PIELGRZYMI NADZIEI. Materiały homiletyczne na rok liturgiczny 2024/2025. Cykl C. CZĘŚĆ 4 ebook

PIELGRZYMI NADZIEI

Materiały homiletyczne na rok liturgiczny 2024/2025 niedziele zwykłe XXIII-XXXIV

Cykl C

Część 4

Redakcja: ks. Michał Dąbrówka

Wydział Duszpasterstwa Ogólnego Kurii Diecezjalnej w Tarnowie

© by Wydawnictwo Biblos, Tarnów 2025

Nihil obstat

Tarnów, dnia 08.08.2025 r.

ks. dr hab. Marek Kluz, prof. UPJPII

Imprimatur

OW-2.2/30/25, Tarnów, dnia 12.08.2025 r.

Wikariusz generalny

† Leszek Leszkiewicz

Projekt okładki:

Mateusz Kowal

Na okładce:

Grafika opracowana w oparciu o zdjęcia z freepik.com i unsplash.com

Wydział Duszpasterstwa Ogólnego

Kurii Diecezjalnej w Tarnowie

ul. Piłsudskiego 6, 33-100 Tarnów

tel. 14-63-17-380

e-mail: [email protected]

Druk: Poligrafia Wydawnictwa Biblos

ISBN (online) 978-83-8354-208-9

Plac Katedralny 6, 33-100 Tarnów

14 621 27 77

[email protected]

www.biblos.pl

@wydawnictwobiblos

WPROWADZENIE

Nadzieja jest […] głównym przesłaniem zbliżającego się Jubileuszu, który zgodnie ze starożytną tradycją papież ogłasza co dwadzieścia pięć lat. […] Niech to będzie dla wszystkich wydarzenie żywego i osobistego spotkania z Panem Jezusem, „bramą” zbawienia (zob. J 10,7.9); z Tym, którego Kościół ma misję głoszenia zawsze, wszędzie i wszystkim jako „naszą nadzieję” (1 Tm 1,1).

Wszyscy mają nadzieję. Nadzieja jest obecna w sercu każdego człowieka jako pragnienie i oczekiwanie dobra, nawet jeśli nie wie, co przyniesie ze sobą jutro. Nieprzewidywalność przyszłości rodzi jednak niekiedy sprzeczne uczucia: od ufności do lęku, od pogody ducha do zniechęcenia, od pewności do zwątpienia. Często spotykamy osoby zniechęcone, które patrzą w przyszłość ze sceptycyzmem i pesymizmem, jakby nic nie mogło dać im szczęścia. Oby Jubileusz był dla wszystkich okazją do ożywienia nadziei. Słowo Boże pomaga nam znaleźć ku temu powody. Pozwólmy, aby poprowadziło nas słowo […].

Nadzieja rodzi się w istocie z miłości i opiera się na miłości, która wypływa z Serca Jezusa przebitego na krzyżu: „Jeżeli bowiem, będąc nieprzyjaciółmi, zostaliśmy pojednani z Bogiem przez śmierć Jego Syna, to tym bardziej, będąc już pojednani, dostąpimy zbawienia przez Jego życie” (Rz 5,10). A Jego życie objawia się w naszym życiu wiary, które zaczyna się od chrztu, rozwija się w uległości wobec łaski Bożej, i dlatego jest ożywiane nadzieją, która dzięki działaniu Ducha Świętego jest stale odnawiana i niewzruszona.

To właśnie Duch Święty swoją nieustanną obecnością na drodze Kościoła promieniuje w wierzących światłem nadziei: podtrzymuje ją jak pochodnię, która nigdy nie gaśnie, aby wspierać i ożywiać nasze życie. Istotnie, nadzieja chrześcijańska nie zwodzi ani nie rozczarowuje, ponieważ opiera się na pewności, że nic i nikt nigdy nie będzie w stanie oddzielić nas od Bożej miłości: „Któż nas może odłączyć od miłości Chrystusowej? Utrapienie, ucisk czy prześladowanie, głód czy nagość, niebezpieczeństwo czy miecz? […] Ale we wszystkim tym odnosimy pełne zwycięstwo dzięki Temu, który nas umiłował. I jestem pewien, że ani śmierć, ani życie, ani aniołowie, ani Zwierzchności, ani rzeczy teraźniejsze, ani przyszłe, ani Moce, ani co [jest] wysoko, ani co głęboko, ani jakiekolwiek inne stworzenie nie zdoła nas odłączyć od miłości Boga, która jest w Chrystusie Jezusie, Panu naszym” (Rz 8,35.37-39). Dlatego nadzieja ta nie ustępuje w obliczu trudności: opiera się na wierze i karmi się miłością, a tym samym pozwala iść naprzód w życiu. Św. Augustyn pisze na ten temat: „Nie można żyć w jakimkolwiek stanie bez tych trzech uczuć duszy: wierzenia, ufania i kochania”.

(Franciszek, Spes non confundit, nr 1 i 3)

OKRES ZWYKŁY W CIĄGU ROKU (cz. 3)

Pielgrzymi nadziei

XXIII niedziela zwykła – Ocaleni przez Mądrość

Orędzie:Miłość do Chrystusa nie wyklucza innych miłości, ale je porządkuje. Jest tą, w której każda autentyczna miłość odnajduje swój fundament i wsparcie oraz łaskę konieczną, aby była przeżywana do głębi.

Uroczystość Narodzenia NMP – Kryzys tożsamości

Orędzie: Bóg objawia nam naszą tożsamość, której korzenie sięgają Abrahama – tożsamość dzieci Bożych. W osobie Jezusa i w przykładzie Maryi pokazuje nam, kim jesteśmy i do czego jesteśmy powołani. Nie tylko objawia, ale współdziała z nami dla naszego dobra w realizowaniu tej tożsamości.

Święto Podwyższenia Krzyża Świętego. Rozpoczęcie Tygodnia Wychowania – Krzyż i miłość

Orędzie: W odpowiedzi na ludzkie zagubienie Jezus w dzisiejszej Ewangelii opowiada o Bogu, który nie potępia, ale zbawia. To obraz Boga, który w Chrystusie łamie dotychczasowe schematy, który ryzykuje i który cierpi w podwójny sposób: z powodu naszej nieobecności oraz na krzyżu – dla zbawienia człowieka.

XXV niedziela zwykła. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu – Gdzie szukać nadziei?

Orędzie: Jezus zaprasza nas do większej ufności w Jego słowo, które budzi w człowieku nadzieję, podnosi go i mobilizuje.

XXVI niedziela zwykła. Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy – Mieć otwarte i hojne serce

Orędzie: Bóg pochyla się nad ludzką biedą i cierpieniem. Jednocześnie zaprasza nas, byśmy uczyli się od Niego, jak mieć otwarte oczy i serce na potrzeby biednych.

XXVII niedziela zwykła – List Episkopatu Polski zapowiadający XXV Dzień Papieski

XXVIII niedziela zwykła. Dzień Papieski – Wdzięczność

Orędzie: Całe nasze życie (a w nim poszczególne wydarzenia) jest przejawem łaski Boga i Jego troski o człowieka.

XXIX niedziela zwykła. Światowy Dzień Misyjny – „Duchowy blackout”

Orędzie: Do świata ogarniętego ciemnością Chrystus posyła swój Kościół z misją nadziei, która staje się skuteczna dzięki modlitwie, głoszeniu Dobrej Nowiny w jedności z Kościołem oraz trosce o ludzi ubogich i odrzuconych.

XXX niedziela zwykła – Pokora czy pycha

Orędzie:Bóg nie ma względu na osoby i nie przyjmuje modlitwy zbudowanej na pogardzie.

Uroczystość Wszystkich Świętych – Świat miejscem zdobywania świętości

Orędzie: Bóg zaprasza nas, byśmy zdobywali osobistą świętość w wykonywaniu codziennych zajęć. Jednocześnie uzdalnia nas łaską stanu, byśmy tę świętość osiągnęli.

Msza Święta na cmentarzu – Cmentarz miejscem nadziei, a nie smutku

Orędzie: Bóg, dając nam życie, nazywa nas swoimi dziećmi. Przygotował nam miejsce w niebie i daje nam czas na ziemi, byśmy osiągnęli zbawienie.

Wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych – Bóg znawcą człowieka

Orędzie: Bóg zna każdego człowieka po imieniu. Dla Niego nikt nie jest anonimowy, bo za każdego oddał życie.

Święto Rocznicy Poświęcenia Bazyliki Laterańskiej. Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym –Nadzieja na przemianę

Orędzie: Droga odnowy, pokuty, nawrócenia się i oczyszczenia jest dla nas zawsze dostępna – niezależnie od stopnia naszego zepsucia z powodu grzechu.

XXXIII niedziela zwykła. Światowy Dzień Ubogich – Szaleństwa bogaczy obrazą dla ubogich

Orędzie:Duch Boży wzywa nas do rachunku sumienia.

XXXIV niedziela zwykła. Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata. Światowy Dzień Młodzieży – Mieć odwagę, by marzyć

Orędzie: Chrystusa możemy odkryć, będąc wrażliwymi na piękno świata i człowieka. To droga do Niego.

XXIII NIEDZIELA ZWYKŁA – 07.09.2025

I czyt. Mdr 9,13-18; Ps 90; II czyt. Flm 9b-10.12-17; Ew. Łk 14,25-33

Proponowane pieśni:

Na wejście – „Być bliżej Ciebie chcę”

Na przygotowanie darów – „Składamy Ci, Ojcze”

Na komunię – „Jezu w Hostii utajony”

Na uwielbienie – „Jezusowi cześć i chwała”

Na zakończenie – „Niechaj z nami będzie Pan”

Wprowadzenie do Mszy Świętej

Rozpoczęliśmy kolejny rok szkolny. Uczniowie wrócili do ławek, nauczyciele znowu stanęli przy tablicy. Na nowo rozpoczął się proces przekazywania i zdobywania wiedzy. Jednak ważniejsza od wiedzy naukowej jest wiedza życiowa. Dlatego Jezus staje dziś przed nami jak Nauczyciel, który chce przekazać nam prawdziwą mądrość. Otwórzmy nasze serca na to, co będzie nam chciał przekazać w tej Eucharystii.

Ocaleni przez Mądrość

Sytuacja egzystencjalna:Wprawdzie już dawno opuściliśmy szkolne ławki, ale przecież wciąż uczymy się życia. Każde wydarzenie, każda relacja, każda kłótnia są dla nas „szkołą życia”.

Orędzie: Miłość do Chrystusa nie wyklucza innych miłości, ale je porządkuje. Jest tą, w której każda autentyczna miłość odnajduje swój fundament i wsparcie oraz łaskę konieczną, aby była przeżywana do głębi.

Apel: Rozpoczynając ten kolejny rok szkolny, na nowo przylgnijmy całym sercem do naszego Mistrza i Nauczyciela – do Tego, który jest „wcieloną Mądrością”. Kochajmy Go bardziej niż ojca i matkę, żonę i dzieci, braci i siostry, nadto i samych siebie, a wtedy On nauczy nas, jak kochać ich.

I. Szkoła życia

W tym tygodniu rozpoczęliśmy kolejny rok szkolny. Uczniowie wrócili do ławek, nauczyciele znowu stanęli przy tablicy. Na nowo rozpoczął się proces przekazywania i zdobywania wiedzy.

W tym kontekście nie możemy zapomnieć, że ten proces „uczenia się” nie dotyczy tylko dzieci i młodzieży. Wprawdzie sami już dawno opuściliśmy szkolne ławki, ale przecież wciąż uczymy się… życia! Każde wydarzenie, każda relacja, każda kłótnia są dla nas „szkołą życia”. I – jak pisze w swoim wierszu Wisława Szymborska – „Choćbyśmy uczniami byli / najtępszymi w szkole świata, / nie będziemy repetować / żadnej zimy ani lata” (Nic dwa razy). Każdy dzień i każde wydarzenie jest lekcją jedyną w swoim rodzaju. Warto więc mieć mądrego nauczyciela, bo nie będzie powtórek. Popełnione błędy będą ciągnąć się za nami do końca życia.

II. Nauczyciel mądrości

W dzisiejszej liturgii słowa Jezus ukazuje się nam jako nauczyciel prawdziwej mądrości. Do Niego kierujemy słowa dzisiejszego psalmu: „Naucz nas liczyć dni nasze, byśmy zdobyli mądrość serca” (Ps 90,12). Naucz nas, jak żyć. Naucz nas, jak kochać drugiego człowieka.

Nasz problem polega na tym, że choć mamy dużo wiedzy, choć potrafimy wysłać człowieka w kosmos, to wciąż brakuje nam życiowej mądrości. Wiemy bardzo dużo… ale wciąż nie wiemy, jak się ze sobą dogadać, jak przebaczyć, jak dotrzeć do kogoś, kto pozostaje na nas zamknięty.

Prawda jest taka, że ostatecznie wiedza nas nie ocali. Ocali nas dopiero Mądrość – o czym słyszeliśmy w pierwszym czytaniu: „ścieżki mieszkańców ziemi stały się proste, a ludzie poznali, co Tobie miłe, a wybawiła ich Mądrość” (Mdr 9,18). Tą Mądrością jest oczywiście sam Chrystus. Dlatego zaprasza nas, byśmy stali się Jego uczniami.

III. Warunek bycia uczniem Mądrości

Jezus stawia nam jednak konkretne wymagania: „Jeśli kto przychodzi do Mnie, a nie ma w nienawiści swego ojca i matki, żony i dzieci, braci i sióstr, nadto i siebie samego, nie może być moim uczniem” (Łk 14,26). Jeśli chcemy nauczyć się, jak żyć i prawdziwie kochać, to musimy postawić Jezusa ponad tymi, których kochamy.

„Wielkim błędem byłoby sądzić, że ta miłość do Chrystusa rywalizuje w jakiś sposób z różnymi miłościami ludzkimi: do rodziców, współmałżonka, dzieci i rodzeństwa. Chrystus nie jest niczyim «rywalem miłości» i nie jest o nikogo zazdrosny. W sztuce Atłasowy trzewiczek Paula Claudela jej bohaterka, żarliwa chrześcijanka, ale także do szaleństwa zakochana w Rodrigu, woła do siebie niemal jakby nie mogąc ciągle w to uwierzyć: «A więc dozwolona jest ta miłość jednego stworzenia do drugiego? Naprawdę, Bóg nie jest zazdrosny?». Odpowiada jej Anioł Stróż: «Jakże mógłby być zazdrosny o coś, co sam stworzył?» (akt III, scena 8). Miłość do Chrystusa nie wyklucza innych miłości, ale je porządkuje. Jest tą, w której każda autentyczna miłość odnajduje swój fundament i wsparcie oraz łaskę konieczną, aby była przeżywana do głębi […]. Jezus nie zwodzi nikogo, ale też nikogo nie zawodzi. Domaga się wszystkiego, ponieważ chce dać wszystko” (R. Cantalamessa, Od Ewangelii do życia, Kielce 2011, s. 369-370).

IV. Ocaleni przez Mądrość

Żeby prawdziwie kochać ojca i matkę, żonę i dzieci, braci i siostry, nadto i samych siebie, potrzebujemy nie tylko wiedzy (na przykład psychologicznej), ale przede wszystkim nadprzyrodzonej mądrości, którą daje nam sam Chrystus. Jak mówi autor dzisiejszego pierwszego czytania – zostaniemy ocaleni przez Mądrość.

Dlatego rozpoczynając ten kolejny rok szkolny, na nowo przylgnijmy całym sercem do naszego Mistrza i Nauczyciela – do Tego, który jest „wcieloną Mądrością”. Kochajmy Go bardziej niż ojca i matkę, żonę i dzieci, braci i siostry, nadto i samych siebie, a wtedy On nauczy nas, jak ich kochać. Znajdujmy czas na rozmowę z Nim – na modlitwie, w Eucharystii, w sakramencie pokuty – bo miłość do Chrystusa nie wyklucza innych miłości, ale je porządkuje. Natomiast bez Niego zamiast miłości będzie tylko bałagan.

Modlitwa wiernych

Rozpoczynając kolejny rok zdobywania wiedzy i uczenia się życia, przedstawmy dobremu Bogu nasze wspólne prośby:

Wysłuchaj, Ojcze, naszego wołania, które zanosimy do Ciebie przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Przed rozesłaniem

Miłość do Chrystusa nie wyklucza innych miłości, ale je porządkuje. Natomiast bez Niego zamiast miłości będzie tylko bałagan. Dlatego chciejmy Go kochać bardziej niż ojca i matkę, żonę i dzieci, braci i siostry, nadto i samych siebie. Niech nas w tym umacnia Boże błogosławieństwo.

Adoracja Najświętszego Sakramentu

Pieśń – „Zróbcie Mu miejsce”

Panie Jezus Chryste! Wierzymy i wyznajemy, że jesteś obecny w tym Najświętszym Sakramencie. Klękamy przed Tobą, bo jesteś naszym Bogiem, który dla nas, ludzi, i dla naszego zbawienia zstąpiłeś z nieba. Uwielbiamy Twoją świętą obecność pośród nas.

Na początku tej modlitwy chcemy Ci z całego serca podziękować za wszelkie łaski, jakimi obdarzyłeś nas w czasie minionych wakacji. Dziękujemy Ci, że odnowiłeś nasze siły fizyczne i duchowe, abyśmy mogli z nowym zapałem wejść w kolejny rok nauki i formacji. Dziękujemy Ci, że mogliśmy się na chwilę zatrzymać, żeby przypomnieć sobie, że nie żyjemy po to, by pracować, ale pracujemy po to, żeby żyć. Bądź uwielbiony w Twojej wielkiej dobroci dla nas.

Będziemy powtarzać: DZIĘKUJEMY CI, PANIE!

W chwili ciszy chcemy Ci teraz podziękować za to, co od Ciebie otrzymaliśmy i wciąż otrzymujemy.

(Chwila ciszy)

Pieśń – „Jezusowi cześć i chwała”

Panie Jezu Chryste! Rozpoczynając nowy rok szkolny, uświadamiamy sobie, że choć mamy dużo wiedzy, choć potrafimy wysłać człowieka w kosmos, to wciąż brakuje nam życiowej mądrości. Wiemy bardzo dużo, ale wciąż nie wiemy, jak się ze sobą dogadać, jak przebaczyć, jak dotrzeć do kogoś, kto pozostaje na nas zamknięty. Mamy wiedzę, ale brakuje nam mądrości. A wszystko to dlatego, że wciąż przedkładamy wszystko inne ponad Ciebie, który jesteś „Mądrością wcieloną”. Dlatego przypominasz nam w dzisiejszej Ewangelii: „Jeśli kto przychodzi do Mnie, a nie ma w nienawiści swego ojca i matki, żony i dzieci, braci i sióstr, nadto i siebie samego, nie może być moim uczniem” (Łk 14,26). Miłość do Ciebie nie wyklucza innych miłości, ale je porządkuje. Natomiast bez Ciebie zamiast miłości jest w naszym życiu tylko bałagan.

Będziemy powtarzać: WYBACZ NAM, PANIE!

W chwili ciszy przeprośmy Chrystusa za to, co w sposób szczególny wyrzuca nam nasze sumienie.

(Chwila ciszy)

Pieśń – „Boże, w dobroci nigdy nie przebrany”

Jezu Chryste, wraz z psalmistą wołamy dzisiaj: „Dobroć Pana, Boga naszego, niech będzie nad nami! I wspieraj pracę rąk naszych, dzieło rąk naszych wspieraj” (Ps 90,17). „Naucz nas liczyć dni nasze, byśmy zdobyli mądrość serca” (Ps 90,12). Daj nam tę życiową mądrość, której tak bardzo nam brakuje. Naucz nas, jak żyć i jak kochać drugiego człowieka.

Przychodzimy do Ciebie na początku kolejnego roku pracy i nauki. Wiemy, że przed nami wiele wyzwań i trudności. Dlatego prosimy Cię o wszelkie potrzebne łaski na ten czas. Wiemy bowiem, że bez Ciebie nic uczynić nie możemy (zob. J 15,5). Ten czas jest dla nas wielką szansą, aby jeszcze bardziej wzrastać w świętości i pomnażać dobro wokół nas. Ale stanie się to tylko wtedy, gdy Ty nam dopomożesz. Dlatego wspomóż nas – prosimy – w jak najlepszym wykorzystaniu tego czasu.

Będziemy powtarzać: WSPIERAJ PRACĘ RĄK NASZYCH!

W chwili ciszy chcemy Cię teraz prosić o to, czego najbardziej potrzebujemy.

(Chwila ciszy)

Panie Jezu, dziękujemy Ci za tę chwilę modlitwy i refleksji. Prosimy Cię, pobłogosław nas na to wszystko, co przygotowałeś dla nas w tym rozpoczynającym się roku nauki i pracy. Niech Twoje błogosławieństwo umocni nas i sprawi, że będziemy umieli kochać Cię bardziej niż ojca i matkę, żonę i dzieci, braci i siostry, nadto i samych siebie. Bo miłość do Ciebie nie wyklucza innych miłości, ale je porządkuje. W niej każda autentyczna miłość odnajduje swój fundament i wsparcie oraz łaskę konieczną, aby była przeżywana do głębi. Niech więc tak się stanie i w naszym życiu. Prosimy Cię o to, który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Pieśń – „Kłaniam się Tobie”

ks. Michał Dąbrówka