Zmarły w 2019 r. włoski pisarz, reżyser teatralny i producent telewizyjny. Autor niezwykle popularnych powieści kryminalnych z komisarzem Montalbano.
Andrea Camilleri urodził się w 1925 r. w sycylijskim Porto Empedocle, jednak wiele lat dorosłego życia spędził w Rzymie. Jako młodzieniec podjął studia na Wydziale Literatury Uniwersytetu w Palermo, jednak nie ukończył nauki. Na długo przed ukazaniem się jego pierwszej książki Andrea Camilleri próbował swoich sił jako poeta, publikując na początku lat 40-tych swoje wiersze. Szybko jednak porzucił poezję na rzecz teatru. W latach 1948–1950 studiował reżyserię sceniczną i reżyserię filmową w Akademii Sztuk Dramatycznych Silvio D'Amico (Accademia Nazionale d'Arte Drammatica) a następnie rozpoczął pracę jako reżyser i scenarzysta, specjalizując się w sztukach Pirandello i Becketta. Współpracował również z telewizją RAI, przygotowując dla niej kilka produkcji. Swoim doświadczeniem i wiedzą dzielił się z młodymi ludźmi jako wykładowca szkół teatralnych i filmowych.
W 1978 r. Camilleri napisał swoją pierwszą powieść Il Corso Delle Cose (Bieg rzeczy), a dwa lata później ukazała się jego druga fabuła, Un Filo di Fumo. Żadna z nich jednak nie cieszyła się specjalną popularnością. Na napisanie kolejnej książki Andrea Camilleri potrzebował ponad dekady. W 1992 roku, po długiej przerwie, do księgarń trafiła La Stagione della Caccia (Sezon łowiecki), kolejna powieść autora, która tym razem jednak okazała się bestsellerem. W 1994 r. w ręce czytelników Andrea Camilleri oddał Kształt wody, pierwszy tom swojego najbardziej znanego cyklu z komisarzem Montalbano.
W ostatnich latach swojego życia Camilleri mieszkał w Rzymie, gdzie pracował jako reżyser telewizyjny i teatralny. Dotychczas sprzedano około 10 milionów egzemplarzy jego powieści. Był znany ze swojego zamiłowania do papierosów, co było częstym przedmiotem żartów z pisarza. Sam siebie określał jako niewojującego ateistę.
Prawdziwą, międzynarodową popularność autor zdobył dość późno, jako niemal 70-latek. I choć książki Andrea Camilleri pisał już przecież dużo wcześniej, dopiero kryminalna seria o sycylijskim policjancie przyniosła prawdziwy przełom w jego literackiej karierze. Czytelnicy z miejsca polubili komisarza Salvo Motalbano, detektywa z fikcyjnego sycylijskiego miasteczka Vigata. Powieści były powszechnie chwalone za umiejętne oddanie sycylijskiej specyfiki i klimatu. Swoje książki Andrea Camilleri pisał, wtrącając charakterystyczne sycylijskie zwroty i wyrażenia oraz elementy wyspiarskiej gramatyki. Imię głównego bohatera cyklu jest natomiast dowodem uznania dla hiszpańskiego pisarza Manuela Vázqueza Montalbána, jednego z ulubionych autorów Camilleriego. Sporo uwagi w powieściach zostaje poświecone wspaniałemu włoskiemu jedzeniu, komisarz Montalbano jest bowiem prawdziwym smakoszem i koneserem dobrej kuchni. Niekiedy na stronach swojej książki Camilleri zamieszcza nawet przepis na jakąś wyjątkową potrawę. Popularność całej serii wzrosła w końcu lat 90-tych, kiedy to zaczął powstawać na kanwie kryminałów Camilleriego serial telewizyjny, do tego stopnia, że okoliczności te postanowiło wykorzystać do celów marketingowych jego rodzinne miasteczko, Porto Empedocle, zmieniając nazwę na Porto Empedocle Vigata. W 2009 r. na centralnej ulicy Via Roma w Porto Empedocle stanął nawet pomnik komisarza Montalbano, a śladami jego dochodzeń i zbrodni, opisanych w kryminałach, których jest bohaterem, organizowane są wycieczki. Za swoje książki Andrea Camilleri doczekał się także dowodów uznania, ze strony czytelników, krytyki oraz kolegów po piórze. Cały cykl okazał się wielkim sukcesem komercyjnym, o czym najlepiej świadczą miliony sprzedanych na całym świecie egzemplarzy powieści o sycylijskim policjancie. Za 13. Część przygód komisarza Montalbano pt. Pole garncarza Andrea Camilleri został również doceniony Nagrodą Międzynarodowego Sztyletu Stowarzyszenia Pisarzy Kryminalnych (CWA).
Przez lata cykl rozrósł się do 27 powieści, którym towarzyszy mnóstwo krótszych i dłuższych opowiadań o sycylijskim policjancie, jednak polskiego przekładu doczekało się, jak do tej pory, tylko kilkanaście pierwszych tytułów. Najnowszą z powieści dostępnych w polskim wydaniu jest Gra luster, którą Andrea Camilleri w ręce włoskich czytelników oddał w 2011 r.