Bialski przewodnik obywatelski ebook

Wykaz skrótów:

lub. — lubelski

m.in. — między innymi

nr — numer

poz. — pozycja

r. — rok

tj. — tekst jednolity

ust. — ustęp

woj. — województwo

ze zm. — ze zmianami

Ilekroć w książce posłużono się nazwą „Prezydent Miasta” oznacza to Prezydenta Miasta Biała Podlaska.

Ilekroć w książce posłużono się nazwą „Rada Miasta” oznacza to Radę Miasta Biała Podlaska.

Ilekroć w książce posłużono się nazwą „Urząd Miasta” oznacza to Urząd Miasta Biała Podlaska.

Wstęp

Przewodnik ma na celu popularyzację wiedzy o narzędziach jakimi dysponuje mieszkaniec, który chce brać aktywny udział w życiu wspólnoty samorządowej. To źródło wiedzy i edukacji obywatelskiej. Książka o tym jak przestać być biernym obserwatorem codzienności, a stać się zaangażowanym społecznie obywatelem. Każdy mieszkaniec może mieć udział w poprawie jakości życia lokalnej społeczności. Każdy może sprawować społeczną kontrolę władzy. Ale aby działać potrzebna jest wiedza. Dlatego powstała ta książka.

Andrzej Halicki

1. Prawo do informacji publicznej i informacji o środowisku

1. Masz prawo wiedzieć czym zajmują się władze miasta (Prezydent, Rada Miasta) oraz jak i na co wydają publiczne czyli również Twoje pieniądze.

2. Twoje prawo obejmuje każdą informację o sprawach publicznych np. o sposobach przyjmowania i załatwiania spraw oraz ich stanie, kolejności ich załatwiania, trybie działania władz miasta, prowadzonych kontrolach. Możesz także żądać przekazania Ci dokumentów urzędowych, zapoznać się z ich treścią, sporządzać notatki, odpisy, kopie, także w formie elektronicznej. Zadbaj o swoją wiedzę. Dzięki temu będziesz świadomym mieszkańcem. Otrzymasz też informacje, które pozwolą Ci na sprawowanie społecznej kontroli nad działalnością władz miasta.

3. Informacje o takich sprawach publicznych jak m.in. struktura Urzędu Miasta, budżet miasta, zamówienia publiczne, rejestry, ewidencje, sprawozdania, raporty, analizy, petycje, rejestr umów oraz akty prawne wydane przez Prezydenta Miasta (zarządzenia) i Radę Miasta (uchwały) znajdziesz w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej www.umbialapodlaska.bip.lubelskie.pl

4. Jeżeli informacji, która Cię interesuje nie zamieszczono w Biuletynie Informacji Publicznej, to władze miasta powinny ją udostępnić na Twój wniosek. Mogą to zrobić w formie ustnej lub pisemnej (nawet gdy nie złożysz pisemnego wniosku), o ile informacja ta może być przez nich udostępniona niezwłocznie.

5. W celu uzyskania pozostałych informacji, możesz złożyć wniosek do władz miasta. Najprościej zrobić to mailem wysłanym na adres Urzędu Miasta: [email protected]. Jeżeli nie masz maila, możesz wysłać wniosek również w tradycyjny sposób (pocztą) albo złożyć go w Urzędzie Miasta.

6. Wniosek jest bezpłatny (jedynie w wyjątkowych przypadkach władze miasta mogą żądać od Ciebie opłaty w wysokości poniesionych kosztów) i nie wymaga szczególnej formy. Nie musisz wyjaśniać do czego potrzebujesz tej informacji. Zasadniczo władze miasta nie mogą żądać od Ciebie takich danych. Wystarczy, że napiszesz w treści maila np. „Na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, proszę o przekazanie mi informacji o………….Proszę o przesłanie tej informacji na mój adres mailowy: ………..@…”. Jeżeli złożysz wniosek w tradycyjny sposób, podaj adres, na który władze miasta mają przesłać Ci odpowiedź.

7. Odpowiedź na wniosek otrzymasz niezwłocznie, najpóźniej w ciągu 14 dni od dnia jego złożenia.

8. W wyjątkowych przypadkach możesz zostać wezwany do uzupełnienia Twojego wniosku. Władze miasta mogą żądać od Ciebie wykazania, że uzyskanie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego. Takie sytuacje należą jednak do rzadkości i są spowodowane najczęściej koniecznością zebrania przez adresata wniosku dodatkowych danych.

9. Twoje prawo do uzyskania informacji może podlegać ograniczeniu ze względu na konieczność ochrony takich wartości jak m.in. prywatność osoby fizycznej, tajemnica przedsiębiorcy, bezpieczeństwo państwa.

10. W przypadku gdy władze miasta odmówią Ci udostępnienia informacji, powinny wydać decyzję w tej sprawie. Możesz od niej złożyć bezpłatnie odwołanie, które powinno być rozpoznane w ciągu 14 dni.

11. Niezależnie od prawa do żądania informacji o stanie spraw w mieście, możesz wystąpić do organów miasta o udzielenie Ci informacji o środowisku i jego ochronie np. o stanie powietrza, wody, programach dotyczących ochrony środowiska. Informacje te zostaną Ci przekazane na Twój pisemny wniosek (chyba, że chodzi o informację niewymagającą wyszukiwania), w którym nie musisz wykazywać interesu prawnego lub faktycznego. Otrzymasz informację w formie ustnej, pisemnej, wizualnej, dźwiękowej, elektronicznej lub innej, bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca od dnia otrzymania przez Urząd Miasta Twojego wniosku. Za wyszukiwanie informacji, sporządzanie kopii dokumentów lub danych oraz ich przesłanie Urząd Miasta pobierze od Ciebie opłatę w wysokości odzwierciedlającej związane z tym koszty.

12. Masz prawo żądać informacji publicznej również od organizacji pozarządowych np. stowarzyszeń, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym. Jeżeli Prezydent Miasta przekazał takiej organizacji środki publiczne na realizację zadania np. dotacje, to możesz złożyć do niej wniosek o przekazanie Ci informacji o sposobie realizacji tych zadań i wydatkowanych kwotach. Zanim złożysz taki wniosek, to sprawdź czy dana informacja nie została zamieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej bądź na stronie internetowej organizacji pozarządowej.

Podstawa prawna:

— ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 902),

— ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1094 ze zm.),

— art. 4a, art. 4b, art. 4c