Podręcznik punktów akupunkturowych. ebook

REDAKCJA: Magdalena Kuźmiuk

SKŁAD: Krzysztof Nierodziński

PROJEKT OKŁADKI: Krzysztof Nierodziński

TŁUMACZENIE: Barbara Mińska

Wydanie I

Białystok 2021

ISBN 918-83-8168-937-3

Tytuł oryginału: Acupuncture Points Handbook: A Patient’s Guide to the Locations and Functions of over 400 Acupuncture Points

Copyright © 2017 by Deborah Bleecker

© Copyright for the Polish edition by Wydawnictwo Vital, Białystok 2020

All rights reserved, including the right of reproduction in whole or in part in any form.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Bez uprzedniej pisemnej zgody wydawcy żadna część tej książki nie może być powielana w jakimkolwiek procesie mechanicznym, fotograficznym lub elektronicznym ani w formie nagrania fonograficznego. Nie może też być przechowywana w systemie wyszukiwania, przesyłana lub w inny sposób kopiowana do użytku publicznego lub prywatnego – w inny sposób niż „dozwolony użytek” obejmujący krótkie cytaty zawarte w artykułach i recenzjach.

Książka ta zawiera porady i informacje odnoszące się do opieki zdrowotnej. Nie powinny one jednak zastępować porady lekarza ani dietetyka. Jeśli podejrzewasz u siebie problemy zdrowotne lub wiesz o nich, powinieneś skonsultować się z lekarzem, zanim rozpoczniesz jakikolwiek program poprawy zdrowia czy leczenia. Dołożono wszelkich starań, aby informacje zaprezentowane w tej książce były rzetelne i aktualne podczas daty jej publikacji. Wydawca ani autor nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki dla zdrowia, mogące wystąpić w wyniku stosowania zaprezentowanych w książce metod.

15-762 Białystok

ul. Antoniuk Fabr. 55/24

85 662 92 67 – redakcja

85 654 78 06 – sekretariat

85 653 13 03 – dział handlowy – hurt

85 654 78 35 – www.vitalni24.pl – detal

strona wydawnictwa: www.wydawnictwovital.pl

Więcej informacji znajdziesz na portalu www.odzywianie24.pl

Wstęp

Tę książkę napisałam dla osób, które interesuje to, jak działa akupunktura. Aby zrozumieć akupunkturę, musisz sam zobaczyć, jak działa każdy punkt. Pojedynczy punkt akupunkturowy pełni wiele funkcji. Wszystkie one regulują organizm i przywracają mu normalne funkcjonowanie.

Chociaż dołączyłam tu informacje o teorii chińskiej medycyny, nie musisz jej rozumieć, aby czerpać korzyści z tej książki. Działanie poszczególnych punktów jest dokładnie wyjaśnione, zarówno z punktu widzenia teorii chińskiej medycyny, jak i medycyny Zachodu.

W tej książce opisałam ponad 400 punktów akupunkturowych. Z łatwością mogłabym opisać ich 800. Istnieje tyle typów akupunktury i tak wiele sposobów wykorzystywania punktów akupunkturowych, że ten temat jest nieskończony.

Ilustracje meridianów

Ilustracje meridianów pojawiające się na początku każdej części o meridianach obejmują również punkty akupunkturowe. Ze względu na dużą liczbę punktów w niektórych obszarach nie zawsze możliwe jest umieszczenie ich na ilustracjach meridianów. Bardziej precyzyjną lokalizację znajdziesz w omówieniu poszczególnych punktów. Do książki dołączyłam również ilustracje pokazujące, jak zlokalizować najczęściej używane punkty.

Akupresura

Jeżeli chciałbyś wykonać u siebie akupresurę, dołączyłam wyjaśnienie, jak leczyć się skutecznie. Bądź świadomy, że w Internecie jest wiele błędnych informacji. Zawsze pytaj o kwalifikacje osoby, która udziela ci porady. Problem nie polega na tym, że możesz sobie zrobić krzywdę, stosując się do nieprawidłowej rady, ale na tym, że dojdziesz do wniosku, iż akupresura nie działa.

Korzystaj z usług tylko dyplomowanych akupunkturzystów

Jeżeli chciałbyś poddać się akupunkturze, najlepiej znaleźć dyplomowanego akupunkturzystę. W Stanach Zjednoczonych, aby uzyskać dyplom, akupunkturzysta musi ukończyć szkołę akupunktury i zdobyć stopień naukowy w dziedzinie medycyny orientalnej.

Mój tytuł naukowy to magister medycyny orientalnej. Akupunkturzyści mogą mieć inne tytuły, ale podstawą jest to, aby udać się do kogoś, kto studiował chińską medycynę przez trzy lub cztery lata. To zapewni ci najlepszą możliwą opiekę. Medycyna orientalna obejmuje wszystkie aspekty chińskiej medycyny, takie jak chińskie ziołolecznictwo, akupunktura, Gua Sha, stawianie baniek, termopunktura (moksa) i Tui-Na1, czyli chiński masaż leczniczy.

Funkcje punktów

Wybrałam funkcje najczęściej używanych punktów i uzdrawianie objawów związanych z każdym punktem. Połączyłam informacje z wielu różnych źródeł. To ważne, że dołączyłam informacje o funkcjach punktów w rozumieniu chińskiej medycyny. W większości przypadków punkty zostały wyjaśnione przy użyciu terminologii współczesnej medycyny.

Punktowane listy głównych punktów akupunkturowych

Najczęściej używane punkty akupunkturowe to punkty, które mają najwięcej zastosowań, czyli funkcji. Wskazałam, które punkty są używane najczęściej, umieszczając listę wskazań w formie listy.

Główne punkty, które często pełnią wiele funkcji, są znacznie silniejsze niż inne punkty na meridianie. Punkty rzadko używane można stosować w połączeniu z innymi punktami na meridianie. Najczęściej w ten sposób leczymy ból, rzadziej używa się ich, aby leczyć wewnętrzne dolegliwości.

Niewiarygodna akupunktura

Być może trudno będzie ci uwierzyć, że punkty działają tak, jak to opisałam. Nie jesteś wyjątkiem. To zawsze jest zaskoczeniem i nawet po dwudziestu latach zgłębiania tajników akupunktury wciąż uczę się nowych punktów i nowych sposobów używania punktów, które znam przecież od dwóch dekad.

Chińska medycyna jest bardzo bogata. Po ponad 2000 lat od swojego powstania nadal się rozwija. Choć współczesne badania wciąż nie są w stanie wytłumaczyć, jak działa akupunktura, to wykazano, że od tysięcy lat jest skuteczna jako główna forma medycyny w Chinach. Potrafi leczyć dolegliwości, z którymi współczesna medycyna sobie nie radzi, ponieważ pomaga organizmowi w samouzdrawianiu. Akupunktura przywraca zdrowe funkcjonowanie organizmu. Pomaga ciału w procesie gojenia. Jeżeli byłeś zdrowy, twój organizm wie, jak się uzdrowić. Po prostu potrzebuje bodźca, który rozpocznie uzdrawianie.

Lokalizacja punktów

Większość punktów akupunkturowych znajduje się po obu stronach ciała. Możesz pracować na którejkolwiek ze stron, chociaż niektóre punkty położone są na środku ciała, tak jest w przypadku meridianu Ren czy meridianu Du. Wiedz, że istnieją również specjalne punkty, na których pracuje się tylko po jednej stronie.

Akupunktura w ciąży

Są takie punkty, których nie wolno używać w czasie ciąży. Najczęściej wymienianymi punktami, których nie należy używać u ciężarnych, są: Śledziona 6, Jelito Grube 4, Ren 4, Pęcherz Moczowy 31, 32, 33 i 34, Pęcherzyk Żółciowy 21 oraz Pęcherz Moczowy 60.

Choć zabiegi akupunktury w czasie ciąży mogą pomóc przyszłej mamie urodzić spokojne dziecko, tych punktów zwykle się unika, o ile kobieta nie jest gotowa do porodu. Oprócz stosowania akupresury w punkcie Osierdzie 6, aby leczyć ciążowe mdłości, punkt Pęcherz Moczowy 67 używany jest, aby obrócić dziecko, jeśli znajduje się w położeniu podłużnym miednicowym.

Chociaż, jak wspomniałam, niektórych punktów nie powinno się używać w czasie ciąży, tak naprawdę istnieje niewielkie ryzyko, że wystąpią problemy. Właściwie niektórzy akupunkturzyści specjalizują się w leczeniu ciężarnych kobiet, aby pomóc im przy problemach związanych z ciążą, złagodzić stres i zwiększyć poziom energii. Ciężarnym kobietom nie zalecam akupresury bez profesjonalnej porady akupunkturzysty. Dlatego poszukaj pomocy u dyplomowanego specjalisty.

Nazwy meridianów

Każdy meridian2 posiada nazwę. Mówiąc o niektórych meridianach, używamy ich polskich nazw, w przypadku innych, jak meridian Ren, posługujemy się chińskim nazewnictwem. Meridian Ren nazywany jest również meridianem Poczęcia, a meridian Du zwany jest inaczej meridianem Zarządzającym. Nazwy meridianów mówią ci, z jakimi organami się wiążą, ale to nie oznacza, że to ich jedyna rola. Każdy meridian połączony jest z innymi meridianami. Dlatego w praktyce niemożliwe jest, aby leczyć jedną, oddzielną dolegliwość.

Spotkasz się z kilkoma różnymi nazwami meridianów. Czasami nazywane są kanałami lub naczyniami. Meridian to ścieżka biegnąca w ciele. Gdy symulujesz punkt akupunkturowy, on stymuluje lepsze krążenie w leczonym meridianie, a także w związanych z nim organach oraz powiązanych z nim innych meridianach.

Uwagi dla akupunkturzystów

Ta książka nie powstała jako podręcznik do akupunkturzystów. Nie zawiera chińskich nazw punktów, głębokości ani kąta wbicia igieł. Punkty posiadają tylko numery, oprócz tych, które nie mają potocznie używanych numerów tak, jak punkty dodatkowe. Meridiany zostały wymienione w porządku alfabetycznym, aby było ci łatwiej znaleźć punkty.

W tej książce Wątroba różni się od wątroby. Słowo pisane wielką literą odnosi się do chińskiej teorii wątroby. W niektórych przypadkach teorie łączą się, ale starałam się pisać nazwę narządu wielką literą, gdy jego funkcja różni się od tej przyjmowanej na Zachodzie.

Rozdział 1Jak działa akupunktura

Nie musisz koniecznie rozumieć, jak działa akupunktura, ani uczyć się, jaką funkcję spełnia każdy punkt, by leczyć siebie za pomocą akupresury. Piękno chińskiej medycyny polega na tym, że posiada ona własny system diagnozowania i leczenia. Przykładowo, nie musisz dokładnie wiedzieć, jakiego typu problem trawienny ci doskwiera – pracujesz na punktach, które regulują trawienie, a organizm leczy się sam.

W jaki sposób akupunktura leczy ból

Ból to poważny temat. Istnieje wiele sposobów stosowania akupunktury w celu jego uśmierzenia. Kluczową kwestią jest pamiętanie o tym, że akupunktura przywraca normalny przepływ krwi w obolałym obszarze. Ból spowodowany jest brakiem zdrowego przepływu krwi, więc kiedy poprawimy krążenie, ciało może się leczyć.

Istnieje wiele możliwości leczenia bólu. Na każdy typ bólu przypadają dziesiątki sposobów leczenia. Akupunktura pomaga również niwelować tkankę bliznowatą i rozluźniać napięte mięśnie. Ból w obszarze unerwienia słabnie, gdy za pomocą akupunktury przywrócimy zdrowe krążenie w danym miejscu.

Czy wiesz, że kiedy poddasz się zabiegowi akupunktury w celu złagodzenia bólu, w większość przypadków możesz jednocześnie rozwiązać inne problemy zdrowotne? To naprawdę holistyczna terapia. Leczone jest całe ciało. Akupunktura nie rozprawia się jedynie z objawami, ale leczy ukrytą przyczynę choroby i pomaga organizmowi całkowicie ją usunąć.

Lokalne czy dystalne?

Punkty lokalne znajdują się w pobliżu miejsca bólu, a punkty dystalne położone są dalej. Przykładowo, kiedy chcemy leczyć ból kręgosłupa, do wyboru mamy około 100 punktów akupunkturowych. Istnieją punkty na dłoni, ramieniu, nodze, uchu i w innych miejscach, które przynoszą ulgę właśnie w bólu kręgosłupa. Rodzaj bólu, który ci doskwiera, determinuje to, które punkty będą najbardziej skuteczne w celu jego uśmierzenia. Na dłoni znajduje się kilka silnych punktów, które przynoszą ulgę w bólu pleców. Pamiętaj, że również to akupunkturzysta decyduje o tym, które punkty wybierze.

Aby zniwelować ból, akupunkturzysta ustala, z którym meridianem jest on związany. Stymulacja punktów na problematycznym meridianie przywraca krążenie. Pracujemy nie tylko na meridianie dotkniętym problemem, ale również na punktach na silniejszych meridianach zlokalizowanych w okolicy. Akupunkturę dystalną wykonuje się, pracując na punktach, które równoważą zaburzony meridian. Istnieją setki sposobów leczenia bólu za pomocą akupunktury. Przykładowo, podstawowe podejście w przypadku bólu ramienia może obejmować punkty Jelito Grube 4, 11 i 15. To silne punkty, które przywracają zdrowe krążenie w ramieniu.

W jaki sposób akupunktura leczy emocje

W chińskiej medycynie fizyczny brak równowagi może doprowadzić do braku równowagi emocjonalnej. Nie oddziela się umysłu od ciała. Umysł wpływa na ciało i odwrotnie. Leczenie ciała za pomocą akupunktury i chińskich ziół jest bardzo korzystne dla zdrowia emocjonalnego. Nie możesz być zdrowy emocjonalnie, jeżeli nie jesteś zdrowy fizycznie.

Emocje, takie jak lęk lub stres, związane są z brakiem równowagi konkretnego narządu. Stres, na przykład, związany jest z Wątrobą. Lęk zazwyczaj łączy się z Sercem. Stres można leczyć przez meridian Wątroby. Wątroba 2 i 3 to najczęściej używane punkty Wątroby, chociaż Śledziona 6 również ją reguluje. Lęk i bezsenność leczy się poprzez regulowanie i uspokajanie Serca.

W przypadku lęku i bezsenności często używa się punktów, takich jak Osierdzie 6 i Serce 7. Nierzadko występują również inne zachwiania równowagi, którymi należy się zająć. Właściwie u większości ludzi wiele układów narządów pozbawionych jest równowagi.

Diagnoza w chińskiej medycynie

Diagnoza w chińskiej medycynie polega na zadawaniu wielu pytań. Odpowiedzi na te pytania mówią nam, jak funkcjonuje dany organizm. Pozornie mogą wydawać się niezwiązane z chorobą, ale w chińskiej medycynie ten związek występuje. Obejrzymy twój język, aby przyjrzeć się ogólnemu kolorowi i nalotowi, a także kształtowi. Zmierzymy ci puls, co dostarczy nam więcej informacji o stanie twojego zdrowia.

W chińskiej medycynie istnieją dziesiątki tego, co nazywamy Wzorcami Narządów. Możesz mieć jeden z nich lub wiele. Po postawieniu diagnozy, za pomocą akupunktury leczymy ukryte braki równowagi. Pamiętaj, że przy stawianiu diagnozy w chińskiej medycynie objawy, które wydają się niezwiązane z twoim problemem zdrowotnym, mogą być bardzo ważne. Symptomy znikają, kiedy rozwiążemy ukryty problem braku równowagi.

Yin i Yang

Być może słyszałeś o yin i yang i zastanawiałeś się, co oznaczają. Teoria jest dość obszerna, ale chcę, żebyś miał podstawowe pojęcie o tym, czym są, ponieważ pewne punkty akupunkturowe leczą yin, a inne yang.

Pomyśl o yang jak o gorącej, suchej energii. Związana jest z popędem płciowym i można ją kojarzyć z testosteronem. Gdy się starzejemy, nasze nerki słabną. To powoduje redukcję ilości hormonów. Yin jest chłodna i wilgotna, nawiązuje do estrogenu.

Aby ciało było zdrowe, musi posiadać wystarczającą ilość yin i yang.

Pamiętaj, proszę, iż wystarczy jeden objaw, aby wskazać, że wzorzec narządu ma znaczenie w przypadku problemu zdrowotnego. W wielu przypadkach występuje tylko to, ten jeden objaw.

W chińskiej medycynie mamy wiele ziołowych toników, których używa się do wzmacniania yin i yang nerek, aby poprawić pogarszające się z wiekiem zdrowie.

Wzorce Narządu Nerek

Najpopularniejszym problemem z nerkami jest niedobór yin lub yang. Nerki są bardzo ważne i zadbanie o nie rozwiąże problemy związane ze starzeniem się. Istnieją opóźniające starzenie się chińskie toniki ziołowe, które poprawiają poziom energii i leczą zaburzenia związane z Nerkami.

Niedobór yang Nerek

Do popularnych objawów niedoboru yang Nerek należą ból w dolnym odcinku kręgosłupa, osłabione lub obolałe kolana, osłabione nogi, uczucie zimna, kiedy innym jest ciepło, impotencja, przedwczesny wytrysk, zmęczenie, częste lub obfite oddawanie moczu, apatia, obrzęk nóg i problemy z płodnością. Niedobór yang Nerek często może być związany z niedoborem testosteronu. W teorii chińskiej medycyny starzenie się ma związek z osłabieniem energii nerek. Dolegliwości takie jak nietrzymanie moczu można rozwiązać za pomocą akupunktury i chińskich ziół.

Niedobór yin Nerek

Popularnymi objawami niedoboru yin Nerek są zawroty głowy, szum w uszach, słaba pamięć, problemy ze słuchem lub głuchota, suchość w ustach w nocy, pragnienie, ból w dolnym odcinku kręgosłupa, bóle kości, bezsenność i nocne poty. Niedobór yin Nerek może być związany z niedoborem estrogenu.

Aby leczyć brak równowagi Nerek można użyć punktów Nerki 3, 6 i 7. Lubię łączyć wszystkie trzy. Pamiętaj, że chińskie zioła stanowią ważną część leczenia braku równowagi Nerek. Cordyceps (inaczej maczużnik chiński) jest przykładem zioła tonizującego nerki.

Wzorce Narządów Śledziony i Żołądka

Śledziona w teorii chińskiej medycyny całkowicie różni się od funkcji śledziony przyjętej w zachodniej ścieżce. W chińskiej medycynie Śledziona związana jest z trawieniem i wytwarzaniem energii. Najczęstszym brakiem równowagi jest niedobór qi Śledziony.

Niedobór qi Śledziony

Osłabiona śledziona może powodować brak apetytu, wzdęcia po jedzeniu, zmęczenie, bladą cerę, osłabienie ramion i nóg, luźne stolce. Osłabienie śledziony może również powodować zatrzymywanie nadmiaru płynów w organizmie. Żołądek 36 to najsilniejszy punkt, który wzmacnia i reguluje trawienie oraz poprawia poziom energii. Słabe trawienie utrudnia bycie całkowicie zdrowym, ponieważ nie uzyskuje się odpowiedniego odżywienia z pokarmu.

Ogień Żołądka

Objawy ognia Żołądka obejmują piekący ból w okolicy żołądka, ochotę na zimne napoje, nieustanny głód, krwawienie z dziąseł, refluks kwasowy, zaparcia, wymioty po jedzeniu oraz nieświeży oddech. Ten wzorzec nie jest częsty, za to przypomina zapalenie błony śluzowej żołądka.

Wzorce narządu Serca

Na Serce wpływają wszystkie emocje. Brak równowagi w Sercu często powoduje lęk i bezsenność. Do leczenia braku równowagi Serca używa się meridianu Serca. Serce 5, 6 i 7 często łączy się z punktami Nerek, aby leczyć główną przyczynę braku równowagi. Można też użyć Żołądka 36, aby poprawić poziom energii, co wpływa na Serce.

Niedobór qi Serca

Kiedy energia Serca jest słaba, może wywoływać palpitacje, krótki oddech lub duszność wysiłkową, nietypowe pocenie się, bladość twarzy i zmęczenie. Palpitacje polegają na tym, że czujesz bicie twojego serca.

Niedobór krwi w Sercu

Niedobór krwi w Sercu może powodować palpitacje, zawroty głowy, bezsenność, słabą pamięć, lękliwość, bladość twarzy i ust.

Niedobór yin Serca

Niedobór yin Serca może powodować palpitacje serca, bezsenność, lękliwość, słabą pamięć, uczucie niepokoju emocjonalnego, zaczerwienienie twarzy, uderzenia gorąca wieczorem, nocne poty, suchość w ustach i gardle, a także ciepło dłoni i stóp. Ten wzorzec jest częsty przy menopauzie.

Ogień Serca

Ogień Serca wywołuje palpitacje, pragnienie, wrzody na języku, uczucie podniecenia lub niepokoju, uderzenia gorąca, bezsenność, zaczerwienienie twarzy oraz gorzki smak w ustach.

Wzorce narządu Płuc

Płuca można leczyć akupunkturą, aby rozwiązać problem przeziębień i grypy, leczyć astmę, zapalenie oskrzeli i wszelkie dolegliwości związane z płucami. Mocne płuca zapewniają zdrowy poziom energii.

Niedobór qi Płuc

Niedobór qi Płuc oznacza, że funkcjonowanie płuc jest słabe, co może powodować krótki oddech, kaszel, słaby głos i niechęć do mówienia. Może to być również skutkiem ubocznym przeziębienia lub grypy. Kaszel podczas przeziębienia osłabia płuca, co może przerodzić się w przewlekły kaszel. Niektórzy ludzie nigdy w pełni nie zdrowieją z przeziębienia, grypy albo zapalenia oskrzeli. Płuca pozostają słabe. Zioła, takie jak cordyceps, wzmacniają energię płuc i pomagają przywrócić ich zdrowe funkcjonowanie.

Ogień flegmy blokujący płuca

Nadmiar śluzu w płucach może powodować suchy kaszel przypominający szczekanie psa, obfitą ilość żółtego śluzu, krótki oddech, astmę i uczucie zapchanej klatki piersiowej, co w niektórych przypadkach łączy się z zapaleniem oskrzeli. Typ kaszlu powie ci, co go powoduje. Lekki kaszel to skutek słabych płuc, głęboki, suchy kaszel występuje wtedy, kiedy w płucach jest za dużo śluzu i pojawia się stan zapalny.

Świszczenie to częsty objaw ognia flegmy w płucach. Płuca można wzmocnić za pomocą ziół, takich jak grzyby reishi i cordyceps. Czerwony grzyb reishi to również tonik na długowieczność.

Zawsze traktuj poważnie świszczenie, ponieważ może ono wskazywać na infekcję bakteryjną płuc, którą natychmiast należy zacząć leczyć. Po skonsultowaniu się z lekarzem, w przypadku świszczenia pomóc może akupunkturzysta. Żołądek 40 nazywany jest Punktem Flegmy i pomaga rozpuścić śluz, a Płuco 5 usuwa ciepło, czyli stan zapalny w płucach. Istnieją również preparaty ziołowe, które pomagają rozpuścić śluz, wzmocnić płuca i zatrzymać świszczenie.

Zioła, takie jak brodziuszka wiechowata, używane są w chińskiej medycynie do leczenia infekcji bakteryjnych. Preparat ziołowy, zwany Chuan Xin Lian, który jest bardzo skuteczny w takich przypadkach. Chińskie zioła należy przyjmować bardzo często, czasami co dwie, trzy godziny, ale z mojego doświadczenia wynika, że dzięki temu infekcji można się pozbyć w ciągu kilku dni. Myślę, że z czasem staną się one bardziej popularne, ponieważ nadużywamy antybiotyków i pojawiło się wiele szczepów bakterii odpornych na leki. Zioła3 posiadają szerokie spektrum działania i zwykle nie wywołują skutków ubocznych. Zawsze jednak odsyłam pacjentów do lekarza, aby wyleczyli infekcje, ponieważ mogą one zagrażać życiu.

Wzorce narządu Wątroby

Teoria