Polski pisarz fantasy i science fiction. Jeden z najważniejszych polskich twórców tego nurtu, ikona i legenda krajowej fantastyki. Laureat wielu wyróżnień i nagród literackich, najczęściej nagradzany polski autor literatury science fiction i fantasy. Podobno jak nikt posiadł zdolność kreacji nowych, zdumiewających i całościowych światów. Być może dlatego właśnie, w środowisku mówi się, że ma on bardziej wyznawców niż fanów.
Jacek Dukaj urodził się w 1974 r. w Tarnowie. Tam też ukończył III Liceum Ogólnokształcące. Na dalszą naukę wyjechał do Krakowa, gdzie na Uniwersytecie Jagiellońskim podjął studia filozoficzne. W lutym 1990 r., jako niespełna szesnastolatek, debiutował na łamach miesięcznika Fantastyka opowiadaniem Złota galera. Następnie, przez kilka lat, zanim zaczął wydawać książki, Jacek Dukaj publikował swoje kolejne opowiadania w branżowych magazynach Fenix oraz Nowa Fantastyka. W 1997 r. fabułą Xavras Wyżryn Dukaj debiutował jako powieściopisarz. W ciągu swojej trwającej niemal 3 dekady kariery otrzymał niezliczone wprost nominacje i nagrody. Jest sześciokrotnym laureatem nagrody im. Janusza A. Zajdla, a nominowany był do niej aż jedenastokrotnie. Trzy razy odbierał Śląkfy jako Twórca Roku, w jego dorobku znaleźć można również nagrodę Sfinks. Za swoje książki Jacek dukaj otrzymał również 3 nominacje do Paszportu Polityki.
Bez wątpienia najbardziej znaną powieścią pisarza, również poza granicami Polski, jest wydany w 2007 r. Lód. Za Lód Jacek Dukaj został doceniony Nagrodą Kościelskich oraz Europejską Nagrodą Literacką. Zdobył również nominację do najważniejszej polskiej nagrody Literackiej – Nike. W 2003 r. Katedra, animowany film Tomasza Bagińskiego powstały na kanwie opowiadania Dukaja pod tym samym tytułem, walczył o statuetkę Oscara. Współpraca obu twórców sięga jednak dalej – niemal wszystkie książki Dukaja zawdzięczają swoje okładki Tomaszowi Bagińskiemu właśnie.
Najważniejsze książki Jacka Dukaja
Ponieważ książki Jacek Dukaj pisze już niemal 30 lat, ma ich w swoim dorobku naprawdę sporo. Są to zarówno powieści, jak i skromniejsze formy literackie; opowiadania i mikropowieści. Właściwie wszystkie z nich cieszą się uznaniem wśród fanów fantastyki, a niektórym udało się wyjść z gatunkowej niszy i znaleźć drogę do literackiego mainstreamu.
Lód – Jacka Dukaja opus magnum
Wydając w 2007 r. Lód, Jacek Dukaj wprawił w zdumienie, i niemal jednogłośny zachwyt, praktycznie cały rynek wydawniczy. Ta bezprecedensowa w jego dotychczasowej twórczości, monumentalna, ponad 1000-stronicowa epicka narracja robiła i wciąż robi ogromne wrażenie. Od Lodu właśnie swoją przygodę z twórczością pisarza zaczynało wielu czytelników spoza kręgu fanów fantastyki. Początkowo Jacek Dukaj Lód planował jako jedno z opowiadań do zbioru Król Bólu. Jednak potencjał opowieści zdecydowanie domagał się rozwinięcia. W ten sposób powstała ta niesamowita alternatywna historia przeżywającej nową epoką lodowcową Europy. Wydarzeniem fundującym świat przedstawiony książki Dukaj czyni upadek meteorytu tunguskiego w 1908 roku. Była to katastrofa, która zmieniła wszystko, łącznie z prawami fizyki. Zderzenie uwalnia również Lutych, anioły mrozu. Główny bohater, Benedykt Gierosławski – matematyk i hazardzista, na zlecenie carskiego Ministerium Zimy wyrusza w niebezpieczną podróż, by znaleźć swego ojca. Bowiem podobno tylko on umie porozumieć się z Lutymi, od czego zależą losy świata. Ta szalona wyprawa w głąb Rosji, podczas której spotkamy cały szarego znajomych postaci (Piłsudskiego, Rasputina czy Teslę) to wspaniała przygoda i prawdziwa literacka uczta.
Inne pieśni Jacka Dukaja
Inne Pieśni Jacek Dukaj w ręce czytelników oddał w 2003 r. Do czasów Lodu ta wielokrotnie nagradzana powieść uchodziła za najlepszą w dorobku pisarza, wciąż zresztą uznaje się ją za jeden z najdojrzalszych tekstów, jakie wyszły spod pióra autora. Na stronach książki Jacek Dukaj kreuje świat urządzony według fizyki i teorii Arystotelesa, rzeczywistość rządzoną przez formę. Erudycyjna i oryginalna historia stawia przed czytelnikiem pewne wymagania, jednak magia narracji i satysfakcja z lektury zdecydowanie jest warta tego intelektualnego wysiłku. Za Inne Pieśni Jacek Dukaj został doceniony Nagroda im. Zajdla, Sfinksem oraz nominacją do Paszportu Polityki
Król Bólu
Zbiór ośmiu opowiadań pt. Król Bólu Jacek Dukaj w ręce czytelników oddał w 2010 r. Teksty zamieszczone w wydawnictwie nie są jednak typowymi krótkimi formami, a raczej samodzielnymi rozbudowanymi narracjami (ok. 100-stronicowymi). Każda z nich to, dzięki wyobraźni autora, niesamowita i barwna podróż w głąb ludzkiego umysł. Otwierająca zbiór Linia oporu jest historią dziejąca się w rzeczywistości, w której człowiek stał się nieśmiertelny, jednak skutkiem ubocznym nieskończonej egzystencji jest jej bezsensowność. Sens życia to towar deficytowy, a jednym z jego sprzedawców jest główny bohater opowieści. Natomiast opowiadanie pt. Król Bólu Jacek Dukaj poświęca historii człowieka cierpiącego na neuronowy defekt, w wyniku którego każdy bezpośredni kontakt z kimkolwiek okupiony jest wielkim fizycznym bólem.
