70 lat sportu śremskiego 1921-1991 - Ratajczak Józef - ebook

70 lat sportu śremskiego 1921-1991 ebook

Ratajczak Józef

0,0

Opis

Tę książkę możesz wypożyczyć z naszej biblioteki partnerskiej!

Książka dostępna w katalogu bibliotecznym na zasadach dozwolonego użytku bibliotecznego. Tylko dla zweryfikowanych posiadaczy kart bibliotecznych

Z prawdziwą satysfakcją podejmuję dzieło przedstawienia historii sportu śremskiego. Czynię to przede wszystkim dlatego, by odtworzyć procesy psychologiczne przeżywanych przez szereg lat emocji sportowych, pod­kreślić znacznie pracy ludzi, którzy byli sprawcami tych przeżyć, wreszcie zwrócić uwagę na nieocenioną wartość sportu wżyciu jednostki w zakresie kształtowania się jej osobowości oraz wyrabiania cech współżycia spo­łecznego.

Książka dostępna w zasobach:

Biblioteka Publiczna w Śremie

Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
czytnikach certyfikowanych
przez Legimi
czytnikach Kindle™
(dla wybranych pakietów)
Windows
10
Windows
Phone

Liczba stron: 140

Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
Oceny
0,0
0
0
0
0
0
Więcej informacji
Więcej informacji
Legimi nie weryfikuje, czy opinie pochodzą od konsumentów, którzy nabyli lub czytali/słuchali daną pozycję, ale usuwa fałszywe opinie, jeśli je wykryje.



70 LAT

SPORTU

ŚREMSKIEGO

Józef Ratajczak

70 latsportu śremskiego1921 - 1991

Propagatorom kultury fizycznej w Śremie, bratnim klubom oraz sportowcom, niniejszą publikację ofiaruje:

Autor

Rok 1991

Projekt okładki:Eugeniusz Antoni Ferster

Druk:

ZPH Śrem ul.Ogrodowa 37

Wydawca:

Międzyzakładowy Śremski Klub Sportowy "Warta" w Śremie

I. Słowo wstępne

Z prawdziwą satysfakcją podejmuję dzieło przedstawienia historii sportu śremskiego. Czynię to przede wszystkim dlatego, by odtworzyć procesy psychologiczne przeżywanych przez szereg lat emocji sportowych, podkreślić znacznie pracy ludzi, którzy byli sprawcami tych przeżyć, wreszcie zwrócić uwagę na nieocenioną wartość sportu wżyciu jednostki w zakresie kształtowania się jej osobowości oraz wyrabiania cech współżycia społecznego.

Charakterystyka życia sportowego w Śremie pozwoli zapoznać czytelnika z osiągnięciami lokalnymi, a równolegle z tym ukaże szereg postaci - sportowców, którzy dzięki pracy nad sobą mogli w rezultacie stanąć w szeregu najlepszych sportowców Polski. Głównym jednak celem wydawnictwa to ukazanie współczesnej młodzieży jednej z pięknych dziedzin zainteresowań, która obok wyrobienia fizycznego, pomnaża radość życia, kształtuje siłę woli i wielkość charakteru oraz przygotowuje do wypełnienia ciążących na każdym obywatelu funkcji społecznych.

J.R.

II. MIASTO ŚREM - JAKO OŚRODEK ROZWOJU SPORTU

Rozłożystym korytem płynie leniwie rzeka Warta. Po obu jej brzegach rozłożyło się miasto spokojne, lecz dostojne. Przechodnia ujmuje zastana rzeczywistość i ukazuje się widok wspaniały: przepiękna panorama z charakterystyczną architekturą, zielenią i wodą. Dzisiaj widać także zakłady przemysłowe, handlowe i usługowe oraz obiekty sportowe, których kilkanaście lat temu jeszcze nie było.

Śrem należy do tych nielicznych miast Wielkopolski, których historia sięga zamierzchłych czasów. Bezsporne jest to, że Śrem zaliczany jest do najstarszych osiedli lechickich. Według dawnych podań, w czasach przedhistorycznych miał tędy przechodzić trakt handlowy, którym sprowadzano bursztyn znad Bałtyku.

Pierwsze historyczne dane o Śremie znaleźć można w bulii papieża Inocentego II z 1136 r., w której zatwierdza on ostatecznie istnienie arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Już przedtem jednak Bolesław Chrobry, doceniając ważne pod względem strategicznym położenie miasta, założył w nim zamek obronny.

Prawo magdeburskie uzyskał Śrem bardzo wcześnie, bo już w roku 1253 - jednocześnie z Poznaniem. W Wielkopolsce jedynie Gniezno otrzymało je wcześniej tj. około 1235 roku, świadczy to o niemałym znaczeniu miasta w owych czasach. Z dokumentu lokacyjnego wynika, że Śrem leżał wówczas całkowicie po lewym brzegu Warty, a dopiero przy końcu XIV wieku Władysław Jagiełło zezwolił mieszkańcom miasta na przeniesienie się z lewego brzegu Warty na prawy.

Przeniesiony w 1393 roku Śrem na prawy brzeg Warty, szybko osiągnął pozycję jednego z zamożniejszych miast królewskich Wielkopolski.

Przedrozbiorową historię Śremu uświetniają nazwiska najwybitniejszych jego obywateli - braci Barskich, przedstawicieli światłego mieszczaństwa epoki Odrodzenia i Józefa Wybickiego - twórcy polskiego hymnu narodowego.

W Śremie wyrósł jeden z przywódców walki z germanizacją pod zaborem pruskim w Wielkopolsce, ks. Piotr Wawrzyniak, dyrektor miejscowego Banku Ludowego, patron Związku Spółek Zarobkowych w całym zaborze pruskim, założyciel wielu stowarzyszeń polskich.

Śrem to miasto lat młodzieńczych slawisty Antoniego Kaliny, powieściopisarza Teodora Jeske-Choińskiego, pierwszego rektora Uniwersytetu Poznańskiego Heliodora Święcickiego.

O mieszkańcach, stosunek gospodarczych i kulturalnych miasta Śremu w wiekach średnich istnieją dość szczupłe wiadomości. Najstarsze dokumenty, które pozwalają zorientować się w stosunkach narodowościowych ówczesnego Śremu, pochodzą z końca XIV wieku. Wynika z nich, że w patrycjacie miejskim, który był wówczas najbardziej zniemczoną warstwą miast polskich, było dość wielu Polaków. Mieszkańcom średniowiecznym miasta Śremu historia wystawiła świadectwo, iż byli to "pracowici, ofiarni i dobrzy ludzie".

Świadectwo to przetrwało wieki, a o jego aktualności nie można wątpić i w dobie współczesnej.

Inną, niezwykle cenną cechą mieszkańców ziemi śremskiej, to znaczy, nie tylko mieszkańców miasta, ale całego regionu, jest ich szczery, głęboki i gorący patriotyzm. Wskazać tu trzeba ma dowody ofiarnych czynów zbrojnych w okresie rozbiorów, które dowiodły światu, że "Jeszcze Polska nie zginęła... póki żyje lud polski". Znana jest bitwa pod Książem, gdzie w czasie Wiosny Ludów w 1848 r. doszło do krwawej bitwy pomiędzy wojskami pruskimi i książskimi kosynierami. Pokaźny był także udział Śremian w Powstaniu 1863 r. Naprzeciw pierwszej niepodległości wychodzi również czyn zbrojny ludu śremskiego, który bierze czynny i masowy udział w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919.

A kiedy nadeszły koszmarne dni okupacji hitlerowskiej, nie zabrakło znowu ofiary krwi. Rozstrzelani przez hitlerowców na rynku śremskim obywatele tego miasta, ginęli z okrzykiem "Niech żyje Polska". Ginęli zaś dlatego, że byli Polakami, że nieśli wysoko sztandar polskości i patriotyzmu, że przywiązali się do tej Ziemi, że oddali jej swe siły, talenty i serce, że pielęgnowali tradycje swego ukochanego miasta.

Długa jest lista śremskich patriotów, którzy w czasie walki z hitleryzmem złożyli swe życie na frontach II wojny światowej, a także w niemieckich obozach koncentracyjnych. Śremscy oficerowie wojska polskiego stali się również ofiarami okrutnej zbrodni w Katyniu. Wielu patriotów, przez cały okres rządów totalitarnych po II wojnie światowej, walczyło z uporem o zachowanie tożsamości narodowej.

Czas współczesny, to jest okres po II wojnie światowej, stwarza szczególnie sprzyjające warunki dla rozwoju miasta Śremu. Dzięki inicjatywie i staraniom miejscowych władz, życie miasta nabiera rozmachu. Utworzone liczne przedsiębiorstwa o charakterze przemysłowym i usługowym, w coraz większym stopniu zapewniają rozwój miastu.

Najbardziej istotny przełom w życiu miasta nastąpił z chwilą wybudowania przez Zakłady Przemysłu Metalowego H.Cegielski Poznań, Odlewni Żeliwa w Śremie, która stała się nie tylko liczącym w kraju ośrodkiem przemysłowym, ale przyczyniła się do generalnego przeobrażenia życia miasta i jego mieszkańców. Liczący 11 tysięcy mieszkańców Śrem rozrósł się do prawie 30 tysięcznego miasta, a zatrudnienie w samej Odlewni Żeliwa znalazło ponad 3.000 pracowników. Przy Odlewni powstało duże osiedle mieszkaniowe "Jeziorany", Przychodnia Lekarska, piękny Ośrodek Rekreacyjno-Sportowy, Klub Odlewnika, Hotele, Przyzakładowa Szkoła Zawodowa oraz Ośrodek Wypoczynkowy w Ostrowiecznie.

Nowe reguły gry ekonomicznej, w warunkach gospodarki rynkowej i zachodzącej potrzeby podniesienia efektywności produkcji, przy utrzymaniu eksportu na poziomie około 50%, stawiają nadal Odlewnię Żeliwa w Śremie w rzędzie tych zakładów, które zapewniać będą pracę przeważającej części mieszkańców miasta Śremu.

Zamieszczenie uwag historycznych, określenie charakteru ludności zamieszkującej miasto, wreszcie przedstawienie warunków ekonomicznych Śremu staje się pożyteczne, a dla potrzeb niniejszego wydawnictwa konieczne, by zrozumieć, jak doniosłą rolę dla życia tutejszego społeczeństwa odgrywa sport, który z mocy logicznych konsekwencji, stanowi nieodłączny element jego upodobań, przywiązania i celów szlachetnych. Występuje w tym miejscu szczególnie interesujący problem - charakterystyczny zresztą dla większości miasteczek polskich - w jakim stopniu kultura fizyczna, a sport w szczególności, wypełniają funkcje kulturalne w środowisku małomiasteczkowym oraz z jakim powodzeniem stają się orężem wychowania społecznego.

Problematy te występują z całą ostrością, jeśli pragnie się dokonać oceny 70-letniej działalności sportu śremskiego, jego niewątpliwych zasług społecznych oraz funkcji, które wypełnia w rozwoju fizycznym młodzieży, jej wychowaniu obywatelskim, w kulturalnym oddziaływaniu na środowisko miejscowej ludności, wreszcie w utylitarnym, dobroczynnym wpływie na kształtowanie fizycznych i umysłowych zdolności każdej jednostki oraz jej regeneracji sił. W całym tym okresie dominującą rolę w Śremie odgrywał Śremski Klub Sportowy. Sport stanowi nieodłączny element życia kulturalnego i służy zaspokojeniu potrzeb społecznych. Kulturalno-rozrywkowa funkcja sportu znajduje zatem w omawianych warunkach bogaty materiał faktyczny, który spożytkowany w procesie poznawczym służy zaspokajaniu kulturalnych, a więc duchowych potrzeb jednostki oraz całego środowiska miejskiego, jak również w coraz większym stopniu także środowiska wiejskiego, dla którego sport - za sprawą miasta - stał się samoistną dziedziną godziwej rozrywki kulturalnej.

Sport, jako forma wyczynu kultury fizycznej, przyciąga rzesze młodzieży, urzeka ją swoim pięknem, a poprzez wprowadzenie elementu współzawodnictwa, zapala do czynu, do szlachetnej sportowej walki. Nie trzeba dowodzić, iż przejawia się w tym funkcja wychowawcza sportu. Młodzież na boisku, pływalni, bieżni i skoczni, dokonuje porównania swych umiejętności i zdolności sportowych, a duch sportowej walki wykształca jej charakter, nakazując być skromnym w dniu zwycięstwa oraz pogodnym i wyrozumiałym w dniu porażki.

Dla rycerskiej atmosfery walki sportowej oraz przywiązania do barw sportowych, potrzebna jest jednak zorganizowana grupa ludzi, którym przyświecają równe ideały postępowania. Taką zorganizowaną grupę ludzi stanowił od 70 lat Śremski Klub Sportowy w Śremie. Właśnie tu, w łonie tej organizacji, rodził się duch współzawodnictwa, tu wykształcały się charaktery młodych, którzy dzięki temu, że byli sportowcami, stali się również wartościowymi obywatelami.

Śremski Klub Sportowy stanowił naturalne przedłużenie wychowania szkolnego - i w tym tkwi jego funkcja społeczna, że przysposabiał młodzież do wyczynu, za którym krył sie mozolny trud treningów, jakże pomocny i owocny w codziennym życiu obywatelskim. Jeśli zaś dodać, że klub jest komórką rozwoju fizycznego młodego pokolenia, to zrozumie się, jak ważkie wykonuje on zadania i jak odpowiedzialna jest jego rola w społeczeństwie.

Ale poza tym utylitarnym znaczeniem sportu, istnieje jeszcze inna znamienna jego cecha. Mianowicie, spośród sportowców rekrutują się ofiarni obywatele, którzy zajmują odpowiedzialne funkcje państwowe i społeczne. Historia Śremskiego Klubu Sportowego uczy, że wybitni sportowcy zdobyli wszechstronne przygotowanie zawodowe, a więc sport nie tylko nie był im przeszkodą w nauce, ale pozwolił im rzetelnie przygotować się do podjęcia odpowiedzialnej pracy zawodowej. Prawda ta jest szczególnie cenna, ponieważ stanowi zaprzeczenie teorii, że wyczyn sportowy wpływa na zahamowanie rozwoju umysłowego jednostki. Świadectwo dziesiątek dyplomów uniwersyteckich i akademickich śremskich sportowców, nie potrzebuje żadnego innego wiarygodnego dowodu.

Mija 70 lat od chwili, kiedy śremscy działacze sportowi i sportowcy podjęli trud krzewienia sportu. Dzisiaj, bardziej niż kiedykolwiek rodzi się pytanie, jakie pobudki, ideały i cele przyświecały tym ludziom, którzy podjęli działalność w ruchu sportowym. Byłoby rzeczą niegodną sądzić, iż śremscy działacze sportowi nie rozumieli roli, zadań, funkcji i celów ruchu sportowego. Jeśli więc ukochali sport, jeśli oddali mu swoje siły i talenty, to pragnęli, by służył on sprawom społecznym, by rozwijał się i krzepł ku chwale i zadowoleniu śremskiego środowiska społecznego. I cel ten - pomimo różnorodnych trudności organizacyjnych i finansowych - został osiągnięty!

J.R.

III. STRUKTURA ORGANIZACYJNA

Początek zorganizowanego ruchu sportowego w Śremie datuje się od roku 1921, to jest od chwili powołania do życia Śremskiego Klubu Sportowego. Aczkolwiek działalność tego klubu stanowi w decydującym stopniu o rozwoju i sukcesach śremskiego sportu - charakterystyka pracy sportowej tutejszego miasta byłaby niepełna, gdyby nie uwzględnić takich organizacji jak: Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" - działające do roku 1939, Gimnazjalny Klub Sportowy - działający od roku 1924 oraz Ludowe Zespoły Sportowe - działające przez kilka lat począwszy od roku 1955.

Zakres pracy wymienionych organizacji był różny.

Działalność o charakterze wyczynowym cechowała w szczególności Śremski Klub Sportowy, a także w dużej mierze Ludowe Zespoły Sportowe. Praca Towarzystwa "Sokół" miała na celu wszechstronne wyrobienie fizyczne, poprzez uprawianie gimnastyki.

W gimnazjum realizowano w zasadzie program nakreślony przez władze szkolne, obejmujący ćwiczenia gimnastyczne, sporty, gry i zabawy, mające na celu osiągnięcie niezbędnej sprawności ruchowej i poprawnej postawy, a także zdobycie pożądanych walorów zdrowotnych.

Nie oznacza to bynajmniej, że Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół", jak również Gimnazjalny Klub Sportowy, nie brały udziału w sporcie wyczynowym. Organizacje te często bowiem reprezentowane były podczas imprez sportowych, a osiągane wyniki były właśnie rezultatem wszechstronnego wyrobienia fizycznego zawodników. Nie od rzeczy zatem będzie stwierdzić, iż zarówno "Sokół" jak i Gimnazjalny Klub Sportowy dostarczały dyscyplinom wyczynowym najbardziej wartościowych sportowców.

Sukcesy poszczególnych sekcji sportowych znajdą jednak dopiero wówczas właściwą ocenę, jeśli wyjaśni się formy i warunki pracy poszczególnych zarządów klubów, a nadto ukaże się dzieje ich powstania i pracy.

Z inicjatywy Józefa Popiałkiewicza, Czesława Gierlińskiego, Adama Wojciechowskiego i Ludwika Kujawskiego, odbyło się w dniu 2 lutego 1921 r. zebranie organizacyjne Śremskiego Klubu Sportowego, na którym wybrany został następujący zarząd:

Prezes-Józef Popiałkiewicz

Wiceprezes-Edward Worsztynowicz

Sekretarz-Czesław Gierliński

Skarbnik-Ludwik Kujawski

Intendent-Franciszek Olszewski

Głównym celem utworzenia klubu było powołanie do życia Sekcji Piłki Nożnej. Początkowa nazwa klubu brzmiała :Klub Sportowy "Błyskawica" w Śremie. Nazwa ta, uchwałą walnego zebrania z roku 1924, została jednak zmieniona na "Śremski Klub Sportowy".

Pracy pierwszego zarządu towarzyszyły zasadnicze trudności. Obok braku środków finansowych na niezbędne cele związane z zakupem sprzętu oraz organizowaniem imprez sportowych, największą trudność stanowił brak na terenie miasta Śremu boiska sportowego. Sytuacja ta powodowała konieczność rozgrywania zawodów piłki nożnej na placu ćwiczeń pod Psarskim, położonym w odległości około 2 km od Śremu.

W wyniku przeprowadzonych wyborów, skład Zarządu w latach 1922- 1924 tworzą:

Prezes-Edward Worsztynowicz

Sekretarz-Antoni Buchwald

Intendent-Władysław Mieloch

W okresie kadencji tego Zarządu, Bractwo Strzeleckie w Śremie zdecydowało się przekazać część posiadanego obszaru ziemi przy Nowej Strzelnicy na boisko sportowe.

Członkowie Śremskiego Klubu Sportowego oraz Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", wykorzystując przychylność Bractwa Kurkowego, podjęli się z wielkim poświęceniem pracy urządzenia boiska i doprowadzenia go do stanu, umożliwiającego rozgrywanie zawodów piłki nożnej, jak również innych imprez sportowych.

W związku z urządzeniem Zlotu "Sokołów", Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" wybudowało na boisku piękne trybuny. W późniejszym okresie, z inicjatywy członków Śremskiego Klubu Sportowego, oddano do użytku kort tenisowy, a w roku 1938 Bractwo Kurkowe wybudowało kręgielnię.

Posiadanie obiektu sportowego w obrębie miasta, wpłynęło dodatnio na zwiększenie popularności klubu, a miłośnikom sportu stworzyło bardziej dogodne warunki do oglądania imprez.

W latach 1924-1925 do zarządu klubu wybrani zostali:

Prezes- inż. Ludwik Różankowski

Wiceprezes-Ludwik Kuśnierkiewicz

Sekretarz-Jan Kiel

Skarbnik-Jan Tomaszewski

Intendent-Szczepan Fryder

Jest to okres ożywionej działalności klubu, dzięki sprężystości i inicjatywie Zarządu - mądrze kierowanego przez prezesa inż. Różankowskiego. Sukcesy drużyny piłkarskiej w rozgrywkach mistrzowskich klasy "C", powołanie do życia nowych sekcji sportowych jak np. lekkoatletycznej, tenisa stołowego i ziemnego, podniesienie poziomu organizacyjnego klubu - to cechy charakterystyczne pracy tego Zarządu, które samorzutnie zwracają na siebie uwagę.

Rozwój działalności klubu został by jednak zahamowany, gdyby następne - kolejno formowane zarządy klubu - nie podjęły z pełnym poświęceniem energicznej walki na odcinku przełamywania piętrzących się trudności oraz nie wniosły nowych, pozytywnych elementów i myśli twórczych w dzieło rozwoju sportu. Toteż nie ulega wątpliwości, iż tworzenie dalszych sekcji sportowych, jak również osiąganie coraz to lepszych wyników, stanowi główną zasługę Zarządów Klubu.

W latach 1925 -1927 skład Zarządu tworzą:

Prezes: Ludwik Kuśnierkiewicz

I Wiceprezes: Marian Kujawski

II Wiceprezes: Mieczysław Matuszewski

Sekretarz:Bogumiła Czechakówna

Skarbnik: Czesław Madajczak

Intendent: Leon Tomaszewski

Od roku 1927-1930 do Zarządu klubu wybrani zostali:

Prezes Wiceprezes Sekretarz Skarbnik Intendent

- Marian Kujawski
- Mieczysław Matuszewski
- Bogumiła Czechakówna
- Czesław Madajczak
- Antoni Kajtaniak

Skład Zarządu w latach 1931-1932 tworzą:

Prezes: Franciszek Heigelmann

I Wiceprezes: Szczepan Fryder

II Wiceprezes: Franciszek Czajka

Sekretarz:Franciszek Zieliński

Skarbnik: Franciszek Gajewski

Intendent: Leon Tomaszewski

W latach 1932-1934 Kierownictwo klubu obejmuje:

Prezes: Nikodem Popiałkiewicz

I Wiceprezes: Eryk Średzki

II Wiceprezes: Franciszek Czajka

Sekretarz:Franciszek Zieliński

Skarbnik: Edward Worsztynowicz

Intendent: Leon Tomaszewski

Od roku 1934-1935 skład Zarządu tworzą:

Prezes

I Wiceprezes
II Wiceprezes Sekretarz Skarbnik
- ErykŚredzki
- Leon Kruczyński
- Józef Mietliński
- Wojciech Andrzejczak
- Edmund Bittner

Intendent- Stefan Kowalczyk

W latach 1936-1939 Zarząd tworzą:

Prezes

I Wiceprezes
II Wiceprezes
Sekretarz Skarbnik Intendent
- Szczepan Fryder
- Franciszek Czajka
- Józef Mietliński
- Wojciech Andrzejczak
- Edmund Bittner
- Stefan Kowalczyk

Praca poszczególnych Zarządów klubu dała pożądane rezultaty, które znajdują najlepszy wyraz w istnieniu do roku 1939 następujących sekcji:

Sekcja piłki nożnej,

Sekcja bokserska,

Sekcja lekkoatletyczna,

Sekcja tenisa ziemnego,

Sekcja tenisa stołowego,

Sekcja szachowa,

Sekcja pływacka,

Sekcja hokeja na lodzie.

Na osiągane sukcesy sportowe w różnych okresach, równie ważne znaczenie wywierała praca członków Zarządu klubu i sekcji, z których na szczególne wyróżnienie zasługują:

Szczepan Fryder, Franciszek Czajka, Adam Wojciechowski, Feliks Chudziński, Ludwik Kachlicki, Marian Kujawski, Walenty Baraniak, Leon Tomaszewski, Bronisław Ciesiołka, Leon Śniedziewski, Antoni Taciak.

Charakteryzując działalność Śremskiego Klubu Sportowego do roku 1939 stwierdzić należy, iż przechodził on różne koleje. Wskutek trudności finansowych, wiele z istniejących sekcji walczyło z uporem o egzystencję - pracując nieraz w warunkach, nie rokujących pomyślnych perspektyw na przyszłość. Głębokie jednak zrozumienie potrzeby uprawiania sportu - nie tylko przez Zarząd, ale i członków klubu - wpływało na to, że występujące trudności pokonywano. Ze łzą w oku wspomina się okres, gdy w pozbawionym środków finansowych klubie wyjazdy na zawody organizowano rowerami, względnie pojazdami konnymi, a kiedy jedno i drugie było niemożliwe, ze względu na daleką odległość, zawodnicy za własne pieniądze wyjeżdżali na zawody sportowe.

Był też okres, kiedy trudności finansowe próbowano pokonać za pomocą utworzenia przy klubie ośrodka kulturalno-rozrywkowego. Przedsięwzięcie to zdało w pełni egzamin, ponieważ urządzane występy teatralne cieszyły się dużą frekwencją, z zebrane z tego tytułu środki pieniężne pozwoliły rozwiązać szereg trudności. Mówiąc o pracy kółka teatralnego, wydaje się słusznym wspomnieć, iż utwory sceniczne wystawiane były nie tylko w Śremie, ale we wszystkich okolicznych miastach, nie wyłączając takich jak Gostyń, Krotoszyn, Rawicz i wiele innych. Wielkie zasługi na polu rozwoju sekcji teatralnej położyli członkowie klubu, z Kazimierzem Piotrowskim, Antonim Nowakiem i Feliksem Chudzińskim na czele.

Niezależnie od tego na uwagę zasługuje istniejące przy Śremskim Klubie Sportowym kółko muzyczne, którego 20-osobowa orkiestra, pod kierownictwem Marcelego Wojciechowskiego, występowała często na imprezach urządzanych przez klub.

Pomimo poważnych trudności, występujących z różnym natężeniem w poszczególnych okresach istnienia Śremskiego Klubu Sportowego, od roku 1934 sytuacja uległa poprawie dzięki zyskaniu poważniejszej ilości sympatyków, uczęszczających na imprezy oraz pomocy finansowej udzielanej przez zamożniejszych obywateli miasta.

Sytuacja ta nie trwała jednak zbyt długo, ponieważ najazd hitlerowców na Polskę w roku 1939 przerwał działalność sportową klubu - i to nie tylko w sensie przerwania organizacji zawodów sportowych, lecz równocześnie rozbicia ciepłego ogniska organizacji, z którą łączyło wielu szereg więzów przyjaźni i szczerego oddania.

Ciemna noc okupacji okryła swym ponurym mrokiem ziemię śremską, a wraz z nią sportowców Śremskiego Klubu Sportowego. Dla wielu członków Klubu, rozmieszczonych po całym kraju, a nawet poza granicami państwa, pozostało jedynie miłe wspomnienie wspólnie przeżytych chwil w klubie sportowym. Byli jednak i tacy, którzy - pomimo zakazu okupanta - kontynuowali nieoficjalnie działalność Klubu na peryferiach miasta, grając tam w piłkę nożną i wciągając do uprawiania sportu wielu młodszych kolegów, z których tacy jak Zenon Warot, Zenon Łukaszczyk, Jan Mackiewicz i inni, w okresie powojennym godnie reprezentowali barwy Klubu na boiskach sportowych.

Paroletnia przerwa w życiu Śremskiego Klubu Sportowego wywarła jednak ujemny wpływ na działalność tej organizacji. Nie przeraziło to jednak działaczy sportowych Śremu.

Zwołane w dniu 4 sierpnia 1945 roku Nadzwyczajne Walne Zebranie, wyłoniło nowy zarząd Śremskiego Klubu Sportowego, który ukonstytuował się w następującym składzie:

Prezes

I Wiceprezes
II Wiceprezes
Sekretarz Skarbnik Intendent
- Szczepan Fryder
- Franciszek Czajka
- Franciszek Olszewski
- Wojciech Andrzejczak
- Jan Baraniak
- Stefan Kowalczyk

Zarząd ten pracował w niezmienionym składzie do roku 1948.

W okresie kadencji tego Zarządu w dniu 20 maja 1946 r. utworzona zostaje sekcja motorowo-żużlowa, a dla jej celów przystosowuje się bieżnię lekkoatletyczną przy Nowej Strzelnicy na boisko żużlowe. Jednocześnie wznawia się działalność sekcji kręglarskiej i tradycyjnym już zwyczajem tworzy się przy klubie sportowym sekcję sceniczną, która pod kierownictwem Stanisława Owoca realizuje programy teatralne, w celu zwiększenia dochodów Klubu. Bez cienia przesady powiedzieć należy, iż utwory sceniczne jak np. "Teść na ringu" itp. cieszą się wielką i zasłużoną popularnością oraz uznaniem miejscowego społeczeństwa.

Najbardziej jednak wzniosłą uroczystość dla Zarządu oraz członków Klubu w omawianym okresie stanowi Jubileusz 25-lecia istnienia Śremskiego Klubu Sportowego.

Zebranie Jubileuszowe, na którym, w obecności przedstawicieli władz, podsumowano dorobek działalności Klubu, dostarczyło wiele głębokich przeżyć, wzruszeń i radości.

Wzruszenia wywołały w szczególności życzenia nadesłane z różnych stron Wielkopolski, które dowodzą o tym, jak wielką popularnością cieszył się Śremski Klub Sportowy, pomimo różnych trudności jakie występowały na odcinkach jego działalności.

Gdyby wymienić między innymi Poznański Okręgowy Związek Piłki Nożnej, Klub Sportowy "Warta" Poznań, Klub Sportowy "H.Cegielski" Poznan, Klub Sportowy "Admira" Poznań, Pierwszy Polski Klub Sportowy "Posnania" Poznań, Kolejowy Klub Sportowy Gostyń, Klub Sportowy Czempiń, to trzeba stwierdzić, iż szczere życzenia przesłane przez te organizacje odzwierciedlają w pełni piękne tradycje kontaktów sportowych utrzymywanych przez szereg lat ze Śremskim Klubem Sportowym.

Kontakty te nad wyraz pomyślnie układały się z Klubem Sportowym "Warta" Poznań, który na każdym kroku ukazywał tutejszemu Klubowi wzór wysokiego poziomu pracy organizacyjnej, a nade wszystko wychowawczej, co w codziennej działalności kierownictwa i członków Śremskiego Klubu Sportowego znajdywało podatny grunt do naśladowania i w rezultacie przyniosło szereg praktycznych skutków.

Kulminacyjnym punktem uroczystości jubileuszowej było wręczenie odznaczeń najbardziej zasłużonym członkom Śremskiego Klubu Sportowego, którego dokonał Starosta Powiatowy Konrad Kozłowski.

Odznaczenia otrzymali:

Za wszechstronne zasługi położone w pracy dla dobra klubu - długoletni członek i prezes klubu: Szczepan Fryder

Za 25-letnią pracę w klubie oraz za zasługi położone nad rozwojem Klubu na niwie organizacyjnej i sportowej: Feliks Chudziński

Za 25-letnią pracę w klubie i za zasługi położone nad rozwojem Klubu: Edward Worsztynowicz, Ludwik Kujawski, Edward Janicki

Franciszek Olszewski, Antoni Nowak, Józef Adamski

Za zasługi położone nad rozwojem Klubu:

Franciszek Czajka, Stefan Kowalczyk, Marian Kujawski, Walenty Baraniak, Roman Chudziński, Bronisław Ciesiołka, Antoni Taciak, Marian Kasprzak, Leon Śniedziewski, Wojciech Andrzejczak, Sylwester Janicki, Feliks Adamski, Leon Tomaszewski

Za zasługi położone na niwie sportowej:

Edwin Borowski, Marian Łączny, Bolesław Naskręt, Bolesław Wośkowiak, Klemens Matysiak, Czesław Stefaniak, Henryk Kłosowski, Kazimierz Wichłacz

W wyniku walnego zebrania Śremskiego Klubu Sportowego odbytego w dniu 6 marca 1948 r. wybrano następujący Zarząd Klubu:

Prezes

I Wiceprezes
II Wiceprezes
III Wiceprezes Sekretarz Skarbnik Intendent
- Szczepan Fryder
- Adam Hildebrandt
- Stefan Kowalczyk
- Antoni Cwojdziński
- Wojciech Andrzejczak
- Marian Łączny
- Leon Tomaszewski

Zarząd ten przejawia pozytywną działalność, a wysuwane sugestie odnośnie konieczności przystąpienia Klubu do jednego ze Związków Zawodowych, nie wpływają ujemnie na realizację zamierzonych przez Klub przedsięwzięć.

W dniu 10 lutego 1949 r. Śremski Klub Sportowy przystępuje jednak do Związku Metalowców, na skutek czego zmienia się jego nazwa na Klub Sportowy "Metalowiec".

Odgórne tendencje do tworzenia zrzeszeniowych klubów, jak również kół sportowych przy zakładach pracy powodują, iż z początkiem 1950 roku tworzy się w Śremie Klub Sportowy "Gwardia", który przejmuje w całości agendy istniejącego dotąd Związkowego Klubu Sportowego "Metalowiec".

W skład Zarządu Zrzeszenia Sportowego "Gwardia" wchodzą: Szczepan Fryder, Franciszek Czajka, Wnuk, Ignacy Wenclik, Zbigniew Bittner, Antoni Taciak.

Równolegle z utworzeniem Klubu Sportowego "Gwardia", w dniu 7 grudnia 1950 r. powstaje Koło Sportowe "Stal".

Kierownictwo Koła Sportowego "Stal" tworzą:

Józef Chrzanowski, Jan Stefaniak, Władysław Banachowski, Józef Czarnecki, Bolesław Kościelniak, Stanisław Staniszewski.

Dnia 5 stycznia 1952 r. utworzone zostaje Koło Sportowe "Spójnia".W skład Zarządu tego Koła Sportowego wchodzą:

Szczepan Fryder, Marian Kasprzak, Edward Łukaszczyk, Aleksander Gurdek.

Istnienie na terenie miasta trzech klubów sportowych, przyczynia się do obniżenia poziomu sportu wyczynowego, reprezentowanego przede wszystkim przez dyscyplinę piłki nożnej. Chociaż więc pomiędzy istniejącymi klubami toczy się rywalizacja o uzyskanie prymatu w mieście na odcinku sportowym, to przecież nie może być mowy o uzyskaniu wysokiego poziomu przez którykolwiek z rywalizujących klubów, a to ze względu na rozmieszczenie zawodników zaawansowanych w stopniu proporcjonalnym we wszystkich klubach.

Na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym w dniu 12 lutego 1953 r. dochodzi do połączenia "Stali" oraz "Spójni", które w wyniku fuzji, tworzą Koło Sportowe "Spójnia".

Zarząd sfuzjowanego Klubu ukonstytuował się następująco: Przewodniczący-Józef Chrzanowski

I Z-ca Przewodniczący-Stefan Kowalczyk
II Z-ca Przewodniczącego-Stanisław Staniszewski

Sekretarz-Józef Ratajczak

Skarbnik-Bolesław Kościelniak

Intendent-Jan Dzikowski

W roku 1954 skład Zarządu Koła Sportowego "Spójnia" ulega następującej zmianie:

Przewodniczący-Józef Chrzanowski

Z-ca Przewodniczącego-Szczepan Fryder

Sekretarz-Józef Ratajczak

Skarbnik-Bolesław Kościelniak

Intendent-Jan Stefaniak

Na mocy Uchwały Krajowej Konferencji Połączeniowej Zrzeszeń Sportowych "Ogniwa" i "Spójni" z dnia 19 grudnia 1954 roku, powstaje w dniu 17 marca 1955r. Międzyzakładowe Koło Sportowe "Sparta", którego zarząd tworzą:

Przewodniczący- Józef Chrzanowski

I Z-ca Przewodniczącego- Szczepan Fryder
II Z-ca Przewodniczącego- Franciszek Czajka

Sekretarz- Józef Ratajczak

Skarbnik- Bolesław Kościelniak

Intendent- Jan Stefaniak

W okresie utworzenia Koła Sportowego "Sparta", decyzją władz sportowych, przestaje istnieć Klub Sportowy "Gwardia" w Śremie.

W omawianym czasie na podkreślenie zasługuje uwieńczenie wysiłków sekcji motorowej, która oddała do użytku stadion żużlowy przy Parku Miejskim.

Trud pracy Aleksandra Danielewicza, Stefana Ślązaka, Bolesława Frydra i wielu innych członków sekcji motorowej, a także wydatna pomoc u- dzielana przez władze miasta, znalazły pełne uznanie u społeczeństwa śremskiego.

W sierpniu 1955 roku Józef Ratajczak wykonuje dokumentację techniczną na kapitalny remont obiektu sportowego przy Nowej Strzelnicy, w oparciu o którą Wojewódzki Komitet Kultury Fizycznej w Poznaniu przydziela finansową subwencję. Biuletyn Sportowy Wojewódzkiego Komitetu Kultury Fizycznej w Poznaniu z dnia 15 marca 1956 roku, doceniając wysiłek działaczy sportowych Śremu na odcinku budownictwa sportowego zamieścił następującą notatkę:

"W 1955 roku zostało na terenie województwa poznańskiego zbudowanych 255 różnych urządzeń sportowych siłami społecznymi.

Pierwsze miejsca za działalność w tym zakresie, na podstawie punktacji uzyskały:

Śrem-680punktów

Leszno-650punktów

Trzcianka-485punktów

Gniezno-420punktów

Szamotuły-385punktów

Oborniki-370punktów

W roku 1956 wybudowana została bieżnia lekkoatletyczna na boisku przy Nowej Strzelnicy, a w roku 1957 pod kierownictwem Józefa Ratajczaka wykonano pozostałą część opłotowania obiektu, wykonano ogrodzenie jądra boiska oraz wybudowano pięć nowych szatni wraz z umywalnią.

W dniu 21 grudnia 1956 roku odbywa się zebranie informacyjne w sprawie reaktywowania Śremskiego Klubu Sportowego, co zostaje jednogłośnie zaaprobowane i z początkiem 1957 roku Walne Zebranie wyłania następujący Zarząd:

Prezes- Szczepan Fryder

Wiceprezes- Witold Michałowicz

II Wiceprezes- Józef Chrzanowski

II Wiceprezes- Stefan Ślązak

Sekretarz- Maksymilian Szubert

Skarbnik- Teodor Pielok

Intendent- Jan Stefaniak

W wyniku zebrania sprawozdawczo-wyborczego, w roku 1958 ukonstytuował się następujący Zarząd Śremskiego Klubu Sportowego:

I Prezes- Antoni Banachowski
I Wiceprezes-Józef Ratajczak
II Wiceprezes-Franciszek Raźny
III Wiceprezes-Józef Chrzanowski

Sekretarz-Bolesław Zelba

Skarbnik-Marian Łączny

Intendent-Stefan Kowalczyk

W latach 1945-1958 do najbardziej aktywnych działaczy sportowych Śremskiego Klubu Sportowego zaliczyć należy członków Zarządów i Sekcji Klubu, z których na szczególne wyróżnienie zasługują:

Szczepan Fryder, Franciszek Czajka, Jan Stefaniak, Antoni Taciak, Aleksander Danielewicz, Stefan Ślązak, Bolesław Fryder, Józef Ratajczak, Bolesław Kościelniak, Józef Szczepaniak.

Obok Zarządów Śremskiego Klubu Sportowego, poważną pozycję na odcinku sportowym w Śremie zajmuje od roku 1924 praca Józefa Tarnawskiego ze śremskiego Gimnazjum i Liceum.

30-letnia działalność Józefa Tarnawskiego pozwala ustalić, iż wychował on dziesiątki dobrych sportowców, z których wielu, wstępując w szeregi Śremskiego Klubu Sportowego, godnie reprezentowało jego barwy w różnych dyscyplinach wyczynowych.

Charakterystyczną cechą sportu gimnazjalnego było to, że Józef Tarnawski w swej pracy kładł główny nacisk na wszechstronne wyrobienie fizyczne młodzieży, dzięki uprawianiu gimnastyki według systemu szwedzkiego - i dlatego młodzież osiągała dobre rezultaty sportowe, ciesząc się wielkim uznaniem społeczeństwa.

Gorącym zwolennikiem i propagatorem sportu od 1946 roku był również dyrektor miejscowego Liceum mgr Henryk Pankowski, który jako długoletni aktywny członek Klubu Sportowego "Warta" Poznań, służył działaczom śremskim konkretną pomocą w pracy organizacyjnej i szkoleniowej.

Poważne rezultaty w sekcji gimnastycznej od 1950 roku osiągnęła Zofia Juniewicz, dając społeczeństwu miasta, przy różnych okazjach, możność oglądania dobrych imprez masowych.

Działalność Ludowych Zespołów Sportowych w Śremie uwydatniła się w sposób szczególny od roku 1955. Główną zasługą kilkuletniej działalności Ludowych Zespołów Sportowych było to, że potrafiły one uaktywnić deficytowe dyscypliny sportowe, których Śremski Klub Sportowy, ze względów finansowych, nie był w możności utrzymać.

Dotyczy to w szczególności takich sekcji jak: szermiercza, lekkoatletyczna, siatkówki i koszykówki.

W latach 1957-1959 na podkreślenie zasługuje pomoc udzielana działaczom Śremskiego Klubu Sportowego przez:

Jana Sławińskiego, Bogusława Szychlińskiego, Tadeusza Żaka, Karola Pietrzaka, Lesława Klisowskiego, Hołdakowskiego, Woźniaka i Bartosiewicza.

Walne Zebranie, odbyte w dniu 14 marca 1959 r. wybrało następujący Zarząd Klubu:

Antoni Banachowski, Szczepan Fryder, Franciszek Czajka, Franciszek Raźny, Antoni Taciak, Kazimierz Forszpaniak, Antoni Ławicki, Leon Śniedziewski, Józef Musiał, Aleksander Danielewicz, Stefan Kowalczyk, Bronisław Ciesiołka, Marian Łączny.

Zarząd ten kontynuował statutowe zadania swych poprzedników.

Na Nadzwyczajnym Walnym Zebraniu w dniu 12 grudnia 1964 roku wybrany został Zarząd w następującym składzie: Prezes- Jan Sławiński

I Wiceprezes- Maksymilian Szubert
II Wiceprezes-Zygmunt Zawadzki

Sekretarz-Janusz Jankowski

Skarbnik-Kazimierz Łuczak

Intendent-Jan Kopcisz

Nowo wybrane władze Klubu na swym pierwszym posiedzeniu w dniu 7 stycznia 1965 r. wspólnie z kierownictwem poszczególnych sekcji, omówiły stan istniejący w Klubie, zamykający się w 4 zasadniczych punktach:

Stan gotówki w Klubie.

Stan zadłużenia w Klubie, w związku z roszczeniami finansowymi wynikającymi z 3 wyroków sądowych.

Stan sprzętu sportowego.

Sekcje sportowe prowadzące działalność:

a/ sekcja piłki nożnej - drużyna seniorów i juniorów,

b/ sekcja bokserska - uczestnicząca w rozgrywkach związkowych, c/ sekcja klęglarska - uczestnicząca w rozgrywkach PZK, d/ sekcja żużlowa - zawiesiła działalność i wycofała się z rozgrywek.

c/ sekcja klęglarska - uczestnicząca w rozgrywkach PZK,

d/ sekcja żużlowa - zawiesiła działalność i wycofała się z rozgrywek.

Dla właściwego uporządkowania majątku Klubu i ewidencji członków oraz unormowania wszystkich spraw gospodarczo-finansowych, Zarząd Klubu poczynił starania o uzyskanie nowych deklaracji i legitymacji Klubu, utworzył stanowisko księgowego dla założenia i wyprowadzenia pełnej dokumentacji materiałowo-finansowej. Wszystkie sekcje zostały objęte ścisłą ewidencją. Założono też książki ewidencji sprzętu na każdą sekcję oddzielnie oraz zaprowadzono centralną kartotekę całego majątku Klubu - prowadzoną przez komórkę finansową Zarządu Klubu. Księgowym Klubu został Bernard Bartkiewicz.

Z uwagi na reorganizację Federacji Sportowej "Sparta", Zarząd Klubu poczynił starania o przyjęcie na członka do Federacji Sportowej "Spójnia", wstępując jednocześnie na członka Ogólnozwiązkowej Federacji Sportu, Wychowania Fizycznego i Turystyki.

Zarząd Klubu, dążąc do unormowania całokształtu działalności Klubu - przy jednoczesnym utrzymaniu stanu istniejącego, zobowiązał sekcję żużlową do obsadzenia poszczególnych funkcji w kierownictwie sekcji, zbadania możliwości kadrowych gwarantujących udział w rozgrywkach oraz przedstawienia wniosków odnośnie dalszej pracy sekcji.