Legion ebook

Strona tytułowa

Gera­int Jones

LEGION

Prze­ło­żył

Miro­sław P. Jabłoń­ski

Polecamy

Tego autora pole­camy rów­nież:

KRWAWY LAS

OBLĘ­ŻE­NIE

Dedykacja

Bry­tyj­skiej Legii Kró­lew­skiej

Prolog

Pano­nia, AD 1

Przy­glą­da­łem się śmierci przy­ja­ciela.

Osu­nął się na skalną płytę, czer­woną od jego krwi. Prawą ręką przy­trzy­my­wał roz­dartą kol­czugę i roz­pła­tany brzuch, lewa zwi­sała bez­sil­nie u boku. Kiedy zaci­skał ranę od włóczni, spo­mię­dzy jego pal­ców o znisz­czo­nej skó­rze sączyła się ciemna ciecz.

Chcia­łem go roz­ba­wić, zanim nas opu­ści.

– Gów­nia­nie ci idzie umie­ra­nie, Bru­tu­sie.

– Odpieprz się. – To miało być wark­nię­cie, ale jego szare oczy się uśmie­chały.

Kry­li­śmy się we dwóch mię­dzy ska­łami jało­wego wąwozu o spa­lo­nych zbo­czach. Noz­drza draż­nił nam smród dymu, krwi i gówna – nie­opo­dal pło­nęła mała wio­ska. Wno­sząc z prze­cią­głych krzy­ków, mój przy­ja­ciel nie był jedy­nym, któ­rego ciało posma­ko­wało żelaza.

– Robisz to pierw­szy raz? – Pró­bo­wa­łem zażar­to­wać, pra­gnąc z całych sił oka­zać obo­jęt­ność wobec wła­snej roz­pa­czy i jego poża­ło­wa­nia god­nego stanu. Strasz­li­wie pra­gnąc być wojow­ni­kiem, jakim nauczył mnie być.

Wete­ran się skrzy­wił, zamiast obda­rzyć mnie swoim zwy­cza­jo­wym wspa­nia­łym uśmie­chem.

– O mnie się nie martw. Dam sobie radę.

Nie spo­dzie­wa­łem się, żeby Bru­tus powie­dział coś innego. Odsłu­żyw­szy w legio­nach pięt­na­ście lat, był kimś wię­cej niż tylko dowódcą mojej dru­żyny. Był mi przy­ja­cie­lem, nauczy­cie­lem i ojcem – albo przy­naj­mniej kimś naj­bliż­szym ojcu, jakiego kie­dy­kol­wiek mia­łem.

– Prze­pra­szam. – Było mi przy­kro, bo moja żoł­nier­ska maska się ześli­zgi­wała i drżały mi ręce. Byłem prze­ra­żony.

Zauwa­żył to i zbył wzru­sze­niem ramion, jakby kwe­stia jego życia lub śmierci była czymś pobocz­nym, a całą uwagę poświę­cał mło­demu żoł­nie­rzowi pod jego dowódz­twem.

– Ura­to­wa­łeś mi życie.

Pokrę­ci­łem głową.

– Umie­rasz.

– Nie dzielmy włosa na czworo – wysa­pał i jego słowa wywo­łały śmiech nas obu. Krótka chwila buntu prze­ciwko absur­dal­no­ści tego wszyst­kiego, zanim sro­żący się, czer­wony ból ponow­nie skrę­cił trze­wia mojego przy­ja­ciela, który prze­klął po imie­niu wszyst­kich zna­nych sobie bogów. – Spier­da­laj stąd, zanim mnie znowu roz­śmie­szysz. – Skrzy­wił się. – Idź i sprawdź, co z innymi.

– Nie powi­nie­nem cię opusz­czać.

– Na­dal jestem dowódcą two­jej dru­żyny, chłop­cze. Rób, co mówię.

Wytrzy­ma­łem jego kamienne spoj­rze­nie. Chcia­łem się sprze­ci­wić. I nie­mal tak zro­bi­łem, kiedy wyszcze­rzył się i powie­dział:

– Nie umrę bez poże­gna­nia.

Bez sensu było obie­cać coś takiego, a jed­nak mu uwie­rzy­łem. Wsta­łem i odwró­ci­łem się. Spo­strze­głem grupkę żoł­nie­rzy. Dwaj byli mło­dzi, o oczach sze­roko otwar­tych z powodu szoku, ale pozo­stali byli godni zaufa­nia i wie­dzia­łem, że dopil­nują mak­sy­mal­nej wygody naszego wete­rana. Wynu­rzy­łem się spo­śród ostrych gła­zów, pomię­dzy które wcią­gną­łem go dla bez­pie­czeń­stwa, i zsze­dłem na dno wąwozu, kie­ro­wany ku poło­wie mojej cen­tu­rii sykiem i trzesz­cze­niem pło­ną­cych gwał­tow­nie strzech gór­skiej osady. Kilka chat stało na razie nie­tknię­tych, ale byłem pewny, że i one zamie­nią się w popiół, zanim stąd odej­dziemy. Naj­pierw znie­sie się do nich trupy tubyl­ców; widzia­łem, że legio­ni­ści już dźwi­gają krwa­wiące ciała wro­gów na miej­sce ich ostat­niego spo­czynku.

Wro­go­wie. To był bar­dzo nacią­gany ter­min, wie­dzia­łem o tym. Ludzie, któ­rych zabi­li­śmy tego dnia, nie byli niczym wię­cej, jak zło­dzie­jami i roz­bój­ni­kami, ale sprze­ci­wili się wła­dzy Rzymu i dla­tego zgi­nęli. Nie­któ­rzy nawet od mojego mie­cza. Stali się moimi pierw­szymi ofia­rami. Byłem zabójcą, poją­łem to teraz. Tego poranka byłem po pro­stu…

Sobą.

Potar­łem oczy. Jakim cudem sytu­acja zmie­niła się tak szybko, w zale­d­wie kilka godzin? Dzień zaczął się spo­koj­nie, od peł­znię­cia poma­rań­czo­wego świa­tła malu­ją­cego szczyty gór z takim dosto­jeń­stwem, że nikt się nie odzy­wał, kiedy goto­wa­li­śmy się do wymar­szu. Ranek, który nastą­pił po tym natu­ral­nym prze­py­chu, był chłodny, przy­naj­mniej w porów­na­niu z przy­tła­cza­ją­cym upa­łem gór w lecie, i nic nie zapo­wia­dało, że nad­cho­dzące godziny będą świad­kami krwi, fla­ków, gówna i krzy­ków. Potem jed­nak, kiedy zarzu­ci­li­śmy ekwi­pu­nek na ramiona i powle­kli­śmy się kamie­ni­stymi zbo­czami, nasza dru­żyna natknęła się na pozor­nie opusz­czone obo­zo­wi­sko roz­bój­ni­ków dzia­ła­ją­cych w oko­licy. Oczy­wi­ście szu­ka­li­śmy ich, ale w końcu zawsze tro­pi­li­śmy prze­stęp­ców, lecz ni­gdy ich nie znaj­do­wa­li­śmy. To była ich ojczy­zna. Ich góry. Wyła­niali się z jarów i zni­kali w nich jak duchy, a my, pocąc się, poru­sza­li­śmy się w prze­smy­kach z wdzię­kiem słoni. Samo zna­le­zie­nie nie­daw­nego obo­zo­wi­ska sta­no­wiło powód do świę­to­wa­nia i nikt z nas nie przy­pusz­czał, że górale znaj­dują się w odle­gło­ści kilku kilo­me­trów od naszego małego oddziału patro­lo­wego w sile czter­dzie­stu ludzi, nie mówiąc już o tym, że są na dłu­gość włóczni.

To się zmie­niło, kiedy Bru­tus popro­wa­dził naszą ośmio­oso­bową dru­żynę na poszu­ki­wa­nie wody. Kto wie, dla­czego zbójcy zde­cy­do­wali się tego dnia sta­wić opór? Może po pro­stu zmę­czyło ich ucie­ka­nie; może tak bar­dzo znie­na­wi­dzili widok naszych zbroi, że już dłu­żej nie mogli utrzy­mać mie­czy w pochwach. Bez względu na powód, napa­dli na nas z włócz­niami i mie­czami, a ich zacie­kłość była tak nie­spo­dzie­wana, że przez chwilę się zda­wało, że możemy ulec zasko­cze­niu i gwał­tow­no­ści ich dzia­ła­nia.

Oca­lił nas jeden czło­wiek.

Zare­ago­wał z taką siłą i bru­tal­no­ścią, że nie­mal sam odparł pierw­szy atak wroga. Gdy reszta stała, spa­ni­ko­wana i z wiel­kimi oczami, tego żoł­nie­rza momen­tal­nie ogar­nęła żądza zabi­ja­nia i masa­kro­wa­nia, czemu się oddał z tak bra­wu­ro­wym lek­ce­wa­że­niem legio­no­wych zasad szer­mierki, że gwał­tow­nym cio­sem mie­cza pozba­wił jed­nego ban­dytę głowy. W obli­czu tego bojo­wego szału prze­ciw­nicy kom­plet­nie stra­cili ducha walki i ucie­kli, ale nasze oszczepy spa­dły na ich odsło­nięte grzbiety, jakby byli zwie­rzyną łowną, i teraz w roz­rzu­co­nych żało­śnie zwło­kach napast­ni­ków i w ich krwi roiło się robac­two. Przy­glą­da­jąc się skut­kom rzezi, myśla­łem o okrut­nym czło­wieku, który odwró­cił los potyczki. O czło­wieku, który rado­śnie przy­jął moż­li­wość zabi­ja­nia. O czło­wieku, który uciekł do legio­nów w poszu­ki­wa­niu obiet­nicy takiej bru­tal­nej śmierci.

Roz­my­śla­łem o sobie.

Z bole­snej zadumy wyrwał mnie dotyk dłoni na ramie­niu, cięż­kiej jak niedź­wie­dzia łapa. Odwró­ci­łem się i spoj­rza­łem na Vara, star­szego ode mnie towa­rzy­sza, o twa­rzy i rysach tak ostrych i posęp­nych jak teren, na któ­rym wal­czy­li­śmy tego dnia.

– Chodź ze mną.

Podą­ży­łem za nim. Zapro­wa­dził mnie do legio­ni­sty leżą­cego na ple­cach i roze­bra­nego z kol­czugi. Dwaj żoł­nie­rze ofe­ro­wali ran­nemu wodę i pocie­sze­nie. Jed­nym był Pri­scus, życz­liwy wete­ran mający za sobą tyle samo lat służby co Bru­tus. Drugi, Okta­wiusz, był przy­stoj­nym mło­dzień­cem, który odbył szko­le­nie woj­skowe wraz ze mną. Popa­trzy­łem na niego i prze­ko­na­łem się, że nie jestem jedy­nym, któ­remu drżą ręce.

Skie­ro­wa­łem spoj­rze­nie na leżą­cego mię­dzy nimi legio­ni­stę. Był to Fano, młody żoł­nierz z naszej dru­żyny. Dostał włócz­nią na początku star­cia. Jego skóra miała wosko­waty połysk i barwę suchego popiołu. Bli­żej mu było do świata umar­łych niż do naszego. Wie­dzia­łem w tam­tej chwili, że umrze daleko od przy­brzeż­nego ital­skiego mia­sta, od któ­rego wziął imię. Mia­sta, o któ­rym mówił z miło­ścią i dumą. Ni­gdy wię­cej nie zoba­czy morza. Nie ujrzy swo­jej matki. Powie­dział mi, że pła­kała, kiedy się zacią­gnął. Jak roz­pacz­li­wie będzie szlo­chała teraz?

– Pomy­śla­łem, że będziesz chciał się poże­gnać – powie­dział Pri­scus, zawsze roz­tropny.

– Żegnaj, Fano. – Tylko tyle. Co wię­cej mogłem powie­dzieć?

Pri­scus spoj­rzał na Vara, po czym ski­nął na Okta­wiu­sza i na mnie.

– Weź tych dwóch i znie­ście resztę ciał do chat.

Ode­szli­śmy. Varo wyczuł, że drę­czy mnie pyta­nie.

– Dla­czego nie zaj­rzy do Bru­tusa? – zapy­ta­łem.

Varo nie odpo­wie­dział. Zamiast tego wska­zał gestem mło­dego roz­bój­nika leżą­cego w kałuży ciem­nej krwi. Z brzu­cha trupa wyle­wały się kiszki. Oczy były otwarte, wpa­trzone w puste błę­kitne niebo.

– Twój, nie? – zapy­tał.

Ow­szem. Mój miecz prze­szył go na wylot. Przy­po­mnia­łem sobie teraz dozna­nie oporu na ostrzu, żar krwi tego czło­wieka na dłoni i jego zdła­wiony oddech na mojej twa­rzy.

– Pierw­szy?

Ski­ną­łem głową.

– Potem jesz­cze dwóch.

Wiel­ko­lud uśmiech­nął się i pokle­pał mnie po ramie­niu.

– Gdyby czło­wiek nie zabił nikogo przed zacią­gnię­ciem się, to skąd by wie­dział, że to polubi? – Wyró­sł­szy na wiel­kiego chło­paka w wiel­kim mie­ście, Varo wcze­śnie poznał prze­moc.

Nie odpo­wie­dzia­łem, tylko spoj­rza­łem na pozba­wione życia ciało u moich stóp. Podo­bało mi się zabi­cie go? Z pew­no­ścią nie wzbu­dziło mojej odrazy. Patrze­nie na trupa nie wywo­ły­wało we mnie żad­nych emo­cji, dobrych ani złych. Byłem po pro­stu odrę­twiały. Gdy zabi­ja­łem, ist­niały we mnie jedy­nie wście­kłość i pra­gnie­nie ochro­nie­nia Bru­tusa.

– Wleź­li­śmy w zasadzkę. – Okta­wiusz wzru­szył ramio­nami, patrząc na strome zbo­cza wzgórz i ska­li­ste ostańce, które drwiły z naszej wyćwi­czo­nej tak­tyki. – Mamy szczę­ście, że wszy­scy nie skoń­czy­li­śmy jak Fano.

– To dla­tego, że to była banda zwy­kłych prze­stęp­ców – zadrwił Varo, chwy­ta­jąc moją ofiarę za włosy i cią­gnąc ją w stronę chaty; ślad na pyli­stym pod­łożu zabar­wiła czer­wień. – Nie wojow­nicy. Tylko zło­dzieje. To była knaj­piana burda na zbo­czu góry, chło­paki. Bez zna­cze­nia.

Zna­czyła coś dla Fana.

– Nie żyje – powie­dział nam póź­niej Pri­scus, kiedy już umie­ści­li­śmy ostat­nie zwłoki Panoń­czy­ków w cha­łu­pach i je pod­pa­li­li­śmy.

– Co z Bru­tu­sem? – zapy­ta­łem.

Pri­scus nie odpo­wie­dział. Varo oparł dłoń na moim ramie­niu.

– Dobrze się dzi­siaj spi­sa­łeś – pochwa­lił mnie.

– Co z Bru­tu­sem?

Wete­rani spoj­rzeli na mnie wzro­kiem wyra­ża­ją­cym cier­pli­wość.

– Dobrze się spi­sa­łeś, Corvu­sie – stwier­dził Pri­scus. – Chodź obmyć się z tej krwi.

I odpro­wa­dził mnie z dala od dymu, gówna i tru­pów. Odpro­wa­dził mnie od miej­sca, w któ­rym pierw­szy raz zabi­łem. W któ­rym pierw­szy raz stra­ci­łem towa­rzy­sza. W któ­rym pierw­szy raz wal­czy­łem jak pies w ziem­nym dole.

Gdy­bym wie­dział, czym sta­nie się moje życie, poło­żył­bym się i został z mar­twymi.

CZĘŚĆ PIERWSZA

1

Pięć lat póź­niej

Krążyły pogło­ski o woj­nie.

To były plotki roz­po­wia­dane zdu­szo­nym gło­sem przez kup­ców, roz­sie­wane przez kurwy i prze­ka­zy­wane szep­tem przez nie­wol­ni­ków.

To były ostrożne nowiny, uci­szane przez ofi­ce­rów, demen­to­wane przez urzęd­ni­ków i sma­ko­wane przez żoł­nie­rzy.

Sma­ko­wane przez nas, gdyż mówiły o walce.

– Musimy to uczcić – oświad­czył Varo, a beł­ko­tliwa wymowa wska­zy­wała, że wiel­ko­lud zaczął świę­to­wać już wiele godzin temu.

– Nie sprze­ci­wiam się. – Pri­scus wzru­szył ramio­nami. – Okta­wiu­szu?

– Jestem za. Nie zabie­rzemy tego ze sobą, prawda? Jeśli mam zgi­nąć, to chcę zosta­wić po sobie jakieś bogate dziwki. Co powiesz, Corvu­sie?

Co powie­dzia­łem? Nie­zbyt wiele. Byłem znany ze swo­jego tem­pe­ra­mentu, nie z wymowy, a głowę mia­łem zajętą wojną. Nie chcia­łem pogło­sek, pra­gną­łem bitwy. Praw­dzi­wej bitwy z praw­dzi­wym wro­giem.

– Znowu ma to spoj­rze­nie. – Varo oskar­ży­ciel­sko wymie­rzył we mnie paluch. – Ponury drań.

– Zasta­na­wiam się – odpar­łem.

– Nad czym?

– Ile czasu zaj­mie wyko­pa­nie grobu na twoje tłu­ste dup­sko.

Towa­rzy­sze się roze­śmiali, a na moje usta wypełzł wątły uśmiech. Okta­wiusz go zauwa­żył i udał, że spada ze stołka.

– Widzie­li­ście to, chło­paki? Widzie­li­ście? Odro­binę sze­rzej, a oba­wiał­bym się, że roze­drze sobie gębę na pół.

– To pewna odmiana od mar­twie­nia się o roz­dar­cie two­jej dupy.

– Bogo­wie. – Pri­scus pokrę­cił głową. – Naprawdę jesteś w dobrym humo­rze. O co cho­dzi?

Wzru­szy­łem ramio­nami, jakby to było oczy­wi­ste. Jakby nie było lep­szego wyja­śnie­nia dla uśmie­chów, rechotu i ocze­ki­wa­nia jutra z pod­nie­ce­niem.

– Wojna – odpo­wie­dzia­łem im. – Nasza wojna.

Wkro­czy­li­śmy do mia­sta – wypięte piersi, pod­nie­sione głosy. Byli­śmy pew­nymi sie­bie dra­niami, żoł­nie­rzami w roz­kwi­cie sił. W ciągu trzech lat od chwili, gdy pierw­szy raz zabi­łem, moi przy­ja­ciele i ja osią­gnę­li­śmy nowe sta­no­wi­ska, ale ni­gdy się nie roz­dzie­li­li­śmy. Każdy z nas dowo­dził dru­żyną w dru­giej cen­tu­rii dru­giej kohorty Ósmego legionu, co w roz­mo­wach z wta­jem­ni­czo­nymi – żoł­nie­rzami i ludźmi z tabo­rów – skra­ca­li­śmy do frazy: druga dru­giej Ósmego. Cen­tu­ria, licząca osiem­dzie­się­ciu żoł­nie­rzy, była naszą rodziną, kohorta wio­ską, a legion ple­mie­niem. Pri­scus, Varo i Okta­wiusz byli moimi braćmi, razem two­rzy­li­śmy zwartą grupę. Nie bez dumy: wie­dzie­li­śmy, że jeste­śmy dobrymi żoł­nie­rzami. Oka­zja uczest­ni­cze­nia w woj­nie omi­nęła nas wszyst­kich, z wyjąt­kiem naj­star­szego Pri­scusa, ale dowódcy nam ufali, a legio­nowa brać sza­no­wała. Kiedy doj­dzie do bitwy – co wyda­wało się bli­skie – wie­dzie­li­śmy, że inni żoł­nie­rze będą się na nas oglą­dali, gdy przyj­dzie do utrzy­ma­nia szyku albo popro­wa­dze­nia ataku.

– To Tybe­riusz będzie dowo­dził armią – powie­dział Pri­scus, kiedy ze zmru­żo­nymi oczami wędro­wa­li­śmy uli­cami mia­sta, któ­rego białe mury odbi­jały sło­neczne pro­mie­nie.

Jak wiele innych w cesar­stwie, wyro­sło ono obok fortu, mają­cego pomie­ścić legion i poło­żo­nego stra­te­gicz­nie dla naj­efek­tyw­niej­szego wspie­ra­nia wpro­wa­dza­nia rzym­skiego prawa i porządku w nowej pro­win­cji. Pano­nia była świeżą zdo­by­czą cesar­stwa, a Pri­scus wal­czył jako mało­letni żoł­nierz w ostat­nich mie­sią­cach kam­pa­nii, pod­czas któ­rej ją zajęto. Kocha­li­śmy go za to i podzi­wia­li­śmy.

– Jest wspa­nia­łym dowódcą – cią­gnął Pri­scus, uwa­ża­jąc, żeby nie wdep­nąć w koń­skie gówno na grun­to­wej ulicy.

– Co go wyróż­nia? – zapy­tał Okta­wiusz, wio­dąc wzro­kiem za młodą nie­wol­nicą, która szła obok swo­jego pana.

– Cóż, po pierw­sze, kocha nas – zadu­mał się star­szy męż­czy­zna. – Nie jest podobny innym patry­cju­szom. Masze­ruje i jeź­dzi konno wraz ze swo­imi ludźmi. Jada z nimi przy jed­nym stole.

– Nie obcho­dzi mnie, gdzie je – wtrą­cił się Varo. – Co do mnie, może uczto­wać ze szczu­rami w latry­nie, byle tylko zwy­cię­żał.

– Tak robi – zapew­nił Pri­scus z prze­ko­na­niem czło­wieka, który widział te wik­to­rie na wła­sne oczy.

Oso­bi­ście nie­wiele wie­dzia­łem o Tybe­riu­szu ani o niego dba­łem. Wie­dzia­łem jedy­nie, że spraw­dził się w walce, że począt­kowo był pasier­bem cesa­rza Okta­wiana Augu­sta, ale kilka lat temu został usy­no­wiony, żeby zapew­nić Augu­stowi pra­wo­wi­tych następ­ców. Ludzie tacy jak Pri­scus, któ­rzy pod nim słu­żyli i w związku z tym czuli więzi męstwa, zda­wali się z pew­nym zain­te­re­so­wa­niem śle­dzić jego karierę, któ­rej frag­menty z wolna i zde­cy­do­wa­nie prze­są­czały się z Rzymu kana­łami zarówno ofi­cjal­nymi, jak i nieofi­cjal­nymi. Jed­nak dla więk­szo­ści żoł­nie­rzy naj­więk­szym zmar­twie­niem w czas pokoju było nie to, kto nimi rzą­dzi, tylko żeby im pła­cono. Jeśli skrzy­nie z żoł­dem przy­by­wały na czas i były pełne, mało nas obcho­dziło, czyje obli­cze jest wybite na mone­tach.

– Dzi­siaj sta­wiasz – zwró­ci­łem się do Okta­wiu­sza, snu­jąc w gło­wie takie myśli. – Wisisz mi za poprzed­nią noc.

Na jego przy­stoj­nej twa­rzy poja­wił się gry­mas.

– Nie pamię­tam.

– Wła­śnie. Byłeś nawa­lony i roz­le­wa­łeś wino. Musia­łem kupo­wać chyba trzy kubki na każdy jeden, który zdo­ła­łeś donieść do ust.

Pri­scus i Varo roze­śmiali się na to wspo­mnie­nie, a Okta­wiusz wzru­szył ramio­nami, uzna­jąc swoją praw­do­po­dobną winę.

– Nie ma jak w domu – powie­dział potem Varo z uśmie­chem, gdy dostrzegł wino­rośl zdo­biącą gospodę „Pod Czarną Owcą”, ulu­bioną karczmę naszego brac­twa i więk­szo­ści kohorty.

– Cześć, chło­paki – powi­tał nas wete­ran przy drzwiach. – Sły­sze­li­ście nowiny?

Varo uniósł wiel­kie ręce w geście pro­te­stu.

– Mówi­łem to już two­jej żonie: nie jest moje.

Stary wia­rus się roze­śmiał, a odór wina w jego odde­chu ude­rzył mnie w twarz, tak że zmarsz­czy­łem nos.

– Nie to, kuta­sie. Wie­ści o woj­nie! Przy­bywa Tybe­riusz i zamie­rza zebrać naj­więk­szą armię, jaką widziano w tym poko­le­niu!

Spoj­rza­łem na towa­rzy­szy. Wyobra­żam sobie, że to, co ujrzeli w moich oczach, było dro­bia­zgiem w porów­na­niu z tym, co ja zoba­czy­łem w ich spoj­rze­niach – nie­okieł­znane pod­nie­ce­nie, jak u dziecka na widok pierw­szej w życiu zabawki.

– Gdzie to sły­sza­łeś? – zapy­tał scep­tycz­nie Varo, świa­domy, jak bar­dzo żoł­nie­rze lubią wyol­brzy­miać liczby.

Wete­ran wska­zał kciu­kiem za sie­bie, w stronę gospody.

– Sie­dzi tam kilku kan­ce­li­stów ze sztabu legionu. Zdra­dzają tajem­nice za kubek wina.

– Dokąd wyru­szamy? – zapy­ta­łem szybko.

– Na pół­noc, za Dunaj! Kró­lowi Mar­bo­dowi należy się porządna rzym­ska łaź­nia!

Przy­glą­da­łem się twa­rzy Pri­scusa, gdy przy­swa­jał te wia­do­mo­ści. Pierw­szy raz, wśród ogól­nej rado­ści, ujrza­łem odro­binę waha­nia.

– Jest kró­lem Mar­ko­ma­nów – powie­dział w końcu. – To liczne ple­mię.

– Wła­śnie! – wybeł­ko­tał pijacko wete­ran. – Baw­cie się dobrze, chłopcy! Pod koniec lata będziemy albo bogaci, albo mar­twi!

– Wiem, kim ja będę. – Okta­wiusz się uśmiech­nął, prze­pchnąw­szy się do szynk­wasu i mach­nąw­szy na obe­rży­stę.

– Mógł­byś zna­leźć całą hordę króla Mar­bo­ja­koś­tam i na­dal być nam winien forsę, skąpy dra­niu. – Varo uśmiech­nął się iro­nicz­nie. – Co myślisz, Pri­scu­sie? Umil­kłeś.

– To liczne ple­mię – powtó­rzył stary żoł­nierz.

– Jak ci się zdaje, kogo mamy naje­chać? – Varo pokrę­cił głową, ziry­to­wany tym, że humor jego towa­rzy­sza przy­gasł. – Nie wzbo­ga­cimy się, rabu­jąc paru wie­śnia­ków, nie?

Pri­scus trzy­mał język za zębami; zamiast odpo­wie­dzieć, wziął kubek, który wycią­gnął do niego Okta­wiusz.

– A co z tobą? – zapy­tał mnie Varo. – Co o tym myślisz?

Nie odpo­wie­dzia­łem.

– No cóż, obaj jeste­ście zaje­bi­stą kom­pa­nią – par­sk­nął Varo, osu­sza­jąc swój kubek jed­nym hau­stem.

Jed­nak wiel­ko­lud błęd­nie wziął moją apa­tię za brak zain­te­re­so­wa­nia – nie obcho­dziło mnie, z kim wal­czymy, po pro­stu chcia­łem się bić. Ani razu od tam­tego dnia w górach nie wycią­gną­łem mie­cza z pochwy w innym celu, jak na potrzeby musz­try i tre­ningu, i tych kilka krót­kich chwil potyczki wspo­mi­na­łem z tęsk­notą zare­zer­wo­waną zwy­kle dla kocha­nek. Prawda była taka, że nie obcho­dziło mnie, czy wystę­puję prze­ciwko kró­lowi Mar­bo­dowi czy Tybe­riu­szowi. Chcia­łem tylko wal­czyć. Upusz­czać krwi. Zabi­jać. Zatra­cić się w takiej chwili. W jedy­nym momen­cie, kiedy fak­tycz­nie – praw­dzi­wie – zapo­mi­na­łem o powo­dzie, który przede wszyst­kim spro­wa­dził mnie do legio­nów.

– Hej! – usły­sza­łem okrzyk obe­rży­sty. – Hej, Corvu­sie! Nie wywo­łuj znowu dzi­siaj awan­tur. Ostrze­gam cię!

Byłem znany „Pod Czarną Owcą”, a wła­ści­ciel dostrzegł ponury nastrój, który zasnuł mi twarz jak całun. Wie­dział, co to zwia­stuje. Tak jak wie­dzieli moi przy­ja­ciele.

– Nie – popro­sił Pri­scus, ujmu­jąc mnie za ramię.

Ale było już za późno.

Pijany żoł­nierz zato­czył się na mnie, więc mia­łem pre­tekst.

W jed­nej chwili gospoda stała się miej­scem zadymy.

2

Gęste roje much zawi­ro­wały z brzę­cze­niem wokół mnie, kiedy w ścieku opa­dłem na kolana i sklą­łem swój los. Za wywo­ła­nie bójki w gospo­dzie uka­rano mnie służbą poza kolej­no­ścią i teraz moim zada­niem było odblo­ko­wa­nie rury bie­gną­cej od jed­nej z latryn kohorty. Usi­ło­wa­łem nie zwy­mio­to­wać, prze­bi­ja­jąc się przez zator, a trzy­mane przeze mnie narzę­dzie wycho­dziło pokryte gów­nem, które ochla­py­wało mi przed­ra­mię.

– Uro­dzi­łeś się do tego – usły­sza­łem głos za sobą.

Odwró­ci­łem się i stwier­dzi­łem, że patrzę na rzym­ski ideał.

Mar­cus.

Jeśli jest moż­liwe, żeby czło­wiek lśnił jaśniej od zbroi, to tak było w jego przy­padku. Grecy podzi­wia­liby go za dosko­nałą har­mo­nię ciała, a Spar­ta­nie za natu­ral­nie szla­chetną postawę. Mar­cus przy­po­mi­nał oży­wiony posąg Achil­lesa; byłem dotkli­wie tego świa­domy od czasu, gdy dora­sta­li­śmy razem jako chłopcy, i sta­no­wił obiekt zawi­ści lub pożą­da­nia wszyst­kich ludzi w mie­ście. Był dosko­nały pod każ­dym wzglę­dem.

Rzu­ci­łem w niego bryłką gówna.

Oczy­wi­ście uchy­lił się przed nią bez trudu. Ota­cza­jąca go aura była tak czy­sta, że wąt­pi­łem, by mój przy­ja­ciel musiał kie­dy­kol­wiek kuc­nąć i się wysrać, jak reszta nas, śmier­tel­ni­ków. Miał sta­no­wi­sko optio – był zastępcą dowódcy cen­tu­rii w szó­stej kohor­cie, w związku z czym czę­sto byli­śmy roz­dzie­leni, nawet jeśli na nie­wielką odle­głość i w obrę­bie obozu.

– Czego chcesz? – wark­ną­łem zamiast powi­ta­nia.

– Sły­sza­łem, że wdep­ną­łeś w gówno.

– Zabawny jesteś.

– A ty głupi. Kolejna burda?

Wzru­szy­łem ramio­nami, wycie­ra­jąc brudną rękę o zie­mię.

– On zaczął.

Mar­cus pokrę­cił głową, ale z czu­ło­ścią.

– Niech zgadnę. Wpadł na cie­bie.

– Szu­kał kło­po­tów.

– Cóż, i zna­lazł je, co?

Ow­szem. Zanim mnie dotknął, zapra­wi­łem go z byka. Mojej twa­rzy daleko było do nie­ska­zi­tel­nego piękna Mar­cu­so­wego obli­cza, a bli­zny na czole i krzywy nos opo­wia­dały histo­rię innych pija­tyk i bójek.

– Dla­czego to robisz, Corvu­sie? – zapy­tał Mar­cus, patrząc z brzegu wykopu. – Kie­dyś mógł­byś zostać cen­tu­rio­nem, gdy­byś nie był taki wrogi i agre­sywny.

– Jestem żoł­nie­rzem pie­choty – mruk­ną­łem, przy­glą­da­jąc się odcin­kowi rury, który na­dal musia­łem oczy­ścić. – Ocze­kuje się, że będę wrogi i agre­sywny.

– Nie dla swo­ich.

Miał rację, wie­dzia­łem, ale sto­pień i funk­cja ni­gdy nie były moimi ambi­cjami. Wstą­pi­łem do legio­nów tylko z jed­nego powodu. A skoro nie dawano mi wro­gów, z któ­rymi mógł­bym się bić, to zastę­po­wali ich żoł­nie­rze mojego cesar­stwa.

Nie jak Mar­cus. Opu­ścił nasze rodzinne mia­sto dwa lata przede mną, mając głowę pełną rojeń o wiel­ko­ści i chwale. Zamie­rzał posze­rzyć gra­nice Rzymu i rzu­cić bar­ba­rzyń­ców na kolana. Chciał nieść oświe­ce­nie ku ciem­nym zakąt­kom świata. Zamie­rzał budo­wać cesar­stwo, które prze­trwa tysiąc lat. Miał zamiar doko­nać tego wszyst­kiego i w trak­cie chciał mnie mieć u swo­jego boku.

– Z czego się śmie­jesz? – zapy­tał teraz.

Nie mogłem się powstrzy­mać, ale też nie mogłem wyja­wić przy­ja­cie­lowi powodu, ryzy­ku­jąc, że urażę jego ide­ali­styczne poglądy – całe to gór­no­lotne gada­nie, a oto mamy rze­czy­wi­stość: Mar­cus ni­gdy dotąd nie ubru­dził krwią mie­cza w bitwie, a ja mia­łem ręce po łok­cie w legio­no­wym gów­nie.

– Po pro­stu wspo­mi­na­łem stare, dobre czasy – odpar­łem.

A było co wspo­mi­nać. Czasy, kiedy bie­ga­li­śmy po wzgó­rzach. Nur­ko­wa­li­śmy w czy­stym, błę­kit­nym morzu. Bili­śmy się jeden za dru­giego, kła­ma­li­śmy jeden za dru­giego, kry­li­śmy jeden dru­giego. Uro­dzi­li­śmy się w róż­nych rodzi­nach, ale naszym prze­zna­cze­niem było zostać braćmi. Żaden dzień nie uka­zał tego bar­dziej praw­dzi­wie niż ten, kiedy ucie­kłem z domu do legio­nów.

– O co cho­dzi? – zapy­tał.

Mój uśmiech zgasł.

– O nic.

Nie dało się jed­nak okła­mać Mar­cusa. Momen­tal­nie ześli­zgnął się ze skarpy; jego nie­ska­zi­telne san­dały zagłę­biły się w nie­czy­sto­ściach z prze­peł­nio­nych koryt.

Uśmiech­nął się do mnie.

– Pomogę ci.

Jak mogłem nie odpo­wie­dzieć uśmie­chem?

– Zawsze razem w gów­nie – par­sk­ną­łem.

– Zawsze, bra­cie.

Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki

Tytuł ory­gi­nału: Legion

Copy­ri­ght © Gera­int Jones, 2020

All rights rese­rved

Copy­ri­ght © for the Polish e-book edi­tion by REBIS Publi­shing House Ltd., Poznań 2020

Infor­ma­cja o zabez­pie­cze­niach

W celu ochrony autor­skich praw mająt­ko­wych przed praw­nie nie­do­zwo­lo­nym utrwa­la­niem, zwie­lo­krot­nia­niem i roz­po­wszech­nia­niem każdy egzem­plarz książki został cyfrowo zabez­pie­czony. Usu­wa­nie lub zmiana zabez­pie­czeń sta­nowi naru­sze­nie prawa.

Redak­tor: Agnieszka Horzow­ska

Pro­jekt i opra­co­wa­nie gra­ficzne okładki: Zbi­gniew Miel­nik

Foto­gra­fia na okładce

© Nik Keevil/Arcan­gel

Wyda­nie II e-book (opra­co­wane na pod­sta­wie wyda­nia książ­ko­wego: Legion, wyd. I, Poznań 2020)

ISBN 978-83-8188-786-1

WYDAWCA

Dom Wydaw­ni­czy REBIS Sp. z o.o.

ul. Żmi­grodzka 41/49, 60-171 Poznań, Pol­ska

tel. +48 61 867 47 08, +48 61 867 81 40

e-mail: [email protected]

www.rebis.com.pl

Kon­wer­sję do wer­sji elek­tro­nicz­nej wyko­nano w sys­te­mie Zecer