Wprowadzenie do narcyzmu ebook

Wprowadzenie do narcyzmu

Zygmunt Freud

Klasyka psychoanalizy o początkach miłości własnej, ego i źródłach ludzkiej psychiki

W tej przełomowej pracy z 1914 roku Zygmunt Freud po raz pierwszy systematycznie analizuje zjawisko narcyzmu – miłości własnej – i jego znaczenie dla rozwoju psychicznego człowieka. Tekst ten otwiera nowe horyzonty w teorii libido, ukazując narcyzm nie jako perwersję, lecz jako naturalny i pierwotny etap kształtowania się ego.

Freud opisuje, jak pierwotny narcyzm dziecka stanowi fundament dla późniejszego życia psychicznego, miłosnego i społecznego. Omawia różnice między libido skierowanym na ego a libido skierowanym na obiekty (osoby i rzeczy), analizuje znaczenie megalomanii, hipochondrii, życia miłosnego kobiet i mężczyzn, a także wprowadza pojęcie ideału ego – wewnętrznego wzorca, wobec którego jednostka ocenia samą siebie.

Książka jest również próbą zrozumienia psychologii zaburzeń takich jak schizofrenia, paranoja czy hipochondria. Freud wskazuje, że wycofanie libido do ego może prowadzić do poważnych konsekwencji psychopatologicznych, ale również umożliwia wgląd w mechanizmy tworzenia się sumienia, poczucia winy i procesów samoidealizacji.

Dlaczego warto przeczytać?

To jeden z najważniejszych tekstów Freuda, fundamentalny dla rozwoju współczesnej psychoanalizy.

Pomaga zrozumieć psychologiczne mechanizmy działania miłości, egoizmu i społecznego funkcjonowania człowieka.

Stanowi pomost między teorią libido a późniejszymi rozważaniami o kulturze, religii i strukturze osobowości.

Oferuje wgląd w genezę samooceny, poczucia winy oraz ideałów, które wpływają na nasze decyzje, lęki i pragnienia.

Dla psychologów, filozofów, terapeutów i wszystkich, którzy chcą głębiej zrozumieć, czym jest ego, narcyzm i jak kształtuje się nasza psychiczna tożsamość.

O wprowadzeniu narcyzmu

(1914)

I

Termin "narcyzm" wywodzi się z opisu klinicznego i został wprowadzony przez P. Näcke w 1899 roku do opisu zachowania, w którym jednostka traktuje własne ciało jako obiekt seksualny. Oznacza to, że osoba patrzy na swoje ciało z przyjemnością seksualną, pieści je i dotyka, aż do momentu osiągnięcia pełnej satysfakcji. W tej formie narcyzm jest rozumiany jako perwersja, która całkowicie absorbuje życie seksualne jednostki, przez co podlega takiej samej analizie, jak inne perwersje.

W późniejszych obserwacjach psychoanalitycznych zauważono, że pewne narcystyczne cechy zachowań występują u wielu osób dotkniętych różnymi zaburzeniami. Na przykład, zgodnie z badaniami Sadgera, cechy te mogą występować u homoseksualistów. Ostatecznie zasugerowano, że narcyzm, jako sposób adaptacji libido, może być rozpatrywany na znacznie szerszą skalę, a nawet odgrywać istotną rolę w regularnym rozwoju seksualnym człowieka (Rank, 1911).

To założenie wynikało z trudności napotykanych podczas pracy psychoanalitycznej z neurotykami, gdzie narcystyczne zachowania pacjentów stanowiły barierę dla skuteczności terapii. Narcyzm w tym kontekście nie jest już rozumiany jako perwersja, lecz jako libidinalne dopełnienie egoizmu instynktu samozachowawczego, który jest naturalną cechą każdej istoty żywej.

Pilna potrzeba bardziej szczegółowego zajęcia się koncepcją pierwotnego i normalnego narcyzmu pojawiła się podczas prób zrozumienia demencji praecox (według Kraepelina) lub schizofrenii (wg Bleulera) z perspektywy teorii libido. Tacy pacjenci, których proponuję określić mianem parafreników, wykazują dwie zasadnicze cechy: urojenia wielkościowe oraz wycofanie zainteresowania światem zewnętrznym (ludźmi i przedmiotami). W wyniku tej ostatniej zmiany stają się oni odporni na wpływ psychoanalizy, a przez to trudni do wyleczenia naszymi metodami.

Jednakże wycofanie się parafreników z relacji ze światem zewnętrznym wymaga dokładniejszego wyjaśnienia. Histerycy i obsesyjno-kompulsywni neurotycy również zrywają związek z rzeczywistością w obszarze swojej choroby. Analiza pokazuje jednak, że nie rezygnują oni z erotycznej więzi z osobami i przedmiotami; nadal utrzymują te relacje w wyobraźni. Z jednej strony zastępują rzeczywiste obiekty wyimaginowanymi, a z drugiej strony wstrzymują się od podjęcia działań motorycznych w celu osiągnięcia swoich celów. Na określenie tego stanu libido Jung użył terminu "introwersja libido".

Parafrenik różni się od tych pacjentów. Wydaje się, że rzeczywiście wycofał swoje libido z relacji z ludźmi i przedmiotami świata zewnętrznego, nie zastępując ich w swojej wyobraźni. Jeśli takie zastąpienie ma miejsce, wydaje się być wtórne i stanowić próbę powrotu libido do obiektu. Przypis: Zobacz dyskusję na temat "końca świata" w analizie prezydenta Senatu Schrebera (1911). Zobacz także: Abraham (1908).

Powstaje pytanie: jaki jest los libido pozbawionego obiektów w schizofrenii? Megalomania tych stanów wskazuje tutaj drogę. Prawdopodobnie powstała ona kosztem libido obiektowego. Libido wycofane ze świata zewnętrznego zostało dostarczone do ego, tak że powstało zachowanie, które możemy nazwać narcyzmem. Jednak sama megalomania nie jest nowym tworem, ale, jak wiemy, powiększeniem i wyjaśnieniem stanu, który istniał już wcześniej. W ten sposób jesteśmy skłonni rozumieć narcyzm, który powstaje poprzez włączenie obsesji na punkcie obiektów, jako wtórny, który narasta na pierwotnym, który został przesłonięty przez różnorodne wpływy.

Ponownie zaznaczam, że nie zamierzam tutaj wyjaśniać ani pogłębiać problemu schizofrenii, a jedynie podsumować to, co zostało już powiedziane gdzie indziej w celu uzasadnienia wprowadzenia narcyzmu.