Wicher śmierci. Opowieści z Malazańskiej Księgi Poległych. Tom 7 ebook

Podzię­ko­wa­nia

Dzię­kuję czy­tel­ni­kom wcze­snej wer­sji: Ric­kowi, Chri­sowi, Mar­kowi, Bil­lowi, Hazel i Bowe­nowi. Wyra­żam rów­nież wdzięcz­ność ludziom z Black Stilt Cafe, Ambiente Cafe oraz Cafe Teatro w Vic­to­rii za sto­lik, kawę i dostęp do prądu. A za wspar­cie, które pomaga mi w pracy, dzię­kuję Clare i Simo­nowi z Trans­world, Howar­dowi i Patric­kowi, prze­ra­ża­ją­cej zgrai z Mala­za­nem­pire.com, Davi­dowi i Anne oraz Pete­rowi i Nicky Crow­the­rom.

Dra­ma­tis Per­so­nae

Lethe­ryj­czycy

Tehol Bed­dict: zubo­żały miesz­ka­niec

Bugg: lokaj Tehola

Shurq Elalle: wędrowna piratka

Skor­gen Kaban: pierw­szy ofi­cer na statku Shurq

Ublala Pung: bez­ro­botny pół­krwi Tar­the­nal

Ormly: czło­nek Cechu Szczu­ro­ła­pów

Ruc­ket: główny śled­czy z Cechu Szczu­ro­ła­pów

Karos Invic­tad: inwi­gi­la­tor Obroń­ców Ojczy­zny

Tanal Yathva­nar: oso­bi­sty asy­stent Karosa

Rau­tos Hiva­nar: prze­wod­ni­czący Kupiec­kiego Powier­nic­twa Wol­no­ści

Venitt Sathad: naj­bar­dziej zaufany agent Rau­tosa

Tri­ban Gnol: kanc­lerz Nowego Impe­rium

Nisall: pierw­sza kon­ku­bina daw­nego cesa­rza

Janall: oba­lona cesa­rzowa

Turu­dal Bri­zad: były kon­ku­bent

Janath Anar: więź­niarka poli­tyczna

Sir­ryn Kanar: straż­nik pała­cowy

Brul­lyg (Shake): nomi­nalny zarządca Dru­giego Fortu Dzie­wi­czego

Yedan Der­ryg (Wachta)

Orbyn Poszu­ki­wacz Prawdy: dowódca sek­cji Obroń­ców Ojczy­zny

Letur Anict: fak­tor Drene

Bivatt: atri-preda Armii Wschod­niej

Piór­kowa Wiedźma: lethe­ryj­ska nie­wol­nica Uruth

Tiste Edur

Rhu­lad: władca Nowego Impe­rium

Han­nan Mosag: cesar­ski ceda

Uruth: matriar­chini cesa­rza i żona Tomada Sen­gara

k’risnani: cesar­scy czar­no­księż­nicy

Bru­then Trana: Edur z pałacu

Brohl Han­dar: nad­zorca wschodu rezy­du­jący w Drene

Przy­by­wa­jący z flotą Edur

Yan Tovis (Pomroka): atri-preda w lethe­ryj­skiej armii

Varat Taun: jej porucz­nik

Tara­lack Veed: Gral, agent Bez­i­mien­nych

Ica­rium: broń Tara­lacka

Han­radi Kha­lag: czar­no­księż­nik Tiste Edur

Tomad Sen­gar: patriar­cha cesa­rza

Samar Dev: uczona i cza­row­nica z Sied­miu Miast

Karsa Orlong: wojow­nik Tobla­kai

taxi­la­nin: tłu­macz

Awl’dan

Czer­wona Maska: wygna­niec, który powró­cił

Masarch: wojow­nik z klanu Ren­fay­arów

Hadralt: wódz wojenny klanu Gane­to­ków

Sag’Chu­rok: oso­bi­sty straż­nik Czer­wo­nej Maski

Gunth Mach: oso­bi­sta straż­niczka Czer­wo­nej Maski

Nurt: mie­dzia­no­licy

Natar­kas: mie­dzia­no­licy

Ści­gani

Seren Pedac: lethe­ryj­ska porę­czy­cielka

Fear Sen­gar: Tiste Edur

Imbryk: lethe­ryj­ska sie­rota

Udi­naas: zbie­gły lethe­ryj­ski nie­wol­nik

Wither: widmo cie­nia

Sil­chas Ruin: Ascen­dent Tiste Andii

Refu­gium

Ulshun Pral: Imass

Rud Elalle: adop­to­wany znajda

Hostille Rator: T’lan Imass

Til’Aras Benok: T’lan Imass

Gr’ista­nas Ish’Ilm: T’lan Imass

Mala­zań­czycy

Łowcy Kości

Tavore Paran: głów­no­do­wo­dząca Łow­ców Kości

Lostara Yil: zastęp­czyni Tavore

Keneb: pięść w Łow­cach Kości

Bli­stig: pięść w Łow­cach Kości

Fara­dan Sort: kapi­tan

Madan’tul Rada: porucz­nik słu­żący pod roz­ka­zami Fara­dan Sort

Pędrak: adop­to­wany syn Keneba

Dziób: mag przy­dzie­lony kapi­tan Fara­dan Sort

Ósmy Legion, Dzie­wiąta Kom­pa­nia

Czwarta Dru­żyna

Skrzy­pek: sier­żant

Tarcz: kapral

Koryk: pół­krwi Seti, pie­chota mor­ska

Śmieszka: kobieta z Itko Kan, pie­chota mor­ska

Mątwa: saper

Flaszka: mag dru­żyny

Corabb Bhi­lan Thenu’alas: żoł­nierz

Piąta Dru­żyna

Gesler: sier­żant

Chmura: kapral

Pia­sek: pie­chota mor­ska

Krót­ko­nos: ciężka pie­chota

Mądrala: ciężka pie­chota

Uru Hela: ciężka pie­chota

Jętka: ciężka pie­chota

Siódma Dru­żyna

Postro­nek: sier­żant

Odprysk: kapral

Kulas: pie­chota mor­ska

Ebron: mag dru­żyny

Okruch (Jam­ber Pień): saper

Sinn: mag

Ósma Dru­żyna

Hel­lian: sier­żant

Obra­żal­ski: kapral # 1

Bez­dech: kapral # 2

Bal­grid: mag dru­żyny

Tavos Pond: pie­chota mor­ska

Moż­liwe: saper

Lut­nia: uzdro­wi­ciel dru­żyny

Dzie­wiąta Dru­żyna

Bal­sam: sier­żant

Tru­pi­smród: kapral

Rze­zi­gar­dzioł: pie­chota mor­ska

Galt: pie­chota mor­ska

Pła­tek: pie­chota mor­ska

Opak: mag dru­żyny

Dwu­na­sta Dru­żyna

Thom Tissy: sier­żant

Tuli­pan: kapral

Rampa: ciężka pie­chota

Jibb: śred­nio­zbrojna pie­chota

Mewi­ślad: śred­nio­zbrojna pie­chota

Bel­lig Harn: ciężka pie­chota

Trzy­na­sta Dru­żyna

Urb: sier­żant

Reem: kapral

Masan Gilani: pie­chota mor­ska

Micha: ciężka pie­chota

Hanno: ciężka pie­chota

Solanka: ciężka pie­chota

Nikły: ciężka pie­chota

Ósmy Legion, Trze­cia Kom­pa­nia

Czwarta Dru­żyna

Pra­va­lak Rim: kapral

Mio­dzik: saper

Strap Mull: saper

Ławica: ciężka pie­chota

Zer­kacz: ciężka pie­chota

Piąta Dru­żyna

Badan Gruk: sier­żant

Kryza: pie­chota mor­ska

Zgar­niaczka: pie­chota mor­ska

Nep Bruzda: mag

Reliko: ciężka pie­chota

Cał­kiem Nie­przy­tomny: ciężka pie­chota

Dzie­siąta Dru­żyna

Porząd­nicki: sier­żant

Obława: kapral

Mulvan Straszny: mag

Nel­ler: saper

Czasz­ko­śmierć: pie­chota mor­ska

Mie­czo­błysk: ciężka pie­chota

Inni

Bana­schar: ostatni kapłan D’rek

Withal: mec­kro­ski płat­nerz

San­da­lath Dru­kor­lat: Tiste Andii, żona Withala

Niman­der Golit: Tiste Andii, poto­mek Ano­man­dera Rake’a

Phaed: Tiste Andii, potom­kini Ano­man­dera Rake’a

Ser­watka: opę­tany szkie­let gada

Telo­rast: opę­tany szkie­let gada

Onrack: T’lan Imass, nie­zwią­zany

Trull Sen­gar: rene­gat Tiste Edur

Ben Ada­ephon Delat: cza­ro­dziej

Menan­dore: jed­no­po­chwy­cona (Sio­stra Brzask)

Shel­ta­tha Lore: jed­no­po­chwy­cona (Sio­stra Zmierzch)

Sukul Ankhadu: jed­no­po­chwy­cona (Sio­stra Cętka)

Kil­man­da­ros: pra­dawna bogini

Klips: Tiste Andii

Koty­lion: Sznur, bóg patron skry­to­bój­ców

Imroth: strza­skana, T’lan Imass

Płot: duch

Stary Gar­bus Arbat: Tar­the­nal

Zwię­zła: była oszustka

Tre­ściwa: była oszustka

Pully: cza­row­nica Shake’ów

Skwish: cza­row­nica Shake’ów

Pro­log

Pra­dawna grota Kurald Emur­lahnWiek roze­rwa­nia

Roz­dartą żalem pano­ramę ska­lały trupy sze­ściu smo­ków leżące na rów­ni­nie w nie­upo­rząd­ko­wa­nym sze­regu dłu­go­ści co naj­mniej tysiąca kro­ków. Z roze­rwa­nych ciał ster­czały poła­mane kości; pasz­cze były otwarte, a oczy wyschnięte. Tam, gdzie krew wylała się na zie­mię, widma zle­ciały się do niej jak muchy do soku i wpa­dły w pułapkę. Gdy krew ciem­niała, łącząc się z mar­twą glebą, duchy mio­tały się i krzy­czały sła­bymi, peł­nymi roz­pa­czy gło­si­kami. Kiedy wresz­cie stward­niała, prze­ista­cza­jąc się w szkli­sty kamień, zostały na wieki zamknięte w owym mrocz­nym wię­zie­niu.

Naga istota wędru­jąca ścieżką utwo­rzoną przez zabite smoki nie ustę­po­wała im masą, ale nie potra­fiła się wzbić ponad zie­mię. Poru­szała się na dwóch krzy­wych nogach o udach gru­bych jak tysiąc­let­nie drzewa. Sze­ro­kość jej barów dorów­ny­wała wzro­stowi Tar­theno Tobla­kai, gruba szyja kryła się pod grzywą czar­nych, lśnią­cych wło­sów, przed­nia część głowy – czoło, kości policz­kowe i szczęki – była wysu­nięta do przodu, w głę­boko osa­dzo­nych oczach wid­niały zaś czarne źre­nice oto­czone opa­li­zu­jącą bielą. Potężne ramiona były nie­pro­por­cjo­nal­nie dłu­gie, ogromne dło­nie nie­mal się­gały ziemi. Wiel­kie, jasne piersi koły­sały się mia­rowo. Stwór szedł obok zma­sa­kro­wa­nych, gni­ją­cych tru­pów dziw­nie płyn­nym kro­kiem, w któ­rym nie było nic ocię­ża­łego. We wszyst­kich koń­czy­nach miał dodat­kowe stawy.

Skóra koloru wybla­kłej na słońcu kości pociem­niała na koń­cach rąk do barwy poprze­szy­wa­nej żył­kami czer­wieni, wokół kostek dłoni wid­niały siniaki, a tu i ówdzie sia­teczka pęk­nięć odsła­niała kości – dło­nie istoty doznały uszko­dzeń, z pew­no­ścią zada­jąc potężne ciosy.

Stwo­rze­nie zatrzy­mało się i unio­sło głowę, spo­glą­da­jąc na trzy smoki, które się uno­siły wysoko pośród skłę­bio­nych chmur, to poja­wia­jąc się, to znowu nik­nąc w obło­kach dymu wypeł­nia­ją­cego umie­ra­jące kró­le­stwo.

Dło­nie cho­dzą­cej po ziemi istoty zadrżały ner­wowo. Z jej gar­dła wyrwało się niskie wark­nię­cie.

Po dłuż­szej chwili ruszyła w dal­szą drogę.

Minąw­szy ostat­niego smoka, dotarła do miej­sca, gdzie wzno­sił się sze­reg wzgórz. Naj­więk­sze z nich było roz­sz­cze­pione, jakby jakiś ogromny szpon wyszarp­nął serce wznie­sie­nia. W owej roz­pa­dli­nie było widać roz­dar­cie, szcze­linę w prze­strzeni. Pły­nęły z niej stru­mie­nie mar­twi­czej ener­gii, tak tok­sycz­nej, że stra­wiła boki pęk­nię­cia, roz­pusz­cza­jąc niczym kwas skały i głazy sta­ro­żyt­nego wału.

Roz­dar­cie wkrótce się zasklepi. Ten, kto przez nie ostat­nio prze­szedł, pra­gnął zamknąć drzwi za sobą. Podobne uzdra­wia­nie nie mogło jed­nak doko­ny­wać się w pośpie­chu. Rana znowu zacznie krwa­wić.

Istota pode­szła bli­żej, igno­ru­jąc ema­nu­jącą z roz­dar­cia jado­witą moc. Na progu zatrzy­mała się ponow­nie i spoj­rzała za sie­bie.

Smo­cza krew tward­niała, zamie­nia­jąc się w kamień. Jego poziome płyty oddzie­lały się już od ziemi, uno­siły po bokach, prze­ra­dza­jąc się w two­rzące dziwną plą­ta­ninę ściany. Nie­które zaczęły się zapa­dać, zni­ka­jąc z tego kró­le­stwa. Spa­dały przez kolejne światy, by wresz­cie poja­wić się na nowo, solidne i nie­prze­pusz­czalne, w innych kró­le­stwach, zgod­nych z aspek­tem krwi. Tych praw nie spo­sób było pod­wa­żyć. Sta­rvald Deme­lain, krew smo­ków i śmierć krwi.

W dali za istotą Kurald Emur­lahn, Kró­le­stwo Cieni, pierw­sze, które zro­dziło się ze związku Ciem­no­ści i Świa­tła, mio­tało się w śmier­tel­nych kon­wul­sjach. Daleko stąd na­dal trwały bra­to­bój­cze wojny, nato­miast w innych oko­li­cach zaczęła się już frag­men­ta­cja. Potężne odpry­ski tkanki świata ode­rwały się od reszty, stra­ciły z nią kon­takt, prze­ro­dziły w nie­za­leżne cało­ści, które albo się zagoją, albo zginą. A mimo to intruzi przy­byli tutaj niczym padli­no­żercy gro­ma­dzący się wokół mar­twego lewia­tana. Pró­bo­wali wyrwać dla sie­bie frag­menty giną­cego kró­le­stwa, zabi­ja­jąc się nawza­jem w zacie­kłych wal­kach o ochłapy.

Nikt nawet sobie nie wyobra­żał, że całe kró­le­stwo może zgi­nąć w taki spo­sób. Że okrutne czyny jego miesz­kań­ców są w sta­nie wszystko znisz­czyć. Światy żyją dalej bez względu na poczy­na­nia tych, któ­rzy je zamiesz­kują. Wszy­scy w to wie­rzyli. Przyj­mo­wali takie zało­że­nie. Rany się goją, niebo roz­po­ga­dza, a z mor­skiego mułu wypełza coś nowego.

Ale nie tym razem.

Zbyt wiele mocy, za dużo zdrad, nazbyt strasz­liwe, wszech­po­chła­nia­jące zbrod­nie.

Istota ponow­nie zwró­ciła się ku bra­mie.

Kil­man­da­ros, pra­dawna bogini, prze­szła na drugą stronę.

Ruiny domo­stwa K’Chain Che’MallePo upadku Sil­chasa Ruina

Drzewa pękały z trza­skiem od gwał­tow­nego chłodu, który opadł niczym całun, nie­wi­doczny, lecz doty­kalny, na spu­sto­szony las.

Gothos podą­żał bez trudu za śla­dem bitwy, tro­pem kolej­nych starć dwojga pra­daw­nych bogów z jed­no­po­chwy­co­nym smo­kiem. Wędru­ją­cemu szla­kiem znisz­cze­nia Jaghu­towi towa­rzy­szył pora­ża­jący mróz Omtose Phel­lack, Groty Lodu.

Zacho­wa­łem wszystko, tak jak mnie pro­si­łeś, Maelu. Uwię­zi­łem w tym miej­scu prawdę, by stała się czymś wię­cej niż tylko wspo­mnie­niem. Aż po dzień roz­trza­ska­nia samej Omtose Phel­lack.

Gothos zasta­no­wił się machi­nal­nie, czy był kie­dyś czas, gdy wie­rzył, że to się ni­gdy nie sta­nie. Że Jaghuci, w całej swej wystu­dio­wa­nej dosko­na­ło­ści, są wyjąt­kiem i ich trium­falna domi­na­cja będzie trwała wiecz­nie. Że ich cywi­li­za­cja jest nie­śmier­telna, a tylko wszyst­kie inne muszą kie­dyś umrzeć.

No cóż, nie­wy­klu­czone. W końcu nie­gdyś wie­rzył nawet w to, że nad całym bytem panuje wszech­mocna, dobro­czynna istota. A świersz­cze grają po to, by pomóc nam zasnąć. Nie spo­sób odgad­nąć, jakie jesz­cze głu­poty mogły się zakraść do jego mło­dej, naiw­nej głowy przed tymi wszyst­kimi tysiąc­le­ciami.

Rzecz jasna, nie ule­gał już podob­nym złu­dze­niom. Wszystko się koń­czy. Gatunki wymie­rają. Prze­ko­na­nie, że jest ina­czej, było tylko zaro­zu­mia­ło­ścią, pro­duk­tem wybu­ja­łego ego, prze­kleń­stwem nad­mier­nego poczu­cia wła­snej war­to­ści.

W co więc wie­rzę teraz?

Nie mógł sobie pozwo­lić, by odpo­wie­dzieć na to pyta­nie melo­dra­ma­tycz­nym śmie­chem. Jaki byłby w tym sens? W pobliżu nie było nikogo, kto doce­niłby jego iro­nię. Wli­cza­jąc jego samego.

Tak jest. Jestem ska­zany na życie we wła­snym towa­rzy­stwie.

To moja oso­bi­sta klą­twa.

Takie są naj­lep­sze.

Wszedł na roz­darte, pęk­nięte wzgó­rze. Skała macie­rzy­sta unio­sła się tu gwał­tow­nie, two­rząc ogromną szcze­linę. Gdy Gothos zatrzy­mał się nad nią i zaj­rzał do środka, pio­nowe ściany pokrył już szron. Gdzieś w mroku było sły­chać dwie kłó­cące się osoby.

Jaghut roz­cią­gnął usta w uśmie­chu.

Otwo­rzył swoją grotę i zaczerp­nął z niej uła­mek mocy, by opaść powoli na dno roz­pa­dliny. Kiedy się zbli­żał, głosy umil­kły. Ciszę mącił tylko ochry­pły, syczący dźwięk, który pul­so­wał lekko – oddech wcią­gany w płuca pośród fal bólu. Sły­szał też, nieco z boku, zgrzyt łusek trą­cych o kamień.

Wylą­do­wał na ster­cie skal­nych odłam­ków, kilka kro­ków od miej­sca, w któ­rym stał Mael. Dzie­sięć kro­ków dalej maja­czyła potężna syl­wetka Kil­man­da­ros. Od jej skóry biła lekka, nie­zdrowa poświata. Bogini zaci­skała dło­nie w pię­ści, a jej zwie­rzęca twarz miała wojow­ni­czy wyraz.

Sca­ban­da­riego, jed­no­po­chwy­co­nego smoka, zapę­dzono w zagłę­bie­nie ściany urwi­ska. Tkwił w nim teraz sku­lony, strza­skane żebra z pew­no­ścią spra­wiały, że każdy oddech był męczar­nią. Jedno skrzy­dło się zła­mało, było w poło­wie ode­rwane. Tylną nogę rów­nież miał strza­skaną, z ciała ster­czały kości. To był koniec jego ucieczki. Dwoje pra­daw­nych skie­ro­wało spoj­rze­nia na Gothosa.

– Zawsze mnie zachwyca, gdy zdrajca pada ofiarą zdrady – rzekł Jaghut, pod­cho­dząc bli­żej. – W tym przy­padku zdra­dziła go wła­sna głu­pota, a to jest jesz­cze lep­sze.

– Rytuał… skoń­czy­łeś go, Gotho­sie? – zapy­tał Mael, pra­dawny bóg mórz.

– Można tak powie­dzieć. – Jaghut wbił wzrok w Kil­man­da­ros. – Pra­dawna bogini, twoje dzieci w tym kró­le­stwie zgu­biły drogę.

Potężna, pół­zwie­rzęca kobieta wzru­szyła ramio­nami.

– Zawsze ją gubią, Jaghu­cie – odparła cichym, melo­dyj­nym gło­sem.

– To czemu cze­goś z tym nie zro­bisz?

– A ty?

Gothos uniósł cienką brew, a potem odsło­nił kły w uśmie­chu.

– Czy to zapro­sze­nie, Kil­man­da­ros?

Zer­k­nęła na smoka.

– Nie mam na to czasu. Muszę wra­cać do Kurald Emur­lahn. Zabiję go…

Pode­szła bli­żej.

– Nie możesz tego zro­bić – powstrzy­mał ją Mael.

Spoj­rzała na niego, otwie­ra­jąc i zaci­ska­jąc potężne pię­ści.

– Cią­gle mi to powta­rzasz, ty goto­wany kra­bie.

Bóg morza wzru­szył ramio­nami, spo­glą­da­jąc na Gothosa.

– Wytłu­macz jej to, pro­szę.

– Ile dłu­gów chcesz u mnie zacią­gnąć? – zain­te­re­so­wał się Jaghut.

– Och, doprawdy, Gotho­sie!

– Pro­szę bar­dzo. Kil­man­da­ros, wewnątrz rytu­ału, który opada teraz na tę oko­licę, na pole bitwy i te brzyd­kie lasy, sama śmierć nie ma mocy. Gdy­byś zabiła tu Tiste Edur, jego dusza uwolni się z ciała, ale pozo­sta­nie na miej­scu, a jej moc zmniej­szy się tylko nie­znacz­nie.

– Zamie­rzam go zabić – upie­rała się Kil­man­da­ros łagod­nym tonem.

– W takim razie będziesz potrze­bo­wała mojej pomocy – oznaj­mił Gothos, uśmie­cha­jąc się sze­rzej.

Mael prych­nął pogar­dli­wie.

– A do czego? – zapy­tała bogini.

Jaghut wzru­szył ramio­nami.

– Trzeba przy­go­to­wać Fin­nest. Dom, który uwięzi duszę jed­no­po­chwy­co­nego.

– No to zrób to.

– Jako przy­sługę dla was dwojga? Nie sądzę, pra­dawna bogini. Nie­stety, podob­nie jak Mael, będziesz musiała uznać się za moją dłuż­niczkę.

– Mam lep­szy pomysł – sprze­ci­wiła się Kil­man­da­ros. – Zmiaż­dżę twoją czaszkę mię­dzy kciu­kiem a pal­cem wska­zu­ją­cym, a potem wepchnę twe prze­mą­drzałe ścierwo do gar­dła Sca­ban­da­riemu, żeby się nim zadła­wił. To będzie odpo­wiedni kres dla was obu.

– Bogini, na sta­rość zro­bi­łaś się zgorzk­niała i gder­liwa – odparł Gothos.

– I nic w tym dziw­nego. Popeł­ni­łam błąd, pró­bu­jąc ura­to­wać Kurald Emur­lahn.

– Po co się tru­dzić? – zain­te­re­so­wał się Mael.

Kil­man­da­ros obna­żyła wyszczer­bione zęby.

– Ten pre­ce­dens jest… nie­po­żą­dany. Możesz z powro­tem scho­wać głowę w pia­sek, Maelu, ale ostrze­gam cię: śmierć jed­nego kró­le­stwa to zapo­wiedź takiego samego losu całej reszty.

– Skoro tak mówisz – rzekł po dłuż­szej chwili pra­dawny bóg. – Przy­znaję, że taka moż­li­wość ist­nieje. Tak czy ina­czej, Gothos domaga się zapłaty.

Kil­man­da­ros roz­luź­niła pię­ści i znowu je zaci­snęła.

– Zgoda. A teraz zrób ten Fin­nest, Jaghu­cie.

– To będzie w sam raz – oznaj­mił Gothos, wycią­ga­jąc jakiś przed­miot z dziury w wystrzę­pio­nej koszuli.

Dwoje pra­daw­nych gapiło się przez chwilę na obiekt. Wresz­cie Mael chrząk­nął.

– Tak, teraz rozu­miem. To dość dziwny wybór, Gotho­sie.

– Nie zwy­kłem doko­ny­wać innych. No dobra, Kil­man­da­ros, zakończ w swój sub­telny spo­sób żało­sną egzy­sten­cję jed­no­po­chwy­co­nego.

Smok syk­nął prze­raź­li­wie z wście­kło­ści i stra­chu, gdy pra­dawna bogini pode­szła bli­żej.

Ude­rzyła pię­ścią w sam śro­dek czaszki Sca­ban­da­riego, tuż nad smo­czymi oczami. Gruba kość pękła z trza­skiem, który wypeł­nił roz­pa­dlinę niczym tren. Z kostek dłoni bogini try­snęła krew.

Smo­cza głowa ude­rzyła z cięż­kim łosko­tem o spę­kaną skałę. Z bez­wład­nego ciała wycie­kły płyny.

Kil­man­da­ros odwró­ciła się, spo­glą­da­jąc na Gothosa.

Jaghut ski­nął głową.

– Mam bied­nego skur­czy­byka.

Mael pod­szedł do niego i wycią­gnął rękę.

– W takim razie wezmę Fin­nest…

– Nie.

Oboje pra­daw­nych spoj­rzało na Gothosa, który uśmiech­nął się po raz kolejny.

– To spłata długu. Dla was obojga. Zabie­ram Fin­nest z duszą Sca­ban­da­riego. Nie jeste­ście mi już nic winni. Nie cie­szy­cie się?

– Co zamie­rzasz z nim zro­bić? – zapy­tał Mael.

– Jesz­cze nie zde­cy­do­wa­łem, ale mogę cię zapew­nić, że to będzie coś oso­bli­wie nie­przy­jem­nego.

Kil­man­da­ros ponow­nie zaci­snęła pię­ści, unio­sła nieco ręce.

– Korci mnie, żeby wysłać w pogoń za tobą moje dzieci, Jaghu­cie.

– Szkoda, że zgu­biły drogę.

Żadne z pra­daw­nych nie ode­zwało się już ani sło­wem. Gothos opu­ścił szcze­linę. Zawsze spra­wiało mu przy­jem­ność prze­chy­trze­nie takich zgrzy­bia­łych wra­ków z całą ich sta­ro­żytną, bez­li­to­sną mocą. Przy­naj­mniej chwi­lową przy­jem­ność.

Takie są naj­lep­sze.

***

Gdy Kil­man­da­ros opu­ściła szcze­linę, cze­kała na nią inna postać. Męż­czy­zna miał czarny płaszcz i białe włosy, wpa­try­wał się w roz­dar­cie z wyra­zem żar­to­bli­wej kon­tem­pla­cji na twa­rzy.

Chciał wejść do bramy czy cze­kał na Kil­man­da­ros? Skrzy­wiła się ze zło­ścią.

– Nie jesteś mile widziany w Kurald Emur­lahn – oznaj­miła.

Ano­man­da­ris Purake zatrzy­mał chłodne spoj­rze­nie na mon­stru­al­nej isto­cie.

– Wydaje ci się, że zamie­rzam zagar­nąć tron dla sie­bie?

– Nie był­byś pierw­szy.

Ponow­nie spoj­rzał na szcze­linę.

– Wro­go­wie oble­gają cię ze wszyst­kich stron, Kil­man­da­ros. Ofe­ruję pomoc.

– Nie­ła­two ci będzie zasłu­żyć na moje zaufa­nie, Tiste Andii.

– Jesteś nie­spra­wie­dliwa – odparł. – W prze­ci­wień­stwie do wielu swych pobra­tym­ców uznaję fakt, że korzy­ści pły­nące ze zdrady ni­gdy nie rów­no­ważą jej kosz­tów. W Kurald Emur­lahn wal­czą teraz ze sobą nie tylko zdzi­czałe smoki, lecz rów­nież jed­no­po­chwy­ceni.

– Gdzie Osserc? – zapy­tała pra­dawna bogini. – Mael mówił mi, że on zamie­rza…

– Znowu wejść mi w drogę? Osserc wyobra­żał sobie, że wezmę udział w zabój­stwie Sca­ban­da­riego. Po co miał­bym to robić? Ty i Mael pora­dzi­li­ście sobie z łatwo­ścią. – Chrząk­nął. – Wyobra­żam go sobie, jak lata wkoło, żeby mnie zna­leźć. Idiota.

– Sca­ban­dari zdra­dził two­jego brata. Nie pra­gniesz go pomścić?

Ano­man­da­ris zer­k­nął na nią, a potem uśmiech­nął się blado.

– Korzy­ści pły­nące ze zdrady. Dla Sca­ban­da­riego koszty oka­zały się wyso­kie, nie­praw­daż? A jeśli cho­dzi o Sil­chasa, no cóż, nawet Azath nie trwa wiecz­nie. Nie­mal mu zazdrosz­czę izo­la­cji od wszyst­kiego, co czeka nas w następ­nych tysiąc­le­ciach.

– Zaiste. A czy zamie­rzasz podą­żyć za jego przy­kła­dem i skryć się w podob­nym kur­ha­nie?

– Nie sądzę.

– W takim razie podej­rze­wam, że Sil­chas Ruin raczej nie będzie skłonny wyba­czyć ci obo­jęt­no­ści, gdy już odzy­ska wol­ność.

– Możesz się zdzi­wić, Kil­man­da­ros.

– Ty i twój rodzaj jeste­ście dla mnie tajem­nicą, Ano­man­da­ri­sie Purake.

– Wiem o tym. A więc umowa stoi, bogini?

Unio­sła głowę.

– Zamie­rzam prze­gnać pre­ten­den­tów z kró­le­stwa. Jeśli Kurald Emur­lahn musi umrzeć, niech umrze w spo­koju.

– Innymi słowy, chcesz, żeby Tron Cieni pozo­stał pusty.

– Tak.

Po chwili zasta­no­wie­nia ski­nął głową.

– Zgoda.

– Nie pró­buj mnie oszu­kać, jed­no­po­chwy­cony.

– Nie zro­bię tego. Jesteś gotowa, Kil­man­da­ros?

– Zawrą prze­ciwko nam soju­sze – zauwa­żyła. – Wyru­szą na wojnę z nami.

Ano­man­da­ris wzru­szył ramio­nami.

– Nie mam dziś nic lep­szego do roboty.

Dwoje Ascen­den­tów prze­szło przez bramę i zamknęło za sobą roz­dar­cie. W końcu do kró­le­stwa wio­dły też inne ścieżki. Ścieżki, które nie były ranami.

Gdy zna­leźli się w Kurald Emur­lahn, ujrzeli przed sobą spu­sto­szony świat.

I przy­stą­pili do oczysz­cza­nia tego, co zeń zostało.

Awl’dan, w ostat­nich dniach pano­wa­nia króla Diska­nara

Preda Bivatt, kapi­tan dreń­skiego gar­ni­zonu, była daleko od domu. Dwa­dzie­ścia jeden dni drogi wozem. Dowo­dziła eks­pe­dy­cją zło­żoną z dwu­stu żoł­nie­rzy z Armii Wystrzę­pio­nej Cho­rą­gwi, trzy­dzie­sto­oso­bo­wego oddziału lek­kiej jazdy z Nie­bie­skiej Róży oraz czte­ry­stu osób obsługi, w tym rów­nież cywi­lów. Roz­ka­zała roz­bić obóz, zsu­nęła się z konia i ruszyła ku odle­głej o pięć­dzie­siąt parę kro­ków kra­wę­dzi urwi­ska.

Gdy dotarła na skraj, wiatr ude­rzył ją w pierś z siłą młota, jakby chciał odrzu­cić ją do tyłu, zerwać z tego ostat­niego skrawka lądu. Leżący w dole ocean był wizją zro­dzoną w kosz­ma­rze arty­sty: wzbu­rzone, spie­nione morze, a nad nim cięż­kie chmury roz­dzie­rane na strzępy przez wicher. Woda była raczej biała niż nie­bie­sko­zie­lona. Piana pokry­wała grzbiety fal, try­skała spo­mię­dzy kamieni, kiedy bał­wany tłu­kły o brzeg.

Uświa­do­miła sobie, że to wła­śnie to miej­sce, i prze­szył ją się­ga­jący szpiku kości dreszcz.

Rybacka łódź, znie­siona daleko z kursu w śmier­cio­no­śną kipiel, jaką była ta część oce­anu. Nawet naj­więk­sze kupiec­kie statki nie zapusz­czały się tu z wła­snej woli. Przed osiem­dzie­się­ciu laty kipiel pochwy­ciła mia­sto Mec­kro­sów i roz­biła je na kawałki, wcią­ga­jąc w odmęty co naj­mniej dwa­dzie­ścia tysięcy miesz­kań­ców pły­wa­ją­cej osady.

Załoga łodzi prze­żyła jed­nak i zdo­łała dopły­nąć na pły­ci­znę, a potem dostać się na odle­gły o jakieś trzy­dzie­ści kro­ków brzeg, bro­dząc w się­ga­ją­cej pasa wodzie. Nie­ubła­gane fale roz­trza­skały ich łódź na szczapy, ale czte­rej lethe­ryj­scy roz­bit­ko­wie wyszli bez­piecz­nie na suchy ląd.

I zna­leźli tam… to.

Preda Bivatt zacią­gnęła rze­mień hełmu, żeby wiatr nie zerwał go jej razem z głową. Nie prze­sta­wała się przy­glą­dać leżą­cym na brzegu pozo­sta­ło­ściom. Fale pod­myły wzgó­rze, na któ­rym stała. Trzy dłu­go­ści ciała męż­czy­zny na dole znaj­do­wała się biała, piasz­czy­sta plaża zasłana sznu­rami zeschłych wodo­ro­stów, wyrwa­nymi z korze­niami drze­wami oraz szcząt­kami mec­kro­skiego mia­sta sprzed osiem­dzie­się­ciu lat. Było tam jed­nak coś wię­cej. Coś bar­dziej nie­spo­dzie­wa­nego.

Czółna wojenne. Mor­skie łodzie, każda długa jak wie­lo­ryb kora­lowy. Miały wyso­kie dzioby i były dłuż­sze i szer­sze niż okręty Tiste Edur. Nie były to też wyrzu­cone przez fale wraki. Nie dostrze­gała na nich żad­nych śla­dów uszko­dzeń. Wycią­gnięto je wysoko na brzeg i uło­żono w sze­regi, choć łatwo było zauwa­żyć, że zda­rzyło się to dość dawno temu – mie­siące, być może lata.

Ktoś przy­sta­nął obok niej. Kupiec z Drene, który zaopa­trzył ich wyprawę. Miał bladą cerę i jasne, pra­wie białe włosy. Jego okrą­gła twarz poczer­wie­niała od wia­tru, preda widziała jed­nak, że powiódł spoj­rze­niem bla­do­nie­bie­skich oczu wzdłuż sze­regu czó­łen, naj­pierw na zachód, a potem na wschód.

– Mam odro­binę talentu! – pochwa­lił się, prze­krzy­ku­jąc wichurę.

Bivatt mil­czała. Kupiec z pew­no­ścią potra­fił racho­wać. Można to było nazwać talen­tem, ale jako ofi­cer lethe­ryj­skiej armii potra­fiła bez jego pomocy oce­nić, ile osób mie­ściło się w każ­dej z ogrom­nych łodzi. Sto, z mar­gi­ne­sem błędu wyno­szą­cym dwa­dzie­ścia.

– Predo?

– Słu­cham?

Kupiec mach­nął bez­rad­nie dło­nią.

– Te czółna. – Wska­zał ręką w jedną, a potem w drugą stronę. – Muszą być…

Zabra­kło mu słów.

Ale i tak go zro­zu­miała.

Całe sze­regi czó­łen wycią­gnię­tych na nie­go­ścinny brzeg. Drene, naj­bliż­sze mia­sto w kró­le­stwie leżało trzy tygo­dnie drogi na połu­dniowy zachód stąd. Na połu­dniu cią­gnęły się zie­mie Awl’danu i trasy wędró­wek ple­mion z ich ogrom­nymi sta­dami były bar­dzo dobrze znane. W końcu Lethe­ryj­czycy wła­śnie pod­bi­jali te oko­lice. Nie dotarły do nich żadne mel­dunki o poja­wie­niu się obcych.

Przed dwoma, trzema laty do brzegu przy­biła tu wielka flota. Przy­by­sze wyszli na brzeg, zabie­ra­jąc ze sobą wszystko, co mieli, i zapewne ruszyli w głąb lądu.

Powinny być jakieś znaki, pogło­ski, jakieś echa wśród ple­mion Awli. Powin­ni­śmy coś o tym usły­szeć.

Ale tak się nie stało. Nie­znani intruzi po pro­stu… znik­nęli.

To nie­moż­liwe. Jak mogło do tego dojść?

Ponow­nie prze­su­nęła wzro­kiem wzdłuż sze­re­gów łodzi, jakby miała nadzieję, że odkryje jakiś szcze­gół o fun­da­men­tal­nym zna­cze­niu, który uspo­koi jej tłu­kące serce i zdej­mie z koń­czyn prze­szy­wa­jący chło­dem cię­żar.

– Predo…

Tak jest. Po stu na czółno. A tu widzimy… po cztery, pięć w sze­regu… Ile? Cztery, może pięć tysięcy?

Nie­mal tak daleko, jak okiem się­gnąć na wschód i na zachód, pół­nocny brzeg pokry­wała gęsta masa wojen­nych czó­łen z sza­rego drewna. Wycią­gnięto je tu na ląd i porzu­cono. Leżały na plaży jak zwa­lony las.

– Z górą pół miliona – ode­zwał się kupiec. – Według mojej oceny. Predo, gdzie oni wszy­scy się podziali, na Zbłą­ka­nego?

Skrzy­wiła się.

– Kop­nij to swoje gniazdo magów, Letu­rze Anict. Niech zaro­bią na swe wygó­ro­wane wyna­gro­dze­nie. Król musi poznać prawdę. Każdy szcze­gół. Wszystko.

– Już się robi – odparł męż­czy­zna.

Ona uczyni to samo z ekipą ako­li­tów cedy. Dublo­wa­nie się było w tym przy­padku konieczne. Gdyby nie obec­ność wybra­nych uczniów Kuru Qana, ni­gdy by się nie dowie­działa wszyst­kiego, co Letur Anict zataił w osta­tecz­nym rapor­cie, nie zdo­ła­łaby wydo­być prawdy z sze­regu pół­prawd i peł­nych kłamstw. Na tym pole­gał upo­rczywy pro­blem z pry­wat­nymi kon­tra­hen­tami. Wszy­scy kie­ro­wali się wła­snym inte­re­sem, a dla kre­atur takich jak Letur Anict, nowy fak­tor Drene, lojal­ność wobec korony zawsze miała dru­go­rzędne zna­cze­nie.

Bivatt rozej­rzała się w poszu­ki­wa­niu zej­ścia na plażę. Chciała lepiej się przyj­rzeć tym czół­nom, zwłasz­cza że wyglą­dało na to, że frag­menty ich dzio­bów zde­mon­to­wano. To wyda­wało się dziwne, ale z taką tajem­nicą jakoś sobie pora­dzi. Pomoże jej ona zapo­mnieć o całej resz­cie.

Z górą pół miliona.

Zbłą­kany, bło­go­sław, kto przy­był pomię­dzy nas?

Awl’dan, po pod­boju Letheru przez Edur

Wilki się zja­wiły, a potem ode­szły. W miej­scach, gdzie wywle­kły trupy z gęstego kłę­bo­wi­ska na wzgó­rzu, na któ­rym nie­znani żoł­nie­rze sto­czyli swą ostat­nią walkę, ślady ich żero­wa­nia były wyraź­nie widoczne.

Ten szcze­gół przy­cią­gnął uwagę samot­nego jeźdźca, który pro­wa­dził konia pośród nie­ru­cho­mych ciał. To było… nie­spo­ty­kane. Rzecz jasna, zamiesz­ku­jące tę rów­ninę wilki o brą­zo­wym futrze nie gar­dziły padliną, podob­nie jak wszyst­kie dra­pież­niki w Awl’danie, ale od dawna już znały ludzi i powinny były uciec, gdy tylko poczuły ich kwa­śną woń, nawet jeśli mie­szała się ona z zapa­chem krwi. Co więc zwa­biło je na to mil­czące pole bitwy?

Samotny jeź­dziec o twa­rzy zasło­nię­tej maską z kar­ma­zy­no­wej łuski ścią­gnął wodze u pod­stawy niskiego wzgó­rza. Jego wierz­cho­wiec konał, tar­gały nim drgawki. Nim słońce zaj­dzie, męż­czy­zna będzie musiał iść na pie­chotę. Gdy o świ­cie roz­bi­jał obóz, sku­biące kępę trawy na skraju parowu zwie­rzę uką­siła żmija rogata. Jad dzia­łał powoli, lecz nie­ubła­ga­nie. Nie mogły go zneu­tra­li­zo­wać żadne zioła ani lekar­stwa, jakie wędro­wiec miał ze sobą. Strata była bole­sna, ale nie kata­stro­falna. Ni­gdzie mu się nie śpie­szyło.

W górze krą­żyły kruki, żaden jed­nak nie chciał wylą­do­wać. To nie jego przy­by­cie je spło­szyło. Wprost prze­ciw­nie, widok kołu­ją­cych nad wzgó­rzami pta­ków przy­cią­gnął go w to miej­sce. Kra­kały rzadko, a ich głosy brzmiały dziw­nie cicho, nawet żało­śnie.

Dreń­skie legiony zabrały wła­snych pole­głych, zosta­wia­jąc tylko swe ofiary, by kar­miły trawę rów­nin. Na pociem­nia­łej po śmierci skó­rze było jesz­cze widać błysz­czące ślady poran­nego szronu, ale wszyst­kie zaczęły już top­nieć. Wyglą­dało to tak, jakby z nie­ru­cho­mych twa­rzy, otwar­tych oczu i śmier­tel­nych ran zabi­tych żoł­nie­rzy spły­wały łzy.

Sta­nął w strze­mio­nach i powiódł wzro­kiem po hory­zon­cie, wypa­tru­jąc swych dwóch towa­rzy­szy. Strasz­liwe stwo­rze­nia nie wró­ciły jesz­cze z łowów. Zasta­na­wiał się, czy nie zna­la­zły gdzieś na zacho­dzie nowego, atrak­cyj­niej­szego tropu. Lethe­ryj­skich żoł­nie­rzy, któ­rzy wra­cali do Drene, trium­fu­jący i syci. Jeśli tak, dzi­siej­szy dzień będzie dniem rzezi. Nie cho­dziło tu jed­nak o żądzę zemsty. Podobne sen­ty­menty były obce jego towa­rzy­szom. Spra­wili wra­że­nie, że zabi­jają dla przy­jem­no­ści. Zemsta jako powód zagłady Lethe­ryj­czy­ków ist­niała wyłącz­nie w jego umy­śle. To była istotna róż­nica.

Ale przy­jem­nie było o tym pomy­śleć.

Ofiary, ci żoł­nie­rze w szaro-czar­nych mun­du­rach, były tu jed­nak obce. Zabrano im broń i zbroje, a także cho­rą­gwie jako tro­fea. Mimo to ich obec­ność w Awl’danie – w samym sercu ojczy­zny jeźdźca – budziła nie­po­kój.

Lethe­ryj­skich najeźdź­ców znał. Nie­zli­czone legiony z ich dzi­wacz­nymi nazwami i zacie­kłą rywa­li­za­cją, a także nie­ustra­szoną kon­nicę z Nie­bie­skiej Róży. Znał też na­dal wolne kró­le­stwa i tery­to­ria gra­ni­czące z Awl’danem: ich rywali, D’rha­sil­hani, Kery­nów, kró­le­stwo Bol­kando i pań­stwo Saphi­nand. Przed laty pak­to­wał albo krzy­żo­wał mie­cze z nimi wszyst­kimi i nikt tam nie przy­po­mi­nał tych żoł­nie­rzy.

Mieli jasną cerę, a włosy koloru słomy albo rdzy. Oczy nie­bie­skie bądź szare. I… tak wiele kobiet.

Zatrzy­mał spoj­rze­nie na jed­nej z żoł­nie­rek leżą­cej pod szczy­tem wzgó­rza. Zma­sa­kro­wane przez czary ciało sto­piło się ze zbroją, na któ­rej na­dal było widać znaki.

Zsiadł z konia i wszedł na wzgó­rze, omi­ja­jąc leżące ciała. Jego moka­syny śli­zgały się po krwa­wym bło­cie. Po chwili przy­kuc­nął nad tru­pem kobiety.

Na poczer­nia­nej kol­czu­dze z brązu wyma­lo­wano dwie wil­cze głowy. Jeden wilk był biały i jed­no­oki, drugi srebrno-czarny. Ni­gdy dotąd nie widział takiego herbu.

To rze­czy­wi­ście byli obcy.

Cudzo­ziemcy. Tutaj, w kraju jego naro­dzin.

Wykrzy­wił skrytą pod maską twarz. Nie było go zbyt długo. Czy teraz to on stał się obcym? Zie­mia zadrżała pod mia­ro­wym łosko­tem kro­ków. Jego towa­rzy­sze wra­cali.

A więc nie było zemsty.

No cóż, przyj­dzie jesz­cze na nią czas.

Ran­kiem obu­dziło go żałobne wycie wil­ków. To ich zew zwa­bił go w to miej­sce, jakby szu­kały świadka, jakby rze­czy­wi­ście go tu wezwały. Nie widział ich jed­nak. Nawet jed­nego.

Nie­mniej nie ule­gało wąt­pli­wo­ści, że ran­kiem wilki tu uczto­wały. Wycią­gały ciała ze stosu.

Scho­dząc w dół, z każdą chwilą zwal­niał kroku, aż wresz­cie się zatrzy­mał, zaczerp­nął tchu i wstrzy­mał oddech. Przyj­rzał się uważ­niej ota­cza­ją­cym go ze wszyst­kich stron cia­łom.

Wilki uczto­wały… ale nie tak, jak zwy­kły to robić… nie w ten spo­sób.

Roz­darte klatki pier­siowe, ster­czące żebra… pożarły serca. Nic wię­cej. Tylko serca.

Tętent był coraz bliż­szy, było sły­chać świst prze­szy­wa­ją­cych trawę szpo­nów. Kruki zakrzyk­nęły gło­śno i roz­pierz­chły się we wszyst­kie strony.

Księga pierw­sza

Cesarz w zło­cie

Kłam­stwo stoi samo, osa­mot­nione oszu­stwo,

odwró­cone do cie­bie ple­cami, bez względu na to,

z któ­rej strony zbli­żasz się nie­chęt­nie, a z każ­dym kro­kiem

twój cel się oddala, droga zata­cza kręgi, zapę­tla się

i idziesz wciąż wkoło, aż wresz­cie to, co stało przed tobą,

nie­pewne i zbłą­kane, jak wypo­wie­dziane mimo woli słowa,

odsła­nia legion swych dzieci, skłę­biony tłum, który cię ota­cza,

aż nie możesz zaczerp­nąć tchu, nie możesz się ruszyć.

Ty stwo­rzy­łeś ten świat i pew­nego dnia, mój przy­ja­cielu,

zosta­niesz sam pośród morza umar­łych, efekt two­ich słów

oto­czy cię zewsząd i wiatr ze śmie­chem skie­ruje cię

na ścieżkę wiecz­nych męczarni –

osa­mot­nione oszu­stwo, kłam­stwo, które stoi samo,

sploty i węzły tłumu zaci­sną się w spra­wie­dli­wym osą­dzie,

te same, któ­rymi ongiś zadu­si­łeś wszyst­kich,

któ­rzy ośmie­lali się mówić prawdę.

Ukój pra­gnie­nie moim współ­czu­ciem

i zdech­nij wyschnięty na pustyni.

Frag­ment zna­le­ziony w dniu, gdy Obrońcy Ojczy­zny aresz­to­wali poetkę Tesorę Ved­dict (sześć dni przed jej uto­pie­niem)

Roz­dział pierw­szy

Dwie siły, ongiś toczące zacie­kły bój, stały się nagle kochan­kami, choć żadna nie potra­fiła zde­cy­do­wać, która pierw­sza roz­ło­żyła nogi przed drugą. Pro­ste fakty wyglą­dały tak: pier­wotna hie­rar­chiczna struk­tura ple­mion Tiste Edur zna­ko­mi­cie paso­wała do lethe­ryj­skiego sys­temu, w któ­rym źró­dłem wła­dzy było bogac­two. Edur stali się koroną spo­czy­wa­jącą swo­bod­nie na gło­wie opa­słego ciel­ska Letheru. Czy jed­nak korona ma wła­sną wolę? Czy ten, kto ją nosi, ugina się pod jej cię­ża­rem? Spo­glą­da­jąc wstecz, dostrze­żemy, że prawda jest oczy­wi­sta. Choć unia wyda­wała się cał­ko­wita, pod powierzch­nią doszło do innego, znacz­nie groź­niej­szego zespo­le­nia. Wady obu sys­te­mów się połą­czyły, two­rząc nad­zwy­czaj wybu­chową mie­szankę.

Dyna­stia Hiro­thów (Tom XVII).Kolo­nia, histo­ria Letheru, Dinith Arnara

– Skąd to pocho­dzi?

Tanal Yathva­nar przy­glą­dał się, jak inwi­gi­la­tor powoli obraca w pulch­nych dło­niach nie­zwy­kły przed­miot. Onyksy, wpra­wione w liczne pier­ście­nie, które nosił na krót­kich pal­cach, błysz­czały w sno­pach sło­necz­nego świa­tła wpa­da­ją­cych przez otwarte okno. Przed­miot był dzi­wacz­nym zesta­wem powy­gi­na­nych szpil z brązu sple­cio­nych w sztywną klatkę.

– Chyba z Nie­bie­skiej Róży – odparł Tanal. – Robota Senorba. Prze­ciętny czas na roz­wią­za­nie łami­główki to trzy dni, choć rekord wynosi nieco poni­żej dwóch…

– U kogo ją zna­le­ziono? – zapy­tał sie­dzący za biur­kiem Karos, uno­sząc wzrok.

– U pół­krwi Tar­the­nala, jeśli potra­fisz w to uwie­rzyć. Tutaj, w Lethe­ras. Ponoć to przy­głup, ale ma wro­dzony talent do łami­głó­wek.

– A zada­nie polega na tym, żeby usta­wić szpilki tak, by wszystko się roz­sy­pało?

– Tak jest. Cała klatka robi się pła­ska. Sły­sza­łem, że liczba potrzeb­nych mani­pu­la­cji wynosi…

– Nie, Tanal, nie mów mi. Powi­nie­neś już się nauczyć. – Inwi­gi­la­tor, prze­ło­żony Obroń­ców Ojczy­zny, odło­żył przed­miot na biurko. – Dzię­kuję za ten poda­ru­nek. – Uśmiech­nął się. – A teraz powiedz mi, czy uwa­żasz, że już wystar­cza­jąco długo uprzy­krzamy życie Bru­the­nowi Tra­nie?

Karos wstał, popra­wił jedwabny, kar­ma­zy­nowy strój – jedyny kolor i mate­riał, jaki uzna­wał – a potem wska­zał na drzwi krót­kim ber­łem, które uczy­nił sym­bo­lem swego urzędu. Wyko­nano je z czar­nego krwa­wego drewna z ojczy­zny Edur, a w srebrne oku­cia wpra­wiono szli­fo­wane onyksy.

Tanal pokło­nił się i pierw­szy opu­ścił pomiesz­cze­nie. Potem ruszył sze­ro­kimi scho­dami na par­ter i wyszedł przez dwu­skrzy­dłowe drzwi na dzie­dzi­niec.

Pod jego zachod­nią ścianą cze­kał w bla­sku słońca sze­reg więź­niów. Wypro­wa­dzono ich z cel dzwon przed świ­tem, a nie­dawno minęło połu­dnie. Brak wody i żyw­no­ści, palący upał oraz bru­talne prze­słu­chi­wa­nia, jakim pod­da­wano ich przez cały tydzień, spra­wiły, że z górą połowa z osiem­na­stu aresz­to­wa­nych stra­ciła przy­tom­ność.

Inwi­gi­la­tor zmarsz­czył brwi na widok nie­ru­cho­mych, sku­tych łań­cu­chami ciał.

Łącz­nik z Tiste Edur, Bru­then Trana z ple­mie­nia Den-Rathów, stał bez słowa w cie­niu naprze­ciwko więź­niów. Wysoki męż­czy­zna zwró­cił się ku Tana­lowi i Karo­sowi.

– Witam ser­decz­nie, Bru­the­nie Trana – ode­zwał się Karos Invic­tad. – Dobrze się czu­jesz?

– Przejdźmy do rze­czy, inwi­gi­la­to­rze – rzekł sza­ro­skóry wojow­nik.

– Pro­szę bar­dzo. Jeśli zechcesz mi towa­rzy­szyć, spraw­dzimy wszyst­kich tu obec­nych więź­niów. Szcze­góły…

– Nie mam zamiaru pod­cho­dzić do nich bli­żej – odparł Bru­then. – Pokry­wają ich nie­czy­sto­ści, a pogoda jest pra­wie bez­wietrzna.

– Rozu­miem, Bru­then – rzekł z uśmie­chem Karos. Wsparł berło na ramie­niu i spoj­rzał na więź­niów. – Nie musimy się do nich zbli­żać. Zacznę od tego na lewym końcu…

– Jest nie­przy­tomny czy mar­twy?

– Jak mam roz­po­znać z tej odle­gło­ści?

Tanal zauwa­żył, że Edur skrzy­wił się ze zło­ścią. Pokło­nił się obu roz­mów­com, pod­szedł do odda­lo­nego o pięt­na­ście kro­ków więź­nia, przy­kuc­nął obok niego i przyj­rzał się mu uważ­nie.

– Żyje – oznaj­mił, pro­stu­jąc się.

– To go obudź! – roz­ka­zał Karos.

Kiedy prze­ma­wiał gło­śniej, jego głos brzmiał piskli­wie i ludzie nie­raz się krzy­wili, gdy go usły­szeli. Jed­nakże pozwo­le­nie, by inwi­gi­la­tor zauwa­żył tę instynk­towną reak­cję, było głu­potą. Tego rodzaju błędy popeł­niało się tylko raz.

Ranal kopał więź­nia, aż z ust ofiary wyrwało się suche, ochry­płe łka­nie.

– Wsta­waj, zdrajco – powie­dział cicho. – Tak kazał inwi­gi­la­tor. Wsta­waj, bo zacznę łamać kości w tym twoim plu­ga­wym ciel­sku.

Wię­zień podźwi­gnął się ciężko.

– Wody…

– Zamknij się. Pora odpo­wie­dzieć za zbrod­nie. Jesteś Lethe­ryj­czy­kiem, tak? Pokaż Edur, który jest naszym gościem, co to ozna­cza.

Tanal wró­cił do Karosa i Bru­thena.

– …Przy­znał się do związ­ków z dysy­den­tami z Kole­gium Leka­rzy – mówił inwi­gi­la­tor. – Cho­ciaż nie można go oskar­żyć o żadną kon­kretną zbrod­nię, nie ulega wąt­pli­wo­ści…

– Następny – prze­rwał mu Bru­then Trana.

Karos zamknął usta, po czym uśmiech­nął się, nie odsła­nia­jąc zębów.

– Oczy­wi­ście. To poeta, który napi­sał i roz­po­wszech­niał wezwa­nie do rewo­lu­cji. Niczemu nie zaprze­cza. Nawet z tej odle­gło­ści widać jego sto­icki spo­kój.

– A trzeci?

– Wła­ści­ciel gospody, w któ­rej spo­ty­kały się nie­po­żą­dane ele­menty. Nie­za­do­wo­leni żoł­nie­rze. Dwóch z nich rów­nież jest wśród więź­niów. O ich dzia­łal­no­ści poin­for­mo­wała nas czci­godna kurwa…

– Czci­godna kurwa, inwi­gi­la­to­rze? – zapy­tał z bla­dym uśmiesz­kiem Edur.

Karos zamru­gał.

– Jak naj­bar­dziej, Bru­the­nie Trana.

– Ponie­waż donio­sła na obe­rży­stę.

– Obe­rży­stę, który dopu­ścił się zdrady.

– Chyba raczej żądał zbyt wyso­kiej działki. Przejdźmy do następ­nych, ale stresz­czaj się, pro­szę.

– Oczy­wi­ście.

Karos Invic­tad stu­kał się mia­rowo ber­łem po pulch­nym ramie­niu, jakby odmie­rzał batutą rytm powol­nego mar­sza.

Tanal stał na bacz­ność u boku szefa, gdy ten wyli­czał zbrod­nie, jakich dopu­ścili się zebrani na dzie­dzińcu Lethe­ryj­czycy. Osiem­na­stu więź­niów sta­no­wiło repre­zen­ta­cyjną próbkę z górą trzy­stu, któ­rzy sie­dzieli w lochach zakuci w łań­cu­chy. Tanal pomy­ślał, że w tym tygo­dniu aresz­to­wali cał­kiem sporą grupę. Naj­gor­szych zdraj­ców cze­kały topie­nia. Mniej wię­cej jedna trze­cia z trzy­stu dwu­dzie­stu zatrzy­ma­nych będzie musiała odbyć spa­cer po dnie kanału, obcią­żona przy­gnia­ta­ją­cym cię­ża­rem. Buk­ma­che­rzy skar­żyli się, że nikt już nie wycho­dzi żywy z tej próby. Rzecz jasna, nie robili tego zbyt gło­śno, bo agi­ta­to­rów rów­nież ska­zy­wano na topie­nia. Wystar­czyło kilka przy­kła­dów i szybko nauczyli się trzy­mać język za zębami.

Tanal potra­fił doce­nić te metody. To było jedno ze sfor­mu­ło­wa­nych przez Karosa Invic­tada praw przy­musu i pano­wa­nia, wie­lo­krot­nie wymie­niane w obszer­nym trak­ta­cie, jaki inwi­gi­la­tor pisał na naj­bliż­szy swemu sercu temat.

„Weźmy dowolną grupę lud­no­ści, zde­fi­niujmy ści­śle jej cechy cha­rak­te­ry­styczne, a potem zmu­śmy ją do posłu­szeń­stwa. Prze­kupmy sła­bych, by wydali nam sil­nych. Zabijmy sil­nych, a reszta będzie nale­żała do nas. Przejdźmy do następ­nej grupy”.

Buk­ma­che­rzy byli łatwym celem, gdyż więk­szość ludzi ich nie lubiła – szcze­gól­nie nie­po­prawni hazar­dzi­ści, a tych z każ­dym dniem przy­by­wało.

Karos Invic­tad zakoń­czył swą lita­nię. Bru­then Trana ski­nął głową, odwró­cił się i opu­ścił dzie­dzi­niec.

Gdy tylko Edur znik­nął, inwi­gi­la­tor spoj­rzał na Tanala.

– Ci nie­przy­tomni przy­nie­śli nam wstyd.

– Tak jest.

– Trzeba zmie­nić głowy na zewnętrz­nym murze.

– Już się robi.

– Naj­pierw musisz pójść ze mną, Tanalu Yathva­nar. To potrwa tylko chwilkę. Potem będziesz mógł wró­cić do bie­żą­cych zadań.

Wró­cili do budynku. Inwi­gi­la­tor posu­wał się naprzód maleń­kimi krocz­kami i Tanal musiał co chwila zwal­niać.

Naj­po­tęż­niej­szy po cesa­rzu czło­wiek w impe­rium zasiadł za biur­kiem, wziął w rękę klatkę ze szpi­lek i prze­su­nął kil­ka­na­ście z nich szyb­kimi, pre­cy­zyj­nymi ruchami. Klatka zapa­dła się nagle. Karos Invic­tad uśmiech­nął się do Tanala i cisnął przed­miot na biurko.

– Wyślij pismo do Senorba w Nie­bie­skiej Róży. Zawia­dom go, ile czasu potrze­bo­wa­łem, żeby roz­wią­zać łami­główkę, a potem dodaj ode mnie, że chyba traci zdol­no­ści.

– Tak jest.

Karos Invic­tad się­gnął po zwój.

– Jaki pro­cent mia­łem otrzy­my­wać od mojej inwe­sty­cji w gospodę „Pod Zde­chłym Wężem”?

– Rau­tos chyba wspo­mi­nał o czter­dzie­stu pię­ciu, inwi­gi­la­to­rze.

– Świet­nie. Nie­mniej uwa­żam, że pora już na spo­tka­nie z prze­wod­ni­czą­cym Powier­nic­twa Wol­no­ści. Może być pod koniec tygo­dnia. Pomimo naszych suk­ce­sów na­dal w obiegu jest dziw­nie mało pie­nię­dzy. Chcę się dowie­dzieć dla­czego.

– Wiesz, co podej­rzewa Rau­tos Hiva­nar, inwi­gi­la­to­rze.

– W przy­bli­że­niu. Z pew­no­ścią się ucie­szy na wieść, że jestem gotowy wysłu­chać tych podej­rzeń z więk­szą uwagą. Masz więc dwa zada­nia. Ustal czas spo­tka­nia na jeden dzwon. Aha, jesz­cze jedno, Tanal.

– Słu­cham?

– Bru­then Trana. Te jego coty­go­dniowe wizyty. Chcę się dowie­dzieć, czy przy­pad­kiem nie jest do nich zmu­szany. Czy to nie jest jakaś typowa dla Tiste Edur kara albo spo­sób oka­zy­wa­nia cesar­skiego nie­za­do­wo­le­nia. A może skur­wy­syny naprawdę inte­re­sują się, co tu robimy? Bru­then nic ni­gdy nie mówi. Nawet nie pyta, jakie kary wymie­rzamy aresz­to­wa­nym. Co wię­cej, męczą mnie jego nie­cier­pli­wość i nie­uprzejme zacho­wa­nie. Może warto by było go spraw­dzić.

– Spraw­dzić Tiste Edur? – zapy­tał Tanal, uno­sząc brwi.

– Po cichu, rzecz jasna. Przy­znaję, że przed nami demon­strują nie­za­chwianą lojal­ność, ale trudno nie zada­wać sobie pyta­nia, czy rze­czy­wi­ście nie zda­rzają się wśród nich bun­tow­ni­cze wystą­pie­nia.

– Z całym sza­cun­kiem, inwi­gi­la­to­rze, nawet jeśli się zda­rzają, to czy Obrońcy Ojczy­zny są odpo­wied­nią orga­ni­za­cją…?

– Tanalu Yathva­nar – prze­rwał mu Karos ostrym tonem. – Cesarz zle­cił Obroń­com Ojczy­zny utrzy­ma­nie porządku w impe­rium. Nie jest naszym zada­niem dzie­le­nie miesz­kań­ców na Edur i Lethe­ryj­czy­ków, tylko na lojal­nych i nielojal­nych.

– Tak jest.

– Mam wra­że­nie, że czeka cię wiele zadań.

Tanal Yathva­nar pokło­nił się i opu­ścił gabi­net.

***

Posia­dłość zaj­mo­wała znaczny frag­ment pół­noc­nego brzegu Letheru, cztery prze­cznice na zachód od Kanału Quil­lasa. Ota­cza­jące ją schod­kowe mury zanu­rzały się w rzece, koń­cząc się z górą dwie dłu­go­ści łodzi od brzegu. Wspie­rały je paliki łago­dzące dzia­ła­nie prądu. Nieco dalej wzno­siły się dwa słupki cumow­ni­cze. Ostat­nio zda­rzyło się kilka powo­dzi. Prze­glą­da­jąc Kom­pen­dium Posia­dło­ści – tom rodzin­nych nota­tek i map zda­jący spra­woz­da­nie z ośmiu­set lat gospo­da­ro­wa­nia rodziny Hiva­na­rów – Rau­tos Hiva­nar uświa­do­mił sobie, że w minio­nym stu­le­ciu były one rzad­ko­ścią. Zapadł w wyście­łany fotel i dopił bala­tową her­batę, pogrą­ża­jąc się w leni­wej kon­tem­pla­cji.

Zarządca domu i główny agent Rau­tosa, Venitt Sathad, pod­szedł do sto­lika mapo­wego i umie­ścił kom­pen­dium z powro­tem w drew­nia­nej skrzyni z żela­znymi oku­ciami ukry­tej pod pod­łogą. Zasu­nął deski pod­ło­gowe i nakrył je dywa­nem, po czym wró­cił na miej­sce w pobliżu drzwi.

Rau­tos Hiva­nar był potęż­nie zbu­do­wa­nym męż­czy­zną o rumia­nej twa­rzy i gru­bych rysach. Domi­no­wał w każ­dym pomiesz­cze­niu, w któ­rym się zna­lazł, nawet naj­więk­szym. W tej chwili prze­by­wał w biblio­tece, gdzie wszyst­kie ściany aż po sufit zaj­mo­wały regały. Wszę­dzie walały się zwoje, gli­niane tabliczki i oprawne księgi, dzieła chyba tysiąca uczo­nych. Wielu nosiło nazwi­sko Hiva­nar.

Jako głowa rodziny i zarządca jej potęż­nego finan­so­wego impe­rium Rau­tos miał wiele zajęć. Od czasu pod­boju Letheru przez Tiste Edur musiał wytę­żać inte­lekt ze zdwo­joną siłą. Powo­łano wów­czas do życia Powier­nic­two Wol­no­ści, sto­wa­rzy­sze­nie naj­bo­gat­szych rodzin w Impe­rium Lethe­ryj­skim. Rau­tos miałby trud­no­ści z wytłu­ma­cze­niem, dla­czego wszystko to wydaje mu się teraz nudne i bez­sen­sowne. Owo uczu­cie zawład­nęło nim od chwili, gdy jego podej­rze­nia zaczęły bar­dzo powoli prze­ra­dzać się w pew­ność. Gdzieś rze­czy­wi­ście ukry­wał się wróg – albo wro­go­wie – sta­wia­jący sobie za cel eko­no­miczny sabo­taż. Nie cho­dziło o zwy­kłe mal­wer­sa­cje, które Rau­tos Hiva­nar znał dosko­nale, lecz o coś znacz­nie głęb­szego, zakro­jo­nego na szer­szą skalę. Atak na wszystko, co sta­no­wiło pod­stawę bytu Rau­tosa Hiva­nara i Powier­nic­twa Wol­no­ści, któ­rego był prze­wod­ni­czą­cym, a nawet pod­stawę bytu samego impe­rium – bez względu na to, że na jego tro­nie zasia­dał najeźdźca, a naj­wyż­sze szcze­ble hie­rar­chii zajęli okropni bar­ba­rzyńcy, stro­szący piórka niczym szare kawki przy­cup­nięte na sto­sie bły­sko­tek.

W daw­nych cza­sach Rau­tos Hiva­nar zare­ago­wałby bar­dzo sta­now­czo. Natych­miast wsz­cząłby inten­sywne poszu­ki­wa­nia win­nego, a myśl, że ktoś stwo­rzył tak dia­bo­liczny – a musiał przy­znać, że rów­nież sub­telny i genialny – plan, spra­wi­łaby, że pościg stałby się jego obse­sją.

Teraz jed­nak wolał stu­dio­wać stare księgi w poszu­ki­wa­niu wzmia­nek o daw­nych powo­dziach. To była znacz­nie bar­dziej pro­za­iczna zagadka i z pew­no­ścią nie inte­re­so­wała nikogo poza garstką ste­try­cza­łych uczo­nych. Musiał przy­znać, że zacho­wuje się dziw­nie, ale obse­sja wciąż przy­bie­rała na sile. Nocami, gdy leżał obok spo­co­nego, tłu­stego ciel­ska kobiety, która od trzy­dzie­stu trzech lat była jego żoną, roz­my­ślał nie­ustan­nie o cyklach czasu, sta­ra­jąc się pojąć spo­sób myśle­nia minio­nych epok. Szu­kał cze­goś…

Odsta­wił z wes­tchnie­niem pustą fili­żankę i wstał z fotela.

Gdy pod­szedł do drzwi, Venitt Sta­had, któ­rego rodzina była zadłu­żona u Hiva­na­rów już od sze­ściu poko­leń, zabrał z blatu kru­chą fili­żankę, a potem podą­żył za nim.

Wyszli na nad­rzeczny dzie­dzi­niec, prze­cięli mozaikę przed­sta­wia­jącą nada­nie Sko­va­lowi Hiva­na­rowi tytułu impe­rial­nego cedy, co wyda­rzyło się przed trzema stu­le­ciami, i zeszli po niskich schod­kach na dolny taras, gdzie w bar­dziej suchych cza­sach mie­ścił się ogród. Teraz jed­nak zalała go rzeka i woda wypłu­kała glebę oraz rośliny, odsła­nia­jąc głazy uło­żone w nie­zwy­kły spo­sób, przy­wo­dzący na myśl bru­ko­waną ulicę. Pro­sto­kątny pla­cyk ota­czała pali­sada, z któ­rej zostały jedy­nie zbu­twiałe kikuty, led­wie wysta­jące nad powierzch­nię wody.

Na brzegu gór­nego tarasu tru­dzili się robot­nicy, wzno­szący na roz­kaz Rau­tosa drew­niane umoc­nie­nie mające zapo­biec pod­my­ciu. Nieco z boku stała taczka wypeł­niona licz­nymi oso­bli­wymi przed­mio­tami zna­le­zio­nymi na odsło­nię­tym przez powódź bruku.

Wszystko to było jedną wielką tajem­nicą. Nie zacho­wały się żadne zapi­ski świad­czące, że ogród na dol­nym tara­sie peł­nił kie­dyś inną funk­cję. Z nota­tek pro­jek­tanta, spo­rzą­dzo­nych wkrótce po zbu­do­wa­niu rezy­den­cji, wyni­kało, że był tam zwy­kły, muli­sty brzeg.

Glina dobrze kon­ser­wo­wała drewno, nie spo­sób więc było okre­ślić, z jak daw­nych cza­sów pocho­dzi nie­zwy­kła kon­struk­cja. Wszyst­kie zna­le­zione na dzie­dzińcu przed­mioty wyko­nano jed­nak z brązu albo z mie­dzi, co suge­ro­wało sta­ro­żytne pocho­dze­nie. Nie było wśród nich broni, którą z reguły znaj­do­wało się w kur­ha­nach, a jeśli nie­które z obiek­tów były narzę­dziami, musiały słu­żyć do jakichś dawno zapo­mnia­nych czyn­no­ści. Żaden z robot­ni­ków, któ­rym poka­zy­wał je Rau­tos, nie potra­fił okre­ślić ich prze­zna­cze­nia. Nie przy­po­mi­nały zna­nych instru­men­tów słu­żą­cych do obróbki drewna bądź kamie­nia, ani przy­bo­rów kuchen­nych.

Wziął jedno ze zna­le­zisk i przyj­rzał się mu już chyba po raz setny. Przed­miot odlany z brązu w gli­nia­nej for­mie – wyraź­nie widział ślady – był długi i okrą­gławy, ale zgi­nał się pod nie­mal pro­stym kątem. W miej­scu zgię­cia metal nazna­czono krzy­żu­ją­cymi się ze sobą nacię­ciami. Na koń­cach nie było widać żad­nych połą­czeń, nie była to więc część jakie­goś więk­szego mecha­ni­zmu. Rau­tos pod­rzu­cił w ręce masywny przed­miot. Choć zagię­cie umiesz­czono pośrodku, wyda­wał się wyraź­nie nie­wy­wa­żony. Rau­tos odło­żył go i wziął okrą­gły płat mie­dzia­nej bla­chy, cień­szej niż war­stewka wosku pokry­wa­jąca tabliczkę skryby. Metal poczer­niał od kon­taktu z gliną, ale na brze­gach dopiero zaczy­nały się poja­wiać pierw­sze plamki śnie­dzi. W bla­sze wybito nie­zli­czone dziury. Wszyst­kie wyglą­dały tak samo – ide­al­nie okrą­głe i pozba­wione zadr umoż­li­wia­ją­cych odgad­nię­cie, z któ­rej strony je zro­biono. Mimo to nie ukła­dały się w żaden regu­larny wzór.

– Venitt – ode­zwał się kupiec. – Czy mamy mapę dzie­dzińca z zazna­czo­nymi miej­scami, w któ­rych zna­le­ziono te przed­mioty?

– Zaiste, panie. Jest tylko kilka wyjąt­ków. Oglą­da­łeś ją w zeszłym tygo­dniu.

– Naprawdę? Skoro tak mówisz. Po połu­dniu przy­nieś mi ją znowu do biblio­teki.

Obaj męż­czyźni spoj­rzeli na odźwierną, która wyło­niła się z wąskiego przej­ścia bie­gną­cego po lewej stro­nie rezy­den­cji. Kobieta przy­sta­nęła w odle­gło­ści dzie­się­ciu kro­ków od Rau­tosa i pokło­niła się nisko.

– Panie, dostar­czono wia­do­mość od inwi­gi­la­tora Karosa Invic­tada.

– Zna­ko­mi­cie – odparł z roz­tar­gnie­niem w gło­sie wła­ści­ciel rezy­den­cji. – Zaraz się tym zajmę. Czy posła­niec czeka na odpo­wiedź?

– Tak, panie. Stoi na dzie­dzińcu.

– Każ go czymś poczę­sto­wać.

Odźwierna pokło­niła się i ode­szła.

– Venitt, chyba czeka cię podróż.

– Słu­cham, panie?

– Inwi­gi­la­tor w końcu uświa­do­mił sobie powagę groźby.

Venitt Sathad mil­czał.

– Poje­dziesz do Drene – mówił Rau­tos, ponow­nie spo­glą­da­jąc na tajem­ni­czą kon­struk­cję zaj­mu­jącą dolny taras. – Powier­nic­two musi otrzy­mać szcze­gó­łowy raport o pro­wa­dzo­nych tam przy­go­to­wa­niach. Nie­stety, mel­dunki przy­sy­łane przez fak­tora nie są satys­fak­cjo­nu­jące. Muszę mieć pew­ność, co tam się dzieje, jeśli mam sku­pić uwagę na bliż­szym zagro­że­niu.

Venitt Sathad na­dal się nie odzy­wał.

Rau­tos spoj­rzał na rzekę. W zatoce u dru­giego brzegu zebrały się łodzie rybac­kie, a do głów­nego portu zmie­rzały dwa kupiec­kie statki. Jeden, pły­nący pod flagą rodziny Ester­ric­tów, wyglą­dał na uszko­dzony, być może przez pożar. Rau­tos strzep­nął pył z dłoni, odwró­cił się i ruszył w stronę budynku. Sługa podą­żał krok za nim.

– Cie­kawe, co się kryje pod tymi kamie­niami.

– Panie?

– Nie­ważne, Venitt. Tylko gło­śno myśla­łem.

***

O świ­cie atri-preda Bivatt rzu­ciła na obóz Awli dwa plu­tony kawa­le­rii z Nie­bie­skiej Róży. Dwu­stu świet­nie wyszko­lo­nych lan­sje­rów wpa­dło mię­dzy namioty z nie­wy­pra­wio­nych skór. Spa­ni­ko­wani ludzie wybie­gli na zewnątrz. Chwilę przed jeźdź­cami zja­wiły się dreń­skie psy bojowe, które rzu­ciły się z wście­kło­ścią na awl’dań­skie psy paster­skie i pocią­gowe. Trzy rasy zwarły się ze sobą w zacię­tym boju.

Wojow­nicy Awli dali się cał­ko­wi­cie zasko­czyć. Tylko nie­liczni zdą­żyli chwy­cić za broń. Po paru chwi­lach rzeź objęła rów­nież star­ców i dzieci. Więk­szość kobiet wal­czyła u boku męż­czyzn – żony prze­le­wały krew razem z mężami, sio­stry z braćmi.

Walka mię­dzy Lethe­ryj­czy­kami a Awlami trwała zale­d­wie dwie­ście ude­rzeń serca. Bój toczony przez zwie­rzęta cią­gnął się dłu­żej, jako że psy paster­skie – choć mniej­sze i bar­dziej krępe od napast­ni­ków – były szyb­kie i zawzięte, a psy pocią­gowe, latem zaprzę­gane do wozów, a zimą do sań, nie ustę­po­wały roz­mia­rami dreń­skim masti­fom. Cęt­ko­wane bestie szko­lone do zabi­ja­nia wil­ków potra­fiły sobie pora­dzić z bojo­wymi bry­ta­nami i fala bitwy odwró­ci­łaby się, gdyby nie zja­wili się lan­sje­rzy. Bro­niąca obozu sfora poszła w roz­sypkę. Oca­lałe zwie­rzęta ucie­kły na wschód. Garstka dreń­skich psów pró­bo­wała je ści­gać, ale odwo­łali je tre­se­rzy.

Część lan­sje­rów zsia­dła z koni, żeby się upew­nić, że nikt z Awli nie oca­lał, pozo­stali zaś poje­chali do sąsied­niej doliny, gdzie cze­kały stada myri­dów i rodar.

Atri-preda Bivatt miała kło­poty z zapa­no­wa­niem nad pod­eks­cy­to­wa­nym inten­syw­nym odo­rem krwi ogie­rem. Brohl Han­dar, Tiste Edur nie­dawno mia­no­wany nad­zorcą mia­sta Drene, zatrzy­mał się obok niej. Sie­dział nie­zgrab­nie na koń­skim grzbie­cie, nie czu­jąc się pew­nie w sio­dle, do któ­rego nie był przy­zwy­cza­jony. Brohl obser­wo­wał, jak Lethe­ryj­czycy sys­te­ma­tycz­nie plą­drują obo­zo­wi­sko. Gdy już roze­brali zwłoki do naga, wycią­gnęli noże. Awle wpla­tali biżu­te­rię – prze­waż­nie złotą – głę­boko w war­ko­cze i zwy­cięzcy byli zmu­szeni wyci­nać frag­menty skal­pów, żeby zdo­być łup. Rzecz jasna, oka­le­cza­nie zwłok słu­żyło też innym celom. Lethe­ryj­czycy zbie­rali rów­nież frag­menty skóry, ozdo­bione cha­rak­te­ry­stycz­nymi dla Awli tatu­ażami – wie­lo­barw­nymi i czę­sto wyszy­wa­nymi złotą nicią. Wielu lan­sje­rów zdo­biło tymi tro­fe­ami swe okrą­głe tar­cze.

Zdo­byte w bitwie stada sta­no­wiły teraz wła­sność fak­tora Drene, Letura Anicta. Zza wzgó­rza wyło­niły się setki myri­dów. Czarne, weł­ni­ste okry­cia nada­wały im wygląd sta­cza­ją­cych się ze stoku gła­zów. Nie ule­gało wąt­pli­wo­ści, że bogac­two fak­tora wyraź­nie wzro­sło. Dalej szły wyż­sze od myri­dów rodary o nie­bie­ska­wych grzbie­tach i dłu­gich szy­jach. Zwie­rzęta zamia­tały trwoż­nie dłu­gimi ogo­nami, gdy psy bojowe zaga­niały stado, pozo­ru­jąc ataki z flank.

Atri-preda wypu­ściła z sykiem powie­trze przez zęby.

– Gdzie się podział czło­wiek fak­tora? Te cho­lerne rodary zaraz wpadną w panikę. Porucz­niku! Każ tre­se­rom odwo­łać psy! Szybko! – Kobieta zdjęła hełm i zawie­siła go na kuli sio­dła. – Sam widzisz, nad­zorco.

– A więc to są Awle.

Odwró­ciła wzrok z gniew­nym gry­ma­sem.

– To był mały obóz. Tylko sie­dem­dzie­się­ciu paru doro­słych.

– Ale stada mieli wiel­kie.

Gry­mas się pogłę­bił.

– Kie­dyś były więk­sze, nad­zorco. Znacz­nie więk­sze.

– To zna­czy, że twoja kam­pa­nia zakoń­czyła się powo­dze­niem. Udało się prze­gnać intru­zów.

– To nie jest moja kam­pa­nia. – Nagle naj­wy­raź­niej wyczy­tała coś z twa­rzy Tiste Edur. – Oczy­wi­ście, nad­zorco. Ja dowo­dzę kor­pu­sem eks­pe­dy­cyj­nym, ale roz­kazy wydaje mi fak­tor. Ści­śle mówiąc, Awle nie są też intru­zami.

– Fak­tor jest innego zda­nia.

– Letur Anict to wpły­wowy czło­nek Powier­nic­twa Wol­no­ści.

Przez chwilę Brohl Han­dar przy­glą­dał się z uwagą kobie­cie.

– Nie wszyst­kie wojny toczy się o zie­mię i bogac­twa, atri-predo – stwier­dził wresz­cie.

– Nie mogę się z tobą zgo­dzić, nad­zorco. Czyż inwa­zja Tiste Edur nie miała cha­rak­teru pre­wen­cyj­nego? Czy nie oba­wia­li­ście się utraty ziem i zaso­bów? Kul­tu­ro­wej asy­mi­la­cji, końca nie­za­leż­no­ści. Nie mam wąt­pli­wo­ści, że fak­tycz­nie zamie­rza­li­śmy uni­ce­stwić waszą cywi­li­za­cję, jak zro­bi­li­śmy to już z Tar­the­na­lami i z wie­loma innymi ludami. To była wojna toczona z przy­czyn eko­no­micz­nych.

– Nie dziwi mnie, że twoi rodacy tak na to patrzą, atri-predo. Nie wąt­pię też, że król-czar­no­księż­nik brał pod uwagę te wszyst­kie czyn­niki. Czy pod­bi­li­śmy was tylko po to, by prze­trwać? Być może.

Brohl chciał jesz­cze coś dodać, ale tylko pokrę­cił głową, obser­wu­jąc, jak cztery dreń­skie bry­tany oto­czyły ran­nego psa paster­skiego. Oku­la­wione zwie­rzę pró­bo­wało się bro­nić, ale wkrótce napast­nicy oba­lili je na zie­mię i roze­rwali mu brzuch.

– Czy zada­jesz sobie cza­sem pyta­nie, kto naprawdę wygrał tę wojnę? – zain­te­re­so­wała się atri-preda.

Obrzu­cił ją zło­wro­gim spoj­rze­niem.

– Nie zadaję. Jak rozu­miem, twoi zwia­dowcy nie zna­leźli w tej oko­licy innych śla­dów obec­no­ści Awli. Czy fak­tor zamie­rza utrwa­lić lethe­ryj­skie pano­wa­nie w zwy­cza­jowy spo­sób?

Ski­nęła głową.

– Pla­cówki, forty, bie­gnące na pod­wyż­sze­niu trakty. Potem nadejdą osad­nicy.

– A fak­tor prze­nie­sie swe chciwe spoj­rze­nie dalej na wschód.

– W rze­czy samej, nad­zorco. Z pew­no­ścią jed­nak rozu­miesz, że Tiste Edur rów­nież na tym sko­rzy­stają. Impe­rium się powięk­szy. Jestem pewna, że cesarz się ucie­szy.

Brohl Han­dar został guber­na­to­rem Drene dopiero w zeszłym tygo­dniu. W tym odle­głym zakątku impe­rium Rhu­lada miesz­kało nie­wielu Tiste Edur, w sumie nie­spełna setka, a tylko trzej człon­ko­wie sztabu Brohla pocho­dzili z jego ple­mie­nia, Ara­payów. Anek­sja Awl’danu, któ­rej towa­rzy­szyła nie­mal cał­ko­wita eks­ter­mi­na­cja jego miesz­kań­ców, roz­po­częła się przed wielu laty, na długo przed pod­bo­jem Letheru przez Edur. Dla toczo­nej tu mili­tar­nej kam­pa­nii nie miało wiel­kiego zna­cze­nia, kto spra­wuje rządy w odle­głym Lethe­ras. Brohl Han­dar, patriar­cha klanu utrzy­mu­ją­cego się z polo­wań na dłu­go­zębe foki, nie po raz pierw­szy zadał sobie pyta­nie, co wła­ści­wie tu robi.

Tytu­larna ranga nad­zorcy wyma­gała od niego wła­ści­wie tylko obser­wa­cji. Fak­tyczną wła­dzę spra­wo­wał Letur Anict, fak­tor Drene, „wpły­wowy czło­nek Powier­nic­twa Wol­no­ści”. Brohl sły­szał, że to coś w rodzaju gil­dii kupiec­kiej, nie miał jed­nak poję­cia, co wła­ści­wie ta tajem­ni­cza orga­ni­za­cja ma wspól­nego z wol­no­ścią. Chyba że cho­dziło o to, że jej człon­kom wszystko było wolno, rzecz jasna. Nawet wyko­rzy­sty­wać cesar­skie armie dla pomno­że­nia oso­bi­stych bogactw.

– Atri-predo?

– Słu­cham, nad­zorco.

– Czy Awle sta­wiają jakiś opór? Nie taki jak dzi­siaj. Czy doko­nują wypa­dów na tery­to­rium impe­rium? Gro­ma­dzą wojow­ni­ków przed otwartą wojną?

– Nad­zorco, ta kwe­stia ma dwa… hmm, poziomy – odparła z wyraź­nie zakło­po­taną miną Bevitt.

– Poziomy? Nie rozu­miem.

– Ofi­cjalny i… nie­ofi­cjalny. Wszystko zależy od punktu widze­nia.

– Wyja­śnij mi to.

– Sza­rzy oby­wa­tele dali się prze­ko­nać impe­rial­nym agen­tom, że Awle sprzy­mie­rzyli się z miesz­ka­ją­cymi na połu­dniu Ak’rynami, a także z D’rha­sil­hani i z dwoma kró­le­stwami, Bol­kando oraz Saphi­nan­dem. Krótko mówiąc, wszyst­kie gra­ni­czące z Impe­rium Lethe­ryj­skim ludy stwo­rzyły razem wojow­ni­czy, agre­sywny i poten­cjal­nie bar­dzo potężny zwią­zek zwany Sprzy­się­że­niem Bol­kan­dyj­skim, który może zagro­zić wschod­nim tery­to­riom Letheru. Jest tylko kwe­stią czasu, kiedy horda zbie­rze swe siły i poma­sze­ruje na nas. Dla­tego każda akcja lethe­ryj­skich wojsk, która zmniej­sza liczeb­ność Awli, jest dla nas uży­teczna, a utrata stad dodat­kowo osła­bia dzi­ku­sów. Głód może osią­gnąć to, czego nie mogły zdzia­łać mie­cze. Dopro­wa­dzić do zagłady całego ludu.

– Rozu­miem. A jak brzmi nie­ofi­cjalna wer­sja?

Spoj­rzała na niego.

– Nie ma żad­nego sprzy­się­że­nia, nad­zorco. Żad­nego soju­szu. Prawda wygląda tak, że Awle nie prze­stają wal­czyć mię­dzy sobą. W końcu obszary ich pastwisk wciąż się zmniej­szają. Co wię­cej, wszy­scy nie­na­wi­dzą Ak’rynów i D’rha­sil­hani, a ludzi z Bol­kando czy Saphi­nandu zapewne ni­gdy nawet nie widzieli. – Zawa­hała się. – Przed dwoma mie­sią­cami star­li­śmy się z jakąś kom­pa­nią najem­ni­ków. Przy­pusz­czam, że wła­śnie ta kata­stro­falna bitwa stała się przy­czyną two­jej nomi­na­cji. Było ich może z sied­miu­set. Po kilku potycz­kach wyru­szy­łam w pościg za nimi z sze­ścioma tysią­cami lethe­ryj­skich żoł­nie­rzy. Nad­zorco, ta ostat­nia bitwa kosz­to­wała nas pra­wie trzy tysiące ofiar. Gdyby nie nasi mago­wie… – Potrzą­snęła głową. – I na­dal nie mamy poję­cia, kim byli ci ludzie.

Brohl przyj­rzał się uważ­nie kobie­cie. Ni­gdy dotąd nie sły­szał o tej bitwie. Czy rze­czy­wi­ście przy­czy­niła się do jego nomi­na­cji? Nie­wy­klu­czone.

– Ta ofi­cjalna wer­sja, o któ­rej mówi­łaś przed­tem, to kłam­stwo, uspra­wie­dli­wia rzeź Awli w oczach plebsu i służy fak­to­rowi, który pra­gnie stać się jesz­cze bogat­szy. Powiedz mi, atri-predo, po co fak­to­rowi tyle złota? Co zamie­rza z nim zro­bić?

Wzru­szyła ramio­nami.

– Złoto to wła­dza.

– Wła­dza nad kim?

– Nad wszyst­kim i wszyst­kimi.

– Oprócz Tiste Edur, któ­rym lethe­ryj­skie poję­cie bogac­twa jest obo­jętne.

– Naprawdę, nad­zorco? – zapy­tała z uśmie­chem. – Na­dal?

– Nie rozu­miem.

– W Drene są Hiro­tho­wie, wiem, że ich tam spo­tka­łeś. Każdy z nich podaje się za kuzyna cesa­rza. Pozwo­liło im to zagar­nąć naj­lep­sze rezy­den­cje i zie­mie. Setki zadłu­żo­nych służą im jako nie­wol­nicy. Nie­wy­klu­czone, że wkrótce pierwsi Tiste Edur zostaną człon­kami Powier­nic­twa Wol­no­ści.

Brohl Han­dar zmarsz­czył brwi. Na odle­głym wznie­sie­niu stały trzy psy: dwa pocią­gowe i jeden mniej­szy, paster­ski. Zwie­rzęta przy­glą­dały się sta­dom pędzo­nym przez znisz­czony obóz. Zadał sobie pyta­nie, dokąd teraz pójdą.

– Dość już widzia­łem – oznaj­mił nagle i zawró­cił wierz­chowca. Za mocno pocią­gnął za wodze i zwie­rzę szarp­nęło łbem z gło­śnym par­sk­nię­ciem, a potem wierz­gnęło. Brohl z tru­dem zdo­łał utrzy­mać rów­no­wagę.

Jeśli nawet roz­ba­wiło to atri-predę, była wystar­cza­jąco roz­sądna, by tego nie oka­zać.

Na nie­bie poja­wiły się pierw­sze padli­no­żerne ptaki.

***

Wzdłuż połu­dnio­wego brzegu Jaspu Połu­dnio­wego, jed­nego z czte­rech dopły­wów Letheru spły­wa­ją­cych z gór Nie­bie­skiej Róży, popro­wa­dzono po nasy­pie trakt, który nie­da­leko stąd zaczy­nał się wspi­nać ku prze­łę­czy. Za nią leżało sta­ro­żytne kró­le­stwo, któ­remu góry zawdzię­czały swą nazwę, obec­nie pod­bite przez Impe­rium Lethe­ryj­skie. Nurt był tu wartki, nie spo­wol­niła go jesz­cze roz­le­gła rów­nina, na którą rzeka wła­śnie wypły­wała. Lodo­wata woda omy­wała potężne głazy przy­nie­sione przez sta­ro­żytne lodowce, wypeł­nia­jąc powie­trze nad trak­tem dotkli­wie zimną mgiełką.

Samotny męż­czy­zna cze­ka­jący na sze­ściu wojow­ni­ków Tiste Edur i towa­rzy­szącą im świtę prze­ra­stał wzro­stem naj­wyż­szych spo­śród nich. Był jed­nak chudy i spo­wi­jało go czarne focze futro z unie­sio­nym kap­tu­rem. Na jego piersi krzy­żo­wały się dwa pen­denty, z któ­rych zwi­sały dłu­gie lethe­ryj­skie mie­cze. Do koł­nie­rza przy­le­piło się kilka wil­got­nych kosmy­ków bia­łych wło­sów wysu­wa­ją­cych się spod kap­tura.

Zbli­ża­ją­cym się Edur z ple­mie­nia Meru­dów twarz pod kap­tu­rem wydała się śmier­tel­nie blada, jakby z prze­raź­li­wie zim­nej rzeki wygra­mo­lił się trup, który od dawna już leżał zamar­z­nięty gdzieś w gór­skich śnie­gach przed nimi.

Pierw­szy z wojow­ni­ków, wete­ran pod­boju Lethe­ras, ski­nął na towa­rzy­szy, naka­zu­jąc im się zatrzy­mać, i poje­chał poroz­ma­wiać z nie­zna­jo­mym.

– Szu­kasz towa­rzy­szy do wspi­naczki na prze­łęcz? – zapy­tał Merude, sta­ra­jąc się dokład­niej przyj­rzeć skry­tej w cie­niu kap­tura twa­rzy. – W górach ponoć na­dal gra­sują ban­dyci i rene­gaci.

– Sam jestem dla sie­bie towa­rzy­stwem.

Głos męż­czy­zny brzmiał ochry­ple, a jego akcent był archa­iczny.

Merude zatrzy­mał się w odle­gło­ści trzech kro­ków. Widział już wyraź­niej nie­zna­jo­mego. Rysy jego twa­rzy przy­po­mi­nały rysy Edur, ale była biała jak śnieg, a czer­wone jak krew oczy budziły lęk.

– W takim razie czemu sto­isz nam na dro­dze?

– Przed dwoma dniami poj­ma­li­ście dwoje Lethe­ryj­czy­ków. Oni należą do mnie.

Merude wzru­szył ramio­nami.

– Trzeba ich było przy­kuć na noc łań­cu­chami, przy­ja­cielu. Zadłu­żeni pró­bują ucieczki przy każ­dej spo­sob­no­ści. Masz szczę­ście, że ich zła­pa­li­śmy. Oddamy ci ich, oczy­wi­ście. Przy­naj­mniej dziew­czynkę. Męż­czy­zna jest zbie­głym nie­wol­ni­kiem Hiro­thów. Świad­czą o tym jego tatu­aże. Nie­stety cze­kają go topie­nia. Być może zaofe­ruję ci innego w zamian. Tak czy ina­czej, dziew­czynka jest młoda i w związku z tym sporo warta. Mam nadzieję, że możesz sobie pozwo­lić na ten wyda­tek.

– Zabiorę oboje i nie zapłacę wam ani gro­sza.

Merude zmarsz­czył brwi.

– Postą­pi­łeś nie­ostroż­nie, dopusz­cza­jąc do ich ucieczki. My zaś wyka­za­li­śmy się czuj­no­ścią i ich schwy­ta­li­śmy. W związku z tym należy nam się nagroda za nasze wysiłki, nato­miast ty powi­nie­neś ponieść karę za lek­ko­myśl­ność.

– Zdej­mij­cie im łań­cu­chy – roz­ka­zał nie­zna­jomy.

– Nie. Z jakiego ple­mie­nia pocho­dzisz? – Oczy męż­czy­zny spo­glą­dały nie­ru­chomo na Merude’a. Wyda­wały się zupeł­nie… mar­twe. – Co się stało z twoją skórą? – Mar­twe jak oczy cesa­rza. – Jak się nazy­wasz?

– Uwol­nij­cie ich natych­miast.

Merude potrzą­snął głową, a potem wybuch­nął śmie­chem, który jed­nak zabrzmiał odro­binę nie­pew­nie. Wezwał ski­nie­niem towa­rzy­szy i chwy­cił za kor­de­las.

Wyzwa­nie rzu­cone przez nie­zna­jo­mego było tak absur­dalne, że spo­wol­niło to ruchy wojow­nika. Zdą­żył wydo­być broń zale­d­wie do połowy, gdy jeden z mie­czy bla­do­skó­rego wysu­nął się z pochwy i prze­ciął mu gar­dło.

Pię­ciu pozo­sta­łych Meru­dów wycią­gnęło mie­cze i pognało z wrza­skiem do ataku. Dzie­się­ciu lethe­ryj­skich żoł­nie­rzy podą­żyło za nimi.

Dowódca Edur zwa­lił się na zie­mię. Try­snęła czer­wona krew.

Nie­zna­jomy wycią­gnął drugi miecz i ruszył na spo­tka­nie pię­ciu Meru­dów. Szczęk­nęło żelazo, a potem zabrzmiał śpiew dwóch lethe­ryj­skich mie­czy. Jego tona­cja sta­wała się coraz wyż­sza z każ­dym zatrzy­ma­nym ude­rze­niem.

Dwaj Edur zato­czyli się jed­no­cze­śnie do tyłu, śmier­tel­nie ranieni. Jeden otrzy­mał pchnię­cie w pierś, a drugi stra­cił jedną trze­cią czaszki. Ten ostatni odwró­cił się, schy­lił po frag­ment głowy i odszedł, zata­cza­jąc się jak pijany. Padł kolejny Edur. Miecz prze­ciął mu lewą nogę. Dwaj ostatni cof­nęli się pośpiesz­nie, wrzesz­cząc na Lethe­ryj­czy­ków, któ­rzy zatrzy­mali się trwoż­nie trzy kroki za nimi.

Nie­zna­jomy nie zaprze­stał ataku. Spa­ro­wał lewym mie­czem pchnię­cie Edur z pra­wej strony, prze­su­nął miecz pod klingą prze­ciw­nika, a potem nagłym ruchem nad­garstka wyrwał mu broń z ręki i pchnął szty­chem w jego gar­dło. W tej samej chwili ude­rzył wysoko pra­wym mie­czem. Ostatni Edur odchy­lił się, by unik­nąć ataku, i spró­bo­wał ciąć nie­zna­jo­mego w nad­gar­stek. Bla­do­skóry męż­czy­zna pochy­lił zgrab­nie miecz, odbił kor­de­las w bok i wepchnął sztych w prawy oczo­dół wojow­nika. Stal prze­biła deli­katne kości, docie­ra­jąc do mózgu.

Nie­zna­jomy prze­szedł mię­dzy pada­ją­cymi na zie­mię Edur i zaata­ko­wał dwóch naj­bliż­szych Lethe­ryj­czy­ków. Ośmiu pozo­sta­łych rzu­ciło się do ucieczki, mija­jąc wozy – woź­nice rów­nież zła­zili pośpiesz­nie z kozłów, gotowi czmych­nąć – a potem sze­reg przy­glą­da­ją­cych się temu ze zdu­mie­niem jeń­ców. Rzu­cali w panice broń na drogę.

Nagle jeden z nie­wol­ni­ków pod­sta­wił nogę upa­trzo­nemu żoł­nie­rzowi. Gdy ucie­ka­jący zwa­lił się na zie­mię, łączący jeń­ców łań­cuch zako­ły­sał się gwał­tow­nie. Nie­wol­nik sko­czył na nie­szczę­snego Lethe­ryj­czyka, owi­nął mu luźny łań­cuch wokół szyi i napiął go mocno. Żoł­nierz wierz­gał, szar­pał się i pró­bo­wał dra­pać, ale nie­wol­nik nie dawał za wygraną. W końcu straż­nik prze­stał się wyry­wać.

Ści­ska­jący w rękach zawo­dzące jękli­wie mie­cze Sil­chas Ruin pod­szedł do Udi­na­asa, który nie prze­sta­wał dusić trupa.

– Możesz już prze­stać – oznaj­mił albi­nos Tiste Andii.

– Mogę – wykrztu­sił przez zaci­śnięte zęby Udi­naas. – Ale nie chcę. Ten skur­wy­syn był z nich naj­gor­szy. Naj­gor­szy.

– Jego dusza już tonie we mgle – zapew­nił Sil­chas Ruin. Odwró­cił się, spo­glą­da­jąc na dwie syl­wetki wycho­dzące z krza­ków rosną­cych w rowie na połu­dnie od traktu.

– Duś go dalej – poparła Udi­na­asa przy­kuta za nim Imbryk. – On mnie skrzyw­dził.

– Wiem – wychry­piał Udi­naas. – Wiem.

– W jaki spo­sób? – zapy­tał Sil­chas Ruin, pod­cho­dząc do dziew­czynki.

– Zwy­czaj­nie – odparła. – Tym, co miał mię­dzy nogami.

– A inni Lethe­ryj­czycy?

Pokrę­ciła głową.

– Tylko na to patrzyli. I śmiali się, zawsze się śmiali.

Sil­chas Ruin odwró­cił się nagle. Przy­szła Seren Pedac.

Wyraz, jaki ujrzała w jego nie­zwy­kłych oczach, zmro­ził jej krew w żyłach.

– Ruszę w pościg za tymi, któ­rzy ucie­kli, porę­czy­cielko – oznaj­mił Tiste Andii. – Dołą­czę do was przed zmierz­chem.

Odwró­ciła wzrok, zer­ka­jąc kąci­kiem oka na Feara Sen­gara, który przy­sta­nął nad tru­pami Meru­dów. Prze­nio­sła pośpiesz­nie spoj­rze­nie na usianą kamie­niami rów­ninę na połu­dniu. Ten widok jed­nak rów­nież oka­zał się zbyt bole­sny, gdyż na­dal krą­żył tam pozba­wiony kawałka czaszki Edur.

– Pro­szę bar­dzo – zgo­dziła się, patrząc na wozy i zaprzę­żone do nich konie. – Będziemy dalej zmie­rzać tą drogą.

Udi­na­asa w końcu opu­ścił gniew. Męż­czy­zna zosta­wił ciało Lethe­ryj­czyka, wstał i spoj­rzał na nią.

– Seren Pedac, a co z pozo­sta­łymi nie­wol­ni­kami? Musimy uwol­nić wszyst­kich.

Zmarsz­czyła brwi. Z powodu zmę­cze­nia trudno jej było myśleć. Ucie­kała już od wielu mie­sięcy, ukry­wa­jąc się zarówno przed Edur, jak i Lethe­ryj­czy­kami. Raz po raz zagra­dzano im drogę na wschód, zmu­szano do kie­ro­wa­nia się na pół­noc. Nie­ustanne prze­ra­że­nie pozba­wiło ją bystro­ści umy­słu.

Uwol­nić ich… tak jest. Ale…

– To będą jedy­nie kolejne pogło­ski – uspo­koił ją Udi­naas, jakby czy­tał w jej myślach, zanim jesz­cze zdo­łała je sfor­mu­ło­wać. – Krąży ich całe mnó­stwo. Tylko dez­orien­tują ści­ga­ją­cych. Posłu­chaj, Seren, oni i tak wie­dzą, gdzie w przy­bli­że­niu prze­by­wamy. A ci nie­wol­nicy zro­bią wszystko, żeby unik­nąć ponow­nego schwy­ta­nia. Nie musimy się o nich zbyt­nio nie­po­koić.

– Jesteś gotowy porę­czyć za towa­rzy­szy nie­doli, Udi­naas? – zapy­tała, uno­sząc brwi. – Czy żaden z nich nie sko­rzy­stałby z szansy kupie­nia wol­no­ści w zamian za klu­czowe infor­ma­cje?

– Jedyna alter­na­tywa to zabić wszyst­kich – stwier­dził Udi­naas, patrząc jej pro­sto w oczy.

Ci, któ­rzy przy­słu­chi­wali się ich roz­mo­wie, któ­rych bicie nie zamie­niło jesz­cze w bez­myślne auto­maty, zasy­pali Seren gło­śnymi zapew­nie­niami i obiet­ni­cami. Wycią­gali ku niej ręce, grze­cho­cząc łań­cu­chami. Inni unie­śli prze­ra­żone spoj­rze­nia niczym myrid, który nagle zwie­trzył nie­wi­docz­nego wilka. Niektó­rzy krzy­czeli gło­śno, pada­jąc na kamie­ni­ste błoto traktu.

– Klu­cze ma pierw­szy z zabi­tych Edur – oznaj­mił Udi­naas.

Sil­chas Ruin odda­lił się tym­cza­sem kawa­łek trak­tem, aż mgła zama­zała jego syl­wetkę. Następ­nie zmie­nił się w coś wiel­kiego i skrzy­dla­tego, po czym zerwał się do lotu. Seren zer­k­nęła na sze­reg nie­wol­ni­ków i prze­ko­nała się z ulgą, że żaden z nich tego nie zauwa­żył.

– Zgoda – odpo­wie­działa Udi­na­asowi i ruszyła w stronę Feara Sen­gara, który stał przy zwło­kach zabi­tych Edur.

– Muszę zabrać klu­cze – oznaj­miła, kuca­jąc przy pierw­szym z ciał.

– Nie doty­kaj go – sprze­ci­wił się Fear.

Unio­sła wzrok.

– Klu­cze… łań­cu­chy…

– Ja je znajdę.

Ski­nęła głową, wypro­sto­wała się i odsu­nęła nieco. Fear odmó­wił bez­gło­śną modli­twę, a potem opadł na kolana przy tru­pie. Zna­lazł klu­cze w skó­rza­nym mieszku przy­tro­czo­nym do pasa wojow­nika. Była tam też garstka gład­kich kamy­ków. Fear wziął klu­cze w lewą dłoń, a kamyki zatrzy­mał w pra­wej.

– Pocho­dzą z wybrzeża Meru­dów – oznaj­mił. – Zapewne zebrał je tam, kiedy był dziec­kiem.

– Dzieci z cza­sem dora­stają – zauwa­żyła Seren. – Nawet z pro­stych drzew wyra­stają krzywe konary.

– A co było złego w tym wojow­niku? – zapy­tał Fear, spo­glą­da­jąc na nią ze zło­ścią. – Wyko­ny­wał roz­kazy mojego brata, jak wszy­scy wojow­nicy z ple­mion.

– Nie­któ­rzy z cza­sem go porzu­cili, Fear. Jak ty.

– To, co porzu­ci­łem, jest tylko cie­niem tego, do czego zmie­rzam, porę­czy­cielko. Czy to zna­czy, że zdra­dzi­łem Tiste Edur? Swo­ich roda­ków? By­naj­mniej. Wszy­scy wciąż o tym zapo­mi­na­cie, bo tak jest wam wygod­niej. Zro­zum, porę­czy­cielko, jeśli trzeba, będę się ukry­wał, ale nie zamie­rzam zabi­jać roda­ków. Mamy pie­nią­dze, mogli­śmy ich wyku­pić…

– Nie Udi­na­asa.

Obna­żył zęby, ale nie ode­zwał się ani sło­wem.

Tak jest. Udi­naas. Czło­wiek, któ­rego pra­gniesz zabić. Gdyby nie Sil­chas Ruin…

– Fearze Sen­gar – zaczęła. – Posta­no­wi­łeś przy­łą­czyć się do nas, a nie może być naj­mniej­szych wąt­pli­wo­ści, że dowódcą naszej grupki jest Sil­chas Ruin. Jego metody nie muszą ci się podo­bać, ale z pew­no­ścią wiesz, że tylko on może nam umoż­li­wić dotar­cie do celu.

Wojow­nik Hiro­thów odwró­cił wzrok, spo­glą­da­jąc na trakt. Zamru­gał, by usu­nąć wil­goć z oczu.

– Z każ­dym kro­kiem koszt mojej misji rośnie. Powin­naś zro­zu­mieć cha­rak­ter tego długu, porę­czy­cielko. To lethe­ryj­ski spo­sób życia, brze­miona, przed któ­rymi nie można uciec. Ani się od nich wyku­pić.

Się­gnęła po klu­cze.

Wło­żył je w dłoń kobiety, sta­ra­jąc się nie patrzeć jej w oczy.

Niczym się nie róż­nimy od tych nie­wol­ni­ków, pomy­ślała, ważąc w dłoni brzę­czące żelazo. Łączą nas łań­cu­chy. Ale… kto ma klu­cze do naszej wol­no­ści?

– Dokąd się wybrał? – zapy­tał Fear.

– Chce dopaść zbie­głych Lethe­ryj­czy­ków. Mam nadzieję, że prze­ciwko temu nic nie masz.

– Ja nie, ale ty powin­naś mieć, porę­czy­cielko.

Pew­nie masz rację, pomy­ślała i ruszyła ku cze­ka­ją­cym nie­wol­ni­kom.

Męż­czy­zna przy­kuty obok Udi­na­asa pod­czoł­gał się do niego.

– Ten wysoki zabójca… Czy to Biała Wrona? To on, prawda? Sły­sza­łem…

– O niczym nie sły­sza­łeś – prze­rwał mu Udi­naas, wycią­ga­jąc rękę do nad­cho­dzą­cej Seren. – Ten z trzema ząb­kami – powie­dział do niej. – Tak, to on. Niech nas Zbłą­kany, nie śpie­szyło ci się.

Obró­ciła klucz i pierw­sza obręcz otwo­rzyła się z trza­skiem.

– Mie­li­ście ukraść z gospo­dar­stwa coś do jedze­nia, nie dać się zła­pać łow­com nie­wol­ni­ków.

– Łowcy obo­zo­wali w cho­ler­nym gospo­dar­stwie. Nikt się do nas nie uśmiech­nął tam­tej nocy.

Seren otwo­rzyła drugą obręcz i Udi­naas wystą­pił z sze­regu, pocie­ra­jąc czer­wone pręgi na nad­garst­kach.

– Fear sta­rał się powstrzy­mać Sil­chasa – oznaj­miła porę­czy­cielka. – Jeśli ci dwaj są typowi, nie dzi­wię się, że Edur i Andii toczyli ze sobą dzie­sięć tysięcy wojen.

Udi­naas stęk­nął gło­śno i oboje ruszyli w stronę Imbryk.

– Fear jest nie­za­do­wo­lony, że stra­cił dowódz­two – wyja­śnił. – A fakt, że musi słu­chać Tiste Andii, jesz­cze pogar­sza sprawę. Na­dal nie jest prze­ko­nany, że przed tymi wszyst­kimi tysiąc­le­ciami to Sca­ban­dari pierw­szy wycią­gnął nóż.

Seren Pedac mil­czała. Prze­cho­dząc obok Imbryk, spoj­rzała w jej umo­ru­saną buzię. Dziew­czynka powoli unio­sła wzrok.

– Tęsk­ni­łam za tobą – oznaj­miła z uśmie­chem Imbryk.

– Czy bar­dzo cię boli? – zapy­tała Seren, zdej­mu­jąc wiel­kie, żela­zne okowy.

– Mogę cho­dzić. I już nie krwa­wię. To dobry znak, prawda?

– Zapewne. – Roz­mowa o gwał­cie nie była dla niej łatwa. Miała wła­sne wspo­mnie­nia, które nawet na moment nie prze­sta­wały jej prze­śla­do­wać. – Będziesz miała bli­zny, Imbryk.

– Trudno jest być żywym. Cią­gle jestem głodna i bolą mnie stopy.

Nie zno­szę dzieci mają­cych tajem­nice. Zwłasz­cza takie, o któ­rych nawet nie wie­dzą. Muszę zna­leźć odpo­wied­nie pyta­nia. Nie ma innego spo­sobu.

– Co jesz­cze prze­szka­dza ci w byciu żywą, Imbryk?

– Czuję się mała.

Sto­jący obok nie­wol­nik chwy­cił Seren za ramię. Sta­ru­szek wycią­gnął rękę po klu­cze, z nadzieją w oczach. Wrę­czyła mu je.

– Uwol­nij pozo­sta­łych – roz­ka­zała.

Poki­wał ener­gicz­nie głową i zaczął gme­rać klu­czem w zamku.

– Z tym poczu­ciem wszy­scy musimy się pogo­dzić – wyja­śniła dziew­czynce. – Świat zbyt czę­sto sprze­ci­wia się naszym wysił­kom nada­nia mu postaci, która by nam odpo­wia­dała. Żyć zna­czy znać nie­za­do­wo­le­nie i fru­stra­cję.

– Na­dal pra­gnę roz­ry­wać gar­dła, Seren. Czy to źle? Na pewno tak.

Usły­szaw­szy te słowa, sta­ru­szek sku­lił się trwoż­nie i ze zdwo­jo­nym wysił­kiem zaczął się szar­pać z zam­kiem. Sto­jąca za nim kobieta zaklęła z nie­cier­pli­wo­ści.

Udi­naas wszedł do pierw­szego wozu, żeby zna­leźć zapasy, któ­rych mogli potrze­bo­wać. Imbryk wdra­pała się tam za nim.

– Musimy wyleźć z tej mgły – mruk­nęła Seren. – Prze­mo­kłam do suchej nitki. – Ruszyła w stronę wozu. – Pośpiesz­cie się, dobra? Jeśli ktoś nas tu znaj­dzie, możemy mieć kło­poty.

Zwłasz­cza że nie ma z nami Sil­chasa Ruina.

Prze­trwa­nie zawdzię­czali wyłącz­nie Tiste Andii. Gdy nie mogli się już dłu­żej ukry­wać przed ści­ga­ją­cymi, dwa mie­cze zaczy­nały śpie­wać nie­sa­mo­witą pieśń znisz­cze­nia.

Biała Wrona.

Minął tydzień, odkąd ostat­nio widzieli Edur i Lethe­ryj­czy­ków, któ­rzy ich ści­gali. Szu­kali rene­gata Feara Sen­gara. Pra­gnęli dopaść zdrajcę Udi­na­asa. Seren Pedac czuła się zdu­miona. Powinni byli wysłać za nimi całe armie. Pościg wyda­wał się nie­ustę­pliwy, choć raczej upo­rczywy niż inten­sywny. Sil­chas wspo­mniał kie­dyś mimo­cho­dem, że cesar­scy k’risnani odpra­wiają rytu­alne czary mające zwa­bić ich w pułapkę. Zasadzki zasta­wiono na wscho­dzie i wokół samego Lethe­ras. Te pierw­sze rozu­miała. To pust­ko­wia poło­żone na wschód od impe­rium były ich celem. Fear – z jakie­goś powodu, któ­rego nie chciał wyja­wić – był prze­ko­nany, że tam wła­śnie znaj­dzie to, czego szuka. Sil­chas Ruin nie twier­dził, że jest ina­czej. Seren nie potra­fiła jed­nak pojąć, dla­czego oto­czono zabez­pie­cze­niami sto­licę.

Można by pomy­śleć, że Rhu­lad boi się brata.

Udi­naas zesko­czył z pierw­szego wozu i ruszył do dru­giego.

– Zna­la­złem pie­nią­dze! – zawo­łał. – Mnó­stwo pie­nię­dzy. Powin­ni­śmy też zabrać konie. Za prze­łę­czą będziemy mogli je sprze­dać.

– Na prze­łę­czy jest fort – przy­po­mniała mu Seren. – Być może nie ma w nim gar­ni­zonu, ale nie możemy być tego pewni, Udi­naas. Jeśli roz­po­znają konie…

– Omi­niemy fort – odparł. – Prze­mkniemy nocą, nie­po­strze­że­nie.

Zmarsz­czyła brwi, ocie­ra­jąc wil­goć z oczu.

– Łatwiej byłoby to zro­bić bez koni. Poza tym wszyst­kie są stare i ste­rane. Nie dosta­niemy za nie dużo, zwłasz­cza w Nie­bie­skiej Róży. A kiedy wróci Wyval, zapewne padną ze stra­chu.

– Wyval nie wróci – zapew­nił ochry­płym gło­sem Udi­naas. – Już go wię­cej nie zoba­czymy.

Wie­działa, że nie powinna wąt­pić w jego słowa. W końcu to w nim zamiesz­kał duch smo­czego pomiotu. Nie­mniej jed­nak Udi­naas nie potra­fił – bądź nie chciał – wyja­śnić przy­czyn nagłego znik­nię­cia skrzy­dla­tej bestii. Wyvala nie było z nimi już od z górą mie­siąca.

Były nie­wol­nik rozej­rzał się po wnę­trzu kry­tego wozu i zaklął.

– Tu jest tylko broń.

– Broń?

– Mie­cze, tar­cze i zbroje.

– Lethe­ryj­skie?

– Tak. Kiep­skiej jako­ści.

– Dla­czego łowcy nie­wol­ni­ków cią­gnęli cały wóz broni?

Wzru­szył ramio­nami, zesko­czył na zie­mię, omi­nął Seren i poszedł wyprząc konie.

– Trudno by im było wdra­pać się na prze­łęcz – stwier­dził.

– Wraca Sil­chas Ruin – ode­zwała się Imbryk, wska­zu­jąc na trakt.

– Szybko się z nimi roz­pra­wił.

Udi­naas roze­śmiał się ochry­ple.

– Dur­nie powinni byli się roz­pro­szyć, zmu­sić go, żeby ści­gał każ­dego z osobna. Ale oni zapewne się prze­gru­po­wali, jak przy­stało dobrym, głu­pim żoł­nie­rzom.

– Krew w two­ich żyłach jest bar­dzo rzadka, prawda, Udi­naas? – ode­zwał się sto­jący przy pierw­szym wozie Fear Sen­gar.

– Jak woda – potwier­dził były nie­wol­nik.

Na Zbłą­ka­nego, Fear, on nie opu­ścił two­jego brata z wła­snej woli. Wiesz o tym. Nie spo­wo­do­wał też sza­leń­stwa Rhu­lada. Jak wielka część two­jej nie­na­wi­ści do niego bie­rze się z poczu­cia winy? Kto jest naprawdę winien? Przez kogo Rhu­lad stał się Cesa­rzem Tysiąca Śmierci?

Bia­ło­skóry Tiste Andii wyło­nił się z mgły niczym zjawa. Jego czarny płaszcz lśnił jak skóra węża. Sil­chas scho­wał mie­cze, tłu­miąc ich śpiew, ale głos żelaza nie chciał umilk­nąć tak łatwo. Jego echo będzie się utrzy­my­wało przez całe dni.

Jakże nie­na­wi­dziła tego dźwięku.

***

Tanal Yathva­nar spo­glą­dał z góry na leżącą na łożu nagą kobietę. Prze­słu­chu­jący nie­źle się natru­dzili w poszu­ki­wa­niu odpo­wie­dzi. Odnio­sła poważne obra­że­nia. Jej skórę pokry­wały rany i opa­rze­nia, a stawy miała obrzę­kłe i posi­nia­czone. Kiedy wczo­raj ją wyko­rzy­stał, była led­wie przy­tomna. To było łatwiej­sze niż korzy­sta­nie z usług kurew i do tego nic nie kosz­to­wało. Nie inte­re­so­wało go bicie kobiet, lubił tylko, żeby były pobite. Zda­wał sobie sprawę, że to zbo­cze­nie, ale tę orga­ni­za­cję – Obroń­ców Ojczy­zny – stwo­rzono dla ludzi takich jak on. Wła­dza i bez­kar­ność. To była śmier­cio­no­śna kom­bi­na­cja. Podej­rze­wał, że Karos Invic­tad świet­nie wie o jego noc­nych eska­pa­dach i trzyma tę wie­dzę w zana­drzu niczym ukryty nóż.

Ale w końcu jej nie zabi­łem. Nie będzie nawet o tym pamię­tać. Tak czy ina­czej, cze­kają ją topie­nia. Co to ma za zna­cze­nie, jeśli przed­tem zażyję z nią tro­chę przy­jem­no­ści? Żoł­nie­rze postę­pują tak samo.

Kie­dyś, przed wielu laty, marzył o tym, że zosta­nie żoł­nie­rzem. Był naiw­nym, roman­tycz­nym mło­dzień­cem, wie­rzył w boha­ter­stwo i niczym nie­ogra­ni­czoną wol­ność, jakby to pierw­sze było uspra­wie­dli­wie­niem tego dru­giego. W histo­rii Letheru nie bra­ko­wało szla­chet­nych zabój­ców. Jed­nym z nich był Gerun Ebe­rict. Zamor­do­wał tysiące zło­dziei, zbi­rów i nie­ro­bów, ludzi zde­pra­wo­wa­nych i żyją­cych w nędzy. Oczy­ścił ulice Lethe­ras i wszy­scy miesz­kańcy mia­sta na tym sko­rzy­stali. Teraz widziało się tutaj mniej żebra­ków i kie­szon­kow­ców, mniej bez­dom­nych i innych nędza­rzy, któ­rzy nie potra­fili spro­stać wymo­gom współ­cze­sno­ści. Tanal podzi­wiał go za to. Gerun Ebe­rict był wiel­kim czło­wie­kiem, ale zgi­nął z rąk zwy­kłego zbira, który roz­trza­skał mu czaszkę. Tra­giczna, bez­sen­sowna i okrutna śmierć.

Pew­nego dnia zła­piemy jego zabójcę.

Odwró­cił się od nie­przy­tom­nej kobiety, popra­wił lekką bluzę, żeby szwy na ramio­nach uło­żyły się syme­trycz­nie, a potem zapiął pas z bro­nią. Jedno z wyda­nych przez inwi­gi­la­tora zarzą­dzeń prze­wi­dy­wało, że wszy­scy ofi­ce­ro­wie Obroń­ców Ojczy­zny muszą nosić u pasa szty­let i krótki miecz. Tanal lubił cię­żar broni, a także przy­wi­lej, jakim było prawo jej nosze­nia. Cesar­ski dekret zabra­niał tego wszyst­kim pozo­sta­łym Lethe­ryj­czy­kom poza żoł­nie­rzami.

Jak mogli­by­śmy się zbun­to­wać. Ten cho­lerny dureń myśli, że to on wygrał wojnę. Oni wszy­scy tak myślą. Tępo­głowi bar­ba­rzyńcy.

Tanal Yathva­nar wyszedł z celi i ruszył do gabi­netu inwi­gi­la­tora. Chwilę przed tym, nim zapu­kał do drzwi, zabrzmiał drugi dzwon po połu­dniu. Potem usły­szał szept naka­zu­jący mu wejść.

Rau­tos Hiva­nar, prze­wod­ni­czący Powier­nic­twa Wol­no­ści, sie­dział już naprze­ciwko Karosa Invic­tada. Potęż­nie zbu­do­wany męż­czy­zna wyglą­dał, jakby wypeł­niał połowę pokoju. Tanal zauwa­żył, że inwi­gi­la­tor odsu­nął swoje krze­sło tak daleko, jak tylko się dało, opie­ra­jąc je o para­pet. Sie­dział jed­nak na nim swo­bod­nie i nie oka­zy­wał nie­po­koju.

– Tanal, nasz gość upo­rczy­wie zapew­nia, że jego podej­rze­nia nie są bez­pod­stawne. Udało mu się mnie prze­ko­nać, że powin­ni­śmy doło­żyć sta­rań, by odna­leźć źró­dło groźby.

– Inwi­gi­la­to­rze, czy to anty­pań­stwowy spi­sek, czy mamy do czy­nie­nia ze zwy­kłym zło­dzie­jem?

– Sądzę, że to dru­gie – odparł Karos, spo­glą­da­jąc na Rau­tosa Hiva­nara.