Józef z Nazaretu. Lectio divina biblijnej ikony ebook

Wpro­wa­dze­nie

W dniu 8 grud­nia 2020 roku z oka­zji 150. rocz­ni­cy ogło­sze­nia św. Jó­ze­fa pa­tro­nem Ko­ścio­ła ka­to­lic­kie­go pa­pież Fran­ci­szek wy­dał list apo­stol­ski Pa­tris cor­de (Oj­cow­skim ser­cem). Wraz z tą pa­pie­ską pu­bli­ka­cją roz­po­czął się w ca­łym Ko­ście­le Rok Świ­ęte­go Jó­ze­fa, któ­ry trwał do dnia 8 grud­nia 2021 roku. Kie­dy na cały świat roz­le­wa­ła się pan­de­mia CO­VID-19, pa­pież od­dał go pod pro­tek­cję św. Jó­ze­fa – „orędow­ni­ka, po­moc­ni­ka i prze­wod­ni­ka w chwi­lach trud­nych”, aby „za­chęcić do mo­dli­twy o jego wsta­wien­nic­two i do na­śla­do­wa­nia jego cnót i jego za­an­ga­żo­wa­nia” (Pa­tris cor­de). Ogól­no­ko­ściel­na ini­cja­ty­wa pa­pie­ża Fran­cisz­ka sta­ła się in­spi­ra­cją do lep­sze­go po­zna­nia św. Jó­ze­fa i za­przy­ja­źnie­nia się z nim. Temu ce­lo­wi słu­ży­ły ta­kże kon­fe­ren­cje gło­szo­ne raz w mie­si­ącu, z wa­ka­cyj­ną prze­rwą, pod­czas dni sku­pie­nia w Domu Pro­win­cjal­nym Sióstr Fe­li­cja­nek w Prze­my­ślu od pa­ździer­ni­ka 2021 do grud­nia 2022 roku. Owo­cem tych dzie­wi­ęciu kon­fe­ren­cji jest ni­niej­sza pu­bli­ka­cja: Lec­tio di­vi­na bi­blij­nej iko­ny Jó­ze­fa z Na­za­re­tu.

Jak wska­zu­je sam ty­tuł ksi­ążki, na jej tre­ść skła­da­ją się ma­te­ria­ły do prze­pro­wa­dze­nia cy­klu dzie­wi­ęciu spo­tkań z bi­blij­ną iko­ną Jó­ze­fa z Na­za­re­tu. Poza za­le­d­wie kil­ko­ma po­śred­ni­mi od­nie­sie­nia­mi do tej po­sta­ci w Ewan­ge­liach (Mk 6,3; Mt 13,55; Łk 3,23; 4,22; J 1,45; 6,42), w ca­ło­ści pre­zen­tu­ją ją tek­sty z oby­dwu Ewan­ge­lii Dzie­ci­ństwa Je­zu­sa (Mt 1-2; Łk 1-2). Wpraw­dzie Ewan­ge­li­ści nie po­da­ją w nich żad­ne­go sło­wa Jó­ze­fa, ale wy­ra­źnie uka­zu­ją jego po­stać w cie­niu Je­zu­sa i Jego Mat­ki Ma­ryi. W opo­wie­dzia­nej przez nich hi­sto­rii Jó­ze­fa mó­wią jego czy­ny, a nie sło­wa. Jed­nak po­przez wy­da­rze­nia, w któ­rych brał udział, jego oso­ba tak moc­no wpi­sa­ła się w Boży plan zba­wie­nia w Je­zu­sie Chry­stu­sie, że bez nie­go nie mo­żna go zro­zu­mieć. Dro­gą ku temu może być je­dy­nie me­dy­ta­cja bi­blij­na opi­sy­wa­nych wy­da­rzeń, aby wy­do­by­wać za­war­te w nich mi­ste­rium i w ten spo­sób od­kry­wać wiel­ko­ść i pi­ęk­no po­sta­ci Jó­ze­fa jako wzo­ru do na­śla­do­wa­nia. Ko­lej­no­ść pro­po­no­wa­nych me­dy­ta­cji wy­da­rzeń nie wy­ni­ka z ich ko­lej­no­ści w kon­te­kście li­te­rac­kim, ale zgod­na jest z chro­no­lo­gią ich wy­stępo­wa­nia w hi­sto­rii zba­wie­nia.

Me­to­dą na­szej lek­tu­ry tek­stów bez­po­śred­nio po­świ­ęco­nych Jó­ze­fo­wi jest me­dy­ta­cja bi­blij­na w for­mie lec­tio di­vi­na. W celu lep­sze­go wy­ko­rzy­sta­nia pro­po­no­wa­nych me­dy­ta­cji na­le­ży więc pa­mi­ętać o prze­bie­gu tej lek­tu­ry. Po mo­dli­twie do Du­cha Świ­ęte­go i od­czy­ta­niu da­ne­go tek­stu bi­blij­ne­go przy­cho­dzi ko­lej na jego zro­zu­mie­nie i przy­swo­je­nie so­bie za­war­te­go w nim orędzia. Wy­ma­ga to pew­ne­go wy­si­łku i za­kła­da ko­niecz­no­ść ana­li­zy czy­ta­ne­go tek­stu. Po­mo­cą w tym dzie­le będzie nam słu­żyć pierw­sza, dłu­ższa część ma­te­ria­łu do ka­żdej me­dy­ta­cji, ozna­czo­na w ksi­ążce za po­mo­cą jed­nej gwiazd­ki. Dru­ga część po­mo­cy do ka­żdej lec­tio di­vi­na, ozna­czo­na dwie­ma gwiazd­ka­mi, skła­da się z trzech od­dzie­lo­nych od sie­bie pod­po­wie­dzi, z któ­rych ka­żda od­no­si się do ko­lej­nej fazy lek­tu­ry: me­dy­ta­cji, mo­dli­twy i kon­tem­pla­cji. Na eta­pie me­dy­ta­cji cho­dzi o to, aby od­po­wie­dzieć so­bie na py­ta­nie: Co z po­sta­wy Jó­ze­fa jest mi szcze­gól­nie po­trzeb­ne w ak­tu­al­nym kon­te­kście mego ży­cia i po­wo­ła­nia? Z me­dy­ta­cji win­na zro­dzić się mo­dli­twa jako od­po­wie­dź na przy­jęte sło­wo Boże. In­spi­ra­cją dla niej będzie rów­nież po­sta­wa i za­cho­wa­nie Jó­ze­fa prze­nik­ni­ęte jego żywą re­la­cją z Bo­giem. Przedłu­że­niem mo­dli­twy będzie kon­tem­pla­cja zmie­rza­jąca do pod­jęcia ja­kie­goś po­sta­no­wie­nia, któ­re by­ło­by po­twier­dze­niem na­śla­do­wa­nia Jó­ze­fa w pas­chal­nym pe­łnie­niu woli Bo­żej.

Wy­ko­rzy­stu­jąc pod­po­wie­dzi, jak czy­tać ka­żdy frag­ment bi­blij­nej iko­ny Jó­ze­fa dla oso­bi­stej me­dy­ta­cji, mo­dli­twy i kon­tem­pla­cji, pa­mi­ętaj­my, że żad­ne po­mo­ce nie za­stąpią dzia­ła­nia Du­cha Świ­ęte­go. Dla­te­go daj­my się Mu pro­wa­dzić, otwie­ra­jąc się na Jego świa­tło, aby mo­gły zro­dzić się w nas wła­sne i bli­ższe na­sze­mu ży­ciu pro­po­zy­cje przy­jęcia sło­wa i od­po­wie­dzi na nie, ale w sty­lu i du­chu św. Jó­ze­fa. Wszyst­kim Dro­gim Czy­tel­ni­kom ży­czę wy­trwa­ło­ści w od­czy­ty­wa­niu i kon­tem­plo­wa­niu jego bi­blij­nej iko­ny. Jest to naj­lep­szy spo­sób, aby prze­ko­nać się, jak św. Jó­zef cu­dow­nie wkra­cza w na­sze ży­cie, aby­śmy wier­nie trwa­li przy Je­zu­sie Chry­stu­sie i słu­ży­li dzie­łu zba­wie­nia w Jego Ko­ście­le. A jak pi­sał pa­pież Jan Pa­weł II w ad­hor­ta­cji apo­stol­skiej Re­demp­to­ris cu­stos, jego orędow­nic­two jest „usta­wicz­nie po­trzeb­ne Ko­ścio­ło­wi nie tyl­ko dla obro­ny prze­ciw po­ja­wia­jącym się za­gro­że­niom, ale ta­kże i przede wszyst­kim dla umoc­nie­nia go w po­dej­mo­wa­niu za­da­nia ewan­ge­li­za­cji świa­ta i no­wej ewan­ge­li­za­cji” (n. 29).

War­to więc za­przy­ja­źnić się ze św. Jó­ze­fem i na­wi­ązać z nim bar­dziej po­głębio­ną, du­cho­wą łącz­no­ść. Z pew­no­ścią dro­gą ku temu będzie pro­po­no­wa­na lec­tio di­vi­na jego bi­blij­nej iko­ny. Do­dat­ko­wą ko­rzy­ścią będzie po­zna­nie sa­mej me­to­dy lec­tio di­vi­na jako spo­so­bu ko­rzy­sta­nia z bo­gac­twa sło­wa Bo­że­go. Owo­ce lek­tu­ry tego zbio­ru me­dy­ta­cji bi­blij­nych za­wie­rzam św. Jó­ze­fo­wi, a Wy­daw­nic­twu Świ­ęty Woj­ciech bar­dzo dzi­ęku­ję za ich pu­bli­ka­cję. Ni­niej­sza ksi­ążka wpi­su­je się już w se­rię po­dob­nych po­zy­cji opu­bli­ko­wa­nych wcze­śniej przez to Wy­daw­nic­two w for­mie ma­te­ria­łów do lec­tio di­vi­na: W bi­blij­nej szko­le ży­cia (Po­znań 2009) i Dar przy­ja­źni z Je­zu­sem (Po­znań 2019). Po­trze­bę tego ro­dza­ju pu­bli­ka­cji uza­sad­nia fakt, że lec­tio di­vi­na sta­je się dziś w Ko­ście­le du­cho­wą dro­gą dla wie­lu chrze­ści­jan. Do­sko­na­łym i sku­tecz­nym pa­tro­nem tej dro­gi oka­zu­je się być św. Jó­zef, któ­ry jako ziem­ski oj­ciec Je­zu­sa wzo­ro­wo wy­pe­łnił za­da­nie zle­co­ne mu przez Boga. A mógł to uczy­nić, gdyż nie tyl­ko umi­ło­wał Je­zu­sa oj­cow­skim ser­cem, ale z żywą wia­rą słu­chał sło­wa Bo­że­go i wier­nie słu­żył zbaw­czej woli Boga ob­ja­wio­nej mu w Je­zu­sie Chry­stu­sie. I my mo­że­my iść w jego śla­dy. Ży­czę więc wszyst­kim, któ­rzy będą ko­rzy­stać z pro­po­no­wa­nych roz­wa­żań, aby za­przy­ja­źni­li się z Jó­ze­fem i na trwa­łe po­zo­sta­li w jego szko­le, ucząc się od nie­go praw­dzi­wej świ­ęto­ści ży­cia.

ks. Sta­ni­sław Ha­ręzga

Prze­my­śl, 23 czerw­ca 2024 roku

Dzień Ojca

I

Jó­zef z rodu Da­wi­da

(Mt 1,1-17)