Samotnia ebook i audiobook

NA­GRA­NIE 1

Ostat­nim wi­do­kiem, jaki w ży­ciu zo­ba­czy­łem i za­pa­mię­ta­łem, były szar­pane wia­trem ga­łę­zie gru­zło­wa­tej wierzby, która ro­śnie w na­szym ogro­dzie, przy­tu­lona do muru po­zo­sta­łego po daw­nych za­bu­do­wa­niach. Pod nią le­żała ła­cha brud­nego śniegu, resztki dzien­nego świa­tła z mo­zo­łem prze­dzie­rały się przez ciemny wał desz­czo­wych chmur. Chciał­bym pa­mię­tać coś in­nego: fio­le­towe od la­wendy pola Pro­wan­sji, la­zur wło­skiego mo­rza, twarz mo­jej żony – któ­rej­kol­wiek z żon. Ale mam wła­śnie ten już nie zi­mowy, a jesz­cze nie wio­senny kra­jo­braz, oło­wianą sza­rość mar­co­wego dnia, ozło­coną odro­biną słońca w kwa­śnym ko­lo­rze cy­tryny.

Wtedy, na sa­mym po­czątku mie­siąca, do­nie­sie­nia o co­vi­dzie wciąż były eg­zo­tyczną cie­ka­wostką z da­le­kiego kraju i chyba nikt nie wie­rzył, że wi­rus do­trze w końcu i do nas. Przy­naj­mniej nie wie­rzy­łem w to ja. Pierw­sze ude­rze­nie pan­de­mii prze­spa­łem w szpi­talu, a gdy od­zy­ska­łem przy­tom­ność, nad moją głową krą­żyły strzępy roz­mów po­dobne do zbłą­ka­nych pa­pie­ro­wych sa­mo­lo­ci­ków: za­mknięte szkoły, lock­down, ro­snąca liczba za­cho­ro­wań, lu­dzie w pa­nice wy­ku­pu­jący pa­pier to­a­le­towy.

Otu­ma­niony le­kami mózg za­re­ago­wał, pro­du­ku­jąc ob­razy ro­dem z The Wal­king Dead: oto bu­dzę się po dłu­giej cho­ro­bie w opu­sto­sza­łym szpi­talu, wy­cho­dzę na ulicę i staję oko w oko z hordą żąd­nych krwi zom­bie. Gdy rzu­ca­łem się na łóżku, wy­śli­zgu­jąc się z jed­nego kosz­maru i wśli­zgu­jąc w drugi, ktoś trzy­mał moją rękę; ko­bieca dłoń ła­god­nie, lecz sta­now­czo za­wra­cała mnie w stronę re­al­no­ści. Nie mia­łem po­ję­cia, do kogo na­leży, a jed­no­cze­śnie czu­łem, że głu­pio by­łoby za­py­tać. Matka? Dziew­czyna, może żona? Moja pa­mięć przy­po­mi­nała wi­ru­jący w blen­de­rze kok­tajl, wspo­mnie­nia wy­nu­rzały się na po­wierzch­nię i za­raz zni­kały, a ja nie po­tra­fi­łem po­skła­dać z nich ni­czego sen­sow­nego. Bę­dzie pa­dać, mówi mło­dziutka blon­dynka, do­ty­ka­jąc mo­jego ra­mie­nia; nie roz­po­znaję jej twa­rzy, choć wiem, że po­wi­nie­nem. Wa­ka­cje nad mo­rzem, dzień roz­da­nia świa­dectw ma­tu­ral­nych, stu­dencka im­preza z mnó­stwem piwa i zbyt gło­śną mu­zyką, ja na sce­nie, mó­wiący do zgro­ma­dzo­nej w pół­mroku pu­blicz­no­ści. W pew­nym mo­men­cie zdało mi się, że wresz­cie wszystko so­bie przy­po­mnia­łem: po­je­cha­łem na fe­rie zi­mowe do Białki Ta­trzań­skiej i mia­łem wy­pa­dek na nar­tach, nic po­waż­nego, po pro­stu przez parę ty­go­dni będę mu­siał no­sić gips. Omi­nie mnie kla­sówka z fi­zyki, po­my­śla­łem i chcia­łem już prze­ka­zać tę ra­do­sną wieść sie­dzą­cej przy łóżku matce, kiedy uświa­do­mi­łem so­bie, że gim­na­zja­li­ści rzadko by­wają na stu­denc­kich im­pre­zach i jesz­cze rza­dziej upra­wiają na biurku seks z bru­net­kami wy­glą­da­ją­cymi plus mi­nus na trzy­dzie­ści lat – bo to też wi­dzia­łem we wspo­mnie­niach. Od czasu do czasu głos w ciem­no­ści za­da­wał mi na­tar­czywe py­ta­nia: „Czy pan wie, jak pan się na­zywa? Czy pan wie, co się stało? Co pana boli?”. A ja, w za­leż­no­ści od bar­dzo wielu czyn­ni­ków, mil­cza­łem, beł­ko­ta­łem: „Spa­daj” albo sta­ra­łem się od­po­wia­dać. Mia­łem przy tym wra­że­nie, że zna­la­złem się na­gle w sy­tu­acji czło­wieka, który po­zba­wiony pra­wej ręki, lewą rzuca strzał­kami do tar­czy. Cza­sem uda­wało mi się tra­fić, czę­ściej nie. W końcu jed­nak zdo­ła­łem sfor­mu­ło­wać od­po­wie­dzi, któ­rymi mó­wiący do mnie bez­cie­le­sny głos zda­wał się w miarę usa­tys­fak­cjo­no­wany.

Na­zy­wam się Leon Ci­chy, nie­dawno skoń­czy­łem trzy­dzie­ści cztery lata. Mia­łem wy­pa­dek. Bo­lało mnie wszystko, a przede wszyst­kim pa­ni­ko­wa­łem, bo ni­czego nie wi­dzia­łem. Unio­słem rękę do oczu i do­tkną­łem cze­goś, co bez zdzi­wie­nia zi­den­ty­fi­ko­wa­łem jako opa­tru­nek.

– Kiedy zdej­mie­cie mi ban­daże? – za­py­ta­łem.

Bez­cie­le­sny mę­ski głos od­parł: „Wkrótce” to­nem, który nie­zu­peł­nie mi się spodo­bał, zaś ta­jem­ni­cza ko­bieta ści­snęła moją rękę i po­wie­działa: „Wszystko bę­dzie do­brze”, co spodo­bało mi się zde­cy­do­wa­nie bar­dziej. Mimo to mu­sia­łem spy­tać:

– Kim je­steś?

Za­pa­dło mil­cze­nie i kiedy do­sze­dłem już do wnio­sku, że po­peł­ni­łem na­prawdę po­ważne faux pas, ko­bieta od­parła bez cie­nia urazy:

– Twoją żoną oczy­wi­ście.

– Ja­sne, Ala. Od Aliny, nie Ali­cji. – Tak bar­dzo chcia­łem się po­chwa­lić, że wresz­cie coś pa­mię­tam, że nie jest ze mną wcale tak źle.

Usłużna pa­mięć pod­su­nęła twarz ład­nej bru­netki – tej, którą po­su­wa­łem na biurku. Moja szkolna mi­łość, pierw­sza po­ważna randka w wieku pięt­na­stu lat, ślub za­raz po stu­diach, jedno miesz­ka­nie, po­tem dru­gie, wresz­cie za­kup domu...

Za­nim jed­nak po­skła­da­łem wszystko do końca, nie­zręczna ci­sza pod­po­wie­działa mi, że tym ra­zem na­prawdę pal­ną­łem głup­stwo.

– Ju­lia, twoja druga żona. Z Aliną roz­wio­dłeś się w ze­szłym roku. – Na­wet wtedy w jej gło­sie nie sły­chać było pre­ten­sji.

Gdy tylko wspo­mniała o roz­wo­dzie, wszystko so­bie przy­po­mnia­łem. I wie­dzia­łem już, kim jest Ju­lia. Moja pa­mięć z każdą chwilą wy­da­wała się dzia­łać spraw­niej, ni­czym sa­mo­chód, w któ­rym wresz­cie za­sko­czył sil­nik, i to przy­nio­sło mi odro­binę ulgi. Spró­bo­wa­łem się uśmiech­nąć.

– Ju­lia, pew­nie. Prze­pra­szam...

– Nic się nie stało. – Chłodne usta mu­snęły mój po­li­czek. – Wszystko się ułoży, zo­ba­czysz.

Wtedy jej uwie­rzy­łem. Do­piero na­stęp­nego dnia le­karz, któ­rego na­zwi­ska nie po­tra­fi­łem za­pa­mię­tać – Wil­czek? Wil­czur? Wil­czyń­ski? – po se­rii ba­dań po­in­for­mo­wał mnie pro­fe­sjo­nal­nie współ­czu­ją­cym gło­sem o skali ura­zów, ja­kich w trak­cie wy­padku do­znało moje ciało. Mia­łem po­ła­maną nogę i zwich­nięty staw bio­drowy, przede wszyst­kim jed­nak ucier­piała głowa. Po­zna­łem wtedy ta­kie ter­miny jak zła­ma­nie ko­ści po­krywy czaszki z obrzę­kiem mó­zgu i nie­od­wra­calne uszko­dze­nie nerwu czasz­ko­wego II, w wy­niku czego stra­ci­łem wzrok. W pra­wym oku cał­ko­wi­cie, lewe wciąż re­aguje na świa­tło. Ozna­cza to, że sie­dząc w po­koju, po­tra­fię zlo­ka­li­zo­wać okno, je­śli aku­rat jest sło­neczny dzień, a wie­czo­rem zna­leźć za­pa­loną lampę. I tyle. Lu­dzi wi­dzę, tylko gdy staną na bar­dzo ja­snym tle, a i wtedy ja­wią mi się jako zło­wro­gie cie­nie po­zba­wione kon­kret­nych kon­tu­rów. O czymś ta­kim jak rysy twa­rzy na­wet nie ma co wspo­mi­nać. Kie­ru­jąc się wiel­ko­ścią tych cieni, mógł­bym pew­nie od­róż­nić pię­cio­latka od do­ro­słego czło­wieka, ale na tym koń­czą się moje umie­jęt­no­ści. Tam­tego dnia prze­sta­łem wie­rzyć w to, że „wszystko się ułoży”.

W to, że ko­bieta przed­sta­wia­jąca się jako Ju­lia na­prawdę jest moją żoną, prze­sta­łem wie­rzyć pół­tora mie­siąca póź­niej.

NA­GRA­NIE 2

Gdy na­gry­wam te słowa, jest czer­wiec, a ja sie­dzę na ta­ra­sie mo­jego domu. W upal­nym po­wie­trzu pach­nie krzew ja­śmi­nowca za­sa­dzony jesz­cze przez Alę. Nie wiem, czy Ju­lia o niego dba, czy może wszystko te­raz w ogro­dzie ro­śnie zdzi­czałe, spra­gnione wody, może bli­skie śmierci. Na twa­rzy czuję chłodny po­dmuch, a jed­no­cze­śnie gdzieś da­leko, na za­cho­dzie, sły­chać po­mruk nad­cią­ga­ją­cej bu­rzy. Gdy­bym wciąż miał sprawne oczy, mógł­bym zo­ba­czyć fa­lu­jący pod wpły­wem wia­tru łan psze­nicy ro­sną­cej po dru­giej stro­nie drogi. Jakby wielka ręka Boga gła­skała ła­god­nie kłosy, prze­su­wa­jąc się po­woli i sta­ran­nie wzdłuż pola.

Bę­dzie pa­dać, to wła­śnie po­wie­działa Ju­lia tam­tego dnia tuż po na­szym po­wro­cie z Włoch, a ja od­wró­ci­łem się i spoj­rza­łem na ciemne niebo i gru­zło­watą wierzbę. Moje ostat­nie wspo­mnie­nie sprzed wy­padku. Co stało się po­tem? Ju­lia twier­dzi, że nie zda­rzyło się nic szcze­gól­nego, po pro­stu spę­dzi­li­śmy miło wie­czór i po­ło­ży­li­śmy się spać. Obu­dziła się koło pół­nocy, zo­ba­czyła, że łóżko po mo­jej stro­nie jest pu­ste, za­nie­po­ko­iła się i po­szła mnie szu­kać. Naj­pierw w domu, póź­niej w ogro­dzie. W końcu, zde­spe­ro­wana, wy­szła na drogę i tam wła­śnie le­ża­łem, sku­lony pod pło­tem ni­czym po­trą­cony pies. Auto mu­siało ude­rzyć we mnie z pręd­ko­ścią co naj­mniej sie­dem­dzie­się­ciu ki­lo­me­trów na go­dzinę, tak mó­wił po­li­cjant, który od­wie­dził mnie w szpi­talu. Nie wiem, dla­czego wy­sze­dłem z domu ani kto wła­ści­wie we mnie wje­chał, poza tym że sa­mo­chód miał nie­bie­ski ko­lor, bo na miej­scu wy­padku zna­le­ziono od­pry­ski la­kieru. Sprawca uciekł, a w mo­jej pa­mięci zieje czarna dziura. Co się działo w Sa­motni tam­tego mar­co­wego wie­czoru? Co ro­bi­łem na dro­dze o tak póź­nej po­rze? I przede wszyst­kim gdzie się po­działa praw­dziwa Ju­lia?

Le­ka­rze twier­dzą, że może kie­dyś przy­po­mnę so­bie te bra­ku­jące kilka go­dzin. A może nie, trudno po­wie­dzieć.

NA­GRA­NIE 3

Za­częło pa­dać, po­kuś­ty­ka­łem więc do domu. Do nie­dawna jesz­cze cho­dzi­łem o ku­lach, te­raz po­tra­fię sa­mo­dziel­nie przejść ze dwa­dzie­ścia–trzy­dzie­ści me­trów. Cóż za suk­ces. Umiem się także ubrać, sko­rzy­stać z ubi­ka­cji, wy­trzeć so­bie ty­łek, pod­cią­gnąć spodnie i spu­ścić wodę. Ra­dzę so­bie nie­źle z włą­cze­niem ra­dia – od czasu wy­padku to moje je­dyne źró­dło wia­do­mo­ści, dzięki niemu wiem, że świata jesz­cze nie opa­no­wały hordy krwio­żer­czych zom­bie – a także z ob­słu­gi­wa­niem dyk­ta­fonu w ko­mórce. Wiem, że są inne ważne umie­jęt­no­ści, któ­rych rów­nież mógł­bym się na­uczyć. Jak włą­czyć gaz tak, żeby nie po­pa­rzyć so­bie pal­ców, jak na­lać wody mi­ne­ral­nej z bu­telki do szklanki, nie roz­chla­pu­jąc przy tym po­łowy na pod­łogę. Mógł­bym też ko­rzy­stać z syn­te­ty­za­tora mowy, który czy­tałby mi naj­now­sze do­nie­sie­nia o pan­de­mii i wszyst­kie te obrzy­dli­wie szczę­śliwe po­sty mo­ich zna­jo­mych – daw­nych zna­jo­mych – ko­rzy­sta­ją­cych z uro­ków lata mimo wciąż obo­wią­zu­ją­cych co­vi­do­wych ob­ostrzeń. W szpi­talu bez­cie­le­sny głos, przed­sta­wia­jący się jako spe­cja­li­sta od cze­goś tam, tłu­ma­czył mi, że utrata wzroku to nie ko­niec, że osoba nie­wi­doma może żyć peł­nią ży­cia. Nie wiem, co mu wtedy od­po­wie­dzia­łem, praw­do­po­dob­nie nic grzecz­nego. Gdy wró­ci­łem do domu, Ju­lia wspo­mniała o in­struk­to­rze czyn­no­ści co­dzien­nych, któ­rego po­moc mi przy­słu­guje, ale kiedy przy­po­mnia­łem jej o tym ty­dzień czy dwa póź­niej, oznaj­miła, że z po­wodu pan­de­mii nic nie da się te­raz za­ła­twić: ani w Pol­skim Związku Nie­wi­do­mych, ani w ośrodku po­mocy spo­łecz­nej. Nie na­le­ga­łem. Jaki jest sens uczyć się, jak żyć „peł­nią ży­cia”, gdy wej­ście pod prysz­nic przy­po­mina wy­prawę na Ki­li­man­dżaro?

NA­GRA­NIE 4

Z przed­po­koju do­bie­gło skrzyp­nię­cie pod­łogi. Za­mar­łem, nad­sta­wia­jąc uszu, ale sły­sza­łem już tylko kro­ple desz­czu bęb­niące o szybę. Ju­lia wy­je­chała rano, po­dobno na za­kupy, a kiedy jej nie ma, w pu­stym domu każdy, na­wet naj­cich­szy dźwięk spra­wia, że moje serce pod­ska­kuje jak obłą­kany kró­lik. To dziwne, bo jed­no­cze­śnie wcale nie chcę, żeby była w domu. Nie czuję się swo­bod­nie z jej cier­pliwą obec­no­ścią, z po­moc­nymi rę­kami, które jesz­cze nie­dawno ubie­rały mnie i kła­dły do łóżka, jak­bym miał pięć lat, z tym że nie wiem, kim ona jest ani dla­czego wła­ści­wie ze mną mieszka. Ale nie chcę też być sam. Od czasu wy­padku wciąż się boję. Wy­obra­żam so­bie, że kie­rowca nie­bie­skiego auta za­krad­nie się w ota­cza­ją­cej mnie ciem­no­ści i do­koń­czy to, co za­czął nocą na dro­dze. Nie ta­kie rze­czy wy­my­śla­łem w książ­kach. Na­pi­sa­łem ich sie­dem, pierw­sza sprze­dała się cał­kiem nie­źle jak na dzieło de­biu­tanta, po­zo­stałe były już be­st­sel­le­rami. Dwie do­cze­kały się na­wet ekra­ni­za­cji.

Nikt le­piej ode mnie nie wie, że cza­sem wy­obraź­nia to prze­kleń­stwo.

Drobny, miękki kształt otarł się o moje nogi, a ja drgną­łem ner­wowo. Kot miauk­nął, gdy schy­li­łem się, aby go po­gła­skać. Pu­szek albo Pusz­kin. Je­den biały w czarne łaty, drugi czarny w białe, je­śli wie­rzyć Ju­lii, oczy­wi­ście. Przy­plą­tały się ja­kieś dwa ty­go­dnie temu i już zo­stały. Cza­sem za­sta­na­wiam się, skąd przy­szły. Nasz dom znaj­duje się co prawda teo­re­tycz­nie w gra­ni­cach Sam­bo­ro­wi­czek, ale od cen­trum wsi dzieli nas do­bre pół­tora ki­lo­me­tra. Wo­kół nie ma nic oprócz pól jęcz­mie­nia i psze­nicy, nie­wiel­kiego za­gaj­nika i ma­ja­czą­cych na ho­ry­zon­cie wzgórz. Dla­tego na­zwa­li­śmy go Sa­mot­nią, ja i Ala. Jed­nak za­gadka nie­spo­dzie­wa­nego po­ja­wie­nia się dwóch ła­cia­tych ko­tów to mój naj­mniej­szy pro­blem.

Mam inne, znacz­nie waż­niej­sze.

NA­GRA­NIE 5

Za­sta­na­wiam się, jaki był po­czą­tek ca­łej tej hi­sto­rii. Gdzie po­peł­ni­łem błąd, jaka de­cy­zja pchnęła mnie na ścieżkę, z któ­rej nie mogę już za­wró­cić. Po­wi­nie­nem to wie­dzieć, prawda? Je­stem w końcu pi­sa­rzem. Ale nie wiem. Za każ­dym ra­zem, gdy o tym my­ślę, z ja­kie­goś po­wodu wra­cam do chwili, gdy Ala po­wie­działa, że chce się roz­wieść. Tak jakby tam­ten mo­ment prze­rwał pa­smo mo­jego szczę­ścia. Bo prawda wy­gląda tak, że za­wsze by­łem szczę­ścia­rzem. Jak na pi­sa­rza kry­mi­na­łów mia­łem aż nie­przy­zwo­icie po­godne dzie­ciń­stwo: żad­nych traum czy cięż­kich cho­rób, naj­po­waż­niej­szym wy­pad­kiem był ten na nar­tach w Białce Ta­trzań­skiej, kiedy zła­ma­łem nogę, która zresztą zro­sła się szybko i bez pro­ble­mów. Dzięki kom­bi­na­cji do­brej pa­mięci, in­te­li­gen­cji i uroku oso­bi­stego ła­two prze­cho­dzi­łem z klasy do klasy, ma­turę zda­łem bez stresu i za­ry­wa­nia nocy nad pod­ręcz­ni­kami, rów­nie ła­two do­sta­łem się na stu­dia dzien­ni­kar­skie, któ­rych – w prze­ci­wień­stwie do wielu mo­ich ko­le­gów i ko­le­ża­nek – ni­gdy nie mu­sia­łem łą­czyć z pracą. Moi ro­dzice nie są może mi­lio­ne­rami, ale pie­nię­dzy nam nie bra­ko­wało, je­stem zresztą je­dy­na­kiem, nie mu­sia­łem się więc z ni­kim dzie­lić. A kiedy pod ko­niec stu­diów na­pi­sa­łem po­wieść, zna­la­złem wy­dawcę w re­kor­dowe trzy mie­siące. Rok póź­niej za­ją­łem się na po­waż­nie pi­sa­niem, wzią­łem ślub z dziew­czyną, z którą cho­dzi­łem od cza­sów gim­na­zjum, a ona za­częła pracę we wro­cław­skim banku. Okres mło­dzień­czej na­mięt­no­ści mie­li­śmy już za sobą, ale za­wsze do­brze się ro­zu­mie­li­śmy. Może to wła­śnie był ten błąd, który za­po­cząt­ko­wał wszystko, nie wiem. Może ślub po­winno się brać tylko z wiel­kiej mi­ło­ści. Ja się oże­ni­łem, po­nie­waż wszy­scy tego ocze­ki­wali, a za­wsze by­łem w pew­nym stop­niu opor­tu­ni­stą: nie wal­czy­łem z ży­ciem, nie mia­łem wiel­kich pla­nów, po pro­stu chwy­ta­łem oka­zje i po­zwa­la­łem się nieść fali, wie­rząc, że za­nie­sie mnie ona tam, gdzie po­wi­nie­nem się zna­leźć. Na swoje uspra­wie­dli­wie­nie mam to, że na­wet je­śli nie ko­cha­łem Ali wielką mi­ło­ścią, to za­wsze uwa­ża­łem ją za przy­ja­ciółkę i – co praw­do­po­dob­nie było z mo­jej strony mocno ego­istyczne – wie­rzy­łem, że ona ko­cha mnie bar­dziej niż ja ją. Dla­tego tamta roz­mowa była dla mnie ta­kim szo­kiem. To ja my­śla­łem o roz­wo­dzie. Nie­zbyt po­waż­nie, w grun­cie rze­czy były to tylko fan­ta­zje trzy­dzie­sto­latka, który co prawda jest szczę­śliwy, ale jed­no­cze­śnie na wpół świa­do­mie uważa, że mógłby być szczę­śliwy jesz­cze bar­dziej, że może za­słu­żył na wię­cej. Nie są­dzę, że­bym kie­dy­kol­wiek się na to zdo­był. Ala miała od­wagę, któ­rej mnie bra­ko­wało.

– To nie ma sensu – za­częła tam­tego wie­czoru w na­szym wro­cław­skim miesz­ka­niu, po wszyst­kich zna­czą­cych „Mu­simy po­waż­nie po­roz­ma­wiać” i „Mam ci do po­wie­dze­nia coś waż­nego, usiądź i po­słu­chaj uważ­nie”, które po­winny mnie ostrzec, ale z ja­kie­goś po­wodu zu­peł­nie nie ostrze­gły. Ucie­szy­łem się na­wet, bo my­śla­łem, że za­szła w ciążę. Sta­ra­li­śmy się o dziecko od dwóch lat, le­ka­rze za­pew­niali, że wszystko z nami w po­rządku i mamy po pro­stu cze­kać. Cze­ka­li­śmy więc, Ala nie­cier­pli­wie, ja z odro­biną ulgi, że to jesz­cze nie te­raz, lecz gdy za­pro­wa­dziła mnie do po­koju i z po­ważną miną po­sa­dziła w fo­telu, na­prawdę by­łem go­tów świę­to­wać wraz z nią. A ona po­wie­działa: „To nie ma sensu”.

To.

Nasz zwią­zek. Pra­wie dwa­dzie­ścia lat ra­zem wy­rzu­co­nych przez okno w jed­nym zda­niu.

– O czym ty mó­wisz? – za­py­ta­łem. Lewa noga za­częła mi drgać, moje ciało za­wsze było szyb­sze od mó­zgu. Ono już wie­działo, że stało się coś nie­od­wra­cal­nego. Ja wciąż jesz­cze się łu­dzi­łem, że to ja­kaś po­myłka, może dzi­waczny żart. Czu­łem się, jakby ktoś wło­żył mi dłoń w brzuch i wy­szarp­nął garść wnętrz­no­ści. Jesz­cze nie bo­lało, na ra­zie po pro­stu by­łem oszo­ło­miony.

– Mó­wię, że na­sze mał­żeń­stwo nie ma sensu – po­wtó­rzyła cier­pli­wie. – Było nam ze sobą do­brze, ale to już prze­szłość. Na­prawdę mo­żesz po­wie­dzieć z ręką na sercu, że wciąż mnie ko­chasz?

Prze­ga­pi­łem szansę, żeby po­twier­dzić: tak, oczy­wi­ście. Gdy­bym wtedy się ode­zwał, nie wy­pa­dłoby to na­tu­ral­nie. Ala par­sk­nęła śmie­chem, który bar­dziej przy­po­mi­nał płacz.

– Wi­dzisz? Nic już nas nie łą­czy...

– Bzdura. A dom, na­sze ma­rze­nia o trójce dzieci? Wy­my­śli­li­śmy na­wet dla nich imiona, nie pa­mię­tasz? Moja ro­dzina... – beł­ko­ta­łem, czu­jąc, jak od dziury w brzu­chu roz­pełza się lo­do­waty lęk. Ala mó­wiła se­rio.

– Twoja ro­dzina nie bę­dzie za­do­wo­lona, wiem. – Zdo­była się na coś, co od biedy można uznać za uśmiech. Moi ro­dzice trak­to­wali Alę jak córkę, znali ją w końcu, od­kąd była dziew­czynką zbie­ra­jącą fi­gurki z ja­jek nie­spo­dzia­nek. – Zwłasz­cza mama, ona jest prze­cież bar­dzo wie­rząca. Ale mu­simy to zro­bić. Ja zo­stanę tu­taj, a ty za­trzy­masz Sa­mot­nię. I tak wło­ży­łeś w nią wię­cej niż ja.

– Po­roz­ma­wiamy o tym ju­tro, w po­rządku? Kiedy się uspo­ko­isz.

– Je­stem spo­kojna.

– Nie­prawda. Nie my­ślisz ja­sno. Ju­tro...

– Nie zmie­nię zda­nia.

– Chodź tu­taj. – Ob­ją­łem ją. Kiedy by­li­śmy młodsi, więk­szość na­szych kłótni koń­czyła się w łóżku. Te­raz też z ja­kie­goś po­wodu ubz­du­ra­łem so­bie, że je­śli na­mó­wię ją na seks, wszystko wróci do normy.

– Nie. – Pró­bo­wała się wy­rwać, ale trzy­ma­łem mocno.

– Bę­dzie do­brze – mru­cza­łem w jej włosy, jed­no­cze­śnie błą­dząc rę­kami po po­ślad­kach. Przez krótką chwilę są­dzi­łem, że wy­gra­łem, bę­dziemy się ko­chać, a po­tem ni­gdy już nie wspo­mnimy o roz­wo­dzie, ale ona ode­pchnęła mnie mocno, aż ude­rzy­łem tył­kiem o szafkę. Była pra­wie tak wy­soka jak ja, wy­spor­to­wana, prawdę po­wie­dziaw­szy, chyba na­wet sil­niej­sza ode mnie.

– Po­wie­dzia­łam „nie”.

– Masz ko­goś. – Spły­nęło na mnie olśnie­nie. Przez ostat­nie dwa ty­go­dnie Ala była dziw­nie mil­cząca i wy­co­fana. Nie zwra­ca­łem na to zbyt­nio uwagi, są­dzi­łem, że może ma kło­poty w pracy albo mar­twi ją pro­blem z zaj­ściem w ciążę. Te­raz wszystko na­brało sensu.

Mil­czała odro­binę za długo, jak ja przed chwilą.

– Tak – po­wie­działa wresz­cie. – Po­zna­łam... pew­nego męż­czy­znę.

– Kim on jest?

– Ja­kie to ma zna­cze­nie? Pro­szę, mo­żemy prze­cież roz­stać się jak przy­ja­ciele.

Za­bo­lało, bo to był mój tekst. To ja, w tych nie­licz­nych chwi­lach, gdy fan­ta­zjo­wa­łem o roz­wo­dzie, za­mie­rza­łem po­wie­dzieć coś po­dob­nego.

Roz­ma­wia­li­śmy do późna, krę­cąc się w kółko jak dzie­cięce bączki. Ja na­ci­ska­łem, mia­łem pre­ten­sje, mo­men­tami chyba na­wet krzy­cza­łem. Ala po­trzą­sała upar­cie głową, co­raz bar­dziej zmę­czona, ale nie­ustę­pliwa. Na zmianę mia­łem ochotę ją przy­tu­lić, to znów ude­rzyć, chwy­cić za włosy i szar­pać, zo­ba­czyć zdu­mie­nie i ból na jej twa­rzy. Prze­ra­ziły mnie te my­śli. Ni­gdy nie uwa­ża­łem się za bru­tala.

– Chodźmy spać – za­pro­po­no­wa­łem, bo­jąc się, że zro­bię coś, czego będę ża­ło­wał do końca ży­cia. – A rano...

– Rano nic się nie zmieni. Mó­wi­łam ci.

Znowu zna­leź­li­śmy się w punk­cie wyj­ścia. Pa­trzy­li­śmy na sie­bie jak dwaj bok­se­rzy, dy­szący w prze­ciw­le­głych na­roż­ni­kach ringu.

– Poza tym i tak te­raz nie za­snę – do­dała. – Nie tu­taj. – Pra­wie usły­sza­łem, jak mru­czy: „Nie z tobą”. – Zro­bimy tak: po­jadę do mo­jej matki i zo­stanę u niej parę dni, a ty wy­pro­wa­dzisz się do so­boty.

– Dla­czego ja mam się wy­pro­wa­dzić? – Wszystko bun­to­wało się we mnie na myśl, że miał­bym oma­wiać z nią wa­runki roz­sta­nia, bo to czy­niło je re­al­nym, spro­wa­dzało roz­wód z po­ziomu pro­po­zy­cji na po­ziom cze­goś, co już wła­ści­wie za­częło się dziać. Jesz­cze przed chwilą chcia­łem prze­rwać na­szą roz­mowę, te­raz zro­bił­bym wszystko, by do niej wró­cić, by znowu krę­cić się w kółko, nie do­cho­dząc do żad­nych sen­sow­nych wnio­sków.

– Bo ja zo­sta­wiam ci Sa­mot­nię, pa­mię­tasz?

Mimo szcze­rych chęci nie zna­la­złem na to od­po­wie­dzi. Pa­trzy­łem więc bez­rad­nie, jak Ala pa­kuje wa­lizkę i wy­cho­dzi. Pa­dał deszcz, praw­dziwa je­sienna ulewa, choć był do­piero po­czą­tek wrze­śnia i for­mal­nie wciąż trwało lato. Po­my­śla­łem, że weź­mie sa­mo­chód – po­nie­waż ja pra­co­wa­łem w domu, mie­li­śmy tylko je­den – ale ona po­szła w stronę przy­stanku, skąd od­jeż­dżały nocne au­to­busy. Przez mo­ment mia­łem za­miar wy­biec za nią i za­pro­po­no­wać, żeby za­brała na­szego forda fo­cusa. Przez mo­ment szcze­rze wie­rzy­łem, że je­śli to zro­bię, Ala prze­kona się, ja­kiego faj­nego fa­ceta za­mie­rza po­rzu­cić, wróci do domu i wszystko bę­dzie jak za­wsze.

Ale nie ru­szy­łem się z miej­sca. Już wtedy w głębi du­szy wie­dzia­łem, że pew­nych rze­czy nie da się na­pra­wić.

NA­GRA­NIE 6

Ju­lia zja­wiła się, gdy deszcz prze­stał pa­dać, a dzień po­woli zmie­rzał ku koń­cowi. Po­tra­fię to wy­czuć: do mo­jego le­wego oka do­ciera mniej świa­tła, wie­czorny chłód unosi de­li­katne wło­ski na przed­ra­mio­nach, a kwiaty i zioła w ogro­dzie pachną ina­czej, bar­dziej in­ten­syw­nie, tak jak pach­niały dawno temu, kiedy by­łem ma­łym chłop­cem. Zdą­ży­łem do tego czasu po­rząd­nie zgłod­nieć i na­wet za­sta­na­wia­łem się, co zro­bię, je­śli Ju­lia ni­gdy nie wróci. Pół­tora ki­lo­me­tra dzie­lące mnie od cen­trum wsi to ża­den dy­stans dla zdro­wego, spraw­nego czło­wieka. Dla mnie rów­nie do­brze mo­głoby to być dzie­sięć ki­lo­me­trów albo i czter­dzie­ści. Gdy­bym chciał się wy­do­stać z Sa­motni, mu­siał­bym wyjść na drogę i ma­cha­jąc rę­kami, za­trzy­my­wać prze­jeż­dża­jące auta. A na samą myśl, że miał­bym stać na po­bo­czu, sły­sząc ryk sil­nika zbli­ża­ją­cego się sa­mo­chodu, robi mi się nie­do­brze – i nie jest to żadna pi­sar­ska me­ta­fora, tylko brzydka ży­ciowa prawda, o ja­kiej rzadko pi­sze się w książ­kach.

Na szczę­ście Ju­lia wró­ciła. Za­wsze wraca, prę­dzej czy póź­niej. Po­de­szła do mnie i po­ca­ło­wała zdaw­kowo w po­li­czek, a ja po­czu­łem woń dym­nych per­fum. Mię­dzy in­nymi to ją zdra­dziło. Ju­lia, którą po­zna­łem w Bari i po­ślu­bi­łem po dwóch mie­sią­cach w kon­su­la­cie pol­skim w Me­dio­la­nie, pach­niała kwia­tami ja­śminu.

– Za­raz zro­bię obiad. Prze­pra­szam, że za­kupy za­jęły mi tyle czasu.

Pół go­dziny póź­niej, gdy w ca­łym domu roz­cho­dził się sma­ko­wity za­pach sosu grzy­bo­wego, po­mo­gła mi usiąść za sto­łem. Jej silne dło­nie zdają się znać moje ciało le­piej niż ja sam, wie­dzą, jak pro­wa­dzić mnie w stronę celu, tak że­bym nie po­tknął się o róg dy­wanu, i jak sa­dzać, żeby nie ura­zić wciąż po­bo­le­wa­ją­cego bio­dra. Ko­lejny nie­zga­dza­jący się szcze­gół. Praw­dziwa Ju­lia miała mięk­kie, dziew­częce łapki, które przy­sia­dały na moim ciele, a po­tem pod­ry­wały się na­gle ni­czym spło­szone mo­tyle. W do­tyku ko­biety, która mieszka ze mną, jest coś pro­fe­sjo­nal­nego, co przy­wo­dzi na myśl pie­lę­gniarkę. „Kim je­steś?” – mia­łem ochotę za­py­tać, ale prze­cież już to zro­bi­łem, a ona za­pew­niła mnie, że jest Ju­lią, moją drugą żoną. Udaję, że jej wie­rzę, bo ja­kie mam inne wyj­ście? Człon­ko­wie mo­jej ro­dziny ni­gdy nie wi­dzieli praw­dzi­wej Ju­lii. Gdy­bym po­wie­dział im o swoim od­kry­ciu, uzna­liby, że wciąż nie do­sze­dłem do sie­bie po wy­padku i dla­tego wszystko mi się mie­sza.

Po­trze­buję twar­dych do­wo­dów, nie cze­goś tak ulot­nego jak za­pach czy do­tyk rąk, ale kiedy za­czy­nam się nad tym za­sta­na­wiać, moje my­śli znów ucie­kają w prze­szłość.

NA­GRA­NIE 7

Gdyby ist­niała na­groda za naj­bar­dziej kul­tu­ralny roz­wód, ja i Ala by­li­by­śmy pew­nymi kan­dy­da­tami na zwy­cięz­ców. Roz­sta­li­śmy się przy mi­ni­mum za­mie­sza­nia i w re­kor­do­wym tem­pie czte­rech mie­sięcy. Masz szczę­ście, po­wie­dział mój ku­zyn Pio­trek, który roz­wo­dził się przez dwa lata, a przez ko­lejne dwa cho­dził na te­ra­pię. Zo­rien­to­wał się za­raz, jak to za­brzmiało, wi­dzia­łem po jego mi­nie, nie uznał jed­nak za sto­sowne prze­pro­sić.

Nie czu­łem się szczę­ścia­rzem. Po­wieść, którą dawno po­wi­nie­nem skoń­czyć, cze­kała roz­grze­bana na dysku, a ja spę­dza­łem dnie, wy­mie­nia­jąc uprzejme ese­mesy z moją już wkrótce byłą żoną. „Mo­żesz za­brać ko­lek­cję płyt, zo­staw mi tylko Pink Floyd”. „OK”. „Zna­la­złam pu­dło ze sta­rymi ra­chun­kami, po­trze­bu­jesz ich czy mam wy­wa­lić?” Oboje zgod­nie uni­ka­li­śmy spo­tkań twa­rzą w twarz dłuż­szych niż chwila po­trzebna, żeby prze­ka­zać w drzwiach paczkę. Wie­dzia­łem, że je­śli za­czniemy roz­ma­wiać, cały mój po­zorny spo­kój trafi szlag. Nie wiem, czy cier­pia­łem z mi­ło­ści, czy po pro­stu bo­lała mnie ura­żona duma. By­wały dni, gdy szcze­rze wie­rzy­łem, że roz­wód wyj­dzie mi na do­bre, od­blo­kuje mój ukryty po­ten­cjał, po­zwoli roz­wi­nąć skrzy­dła i co tam jesz­cze, znacz­nie wię­cej jed­nak było ta­kich, gdy ca­łymi go­dzi­nami ga­pi­łem się w ko­mórkę, wal­cząc z pra­gnie­niem za­dzwo­nie­nia do Ali choćby tylko po to, żeby usły­szeć jej głos. Za­ło­ży­łem konto na Tin­de­rze, po czym nie­mal na­tych­miast je ska­so­wa­łem. Za­czą­łem pi­sać dwie nowe po­wie­ści – jedna miała być oby­cza­jówką o roz­wod­niku, który w gó­rach od­naj­duje sens ży­cia, druga krwa­wym hor­ro­rem o mor­du­ją­cych się na­wza­jem pra­cow­ni­kach ban­ko­wych. Obie po kilku aka­pi­tach uzna­łem za ab­so­lut­nie idio­tyczne. Wsta­wa­łem rano i bie­ga­łem w głę­bo­kim prze­ko­na­niu, że to pierw­szy dzień mo­jego no­wego, lep­szego ży­cia. Wie­czo­rem wy­wa­la­łem do śmieci zdrowy, zbi­lan­so­wany po­si­łek, sma­ży­łem frytki z po­marsz­czo­nych ziem­nia­ków, które zna­la­złem w szafce, i uża­la­łem się nad sobą, pi­jąc wino, jak­bym był po­sta­cią z kiep­skiego se­rialu. I co naj­gor­sze, zo­sta­łem z tym wszyst­kim sam. Ro­dziny ce­lowo uni­ka­łem. Mę­czyło mnie cią­głe do­py­ty­wa­nie, co się stało i czy nie da­łoby się ja­koś na­pra­wić mo­ich sto­sun­ków z Alą, jakby mał­żeń­stwo było parą bu­tów, które można za­nieść do szewca. Iry­to­wały la­menty cio­tek, bo prze­cież tak bar­dzo do sie­bie pa­so­wa­li­śmy – nie­na­wi­dzi­łem współ­czu­cia pod­szy­tego słabo za­wo­alo­wa­nym prze­ko­na­niem, że je­śli zwią­zek się roz­pada, to obie strony za­wsze są choć tro­chę winne. To Ala zna­la­zła so­bie ko­chanka, nie ja, wy­gar­ną­łem w pew­nym mo­men­cie matce, ale ona po­trzą­snęła tylko głową, wciąż nie­prze­ko­nana. Stra­ci­łem też naj­bliż­szych kum­pli, po­nie­kąd z wła­snej winy. Tych, któ­rzy jesz­cze do nie­dawna byli zna­jo­mymi mo­imi oraz Ali. Wszy­scy mieli an­ga­żu­jącą pracę, więk­szość też małe dzieci, a te­raz na­gle mu­sieli dzie­lić nie­liczne wolne chwile po­mię­dzy dwie osoby, które nie chciały już wię­cej się wi­dy­wać. Po­wo­do­wany ma­so­chi­styczną dumą – a może po pro­stu po­trzebą do­bi­cia się jesz­cze bar­dziej – co­raz czę­ściej od­ma­wia­łem, gdy za­pra­szali na piwo albo week­en­dowy wy­pad w góry. W paź­dzier­niku jesz­cze się od­zy­wali, w grud­niu mo­głem już tylko prze­glą­dać na Fa­ce­bo­oku czy In­sta­gra­mie zdję­cia by­łych kum­pli i by­łej żony miło spę­dza­ją­cych czas beze mnie. Co za­ska­ku­jące, na żad­nym z tych zdjęć nie zna­la­złem ta­jem­ni­czego fa­ceta Ali. Roz­stali się? On był żo­naty i nie chciał się afi­szo­wać? Nie mia­łem po­ję­cia, co o tym my­śleć. Pró­bo­wa­łem pod­py­tać tych zna­jo­mych, z któ­rymi od czasu do czasu jesz­cze utrzy­my­wa­łem kon­takt, jed­nak o ni­czym nie wie­dzieli. Albo wie­dzieli, ale mnie okła­my­wali. Przed świę­tami mia­łem już taką ob­se­sję, że zda­rzało mi się spę­dzać całe noce w sa­mo­cho­dzie za­par­ko­wa­nym przed miesz­ka­niem Ali – na­szym daw­nym miesz­ka­niem. Chcia­łem zo­ba­czyć mo­jego ry­wala. Nie fan­ta­zjo­wa­łem o da­niu mu w zęby, nic z tych rze­czy. Po pro­stu chcia­łem na niego spoj­rzeć. Nie wiem po co. Czy był­bym szczę­śliw­szy, gdy­bym się prze­ko­nał, że czło­wiek, który za­stą­pił mnie w łóżku Ali, jest cher­la­wym i ły­sie­ją­cym oku­lar­ni­kiem? Albo od­wrot­nie, gdyby oka­zało się, że to ja­sno­włosy ideał w stylu Ro­berta Pat­tin­sona? Nie mam po­ję­cia. Tak czy ina­czej ni­kogo nie zo­ba­czy­łem – za­wsze wra­cała do domu sama.

– Okła­mała mnie – po­wie­dzia­łem od­kryw­czo do Piotrka, je­dy­nego członka ro­dziny, z któ­rym wciąż chęt­nie się spo­ty­ka­łem. Był kilka lat star­szy, więc w dzie­ciń­stwie nie mie­li­śmy ze sobą wiele wspól­nego, ale kiedy do­ro­śli­śmy, oka­zało się, że mimo róż­nic do­ga­du­jemy się za­ska­ku­jąco do­brze.

– I co z tego?

– Nic. Je­śli nie ma żad­nego fa­ceta, chciał­bym wie­dzieć, dla­czego w ta­kim ra­zie mnie rzu­ciła.

Pio­trek do­lał mi whi­sky, którą ku jego dez­apro­ba­cie roz­cień­czy­łem colą. Po roz­wo­dzie nie oże­nił się po­now­nie, nie zna­lazł so­bie na­wet dziew­czyny. Mieszka w ka­wa­lerce, a więk­szą część pen­sji wy­daje na dro­gie al­ko­hole i skom­pli­ko­wane wo­jenne gry plan­szowe, które mnie, nie­dziel­nego gra­cza w Car­cas­sonne i Osad­ni­ków z Ca­tanu, za­wsze tro­chę prze­ra­żały. Z tego, co wiem, ta­kie ży­cie w zu­peł­no­ści mu od­po­wiada. Jesz­cze do nie­dawna pa­trzy­łem na niego z odro­biną wyż­szo­ści. Te­raz co­raz czę­ściej przy­ła­py­wa­łem się na tym, że za­czy­nam mu za­zdro­ścić.

– Może miała do­syć tego mał­żeń­stwa i po­trze­bo­wała pre­tek­stu, żeby się wy­mik­so­wać. Może się w kimś za­ko­chała, ale zwią­zek nie wy­pa­lił. Albo zna­la­zła so­bie dziew­czynę i te­raz obie się za­sta­na­wiają, kiedy wyjść z szafy. Na­prawdę ma to zna­cze­nie?

– Dla mnie ma.

– Czemu? Je­śli się okaże, że fa­cet ją rzu­cił, bę­dziesz chciał, żeby do cie­bie wró­ciła?

Wie­dzia­łem, że mnie pod­pusz­cza, ale za­sta­no­wi­łem się nad tym cał­kiem se­rio.

– Nie. Te­raz to już nie mia­łoby sensu.

– W ta­kim ra­zie jaka to róż­nica, czy bę­dziesz wie­dział czy nie? Po­myśl le­piej, co ze świę­tami.

Skrzy­wi­łem się, bo do­brze tra­fił. Moi krewni ze strony matki są dużą, zżytą ze sobą ro­dziną i święta za­wsze spę­dzają ra­zem. Z Alą cza­sem pod­śmie­wa­li­śmy się z tej tra­dy­cji, ale w grun­cie rze­czy na­wet ją lu­bi­li­śmy. A przy­naj­mniej ja lu­bi­łem, co do Ali ni­czego już nie je­stem pe­wien. W tym roku ko­la­cję wi­gi­lijną mie­li­śmy jeść jak zwy­kle u ciotki Te­re­ski i wujka Władka – tylko ich dom jest wy­star­cza­jąco duży, by po­mie­ścić liczną fa­mi­lię Ochoc­kich. Jesz­cze na po­czątku wrze­śnia wy­obra­ża­łem so­bie, że pod­czas tej ko­la­cji ogło­simy ra­do­sną wia­do­mość. Ala jest w ciąży, po­wie­dział­bym gdzieś mię­dzy pie­ro­gami a ku­tią. Wy­buch ra­do­snego en­tu­zja­zmu, py­ta­nia, kiedy ter­min, czy znamy już płeć i czy wy­bra­li­śmy imię. Za­ru­mie­niona Ala po­pi­ja­jąca kom­pot śliw­kowy za­miast wina, ra­do­sne pi­ski dzie­cia­ków wy­cią­ga­ją­cych pre­zenty spod cho­inki, wspólne śpie­wa­nie ko­lęd co­raz bar­dziej fał­szu­ją­cymi gło­sami i wresz­cie, gdy bę­dziemy już ob­je­dzeni po uszy i nieco bar­dziej niż tro­chę pi­jani, spa­cer na pa­sterkę, żeby prze­wie­trzyć głowy. Nie je­stem na­wet wie­rzący, ale były w tej wi­zji cie­pło i po­czu­cie bez­pie­czeń­stwa, które mnie po­cią­gały. Ma­gia świąt z dzie­ciń­stwa. Te­raz tamte ma­rze­nia wy­da­wały mi się na­iwne, jakby snuł je nie­doj­rzały chło­pak, a na samą myśl, że miał­bym sie­dzieć u ciotki Te­re­ski, wdy­cha­jąc mu­li­sty za­pach sma­żo­nego kar­pia i pa­trząc na krze­sło, które za­wsze zaj­mo­wała Ala, czu­łem mdło­ści.

– Wy­jedź. – Pio­trek naj­wy­raź­niej od­gadł, o czym my­ślę. – Ciotka i wu­jek pew­nie się ob­rażą, ale za ja­kiś czas im przej­dzie.

– Do­kąd mam wy­je­chać? W góry? Nad mo­rze? Mam prze­sie­dzieć wi­gi­lię w ho­telu, ga­piąc się przez okno na łyse drzewa?

Po­krę­cił głową.

– Za gra­nicę. Na przy­kład do Włoch. Kie­dyś wspo­mnia­łeś, że chciał­byś tam po­je­chać. Te­raz masz oka­zję.

Jesz­cze głup­szy po­mysł, po­my­śla­łem. Już otwie­ra­łem usta, żeby po­wie­dzieć to Piotr­kowi, ale on mnie uprze­dził.

– Przy­naj­mniej nie bę­dziesz mu­siał uże­rać się z tłu­mem spo­co­nych tu­ry­stów. Poza tym to bę­dzie ja­kaś od­miana po urlo­pach spę­dza­nych z Alą. Za­słu­gu­jesz, żeby wresz­cie wy­je­chać tam, gdzie ty chcesz, a nie tam, gdzie chce ona.

Za­mkną­łem usta. Ala jest fanką spor­tów zi­mo­wych, więc na wczasy jeź­dzi­li­śmy wcze­sną wio­sną, gdy w Al­pach wciąż leży śnieg, ale ceny są odro­binę niż­sze niż w stycz­niu czy lu­tym. La­tem, je­śli gdzieś się wy­bie­ra­li­śmy, to tylko na pół­noc. Sztok­holm, Hel­sinki, ewen­tu­al­nie Lon­dyn. Moja była żona nie znosi upa­łów. Mnie jest wszystko jedno, w każ­dym miej­scu po­tra­fię zna­leźć coś cie­ka­wego i do­brze się ba­wić. Tak mó­wi­łem każ­demu, kto za­py­tał, czemu to Ala za­wsze or­ga­ni­zuje na­sze wspólne wa­ka­cje. Jesz­cze do nie­dawna szcze­rze w to wie­rzy­łem, uwa­ża­łem na­wet, że ta ła­twość akli­ma­ty­za­cji jest ce­chą praw­dzi­wego pi­sa­rza.

Te­raz, zu­peł­nie na­gle, po­mysł po­je­cha­nia tam, gdzie Ala ni­gdy nie chciała je­chać, wy­dał mi się nie­od­par­cie po­cią­ga­jący.

NA­GRA­NIE 8

Gdy­bym był po­sta­cią z ro­man­tycz­nej sta­rej po­wie­ści, mógł­bym po­wie­dzieć, że uzdro­wił mnie wi­dok mok­ną­cego w za­ci­na­ją­cej ule­wie Ko­lo­seum albo smu­tek pu­stego placu Świę­tego Marka. Że zi­mowe piękno za­sty­głych w ka­mie­niu stu­leci uświa­do­miło mi bła­hość mo­ich wła­snych pro­ble­mów. Rze­czy­wi­stość oka­zała się znacz­nie bar­dziej pro­za­iczna. Na placu Świę­tego Marka – który swoją drogą wcale nie był pu­sty – wy­zy­wa­łem się w my­ślach od idio­tów, gdy deszcz lał mi się za koł­nierz, a po po­wro­cie do ho­telu mało bra­ko­wało, że­bym ku­pił bi­let po­wrotny do Wro­cła­wia. Ta­kich chwil za­ła­ma­nia, wy­mie­sza­nych z mo­men­tami rów­nie nie­zdro­wej eu­fo­rii, mia­łem jesz­cze kilka, stop­niowo jed­nak za­czą­łem ła­pać jako taką rów­no­wagę. Nie wiem, czy piękno Włoch miało z tym coś wspól­nego, może to była zwy­czaj­nie kwe­stia od­le­gło­ści albo czasu, tak czy ina­czej w dzień Wi­gi­lii udało mi się wresz­cie skoń­czyć książkę, na którą mój wy­dawca cze­kał od sierp­nia. Do­tąd pi­sa­łem lek­kie kry­mi­nały z nutą czar­nego hu­moru i ma­ka­bry, nie­prze­kra­cza­jące jed­nak gra­nicy po­mię­dzy re­ali­zmem a gro­te­ską. Ostat­nie dwa­dzie­ścia stron no­wej po­wie­ści zde­cy­do­wa­nie tę gra­nicę prze­kro­czyło: w koń­cówce główny bo­ha­ter, zło­śliwy, wy­bu­chowy i wiecz­nie nie­do­myty ko­mi­sarz Wol­czak, czołga się w ka­łuży wła­snej krwi z od­cię­tymi sto­pami. W ręku trzyma nóż, któ­rym za­mie­rza za­bić nie­wierną żonę. To nie jest do­bre za­koń­cze­nie, sam do­sko­nale o tym wiem, ale jego na­pi­sa­nie spra­wiło mi per­wer­syjną przy­jem­ność. Wy­dawca nie na­rze­kał, zda­wał so­bie zresztą sprawę, że in­nego nie do­sta­nie. Kiedy już wci­sną­łem przy­cisk „wy­ślij”, za­mó­wi­łem do po­koju bu­telkę wina. Wi­gi­lię spę­dzi­łem na bal­ko­nie w ho­telu, pa­trząc na po­ły­sku­jące w dole świa­tła Flo­ren­cji i igno­ru­jąc ese­mesy od ro­dziny ży­czą­cej mi, żeby ten rok był lep­szy niż po­przedni, i py­ta­ją­cej, jak so­bie ra­dzę.

Nowy rok po­wi­ta­łem w to­wa­rzy­stwie grupy Szko­tów mó­wią­cych z tak sil­nym ak­cen­tem, że le­dwo ich ro­zu­mia­łem, a rano wsia­dłem w po­ciąg i po­je­cha­łem da­lej. Zwie­dzi­łem Rzym i kilka wło­skich mia­ste­czek, o któ­rych nie wspo­mi­nają żadne prze­wod­niki. Ku­po­wa­łem pan­forte i pie­czone kasz­tany na świą­tecz­nych jar­mar­kach, za­cho­dzi­łem do ma­leń­kich knaj­pek, gdzie Włosi dys­ku­to­wali nad fi­li­żan­kami espresso, a ja mu­sia­łem do­ga­dy­wać się z kel­ne­rami na migi. Była w tym ma­gia rze­czy­wi­sto­ści oglą­da­nej od pod­szewki; czar kra­iny po dru­giej stro­nie lu­stra, pach­ną­cej kawą i opró­szo­nej śnie­giem zni­ka­ją­cym szyb­ciej niż sen.

A po­tem, gdy już mia­łem wra­cać, po­zna­łem Ju­lię. Nie mu­szę na­wet za­my­kać oczu, żeby przy­wo­łać tamtą chwilę: ka­wia­renka nie­da­leko nad­brzeża w Bari, sy­cze­nie eks­presu i po­dmu­chy wil­got­nego chłodu ude­rza­jące w roz­grzane twa­rze, gdy ktoś otwie­rał drzwi. Czy­ta­łem Psy wojny, roz­pa­da­jący się an­giel­sko­ję­zyczny eg­zem­plarz, który zna­la­złem w ho­te­lo­wej bi­blio­teczce. Dziew­czyna przy sto­liku obok też coś czy­tała, z po­czątku jed­nak nie zwró­ci­łem na nią uwagi. Za­ga­dy­wa­łem cza­sem miej­sco­wych albo spo­ty­ka­nych w po­cią­gach tu­ry­stów, sta­ra­łem się jed­nak uni­kać za­cze­pia­nia sa­mot­nych ko­biet, zwłasz­cza mło­dych. Nie mia­łem ochoty na flirty, ale ona wy­glą­dała na tak bar­dzo po­grą­żoną w lek­tu­rze, że wresz­cie przy­cią­gnęła mój wzrok. Na­sze spoj­rze­nia się spo­tkały i wtedy do­strze­głem ty­tuł książki, którą trzy­mała w rę­kach.

To była moja książka.

NA­GRA­NIE 9

Prze­rwa­łem na­gry­wa­nie, po­nie­waż wró­ciła wcze­śniej. Ona, ko­bieta, którą na­zy­wam Ju­lią, choć z całą pew­no­ścią nie jest tamtą dziew­czyną, która we wło­skiej ka­wiarni spoj­rzała na zdję­cie na skrzy­dełku okładki, a po­tem znów na mnie i unio­sła dłoń do ust w wy­ra­zie ko­micz­nego zdu­mie­nia, wy­glą­da­ją­cego nie­mal jak prze­ra­że­nie.

Po­tknęła się w sa­lo­nie i za­klęła so­czy­stym „kurwa mać”. To też ją zdra­dzało. Praw­dziwa Ju­lia mó­wiła naj­wy­żej „kurde” albo „o kur­czaku” ni­czym mała dziew­czynka. Pa­mię­tam, że wy­da­wało mi się to uro­cze. Zresztą w Ju­lii – mo­jej Ju­lii – wszystko było uro­cze, na­wet nad­waga. Na­le­żała do ko­biet, któ­rym do twa­rzy jest z do­dat­ko­wymi ki­lo­gra­mami.

Te­raz nie je­stem pe­wien, czy tamta pulchna, ja­sno­włosa i odro­binę na­iwna dziew­czyna w ogóle kie­dy­kol­wiek ist­niała. Bo je­śli tak, to gdzie się po­działa? Czemu na jej miej­scu po­ja­wiła się ta druga, inna?

Usły­sza­łem kroki na scho­dach, wy­łą­czy­łem na­gry­wa­nie i scho­wa­łem te­le­fon do kie­szeni szor­tów. Za­wsze sta­ram się mieć go przy so­bie. To od­ruch, jesz­cze z daw­nych cza­sów, ale też ostroż­ność.

– Co ro­bisz? – Ju­lia Druga sta­nęła w progu. – Roz­ma­wiasz z kimś?

– Nie. Na­gry­wam.

– O! – W jej gło­sie za­brzmiało wy­raźne za­in­te­re­so­wa­nie. – Nową po­wieść?

– Tak.

– Mogę po­słu­chać?

– Nie.

Mil­cze­nie. W ci­szy sły­sza­łem nie­spo­kojny od­dech. Mógł­bym po­wie­dzieć, że od­dał­bym oczy, żeby zo­ba­czyć wy­raz jej twa­rzy, ale w moim przy­padku byłby to wy­jąt­kowo kiep­ski dow­cip.

– Ali po­zwa­la­łeś czy­tać swoje tek­sty przed wy­da­niem. To nie­spra­wie­dliwe. – Pre­ten­sja w jej gło­sie brzmiała aż do prze­sady dzie­cin­nie, jakby Ju­lia Druga tylko się ze mną dro­czyła. Wie­dzia­łem jed­nak, że mówi po­waż­nie.

– To coś in­nego. Nie mogę po­pra­wiać na bie­żąco ta­kiej książki. Poza tym... jesz­cze nie wiem, czy coś z tego bę­dzie. Coś war­tego wy­da­nia. Na ra­zie to tylko... luźne za­pi­ski.

Usia­dła obok mnie na łóżku, tak bli­sko, jak­by­śmy na­prawdę byli mał­żeń­stwem. Ze­sztyw­nia­łem, z tru­dem opa­no­wu­jąc od­ruch, żeby się od­su­nąć.

– Może jed­nak dasz się prze­ko­nać, Le­osiu? – wy­mru­czała, prze­cią­ga­jąc dło­nią po mo­jej gło­wie pod włos, jakby chciała zbu­rzyć mi fry­zurę. „Le­osiem” by­wa­łem też dla Ju­lii Pierw­szej, ale ona ni­gdy nie do­ty­kała mnie w taki spo­sób.

Za­pach sie­dzą­cej obok ko­biety, jej na­gie, roz­grzane słoń­cem udo, sty­ka­jące się z moim udem – wszystko to na mnie dzia­łało, na­wet je­śli wcale tego nie chcia­łem. Kiedy ostatni raz upra­wia­łem seks? Chyba jesz­cze we Wło­szech, przed po­wro­tem do Pol­ski. Po­win­ni­śmy się ko­chać tam­tego wie­czoru, tuż po przy­jeź­dzie do Sa­motni, tuż przed moim wy­pad­kiem. To by­łoby na­tu­ralne, prawda? Młode mał­żeń­stwo, pierw­sza noc we wspól­nym domu. A jed­nak nie po­szli­śmy wtedy do łóżka, je­stem tego pe­wien, choć moje wspo­mnie­nia z tam­tego wie­czoru pełne są dziur. Dla­czego?

Po­nie­waż mie­li­śmy go­ścia.

Wspo­mnie­nie po­wró­ciło w na­głym roz­bły­sku, jakby ktoś strze­lił fle­szem. Dzwo­nek, za­ru­mie­niona Ju­lia Pierw­sza bie­gnie do drzwi. „Już jest!”, woła.

Kto taki?

Tym­cza­sem dłoń Ju­lii Dru­giej zsu­nęła się z wło­sów na udo i za­częła de­li­kat­nie je ugnia­tać. Wy­czu­wa­łem w tej piesz­czo­cie nie­pew­ność, ko­bieta wy­da­wała się lekko spięta. Może na­wet bar­dziej niż lekko. Uświa­do­mi­łem so­bie, że ta bli­skość musi być dla niej rów­nie nie­kom­for­towa jak dla mnie. Nie spa­li­śmy na­wet w jed­nym łóżku. Gdy wró­ci­łem ze szpi­tala, oznaj­miła, że prze­nie­sie się do sa­lonu na ka­napę, że­bym mógł wy­po­cząć. Wtedy przy­ją­łem tę de­cy­zję z ulgą. Nie po­tra­fi­łem znieść my­śli, że moja piękna, świeżo po­ślu­biona żona mia­łaby do­ty­kać tego obo­la­łego, le­dwo po­skła­da­nego do kupy ciała, które we mnie sa­mym bu­dziło coś po­mię­dzy nie­na­wi­ścią a prze­ra­że­niem. Albo, o zgrozo, że mo­głaby chcieć się ze mną ko­chać. Od tej pory na­sze wza­jemne sto­sunki wy­glą­dały tak, jak­by­śmy byli pa­cjen­tem i pie­lę­gniarką, a nie mał­żeń­stwem. Ju­lia po­ma­gała mi wy­ko­ny­wać za­le­cone przez le­ka­rza ćwi­cze­nia, myła mnie i ubie­rała, a gdy sta­ną­łem na nogi, opro­wa­dzała po domu, ostrze­ga­jąc: „Uwaga, próg” albo „Nie wpad­nij na krze­sło”. Czu­łem wtedy jej ra­mię przy­ci­śnięte do mo­ich ple­ców, ra­mię znacz­nie mniej pulchne niż to, które pa­mię­ta­łem, ale nic wię­cej. Gdy raz spró­bo­wa­łem ją przy­tu­lić, od­su­nęła się pod byle pre­tek­stem, a kiedy chcia­łem do­tknąć jej twa­rzy, ze śmie­chem od­trą­cała moją dłoń albo od­wra­cała się tak, że mu­ska­łem tylko włosy. Te­raz wresz­cie mia­łem szansę. Jej nie­pew­ność do­dała mi od­wagi. Wy­cią­gną­łem rękę w stronę, gdzie po­winno być ra­mię. Tra­fi­łem na pierś, ko­bieta cof­nęła się, a ja chwy­ci­łem ma­te­riał jej ti­szerta. Mało ro­man­tyczne, ale po­wiedzmy, że nie ro­man­tyzm był moim ce­lem. Przy­cią­gną­łem ją do sie­bie i ob­ją­łem, a ona na to po­zwo­liła, choć na­dal wy­da­wała się spięta. Spięta i jed­no­cze­śnie zde­ter­mi­no­wana, żeby tym ra­zem się nie od­su­nąć. Prze­spa­łaby się ze mną tylko po to, żeby zdo­być do­stęp do na­gra­nia mo­jej no­wej książki? Idio­tyczna myśl. Nie je­stem Ste­phe­nem Kin­giem ani J.K. Row­ling, tłumy fa­nów nie cze­kają z za­par­tym tchem na każde zda­nie, które spły­nie z mo­jej kla­wia­tury. Wcze­śniej­sze pod­nie­ce­nie za­mie­niło się w złość, trwa­li­śmy te­raz w dzi­wacz­nym nie­zgrab­nym uści­sku, przy­po­mi­na­ją­cym zwar­cie dwóch za­pa­śni­ków. Prze­su­ną­łem dło­nią po jej spo­co­nych po­ślad­kach, ple­cach, ra­mio­nach.

– Puść. – Ode­pchnęła mnie, za­nim do­tar­łem do twa­rzy. Na­wet w jej uszach mu­siało to za­brzmieć zbyt ostro, bo zmie­niła ton. – Jesz­cze na­wet nie roz­pa­ko­wa­łam za­ku­pów, a mleko w tym upale za­raz samo wyj­dzie. Po­ga­damy, jak tro­chę się ogarnę, co ty na to?

Cmok­nęła mnie w po­li­czek. Zdaw­kowy po­ca­łu­nek, jaki mo­głoby wy­mie­nić dwoje le­dwo zna­ją­cych się lu­dzi. Usły­sza­łem trza­śnię­cie drzwiami, po­tem od­głos kro­ków na scho­dach. Li­czy­łem do dzie­się­ciu, sta­ra­jąc się ro­bić to po­woli i spo­koj­nie. Gdy skoń­czy­łem, do mo­ich uszu do­biegł dźwięk otwie­ra­nych drzwi lo­dówki. Wie­dzia­łem, że Ju­lia Druga szybko nie wróci.

Zsu­ną­łem się z łóżka i przy­ci­śnięty do niego ple­cami, ob­ją­łem ko­lana, cho­wa­jąc głowę. Tym ra­zem atak pa­niki nie był tak po­ważny jak wtedy, gdy po raz pierw­szy do­pu­ści­łem do sie­bie myśl, spy­chaną do tej pory w głąb umy­słu: miesz­kam z obcą ko­bietą. Tam­ten na szczę­ście przy­da­rzył się, gdy mo­jej żony-nie­żony nie było w domu, mia­łem więc kilka go­dzin, by dojść do sie­bie. Te­raz mu­sia­łem ogar­nąć się szyb­ciej. Je­śli Ju­lia Druga wej­dzie na górę i zo­ba­czy mnie w ta­kim sta­nie, bę­dzie wie­działa, że ja wiem, a wtedy ru­nie pa­nu­jąca mię­dzy nami kru­cha rów­no­waga. Tego się ba­łem. Przy­po­mi­na­łem ofiarę prze­mocy do­mo­wej: na­wet je­śli tkwi­łem w kosz­mar­nej sy­tu­acji, był to przy­naj­mniej kosz­mar znany i w pe­wien spo­sób oswo­jony. Każda zmiana mo­głaby być zmianą na gor­sze.

Sta­ra­łem się od­dy­chać po­woli i spo­koj­nie przez nos, tak jak prze­czy­ta­łem kie­dyś w ja­kimś po­rad­niku. Dy­go­ta­łem, serce wa­liło mi, jak­bym za chwilę miał do­stać za­wału. Spo­dzie­wa­łeś się tego, więc o co ci wła­ści­wie cho­dzi? – tłu­ma­czy­łem sam so­bie.

Wie­dzia­łem o co. Po pierw­szym ataku pa­niki wciąż zo­stała we mnie iskra na­dziei, że to wszystko jest jedną wielką po­myłką. Że ist­nieje ba­nalne wy­ja­śnie­nie, dla­czego druga Ju­lia pach­nie ina­czej niż pierw­sza, czemu ma łu­dząco po­dobny, a jed­nak nie ten sam głos, czemu używa in­nych słów i nie ła­pie na­szych wspól­nych żar­tów. Wszystko to były w grun­cie rze­czy ulotne dro­bia­zgi. Przed chwilą jed­nak do­tkną­łem do­wodu jak naj­bar­dziej na­ma­cal­nego. W ciągu trzech mie­sięcy, ja­kie mi­nęły od mo­jego wy­padku, można stra­cić sporo na wa­dze, ow­szem, jed­nak ciało, które trzy­ma­łem w ra­mio­nach, nie na­leży do ko­biety ze­szczu­pla­łej pod wpły­wem stresu i tro­ski o uko­cha­nego męża. To silne, zwarte ciało osoby upra­wia­ją­cej sport – i to nie lek­kie prze­bieżki po po­bli­skim le­sie, tylko coś po­waż­niej­szego. Na­wet Alina, bie­ga­jąca trzy razy w ty­go­dniu na si­łow­nię, nie ma ta­kich mię­śni. Albo więc pulchna Ju­lia od marca ka­to­wała się wie­lo­go­dzin­nymi ćwi­cze­niami, ukry­wa­jąc je przede mną, albo od po­czątku mia­łem ra­cję. Wró­ci­łem z Włoch z jedną żoną, a kiedy obu­dzi­łem się w szpi­talu, przy moim łóżku sie­działa już druga. A ja, co jest w tym wszyst­kim naj­bar­dziej nie­po­ko­jące, nie pa­mię­tam pra­wie nic z wie­czora, kiedy ta za­miana mu­siała na­stą­pić – z wy­jąt­kiem tego, że mie­li­śmy wtedy go­ścia.

NA­GRA­NIE 10

Mu­szę się z kimś skon­tak­to­wać. Wciąż do tego wra­cam. Każ­dego dnia w my­ślach ro­bię prze­gląd człon­ków ro­dziny, któ­rych mógł­bym po­pro­sić o po­moc. Któ­rzy nie ode­sła­liby mnie na te­ra­pię, uzna­jąc, że pod wpły­wem cięż­kich prze­żyć po­mie­szało mi się w gło­wie. Ro­dzice z pew­no­ścią od­pa­dają. Moja matka na­leży do osób wie­rzą­cych, że ży­cie po­winno prze­bie­gać we­dług pew­nego planu. Dzie­ciń­stwo, do­ra­sta­nie z wszyst­kimi jego pro­ble­mami, praca, ślub i za­ło­że­nie ro­dziny. Jest na­prawdę zna­ko­mita, je­śli cho­dzi o po­ko­ny­wa­nie ba­nal­nych trud­no­ści – gdy by­łem ma­lu­chem za­pa­da­ją­cym na ty­powe dzie­cięce in­fek­cje, go­dzi­nami sie­działa przy moim łóżku, czy­ta­jąc mi Wod­ni­kowe wzgó­rze, Mu­minki i Ku­bu­sia Pu­chatka. Po­trafi też wy­kłó­cać się w urzę­dach i z pię­ciu skład­ni­ków wy­sy­cha­ją­cych od ty­go­dnia w lo­dówce wy­cza­ro­wać obiad dla nie­spo­dzie­wa­nego go­ścia, jed­nak gdy tylko coś wy­cho­dzi poza zwy­czajną co­dzien­ność, za­czyna się gu­bić. Już mój roz­wód, a po­tem wy­pa­dek mocno nad­wy­rę­żyły jej to­le­ran­cję na nie­spo­dzie­wane wy­da­rze­nia. Gdy od­wie­dziła mnie w szpi­talu, w jej gło­sie, obok nie­wąt­pli­wej grozy wy­wo­ła­nej moim sta­nem, usły­sza­łem też coś, co od­czy­ta­łem jako za­kło­po­ta­nie. Bie­daczka zu­peł­nie nie wie­działa, jak się od­na­leźć w no­wej sy­tu­acji.

Ojca trud­niej roz­gryźć. Jest lek­ko­du­chem ra­dzą­cym so­bie w ży­ciu dzięki spo­rej do­zie bez­czel­no­ści i uro­kowi oso­bi­stemu, który zresztą po nim odzie­dzi­czy­łem. Gdy­bym po­wie­dział mu o swo­ich po­dej­rze­niach, a on aku­rat po­trze­bo­wałby roz­rywki, zro­biłby z tego przy­godę, śledz­two jak z ksią­żek. Oj­ciec i nie­wi­domy syn na tro­pie oszustki pod­szy­wa­ją­cej się pod uczciwą żonę! Rów­nie do­brze mógłby też po­kle­pać mnie po ple­cach, rzu­cić uspo­ka­ja­jący w jego mnie­ma­niu żart i uciec do jed­nej ze swo­ich licz­nych ko­cha­nek. Bo mój oj­ciec miał – i praw­do­po­dob­nie wciąż ma – ko­chanki, do­my­śli­łem się tego w pierw­szej kla­sie li­ceum, a matka woli ni­czego nie wi­dzieć i nie sły­szeć. Gdy raz spró­bo­wa­łem z nią o tym po­roz­ma­wiać, mruk­nęła: „Tata ma swoje sprawy” i zmie­niła te­mat.

Kto jesz­cze? Ku­zynka Aneta zaj­mu­jąca się trójką ma­łych dzieci, w tym jed­nym au­ty­stycz­nym? Ciotka Te­re­ska i wu­jek Wła­dek, ona za­pa­lona ogrod­niczka, on rów­nie za­pa­lony hi­po­chon­dryk, an­ty­kle­ry­kał i le­wi­co­wiec uwiel­bia­jący na ro­dzin­nych spo­tka­niach wy­kłó­cać się o po­li­tykę? Kuba, je­dyny praw­nik w ro­dzi­nie? Syl­wia i Ad­rian, któ­rych zwią­zek pe­łen roz­stań i po­wro­tów przy­po­mina bra­zy­lij­ską te­le­no­welę? Dzie­więt­na­sto­letni Sta­szek, dumny ze swo­jej orien­ta­cji gej i jed­no­cze­śnie świetny spor­to­wiec, na­dzieja pol­skiej ka­dry pły­wac­kiej? Do­bie­ga­jąca sie­dem­dzie­siątki ciotka Lilka, którą z ja­kie­goś po­wodu lu­bię, choć ona za mną nie prze­pada, od­kąd dwa­dzie­ścia lat temu omal nie przy­pra­wi­łem jej kota o za­wał? Nikt z nich nie wy­daje się od­po­wiedni. Są zbyt sta­rzy albo za mło­dzi, za­jęci wła­snymi pro­ble­mami.

Zo­staje Pio­trek. Nie li­cząc tam­tego wie­czoru, gdy do­ra­dził mi wy­jazd do Włoch, nie zwie­rza­li­śmy się so­bie ani nie roz­ma­wia­li­śmy o ni­czym po­waż­niej­szym niż to, czy La­kersi mają szansę do­stać się do play-of­fów i kiedy Gwiezdne wojny za­częły się psuć. Cza­sem da­wa­łem mu się na­mó­wić na plan­szówki, choć jak na mój gust zde­cy­do­wa­nie zbyt czę­sto wy­gry­wał. Nie było w na­szej zna­jo­mo­ści nic, co po­zwa­la­łoby są­dzić, że to wła­śnie on bę­dzie po­tra­fił mi po­móc. Z mo­jego punktu wi­dze­nia jed­nak Pio­trek ma jedną ważną za­letę. A wła­ści­wie dwie. Sporo wol­nego czasu, który za­wdzię­cza ela­stycz­nym go­dzi­nom pracy na sta­no­wi­sku ad­mi­ni­stra­tora sieci kom­pu­te­ro­wych, i żad­nej żony, któ­rej mu­siałby się tłu­ma­czyć, dla­czego za­miast ro­dziną zaj­muje się wy­du­ma­nymi pro­ble­mami nie­wi­do­mego ku­zyna.

Kiedy na­gry­wam te słowa, jest je­de­na­sta wie­czo­rem, może na­wet póź­niej. Ju­lia Druga śpi, a przy­naj­mniej mam taką na­dzieję. Pio­trek nie kła­dzie się przed pierw­szą, mógł­bym więc do niego za­dzwo­nić. Nie mam już dro­giego, ele­ganc­kiego smart­fona, tylko sta­ro­świecki apa­rat z du­żymi przy­ci­skami, jaki ku­puje się dla se­nio­rów. Do­sta­łem go od Ju­lii, kiedy wró­ci­łem ze szpi­tala. „Ma funk­cję dyk­ta­fonu, że­byś mógł na­gry­wać nową po­wieść”, po­wie­działa. Tym sa­mym moja żona-nie­żona umoż­li­wiła mi choćby szcząt­kowy kon­takt ze świa­tem ze­wnętrz­nym. Po­tra­fię ode­brać przy­cho­dzące po­łą­cze­nie, ale z dzwo­nie­niem mam już pro­blem. Ju­lia obie­cała, że ro­zej­rzy się za mo­de­lem z in­ter­fej­sem gło­so­wym, jak do­tąd jed­nak nic z tego nie wy­szło. Cóż, czło­wiek w mo­jej sy­tu­acji nie może wy­brzy­dzać.

Nie znam na pa­mięć żad­nego nu­meru z mo­jej książki te­le­fo­nicz­nej, mu­szę więc wejść na li­stę kon­tak­tów i li­czyć, że dzięki łu­towi szczę­ścia do­dzwo­nię się je­śli nie do Piotrka, to przy­naj­mniej do ko­goś, kto prze­każe mu wia­do­mość.

Oczy­wi­ście mogę za­dzwo­nić przy­pad­kiem do den­ty­sty, le­ka­rza czy ZUS-u, ale żadna z tych pla­có­wek nie działa o ta­kiej po­rze. Ist­nieje też szansa, że obu­dzę te­le­fo­nem śpiącą w sa­lo­nie na par­te­rze żonę (czy Ju­lia Druga używa nu­meru Ju­lii Pierw­szej? Oto jest py­ta­nie...) – ta moż­li­wość stre­suje mnie naj­bar­dziej, w osta­tecz­no­ści jed­nak wy­kręcę się kłam­stwem, że pa­lec mi się omsknął, gdy chcia­łem włą­czyć na­gry­wa­nie.

Tak czy ina­czej za­mie­rzam spró­bo­wać. Wiem, że jest późno, osoba wy­rwana ze snu moim te­le­fo­nem praw­do­po­dob­nie nie bę­dzie za­chwy­cona, ale nie chcę cze­kać. Zmar­no­wa­łem już zbyt dużo czasu.

NA­GRA­NIE 11

Udało mi się wy­ko­nać trzy po­łą­cze­nia, nie mam po­ję­cia do kogo. Żadne z nich nie zo­stało ode­brane. Po­wi­nie­nem spo­dzie­wać się tego o tej po­rze, a i tak po­czu­łem się jak po­rzu­cony w le­sie pię­cio­la­tek. Chciało mi się pła­kać. Po wy­padku mie­wa­łem chwile za­ła­ma­nia – prawdę mó­wiąc, mie­wa­łem mnó­stwo ta­kich chwil – ale one ob­ja­wiały się zło­ścią, nie roz­pa­czą. Lu­bię uwa­żać się za no­wo­cze­snego fa­ceta, który umie przy­znać, że ko­bieta jest w czymś od niego lep­sza, i po­trafi roz­ma­wiać o uczu­ciach. A jed­nak gdzieś głę­boko tkwi we mnie sta­ro­świec­kie prze­ko­na­nie, że męż­czy­znom nie wy­pada się ma­zać. Dla­tego sie­dzia­łem w sy­pialni, wal­cząc z na­pły­wa­ją­cymi do oczu łzami, ża­ło­sny, zbli­ża­jący się do śred­niego wieku fa­cet, który zu­peł­nie se­rio my­ślał, że za­wsze bę­dzie zdrowy i sprawny, że jemu ni­gdy nie przy­da­rzy się nic złego.

Wtedy te­le­fon za­dzwo­nił.

Z wra­że­nia upu­ści­łem go na łóżko i do­brą chwilę szu­ka­łem, ma­ca­jąc po po­ścieli, a po­tem mi­nęło jesz­cze kilka se­kund, nim upew­ni­łem się, że trzy­mam apa­rat wła­ściwą stroną do góry, i zna­la­złem przy­cisk. W nor­mal­nych wa­run­kach od­bie­ra­nie po­łą­cze­nia nie sta­nowi więk­szego pro­blemu – moja matka dzwoni pra­wie co­dzien­nie, mam więc prak­tykę – ale te­raz, gdy ko­mórka śli­zgała się w spo­co­nych, drżą­cych dło­niach, by­łem prze­ko­nany, że coś sknocę. Wci­snę „od­rzuć” za­miast „od­bierz” albo osoba po dru­giej stro­nie znie­chęci się i roz­łą­czy. Jed­nak te­le­fon wciąż wy­gry­wał mo­tyw prze­wodni z se­ria­lo­wej Gry o tron, a gdy wresz­cie unio­słem go do ucha, za­miast ci­szy usły­sza­łem szmer od­de­chu.

– Halo? – po­wie­dzia­łem.

Dzwo­niący mil­czał i zdą­ży­łem już so­bie wy­obra­zić, że wła­śnie te­raz, kiedy naj­bar­dziej po­trze­bo­wa­łem po­mocy, sta­łem się ofiarą głu­piego żartu – by­łaby to na­prawdę iro­nia losu – gdy usły­sza­łem nie­pewne py­ta­nie.

– Leon? Twój nu­mer wy­świe­tlił mi się w nie­ode­bra­nych. Wszystko u cie­bie w po­rządku?

Ala. My­śla­łem o tylu moż­li­wo­ściach, ale nie wzią­łem pod uwagę tej jed­nej: że przy­pad­kiem mogę za­dzwo­nić do by­łej żony. Za­po­mnia­łem na­wet, że wciąż mam jej nu­mer na li­ście kon­tak­tów. Są­dząc po gło­sie, wy­da­wała się... wy­trą­cona z rów­no­wagi, jak­bym przy­ła­pał ją w chwili sła­bo­ści. Gdy je­sie­nią ze­szłego roku zda­rzało nam się spo­ty­kać, za­wsze była przy­go­to­wana, ni­czym za­kuty w zbroję ry­cerz wy­cho­dzący na pole bi­twy. To dla­tego ni­gdy nie mo­głem się do niej prze­bić z mo­imi py­ta­niami i wąt­pli­wo­ściami. Prze­czu­cie pod­po­wia­dało, że te­raz miał­bym szansę.

Ale te­raz już mi nie za­le­żało.

– Mo­żesz po­pro­sić Piotrka, żeby się ze mną skon­tak­to­wał?

– Piotrka Wa­chow­skiego?

– Nie, mo­jego ku­zyna. Masz jego nu­mer, prawda?

– Mam, ale...

– W ta­kim ra­zie po­proś, żeby do mnie za­dzwo­nił. Naj­le­piej ju­tro, koło dzie­sią­tej. – O tej po­rze Ju­lii za­zwy­czaj nie ma w domu.

– Jest wpół do pierw­szej w nocy, zda­jesz so­bie z tego sprawę?

– Wpół do pierw­szej? – Po­ża­ło­wa­łem za­raz zdzi­wie­nia w gło­sie. To było przy­zna­nie się do sła­bo­ści. Po­pu­larny pi­sarz Leon Ci­chy nie wie na­wet, która jest go­dzina.

– Tak. Spa­łam już, kiedy za­dzwo­ni­łeś.

Nie było nic wię­cej do po­wie­dze­nia, a jed­nak żadne z nas nie chciało roz­łą­czyć się jako pierw­sze.

– Leon... – za­częła Ala po chwili. – Na­prawdę mi przy­kro, że tak to się skoń­czyło. Gdy­by­śmy mo­gli po­roz­ma­wiać...

– Nie­ważne. Pa­mię­taj, żeby za­dzwo­nić ju­tro do Piotrka.

Wresz­cie zdo­by­łem się na to, żeby wci­snąć czer­woną słu­chawkę. Po­czu­cie triumfu trwało krótko, a kiedy mi­nęło, zo­sta­wiło po so­bie go­rycz sma­ku­jącą jak zwie­trzałe fusy po ka­wie.

NA­GRA­NIE 12

Ura­żona Ala mo­gła zlek­ce­wa­żyć moją prośbę albo wbrew temu, co mó­wiła, dawno już zdą­żyła wy­ka­so­wać nu­mer Piotrka. Po­tra­fił­bym wy­my­ślić mnó­stwo in­nych czar­nych sce­na­riu­szy, za­nim jed­nak na do­bre się roz­krę­ci­łem, dziś rano te­le­fon znowu za­dzwo­nił.

– Po­dobno chcia­łeś ze mną po­ga­dać – ode­zwał się Pio­trek.

– Tak. Mo­żesz do mnie przy­je­chać? Pra­cu­jesz dzi­siaj?

– Jest nie­dziela. – W gło­sie ku­zyna brzmiało roz­ba­wie­nie. – I tak, mam dy­żur, ale to zna­czy, że mu­szę być pod te­le­fo­nem, a nie że sie­dzę w pracy. Mogę przy­je­chać.