Detoks stawów ebook

REDAKCJA: Irena Kloskowska

SKŁAD: Aleksandra Lipińska

PROJEKT OKŁADKI: Aleksandra Lipińska

TŁUMACZENIE: Katarzyna Masłowska

Wydanie I

Białystok 2022

ISBN 978-83-8272-188-1

Tytuł oryginału:Очищение суставов

Copyright© ООО Издательство «Питер», 2016

© Copyright for the Polish edition by Wydawnictwo Vital, Białystok 2021

All rights reserved, including the right of reproduction in whole or in part in any form.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Bez uprzedniej pisemnej zgody wydawcy żadna część tej książki nie może być powielana w jakimkolwiek procesie mechanicznym, fotograficznym lub elektronicznym ani w formie nagrania fonograficznego. Nie może też być przechowywana w systemie wyszukiwania, przesyłana lub w inny sposób kopiowana do użytku publicznego lub prywatnego – w inny sposób niż „dozwolony użytek” obejmujący krótkie cytaty zawarte w artykułach i recenzjach.

Książka ta zawiera porady i informacje odnoszące się do opieki zdrowotnej. Nie powinny one jednak zastępować porady lekarza ani dietetyka. Jeśli podejrzewasz u siebie problemy zdrowotne lub wiesz o nich, powinieneś skonsultować się z lekarzem, zanim rozpoczniesz jakikolwiek program poprawy zdrowia czy leczenia. Dołożono wszelkich starań, aby informacje zaprezentowane w tej książce były rzetelne i aktualne podczas daty jej publikacji. Wydawca ani autor nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki dla zdrowia, mogące wystąpić w wyniku stosowania zaprezentowanych w książce metod.

15-762 Białystok

ul. Antoniuk Fabr. 55/24

85 662 92 67 – redakcja

85 654 78 06 – sekretariat

85 653 13 03 – dział handlowy – hurt

85 654 78 35 – www.vitalni24.pl – detal

strona wydawnictwa: www.wydawnictwovital.pl

Więcej informacji znajdziesz na portalu www.odzywianie24.pl

Wstęp

Oczyszczanie stawów nie jest jedynie zabiegiem profilaktycznym, mającym na celu zapobieganie chorobom stawów lub poprawę ogólnego stanu zdrowia osoby cierpiącej na artretyzm, chorobę zwyrodnieniową stawów lub inne choroby układu mięśniowo-szkieletowego. Jest to podstawa leczenia tego typu chorób. Same tabletki, nawet te najnowocześniejsze, nie pomogą. Oczyszczanie za pomocą ziół, enzymów, kąpieli i okładów pozwoli ci zapomnieć o bólu i dyskomforcie na długi czas.

Przeprowadzenie oczyszczania stawów nie jest skomplikowane. Książka ta dostarcza wielu technik – nowoczesnych, autorskich, alternatywnych, ludowych – które pozwalają łatwo i bezboleśnie wykonać zabiegi oczyszczające. Jednocześnie powinieneś zdawać sobie sprawę, że oczyszczanie nie jest tak obojętne dla organizmu, jak mogłoby się wydawać. Trzeba, abyś znał zasady detoksu, był świadomy przeciwwskazań i stosował się do zaleceń specjalistów.

Wielu autorów technik oczyszczania radzi, aby przed oczyszczeniem stawów oczyścić cały organizm – jelita i nerki, krew, limfę i wątrobę. Przecież, jeśli kanały, przez które zaczną wydostawać się ze stawów substancje toksyczne, zostaną zamknięte, to dojdzie do samozatrucia. W tym przypadku nie tylko nie pomożesz sobie w powrocie do zdrowia, ale także „zapracujesz” na wiele nieprzyjemnych skutków ubocznych.

Podczas oczyszczenia naczyń krwionośnych ważne jest, abyś stosował zdrową dietę, wykonywał trochę prostych ćwiczeń i prowadził zdrowy tryb życia (unikał alkoholu i palenia). Tylko kompleksowe podejście może przynieść ci pozytywne rezultaty. Informacje o diecie i ćwiczeniach pomocnych w oczyszczaniu stawów znajdziesz w drugiej części książki.

Pierwsza część koncentruje się jednak na aspektach teoretycznych. Aby prawidłowo przeprowadzić oczyszczanie, należy poznać budowę stawu, objawy i metody diagnozowania chorób stawów, przyczyny chorób. Wszystkie te informacje pomogą ci poruszać się w trudnej materii, jaką jest oczyszczenie i uzdrowienie twoich stawów.

Po zastosowaniu oczyszczenia będziesz bardziej wydajny i poczujesz się lżejszy w swoim ciele. Po oczyszczeniu wzrośnie twoja wydajność w pracy i poczujesz się lżejszy w swoim ciele. Aby osiągnąć te rezultaty, postępuj zgodnie z zaleceniami, które znajdziesz na stronach tej książki i ciesz się swoim nowym, przyjemnym stanem.

CZĘŚĆ 1 Choroby stawów: przyczyny, objawy, diagnoza

Rozdział 1 Budowa stawu

Człowiek ma prawie dwieście stawów. Dzięki nim może się poruszać, stać, siedzieć, a nawet leżeć. Niektóre działają jak zawiasy, inne jak amortyzatory, jeszcze inne jak dźwignie. Niezależnie od tego, czy jest to duży staw kolanowy, czy mały staw palca u nogi, każdy z nich jest złożoną jednostką, która umożliwia poruszanie się na wiele różnych sposobów. Stawy utrzymują kości wystarczająco blisko siebie, aby umożliwić skoordynowane ruchy. Jednocześnie pozwalają one na płynne przesuwanie się kości, dzięki czemu nie dotykają się one wzajemnie.

Wszystkie stawy w ludzkim szkielecie są trojakiego rodzaju:

• stałe;

• częściowo ruchome;

• ruchome.

Stawy stałe to takie, które łączą płytki kostne w czaszce i utrzymują kości razem w taki sposób, że mają one minimalną ruchomość. Co ważne, te nieruchome stawy (nazywane również zrostami włóknistymi) nie są podatne na zapalenie stawów.

Częściowo ruchome stawy łączą kości w taki sposób, że mogą one mieć ograniczony ruch względem siebie. Należą do nich stawy krzyżowo-biodrowe, które łączą dolną część kręgosłupa z miednicą (czyli górną i dolną częścią ciała). Są to tak zwane stawy płaskie, które bardzo rzadko są dotknięte chorobą zwyrodnieniową stawów.

Osobną kwestią są stawy ruchome (maziówkowe). Charakteryzują się one różnorodnością kształtów. Na przykład, stawy łokciowe mają kształt zawiasa i przypominają mechanizm drzwiowy; dzięki nim możemy dotykać dłońmi barków. Stawy pomiędzy kośćmi udowymi a miednicą są stawami kulistymi. Ich zakres ruchu jest znacznie szerszy niż w przypadku stawów zawiasowych. Dzięki temu możesz poruszać nogami do przodu i do tyłu, w lewo i w prawo oraz w półokręgu. Istnieją również stawy siodełkowe, które łączą kości u podstawy kciuków oraz stawy płaskie, które znajdują się w nadgarstku i innych częściach ciała. Ruchome stawy utrzymują kości w minimalnej odległości, a jednocześnie umożliwiają im płynny ruch względem siebie.

Poznaj teraz strukturę ruchomych stawów. Zatem, każdy z nich zawiera:

• torebkę stawową – gęstą powłokę, czyli „torebkę”, która otacza staw i łączy jedną kość z drugą, mocując je mocno w miejscu;

• otoczkę maziową – wewnętrzną wyściółkę torebki stawowej, która wydziela płyn maziowy potrzebny do smarowania i odżywiania chrząstki;

• chrząstkę, która pokrywa końce kości i amortyzuje wstrząsy, tworząc jednocześnie tak gładką powierzchnię, że końce kości mogą się swobodnie przesuwać względem siebie podczas ruchu;

• więzadła, które łączą kości ze sobą i zapewniają ich prawidłowe położenie;

• ścięgna, które łączą mięśnie z kośćmi, umożliwiając im ruch i działając jako wtórne stabilizatory stawu;

• mięśnie, które kurcząc się, zapewniają siłę napędową; w przypadku uderzenia w okolicy stawu, mięśnie są najbardziej narażone na uraz;

• kaletki maziowe, małe, wypełnione płynem woreczki zlokalizowane w strategicznych punktach, które działają jak miękkie poduszki chroniące więzadła i ścięgna przed zużyciem.

Skupmy się teraz nieco bardziej na chrząstce stawowej. Jest to elastyczna, żelowa tkanka, która znajduje się na zakończeniach kości i zawiera od 65 do 80% wody. Płyn ten zmniejsza tarcie podczas kontaktu kości ze sobą i łagodzi ciągłe skutki urazów, na które są one narażone w codziennym życiu.

Zdrowa chrząstka jest jak gąbka pomiędzy twardymi końcami kości. Kiedy staw jest w spoczynku, ta gąbczasta substancja wchłania płyn (zwłaszcza płyn maziowy), ale kiedy na staw wywierany jest nacisk, płyn jest ponownie uwalniany. Na przykład, za każdym razem, gdy stawiamy krok i ciężar ciała spoczywa na nodze, chrząstka stawu kolanowego ulega ściśnięciu, a płyn maziowy zostaje wydalony. Jednak kiedy podnosisz nogę, aby zrobić następny krok, płyn wpływa z powrotem do chrząstki. Jeśli staw poddawany jest stale zmieniającym się obciążeniom, płyn jest wypierany z chrząstki i ponownie przez nią wchłaniany.

Oprócz wody, chrząstka zawiera również kolagen i proteoglikany – substancje, które nadają jej dużą elastyczność i niezwykle wysoką zdolność do amortyzacji wstrząsów. Woda, kolagen i proteoglikany tworzą podstawę chrząstki.

Kolagen jest białkiem uniwersalnym, występuje w wielu częściach ciała w różnych formach, co pozwala mu pełnić różnorodne funkcje. Kobiety wiedzą na przykład, że główną przyczyną starzenia się jest utrata kolagenu, proces, którego najlepiej opłacane kosmetyczki niestety nie są w stanie zatrzymać. Kolagen jest jednak niezbędnym składnikiem chrząstki, nadającym jej elastyczność i zdolność do łagodzenia wstrząsów. Kolagen tworzy również szkielet, na którym zbudowane są proteoglikany. Jest to, w pewnym sensie, klej, który trzyma chrząstkę w jednej całości.

Proteoglikany to duże cząsteczki składające się z białka i węglowodanów. Przenikają one przez włókna kolagenowe i splatają się z nimi, tworząc gęstą sieć wewnątrz chrząstki, nadając tkance chrzęstnej elastyczność, która umożliwia jej kurczenie się i rozprężanie, przywracając jej pierwotny kształt.

Ponadto, chrząstka zawiera specjalne komórki, zwane chondrocytami. Są to miniaturowe fabryki, które produkują nowe cząsteczki kolagenu i proteoglikanów, zapewniając ciągłą dostępność w organizmie tych niezbędnych substancji.

Rozdział 2Jak rozwija się choroba

Nie bez powodu tak szczegółowo przyjrzeliśmy się chrząstce stawowej. Dzieje się tak dlatego, że jest to główny punkt ciężkości, który jest źródłem choroby. Na przykład w chorobie zwyrodnieniowej stawów dochodzi do zaburzenia struktury chrząstki stawowej i zmian w obszarach przylegających do stawu. Obejmuje ona część pod obszarami chrzęstnymi kości (końce kości, z którymi łączy się chrząstka), torebkę stawową otaczającą staw oraz mięśnie sąsiadujące ze stawem.

Z czasem chrząstka wysycha, zużywając ten ochronny bufor, który znajduje się między kośćmi. W miarę postępu choroby, chrząstka mięknie i pęka. Wraz z pogłębiająca się chorobą mogą powstawać narośla kostne (osteofity), nieprawidłowe zgrubienia kości (osteoskleroza) oraz wypełnione płynem jamy w kości (torbiele podchrzęstne).

Im bardziej chrząstka jest zużyta, tym bardziej kości ocierają się o siebie, co powoduje ból, deformację i w końcu stan zapalny. W ciężkich przypadkach chrząstka może całkowicie zaniknąć, a końce kości pozostają całkowicie odsłonięte.

Patrząc na zdjęcie rentgenowskie stawu dotkniętego chorobą zwyrodnieniową, łatwo jest zauważyć zmiany. Staw jest zdeformowany, a szczelina stawowa jest nieregularnie zwężona. Powierzchnia uszkodzonej chrząstki wydaje się poszarpana i chropowata, z pęknięciami i stwardniałymi miejscami. W wyniku całkowitego zużycia pojawiają się w nim dziury i wygląda jak zjedzony przez mole sweter.

W chrząstce mogą również powstawać pęknięcia. Organizm zazwyczaj reaguje na to tworząc nową tkankę chrzęstną, próbując „wypełnić dziury”. Jednakże, ta tkanka bliznowata jest często gorsza niż tkanka pierwotna: nie jest w stanie chronić zakończeń kości w przypadku uderzenia. W wyniku tego stawy ulegają deformacji i pod wpływem obciążenia częściowo tracą zdolność do obracania się i amortyzacji wstrząsów. Próbując skorygować sytuację, organizm może tworzyć nadmiar tkanki kostnej na zakończeniach kości. W wyniku tego powierzchnie stawowe przestają być gładkie i płaskie, a stają się grudkowate, powstają nadżerki kostno-chrzęstne, a w końcu niemożliwe staje się bezbolesne poruszanie.

Kiedy staw ulega zapadnięciu, jego wyściółka (błona maziowa) czasami ulega zapaleniu. Błona maziowa zawiera wiele zakończeń nerwowych i receptorów bólowych, a stan zapalny powoduje ból, który może być nie do zniesienia. W odpowiedzi na to, błona produkuje coraz więcej płynu maziowego – wodnistej substancji, która smaruje i chroni chrząstkę. Wszystko byłoby w porządku, ale płyn wypełnia przestrzeń stawową, co powoduje wybrzuszenie stawu i nasila ból. Sama błona maziowa może spuchnąć i zacząć wydzielać ropopodobny płyn. Staw puchnie i ograniczona jest jego zdolność do poruszania.

Dlaczego pojawia się choroba

Można powiedzieć, że naukowcy podają kilka powodów występowania chorób stawów, ale jak to często bywa, żaden z nich nie może być uznany za decydujący. Mimo to wymienię je, gdyż z tego podejścia można wyciągnąć także pewne praktyczne wnioski.

• Destrukcyjne zmiany zachodzące w chrząstce. Oznacza to, że został przerwany jakiś łańcuch w wiązaniach chondrocytów, proteoklikanów, kolagenu i wody. Organizm stara się pomóc stawowi. Tworzy więcej chondrocytów, a te z kolei zaczynają gorączkowo produkować kolagen i proteoglikany. Jednocześnie natychmiastowo zwiększa się ilość płynu, który wypłukuje nowe warstwy molekuł.

• Chrząstka jest niszczona przez enzymy. Organizm ponownie przychodzi z pomocą i dostarcza dodatkowe chondrocyty. Oczywiście produkują one materiał do tworzenia nowej chrząstki, ale także wydzielają enzymy, które działają jak „wymiatacze”. Ich zadaniem jest rozbijanie starzejących się cząsteczek kolagenu i proteoglikanów. Gdy chondrocytów produkowanych jest więcej niż normalnie, enzymy wymiatające zaczynają czyścić wszystko. W takim momencie niszczenie chrząstki przebiega szybciej niż jej naprawa. Chrząstka pęka i zużywa się jeszcze szybciej.

• Uraz kości znajdującej się pod chrząstką może również przyczynić się do jej rozpadu.

• Choroby kości mogą być wywołane przez przyczyny zewnętrzne. Pogorszenie miejscowego ukrwienia w sposób szczególny osłabia kość i często prowadzi do drobnych złamań i obumierania kości (osteonekroza). Przyczynami zewnętrznymi mogą być: przewlekły alkoholizm, infekcje, poważny uraz.

• Wątroba, jak powszechnie wiadomo, odpowiada za dostarczenie wielu hormonów i substancji biorących udział w tworzeniu tkanki chrzęstnej i kostnej. Ich brak lub nadmiar może powodować rozpad chrząstki i inne problemy, takie jak przerost kości.

Rozdział 3 Rodzaje chorób stawów

Zapalenie stawów, artroza, osteochondroza, zapalenie stawów kręgosłupa, zapalenie wielostawowe... Przeczytaj uważnie te słowa, a zobaczysz różnicę w budowie nazw: niektóre mają końcówkę – enie, inne – oza. W praktyce medycznej różnica w końcówkach jest istotna. Wszystkie nazwy zakończone na – enie są stosowane w przypadku chorób, które są spowodowane przez stan zapalny. Przyczyny zapalenia mogą być autoimmunologiczne, zakaźne i alergiczne, a także związane z zaburzeniami metabolicznymi. Zaś nazwy z końcówką – oza wskazują, że charakter choroby jest dystroficzny, związany z patologiczną zmianą w tkance stawu. Choroba ta jest zazwyczaj dziedziczna. Najczęściej dotknięte chorobą są stawy rąk, kręgosłupa, bioder, kolan i kostek. Przyjrzyjmy się niektórym chorobom stawów.

Choroba zwyrodnieniowa stawów występuje w dwóch różnych postaciach – pierwotnej i wtórnej. Pierwotne zapalenie stawów (najczęstsza postać) jest powoli postępującą dolegliwością, która zwykle rozwija się po 45 roku życia. Dotyka ona głównie stawów poddawanych znacznym obciążeniom, takich jak kolana i biodra, ale także stawów szyi, palców i kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. Często są one wynikiem nadmiernego obciążenia stawu (chrząstki i tkanki podchrzęstnej kości). Wtórna choroba zwyrodnieniowa stawów różni się znacznie od pierwotnej jej odmiany. Często występuje przed 40 rokiem życia i ma określone przyczyny: urazy lub kontuzje, wiotkie stawy1 (np. słaby lub „luźny” staw kolanowy), infekcje, zaburzenia metaboliczne (np. podagra, odkładanie się złogów soli wapnia lub długotrwałe przyjmowanie niektórych leków) oraz operacje stawów.

Urazy, zwłaszcza u młodych ludzi, są główną przyczyną deformującego zapalenia stawów. Mogą mieć one charakter ostry (np. nagły poważny uraz) lub przewlekły (powracający po pewnym czasie). Pojedyncze mikrourazy nie są groźne, ale ich skumulowane działanie w dłuższym okresie może spowodować uszkodzenie tkanki stawowej. Dość często spotykamy się z przewlekłym urazem stawu, który jest niestabilny z powodu zerwania więzadła. Inną formą chronicznego urazu są powtarzające się obciążenia wstrząsowe. Powodują one okresowo zwichnięcia, które uszkadzają staw.

Baseballista, który wybija piłkę setki tysięcy razy, osoba pracująca z młotem pneumatycznym i narażona na wibracje tego narzędzia przez lata, baletnica, która często tańczy pointach – wszyscy oni cierpią z powodu powtarzających się naprężeń udarowych. Z czasem mogą one uszkodzić chrząstkę i obszary podchrzęstne kości oraz spowodować wtórną chorobę zwyrodnieniową stawów. Powtarzające się wstrząsy są główną przyczyną wtórnej choroby zwyrodnieniowej stawów, zwłaszcza w stawach przeciążonych lub już zmienionych chorobowo.

Ponadto, zapalenie stawów może być spowodowane krzywizną kości i wadami rozwojowymi stawów.

Osteoartroza jest również przewlekłą chorobą stawów związaną ze zwyrodnieniem stawów i dzieli się na pierwotną i wtórną odmianę zapalenia stawów. Główną jej przyczyną jest nieprawidłowe działanie systemów, które utrzymują chrząstkę w dobrym stanie. W przypadku wtórnego zwyrodnienia chrząstki proces ten nasila się na skutek zachwiania równowagi biochemicznej kości i wynikających z tego obciążeń, które mogą powodować uszkodzenia stawu.

Choroba Bechterewa (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa) występuje częściej u ludzi młodych. Choroba ta charakteryzuje się wygięciem lub zrastaniem się kręgów kręgosłupa. We wczesnych stadiach choroby objawy mogą być niezauważalne, ponieważ ból pleców jest podobny do tego odczuwanego podczas podnoszenia ciężarów. Na czym polega ten proces? Więzadła i ścięgna związane z kręgosłupem ulegają zapaleniu. Kręgi reagują na ten stan zapalny zwiększoną produkcją tkanki kostnej. Odpowiedzią organizmu na stan zapalny wydaje się być walka z nim, ale wynik jest negatywny: kręgi zaczynają wrastać jeden w drugi. W końcu kręgosłup zaczyna przypominać tyczkę bambusową, a plecy zaczynają przechylać do przodu pod ciężarem głowy.

Zapalenie zwykle rozpoczyna się w dolnym odcinku kręgosłupa i prawie zawsze rozprzestrzenia się na jego odcinek zlokalizowany przy miednicy. W późniejszych stadiach choroba dotyka kręgosłupa w środkowej i górnej jego części. Może rozprzestrzeniać się w dół do bioder i pośladków lub w górę do klatki piersiowej, powodując ból przy głębokim oddychaniu. Może również wpływać na stawy barkowe, kolanowe i skokowe. Najczęściej jednak choroba lokalizuje się w dolnym odcinku kręgosłupa i ma stosunkowo łagodny przebieg.

Szczególnie podatni na zachorowanie są młodzi ludzie w wieku od 16 do 35 lat. Do 40 roku życia, około 1 osoba na 1000 cierpi na tę chorobę. Według statystyk, choroba Bechterewawystępuje 3 razy częściej u mężczyzn niż u kobiet, ale należy pamiętać, że kobiety mają mniej wyraźne objawy i nie zawsze mogą być one wykryte odpowiednio wcześnie.

Wiele rodzajów bakterii, wirusów i grzybów chorobotwórczych może wywołać infekcyjne zapalenie stawów (inaczej zwane septycznym lub reaktywnym zapaleniem stawów), które charakteryzuje się dysfunkcją jednego lub więcej stawów, stanem zapalnym, gorączką i (czasami) dreszczami. Infekcyjne zapalenie stawów najczęściej dotyka stawy kolanowe, ale także biodrowe, barkowe, nadgarstkowe i skokowe. W przypadku wczesnego wykrycia, zakaźne zapalenie stawów może być całkowicie wyleczone.

Praktycznie każda infekcja może wywołać tę formę zapalenia stawów. Istnieje wiele dróg, którymi infekcje mogą przedostać się do organizmu. Czynnikami ryzyka są urazy, zabiegi chirurgiczne, ropnie lub zakażona kość w pobliżu stawu, ukąszenia zwierząt lub owadów (borelioza z Lyme) oraz wszelkie inne urazy. Infekcja może przedostać się do stawu z płuc, dróg moczowych, skóry, itp. Ciało zareaguje mobilizując wszystkie swoje siły, ale w tym wypadku przekracza miarę koniecznej samoobrony. Wzrasta gorączka, pojawiają się bóle, dreszcze, zaczerwienienie i obrzęk jednego lub więcej stawów oraz utrata zdolności poruszania nimi. Organizm uwalnia enzymy, które niszczą samą chrząstkę, starając się zabić bakterie. Powoduje to stan zapalny i bolesność stawu. Ryzyko wystąpienia infekcyjnego zapalenia stawów jest szczególnie wysokie u przewlekle chorych alkoholików i narkomanów, a także u osób cierpiących na cukrzycę, anemię sierpowatą, choroby nerek i niektóre formy nowotworów.

Leczenie infekcyjnego zapalenia stawów wymaga w pierwszej kolejności wyeliminowania źródła zakażenia, a dopiero w następnej kolejności rozpoczęcia leczenia samego zmienionego chorobowo stawu.

Septyczne zapalenie stawów wywołane jest przez ropną florę bakteryjną, często gronkowce. Zwykle dotknięty jest tylko jeden staw: biodrowy, kolanowy, barkowy, łokciowy, nadgarstkowy lub skokowy. Pojawia się gorączka, obrzęk i zaczerwienienie. Stopniowo choroba zmienia się w chorobę zwyrodnieniową stawów.

Objawymłodzieńczego (idiopatycznego) zapalenia stawów objawia się nagłymi wahaniami temperatury ciała, dreszczami, wysypką skórną, powoduje obrzęk stawów palców u nóg, kolan, kostek, łokci, ramion i ból w tych miejscach.

Jak sama nazwa wskazuje, choroba ta dotyka dzieci poniżej 16. roku życia. Wyróżnia się trzy postacie młodzieńczego zapalenia stawów: uogólnione, nielicznostawowe (skąpostawowe), wielostawowe z obecnością czynnika reumatoidalnego. Zapalenie stawów we wszystkich tych przypadkach ma wspólne objawy (sztywność, obrzęk, ból, gorączka i zaczerwienienie).

Idiopatyczne