii Mary­narki Wojen­nej w Anna­po­lis, po czym zro­biła jesz­cze dok­to­rat z fizyki sto­so­wa­nej w Prin­ce­ton, zanim woj­sko upo­mniało się o obo­wiąz­kowe lata służby, któ­rymi miała odpła­cić za swoją edu­ka­cję. Zgłę­biw­szy taj­niki pilo­tażu śmi­głow­ców, więk­szość czasu poświę­ciła pro­gra­mowi szko­le­nia astro­nau­tów, w któ­rym zresztą szybko awan­so­wała. W prze­ci­wień­stwie do więk­szo­ści astro­nau­tów – naukow­ców i inży­nie­rów spe­cja­li­zu­ją­cych się w wąskich dzie­dzi­nach wie­dzy, wyko­nu­ją­cych na orbi­cie ści­śle zapla­no­wane bada­nia – Ivy, ze swoją lot­ni­czą prze­szło­ścią, peł­niła także rolę pilota, umiała bowiem kie­ro­wać rakie­tami. Czasy pro­mów kosmicz­nych dawno minęły i nikt już nie musiał spro­wa­dzać waha­dłow­ców na zie­mię, ale w manew­ro­wa­niu stat­kami kosmicz­nymi na orbi­cie i cumo­wa­niu ich do sta­cji ide­al­nie spraw­dzał się czło­wiek łączący moto­rykę pilota heli­kop­tera ze ści­słym umy­słem fizyka.

Kwa­li­fi­ka­cje miała więc Ivy impo­nu­jące, wręcz odpy­cha­jące dla ludzi, któ­rym takie rze­czy impo­nują. Dinah one nie impo­no­wały, pozo­sta­wała na nie obo­jętna, a jej swo­bodny spo­sób bycia w kon­tak­tach z Ivy bywał przez postron­nych obser­wa­to­rów inter­pre­to­wany jako prze­jaw braku sza­cunku. Dra­ma­tyczny wize­ru­nek dwóch bar­dzo róż­nych od sie­bie kobiet trwa­ją­cych w per­ma­nent­nym spo­rze sprze­da­wał się znacz­nie lepiej niż prawda. Dinah i Ivy nie mogły się nadzi­wić wysił­kom per­so­nelu Izzy i pra­cow­ni­ków naziem­nego ośrodka kon­troli lotów zmie­rza­ją­cym do zasy­pa­nia dzie­lą­cej je nie­ist­nie­ją­cej prze­pa­ści – albo, co było znacz­nie mniej zabawne, do wyko­rzy­sta­nia ich rze­ko­mego kon­fliktu w iście bizan­tyj­skich intry­gach poli­tycz­nych.

Cztery godziny po eks­plo­zji Księ­życa Dinah, Ivy i pozo­sta­łych dzie­się­cioro człon­ków załogi Mię­dzy­na­ro­do­wej Sta­cji Kosmicz­nej spo­tkali się w Bana­nie, jak nazy­wano naj­dłuż­szy nie­prze­rwany odci­nek wiru­ją­cego torusa, poszat­ko­wa­nego poza tym na kawałki dosta­tecz­nie krót­kie, żeby mózg był w sta­nie prze­ko­nać oko, że pod­łoga jest pła­ska, a siła gra­wi­ta­cji zwró­cona tylko w jed­nym kie­runku. Banan – zaj­mu­jący około pięć­dzie­się­ciu stopni na łuku okręgu – był jed­nak na tyle długi, że pod­łoga w oczy­wi­sty spo­sób się zakrzy­wiała i „gra­wi­ta­cja” przy jed­nym jego końcu miała kie­ru­nek wyraź­nie inny niż przy dru­gim. Zain­sta­lo­wany w Bana­nie długi stół kon­fe­ren­cyjny rów­nież był sto­sow­nie zakrzy­wiony i ludzie zasia­da­jący na jed­nym jego końcu postrze­gali drugi jako znaj­du­jący się „wyżej”, mimo że kiedy prze­miesz­czali się w jego stronę, nie mieli wra­że­nia, że brną pod górę. Nowi­cju­sze zwy­kle spo­dzie­wali się, że przed­miot poło­żony w dowol­nym miej­scu na stole powi­nien stur­lać się lub zsu­nąć wprost do nich.

Ściany miały odcień jasno­żółty. Tra­dy­cyjna bate­ria szwan­ku­ją­cego sprzętu audio­wi­zu­al­nego miała prze­ka­zy­wać na żywo obraz i dźwięk z Ziemi, teo­re­tycz­nie umoż­li­wia­jąc pro­wa­dze­nie tele­kon­fe­ren­cji z Houston, Baj­ko­nu­rem i Waszyng­to­nem.

Kiedy o godzi­nie A+0.0.4 (zero lat, zero dni i cztery godziny od chwili, gdy Agent oddzia­łał na Księ­życ) roz­po­częło się spo­tka­nie, nic nie dzia­łało, więc załoga Izzy miała parę minut, żeby poroz­ma­wiać we wła­snym gro­nie. Przez ten czas Frank Casper i Jibran Haroun posztur­chi­wali wtyczki, wkle­py­wali pole­ce­nia do kom­pu­te­rów i rese­to­wali wszyst­kie urzą­dze­nia. Frank i Jibran – obaj ze sto­sun­kowo nie­dłu­gim sta­żem na sta­cji – nie­opatrz­nie dali się poznać jako spe­cja­li­ści od tele­ko­mu­ni­ka­cji, toteż tego rodzaju robota zawsze już spa­dała na ich barki; nie mieli zresztą nic prze­ciwko temu, bo lepiej radzili sobie z apa­ra­turą niż z poga­dusz­kami.

„Pier­wotna oso­bli­wość” – tak brzmiały pierw­sze słowa, jakie wychwy­ciła Dinah, kiedy wpły­nęła do pomiesz­cze­nia. Cią­że­nie w Bana­nie było dzie­się­cio­krot­nie niż­sze od ziem­skiego, toteż okre­śle­nie „weszła” nie odda­wa­łoby nale­ży­cie natury jej ruchu: w toru­sie ludzie poru­szali się dłu­gimi sko­kami, łączą­cymi zwy­kły marsz z pró­bami szy­bo­wa­nia.

Słowa te wypo­wie­dział Kon­rad Barth, astro­nom z Nie­miec. Reak­cja pozo­sta­łych dowo­dziła nie­dwu­znacz­nie, że spo­śród wszyst­kich obec­nych w Bana­nie osób tylko sie­dząca dokład­nie naprze­ciwko Kon­rada Ivy ma jakie takie poję­cie, o czym mowa.

– To zna­czy? – spy­tała Dinah, wcho­dząc w przy­pi­saną jej rolę.

Pozo­stali albo trak­to­wali Ivy z czo­ło­bit­nym sza­cun­kiem, albo bali się zdra­dzić ze swoją nie­wie­dzą: tak czy ina­czej, nie zada­wali pytań.

– Mała czarna dziura.

– Co w niej „pier­wot­nego”?

– Prze­ciętna czarna dziura jest skut­kiem zapad­nię­cia się gwiazdy – odparła Ivy. – Ist­nieje jed­nak teo­ria, według któ­rej nie­które czarne dziury powstały nie­długo po Wiel­kim Wybu­chu. Wszech­świat był wtedy gru­zło­waty i nie­które z tych gru­złów mogły mieć dosta­tecz­nie dużą gęstość, żeby nastą­pił kolaps gra­wi­ta­cyjny. W ten spo­sób powsta­łyby czarne dziury o wiele mniej­sze i lżej­sze od tych two­rzą­cych się w miej­scu zapad­nię­tych gwiazd.

– Jak małe?

– Wydaje mi się, że nie ma dol­nego ogra­ni­cze­nia ich roz­mia­rów. Istotne jest jed­nak co innego: taka czarna dziura mogłaby nie­po­strze­że­nie prze­le­cieć pół wszech­świata i prze­bić pla­netę na wylot. Kie­dyś poja­wiła się nawet teo­ria, że mete­oryt tun­gu­ski był w rze­czy­wi­sto­ści taką czarną dziurą. Teo­ria ta z cza­sem została oba­lona.

Dinah znała tę histo­rię, ponie­waż ojciec lubił o tym opo­wia­dać: przed stu laty gigan­tyczna eks­plo­zja na sybe­ryj­skim pust­ko­wiu powa­liła miliony drzew.

– To było coś dużego, ale mimo to nie aż tak dużego, żeby roz­sa­dzić Księ­życ – zauwa­żyła.

– Do roz­bi­cia Księ­życa potrzebna byłaby więk­sza – zgo­dziła się Ivy. – I szyb­sza. Zresztą to tylko hipo­teza.

– I co dalej? Czarna dziura znik­nęła?

– Dawno jej tu nie ma. Prze­le­ciała jak kula pisto­le­towa przez jabłko.

Fakt, że tak rze­czowo roz­pra­wiają o tak nie­zwy­kłym wyda­rze­niu, wydał się Dinah dosyć nie­zwy­kły, nie było jed­nak innego spo­sobu. Emo­cje były bez­radne wobec zda­rze­nia w takiej skali. Poza tym na razie mieli do czy­nie­nia tylko z efek­tem wizu­al­nym, jakby oglą­dali film z wyłą­czo­nym dźwię­kiem.

– Czy to będzie miało wpływ na przy­pływy i odpływy mórz? – zain­te­re­so­wała się Lina Fer­re­ira. U bio­loga mor­skiego zain­te­re­so­wa­nie przy­pły­wami było czymś zupeł­nie zro­zu­mia­łym. – Skoro są wywo­ły­wane przez przy­cią­ga­nie Księ­życa…

– Słońca też. – Ivy uśmiech­nęła się i ski­nęła lekko głową. Wła­śnie dla­tego to ona kie­ro­wała Izzy, a nie Dinah: nie wahała się wytknąć błędu bio­lo­gowi mor­skiemu w obec­no­ści dzie­siątki świad­ków, a przy tym potra­fiła to zro­bić w spo­sób zgoła bez­bo­le­sny. – Odpo­wiedź brzmi: zapewne tak, lecz wpływ ten będzie zaska­ku­jąco zni­komy. Masa Księ­życa nie znik­nęła, znaj­duje się nie­mal w tym samym punk­cie co zawsze, co naj­wy­żej nieco bar­dziej roz­pro­szona… Odłamki mają ten sam wspólny śro­dek cięż­ko­ści, któ­rego orbita rów­nież pozo­staje nie­zmie­niona. Dla­tego tablice przy­pły­wów i odpły­wów nie prze­staną być uży­teczne.

Dinah nie dała nic po sobie poznać, ale podo­bał jej się spo­sób, w jaki Ivy wypo­wia­dała się na tematy naukowe – z zachwy­tem, jaki mógłby cecho­wać małą pasjo­natkę, nawet teraz, pomimo nad­zwy­czaj nie­po­ko­ją­cego tematu roz­mowy. To dla­tego Ivy zawsze chęt­nie udzie­lała wywia­dów, pod­czas gdy Dinah trzeba było nie­mal siłą wywle­kać z jej robo­ciej kan­ciapy, a potem raz za razem upo­mi­nać, żeby się uśmie­chała. Klu­czowy był ton głosu: kiedy Ivy wyda­wała roz­kazy albo pre­zen­to­wała slajdy w Power­Po­in­cie, szat­ko­wała zda­nia po woj­sko­wemu; kiedy zaś zaczy­nała mówić o nauce, entu­zjazm roz­świe­tlał jej twarz, a głos przy­bie­rał lekko śpiewną, jakby man­da­ryń­ską nutę.

– Skąd tyle wiesz na ten temat? – spy­tała Dinah, ścią­ga­jąc na sie­bie zanie­po­ko­jone lub nie­przy­chylne spoj­rze­nia: jej obce­so­wość wobec sze­fo­wej nie wszyst­kim przy­pa­dła do gustu. – Ile czasu minęło? Cztery godziny?

– Jak się zapewne domy­ślasz, w sieci wprost roi się od komen­ta­rzy – wyja­śniła Ivy. – Jest w tym całym zamę­cie także kilka zor­ga­ni­zo­wa­nych na chyb­cika forów dys­ku­syj­nych.

Na moni­to­rze zawie­szo­nym nad jed­nym koń­cem stołu wyświe­tliło się jed­no­li­cie nie­bie­skie tło, któ­rego miej­sce po chwili zajęło logo NASA.

– W porządku – mruk­nął Jibran i bokiem prze­fru­nął na krze­sło. – Jest.

I nagle zoba­czyli zna­jome wnę­trze gma­chu Kon­troli Lotów ISS w Cen­trum Kosmicz­nym im. John­sona w Houston. Kie­row­nik misji sie­dział przed kamerą i gła­skał swo­jego iPada; chyba się nie zorien­to­wał, że kamera już działa. Chwilę póź­niej gdzieś spoza kadru dobiegł odgłos otwie­ra­nia drzwi i KM, były woj­skowy, odru­chowo wstał i wycią­gnął rękę do kobiety, która weszła w kadr z pra­wej strony. Była nią zastęp­czyni dyrek­tora NASA Aure­lia Mac­key, numer dwa w agen­cyj­nej hie­rar­chii, rzadko uczest­ni­cząca w takich spo­tka­niach. Eme­ry­to­wana astro­nautka więk­szość czasu spę­dzała w Waszyng­to­nie i teraz wystę­po­wała w sto­sow­nym do tego faktu biz­ne­so­wym kostiu­mie.

– Mamy połą­cze­nie? – spy­tała kogoś poza kadrem.

– Tak – odpo­wie­dział z Banana chór kil­korga gło­sów.

Aure­lia tro­chę się zdzi­wiła, co dało się poznać nawet pomimo faktu, że oboje z KM od samego początku byli nieco oszo­ło­mieni.

– Jak samo­po­czu­cie? – spy­tała abso­lut­nie bez­na­mięt­nym, rze­czo­wym tonem, jakby nic się nie wyda­rzyło. Dzia­łała na auto­pi­lo­cie; jej mózg wciąż jesz­cze prze­twa­rzał nowe fakty.

– W porządku – odpo­wie­działo kilka osób w Bana­nie. Kilka innych par­sk­nęło ner­wo­wym śmie­chem.

– Na pewno wszy­scy wie­cie, co się wyda­rzyło.

– Mamy tu dobry widok – odparła Dinah.

Ivy posłała jej ostrze­gaw­cze spoj­rze­nie.

– Oczy­wi­ście. Z przy­jem­no­ścią dłu­żej bym z wami poroz­ma­wiała o waszych spo­strze­że­niach i doświad­cze­niach, ale tym razem musimy się stresz­czać. Rober­cie?

KM ode­rwał wzrok od iPada i pochy­lił się na krze­śle.

– Spo­dzie­wamy się zwięk­szo­nej liczby lata­ją­cych kamul­ców w kosmo­sie – powie­dział, mając na myśli odłamki Księ­życa. – To nie powinno być nic wiel­kiego, bo te naj­więk­sze są spę­tane gra­wi­ta­cją, ale coś tam mogło się wymknąć. Dla­tego wy tam u sie­bie zamy­ka­cie szczel­nie włazy, a my wstrzy­mu­jemy wszel­kie misje z Ziemi. Przy­go­tuj­cie się na zde­rze­nia.

Zgro­ma­dzeni w Bana­nie ludzie słu­chali w mil­cze­niu, roz­my­śla­jąc o tym, co ta decy­zja dla nich ozna­cza. Będzie trzeba wzmóc środki ostroż­no­ści i podzie­lić Izzy na osobne prze­działy, żeby ewen­tu­alne lokalne uszko­dze­nie nie dopro­wa­dziło od wyssa­nia całego powie­trza ze sta­cji. Będą musieli zwe­ry­fi­ko­wać stan­dar­dowe pro­ce­dury. Bio­lo­giczne eks­pe­ry­menty Lindy mogą ucier­pieć. Roboty Dinah dostaną urlop.

– Wszel­kie loty kosmiczne zostają wstrzy­mane do odwo­ła­nia – prze­mó­wiła Aure­lia wprost do kamery. – Nikt nie leci na górę, nikt nie wraca na dół.

Wszy­scy w Bana­nie spoj­rzeli na Ivy.

***

Gdy tylko prze­nio­sły się do maciu­peń­kiego kan­torka, gdzie Ivy uznała, że może sobie pozwo­lić na łzy w oczach, prze­szły na Kod Q.

Okre­śle­nie to pocho­dziło z gwary radio­ama­tor­skiej, w któ­rej Kod Q ozna­czał zbiór pew­nych okre­ślo­nych kom­bi­na­cji trzech liter, w któ­rych pierw­sza zawsze była Q. Dla zaosz­czę­dze­nia czasu w trans­mi­sjach alfa­be­tem Morse’a utarło się zastę­po­wać nimi różne czę­sto wyko­rzy­sty­wane frazy, takie jak „Czy mam przejść na inną czę­stotliwość?”.

Skró­towce skła­da­jące się na pry­watny Kod Q Dinah i Ivy nie zaczy­nały się od litery Q, ale nie­które z nich fak­tycz­nie były trzy­li­te­rowe.

Mała Zaro­zu­miała Wie­śniara – takiego prze­zwi­ska doro­biła się Dinah, gdy przy­była do pry­wat­nej szkoły i pod­czas boisko­wej prze­py­chanki prze­chwy­ciła poda­nie skie­ro­wane do dziew­czyny z Nowego Jorku.

Wredna Abs­ty­nencka Sucz – tak z kolei prze­zwano Ivy w Anna­po­lis, gdy odmó­wiła udziału w pijac­kiej gierce na pik­niku samo­cho­do­wym.

Dyna­mikę rela­cji MZW/WAS czę­sto wyko­rzy­sty­wały na zebra­niach, cza­sem nawet spo­ty­ka­jąc się spe­cjal­nie na przedzebra­niach, żeby zawczasu zapla­no­wać jej uży­cie.

„Szkoda Faj­nej Laski” przy­lgnęło do Dinah po dra­ma­tycz­nej zmia­nie fry­zury, w wyniku nie­praw­do­po­dob­nego wręcz ciągu chy­bio­nych „Odpo­wiedz wszyst­kim”. Kiedy zdy­szana z pod­nie­ce­nia przy­bie­gła z tym do Ivy, zgod­nie wpro­wa­dziły „SFL” do swo­jej pry­wat­nej książki kodów.

„Zapo­mnia­łam” wypo­wie­dziane chro­pa­wym gło­sem małej dziew­czynki było skró­tem od „Zapo­mnia­łam zro­bić maki­jaż”, co z kolei sta­no­wiło dosłowny cytat z rzecz­niczki pra­so­wej NASA.

DIA pocho­dziło ze zgryź­li­wej wymiany zdań pomię­dzy Ivy i jed­nym z admi­ni­stra­to­rów w NASA, który po prze­czy­ta­niu któ­re­goś z jej rapor­tów zarzu­cił jej „nie­mal pato­lo­giczną skłon­ność do nad­uży­wa­nia zbęd­nych skró­tów”. Oskar­że­nie to wydało się Ivy nieco dzi­waczne, bio­rąc pod uwagę fakt, że w języku NASA co dru­gie słowo było jakimś akro­ni­mem. Kiedy jed­nak popro­siła o dodat­kowe wyja­śnie­nia, dowie­działa się, że jej skróty są „dzie­cinne i abs­trak­cyjne”.

Mia­nem „Obozu kosmicz­nego” (w któ­rym obie brały udział jako nasto­latki, choć w róż­nym okre­sie) okre­ślały nie tyle samą Izzy, ile raczej całą sub­kul­turę orga­ni­zo­wa­nych przez NASA lotów zało­go­wych.

– Co powiesz Macie­rzy­stemu Orga­ni­zmowi? – spy­tała Dinah, gdy Ivy bobro­wała po szafce w poszu­ki­wa­niu butelki tequ­ili.

Ivy zamarła na moment, a potem wyjęła butelkę i mach­nęła nią jak pałką, mie­rząc w głowę Dinah. Zamiast uchy­lić się przed ude­rze­niem, Dinah patrzyła ze spo­ko­jem, jak butelka w dłoni Ivy wyha­mo­wuje w powie­trzu nad jej głową.

– No co?

– Nie mogę uwie­rzyć, że Morg do tego stop­nia zaanek­to­wała mój ślub, że pierw­sza rzecz, jaka przy­cho­dzi ci do głowy, to: jak ona na to zare­aguje.

Dinah skrzy­wiła się, jakby ogar­nęły ją mdło­ści.

– Nie przej­muj się – dodała Ivy. – Zapo­mnia­łaś.

Zro­bić maki­jaż.

– Prze­pra­szam, moja droga. Po pro­stu pomy­śla­łam o tym, że… ty i Cal, tak czy ina­czej, pobie­rze­cie się i czeka was wspa­niałe życie.

– Ale teraz to Morg naj­bar­dziej się obe­rwie. – Ivy poki­wała głową, roz­le­wa­jąc tequ­ilę do dwóch pla­sti­ko­wych kubecz­ków. – Będzie musiała wszystko poprze­kła­dać.

– Jak ją znam, to będzie w swoim żywiole. Niczego jej nie ujmu­jąc.

– Abso­lut­nie.

– Za Morg.

– Za Morg.

Stuk­nęły się kubecz­kami i wypiły. Jedną z dodat­ko­wych zalet prze­by­wa­nia w toru­sie była moż­li­wość nor­mal­nego spo­ży­wa­nia napo­jów zamiast zasy­sa­nia wszyst­kiego przez słomkę. Picie przy tak niskim cią­że­niu wyma­gało wpraw­dzie pew­nego doświad­cze­nia, ale Dinah i Ivy zdą­żyły już nabrać wprawy.

– A co sły­chać u two­jej rodzinki? – spy­tała Ivy. – Rufus się odzy­wał?

– Ojciec dopo­mina się o nie­prze­two­rzone dane z Sze­ro­ko­po­lo­wej Pod­czer­wo­nej Plat­formy Obser­wa­cyj­nej Kon­rada, o któ­rej prze­czy­tał w Inter­ne­cie. Zżera go cie­ka­wość, co takiego ude­rzyło w Księ­życ.

– I co, zamie­rzasz mu je prze­słać mor­sem?

– Ma dostęp do netu, stwo­rzył już pusty fol­der na Drop­bok­sie… Jak tylko dostar­czę mu te pliki, zacznie jak zwy­kle narze­kać na zbyt wyso­kie podatki i doma­gać się okro­je­nia rządu fede­ral­nego do takich roz­mia­rów, żeby mógł go oso­bi­ście zadep­tać oku­tymi meta­lem bucio­rami.

***

To, czego astro­no­mo­wie nie wie­dzieli, prze­wyż­szało w stop­niu nie­mal nie­skoń­czo­nym to, co wie­dzieli. Wśród ludzi nawy­kłych do upo­rząd­ko­wa­nego sys­temu wie­dzy, w któ­rym wszystko można zna­leźć w Wiki­pe­dii, zapa­no­wało powszechne odczu­cie, że spo­łecz­ność astro­no­miczna wyka­zuje się rażącą nie­kom­pe­ten­cją (a w każ­dym razie kom­pe­ten­cją nie­do­sta­teczną), gdy na nie­bie dzieje się coś nie­zwy­kłego.

Prawdę mówiąc, rze­czy nie­zwy­kłe zda­rzają się na nie­bie codzien­nie, tyle że więk­szość z nich jest widoczna wyłącz­nie dla astro­no­mów, któ­rzy dzięki temu byli w sta­nie zacho­wać w tej spra­wie coś na kształt tajem­nicy zawo­do­wej. Gdy nastę­po­wały wyda­rze­nia rażąco oczy­wi­ste, takie jak upa­dek mete­orytu, tele­fon Doca Dubois śpie­wał, a jego śpiew zazwy­czaj zwia­sto­wał występy w licz­nych talk-show, w któ­rych mógł się spo­dzie­wać (mię­dzy innymi) pytań o to, dla­czego astro­no­mo­wie tego nie prze­wi­dzieli. Dla­czego nie spo­strze­gli zbli­ża­ją­cego się mete­orytu? I czy to nie dowo­dzi, że w grun­cie rze­czy są nikomu nie­po­trzeb­nymi sza­lo­nymi naukow­cami?

Odro­bina pokory potra­fiła zdzia­łać cuda, toteż jeśli tylko pro­wa­dzący nie prze­rwał mu zbyt szybko, Docowi Dubois uda­wało się zwy­kle prze­my­cić apel o szer­sze rzą­dowe wspar­cie dla nauki. Opi­nia publiczna mogła nie inte­re­so­wać się gwiaz­dami Wolfa-Ray­eta w gro­ma­dzie Quin­tu­plet, ale dosko­nale rozu­miała, że warto uni­kać sytu­acji, w któ­rej czło­wie­kowi spada na głowę roz­ża­rzony kawał skały.

Zawsze nazy­wał to roz­pa­dem Księ­życa, nie eks­plo­zją, cho­ciaż to dru­gie okre­śle­nie (opa­trzone hash­ta­giem BUM) robiło osza­ła­mia­jącą karierę na Twit­te­rze, ale bez względu na przy­jętą nomen­kla­turę była to sprawa znacz­nie poważ­niej­sza niż ude­rze­nie zbłą­ka­nego mete­orytu – i jako taka wyma­gała szer­szego wytłu­ma­cze­nia. Tyle że na razie żad­nego wytłu­ma­cze­nia nie było. Z mete­ory­tami sprawa wyglą­dała pro­sto: w kosmo­sie wprost roiło się od gła­zów zbyt małych i ciem­nych, żeby dało się je obser­wo­wać przez tele­skop; cza­sem nie­które z nich wpa­dały w atmos­fe­ryczne sidła i spa­dały na Zie­mię. Jed­nakże roz­pad Księ­życa nie mógł być skut­kiem zwy­czaj­nego zja­wi­ska kosmicz­nego. Dla­tego Doc Dubois, który więk­szość następ­nego tygo­dnia spę­dził przed kame­rami tele­wi­zji, przy każ­dej oka­zji pod­kre­ślał nie­zwy­kłość sytu­acji, roz­po­czy­na­jąc swoje wystą­pie­nia od szcze­rego stwier­dze­nia faktu: ani on, ani żaden inny astro­nom na świe­cie nie zna przy­czyn obec­nego stanu rze­czy. Tak wła­śnie mówił, pro­sto z mostu, bez ogró­dek, jakby rzu­cał łatwą piłkę… którą dopiero w następ­nym kroku lekko pod­krę­cał: cokol­wiek się zda­rzyło, jest to naj­bar­dziej nie­zwy­kłe i bez­gra­nicz­nie fascy­nu­jące wyda­rze­nie w dzie­jach ludz­ko­ści. Ow­szem, sytu­acja wygląda nie­po­ko­jąco, może nawet prze­ra­ża­jąco, ale fakty są takie, że na razie nikt z powodu roz­padu ziem­skiego sate­lity nie zgi­nął – pomi­nąw­szy nie­licz­nych kie­row­ców, któ­rzy, wypa­tru­jąc roz­bi­tego Księ­życa na nie­bie, stra­cili pano­wa­nie nad kie­row­nicą i albo zje­chali do rowu, albo wyrżnęli w tył sto­ją­cych przed nimi w korku samo­cho­dów.

O godzi­nie A+0.4.16 (cztery dni i szes­na­ście godzin po roz­pa­dzie Księ­życa) Doc Dubois był zmu­szony sko­ry­go­wać stwier­dze­nie „nikt nie zgi­nął” po tym, jak mete­oryt (nie­mal na pewno będący odłam­kiem Księ­życa) wszedł w atmos­ferę nad tery­to­rium Peru, strza­skał wszyst­kie szyby na tra­sie swo­jego dwu­dzie­sto­mi­lo­wego prze­lotu, a na koniec zrów­nał z zie­mią gospo­dar­stwo rolne i uni­ce­stwił zamiesz­ku­jącą je nie­liczną rodzinę.

Istota jego komu­ni­katu pozo­stała jed­nak nie­zmie­niona: potrak­tujmy to wyda­rze­nie jak zja­wi­sko naukowe i zacznijmy od tego, co o nim wiemy. Sekun­do­wała mu w tym witryna inter­ne­towa astro­no­mi­cal­bo­dies­for­mer­lyk­now­na­sthe­moon.com, przez dwa­dzie­ścia cztery godziny na dobę nada­jąca na żywo obraz chmury księ­ży­co­wych odłam­ków. Pod­czas roz­mowy Doc Dubois przy pierw­szej dogod­nej oka­zji wywo­ły­wał tę trans­mi­sję na ekran i dzie­lił się swo­imi spo­strze­że­niami na temat chmury – bo spo­strze­że­nia uspo­ka­jały ludzi. Księ­życ roz­le­ciał się na sie­dem dużych odłam­ków (które prze­zwano Sied­mioma Sio­strami) oraz nie­prze­li­czone mro­wie mniej­szych. Więk­sze stop­niowo dora­biały się odręb­nych nazw, za które w więk­szo­ści był odpo­wie­dzialny Doc Dubois; skła­niał się ku nazwom opi­so­wym, żeby nie stra­szyć opi­nii publicz­nej bez potrzeby. Nie mogąc więc ochrzcić ich Neme­zis, Thor czy Grond, wybrał co nastę­puje: Kar­to­fel, Krę­cio­łek, Żołądź, Pestka, Cho­chla, Dry­blas i Fasolka. Wska­zy­wał je kolejno na ekra­nie, po czym zwra­cał uwagę widzów na ich ruch, któ­rym w stu pro­cen­tach rzą­dziły prawa mecha­niki new­to­now­skiej. Odłamki przy­cią­gały się wza­jem­nie z więk­szą lub mniej­szą siłą, zależną od ich masy i dzie­lą­cej je odle­gło­ści. Symu­la­cja kom­pu­te­rowa całej sytu­acji przed­sta­wiała się nad­zwy­czaj pro­sto. Cały obłok odłam­ków był spę­tany gra­wi­ta­cją. Wszel­kie odłamki dosta­tecz­nie szyb­kie, żeby się z niego wyrwać, już to zro­biły, reszta zaś utwo­rzyła dry­fu­jące w prze­strzeni luźne sku­pi­sko kamieni, które cza­sem się ze sobą zde­rzały, lecz osta­tecz­nie w przy­szło­ści miały się sku­pić i zapo­cząt­ko­wać odtwa­rza­nie się Księ­życa.

Taka przy­naj­mniej obo­wią­zy­wała teo­ria do czasu gwiezd­nego zlotu urzą­dzo­nego na środku kam­pusu Cal­te­chu o godzi­nie A+0.7.0, czyli dokład­nie tydzień po wie­ko­pom­nym wyda­rze­niu.

Zazwy­czaj gwiezdne zloty orga­ni­zo­wano wśród wzgórz, gdzie pano­wały lep­sze warunki do obser­wa­cji prze­strzeni kosmicz­nej, ale oglą­da­nie gigan­tycz­nych gła­zów znaj­du­ją­cych się tak bli­sko Ziemi było banal­nie pro­ste i nie było sensu pchać się samo­cho­dami w góry. Zaprze­cza­łoby to zresztą myśli prze­wod­niej imprezy, jaką było zgro­ma­dze­nie moż­li­wie naj­więk­szej grupy zwy­kłych ludzi, któ­rzy w przy­jem­nej, par­ko­wej atmos­fe­rze mieli popa­trzeć przez tele­skopy i poczy­nić wła­sne spo­strze­że­nia. Przy Beck­mann Mall zapar­ko­wał sznur żół­tych auto­bu­sów szkol­nych, z rzadka prze­ty­kany wozami trans­mi­syj­nymi sieci tele­wi­zyj­nych (lokal­nych i ogól­no­kra­jo­wych), z roz­ło­żo­nymi ante­nami umoż­li­wia­ją­cymi trans­mi­sję do cen­trum mia­sta. Repor­te­rzy poroz­sta­wiali się w pla­mach świa­tła na tle traw­nika usia­nego tele­sko­pami wszel­kich moż­li­wych typów i roz­mia­rów. Roz­dano zestawy ilu­stra­cji zło­żone z sied­miu kart, przed­sta­wia­jące poszcze­gólne frag­menty Księ­życa z wła­ści­wymi pod­pi­sami; dzie­ciaki miały za zada­nie roz­po­znać każdą z kosmicz­nych skał przez tele­skop, odha­czyć ją w zeszy­cie do prac domo­wych i zapi­sać wynik swo­ich obser­wa­cji. Więk­szość tele­skopów – co oczy­wi­ste – wyce­lo­wano w Sie­dem Sióstr, jed­nakże pewna nie­liczna gro­madka gapiów badała (przez lor­netki lub gołym okiem) inny, ciem­niej­szy sek­tor nieba, wypa­tru­jąc na nim mete­ory­tów. W ciągu ostat­nich sied­miu dni kil­ka­set księ­ży­co­wych okru­chów weszło w ziem­ską atmos­ferę (w każ­dym razie kil­ka­set na tyle dużych, żeby dało się je zaob­ser­wo­wać); w więk­szo­ści spło­nęły przed dotar­ciem na Zie­mię. W jakichś dwu­dzie­stu przy­pad­kach mete­oryt wykre­ślił na nie­bie ośle­pia­jąco białą kre­chę, rzu­ca­jąc upiorną błę­kitną poświatę na teren, nad któ­rym prze­la­ty­wał, a jego poja­wie­niu się towa­rzy­szył ogłu­sza­jący grom dźwię­kowy. Pół tuzina takich oka­zów spa­dło na Zie­mię, wyrzą­dza­jąc mniej­sze lub więk­sze szkody, ale zebrane przez nie śmier­telne żniwo na­dal nie wyra­stało ponad sta­ty­styczny szum gene­ro­wany przez ataki reki­nów i tra­fie­nia pio­ru­nem.

Wie­czór prze­bie­gał bez zakłó­ceń. Doob, który docho­wał się trójki doro­słych dzieci, dawno już się prze­ko­nał, że każda impreza, za któ­rej orga­ni­za­cję odpo­wia­dają głów­nie nauczy­ciele ze szkół pod­sta­wo­wych, będzie udana z punktu widze­nia logi­styki i pano­wa­nia nad tłu­mem. Uznał więc, że może się odprę­żyć i wcie­lić w Doca Dubois; roz­da­wał malu­chom auto­grafy na kar­tach Sied­miu Sióstr, a od czasu do czasu wcho­dził w rolę dok­tora Har­risa, by wdać się w dys­putę z któ­rymś z zaprzy­jaź­nio­nych astro­no­mów.

Krę­cąc się po kam­pu­sie, trzy­krot­nie napa­to­czył się przez przy­pa­dek na tę samą nauczy­cielkę, nie­jaką panią Hino­josa… i się w niej zako­chał. To było coś nie­zwy­kłego. Od dwu­na­stu lat w nikim się nie kochał, od dzie­wię­ciu był roz­wie­dziony i to nagłe zako­cha­nie było dla niego na swój spo­sób nie mniej wstrzą­sa­jące niż roz­pad Księ­życa. Nawet pró­bo­wał sobie z nim pora­dzić w taki sam spo­sób: doko­nu­jąc nauko­wych obser­wa­cji zja­wi­ska. W myśl przy­ję­tej przez niego robo­czej hipo­tezy roz­pad Księ­życa odmło­dził go, zdarł z jego duszy liczne war­stwy emo­cjo­nal­nego zro­go­wa­ce­nia i odsło­nił różowe, błysz­czące, podatne na wpływy serce, gotowe dać się sko­lo­ni­zo­wać pierw­szej z brzegu atrak­cyj­nej kobie­cie.

Roz­ma­wiał aku­rat z Ame­lią (bo tak wła­śnie, jak się z cza­sem oka­zało, miała na imię), gdy nad traw­ni­kiem z wolna poniósł się szmer, jakby powiał deli­katny zefi­rek. Wszy­scy spoj­rzeli w górę.

Dwa więk­sze odłamki – Cho­chla i Fasolka – zbli­żały się do sie­bie. Nie byłoby to pierw­sze ich zde­rze­nie, bo takie koli­zje co rusz się zda­rzały, ale widok dwóch dużych odłam­ków pędzą­cych sobie na spo­tka­nie ze sporą pręd­ko­ścią zapo­wia­dał nie­złe wido­wi­sko. Doob sta­rał się uci­szyć kieł­ku­jący w piersi nie­po­kój – może spo­wo­do­wany inte­rak­cją z Ame­lią, a może zupeł­nie natu­ralną trwogą, jaką każdy zdrowy na umy­śle czło­wiek powi­nien odczu­wać, gdy dokład­nie nad jego głową dwa gigan­tyczne kamulce obrały kurs na zde­rze­nie. Dobra wia­do­mość była taka, że gapie zaczy­nali postrze­gać ewo­lu­cję skal­nego roju jako coś w rodzaju wyda­rze­nia spor­to­wego, któ­rego śle­dze­nie może być zabawne i fascy­nu­jące, ale raczej nie prze­ra­ża­jące.

Ostra kra­wędź Cho­chli grzmot­nęła w zagłę­bie­nie, od któ­rego Fasolka wzięła swoją nazwę, i roz­łu­pała Fasolkę na dwoje. Wszystko to oczy­wi­ście wyda­rzyło się w super zwol­nio­nym tem­pie i bez dźwięku.

– I już jest ich osiem! – powie­działa Ame­lia. Odru­chowo odwró­ciła się od Dooba w stronę swo­jej trzódki liczą­cej dwa­dzie­ścioro dwoje uczniów. – Co się stało z Fasolką? – zapy­tała w ten cha­rak­te­ry­styczny nauczy­ciel­ski spo­sób, wypa­tru­jąc unie­sio­nych rąk, szu­ka­jąc ochot­nika, któ­rego mogłaby wyrwać do odpo­wie­dzi. – Kto mi powie?

Dzieci mil­czały. Chyba czuły się tro­chę nie­swojo.

Ame­lia pod­nio­sła swoją kartę Fasolki i przedarła ją na pół.

Dok­tor Har­ris szedł już w stronę swo­jego samo­chodu, gdy nie­spo­dzie­wa­nie zadzwo­nił jego tele­fon. Wypło­szony Har­ris o mało nie zde­rzył się ze szkol­nym auto­bu­sem. Co się z nim działo? Poczuł, że mrowi go skóra głowy, i zdał sobie sprawę, że wszyst­kie włosy wła­śnie pró­bują sta­nąć mu dęba. Spoj­rzał na wyświe­tlacz tele­fonu: dzwo­nił kolega po fachu z Man­che­steru. Odrzu­cił połą­cze­nie i na ekra­nie poja­wiła się nie do końca utwo­rzona karta kon­taktu Ame­lii: zdję­cie jej twa­rzy – zarys pro­filu na tle tele­wi­zyj­nych reflek­to­rów – i numer tele­fonu. Pac­nął pal­cem „Gotowe”.

Zda­rzyło mu się już kie­dyś, że skóra na gło­wie drę­twiała mu w podobny spo­sób. To było na safari w Tan­za­nii. Odwró­cił się wtedy i stwier­dził, że stado hien przy­gląda mu się z nie­zwy­kłym zain­te­re­so­wa­niem. Jed­nakże to nie one naj­bar­dziej go prze­ra­ziły, bo w tam­tej oko­licy nie bra­ko­wało ani hien, ani innych, groź­niej­szych zwie­rząt. Zgrozą napa­wała go świa­do­mość, że się odsło­nił, opu­ścił gardę, sku­pił całą uwagę na nie­wła­ści­wej rze­czy, pod­czas gdy praw­dziwe nie­bez­pie­czeń­stwo zakra­dło się do niego od tyłu.

Stra­cił tydzień na roz­trzą­sa­nie fascy­nu­ją­cej zagadki nauko­wej pod tytu­łem „Co roz­sa­dziło Księ­życ?”.

To był błąd.

Skauci

Skauci

– Musimy prze­stać zada­wać sobie pyta­nie: „co się stało?” i zacząć dys­ku­to­wać o tym, co dopiero się sta­nie – powie­dział dok­tor Har­ris, zwra­ca­jąc się do pani pre­zy­dent Sta­nów Zjed­no­czo­nych, jej doradcy do spraw nauko­wych, prze­wod­ni­czą­cego Kole­gium Połą­czo­nych Sze­fów Szta­bów i mniej wię­cej połowy pre­zy­denc­kiego gabi­netu.

Pani pre­zy­dent – Julia Bliss Fla­herty, zbli­ża­jąca się do końca pierw­szego roku na tym sta­no­wi­sku – nie była zachwy­cona. Prze­wod­ni­czący Kole­gium poki­wał głową, ale pre­zy­dent Fla­herty zmru­żyła oczy (nie tylko dla­tego, że ośle­piało ją wpa­da­jące przez okno świa­tło z nieba nad Camp David) i spio­ru­no­wała go gniew­nym wzro­kiem. Miała wra­że­nie, że on coś knuje. Szuka kozła ofiar­nego. Pró­buje reali­zo­wać wła­sny ukryty plan.

– Pro­szę kon­ty­nu­ować – pole­ciła, po czym, przy­po­mniaw­szy sobie o dobrych manie­rach, dodała: – Dok­to­rze Har­ris.

– Cztery dni temu na wła­sne oczy widzia­łem, jak Fasolka roz­pa­dła się na dwie czę­ści – mówił dalej Doob – i z Sied­miu Sióstr zro­biło się osiem. Od tam­tej pory nie­mal doszło do koli­zji, która mogła roz­bić Krę­ciołka.

– Nie mia­ła­bym nic prze­ciwko temu, gdy­by­śmy dzięki temu pozbyli się tych nie­do­rzecz­nych nazw – przy­znała pani pre­zy­dent.

– To kwe­stia czasu – odparł Doob. – Pozo­staje tylko pyta­nie: ile Krę­cioł­kowi zostało życia? I co z tego dla nas wynika?

Pstryk­nąw­szy trzy­ma­nym w ręce małym pilo­tem, wyświe­tlił slajd. Wszy­scy spoj­rzeli na ekran, a Doob z nie­jaką ulgą przy­jął fakt, że pre­zy­dent prze­stała się w niego wpa­try­wać. Slajd przed­sta­wiał kulę śnieżną sta­cza­jącą się ze zbo­cza góry, kosmatą kul­turę bak­te­rii na szalce Petriego, chmurę w kształ­cie grzyba i jesz­cze kilka innych, na pozór nie­zwią­za­nych ze sobą, zja­wisk.

– Co je łączy? – zapy­tał Doob. – Wykład­ni­czy wzrost. Ludzie chęt­nie sza­fują tym okre­śle­niem, kiedy mówią o czymś, co szybko się roz­wija, ale te słowa mają także bar­dzo ści­sły sens mate­ma­tyczny. Opi­sują każdy pro­ces, który, im bar­dziej się roz­wija, tym szyb­ciej postę­puje. Eks­plo­zja demo­gra­ficzna. Jądrowa reak­cja łań­cu­chowa. Kula śnieżna, któ­rej tempo powięk­sza­nia się jest tym więk­sze, im więk­sze osią­gnęła roz­miary. – Prze­łą­czył na następny slajd przed­sta­wia­jący wykresy funk­cji wykład­ni­czych, a potem na kolejny: foto­gra­fię ośmiu księ­ży­co­wych odłam­ków. – Dopóki Księ­życ pozo­sta­wał w jed­nym kawałku, praw­do­po­do­bień­stwo zde­rzeń było równe zeru.

– Bo nie miał z czym się zde­rzać – wyja­śnił Pete Star­ling, doradca pre­zy­dent do spraw nauko­wych.

Pani pre­zy­dent poki­wała głową.

– Dzię­kuję, dok­to­rze Star­ling. Kiedy zamiast jed­nego mamy dwa obiekty, te jak naj­bar­dziej mogą się zde­rzyć. Im wię­cej odłam­ków, tym więk­sze praw­do­po­do­bień­stwo zde­rze­nia dowol­nych dwóch z nich. A co się dzieje, gdy rze­czy­wi­ście doj­dzie do takiej koli­zji? – Doob pstryk­nął przy­ci­skiem i na ekra­nie wyświe­tlił się fil­mik z roz­bi­cia Fasolki. – Cza­sem, choć nie zawsze, jeden ele­ment z pary może się roz­paść na dwa. A zatem odłam­ków przy­bywa: osiem w miej­sce sied­miu, dzie­więć w miej­sce ośmiu i tak dalej. Wzrost ich liczby ozna­cza wzrost praw­do­po­do­bień­stwa dal­szych zde­rzeń.

– Wzrost wykład­ni­czy – domy­ślił się prze­wod­ni­czący Kole­gium.

– Istot­nie. Cztery dni temu przy­szło mi do głowy, że obser­wo­wany przez nas roz­pad wyka­zuje wszel­kie oznaki typo­wego pro­cesu wykład­ni­czego. A my już wiemy, czym to pach­nie.

Pre­zy­dent Fla­herty, do tej pory upo­rczy­wie przy­glą­da­jąca się Doobowi, prze­nio­sła teraz wzrok na Pete’a Star­linga, który wyko­nał dra­ma­tyczny gest, kre­śląc ręką w powie­trzu pro­fil kija hoke­jo­wego.

– Kiedy krzywa wykład­ni­cza osiąga punkt zała­ma­nia, taki jak w kiju do hokeja – cią­gnął Doob – dal­szy wzrost może być wybu­chowy i spek­ta­ku­larny, ale rów­nie dobrze może nastę­po­wać powoli i mia­rowo. Wszystko zależy od sta­łej cza­so­wej, natu­ral­nej pręd­ko­ści pro­cesu. A także od naszej, ludz­kiej per­cep­cji tego zja­wi­ska.

– Czyli może to nie być nic wiel­kiego – skon­sta­to­wał prze­wod­ni­czący Kole­gium.

– Może się oka­zać, że na poja­wie­nie się dzie­wią­tego odłamka przyj­dzie nam cze­kać sto lat – potwier­dził Doob, ski­nąw­szy głową. – Tyle że cztery dni temu zaczą­łem się nie­po­koić, że jed­nak możemy mieć do czy­nie­nia z tą wer­sją bliż­szą eks­plo­zji, i wspól­nie z moimi dok­to­ran­tami doko­na­łem pew­nych obli­czeń. Stwo­rzy­li­śmy model mate­ma­tyczny pro­cesu, żeby lepiej zro­zu­mieć jego skalę cza­sową.

– Jakie uzy­ska­li­ście wyniki, dok­to­rze Har­ris? Bo domy­ślam się, że jakieś uzy­ska­li­ście; ina­czej by tu pana nie było.

– Dobra wia­do­mość jest taka, że pew­nego dnia Zie­mia doczeka się pięk­nego sys­temu pier­ścieni, takich, jakie ma Saturn. Zła wia­do­mość jest zaś taka, że nie obej­dzie się bez kom­pli­ka­cji.

– Ina­czej mówiąc – prze­jął pałeczkę Star­ling – odłamki Księ­życa będą się zde­rzać i roz­pa­dać na coraz mniej­sze i mniej­sze kawałki, które z cza­sem utwo­rzą pier­ście­nie orbi­talne. Jed­nakże część tych kamieni będzie spa­dała na Zie­mię i doko­ny­wała znisz­czeń.

– Może mi pan powie­dzieć, dok­to­rze Har­ris, kiedy to nastąpi? – spy­tała pre­zy­dent. – W jakim okre­sie?

– Na­dal gro­ma­dzimy dane, zmie­niamy para­me­try i dostra­jamy nasz model – zastrzegł się Doob. – W swo­ich obli­cze­niach dopusz­czam więc moż­li­wość dwu-, może nawet trzy­krot­nego nie­do­sza­co­wa­nia lub prze­sza­co­wa­nia; pro­cesy wykład­ni­cze bywają zdra­dziec­kie… Nie­mniej jed­nak widzę to nastę­pu­jąco. – Następny slajd, następny wykres: nie­bie­ska krzywa ilu­stro­wała powolny sys­te­ma­tyczny wzrost z upły­wem czasu. – Oś pozioma to oś czasu, mniej wię­cej od jed­nego do trzech lat… W tym okre­sie liczba zde­rzeń i, co za tym idzie, liczba nowych odłam­ków będą stale rosły.

– Co to jest TRB? – zain­te­re­so­wał się Pete Star­ling. Takim opi­sem opa­trzono bowiem oś rzęd­nych.

– Tempo Roz­padu Boli­dów – wyja­śnił Doob. – Jak szybko powstają nowe odłamki.

– To stan­dar­dowe okre­śle­nie? – docie­kał Star­ling raczej z nie­po­ko­jem niż wro­go­ścią w gło­sie.

– Nie, sam je wymy­śli­łem – przy­znał Doob. – Wczo­raj. W samo­lo­cie.

Kusiło go, żeby dodać: „Wolno mi wymy­ślać nowe ter­miny naukowe”, ale nie chciał tak szybko zra­żać do sie­bie słu­cha­czy. Widząc, że Star­ling przy­naj­mniej chwi­lowo został spa­cy­fi­ko­wany, spró­bo­wał odzy­skać rytm wypo­wie­dzi:

– Zacznie spa­dać coraz wię­cej mete­ory­tów. Nie­które z nich wyrzą­dzą znaczne szkody, ale nasze życie nie ule­gnie jakimś wiel­kim zmia­nom, przy­naj­mniej do czasu… – pstryk­nął pilo­tem: wykres pobie­lał i zakrzy­wił się ostro ku górze – …gdy sta­niemy się świad­kami zda­rze­nia, które nazwa­łem „Bia­łym Nie­bem”. To nastąpi szybko, w ciągu kilku godzin, naj­wy­żej dni. Te nie­liczne pla­ne­to­idy, które na razie obser­wu­jemy na nie­bie, zostaną prze­mie­lone na rój znacz­nie mniej­szych odłam­ków, a te przy­kryją niebo jak biała chmura. I ta chmura będzie się szybko roz­prze­strze­niać.

Pstryk. Wykres biegł stromo w górę i zmie­niał kolor na czer­wony.

– Dzień, dwa po Bia­łym Nie­bie roz­pocz­nie się tak zwany „Kamienny Deszcz”, ponie­waż nie wszyst­kie te odłamki zechcą pozo­stać tam, na orbi­cie. Część z nich wpad­nie w ziem­ską atmos­ferę.

Doob wyłą­czył rzut­nik. To dość nie­co­dzienne posu­nię­cie sku­tecz­nie wyrwało słu­cha­czy z power­po­in­to­wej hip­nozy i kazało im spoj­rzeć na pre­le­genta. Sie­dzący w głębi sali asy­stenci dalej bawili się swo­imi tele­fo­nami, ale nie miało to wiel­kiego zna­cze­nia.

– Kiedy mówię „część z nich”, mam na myśli biliony – dodał.

Nikt się nie ode­zwał.

– Takiego bom­bar­do­wa­nia mete­ory­to­wego Zie­mia nie doświad­czyła od cza­sów przed­po­to­po­wych, kiedy Układ Sło­neczny dopiero nabie­rał kształ­tów – cią­gnął Doob. – Koja­rzy­cie pań­stwo ogni­ste ślady, jakie od nie­dawna obser­wu­jemy na nie­bie, gdy mete­oryty spa­lają się w atmos­fe­rze? Będzie ich tyle, że przy­kryją Zie­mię ogni­stą kopułą, od któ­rej wszystko zaj­mie się ogniem. Powierzch­nia globu zosta­nie wyja­ło­wiona. Lodowce się wygo­tują. Jedyny spo­sób na prze­trwa­nie to ucieczka przed roz­pa­loną atmos­ferą: można schro­nić się albo pod zie­mią, albo w kosmo­sie.

– Jeżeli to prawda, to jest to iście hio­bowa wieść – wtrą­ciła pre­zy­dent.

Sie­dzieli i roz­my­ślali w mil­cze­niu przez chwilę, która mogła trwać minutę… a mogła i pięć.

– Będziemy musieli zro­bić jedno i dru­gie – orze­kła w końcu pre­zy­dent. – Uciec w kosmos i schro­nić się pod zie­mią. Oczy­wi­ście to dru­gie wyj­ście jest łatwiej­sze.

– Natu­ral­nie.

– Możemy roz­po­cząć budowę pod­ziem­nych schro­nów dla… – Pre­zy­dent ugry­zła się w język, zanim wypsnęło jej się coś nie­dy­plo­ma­tycz­nego. – Dla naszych oby­wa­teli.

Doob mil­czał.

– Dok­to­rze Har­ris… – zabrał głos prze­wod­ni­czący Kole­gium Połą­czo­nych Sze­fów Szta­bów. – Ja jestem czło­wiek sta­rej daty, spec od logi­styki. Inte­re­sują mnie kon­krety: jak duże zapasy musimy zabrać ze sobą pod zie­mię; ile wor­ków ziem­nia­ków i rolek papieru toa­le­to­wego przy­pad­nie na jed­nego miesz­kańca schronu… Ina­czej mówiąc, chciał­bym się dowie­dzieć, ile potrwa ten cały Kamienny Deszcz.

– Wedle moich naj­lep­szych osza­co­wań – odparł Doob – od pię­ciu do dzie­się­ciu tysięcy lat.

***

– Nikt z was nie sta­nie wię­cej na terra firma, nie dotknie swo­ich bli­skich, nie ode­tchnie powie­trzem ojczy­stej pla­nety – powie­działa pre­zy­dent. – Okrutny to los, lecz i tak lep­szy od tego, jaki czeka sie­dem miliar­dów ludzi, któ­rzy na powierzchni Ziemi zna­leźli się w potrza­sku. Ostatni sta­tek do domu już odpły­nął. Rakiety na­dal będą star­to­wać i docie­rać na orbitę, ale przez następne dzie­sięć tysięcy lat nie będzie dla nich powrotu.

Dwa­na­ścioro ludzi zebra­nych w Bana­nie słu­chało w mil­cze­niu. Podob­nie jak znisz­cze­nie Księ­życa, ta wia­do­mość rów­nież była zbyt trudna, żeby ją sobie przy­swoić i zna­leźć dla niej odpo­wied­nie emo­cje. Umysł Dinah zaprzą­tały dro­bia­zgi – na przy­kład kon­sta­ta­cja faktu, że JBF, pani pre­zy­dent, cho­ler­nie dobrze radzi sobie z wygła­sza­niem takich tek­stów.

– Dok­to­rze Har­ris? – ode­zwał się Kon­rad Barth, astro­nom. – Prze­pra­szam, pani pre­zy­dent, czy mógł­bym pro­sić do kamery dok­tora Har­risa?

– Natu­ral­nie.

Julia Bliss Fla­herty nieco nie­chęt­nie ustą­piła miej­sca wyż­szemu od niej Har­ri­sowi, który Dinah i tak wydał się dziw­nie mały w porów­na­niu z tym sław­nym naukow­cem z tele­wi­zji. Jakby się skur­czył. A potem przy­po­mniała sobie, co im przed chwilą tłu­ma­czył, i zła­jała się w duchu za prze­pro­wa­dze­nie tego porów­na­nia. Jakie to uczu­cie, być jedy­nym czło­wie­kiem na Ziemi, który wie, że ojczy­sty glob jest ska­zany na zagładę?

– Słu­cham, Kon­ra­dzie – powie­dział Har­ris.

– Nie chcę powie­dzieć, że nie zga­dzam się z two­imi obli­cze­niami, Doob, ale czy ktoś je zwe­ry­fi­ko­wał? Potwier­dził? Może popeł­ni­łeś jakiś szkolny błąd, prze­sta­wi­łeś prze­ci­nek, nie wiem… Jest taka moż­li­wość?

Kon­rad jesz­cze nie sfor­mu­ło­wał dobrze swo­jego pyta­nia, gdy Har­ris już zaczął kiwać głową. Nie miał przy tym szczę­śli­wej miny.

– Kon­ra­dzie… – odparł. – Nie jestem odosob­niony.

– Z infor­ma­cji naszego wywiadu wynika, że Chiń­czycy dzień wcze­śniej od nas wycią­gnęli podobne wnio­ski – wtrą­ciła pre­zy­dent. – A od tam­tej pory także Bry­tyj­czycy, Hin­dusi, Fran­cuzi, Niemcy, Rosja­nie, Japoń­czycy… Wszy­scy docho­dzą do mniej wię­cej takich samych kon­klu­zji.

– Dwa lata? – wtrą­ciła Dinah chra­pli­wym, łamią­cym się gło­sem. Wszy­scy zwró­cili się w jej stronę. – Do Bia­łego Nieba?

– Wszyst­kie sza­cunki raczej potwier­dzają tę pro­gnozę – przy­tak­nął Har­ris. – Od dwu­dzie­stu trzech do dwu­dzie­stu sied­miu mie­sięcy.

– Wiem, że to musi być dla was ogromny szok – prze­jęła pałeczkę pani pre­zy­dent – ale chcia­łam, żeby załoga ISS poznała fakty jako jedna z pierw­szych. Potrze­buję was. Potrze­bują was miesz­kańcy USA i całej Ziemi.

– Do czego? – spy­tała Dinah.

W żad­nym wypadku nie mogła być trak­to­wana jak ofi­cjalna rzecz­niczka dwu­na­sto­oso­bo­wej załogi; to było zada­nie Ivy. Sądząc jed­nak po tym, jak Ivy wyglą­dała w tej chwili, na razie nie nada­wała się do tej roli.

– Roz­po­czę­li­śmy roz­mowy z innymi kra­jami, pro­wa­dzą­cymi wła­sne pro­gramy kosmiczne, w spra­wie wybu­do­wa­nia arki – wyja­śniła pre­zy­dent – skarb­nicy całego ziem­skiego dzie­dzic­twa gene­tycz­nego. Na jej stwo­rze­nie mamy dwa lata; dwa lata na to, żeby wynieść na orbitę jak naj­wię­cej ludzi i sprzętu. Izzy ma się stać zaląż­kiem tej arki.

Dinah poczuła absur­dalne ukłu­cie iry­ta­cji, sły­sząc, jak JBF zawłasz­cza ich pry­watne prze­zwi­sko ISS. Znała jed­nak ten mecha­nizm, spę­dziła wystar­cza­jąco dużo czasu ze spe­cami od PR w NASA, żeby to rozu­mieć: rze­czy nale­żało oswa­jać, nada­wać im sym­pa­tyczne przy­domki. Wszyst­kie te prze­ra­żone dzie­ciaki na Ziemi, które wie­działy, że czeka je śmierć, będą teraz musiały oglą­dać opty­mi­styczne fil­miki o tym, jak Izzy w trud­nych cza­sach Kamien­nego Desz­czu prze­chowa dzie­dzic­two mar­twej pla­nety; będą wyj­mo­wać kredki i po dzie­cię­cemu ryso­wać Izzy z toru­sem jak aure­ola, wiel­kim kamul­cem u tyłka i małym antro­po­mor­ficz­nym uśmiesz­kiem od strony modułu ser­wi­so­wego Zwiezda.

Ivy zabrała głos, pierw­szy raz od dłuż­szego czasu. Zale­d­wie dwa tygo­dnie wcze­śniej koniecz­ność prze­ło­że­nia ślubu przy­pra­wiła ją o wiel­kie roz­cza­ro­wa­nie, teraz zaś dowie­działa się, że jej narze­czony – koman­dor Cal Blan­ken­ship z U.S. Navy – jest żywym tru­pem; że nie wyj­dzie za niego za mąż; że ni­gdy go już nie dotknie ani nawet nie zoba­czy ina­czej niż w trans­mi­sji wideo. Nie mówiąc o innych ludziach, któ­rych znała.

– Pani pre­zy­dent – ode­zwała się z pół­przy­tomną miną, tym swoim śpiew­nym gło­sem. – Jak pani zapewne wia­domo, nie mamy tu zbyt wiele miej­sca na przy­ję­cie nowych przy­by­szów. Z pew­no­ścią należy pod­dać tę kwe­stię pod dys­ku­sję.

– Tak, oczy­wi­ście – przy­tak­nęła pre­zy­dent. – Waszym zada­niem będzie…

– Prze­pra­szam, pani pre­zy­dent, pozwoli pani…? – wtrą­cił się dok­tor Har­ris.

Dinah zauwa­żyła zasko­czone spoj­rze­nie pani pre­zy­dent i malu­jący się na jej twa­rzy szok. Ktoś ośmie­lił się prze­rwać pre­zy­dentowi Sta­nów Zjed­no­czo­nych. Ktoś wypchnął go z cen­trum uwagi. Jako kobieta, która prze­biła się na sam szczyt, JBF musiała być ostro wyczu­lona na takie zacho­wa­nia.

Tyle że tu cho­dziło o coś innego. JBF nie zada­wała sobie w duchu pyta­nia: „Czy on mi prze­rywa, bo jestem kobietą?”. Ten etap mieli już za sobą. Pyta­nie brzmiało: „Czy on mi prze­rywa, bo pre­zy­dent USA prze­stał się liczyć?”.

– Jest tam Lina? – spy­tał Har­ris. – Pro­szę prze­su­nąć kamerę… A, tu jesteś, Lino. Czy­ta­łem twój arty­kuł o stad­nych zacho­wa­niach ryb na Kara­ibach. Kapi­talny.

– Nie mia­łam poję­cia, że obszar pań­skich zain­te­re­so­wań sięga także pod wodę – odparła Lina Fer­re­ira. – Dzię­kuję.

Ludzie to jed­nak są zabawni, pomy­ślała Dinah. Żeby w takiej chwili roz­ma­wiać o czymś takim.

– Zna­ko­mite są te filmy. Ryby poru­szają się w zwar­tym szyku, dopóki nie pojawi się dra­pież­nik. Wtedy nagle w ławicy robi się dziura, dra­pież­nik wpada w nią, prze­pływa na wylot, nie pochwy­ciw­szy ani jed­nej ofiary, a zaraz potem ławica znów łączy się w litą całość. Powiem tak: żadne decy­zje jesz­cze nie zapa­dły, ale…

– Chce­cie wyko­rzy­stać takie stadne zacho­wa­nia przy budo­wie arki?

– To ma być tak zwana Arka w Chmu­rze – wtrą­ciła pre­zy­dent. – Ale dobrze nas pani zro­zu­miała: zamiast kłaść wszyst­kie jajka do jed­nego koszyka…

– Jajka… i plem­niki – mruk­nął Jibran z tym swoim akcen­tem z Lan­ca­shire, na tyle cicho, że tylko Dinah go usły­szała.

– …zamie­rzamy zasto­so­wać archi­tek­turę roz­pro­szoną – cią­gnęła JBF, arty­ku­łu­jąc z prze­sadną sta­ran­no­ścią, jakby uży­wała nowego ter­minu, który poznała zale­d­wie dzie­sięć minut wcze­śniej. – Każdy ze stat­ków two­rzą­cych Arkę w Chmu­rze będzie w pew­nym zakre­sie auto­no­miczny. Z tego, co mi powie­dziano, będziemy je pro­du­ko­wać w maso­wej skali i wysy­łać na orbitę naj­szyb­ciej jak to moż­liwe. Utwo­rzą rój wokół Izzy. W spo­koj­nych cza­sach będą mogły się łączyć jak klocki Tin­ker­toys, co umoż­liwi swo­bodne prze­miesz­cza­nie się pomię­dzy nimi. Kiedy jed­nak pojawi się groźba ude­rze­nia mete­orytu… Szsz­szuuu! – Roz­ca­pie­rzyła palce z pola­kie­ro­wa­nymi na fio­le­towo paznok­ciami.

A co z Izzy? – zasta­na­wiała się Dinah. Wolała jed­nak w tej chwili o to nie pytać.

– Każdy z was będzie miał do wyko­na­nia swoje zada­nie przy reali­za­cji tego pro­gramu – cią­gnęła pre­zy­dent. – Dla­tego popro­si­łam dyrek­tora, żeby rów­nież wziął udział w tej roz­mo­wie. – Miała na myśli Scotta Spal­dinga, dyrek­tora NASA. – Oddam teraz głos Sparky’emu, który przed­stawi wam szcze­góły. Jak się zapewne domy­śla­cie, wiele innych spraw wymaga mojej uwagi, dla­tego chwi­lowo się z wami poże­gnam.

Mam­ro­tane podzię­ko­wa­nia zgro­ma­dzo­nej w Bana­nie dwu­nastki astro­nau­tów poże­gnały panią pre­zy­dent opusz­cza­jącą salę kon­fe­ren­cyjną i ktoś na Ziemi skie­ro­wał kamerę na Scotta Spal­dinga, któ­remu udało się wytrza­snąć skądś spor­tową mary­narkę, nie wło­żył jed­nak kra­wata – i praw­do­po­dob­nie tak już miało pozo­stać do końca jego życia. Jako młody astro­nauta został wyty­po­wany do jed­nej z misji pro­gramu Apollo, została ona jed­nak odwo­łana na sku­tek cięć budże­to­wych na początku lat sie­dem­dzie­sią­tych. Został w pro­gra­mie i pod­czas prze­rwy w lotach zało­go­wych, która wtedy nastą­piła, zro­bił dok­to­rat, ale pech go nie opusz­czał: jego pla­no­wana misja w Sky­la­bie nie doszła do skutku po tym, jak sta­cja przed­wcze­śnie spa­dła w atmos­ferę. Jego upór opła­cił się w latach osiem­dzie­sią­tych, gdy po serii uda­nych misji na waha­dłow­cach stał się men­to­rem całego kor­pusu astro­nau­tycz­nego, który z równą swo­bodą napra­wia panele sło­neczne i cytuje Rainera Marię Ril­kego. Po dwóch deka­dach udzie­la­nia się (ze zmien­nym szczę­ściem) przy kieł­ku­ją­cych nowych tech­no­lo­giach został przed kil­koma laty ścią­gnięty z powro­tem do NASA w ramach nieco męt­nej kon­cep­cji prze­sta­wia­nia agen­cji na nowe tory. U ludzi z Banana cie­szył się opi­nią czło­wieka sym­pa­tycz­nego i – choć bywał na swój spo­sób nie­do­stępny – god­nego zaufa­nia w sytu­acji kry­zy­so­wej.

Nie spo­sób było się domy­ślić, któ­rym z wier­szy Ril­kego mógłby sko­men­to­wać aktu­alną kło­po­tliwą sytu­ację – cho­ciaż przez chwilę po tym, jak kamera zna­la­zła go i zogni­sko­wała się na jego obwi­słej, pomarsz­czo­nej twa­rzy, można było pomy­śleć, że ma na końcu języka jakiś poetycki cytat. Spal­ding otrzą­snął się jed­nak i spoj­rzał w obiek­tyw.

– Brak mi słów – powie­dział – dla­tego od razu przejdę do kon­kre­tów. Ivy, na­dal kie­ru­jesz sta­cją. Jesteś naj­lep­sza. Masz pil­no­wać, żeby wszystko dzia­łało jak w zegarku, kon­tak­to­wać się z nami i prze­ka­zy­wać, czego wam potrzeba. Jeżeli po tym wszyst­kim wykro­isz jesz­cze czas dla sie­bie, daj znać, a ja znajdę ci jakieś hobby. – Mru­gnął poro­zu­mie­waw­czo i prze­szedł do kolej­nego punktu na liście.

Frank Casper, elek­tryk z Kanady, i Spen­cer Grind­staff, ame­ry­kań­ski łącz­no­ścio­wiec z tajem­ni­czą prze­szło­ścią szpie­gow­ską, mieli być odpo­wie­dzialni za stwo­rze­nie infra­struk­tury sie­cio­wej nie­zbęd­nej do funk­cjo­no­wa­nia Arki w Chmu­rze. Jibran – który jako spec od apa­ra­tury i tak był zamie­szany we wszyst­kie tego rodzaju pro­jekty – miał im poma­gać.

Spe­cja­li­zu­jący się w wyj­ściach w otwartą prze­strzeń kosmiczną szpa­ko­waty Fio­dor Pan­te­lej­mon i Zeke Peter­sen, ame­ry­kań­ski pilot woj­skowy z twa­rzą chłopca i pokaź­nym doświad­cze­niem w kosmicz­nych spa­ce­rach, mieli przy­go­to­wać sta­cję na przy­by­cie nowych modu­łów, które (jak ich solen­nie zapew­niono) – pro­jek­to­wane i pro­du­ko­wane ze zgoła nie­ty­po­wym u NASA pośpie­chem – przed upły­wem mie­siąca miały zacząć przy­by­wać na orbitę. Dinah uznała tę pro­gnozę za nie­do­rzecz­nie opty­mi­styczną, dopóki nie uświa­do­miła sobie, że dosłow­nie cały świat zaan­ga­żo­wał się w te prace.

Kon­rad Barth został po pro­stu popro­szony o pozo­sta­nie na linii po zakoń­cze­niu spo­tka­nia, ponie­waż Doob chciał z nim poroz­ma­wiać. Było oczy­wi­ste, że przy­pad­nie mu zada­nie prze­pro­jek­to­wa­nia wszyst­kich astro­no­micz­nych gadże­tów na pokła­dzie sta­cji w taki spo­sób, żeby umoż­li­wiły wypa­try­wa­nie i śle­dze­nie nad­la­tu­ją­cych mete­ory­tów. Na ten temat nikt nie chciał zbyt długo się roz­wo­dzić; gdyby Izzy została tra­fiona choćby naj­mniej­szym kamy­kiem, byłoby po wszyst­kim. Naprawdę nie było sensu o tym roz­ma­wiać.

Bio­lo­gią zaj­mo­wały się trzy osoby: Lina Fer­re­ira, Mar­ga­ret Cogh­lan – Austra­lijka bada­jąca wpływ prze­by­wa­nia w kosmo­sie na ciało ludz­kie – oraz Jun Ueda – japoń­ski bio­fi­zyk pro­wa­dzący eks­pe­ry­menty labo­ra­to­ryjne doty­czące wpływu pro­mie­nio­wa­nia kosmicz­nego na żywe tkanki. Do tej pojem­nej kate­go­rii ponie­kąd zali­czał się także Marco Alde­brandi, wło­ski inży­nier odpo­wie­dzialny za przy­ziemną kwe­stię kon­ser­wa­cji ukła­dów pod­trzy­my­wa­nia życia, dzięki któ­rym na sta­cji dało się żyć. Z nich czworga Lina zaj­mo­wała o tyle uprzy­wi­le­jo­waną pozy­cję, że miała już w prze­szło­ści do czy­nie­nia z bada­niem zacho­wań stad­nych. Tamte jej prace nie miały wpraw­dzie ści­słego związku z tym, czym zaj­mo­wała się na sta­cji kosmicz­nej, ale teraz miała je odku­rzyć i uczy­nić z nich dzieło swo­jego życia. Sparky zosta­wił jej pełną swo­bodę dzia­ła­nia; miała się zaszyć w jakimś zacisz­nym kącie i nad­ro­bić zale­gło­ści, fasze­ru­jąc się po czubki uszu spe­cja­li­stycz­nymi arty­ku­łami z tym­cza­sowo zanie­dba­nej dzie­dziny. Mar­ga­ret i Junowi kazano wyrzu­cić za burtę co bar­dziej abs­trak­cyjne pro­jekty badaw­cze i we współ­pracy z Marco przy­szy­ko­wać Izzy na znaczne zwięk­sze­nie liczby miesz­kań­ców.

W ten spo­sób zna­le­ziono zaję­cie jede­na­ściorgu człon­kom dwu­na­sto­oso­bo­wej załogi. Na razie Sparky ani sło­wem nie zająk­nął się o Dinah.

Ni­gdy nie wypa­dała dobrze na zebra­niach. Zasia­da­jąc w sali kon­fe­ren­cyj­nej, czuła się jak na meczu wyjaz­do­wym. Świa­do­mość, że nie radzi sobie naj­le­piej w takim śro­do­wi­sku, sta­wała się samo­speł­nia­jącą się prze­po­wied­nią. Zawsze tak było i zbli­ża­jący się koniec świata niczego w tej kwe­stii nie zmie­niał. W miarę jak Sparky odha­czał kolejne punkty z listy, wyzna­cza­jąc pra­cow­ni­kom sta­cji zada­nia na naj­bliż­sze tygo­dnie, Dinah czuła się coraz bar­dziej odsło­nięta wła­śnie z tego powodu, że nie mogła się docze­kać, kiedy i ona zosta­nie wyczy­tana. Kiedy zaś stało się jasne, że jest na tej liście ostat­nia, miała dłuż­szą chwilę (Sparky roz­ma­wiał tym­cza­sem z Mar­ga­ret, Junem i Marco) na roz­wa­ża­nie impli­ka­cji tego faktu. Nie byłaby sobą, gdyby nie pomy­ślała, że jest aż tak ważna, że Spal­ding zosta­wił ją na koniec – zanim jed­nak wresz­cie wyczy­tał jej nazwi­sko, zdą­żyła dojść do zupeł­nie innych wnio­sków. Serce waliło jej jak mło­tem, koniuszki pal­ców mro­wiły, język koło­wa­ciał w ustach.

– Dinah – powie­dział Sparky – jesteś dla nas bez­cenna.

Dosko­nale wie­działa, co to zna­czy w zebra­nio­wym kor­po­żar­go­nie: gdyby tylko mogli, naj­chęt­niej wypchnę­liby ją przez śluzę.

– Masz nie­zwy­kle wszech­stronne kwa­li­fi­ka­cje, a na doda­tek wszy­scy tu podzi­wiamy twoje zaan­ga­żo­wa­nie – cią­gnął Sparky.

Nikomu innemu nie kadził o zaan­ga­żo­wa­niu.

– Wydo­by­wa­nie surow­ców z aste­roid, któ­remu poświę­ci­łaś znaczną część swo­jego życia zawo­do­wego, to pro­jekt nie­zwy­kle dłu­go­fa­lowy. My jed­nak musimy na razie przejść w bar­dziej doraźny tryb dzia­ła­nia. Nie wybie­gamy zbyt daleko w przy­szłość.

– To zro­zu­miałe.

– Twoje zada­nie będzie dwo­ja­kie: masz poma­gać Ivy, a poza tym zna­leźć spo­sób na to, by swój nie­co­dzienny zestaw umie­jęt­no­ści wyko­rzy­stać do wspar­cia wysił­ków reszty załogi. Fio­dor i Zeke nie mogą stale prze­by­wać na zewnątrz; może twoje roboty mogłyby wyko­ny­wać zada­nia, z któ­rymi oni sobie nie pora­dzą.

– Jeśli cho­dzi o cię­cie metalu, nie mają sobie rów­nych.

– To super – odparł Sparky.

Sar­kazm Dinah kom­plet­nie uszedł jego uwagi. Dla niego roz­mowa już się skoń­czyła i z tru­dem tole­ro­wał uprzejmą gadkę szmatkę, cze­ka­jąc na spo­tka­nie z Doobem i Kon­ra­dem.

Dinah zda­wała sobie sprawę, że nie powinna być taka małost­kowa. Jak mogła tak myśleć w takiej chwili?

Ha, może po pro­stu miała ku temu dobry powód.

Zaczęła się już żegnać ze Spar­kym, gdy coś przy­szło jej do głowy.

– Cze­kaj – powie­działa. – Rozu­miem, co mia­łeś na myśli, mówiąc o doraź­nym try­bie dzia­ła­nia. Rozu­miem to i sza­nuję. Ale jeżeli pro­jekt „Arka w Chmu­rze” wypali… a wła­ści­wie kiedy wypali, to chyba wiesz, co będzie dalej?

Mimo że Sparky nie był w nastroju do poga­du­szek, w jego reak­cji wię­cej było chyba zasko­cze­nia niż iry­ta­cji.

– Co będzie dalej? – powtó­rzył.

– Ludzie będą musieli gdzieś miesz­kać. Jeżeli powierzch­nia Ziemi zosta­nie doku­ment­nie wyża­rzona, będzie trzeba wybu­do­wać jakieś osie­dla tutaj, na orbi­cie, korzy­sta­jąc z surow­ców, które są pod ręką. Czyli z aste­roid, któ­rych za sprawą Agenta będzie teraz znacz­nie wię­cej.

Sparky ukrył twarz w dło­niach, wypu­ścił powie­trze z płuc i przez dobrą minutę sie­dział zupeł­nie nie­ru­chomo. Kiedy opu­ścił ręce, Dinah zorien­to­wała się, że pła­kał.

– Przed tym spo­tka­niem napi­sa­łem pół tuzina listów poże­gnal­nych do zna­jo­mych i rodziny – powie­dział. – Po jego zakoń­cze­niu zamie­rzam do tego wró­cić, pisać dalej. Może uda mi się napi­sać połowę zamie­rzo­nych listów, nim Kamienny Deszcz zgła­dzi ich nie­do­szłych adre­sa­tów. Zmie­rzam do tego, tak mi się przy­naj­mniej wydaje, że już w tej chwili myślę jak żywy trup, któ­rym w isto­cie jestem. A to błąd. Powi­nie­nem myśleć o tym, o czym ty wła­śnie pomy­śla­łaś. O przy­szło­ści, któ­rej ty i nie­liczni inni będzie­cie wycze­ki­wać, jeżeli wszystko pój­dzie po naszej myśli.

– Naprawdę myślisz, że ktoś z nas jej wycze­kuje?

Sparky się skrzy­wił.

– Nie w takim sen­sie, że spo­dzie­wa­cie się po niej nie wia­domo jakich wspa­nia­ło­ści, ale w takim, że przy­naj­mniej może­cie o niej myśleć. I ja jestem skłonny się z tobą zgo­dzić, tylko czego wła­ści­wie ode mnie teraz ocze­ku­jesz?

– Żebyś mnie osła­niał. Nie pozwól, żeby pozbyli się Amal­thei. Nie daj roze­brać moich robo­tów na czę­ści. Chcesz, żebym chwi­lowo zajęła się innymi spra­wami? Pro­szę bar­dzo, ale kiedy niebo zbie­leje i spad­nie Kamienny Deszcz, Arka w Chmu­rze będzie potrze­bo­wała real­nego pro­gramu pozy­ski­wa­nia surow­ców z aste­roid. Ina­czej nikt tu nie prze­żyje tysięcy lat.

– Będę cię osła­niał, Dinah – obie­cał Sparky – cokol­wiek to zna­czy.

I zaga­pił się na drzwi, za któ­rymi znik­nęła pani pre­zy­dent.

***

O godzi­nie A+0 w skład dwu­na­sto­oso­bo­wej załogi Mię­dzy­na­ro­do­wej Sta­cji Kosmicz­nej wcho­dził tylko jeden Rosja­nin: pod­puł­kow­nik Fio­dor Anto­no­wicz Pan­te­lej­mon, pięć­dzie­się­cio­pię­cio­letni wete­ran sze­ściu misji kosmicz­nych mający na kon­cie osiem­na­ście wyjść w otwartą prze­strzeń, szara emi­nen­cja kor­pusu kosmo­nau­tycz­nego. Było to o tyle nie­zwy­kłe, że w począt­kach ist­nie­nia ISS Rosja­nie sta­no­wili zwy­kle co naj­mniej trze­cią część tra­dy­cyj­nego sze­ścio­oso­bo­wego składu. Uru­cho­mie­nie Pro­jektu Amal­thea i dobu­do­wa­nie torusa miesz­kal­nego umoż­li­wiło roz­sze­rze­nie obsady do czter­na­stu osób, wśród któ­rych liczba Rosjan wahała się zazwy­czaj od dwóch do pię­ciu.

Księ­życ roz­le­ciał się na kawałki zale­d­wie dwa tygo­dnie przed pla­no­wa­nym powro­tem Ivy, Kon­rada i Liny do domu i przy­by­ciem na ich miej­sce dwójki Rosjan i bry­tyj­skiego inży­niera. Ponie­waż rakieta, która miała wynieść zastęp­ców na orbitę, była już przy­go­to­wana do startu, Rosko­smos – rosyj­ska agen­cja kosmiczna – posta­no­wił nie rezy­gno­wać z misji i w dniu A+0.17 wystrze­lił rakietę z Baj­ko­nuru.

Sojuz bez przy­gód przy­bił do Izzy. W prze­ci­wień­stwie do Ame­ry­ka­nów, któ­rzy lubili ręcz­nie ste­ro­wać swo­imi pojaz­dami, Rosja­nie dawno zauto­ma­ty­zo­wali całą pro­ce­durę cumo­wa­nia.

Sojuz – od dzie­się­cio­leci praw­dziwy wół robo­czy w eks­plo­ra­cji kosmosu przez czło­wieka – skła­dał się z trzech modu­łów. Na rufie znaj­do­wał się prze­dział mecha­niczny zawie­ra­jący sil­niki, zbior­niki paliwa, panele foto­wol­ta­iczne i inny sprzęt mogący się obejść bez atmos­fery. Na dzio­bie mie­ścił się w przy­bli­że­niu kuli­sty her­me­tyczny moduł miesz­kalny, w zamy­śle kon­struk­to­rów wypeł­niony powie­trzem i wystar­cza­jąco prze­stronny, by kosmo­nauci mogli w nim miesz­kać i pra­co­wać. Śro­dek sta­no­wił nie­wielki, miesz­czący trzy fotele, dzwo­no­kształtny łącz­nik, w któ­rym odziani w kosmiczne ska­fan­dry pasa­że­ro­wie wyla­ty­wali na orbitę, a następ­nie wra­cali na Zie­mię, wlo­kąc za sobą pło­mie­ni­sty ogon niczym kometa. Łącz­nik był wyjąt­kowo cia­sny, co jed­nak nie miało wiel­kiego zna­cze­nia, gdyż uży­wano go wyłącz­nie w krót­kich fazach startu i lądo­wa­nia, a zna­ko­mitą więk­szość czasu kosmo­nauci spę­dzali w kuli­stym module orbi­tal­nym. Na czubku tegoż modułu znaj­do­wało się ustroj­stwo cumow­ni­cze, umoż­li­wia­jące doko­wa­nie do sta­cji kosmicz­nej lub innych sto­sow­nie wypo­sa­żo­nych obiek­tów.

Jesz­cze nie­dawno, dwa lata wcze­śniej, Sojuzy cumo­wały zwy­kle z tyłu modułu Zwiezda sta­no­wią­cego „ogon” ISS. Póź­niej do Zwiezdy docze­piono moduł zwany „Pia­stą”, wydłu­ża­jąc w ten spo­sób „rufową” część sta­cji i two­rząc oś, wokół któ­rej dzi­siaj obra­cał się torus. Dla zapew­nie­nia kom­pa­ty­bil­no­ści z powszech­nie uży­wa­nym i spraw­dzo­nym Soju­zem Pia­stę wypo­sa­żono w sto­sowne złą­cze cumow­ni­cze i właz.

Kiedy cała pozo­stała jede­nastka zajęła się wypeł­nia­niem zle­co­nych przez Sparky’ego zadań, Dinah prze­pły­nęła na „rufę” (musiała w tym celu poko­nać całą dłu­gość Izzy, ponie­waż jej warsz­tat mie­ścił się przy „dzio­bie” sta­cji) i otwo­rzyła właz, żeby przy­wi­tać nowych gości. Spo­dzie­wała się zoba­czyć paru ludzi szy­bu­ją­cych w nie­waż­ko­ści w module orbi­tal­nym Sojuza, zamiast tego ujrzała jed­nak głowę i rękę tylko jed­nego kosmo­nauty, w któ­rym z nie­ja­kim tru­dem roz­po­znała Mak­sima Kosze­lewa. Kosze­lew tkwił nie­ru­chomo w nie­mal litej masie wita­min.

„Wita­miny” były ter­mi­nem uży­wa­nym przez mania­ków lotów kosmicz­nych na okre­śle­nie wszel­kich małych i lek­kich obiek­tów o wyjąt­ko­wej war­to­ści. Sca­laki, lekar­stwa, czę­ści zapa­sowe, uku­lele, próbki bio­lo­giczne, mydło, żyw­ność – wszystko to mie­ściło się w tej nie­zwy­kle pojem­nej kate­go­rii. Oczy­wi­ście naj­cen­niej­szą wita­miną był czło­wiek – chyba że ktoś uwa­żał, że bada­nie prze­strzeni kosmicz­nej należy zosta­wić robo­tom. Dinah brała udział wielu kon­fe­ren­cjach, na któ­rych jej kole­dzy po fachu upie­rali się przy twier­dze­niu, że rakiety, jako nie­zwy­kle dro­gie w eks­plo­ata­cji, powinny być wyko­rzy­sty­wane wyłącz­nie do trans­portu wita­min, nato­miast zaso­bów wyma­ga­nych w ilo­ściach hur­to­wych, takich jak woda czy metal, nie powinno się w żad­nym razie wystrze­li­wać na orbitę z Ziemi, lecz pozy­ski­wać z miliar­dów uno­szą­cych się w kosmo­sie gła­zów.