Marysia ebook

WTOREK, 29 KWIETNIA 1986 ROKU

Pozbawioną okien niewielką celę rozświetlał słaby błysk jasnej żarówki umiejscowionej na suficie. Najwięcej światła docierało jednak z głębi korytarza, rzucając na ściany żółtawą poświatę mogącą przyprawić o zawrót głowy.

Ubrana w trampki, rybaczki i jasny podkoszulek Marysia Sidło siedziała na jednej z prycz na wprost krat izolujących ją od świata zewnętrznego. Uderzała rytmicznie stopą o betonową posadzkę, a prawą dłonią pospiesznie wystukiwała rytmy na niewidzialnym fortepianie, doniośle przy tym śpiewając wyimaginowaną piosenkę:

Biedna, zziębnięta, opuszczona i sama

siedzi Marysia za kratami z rana.

Wszyscy uciekają, nie porozmawiają wcale,

jakby to była niepotrzebna wcaleee…

Wczoraj niski łysy, taki ważny wielce

o tyle chciał zapytać, a zaciskał ręceee…

Ta biedna Marysia, zziębnięta i sama,

siedzi w tej celi już z samego ranaaa…

Ta biedna, ta biednaaaaa…

Zalękniona zamilkła na chwilkę. Gorączkowo rozejrzała się na boki, szukając przedmiotu czy widoku, który byłby jej znajomy – czegokolwiek, co dałoby jej punkt zaczepienia w miejscu jawiącym się jej jako całkowicie nierealny byt. Wczorajsze popołudnie i dzisiejszy świt nie podarowały jej niczego, na czym mogłaby oprzeć swą nadzieję i wiarę w nieznajomych jej ludzi. Jej własna pamięć okazała się jeszcze mroczniejsza niż cela, w której się znajdowała. Miała dwadzieścia dziewięć lat i nie była już głupią trzpiotką, która wierzyła, że los ofiaruje jej to, co najlepsze… Owszem, wiele razy miała szczęście i otrzymała od życia znacznie więcej, niż oczekiwała, ale teraz o swoje pragnienia musiała walczyć sama.

Przez chwilę siedziała nieruchomo z rękami złożonymi na kolanach, wpatrując się w Małgorzatę krzątającą się po domu. Nie widziała jej, lecz wiedziała, że tam jest, a pamięć przywołała przed oczami realny jej obraz. A potem myśli Marysi pomaszerowały do najwspanialszych lat spędzonych w jej domu, bezpowrotnie minionych… Owszem, usiłowała przypomnieć sobie obraz rodziców, Filipa, pani Grabowskiej, u której obecnie pomieszkiwała, jednak wspomnienia te nie były tak wyraziste, jak obraz Małgorzaty.

Przez całe dotychczasowe lata nie czuła się tak przestraszona i tak samotna. Zagubiona – owszem. Czasem popadała w przygnębienie i smutek, ale zawsze miała powiernika w osobie Małgorzaty. To ona dzierżyła w dłoniach unikatowy kompas. Kompas, który nigdy nie zawiódł i zawsze wskazywał odpowiedni kierunek podróży. Jej podróży…

Ale tym razem nie było żadnego kompasu, żadnej wytyczonej drogi, a przede wszystkim nie było Małgorzaty…

Rozpłakała się. Od wielu godzin, od kiedy znalazła się w tym ponurym i pełnym depresji wnętrzu, wielokrotnie czuła wzbierające łzy, jednak skutecznie je tłumiła. Ale teraz nie chciała tego robić, gdyż świadomość, że nie ma już dla niej nadziei, była silniejsza niż złudzenia, którymi karmiła się do tej pory. Z twarzą zalaną łzami, z uczuciem żalu i winy, ze smakiem słonych kropli w ustach spazmatycznie łapała powietrze przesycone samotnością i nicością, próbując jednocześnie pokonać otaczający jej umysł solidny mur, za którym skrywała się odpowiedź. Mozolnie poszukiwała najdrobniejszej szczeliny, która pozwoliłaby uchwycić sens tego, co się stało, i odpowiedź, dlaczego akurat ją to spotkało. Niestety, mur okazał się wyjątkowo solidny i mocny.

Wyprostowała się z cichym jękiem, otarła usta drżącą dłonią i w końcu, odsuwając natrętne myśli, wróciła do piosenki.

Ta biedna, zziębnięta, opuszczona, sama,

siedzi Marysia za kratami z ranaaa…

Ta biedna, ta biednaaaaa…

– O matko! Niech pani w końcu przestanie, bo uszy więdną.

– Ale dlaczego? – zapytała Marysia, przyglądając się mężczyźnie, który wolnym krokiem zbliżał się do krat. – Tak sobie cichutko śpiewam, a to rymowanie całkiem nieźle mi wychodzi – dodała usprawiedliwiająco.

– Nie tylko sobie i nie cichutko! Pani zawodzi, a nie śpiewa! – rzucił z naciskiem. – W takich warunkach nie da się pracować! Tak trudno to pojąć?

Marysia bezradnie wzruszyła ramionami. Powoli zaczynała tracić nadzieję. Siedziała tu od kilkunastu godzin i nic nie wróżyło, że coś się zmieni. A na pewno nie w postawie mundurowego, który raczej był jej mało przychylny.

– To co mam robić? – zapytała ochryple, przecierając dłonią załzawione oczy.

– Niech się pani czymś zajmie. Czymkolwiek!

– Smutna, biedna, zmarznięta i sama siedzi Marysia za kratami z ranaaa… – zanuciła z większą energią niż wcześniej.

– Chyba jasno się wyraziłem!

– No przecież… – podjęła Marysia, wkładając wiele wysiłku w to, aby jej głos brzmiał przyjaźnie, chociaż przejawy grubiaństwa zawsze doprowadzały ją do furii. – Ale sam pan powiedział, że mam się czymś zająć! – dodała śpiesznie, widząc grymas oburzenia na twarzy mężczyzny.

– Ale nie tym! – przerwał jej niecierpliwie. – Litości pani nie ma czy co?

– Ja też błagałam o litość, jak mnie tu wsadzano. I co? Na nic moje prośby się zdały. Na nic.

– Takie są procedury. Tak trudno to pojąć…? Do wyjaśnienia! – oznajmił opryskliwie i z wahaniem oderwał wzrok od kobiety. Nie dlatego, że dziewczyna mu się nie podobała czy nie wzbudzała jego zainteresowania, lecz zwyczajnie nie tolerował odmienności i deformacji w zachowaniach, których nie był w stanie pojąć. Nawet teraz, po pięciu latach pracy, trudno mu było się z tym oswoić, mimo ogromnej szczerości i otwartości aresztowanej kobiety.

– Procedury? Przecież ja nic nie zrobiłam! Smutna, biedna, zmarznięta i sama siedzi Marysia za kratami z ranaaa… – zanuciła nieco ciszej i uniosła wysoko dłonie.

– Jak widzę, za grosz u pani ogłady! Za grosz!

– Dobrze, przestanę śpiewać i dyrygować, jak…

– Skamlać i fałszować, bo dyrygowanie jeszcze bym zniósł.

– Jak tylko… jak tylko się dowiem, o co w tym wszystkim chodzi i co ja właściwie tu robię. – Spojrzała na niego przez łzy. – Bo ja nic z tego nie rozumiem… Nic a nic…

– Nie rozumie pani?

– Nic a nic, proszę pana – powtórzyła żałosnym tonem i opuściła ręce na kolana.

Mężczyzna skinął głową.

– Dobrze. Zacznijmy więc wszystko od początku. Po kolei, od początku…

– Dobrze. Jestem Marysia… Marysia Sidło.

Przez chwilę stał niczym posąg, niezdolny do ruchu i żadnego gestu, aż w końcu wydusił:

– Nie o taki początek mi chodziło, bo to akurat już wiem! – westchnął.

– Ach… mhm… no jeśli wolicie inaczej… panie władzo… – Szukała nerwowo właściwych słów. – Pomyślałam po prostu… Boże, co we mnie wstąpiło, że tak pomyślałam… że niby taki miał być ten początek…? Ale byłam głupia… No, tylko że jeśli nie o taki, to o jaki chodziło? – zapytała już szczerze strapiona, a kiedy mężczyzna wzniósł oczy, zrozumiała, że lepiej nie będzie, a co najwyżej może być gorzej…

– A właściwie czemu nie? – Mężczyzna z rezygnacją machnął ręką.

– Właściwie czemu nie co?

– Ten początek!

– Czyli nie był najgorszy?

– No niech pani w końcu zacznie!

– Prawda jest taka, że ja wcale tego nie chciałam. Ale matka chciała i musiałam natychmiast wyjechać z wioski i poszukać sobie roboty. Uważała, że jestem na tyle silna i na tyle zdrowa, że sobie poradzę… I poradziłam sobie. Schronienie i pracę znalazłam u Małgorzaty. Jest najbardziej niezmordowaną osobą, jaką znałam… No, nadal znam, nadal… – poprawiła się. – Taka bolesna matka…

– Co proszę?

– No taka poświęcająca się. Tyle dzieci! Kto by to ogarnął…? Tylko że mnie się jakoś udało i chyba dlatego dała mi pracę.

– Kto?

– No mówię przecież… Małgorzata.

– I to ona wysłała panią z książeczką oszczędnościową do banku?

– Dała mi ją, gdy się od niej wyprowadzałam. A teraz to pomieszkuję u pani Grabowskiej – westchnęła. – I pomagam jej w pracach domowych w zamian za dach nad głową. Nie powiem, abym była uradowana tym faktem, ale cóż…

– No to czyj to był pomysł, aby iść do banku z podrobionymi zerami w książeczce? Pani czy jej?

– Nie jej. Tylko mój! Ale ja niczego nie podrobiłam!

– Ale w banku pani była?

– Zgadzam się z panem, byłam.

– Byłam i podrobiłam… – zadrwił z przekąsem.

– Nie, nie, nie – zaprzeczyła Marysia, szurając nogą o posadzkę. – Nie, drogi panie, a te oskarżenia to wielka niesprawiedliwość! Trochę kółek dopisałam, krzyżyk dodałam i tyle… Może trochę zbłądziłam, ale nie podrobiłam!

– No tak… Ale jakimś sposobem kwota uległa cudownemu rozmnożeniu, a pani twierdzi, że nic nie zrobiła! – Marysia wzruszyła ramionami, a mężczyzna mówił dalej: – Rozumiem, rozumiem, to skomplikowane. Historia każdego, kto tu trafia, jest skomplikowana… Pani również…

– No sam pan widzi!

– To znaczy, że zdaje sobie pani sprawę z powagi tej sytuacji? Bo zapewniam panią, że to przestępstwo. Przestępstwo z artykułu…

– Nie, nie! I nie chcę zdawać sobie z tego sprawy! – krzyknęła, przerywając mu. – Nie chcę! – Już zrozumiała, w co się właściwie wpakowała, a przerażenie, które ją ogarnęło, było obezwładniające. – A czy nie mogłabym zwyczajnie cichcem opuścić tego miejsca? Cichcem… Nikt się nie dowie.

– W żadnym wypadku. – Milicjant był wyraźnie wstrząśnięty tym pomysłem. – Powtórzy pani to wszystko przełożonemu, podpisze zeznanie i…

– Podpisze? Boże, to niemożliwe!

Popatrzył na kobietę, która mierzyła go wrogim spojrzeniem. Przez chwilę zastanawiał się nawet, czy w ogóle coś do niej dotarło. Zdawało się, jakby konieczność złożenia podpisu śmiertelnie ją przerażała.

– Ach tak! Nie podpisze pani?

– Nie! Nie ma mowy! – wydusiła z siebie.

– A niby dlaczego?

– Bo ja tego nie potrafię! Nie ja!

– Czy naprawdę uważa pani, że w to uwierzę?

– Nie, nie uważam, ale wiem, że gdyby pan chciał, toby mógł. A jak pan nie chce, to proszę zapytać Małgorzatę. Ona poświadczy, że nie potrafię pisać. Poświadczy na bank!

– Od banków to niech się pani już trzyma z daleka!

– To już wiem! Ale zapytacie, panie władzo? Proszę powiedzieć, że to zrobicie. – Wzięła głęboki oddech. – Małgorzata Pilch mieszka na wzniesieniu i prowadzi rodzinny dom dziecka, a nazwa ulicy jest taka prosta, że nie będzie kłopotu z odnalezieniem…

– Co pani powiedziała?

– No mówię przecież, że nie będzie kłopotu!

– Miałem na uwadze nazwisko.

– Pilch – powtórzyła. – Wszyscy ją tu znają. A zresztą kto by jej nie znał… Taka bolesna matka może być tylko jedna! – oznajmiła poważnie.

– Ależ się pani uparła z tą bolesnością… – warknął mężczyzna i szybkim krokiem udał się do pomieszczenia, z którego przyszedł. A ona pożałowała, że nie była bardziej łagodna, bardziej otwarta, że niepotrzebnie uczyniła z potoku słów swoiste grzęzawisko. Czuła, że niewiele mogła zrobić… No bo i cóż mogła zrobić? Co mogła powiedzieć? Mogła przynajmniej przeprosić, ale podczas rozmowy z milicjantem nie pomyślała o tym… A w tej chwili wszelkie słowa wyrażające skruchę, żal, a przede wszystkim przyznanie się do błędu wydawały się pozbawione jakiegokolwiek sensu. I teraz, kiedy nie miało to już najmniejszego znaczenia, kiedy nikt nie mógł jej pomóc, kiedy w końcu dotarło do niej, że pozostała z tym wszystkim sama, zrozumiała, że bezduszność i drwina ma ludzkie oblicze, nie biorąc pod uwagę, że ludzkie oblicze mają również dobre intencje drugiego człowieka.

Marysia

Wydanie pierwsze, ISBN: 978-83-8083-635-8

© Ewelina Skiba i Wydawnictwo Novae Res 2017

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, reprodukcja lub odczytjakiegokolwiek fragmentu tej książki w środkach masowego przekazuwymaga pisemnej zgody wydawnictwa Novae Res.

REDAKCJA: Marzena Kwietniewska-Talarczyk

KOREKTA: Paulina Zyszczak

OKŁADKA: Anna Gręda

KONWERSJA DO EPUB/MOBI:InkPad.pl

WYDAWNICTWO NOVAE RES

al. Zwycięstwa 96/98, 81-451 Gdynia

tel.: 58 698 21 61, e-mail: [email protected], http://novaeres.pl

Publikacja dostępna jest w księgarni internetowej zaczytani.pl.

Wydawnictwo Novae Res jest partnerem

Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego w Gdyni.