Biblia Świetego Przymierza. Ewangelia według Mateusza, List do Filipian, List do Kolosan ebook

Projekt okładki: EJ Design

Projekt graficzny środka, skład do druku: EJ Design

Korekta: Pan Wydawca

Przygotowanie wersji elektronicznej: Epubeum

Copyright © by Andrzej Dorociński

Copyright © by Pan Wydawca 2024

ISBN 978-83-67910-76-7

wydanie 1

Gdańsk 2024

Pan Wydawca sp. z o. o.

ul. Wały Piastowskie 1/1508

80-855 Gdańsk

PanWydawca.pl

Przedmowa

Biblia zasługuje na nadzwyczajną uwagę. Odpowiada na bardzo ważne pytania egzystencjalne: Kim jest Bóg? Dlaczego dopuszcza cierpienia? Co przyniesie przyszłość? Na czym polega głębszy sens życia? Co jest dobre, co jest złe? Co ma realny wpływ na poczucie osobistego szczęścia? Jakie zasady pomagają zbudować trwałe i szczęśliwe małżeństwo? Odpowiedzi wprawdzie można znaleźć w różnych źródłach, ale biblijne odpowiedzi zdecydowanie górują nad nimi swą mądrością.

Czytanie Biblii umożliwia zdobywanie bezcennej wiedzy o Bogu. Dzięki wnikaniu w jej treść można zrozumieć, które poglądy religijne ukazują Boga takim, jakim On rzeczywiście jest, a które w błędnym świetle. Biblia zaspokaja też potrzebę kierownictwa i poczucia bezpieczeństwa.

Wszystkim czytelnikom Biblii życzę pogłębienia stopnia swej wiedzy o Bogu oraz swej osobistej więzi z Nim (Objawienia 1:3).

O przekładzie

Podstawę niniejszego przekładu stanowi: Nestle-Aland, Novum Testamentum Graece, wyd. 28, 2012. Zostały też uwzględnione dwa inne teksty greckie: Maurice A. Robinson & William G. Pierpont, The New Testament In the Orginal Greek Byzantine Text Form, 2005 (tekst bizantyjski) i F. H. A. Scrivener, Greek New Testament: Textus Receptus, 1894 (tak zwany tekst przyjęty). Niektóre warianty tekstu są odnotowane w przypisach.

Biblia Świętego Przymierza należy do rodziny przekładów dosłownych. Starałem się opracować tekst wierny oryginałowi i zrozumiały dla współczesnego czytelnika. Każdy język ma odmienną gramatykę, dlatego w polskim przekładzie sekwencja słów w zdaniu czasami jest inna niż w tekście greckim. Jest to efekt dopasowania się do polskich reguł gramatycznych. Dzięki temu tekst docelowy jest zrozumialszy oraz komunikatywniejszy i bynajmniej nie zaciemnia myśli oryginału.

Czego oczekuje od ciebie Bóg

Żebyś się do Niego zbliżył (Jakuba 4:8)

Abyś przestrzegał Jego zasad (1 Jana 5:3)

Bóg chce twojego dobra

Bądź Mu posłuszny (Powtórzonego Prawa 12:28)

Musisz wiedzieć, że jesteś grzesznym człowiekiem

Przez pierwszą parę ludzką grzeszymy i umieramy (Rzymian 5:12)

Bóg chce wymazać twoje grzechy

One zostaną wybielone (Izajasza 1:18)

Zależy to od twojej wiary i dobrego postępowania

Jeśli uwierzysz... (Rzymian 10:9),

czyń dobrze... (Powtórzonego Prawa 6:18)

Miłość i jej odzwierciedlenie w swoim życiu z wiarą

Miłość (1 Koryntian 13:1-13); i działanie (Jakuba 2:14-17)

Jaka czeka nas przyszłość

(Objawienie 5:10); (Objawienie 20:6); (Łukasza 12:32);

(Jana 14:2); (Izajasza 35:5,6); (Objawienie 21:4); (Psalm 37:29); (Mateusza 5:5)

Pamiętaj, że twoje szczęście zależy od

Słuchania słowa Bożego (Łukasza 11:28)

Dawania (Dzieje 20:35)

Dobrego traktowania innych (Łukasza 6:31); (Mateusza 7:12)

Naśladuj Jezusa Chrystusa I głoś o królestwie Bożym

(Łukasza 9:59-60)

Stare Przymierze

Księga Rodzaju

Księga Wyjścia

Księga Kapłańska

Księga Liczb

Powtórzonego Prawa

Księga Jozuego

Księga Sędziów

Księga Rut

1 Samuela

1 Samuela

1 Królów

2 Królów

1 Kronik

2 Kronik

Księga Ezdrasza

Księga Nehemiasza

Księga Estery

Księga Hioba

Psalmy

Przysłów

Kaznodziei

Pieśń nad Pieśniami

Księga Izajasza

Księga Jeremiasza

Księga Lamentacji

Księga Ezechiela

Księga Daniela

Księga Ozeasza

Księga Joela

Księga Amosa

Księga Abdiasza

Księga Jonasza

Księga Micheasza

Księga Nahuma

Księga Habakuka

Księga Sofoniasza

Księga Aggeusza

Księga Zachariasza

Nowe Przymierze

Ewangelia według Mateusza

Ewangelia według Marka

Ewangelia według Łukasza

Ewangelia według Jana

Dzieje Apostolskie

Rzymian

1 Koryntian

2 Koryntian

Galatów

Efezjan

Filipian

Kolosan

1 Tesaloniczan

2 Tesaloniczan

1 Tymoteusza

2 Tymoteusza

Tytusa

Filemona

Hebrajczyków

Jakuba

1 Piotra

2 Piotra

1 Jana

2 Jana

3 Jana

Judy

Objawienia

NOWE PRZYMIERZE

EWANGELIA WEDŁUG MATEUSZA

Pisarz: Mateusz.

Zarys: narodzenie Jezusa, głoszenie ewangelii przez Jezusa, kazanie na górze, mowa misyjna, mowa o Królestwie Niebiańskim, mowa do uczniów o życiu zgromadzenia, mowa przeciw uczonym w Piśmie i faryzeuszom oraz o dniach ostatecznych.

Narodziny Jezusa

1Zwój1 rodu Jezusa Chrystusa, syna Dawida, syna Abrahama. 2 Abraham zrodził Izaaka, Izaak zrodził Jakuba, zaś Jakub zrodził Judę i jego braci. 3 Juda zaś zrodził Faresa i Zarę z Tamar, Fares zaś zrodził Esroma, Esrom zaś zrodził Arama. 4 Aram zaś zrodził Aminadaba, Aminadab zaś zrodził Nachszona, Nachszon zaś zrodził Salmona, 5 Salomon zaś zrodził Boaza z Rachab, Boaz zaś zrodził Obeda z Rut, Obed zaś zrodził Jessego, 6 Jesse zaś zrodził Dawida, króla. Dawid zaś zrodził Salomona z tej, która była wcześniej żoną Uriasza, 7 Salomon zaś zrodził Roboama, Roboam zaś zrodził Abiasza, Abiasz zaś zrodził Asafę, 8 Asaf zaś zrodził Jozafata, Jozafat zaś zrodził Jorama, Joram zaś zrodził Ozjasza. 9 Ozjasz zaś zrodził Joatama, Joatam zaś zrodził Achaza, Achaz zaś zrodził Ezechiasza, 10 Ezechiasz zaś zrodził Manassesa, Manasses zaś zrodził Amona, Amon zaś zrodził Jozjasza, 11 Jozjasz zaś zrodził Jehoniasza i jego braci w czasie uprowadzenia do Babilonu. 12 A po uprowadzeniu do Babilonu Jehoniasz zrodził Salatiela, Salatiel zaś zrodził Zorobabela, 13 Zorobabel zaś zrodził Abiuda, Abiud zaś zrodził Eliakima, Eliakim zaś zrodził Azora. 14 Azor zaś zrodził Sadoka, Sadok zaś zrodził Achima, Achim zaś zrodził Eliuda, 15 Eliud zaś zrodził Eleazara, Eleazar zaś zrodził Mattana, Mattan zaś zrodził Jakuba, 16 Jakub zaś zrodził Józefa, męża Marii, z której został narodzony Jezus nazywany Chrystusem. 17 Wszystkich więc pokoleń od Abrahama do Dawida jest czternaście pokoleń, i od Dawida do uprowadzenia do Babilonu czternaście pokoleń, i od uprowadzenia do Babilonu aż do Chrystusa czternaście pokoleń. 18 Zaś z narodzinami Chrystusa było tak: Gdy Maria, jego matka, została zaręczona Józefowi, zanim się zeszli, okazało się, że była w ciąży przez ducha świętego. 19 Józef, jej mąż, będąc sprawiedliwym, nie chciał jej wystawić na widok publiczny i postanowił ją opuścić2 potajemnie. 20 A gdy to przemyślał, oto anioł JHWH3 ukazał mu się we śnie, mówiąc: Józefie, synu Dawida, nie bój się wziąć Marii, swej żony, do domu, bo to, co zostało z niej poczęte, jest za sprawą ducha świętego. 21 Urodzi ona syna i nadasz mu imię Jezus. On bowiem wybawi swój lud od jego grzechów. 22 A wszystko to się stało, żeby się wypełniło, co JHWH4 powiedział poprzez swego proroka: 23 Oto dziewica pocznie i urodzi syna i nazwą go imieniem Emmanuel5, co się tłumaczy: Bóg z nami. 24 Gdy Józef obudził się ze snu, zrobił tak, jak rozkazał mu anioł JHWH, wziął do domu swoją żonę. 25 Jednak z nią nie współżył, dopóki nie urodziła syna, i nadał mu imię Jezus.

Pokłon magów, ucieczka do Egiptu

2Gdy zaś Jezus urodził się w Betlejem w Judei w dniach króla Heroda6, oto przybyli do Jerozolimy magowie7ze wschodu, 2 mówiąc: Gdzie jest ten narodzony Król Judejczyków? Zobaczyliśmy bowiem jego gwiazdę na wschodzie i przyszliśmy oddać mu hołd. 3 Gdy król Herod to usłyszał, zaniepokoił się, a z nim cała Jerozolima. 4 Zebrał więc wszystkich arcykapłanów i uczonych w Piśmie spośród ludu i pytał ich, gdzie miał się urodzić Chrystus. 5 A oni mu odpowiedzieli: W Betlejem, Judei, bowiem tak jest zapisane przez proroka: 6 A ty, Betlejem, ziemio Judy, wcale nie jesteś najmniejsze wśród dowódców Judy, bo z ciebie wyjdzie przewodnik, który będzie pasł mój lud, Izrael8. 7 Wtedy Herod cichaczem wezwał magów i starannie wypytał ich o czas ukazania się gwiazdy. 8 Wysyłając ich do Betlejem, powiedział: Gdy już tam przyjdziecie, starannie poszukajcie tego dziecka, a gdy je znajdziecie, donieście mi o tym, abym i ja poszedł złożyć mu hołd. 9 Oni, wysłuchawszy króla, ruszyli w drogę, i oto gwiazda, którą zobaczyli na wschodzie, prowadziła ich, aż się zatrzymała nad miejscem, gdzie było to dziecko. 10 A gdy zobaczyli gwiazdę, bardzo się uradowali. 11 A gdy weszli do domu, zobaczyli dziecko z Marią, jego matką, padli na twarze, składając mu hołd. Otworzyli swoje skarby i ofiarowali mu dary: złoto, kadzidło i mirrę. 12 Otrzymali we śnie ostrzeżenie, żeby nie wracali do Heroda, dlatego wrócili do swojego kraju inną drogą. 13 A gdy już się oddalili, oto anioł JHWH ukazał się we śnie Józefowi, mówiąc: Wstań, weź dziecko oraz jego matkę i uciekaj do Egiptu. Pozostań tam, aż dam ci znać, bo Herod szuka dziecka, żeby go zabić. 14 Wstał w nocy, wziął dziecko i jego matkę, i oddalił się do Egiptu. 15 I był tam aż do śmierci Heroda, żeby się spełniło to, co JHWH powiedział poprzez proroka, mówiąc: Z Egiptu wezwałem mojego syna9.

Rzeź chłopców

16 Herod, widząc, że został przechytrzony przez magów, uniósł się wielkim gniewem, i wysławszy, zabił w Betlejem i w całych jego granicach wszystkich chłopców od dwóch lat i poniżej według czasu, którego się dowiedział od magów. 17 Wtedy spełniło się słowo wypowiedziane przez proroka Jeremiasza: 18 Głos usłyszano w Ramie10, płacz i wielki lament. Rachel opłakuje swoje dzieci i nie daje się pocieszyć, bo już ich nie ma. 19 Gdy Herod zmarł, oto anioł JHWH ukazał się we śnie Józefowi w Egipcie 20 i powiedział: Wstań, weź dziecko i jego matkę, i wracaj do ziemi Izraela, bowiem umarli ci, którzy nastawali na życie dziecka. 21 On więc wstał, wziął dziecko i jego matkę, i wrócił do ziemi Izraela. 22 Usłyszawszy, że w Judei po Herodzie króluje Archelaus, lękał się tam wrócić. A otrzymawszy ostrzeżenie we śnie, oddalił się do granic Galilei. 23 I przybył do Nazaretu, i zamieszkał w tym mieście, żeby się spełniło, co zostało powiedziane poprzez proroków: Nazwany zostanie Nazarejczykiem11.3W tym czasie przybył Jan Zanurzający12, głosząc na pustyni Judzkiej 2 i mówiąc: Nawracajcie się13, bo przybliżyło się Królestwo Niebios. 3 To o nim prorok Izajasz mówił: Głos wołającego na pustkowiu: Przygotujcie drogę JHWH, prostymi czyńcie jego szlaki14. 4 A Jan miał odzież z sierści wielbłąda i skórzany pas wokół jego biodra, a jego pokarmem były szarańcze i miód polny. 5 W tym czasie przychodziła do niego Jerozolima i cała Judea oraz cała okolica Jordanu. 6 Ludzie byli przez niego zanurzani w rzece Jordan i wyznawali swoje grzechy. 7 Kiedy zauważył licznych faryzeuszy i saduceuszy15 przychodzących do zanurzenia, powiedział im: Pomiocie żmij16, kto wam wskazał, że można uciec przed nadciągającym gniewem?17. 8 Wydawajcie więc właściwy owoc nawrócenia 9 i nie przyzwalajcie sobie mówić: Za Ojca mamy Abrahama. Zapewniam was: Bóg potrafi wzbudzić Abrahamowi dzieci z tych kamieni. 10 Już siekierka przyłożona jest do korzenia drzew. Każde więc drzewo, które nie wydaje dobrego i pięknego owocu, zostanie ścięte i wrzucone w ogień. 11 Ja was zanurzam w wodzie ze względu na wasze nawrócenie. Za mną idzie silniejszy niż ja, nie jestem godzien, aby nieść jego sandały. On was zanurzy w duchu świętym i ogniu. 12 Ma on w ręku szuflę i oczyści swoje klepisko oraz zbierze swoją pszenicę do spichlerza, a plewy spali w ogniu nieugaszonym. 13 Wówczas Jezus przyszedł do Jana nad Jordan z Galilei, aby dać się przez niego zanurzyć18. 14 Ale Jan nie chciał na to przystać, mówiąc: To ja potrzebuję zanurzenia od ciebie, a ty przychodzisz do mnie? 15 Jezus mu odpowiedział: Ustąp teraz, bo w ten sposób godzi się nam wypełnić wszystko, co sprawiedliwe.Wtedy mu ustąpił. 16 Gdy Jezus został zanurzony, zaraz wyszedł z wody. I oto niebiosa się otwarły i ujrzał ducha Bożego, który zstąpił na niego jakby gołąb. 17 A oto rozległ się głos z nieba mówiący: To jest mój Syn, umiłowany, w którym mam upodobanie.

Kuszenie Jezusa Chrystusa

4 Po czym duch zaprowadził Jezusa na pustkowie, aby został wypróbowany przez Diabła. 2 I gdy przepościł czterdzieści dni i nocy, zgłodniał. 3 Po czym przyszedł do niego Kusiciel i powiedział: Jeśli jesteś synem Boga, powiedz, by te kamienie zamieniły się w chleby. 4 On jednak oznajmił: Jest napisane: Nie samym chlebem żyje człowiek, lecz każdym słowem, które wychodzi z ust JHWH19. 5 Po czym zabrał go Diabeł do świętego miasta i postawił go na szczycie świątyni, 6 i powiedział: Jeśli jesteś synem Boga, rzuć się w dół. Jest bowiem napisane: Aniołom swoim wyda rozkaz co do ciebie i będą nosili cię na rękach, abyś nie uderzył stopą o kamień. 7 Jezus mu oznajmił: Jest również napisane: Nie będziesz wystawiać na próbę JHWH, swojego Boga20. 8 Diabeł wziął go na bardzo wysoką górę i pokazał mu wszystkie królestwa świata oraz ich chwałę, 9 i powiedział mu: Dam ci to wszystko, jeśli upadniesz i oddasz mi pokłon. 10 Wówczas Jezus mu odpowiedział: Odejdź ode mnie, Szatanie! Jest bowiem napisane: JHWH, Bogu twemu, będziesz oddawał pokłon i tylko jemu samemu będziesz służyć21. 11 Po czym Diabeł go opuścił, i oto zbliżyli się aniołowie, i usługiwali mu22. 12 Kiedy usłyszał, że Jan został uwięziony23, wrócił do Galilei. 13 Potem opuścił Nazaret, przyszedł i zamieszkał w Kafarnaum24, nad morzem, w granicach Zebulona i Neftalego. 14 Tak, żeby się spełniły wypowiedziane słowa poprzez proroka Izajasza: 15 Ziemio Zebulona i Neftalego, wzdłuż drogi nadmorskiej z drugiej strony Jordanu, Galileo pogan. 16 Lud pogrążony w ciemności ujrzał wielkie światło, a mieszkańcom w krainie śmiertelnego cienia wzeszła światłość. 17 W tym czasie Jezus zaczął głosić i mówić: Nawracajcie się, bo blisko jest Królestwo Niebios.

Powołanie uczniów

18 Jezus, idąc obok morza Galilejskiego, ujrzał dwóch braci: Szymona, zwanego Piotrem, i jego brata, Andrzeja, zarzucali sieć rybacką w morze, byli bowiem rybakami. 19 I powiedział im: Chodźcie ze mną, a uczynię was rybakami ludzi. 20 Oni bez wahania opuścili sieci rybackie i podążali za nim. 21 A gdy poszedł stamtąd dalej, ujrzał dwóch innych braci: Jakuba, syna Zebedeusza, i Jana, jego brata, byli w łodzi razem z Zebedeuszem, ich ojcem, naprawiali swoje sieci rybackie. I wezwał ich. 22 A oni bez wahania opuścili łódź i swojego ojca oraz podążali za nim.

Uzdrawianie chorych

23 Potem Jezus obchodził całą Galileę, nauczając ich w synagogach i głosząc ewangelię o Królestwie, i lecząc każdą chorobę oraz każdą słabość wśród ludu25. 24 A wieść o nim rozeszła się po całej Syrii. I przyprowadzali mu wszystkich, którzy źle się czuli, dotkniętych rozmaitymi dolegliwościami i męczarniami, opętanych przez demony i epileptyków26oraz sparaliżowanych, a on ich uzdrowił. 25 I podążały za nim wielkie tłumy z Galilei i Dekapolu oraz z Jerozolimy i Judei, i z drugiej strony Jordanu.

Kazanie na górze

5Kiedy zobaczył tłumy, wszedł na górę, a gdy usiadł, podeszli do niego jego uczniowie. 2 Wówczas zaczął nauczać: 3 Szczęśliwi27 żebrzący28 duchem, bo do nich należy Królestwo Niebios. 4 Szczęśliwi ci, którzy są przygnębieni, bo oni będą pocieszeni29. 5 Szczęśliwi łagodni, bo oni odziedziczą ziemię. 6 Szczęśliwi odczuwający głód i spragnieni sprawiedliwości, bo oni będą nasyceni30. 7 Szczęśliwi miłosierni31, bo oni doznają miłosierdzia. 8 Szczęśliwi, którzy mają nieskalane serce, bo oni ujrzą Boga. 9 Szczęśliwi, którzy dążą do pokoju, bo oni będą nazwani synami Boga. 10 Szczęśliwi, którzy są prześladowani32 z powodu sprawiedliwości, bo do nich należy Królestwo Niebios. 11 Szczęśliwi jesteście, gdy wam urągają33 i prześladują z mojego powodu oraz mówią złośliwe kłamstwa przeciwko wam. 12 Radujcie się i weselcie, gdyż wielka jest wasza nagroda w niebiosach. Tak bowiem prześladowali proroków przed wami. 13 Wy jesteście solą34 ziemi. Jeżeli sól straci swój smak, czym się ją posoli? Nie nadaje się już do niczego, zostanie wyrzucona na zewnątrz i podeptana przez ludzi. 14 Wy jesteście światłem świata35. Nie można ukryć miasta umiejscowionego na wzniesieniu. 15 Lampy nie zapala się i nie stawia pod korcem, ale na świeczniku, i świeci wszystkim w domu. 16 Niech w taki sposób świeci wasze światło przed ludźmi, żeby zobaczyli wasze dobre czyny i wychwalali waszego Ojca, który jest w niebie.

Stare i nowe Prawo

17 Nie myślcie, że przyszedłem usunąć Prawo i proroków. Nie przyszedłem usunąć, ale wypełnić. 18 Zaprawdę, wam mówię: Dopóki nie przeminie niebo i ziemia, ani jedna jota, ani jedna kreska nie przeminie z Prawa, aż się to wszystko stanie. 19 Kto by usunął jedno z tych najmniejszych przykazań i tak by uczył ludzi, będzie najmniejszy w Królestwie Niebios. A kto by tak czynił i nauczał (równie), ten będzie nazwany wielkim w Królestwie Niebios. 20 Mówię wam: Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie obfitsza niż uczonych w Piśmie i faryzeuszy, to nigdy nie wejdziecie do Królestwa Niebios.

Nie morduj

21 Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie będziesz zabijał. A kto by zabił, będzie podlegał sądowi. 22 A ja wam mówię, że każdy, kto bez powodu gniewa się na brata, będzie podlegał sądowi. A kto powie do swego brata: Raka36, stanie przed radą najwyższą. A kto powie: Głupcze, będzie podlegał ognistej Gehennie37.

Umiejętność składania ofiar

23 A gdybyś przyniósł swój dar, aby go złożyć na ołtarz, a tam przypomniałbyś sobie, że twój brat ma coś przeciwko tobie, 24 zostaw tam swój dar przed ołtarzem, odejdź i najpierw pogódź się ze swoim bratem, i wtedy przyjdź i złóż swój dar. 25 Szybko pogódź się życzliwie ze swoim przeciwnikiem38, dopóki jesteś jeszcze z nim w drodze, aby cię przeciwnik nie wydał sędziemu, a sędzia nie wydał swojemu strażnikowi, i abyś nie został wtrącony do więzienia. 26 Zapewniam cię: Nie wyjdziesz stamtąd, dopóki nie oddasz ostatniego grosza.

Nauczanie o moralności

27 Słyszeliście, że zostało powiedziane: Nie będziesz cudzołożyć39. 28 A ja wam mówię, że każdy, kto spogląda na kobietę pożądliwie40, już popełnił z nią cudzołóstwo w swym sercu41. 29 Jeśli twoje prawe oko prowadzi cię do grzechu, wyłup je i odrzuć od siebie. Lepiej jest dla ciebie, abyś stracił jedną część twojego ciała, niż żeby całe twoje ciało zostało wrzucone do Gehenny. 30 I jeśli twoja prawa ręka prowadzi cię do grzechu, odetnij ją i odrzuć od siebie42. Lepiej jest dla ciebie, abyś stracił jedną część twojego ciała, niż żeby całe twoje ciało zostało wrzucone do Gehenny. 31 Powiedziano również: Kto chce odesłać swoją żonę, niech da jej dokument rozwodowy. 32 A ja wam mówię: Kto odeśle swoją żonę, jeśli nie na podstawie rozpusty, przyczynia się do jej cudzołóstwa, a kto by ją poślubił, cudzołoży.

Przysięganie

33 Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie będziesz składać fałszywych przysiąg, masz dotrzymać swe przysięgi JHWH43. 34 A ja wam mówię: Nie przysięgajcie ani na niebo, bo jest tronem Boga, 35 ani na ziemię, bo jest podnóżkiem jego stóp, ani na Jerozolimę, bo jest miastem wielkiego Króla. 36 Nie przysięgaj również na swoją głowę, bo nie możesz uczynić jednego włosa białym lub czarnym. 37 Niech wasze tak znaczy tak, a nie niech znaczy nie. Co jest ponad to, pochodzi od Niegodziwca44.

Przeciwstawianie się złu

38 Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko, ząb za ząb45. 39 A ja wam mówię: Nie przeciwstawiajcie się niegodziwemu, ale ktokolwiek uderzy cię w prawy policzek, nadstaw mu i drugi. 40 A temu, który chce pójść z tobą do sądu i wziąć twoją szatę, pozostaw mu i płaszcz. 41 A kto by cię przymusił iść z nim jedną milę, idź z nim dwie mile46. 42 Temu, kto cię prosi, daj, a temu, kto chce od ciebie pożyczyć, nie odwracaj się.

Miłość do swoich nieprzyjaciół

43 Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego47, a wroga swego będziesz miał w nienawiści. 44 A ja wam mówię: Miłujcie waszych wrogów48 i módlcie się za tych, którzy was prześladują49, 45 abyście się stali synami waszego Ojca, który jest w niebiosach, gdyż on sprawia, że jego słońce wschodzi nad złymi i dobrymi, oraz sprawia, że deszcz pada na sprawiedliwych i niesprawiedliwych. 46 Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, jaką macie zapłatę? Czy nie czynią podobnie poborcy podatkowi? 47 Jeśli pozdrawiacie tylko swych braci, co niezwykłego czynicie? Czyż poganie nie postępują tak samo? 48 Bądźcie więc doskonali, jak i doskonały jest wasz Ojciec w niebie.6Uważajcie, żebyście nie przejawiali swojej sprawiedliwości50 przed ludźmi w celu bycia przez nich oglądanym, bo wtedy nie otrzymacie nagrody od waszego Ojca w niebie. 2 Ilekroć dajesz dary miłosierdzia51, nie trąb przed sobą, jak czynią hipokryci w synagogach i na ulicach, tak aby ludzie ich wychwalali. Mówię wam: Oni już otrzymują swoją nagrodę. 3 Ale gdy ty dajesz dary miłosierdzia, niech nie wie twa lewica, co czyni twa prawica, 4 żeby twoje dary miłosierdzia zachowały się w ukryciu, a Ojciec twój, który przygląda się w ukryciu, odpłaci52 tobie.

Modlitwa

5 A kiedy się modlicie, nie bądźcie jak hipokryci. Oni lubią się modlić, stojąc53 w synagogach i na szerokich ulicach, aby się pokazać ludziom. Mówię wam: Oni już otrzymują swoją nagrodę. 6 A kiedy ty się modlisz, wejdź do swojego pokoju, zamknij za sobą drzwi, módl się do twojego Ojca, który jest w ukryciu, a Ojciec twój, który się tobie przygląda w ukryciu, odpłaci tobie. 7 A modląc się, nie paplajcie jak poganie, oni bowiem myślą, że zostaną wysłuchani przez swoją gadatliwość. 8 Więc nie upodabniajcie się do nich, gdyż wasz Ojciec wie, czego potrzebujecie, zanim go poprosicie.

Modlitwa Jezusa Chrystusa

9 Módlcie się więc w taki sposób54: Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech zostanie uświęcone twoje imię55. 10 Niech przyjdzie twoje Królestwo56, niech się dzieje twoja wola jak w niebie, tak i na ziemi. 11 Daj nam dzisiaj na ten dzień naszego chleba koniecznego. 12 I przebacz nam nasze winy, jak i my przebaczamy winnym wobec nas. 13 I nie wystawiaj nas na wypróbowanie, ale ocal nas od Niegodziwca57. 14 Jeśli odpuścicie ludziom ich uchybienia, to wasz Ojciec niebiański i wam odpuści. 15 Jeśli nie odpuścicie ludziom, to i wasz Ojciec nie odpuści wam uchybień.

Post

16 Kiedy pościcie, nie bądźcie jak hipokryci58, smutnie zniekształcają swoje twarze, aby ukazać ludziom, że poszczą. Mówię wam: Oni już otrzymują swoją nagrodę. 17 Natomiast ty, gdy pościsz, namaść głowę59 i umyj twarz, 18 aby nie ludziom pokazać, że pościsz, ale twojemu Ojcu, który jest w ukryciu60. A twój Ojciec, który widzi to, co jest ukryte, odpłaci tobie.

Skarby, dwóch panów, szukajcie najpierw Królestwa

19 Nie gromadźcie skarbów61 na ziemi, gdzie mól i rdza niszczy oraz gdzie złodzieje włamują się i kradną. 20 Gromadźcie skarby62 w niebie, gdzie ani mól, ani rdza nie niszczą, i gdzie złodzieje nie włamują się i nie kradną. 21 Gdzie bowiem jest twój skarb, tam będzie i twoje serce. 22 Lampą ciała jest oko. Jeśli twoje oko jest otwarte, całe twoje ciało będzie pełne światła63. 23 Jeśli twoje oko jest niegodziwe, całe twoje ciało będzie mroczne. Jeśli więc w tobie światłość jest mroczna, jakże wielki to mrok. 24 Nikt nie może służyć dwóm panom64, bo albo jednego będzie nienawidzić, a drugiego miłować, albo jednemu będzie oddany, a drugim zlekceważy. Nie możecie służyć Bogu i mamonie. 25 Dlatego mówię wam, nie martwcie się o swoje życie65, co będziecie jeść i pić, ani o swoje ciała, w co się ubierzecie. Czy dusza66 nie znaczy więcej niż pokarm, a ciało niż ubranie? 26 Przypatrzcie się ptakom nieba, nie sieją ani nie zbierają plonów, ani nie zbierają do stodoły, a wasz Ojciec niebiański karmi je. 27 Kto z was, martwiąc się, może dodać jeden łokieć do długości swojego życia. 28 I dlaczego martwicie się o ubranie? Nauczcie się, jak rosną lilie pola. Nie pracują ani nie przędą. 29 Mówię wam, że nawet Salomon w całej swojej chwale nie był tak ubrany jak jedna z nich. 30 Jeśli Bóg tak przyodziewa trawę pola, która dzisiaj jest, a jutro zostanie wrzucona do pieca, to czy tym bardziej nie przyodzieje was, ludzie małej wiary? 31 Dlatego nie martwcie się o to, co będziecie jeść? Lub: Co będziecie pić? Lub: W co się ubierzecie? 32 O to wszystko zabiegają narody. Wasz niebiański Ojciec wie, że potrzebujecie wszystkich tych rzeczy. 33 Szukajcie najpierw Królestwa Bożego i jego sprawiedliwości67, a to wszystko będzie wam dodane. 34 Nie martwcie się o jutro, bowiem następny dzień zatroszczy się o siebie. Każdy dzień ma dosyć własnego zła.7 Nie sądźcie68, żebyście nie byli osądzeni. 2 Bo jaki sąd wydajecie, takim zostaniecie osądzeni, i jaką miarą mierzycie, taką i wam odmierzą. 3 Dlaczego widzisz wiór w oku swego brata, a we własnym oku belki nie zauważasz? 4 Albo jak powiesz swemu bratu: Pozwól, że usunę z twego oka wiór, gdy w twoim własnym oku jest belka? 5 Hipokryto, usuń najpierw belkę z własnego oka, a wtedy przejrzysz i będziesz mógł usunąć wiór z oka twojego brata. 6 Nie dawajcie psom tego, co święte, a pereł nie rzucajcie przed świnie, aby je stopami nie zdeptały, a gdy się obrócą, was nie rozszarpały. 7 Proście69, a będzie wam dane, szukajcie, a znajdziecie, pukajcie, a będzie wam otworzone. 8 Każdy bowiem, kto prosi, otrzymuje, i każdy, kto szuka, znajduje, a pukającemu będzie otworzone. 9 Albo czy jest wśród was człowiek, który, gdy go syn poprosi o chleb, poda mu kamień? 10 Albo jeśli poprosi go o rybę, czy poda mu węża? 11 Jeśli więc wy, chociaż jesteście niegodziwi, umiecie dawać dobre dary70 swoim dzieciom, to o ileż bardziej wasz Ojciec w niebie da dobre rzeczy proszącym go.

Złota reguła

12 Wszystko więc, co chcecie, żeby ludzie wam czynili, to wy czyńcie im podobnie. Takie jest bowiem Prawo i Prorocy.

Ciasna brama

13 Wchodźcie przez ciasną71 bramę. Bo szeroka jest brama i przestronna droga prowadząca do zniszczenia i wielu jest tych, którzy przez nią wchodzą. 14 A ciasna jest brama i wąska droga, która prowadzi do życia, i niewielu jest tych, którzy ją znajdują.

Fałszywi prorocy odstąpcie ode mnie

15 Wystrzegajcie się fałszywych proroków72, którzy przychodzą do was w owczym odzieniu, ale wewnątrz są drapieżnymi wilkami. 16 Po owocach ich poznacie. Czy zbiera się z cierni winogrona albo z ostu figi? 17 Tak każde dobre drzewo wydaje piękne owoce, zaś drzewo zepsute wydaje złe owoce. 18 Dobre drzewo nie może rodzić złych owoców ani drzewo zepsute nie może rodzić dobrych owoców. 19 Każde drzewo, które nie wydaje dobrego owocu, jest wycinane i wrzucone w ogień. 20 Tak więc rozpoznacie ich po ich owocach. 21 Nie każdy, kto do mnie mówi: Panie, Panie, wejdzie do Królestwa Niebios, ale ten, kto czyni wolę73 mojego Ojca, który jest w niebie74. 22 W owym dniu wielu mi powie: Panie, Panie, czy w twoim imieniu nie prorokowaliśmy i czy w twoim imieniu nie wypędzaliśmy demony, i czy w twoim imieniu nie dokonywaliśmy wielu potężnych dzieł. 23 I wtedy im wyznam: Nigdy was nie znałem, odstąpcie ode mnie czyniący nieprawość.

Słuchanie i wykonywanie słów Jezusa przypomina budowanie domu na skale

24 Każdy więc, który słucha moich słów i je spełnia, będzie podobny do męża roztropnego, który zbudował swój dom na skale. 25 I spadł deszcz, i wezbrały rzeki, i powiały wiatry, i uderzyły w ten dom, lecz nie zawalił się, ponieważ fundament miał na skale. 26 Każdy, który słucha moich słów i nie spełnia ich, będzie podobny do męża głupiego, który zbudował swój dom na piasku. 27 Spadł deszcz i wezbrały rzeki, i powiały wiatry, i uderzyły w ten dom, i zawalił się, a jego upadek był wielki. 28 A gdy Jezus zakończył te słowa, tłumy były zdumione jego nauką. 29 Bo nauczał ich, jak ktoś mający władzę, a nie jak uczeni w Piśmie.

Uzdrowienie trędowatego

8 Gdy on zszedł z góry, towarzyszyły mu liczne tłumy. 2 I oto trędowaty75 zbliżył się, złożył mu hołd, mówiąc: Panie, jeśli zechcesz, możesz mnie oczyścić. 3 A on wyciągnął rękę, dotknął go, mówiąc: Chcę, zostań oczyszczony76. I od razu został oczyszczony z trądu. 4 Potem Jezus powiedział: Uważaj, nie mów o tym nikomu, ale idź, pokaż się kapłanowi i ofiaruj dar, który przykazał Mojżesz na świadectwo dla nich. 5 Gdy on wszedł do Kafarnaum77, podszedł do niego setnik i zaczął go prosić: 6 Panie, sługa mój leży w domu sparaliżowany i okropnie cierpi. 7 Powiedział mu: Przybędę i uzdrowię go. 8 Setnik w odpowiedzi rzekł: Panie, nie jestem wart, abyś wszedł pod mój dach, ale powiedz tylko słowo, a mój sługa zostanie uleczony. 9 Bo ja też jestem człowiekiem podlegającym władzy, mającym pod sobą żołnierzy, i mówię temu: Idź, i on idzie, a innemu: Przyjdź, a on przychodzi. A niewolnikowi swojemu: Uczyń to, i on to czyni. 10 Gdy Jezus to usłyszał, zadziwił się i powiedział do towarzyszących mu: Istotnie, mówię wam, że u nikogo w Izraelu nie znalazłem tak wielkiej wiary78. 11 Mówię wam, że przyjdzie wielu ze wschodu i z zachodu, i zasiądą do stołu z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem w Królestwie Niebios, 12 a synowie królestwa zostaną wyrzuceni w ciemność na zewnątrz. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów. 13 I Jezus powiedział setnikowi: Odejdź, niech ci się stanie tak, jak uwierzyłeś. I o tej godzinie sługa został uleczony.

Uzdrowienie teściowej Piotra

14 Jezus poszedł do domu Piotra i zobaczył jego teściową leżącą i gorączkującą79. 15 Dotknął jej ręki i gorączka ją opuściła. A ona wstała i im usługiwała. 16 Gdy nastał wieczór, przyprowadzili mu wielu opętanych. I usunął duchy słowem, i uzdrowił wszystkich tych, którzy źle się mieli. 17 Żeby spełniło się, co zostało powiedziane przez proroka Izajasza mówiącego: On wziął nasze słabości, nosił nasze cierpienia80. 18 A Jezus, gdy zobaczył tłumy wokół niego, polecił odpłynąć naprzeciwko. 19 I wtedy zbliżył się do niego uczony w Piśmie, i powiedział: Nauczycielu, pójdę za tobą, gdziekolwiek pójdziesz. 20 Natomiast Jezus mówi mu: Lisy mają nory i ptaki nieba gniazda, ale Syn Człowieczy nie ma gdzie skłonić głowy. 21 A inny z jego uczniów powiedział mu: Panie, pozwól mi najpierw odejść i pogrzebać mojego ojca. 22 Jezus rzekł do niego: Pójdź za mną, a umarli niech grzebią swych umarłych.

Jezus ucisza morze

23 I kiedy wszedł do łodzi, poszli za nim jego uczniowie. 24 I oto nastąpiła wielka nawałnica na morzu, tak że fale przykrywały łódź. A on spał. 25 Podeszli do niego i go obudzili, mówiąc: Panie, ratuj nas, giniemy. 26 A Jezus rzekł im: Czemu jesteście zlęknieni, ludzie małej wiary. Wtedy wstał, zgromił wiatry i morze, i nastała wielka cisza. 27 Ludzie zdumieni pytali: Kto to jest, że wiatry i morze są mu posłuszne?

Wypędzenie demonów

28 Gdy przybył do krainy Gadareńczyków leżącej po drugiej stronie, wyszli mu naprzeciw z grobów dwaj opętani, bardzo uciążliwi, tak że nikt nie mógł przejść tamtą drogą. 29 I oto krzyczeli, mówiąc: Co mamy z tobą, Synu Boży? Przyszedłeś nękać nas przed czasem. 30 A dalej od nich było pasące się liczne stado świń. 31 Demony prosiły go, mówiąc: Jeśli nas wypędzasz, poślij nas w to stado świń. 32 I rzekł do nich: Idźcie! One wyszły i weszły w stado świń. I całe stado ruszyło w dół urwiska do morza i zginęło w wodach. 33 Ci, którzy je paśli, uciekli do miasta i oznajmili wszystko, również o opętanych. 34 I oto całe miasto wyszło na spotkanie Jezusowi, a gdy go zobaczyli, poprosili, aby oddalił się od ich granic81.

Jezus powołuje Mateusza

9A gdy wsiadł do łodzi, przeprawił się na drugi brzeg. I przyszedł do własnego miasta. 2 I oto przynieśli mu paralityka82 leżącego na łóżku. A Jezus, gdy zobaczył ich wiarę, powiedział paralitykowi: Bądź dobrej myśli, dziecko, twoje grzechy są odpuszczone83. 3 A oto niektórzy spośród uczonych w Piśmie powiedzieli sobie: Ten bluźni84. 4 A gdy Jezus zobaczył ich myśli, powiedział: Czemu w swych sercach myślicie niegodziwie? 5 Co jest łatwiej powiedzieć: Odpuszczone są twoje grzechy, czy powiedzieć: Wstań i chodź? 6 Abyście jednak wiedzieli, że Syn Człowieczy ma władzę na ziemi odpuszczać grzechy, wtedy mówi paralitykowi: Wstań i zabierz swe łoże, i odejdź do swojego domu. 7 A on wstał i poszedł do swojego domu. 8 Gdy tłumy to ujrzały, odczuły bojaźń i otaczały chwałą Boga, który dał taką władzę ludziom. 9 Jezus, przechodząc tamtędy, zobaczył człowieka siedzącego w punkcie poboru podatków, którego nazywano Mateuszem, i mówi mu: Pójdź za mną. On wstał i poszedł za nim. 10 I stało się, gdy on leżał w domu przy stole, oto wielu poborców podatkowych oraz grzeszników przyszło i leżeli przy stole z Jezusem i jego uczniami. 11 Zobaczyli to faryzeusze i mówili jego uczniom: Dlaczego wasz nauczyciel jada z poborcami podatkowymi i grzesznikami? 12 On, gdy to usłyszał, rzekł: Zdrowi nie potrzebują lekarza, tylko mający się źle. 13 Idźcie i nauczcie się, co to znaczy: Miłosierdzia chcę, a nie ofiary. Bo nie przyszedłem wzywać sprawiedliwych, tylko grzeszników 14 Wtedy podeszli do niego uczniowie Jana, mówiąc: Dlaczego my i faryzeusze pościmy, a twoi uczniowie nie poszczą? 15 A Jezus im powiedział: Czy synowie weselni mogą być w żałobie, kiedy pan młody jest z nimi? Kiedy jednak nadejdą dni, że pan młody zostanie od nich zabrany, wtedy będą pościć. 16 Nikt nie przyszywa kawałek tkaniny z nowego sukna na starą odzież, bo kawałek tkaniny się oderwie i rozdarcie będzie gorsze. 17 Ani nie leje się młode wino w stare bukłaki, bo wtedy bukłaki pękają i wino się wylewa, a bukłaki się niszczą. Ale młode wino leją do nowych bukłaków, aby oba się zachowały. 18 Gdy on to mówił, przyszedł przełożony, oddał mu hołd, mówiąc: Moja córka przed chwilą umarła. Ale przyjdź i połóż na nią swą rękę, a będzie żyła. 19 Jezus wstał i poszedł, a razem nim jego uczniowie. 20 I oto niewiasta, która krwawiła przez dwanaście lat, podeszła z tyłu i dotknęła krawędź jego szaty. 21 Mówiła sobie: Jeśli tylko dotknę jego szaty, wyzdrowieję. 22 Jezus odwrócił się, zobaczył ją i powiedział: Bądź dobrej myśli, córko, twoja wiara cię uzdrowiła. I od tej godziny niewiasta została uzdrowiona. 23 Jezus przyszedł do domu przełożonego i zobaczył flecistów oraz lamentujący tłum. 24 Mówił: Wyjdźcie stąd, dziewczynka nie umarła, ale śpi. I go wyśmiewali. 25 Gdy tłum został odprawiony, wszedł, chwycił ją za rękę i dziewczynka wstała. 26 Ta wiadomość rozniosła się po całej okolicy. 27 Gdy Jezus stamtąd odchodził, dwaj niewidomi poszli za nim, krzycząc: Zlituj się nad nami, synu Dawida. 28 Gdy przyszedł do domu, podeszli do niego niewidomi, a Jezus im mówi: Czy wierzycie, że mogę to uczynić? A oni odpowiedzieli mu: Tak, Panie. 29 Wówczas dotknął ich oczu, mówiąc: Niech wam się stanie według waszej wiary. 30 I zostały otworzone ich oczy. A Jezus surowo ich upomniał, mówiąc: Zważajcie, żeby nikt się o tym nie dowiedział. 31 Ale oni wyszli i rozpowiedzieli to po całej okolicy. 32 Gdy oni wyszli, oto przyprowadzili mu człowieka głuchego, opętanego przez demona. 33 I demon został wyrzucony, głuchy przemówił. Tłumy zdumiewały się i mówiły: Jeszcze nigdy nie widziano czegoś podobnego w Izraelu. 34 A faryzeusze mówili: Przez przywódcę demonów wyrzuca demony. 35 I Jezus obchodził wszystkie miasta i wsie, nauczał ich w synagogach i głosił ewangelię o Królestwie, uzdrawiając każdą chorobę i wszelką słabość. 36 A widząc rzeszę ludzi, litował się nad nimi, bo byli utrudzeni i porzuceni niczym owce bez pasterza. 37 Wtedy mówi uczniom: Żniwo wprawdzie jest wielkie, lecz pracowników mało85. 38 Proście więc Pana żniwa, żeby wysłał pracowników na swe żniwo86.

Dwunastu apostołów

10Powołał swych dwunastu uczniów i dał im władzę nad duchami nieczystymi, żeby [mogli] je wypędzać i uzdrawiać wszelkie cierpienie oraz wszelką słabość. 2 A takie są imiona dwunastu apostołów: pierwszy, Szymon zwany Piotrem, i Andrzej, jego brat, Jakub, syn Zebedeusza, i Jan, jego brat, 3 Filip i Bartłomiej, Tomasz i poborca podatków, Mateusz, Jakub, syn Alfeusza, i Tadeusz, 4 Szymon Kananejczyk i Judasz Iskariota, ten, który go zdradził. 5 Tych dwunastu Jezus posłał i polecił im, mówiąc: Nie idźcie do pogan i pomińcie miasta samarytańskie. 6 Wyruszcie raczej do zagubionych owiec z domu Izraela. 7 Wyruszając, głoście, mówiąc, że: Przybliżyło się Królestwo Niebios. 8 Uzdrawiajcie chorych87, wskrzeszajcie umarłych, oczyszczajcie trędowatych, wypędzajcie demony.Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie. 9 Nie ubiegajcie się o złoto ani srebro, ani o miedź do swych pasów88, 10 nie zabierajcie w drogę torby ani dwóch szat, ani sandałów, ani kija. Bo pracownik godny jest swego pokarmu. 11 Do którego miasta i wsi wejdziecie, dowiedzcie się, kto jest w nim godny. I tam u niego pozostańcie, dopóki nie odejdziecie89. 12 Wchodząc do domu, pozdrówcie go. 13 A jeśli ten dom byłby godny, niech pokój wasz zstąpi na niego, a jeśli nie byłby godny, niech wasz pokój do was wróci. 14 A gdyby ktoś was nie przyjął i nie wysłuchałby waszych słów, wychodząc z domu lub z tego miasta, strząśnijcie kurz ze swoich stóp90. 15 Zapewniam was: Lżej będzie ziemi Sodomy i Gomory w dniu sądu niż temu miastu. 16 Oto ja was posyłam jak owce między wilki91. Bądźcie więc roztropni jak węże i niewinni jak gołębie. 17 Uważajcie na ludzi. Bowiem będą was wydawać sądom, a w swoich synagogach będą was biczować. 18 I przed namiestników i królów będziecie prowadzeni z mojego powodu na świadectwo przeciwko nim i poganom. 19 A gdy was wydadzą, nie martwcie się, jak i co mówić. W owej godzinie będzie wam dane, co macie powiedzieć. 20 Bo to nie wy jesteście tymi, którzy mówią, ale duch Ojca waszego mówi w was92. 21 I wyda brat brata na śmierć, i ojciec dziecko, i powstaną dzieci przeciwko rodzicom, i doprowadzą ich do śmierci. 22 I będziecie znienawidzeni przez wszystkich93 z powodu mojego imienia. Ale kto wytrwa do końca, ten będzie zbawiony. 23 Gdy będą was prześladować w tym mieście, uciekajcie do innego. Bo zapewniam was, nie dokończycie obchodzenia miast Izraela do czasu, aż przyjdzie Syn Człowieczy. 24 Uczeń nie jest nad swojego nauczyciela94 ani niewolnik nad swojego pana. 25 Wystarczy uczniowi, aby stał się jak jego nauczyciel, a niewolnik jak jego pan. Jeśli gospodarza nazywali Belzebubem95, to o ile bardziej będą nazywać jego domowników. 26 Więc nie bójcie się ich, ponieważ nie ma nic zakrytego, co nie zostałoby odkryte, ani tajemnego, co nie miało być poznane. 27 Co mówię wam w ciemności, powiedzcie w świetle. I co słyszycie na ucho, głoście na dachach. 28 I nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, lecz nie mogą zabić duszy. Bójcie się raczej tego, który może duszę i ciało zgładzić w Gehennie96. 29 Czy nie sprzedają dwóch wróbli za jednego asa97. A przecież wbrew woli waszego Ojca żaden z nich nie spadnie na ziemię. 30 Nawet wasze włosy na głowie wszystkie są policzone. 31 Nie bójcie się więc, jesteście ważniejsi od wielu wróbelków. 32 Każdy, kto przyzna się do mnie przed ludźmi, to i ja się przyznam do niego przed moim Ojcem, który jest w niebie. 33 A kto by się wyparł mnie przed ludźmi, tego i ja się wyprę przed moim Ojcem, który jest w niebie. 34 Nie myślcie, że przyszedłem przynieść pokój na ziemię. Nie przyszedłem przynieść pokoju, lecz miecz. 35 Przyszedłem bowiem poróżnić mężczyznę z jego ojcem i córkę z jej matką, i synową z jej teściową. 36 I wrogami człowieka będą jego domownicy. 37 Kto miłuje ojca lub matkę bardziej niż mnie, nie jest mnie godzien. I kto miłuje syna lub córkę bardziej niż mnie, nie jest mnie godzien. 38 I kto nie bierze swojego pala98 i nie idzie za mną, nie jest mnie godzien. 39 Ten, kto zachowa swoje życie, straci je. A ten, kto straci swoje życie dla mnie, znajdzie je. 40 Kto przyjmuje was, ten przyjmuje mnie, a kto przyjmuje mnie, ten przyjmuje tego, który mnie posłał. 41 Kto przyjmuje proroka w imię99 proroka, otrzyma zapłatę proroka. A kto przyjmuje sprawiedliwego w imię sprawiedliwego, otrzyma zapłatę sprawiedliwego. 42 A kto by podał kubek zimnej wody do picia jednemu z tych małych, ponieważ jest moim uczniem, zapewniam was, nie straci swojej zapłaty100.

Odpowiedź Jezusa na pytanie Jana Zanurzającego

11 I stało się, kiedy Jezus skończył udzielać pouczeń swoim dwunastu uczniom, odszedł stamtąd, aby nauczać i głosić w ich miastach101. 2 A Jan, usłyszawszy w więzieniu102 o czynach Chrystusa, posłał do niego swoich uczniów z zapytaniem: 3 Czy to ty jesteś tym, który ma przyjść, czy mamy oczekiwać innego? 4 A Jezus im odpowiedział: Idźcie i donieście Janowi, co słyszycie i widzicie. 5 Ślepi znowu widzą, kulawi chodzą, trędowaci doznają oczyszczenia, głusi słyszą, umarli zmartwychwstają, a ubogim głoszona jest ewangelia103. 6 I szczęśliwy jest ten, kto nie zgorszy się z mojego powodu. 7 Gdy oni odeszli, Jezus zaczął mówić o Janie do tłumu: Co wyszliście zobaczyć na pustkowiu? Trzcinę przez wiatr kołysaną? 8 Ale co wyszliście zobaczyć? Człowieka ubranego w miękkie szaty? Oto ci, którzy noszą miękkie szaty, są w domach królów. 9 Ale co wyszliście zobaczyć? Proroka? Tak, mówię wam, i więcej niż proroka. 10 Bo on jest tym, o którym napisano: Oto ja posyłam swojego anioła przed twoim obliczem. On przygotuje twoją drogę przed tobą104. 11 Zapewniam was: Wśród narodzonych z niewiast nie powstał większy od Jana Zanurzającego, lecz najmniejszy w Królestwie Niebios większy jest od niego. 12 Od dni Jana Zanurzającego aż do teraz, Królestwo Niebios doznaje naporu i ludzie skwapliwie je chwytają. 13 Wszyscy bowiem, Prorocy i Prawo, aż do Jana prorokowali105. 14 A jeśli chcecie to przyjąć, on jest Eliaszem, który miał przyjść. 15 Kto ma uszy, niech słucha.

Przypisy

1 Βίβλος (biblos) – zwój lub księga.

2 Czyli rozwieść się z nią (Powtórzonego Prawa 24:1; Księga Liczb 5:11-13). Izraelita, jeżeli zauważył coś nieprzyzwoitego u swojej żony, mógł się z nią rozwieść. W tym celu musiał sporządzić dokument rozwodowy. Józef postanowił opuścić swoją przyszłą żonę bez przeprowadzenia procesu, który byłby dla niej upokarzający. Trzeba zaznaczyć, że Józef nie wiedział o ingerencji Bożej.

3 Kontekst wyraźnie wskazuje na Boga Ojca, JHWH. Warto zauważyć, że hebrajscy pisarze ksiąg Starego Przymierza nigdy nie użyli sformułowania „anioł Pana” (malak Adonai). Zatem nagłe pojawienie się takiej konstrukcji w greckiej części Biblii wydaje się nienaturalne i podejrzane. Podejrzane dlatego, że ta konstrukcja jest dwuznaczna w pewnych miejscach Nowego Przymierza, jeśli chodzi o odniesienia. Warto jeszcze nadmienić, iż ewangelia Mateusza prawdopodobnie została spisana pierwotnie w języku hebrajskim, a potwierdza ten fakt Hieronim ze Strydonu, kiedy pisze: „Mateusz, zwany także Lewi, z celnika apostoł, pierwszy w Judei dla Żydów, którzy uwierzyli, napisał Ewangelię Chrystusa hebrajskimi literami i słowami”. Zob. Hieronim „O znakomitych mężach”.

4 Izajasza 55:11.

5 Izajasza 7:14.

6 Herod Wielki, namiestnik Galilei oraz król Judei. Człowiek bezwzględny, przebiegły, podejrzliwy, niemoralny, okrutny.

7 Μάγοι (magoi) – magowie, mędrcy, astrologowie. Tak nazywano ludzi zajmujących się naukami o ciałach niebieskich.

8 Micheasza 5:2.

9 Ozeasza 11:1.

10 Jeremiasza 31:15.

11 Izajasza 11:1.

12 Marka 1:4; Jana 1:6.

13 Μετανοεῖτε (metanoeite) – zmieniajcie myślenie, odwracajcie myślenie, okazujcie skruchę, okazujcie żal, opamiętujcie się, nawracajcie się. Jan Zanurzający i Jezus Chrystus wzywali Żydów do nawracania się, demaskowali rażąco grzeszny stan narodu izraelskiego i jego przywódców religijnych. Jeśli ktoś ma w sercu prawdziwą wiarę i miłość do Boga, to gdy uświadomi sobie, że źle postępuje, okaże z tego powodu szczery żal. Będzie zabiegać o przebaczenie, gdyż pragnie przysparzać szacunku Bogu i wyświadczać dobro bliźnim, a to się wiąże ze zmianą usposobienia, która podoba się Bogu.

14 Izajasza 40:3.

15 Faryzeusze i saduceusze. Dwa stronnictwa judaistyczne. Pierwsze rygorystycznie przestrzegało każdego szczegółu Prawa i na równi z nim stawiało ustne tradycje, również miało nad ludźmi wielką władze. Natomiast saduceusze byli zamożnymi arystokratami i kapłanami mającymi ogromne wpływy na to, co się dzieje w świątyni. Nie wierzyli w zmartwychwstanie.

16 Mateusza 12:34.

17 Gniew jest sprawiedliwym sądem Bożym.

18 Marka 1:9.

19 Cytat z Powtórzonego Prawa 8:3. Chodzi o życiodajne wskazówki Boga JHWH – Jehowa (inni preferują formę Jahwe). W oryginalnych tekstach greckich (trzeba pamiętać, że są to odpisy, a nie autografy) nie ma tetragramu, jednak z uwagi na cytaty z imieniem Bożym ze Starego Przymierza lub jeśli wyraźnie wskazywał na to kontekst, został on ujęty w tekście głównym.

20 Cytat z Powtórzonego Prawa 6:16.

21 Powtórzonego Prawa 5:9; 6:13; 10:20.

22 Poprzez pokusy Szatan ujawnił swoje intencje. Chciał, żeby Jezus odwrócił się od swojego Ojca, a za swojego boga uznał tylko jego. Zaproponował Jezusowi, że może uniknąć cierpień, a korzystać z bogactwa i władzy, jakie mu zaoferował. Obecnie stosuje podobne metody, abyśmy odrzucili Boga, a zabiegali o bogactwo i władzę w tym świecie. Gdybyśmy porzucili chrześcijański styl życia, to w pewnym sensie oddalibyśmy cześć Szatanowi i stałby się on naszym bogiem. Dlatego w obliczu pokus musimy być stanowczy jak Jezus i dobrze znać Pismo Święte, żeby wiedzieć, co się podoba Bogu, a co nie, oraz że otrzymamy od niego pomoc.

23 Marka 6:17:18.

24 Łukasza 4:31.

25 Mateusza 13:54; Marka 1:21; Łukasza 4:15; 9:11; Dzieje 10:38.

26 Mateusza 17:5; Marka 1:32.

27 Μακάριοι (makarioi) – błogosławieni, szczęśliwi.

28 Πτωχοὶ (ptochoi) – żebrzący, ubodzy, biedni, nędzni, lisi.Ludzie, o którychmówiwerset, to ci, którzy są zależni od Boga i mają potrzeby duchowe. Chociaż niektórzy są ubodzy pod względem materialnym, to będą bogaci w sensie duchowym.

29 Mateusza 11:28.

30 Łukasza 6:21.

31 Mateusza 18:33; Jakuba 2:13.

32 Marka 10:30; 1 Piotra 3:14.

33 Mateusza 10:22; Łukasza 6:22.

34 Marka 9:50.

35 Jana 12:36.

36 Aramejskie słowo Raka znaczy pustak.

37 Grecka nazwa. Dolina Hinnoma w starożytnej Jerozolimie stała się wysypiskiem śmieci oraz spalarnią zwłok ludzi niegodnych przyzwoitego pochówku. W Nowym Przymierzu oznacza unicestwienie (Mateusza 10:28; Łukasza 12:5; 2 Królów 23:10; Jeremiasza 7:31).

38 Łukasza 12:58.

39 Wyjścia 20:14; Łukasza 18:20.

40 Chodzi o świadome niemoralne fantazjowanie o płci przeciwnej, na przykład podglądanie, albo rozbieranie takiej osoby w myślach i tworzenie z nią różnych scen erotycznych.

41 Marka 7:21.

42 Kolosan 3:5.

43 Chodzi o składanie przysięgi Bogu JHWH według Powtórzonego Prawa 23:21; Kaznodziei 5:4.

44 Niegodziwiec to nie kto inny jak Szatan, Diabeł (Jana 8:44).

45 Wyjścia 21:24.

46 Jedna mila to tysiąc kroków.

47 Kapłańska 19:18.

48 Rzymian 12:20.

49 Łukasza 6:28.

50 Mateusza 5:20.

51 Dzieje 10:2.

52 Mateusza 10:42.

53 Łukasza 18:11.

54 Łukasza 11:2.

55 Psalm 83:18; Izajasza 42:8.

56 Mateusza 6:33.

57 Tekst bizantyjski zawiera interpolację: Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναµις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀµήν (Hoti su estin he basileia kai he dynamis kai he doksa eis tus aionas. Amen) – Gdyż Twoje jest królestwo i moc i chwała na wieki wieków. Amen.

58 Słowo ὑποκριταὶ (hypokritai) oznacza hipokryci, obłudnicy.

59 Kaznodziei 9:8.

60 Psalm 91:1.

61 Łukasza 12:20.

62 Mateusza 19:21.

63 Werset zwraca naszą uwagę na wybór, jakiego możemy dokonać. Czy posłuchamy ewangelii Jezusa, która oświeca całego człowieka, czy się jej przeciwstawimy.

64 Łukasza 16:13.

65 Hebrajczyków 13:5; Psalm 55:22.

66 Ψυχῇ (psyche) – życie, dusza.

67 Rzymian 14:17.

68 Łukasza 6:37.

69 Jakuba 1:5.

70 Jakuba 1:17.

71 Łukasza 13:24.

72 Mateusza 24:11.

73 1 Jana 5:3.

74 Te słowa Jezusa wyraźnie uczą, że wielu pobożnych ludzi będzie żyć w silnym złudzeniu, że są uczniami Jezusa i że wykonują wolę Ojca. Decydujące znaczenie ma tutaj przestrzeganie przykazań Boga, dokładna wiedza o nim (Jana 17:3) i tylko wiara w Jezusa Chrystusa (Dzieje 16:30,31).

75 Marka 1:40.

76 Marka 1:41.

77 Łukasza 7:1.

78 Mateusza 15:28; Łukasza 7:9.

79 Marka 1:30; Łukasza 4:38.

80 Izajasza 53:4.

81 Marka 5:17; Łukasza 8:37.

82 Παραλυτικὸν (paralytikon) – paralityk, sparaliżowany.

83 Marka 2:5; Łukasza 5:20.

84 Marka 2:7; Łukasza 5:21.

85 Łukasza 10:2.

86 Póki mamy czas, głośmy ewangelię ludziom. Jezus zachęca nas, abyśmy pilnie działali, głosząc dobrą nowinę, a przy tym prosząc Pana żniwa o wysłanie więcej pracowników. Działajmy na rzecz Królestwa Bożego, pomóżmy ludziom usłyszeć i dotrzeć do pięknego oraz bezpiecznego miejsca, jakim jest raj Boży.

87 Łukasza 9:2.

88 Łukasza 22:35.

89 Łukasza 9:4.

90 Jezus polecił głosić ewangelię wszystkim ludziom, ale ludzie, którzy ją odrzucą, sami będą za to odpowiedzialni.

91 Dzieje 20:29.

92 Łukasza 12:12; Jana 14:26.

93 Mateusza 24:9.

94 Łukasza 6:40; Jana 15:20.

95 Belzebub to Szatan, Diabeł.

96 Γέεννα (geenna) – Gehenna. Dolina za murami Jerozolimy. Symboliczne wrzucenie do niej wyobraża skazanie na wieczną śmierć (bez możliwości zmartwychwstania). Por.: Mateusza 5:22; 18:9; Objawienie 20:14,15.

97 Assarion – drobna moneta rzymska

98Σταυρός (stauros) – pal, belka, słup, ostrokół. Niemal każdy słownik podaje znaczenie krzyż, ale studium użycia tego słowa w piśmiennictwie z I wieku n.e. nie stanowi solidnej podstawy dla takiego przekonania. Słowo σταυρός (stauros) wywodzi się od czasownika ἵστημι (histemi), który znaczy stać. Nie implikuje idei skrzyżowania.

99 Lub: „na znak uznawania”, „bo uznaje [go] za”. Por. Jana 3:18b.

100 Marka 9:41.

101 Łukasza 9:6.

102 Mateusza 14:3; Marka 6:17; Łukasza 7:18.

103 Ewangelia to dobra nowina (Mateusza 4:23; Izajasza 29:18).

104 Izajasza 40:3; Malachiasza 3:1.

105 Łukasza 16:16.