Bez bólu ebook

Je­stem fi­zjo­te­ra­peutką uro­gi­ne­ko­lo­giczną i na co dzień pra­cuję z ko­bie­tami, które zma­gają się z bó­lem – tym krót­ko­trwa­łym, ale rów­nież tym prze­wle­kłym, który trwa mie­sią­cami, a na­wet la­tami. Bó­lem, który jest głę­boko skry­wany, który wpływa na każdy aspekt ży­cia – po­wo­duje ob­ni­że­nie na­stroju, zwięk­sza ry­zyko de­pre­sji, jest źró­dłem pro­ble­mów w pracy czy w związku. Wul­wo­dy­nia, po­chwica, dys­pa­reu­nia, en­do­me­trioza – po­szu­ku­jąc przy­czyny swo­ich do­le­gli­wo­ści, mo­żesz usły­szeć różne na­zwy cho­rób czy dys­funk­cji, o któ­rych ist­nie­niu wcze­śniej nie mia­łaś po­ję­cia.

O bólu w ob­sza­rze mied­nicy na­dal mó­wimy zbyt mało. To na­tu­ralne, że zde­cy­do­wa­nie ła­twiej jest roz­ma­wiać o bólu krę­go­słupa, ko­lana czy głowy. Ból to po­wszechne zja­wi­sko, z któ­rym prę­dzej czy póź­niej mie­rzy się każdy z nas. A je­śli po­dzieli się wła­snymi do­świad­cze­niami w gro­nie bli­skich czy dal­szych osób – naj­pew­niej za­po­cząt­kuje wy­mianę in­for­ma­cji na te­mat tego, kogo co boli i od kiedy. Jed­nak mało która ko­bieta dzieli się do­świad­cze­niem, że nie może sie­dzieć zbyt długo przy stole, bo od­czuwa okropny ból kro­cza, że mdli ją z bólu tuż przed mie­siączką, czy – co wię­cej – że od­czuwa ból pod­czas współ­ży­cia. Ból ob­szaru mied­nicy to na­dal te­mat tabu, a nie­stety, wsty­dli­wych te­ma­tów jest wię­cej. Kiedy jed­nak ko­bieta zbie­rze się na od­wagę i po­wie o swoim, zwy­kle dłu­go­let­nim, pro­ble­mie, czę­sto zo­staje zlek­ce­wa­żona, a jej od­czu­cia zde­pre­cjo­no­wane. Nie­rzadko nie uzy­skuje po­mocy, przez wiele lat bez­sku­tecz­nie cho­dzi do spe­cja­li­stów. Re­ak­cja na ból: „taką ma Pani urodę” nie­stety wciąż jest po­pu­larna. Być może i ty usły­sza­łaś te słowa, pró­bu­jąc zna­leźć źró­dło swo­jego bólu przed mie­siączką lub w jej trak­cie. Być może je­steś tą ko­bietą, która w po­szu­ki­wa­niu po­mocy z po­wodu bólu pod­czas współ­ży­cia usły­szała, że „po­winna się wy­lu­zo­wać”, wy­pić lampkę wina czy kie­li­szek wódki. To nie jest czarny hu­mor – ta­kie pseu­do­po­rady, za­miast me­dycz­nych za­le­ceń, sły­szy wiele ko­biet zma­ga­ją­cych się z bó­lem ob­szaru mied­nicy. I taka nar­ra­cja le­ka­rza nie ma nic wspól­nego z wie­dzą opartą na ba­da­niach, wy­tycz­nych i za­le­ce­niach to­wa­rzystw na­uko­wych, ze współ­cze­snymi stan­dar­dami dia­gno­styki i le­cze­nia bólu prze­wle­kłego.

To nor­malne, że czu­jesz się za­gu­biona, sły­sząc różne teo­rie na te­mat przy­czyny swo­ich do­le­gli­wo­ści. Czę­sto pod­czas wi­zyt u spe­cja­li­stów nie ma czasu ani moż­li­wo­ści zna­le­zie­nia wy­tłu­ma­cze­nia tego, czym jest ból i jaki jest jego me­cha­nizm. Co po­wo­duje twoje do­le­gli­wo­ści, co je utrwala? Wiem, że skom­pli­ko­wane po­ję­cia od­no­szące się do neu­ro­fi­zjo­lo­gii bólu, które dla nas, me­dy­ków, są czymś oczy­wi­stym, dla cie­bie wcale nie mu­szą ta­kie być i przez to mo­żesz się czuć jesz­cze bar­dziej osa­mot­niona i za­gu­biona.

Ważne, że­byś wie­działa, co się z tobą dzieje, skąd biorą się twoje do­le­gli­wo­ści i dla­czego ból trwa, cho­ciaż we­dług ba­dań nie po­winno go być. Ro­zu­miem twój nie­po­kój, kiedy w ko­lej­nych ba­da­niach ob­ra­zo­wych wszystko wy­gląda pra­wi­dłowo, a ty na­dal cier­pisz każ­dego dnia.

Czy masz ko­goś, kto cię wspiera? Czy ro­dzina uważa, że prze­sa­dzasz? Ba­ga­te­li­zuje ob­jawy i twój stan psy­chiczny? Nie wspiera cię? To, czy w cho­ro­bie mo­żesz li­czyć na wspar­cie bli­skich osób, ma ogromny wpływ na dłu­gość re­kon­wa­le­scen­cji.

Bar­dzo nie chcia­łam, żeby ta książka stała się ko­lej­nym po­rad­ni­kiem z wy­punk­to­wa­nymi ob­ja­wami i mnó­stwem mało zro­zu­mia­łych me­dycz­nych ter­mi­nów. Uzna­łam więc, że po pro­stu opo­wiem ci o bólu w taki spo­sób, w jaki każ­dego dnia roz­ma­wiam o nim z mo­imi pa­cjent­kami.

ROLA FI­ZJO­TE­RA­PII W NI­WE­LO­WA­NIU BÓLU OB­SZARU MIED­NICY

Chcia­ła­bym ci opo­wie­dzieć, czym jako fi­zjo­te­ra­peutka zaj­muję się w ga­bi­ne­cie uro­gi­ne­ko­lo­gicz­nym i jak taka te­ra­pia może re­al­nie po­pra­wić kom­fort two­jego ży­cia.

Fi­zjo­te­ra­pia uro­gi­ne­ko­lo­giczna w Pol­sce ist­nieje od około 10 lat. Bar­dzo do­brze pa­mię­tam moją fru­stra­cję, kiedy pra­cu­jąc z ko­bie­tami w ra­mach stan­dar­do­wych świad­czeń fi­zjo­te­ra­peu­tycz­nych w przy­chodni re­ha­bi­li­ta­cji, sły­sza­łam od nich, że ich mie­siączka jest tak bo­le­sna, że nie są w sta­nie wy­ko­ny­wać ćwi­czeń, i pro­siły o ogra­ni­cze­nie się do elek­tro­te­ra­pii. Oczy­wi­ście nie cho­dziło na­wet o elek­tro­te­ra­pię ob­szaru mied­nicy – wtedy ta­kich te­ra­pii się nie prze­pro­wa­dzało – a o po­dzia­ła­nie na przy­kład na staw ko­la­nowy, z któ­rego bó­lem pier­wot­nie zgło­siła się pa­cjentka. Po stu­diach do­sko­nale wie­dzia­łam, co po­ra­dzić na ból ko­lana po uszko­dze­niu wię­za­deł, ale nie mia­łam po­ję­cia, jak po­móc przy bo­le­snych mie­siącz­kach (nie wspo­mi­na­jąc o te­ra­pii bo­le­snego współ­ży­cia). Nie tak dawno zresztą to­czył się spór o to, czy fi­zjo­te­ra­peuci po­winni wy­ko­ny­wać ba­da­nie mię­śni dna mied­nicy. Na szczę­ście ten etap już jest za nami i dziś nikt nie ma wąt­pli­wo­ści, że na­leży to do kom­pe­ten­cji fi­zjo­te­ra­peu­tów. Dzie­sięć lat temu, kiedy bra­łam udział w pierw­szych w Pol­sce szko­le­niach fi­zjo­te­ra­pii uro­gi­ne­ko­lo­gicz­nej, pro­wa­dzo­nych przez fran­cu­skich spe­cja­li­stów w tej dzie­dzi­nie, a na­stęp­nie za­czę­łam wdra­żać ten ro­dzaj te­ra­pii w ga­bi­ne­cie, są­dzi­łam, że to coś nie­sa­mo­wi­cie waż­nego i po­trzeb­nego. Jed­no­cze­śnie by­łam praw­dzi­wie za­tro­skana tym, jak bar­dzo za­nie­dbany jest ob­szar ko­bie­cego zdro­wia, z jak wie­loma do­le­gli­wo­ściami zma­gają się ko­biety, cza­sem nie­wiele star­sze ode mnie, po­zo­sta­wione same so­bie. W tym cza­sie, kiedy roz­mowa o bo­le­snym współ­ży­ciu nie była czymś oczy­wi­stym, a na­zwa „fi­zjo­te­ra­pia uro­gi­ne­ko­lo­giczna” bu­dziła zdzi­wie­nie wielu spe­cja­li­stów, każ­dego dnia za­dzi­wiało mnie, jak wiele bólu skry­wają ko­biety. Bólu przez po­ko­le­nia uzna­wa­nego za coś nor­mal­nego, za część na­tury.

Na szczę­ście dziś, ma­jąc rów­nież do­stęp do mię­dzy­na­ro­do­wych ba­dań i wy­tycz­nych, wiemy zde­cy­do­wa­nie wię­cej o za­po­bie­ga­niu i le­cze­niu ko­bie­cych do­le­gli­wo­ści, zaś świa­do­mość ko­biet w kwe­stii ich zdro­wia nie­po­mier­nie wzra­sta.

Obec­nie fi­zjo­te­ra­pia (rów­nież w Pol­sce) jest sta­łym ele­men­tem te­ra­pii dys­funk­cji dna mied­nicy, a na­sze dzia­ła­nia re­ali­zo­wane są co­raz czę­ściej w ra­mach in­ter­dy­scy­pli­nar­nego le­cze­nia, we współ­pracy z in­nymi spe­cja­li­stami – mię­dzy in­nymi gi­ne­ko­lo­giem, psy­cho­te­ra­peutą czy sek­su­olo­giem. Jako fi­zjo­te­ra­peutka uro­gi­ne­ko­lo­giczna sto­suję wiele tech­nik i me­tod, które mają na celu przede wszyst­kim po­moc w roz­luź­nie­niu ob­sza­rów okre­śla­nych jako te o pod­nie­sio­nym na­pię­ciu spo­czyn­ko­wym, po­prawę krą­że­nia wszyst­kich pły­nów w ciele, bu­do­wa­nie świa­do­mo­ści ciała oraz na­ukę świa­do­mego za­wia­dy­wa­nia ob­sza­rem dna mied­nicy (na­pi­na­nia i roz­luź­nia­nia dna mied­nicy). Nad­rzęd­nym ce­lem jest prze­rwa­nie błęd­nego koła bólu.