Nieidealna insulinooporna. Wycisz emocje, uspokój umysł i schudnij bez wyrzeczeń ebook

Ogromne po­dzię­ko­wa­nia na­leżą sięmo­jemu wspa­nia­łemu mę­żowi,ro­dzi­com oraz eki­pie Psiego Pa­trolu.Bez Was ta książka by nie po­wstała!

Wstęp

In­su­li­no­opor­ność to stan, w któ­rym ko­mór... ale cze­kaj. Nie się­gnę­łaś po tę książkę, dla­tego że nie wiesz, czym jest in­su­li­no­opor­ność, prawda? Ty to do­sko­nale wiesz. Znasz de­fi­ni­cje, pod­stawy, za­sady diety. Wiesz, że po­win­naś zre­zy­gno­wać ze sło­dy­czy, jeść ra­zowe pie­czywo za­miast pszen­nego i wię­cej się ru­szać. Wiesz, ale z ja­kie­goś po­wodu po­przed­nie na­wyki za­wsze wra­cają jak bu­me­rang, a ty sta­jesz się co­raz bar­dziej wkur... znie­chę­cona.

Na­zy­wam się Be­ata Ossow­ska-Do­rosz, je­stem die­te­ty­kiem kli­nicz­nym i psy­cho­die­te­ty­kiem i do­sko­nale wiem, z ja­kiego po­wodu trudno jest ci wpro­wa­dzić te zmiany na stałe. W ciągu mo­jej po­nad 7-let­niej prak­tyki mia­łam oka­zję po­pro­wa­dzić już po­nad ty­siąc pa­cjen­tów, któ­rzy wal­czyli z in­su­li­no­opor­no­ścią i do­dat­ko­wymi ki­lo­gra­mami. Dasz wiarę, że więk­szość z nich po­peł­niała do­kład­nie te same błędy?! Błędy, które już na sa­mym star­cie spra­wiają, że szanse na suk­ces ma­leją do zera.

Na­pi­sa­łam tę książkę, że­byś ty nie mu­siała już tych błę­dów po­peł­niać. Jest ona po­dzie­lona na 3 czę­ści. Pierw­sza z nich to Ciało, że­byś zro­zu­miała, jak działa twoja in­su­li­no­oporna fi­zjo­lo­gia. Po prze­czy­ta­niu tej czę­ści, prze­sta­niesz ocze­ki­wać od swo­jego or­ga­ni­zmu rze­czy nie­moż­li­wych do speł­nie­nia, a za­czniesz sku­tecz­nie wy­ko­rzy­sty­wać jego nie­sa­mo­wite umie­jęt­no­ści do osią­ga­nia swo­ich ce­lów. Z czę­ści Ta­lerz do­wiesz się, że kilka ma­łych zmian po­trafi zro­bić ogromną róż­nicę. A na de­ser za­ser­wuję ci moją ulu­bioną część pt. Głowa. Do­wiesz się w niej, jak do tej pory sama rzu­ca­łaś so­bie kłody pod nogi, pod­czas zmiany na­wy­ków, i jak mo­żesz prze­stać w końcu to ro­bić. Przy­go­tuj kartkę i dłu­go­pis, bo do­sta­niesz do wy­ko­na­nia kilka prak­tycz­nych za­dań.

Imiona i dane pa­cjen­tów, któ­rych hi­sto­rie przed­sta­wiam w tej książce, zo­stały zmie­nione.

Mi­łej lek­tury!

Nie­siona na fali fit opty­mi­zmu, za­czy­nasz ko­lejne po­dej­ście do diety. Na­tu­ral­nie od po­nie­działku. Prze­cież tylko sza­leńcy za­czy­nają zmianę swo­jego ży­cia od środy. Przy­go­to­wu­jesz so­bie ka­napki na chrup­kim pie­czy­wie lub owsiankę (to nic, że jej nie lu­bisz, prze­cież tak trzeba) na śnia­da­nie, sa­łatkę na dru­gie śnia­da­nie, jabłko jako prze­ką­skę i gril­lo­waną pierś z kur­czaka na obiad. Na ko­la­cję rów­nież sta­rasz się zro­bić so­bie coś lek­kiego albo w ogóle z niej re­zy­gnu­jesz. Mimo że wie­lo­krot­nie już po­dej­mo­wa­łaś próby od­chu­dza­nia, je­steś pewna, że tym ra­zem ci się uda. W końcu je­steś mak­sy­mal­nie zmo­ty­wo­wana. La­tem idziesz na we­sele i chcesz, żeby wszyst­kim opa­dły ko­pary na twój wi­dok.

Mija jed­nak kilka dni, cza­sami ty­go­dni i za­czy­nasz czuć się co­raz go­rzej. Głód daje o so­bie znać, je­steś roz­draż­niona, trud­niej ci się sku­pić. Do tego twoja ro­dzina za nic ma twoje sta­ra­nia. Gdzie­kol­wiek spoj­rzysz, każdy je coś smacz­nego. Jakby jesz­cze tego było mało, twój te­le­fon wła­śnie wy­słał ci po­wia­do­mie­nie o pro­mo­cji w po­bli­skiej piz­ze­rii. Je­steś wście­kła, głodna i masz już na­prawdę dość. Do­bra, dziś so­bie od­pusz­czę – my­ślisz. Nic się prze­cież nie sta­nie. Jed­nak się stało. W na­stęp­nych dniach twoje na­wyki stają się co­raz gor­sze, aż w końcu, na­wet sama nie wiesz kiedy, wra­casz do po­przed­niego stylu ży­cia. Twoja waga też wraca do punktu wyj­ścia albo, co gor­sza, jest wyż­sza, niż była, za­nim za­czę­łaś próbę zmiany na­wy­ków. Po­wiedz mi, co do tej pory my­śla­łaś po ta­kiej nie­uda­nej pró­bie przej­ścia na dietę?

Niech zgadnę, nie ob­wi­ni­łaś o to swo­jej fi­zjo­lo­gii, prawda? Dla­tego wła­śnie tę książkę za­czy­nam od czę­ści Ciało. Im le­piej zro­zu­miesz swoją fi­zjo­lo­gię, tym ła­twiej ci bę­dzie nie po­peł­niać stale tych sa­mych błę­dów.

Za­sady człon­ko­stwa w klu­bie in­su­li­no­opor­nych

In­su­li­no­opor­ność po­ja­wia się po­woli. Za­czyna się od sub­tel­nych zmian w sa­mo­po­czu­ciu. Naj­częst­sze ob­jawy to po­gor­sze­nie kon­cen­tra­cji, roz­draż­nie­nie, zwięk­szona sen­ność i ochota na sło­dy­cze, zwięk­szony ape­tyt, roz­re­gu­lo­wany cykl mie­siącz­kowy, cen­tralna ku­mu­la­cja tkanki tłusz­czo­wej, wzrost masy ciała czy po­gor­szona kon­dy­cja skóry i wło­sów. Bar­dzo czę­sto po­cząt­kowe ob­jawy są przez nas igno­ro­wane. Tłu­ma­czysz so­bie, że prze­cież każdy cza­sami czuje się zmę­czony. Jed­nak mie­siące albo na­wet lata złego sa­mo­po­czu­cia skła­niają cię do od­wie­dze­nia le­ka­rza, który zleca ci ozna­cze­nie po­ziomu glu­kozy i in­su­liny we krwi. Bingo! Za­gadka roz­wią­zana! Dia­gnoza: in­su­li­no­opor­ność. Szybko wpi­su­jesz ha­sło w Go­ogle i na­gle wszystko za­czyna się ukła­dać w ca­łość. To wszystko, co się działo z twoim or­ga­ni­zmem, to były sy­gnały ostrze­gaw­cze, że za­czyna się dziać coś nie­do­brego.

In­su­li­no­opor­ność nie jest za­kla­sy­fi­ko­wana jako cho­roba, ale po­trafi zro­bić nie­zły za­męt w or­ga­ni­zmie. Jed­nym z pod­sta­wo­wych ba­dań dia­gno­stycz­nych, słu­żą­cych do jej roz­po­zna­nia, jest wskaź­nik HOMA-IR, ba­zu­jący na pro­por­cji glu­kozy do in­su­liny na czczo. Wskaź­nik ten można ob­li­czyć za po­mocą wzoru:

Mo­żesz do tego wy­ko­rzy­stać ogól­no­do­stępne kal­ku­la­tory on­line. Au­to­rzy pol­skich pu­bli­ka­cji skła­niają się do dia­gno­zo­wa­nia in­su­li­no­opor­no­ści przy wy­niku HOMA-IR po­wy­żej 2,5, acz­kol­wiek nie­któ­rzy za­gra­niczni au­to­rzy uznają, że le­piej ob­ni­żyć ten próg do war­to­ści HOMA-IR po­wy­żej 2.

Samo ba­da­nie in­su­liny i glu­kozy na czczo bywa wy­star­cza­jące do stwier­dze­nia in­su­li­no­opor­no­ści. Jed­nakże dla uzy­ska­nia peł­nego ob­razu funk­cjo­no­wa­nia go­spo­darki wę­glo­wo­da­no­wej, warto wy­ko­nać ba­da­nie krzy­wej glu­ko­zowo-in­su­li­no­wej. Po­ka­zuje ono, jak in­su­lina za­cho­wuje się po otrzy­ma­niu bodźca w po­staci glu­kozy. Ba­da­nie krzy­wej glu­ko­zowo-in­su­li­no­wej po­lega na wy­pi­ciu 75 g roz­tworu glu­kozy i ozna­cze­niu jed­no­cze­śnie po­ziomu glu­kozy i in­su­liny we krwi na czczo, w 60. i 120. mi­nu­cie. Ważne jest, aby w cza­sie trwa­nia tego te­stu od­po­czy­wać! Ak­tyw­ność za­równo fi­zyczna, jak i umy­słowa bę­dzie zu­ży­wała glu­kozę i może za­fał­szo­wać wy­niki te­stu. Na­leży rów­nież pa­mię­tać, że nie ma naj­mniej­szego sensu ozna­cza­nie in­su­liny w ciąży, po­nie­waż wtedy jej po­ziom jest na­tu­ral­nie pod­wyż­szony. W związku z tym, że in­su­li­no­opor­ność nie jest za­kla­sy­fi­ko­wana jako cho­roba, obec­nie pra­wi­dłowe war­to­ści in­su­liny pod­czas ba­da­nia krzy­wej in­su­li­no­wej są umowne i mogą być róż­nie in­ter­pre­to­wane przez spe­cja­li­stów. W tej chwili bra­kuje ofi­cjal­nych wy­tycz­nych pol­skich to­wa­rzystw. W jed­nym z opra­co­wań pol­skich na­ukow­ców zo­stała za­pro­po­no­wana na­stę­pu­jąca in­ter­pre­ta­cja punk­tów od­cię­cia, po­zwa­la­jąca na zdia­gno­zo­wa­nie in­su­li­no­opor­no­ści:

Inną pro­po­zy­cję przy­ję­cia pra­wi­dło­wych punk­tów od­cię­cia krzy­wej glu­ko­zowo-in­su­li­no­wej na pod­sta­wie do­świad­cze­nia eks­per­tów i za­gra­nicz­nych prze­sła­nek pro­po­nuje fun­da­cja In­su­li­no­opor­ność. We­dług niej pra­wi­dłowe war­to­ści in­su­liny to:

Sama wi­dzisz, że trudno jest jed­no­znacz­nie zdia­gno­zo­wać in­su­li­no­opor­ność na pod­sta­wie wy­niku ba­da­nia krzy­wej glu­ko­zowo-in­su­li­no­wej. Bra­kuje ofi­cjal­nych pol­skich wy­tycz­nych, na któ­rych po­winny opie­rać się dal­sze re­ko­men­da­cje. Mam jed­nak na­dzieję, że ta­kie wy­tyczne się po­ja­wią i będę mo­gła w dru­gim wy­da­niu tej książki na­pi­sać: MAMY TO! Pa­mię­taj, że osta­teczną dia­gnozę in­su­li­no­opor­no­ści sta­wia le­karz, naj­czę­ściej jest to dia­be­to­log lub en­do­kry­no­log, który uwzględ­nia za­równo wy­niki ba­dań, jak i zgła­szane do­le­gli­wo­ści.