Przedmowa i podziękowania
Witajcie w Wietrze i prawdzie, księdze piątej Archiwum Burzowego
Światła. To środek cyklu i koniec pierwszego głównego łuku
narracyjnego. Oznacza to, że męczyłem się z tą książką bardziej niż z większością pozostałych i przez ostatnie cztery lata poświęcałem jej
dużą część myśli, pasji i wysiłków. Jak do tej pory to najdłuższa
powieść, jaką napisałem – i jedna z tych, którym poświęciłem najwięcej
czasu. (Pewnie najwięcej, jeśli zignorujemy projekty, które odłożyłem na
bok i wróciłem do nich po latach). Mam nadzieję, że efekt odzwierciedla
wysiłek!
Poniżej znajdziecie wszystkich ludzi, którzy pracowali nad tą książką za
kulisami w różnych aspektach. Tak wiele osób mi pomaga, że coraz
bardziej przypomina to napisy końcowe. Wciąż piszę każde słowo i jestem
jedynym autorem książek, ale niech mnie… Dragonsteel jako firma stało
się czymś niezwykłym. Choć przy większości moich książek trzymamy się
zwyczajnego harmonogramu wydawniczego, powieści ze świata Burzowego
Światła to raczej „wszyscy na pokład” – niektórzy biorą nadgodziny, żeby
zmieścić się w terminach, a inni poświęcają większość dnia pracy, by
książka została zredagowana, rozreklamowana i rozprowadzona. Jeśli więc
będziecie mieli kiedyś okazję ich spotkać, uściśnijcie im ręce i podziękujcie.
A później usiądźcie i bawcie się dobrze. Nadchodzi arcyburza.
Graficy, którzy pracowali nad tą książką to: Michael Whelan, Donato
Giancola, Miranda Meeks, Dan dos Santos, Audrey Hotte, Kelley King,
Petar Penev, Howard Lyon, Greg Call, Isaac Stewart, Ben McSweeney, Anna
Earley, Hayley Lazo.
W wydawnictwie Tor Books: Devi Pillai, Stephanie Stein, Tessa
Villanueva, Sanaa Ali-Virani, Rafal Gibek, Peter Lutjen, Alexis Saarela,
Lucille Rettino, Emily Mlynek.
W wydawnictwie Gollancz: Gillian Redfearn, Brendan Durkin, Emad Akhtar,
Cait Davies, Javerya Iqbal.
Redakcja i korekta: Terry McGarry, Christina MacDonald, Hayley Jozwiak.
Narratorzy audiobooka: Michael Kramer and Kate Reading. W Macmillan
Audio: Steve Wagner.
W agencji JABberwocky Literary Agency: Joshua Bilmes, Susan Velasquez,
Christina Zobel, Valentina Sainato, Brady McReynolds. W agencji Zeno
Literary Agency: John Berlyne.
W Dragonsteel: dyrektor operacyjny Emily Sanderson. Dział bieżącej
działalności i kadr: wiceprezes Matt „Dlaczego zapisujesz moje imię w taki sposób, Brandonie?” Hatch, dyrektor do spraw działalności bieżącej
Jane Horne, Kathleen Dorsey Sanderson, Jerrod Walker, Braydonn Moore,
Makena Saluone, Christian Fairbanks, Becky Wilson, Ethan Skarstedt,
dyrektor finansowy Emma Tan-Stoker, Matt Hampton.
Dział kreatywny: wiceprezes Isaac SteƜart, Shawn Boyles, Ben McSweeney,
Jennifer Neal, Rachael Lynn Buchanan, Anna Earley, Hayley Lazo,
Priscilla Spencer.
Dział redakcyjny: wiceprezes Zapraszający Peter Ahlstrom, dyrektor do
spraw redakcyjnych Kristy S. Gilbert, dyrektor do spraw ciągłości Karen
Ahlstrom, Jennie Stevens, Betsey Ahlstrom, Emily Shaw-Higham.
Dział gadżetów, wydarzeń i odlotowych swetrów: wiceprezes Kara Stewart,
dyrektor do spraw gadżetów Christi Jacobsen, dyrektor do spraw wydarzeń
i wsparcia Kellyn Neumann, Lex Willhite, Richard Rubert, Dallin Holden,
Ally Reep, Mem Grange, Brett Moore, Katy Ives, Joy Allen, Daniel Phipps,
Michael Bateman, Alex Lyon, Jacob Chrisman, Camilla Waite, Quinton
Martin, Hollie Rubert, Gwen Hickman, Isabel Chrisman, Amanda
Butterfield, Logan Reep, Pablo Mooney.
Dział reklamy i marketingu: wiceprezes Adam Horne, vel
Ten-Któremu-Dedykowano-Tę-Książkę (hurra!), dyrektor marketingu Jeremy
Palmer, Octavia Escamilla-Spiker, Taylor Hatch, Tayan Hatch, Donald
George Mustard III.
Dział narracyjny: wiceprezes Dan Wells – jedyny członek działu
narracyjnego, poza jego urojonym przyjacielem, Bobem Bandżystą.
Moja grupa pisarska Tu Są Smoki: Kaylynn ZoBell, Kathleen Dorsey
Sanderson, Eric James Stone, Darci Stone, Alan Layton, Jak Tam Ben?
(Olsen), Ethan Skarstedt, Karen Ahlstrom, Peter Ahlstrom, Emily
Sanderson.
Ekspertka w dziedzinie dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości: Britt
Martin. Eksperci w dziedzinie wojskowości: Carl Fisk, John Fahey.
Ekspert w dziedzinie amputacji i protetyki: Matthew Fox.
Arkaniści: Eric Lake, Evgeni „Argent” Kirilov, Joshua „Jofwu” Harkey,
David Behrens, Ian McNatt, Ben Marrow.
Czytelnicy beta: Aaron Ford, Alexis Horizon, Alice Arneson, Alyx Hoge,
Amit Shteinheart, Aubree Pham, Austin Hussey, Bao Pham, Becca Reppert,
Ben Marrow, Billy Todd, Bob Kluttz, Brandon Cole, Brian T. Hill, Britton
Roney, Chana Oshira Block, Chris Kluwe, Chris McGrath, Christina
Goodman, Christopher „chaplainchris” Cottingham, Craig Hanks, Darci
Cole, David Behrens, Deana Covel Whitney, Donita Orders, Drew McCaffrey,
Eliyahu Berelowitz Levin, Eric Lake, Erika Kuta Marler, Evgeni „Argent”
Kirilov, Gary Singer, Giulia Costantini, Glen Vogelaar, Ian McNatt,
Jayden King, Jennifer Pugh, Jessica Ashcraft, Jessie Lake, João Menezes
Morais, Joe Skeedlebop Deardeuff, Joelle Ruth Phillips, Jory „Jor
Bramkarz” Phillips, Joshua Harkey, Kadie „Ene” Nytch, Kalyani Poluri,
Kathleen Barlow, Dr. Kathleen Holland, Kendra Wilson, Krystl Allred,
Kyle „Dorksider” Wilson, Laura Heinis, Lauren McCaffrey, Lauren „Mama
Biza” Strach, Liliana Klein, Linnea Lindstrom, Lyndsey Luther, Max
Salzman, Marnie Peterson, Matt Wiens, Megan Kanne, Mi’chelle Walker,
Paige Phillips, Paige Vest, Poonam Desai, Rachel Rada, Rahkeem Ball,
Rahul Pantula, Richard Fife, Rob West, Rosemary Williams, Ross Newberry,
Ryan Scott, Sam Baskin, Sarah Herr, Sarah Kane, Scott „Spydr” Webb, Sean
VanBlack, Shannon Nelson, Shivam Bhatt, Siena „Lotos” Buchanan, Suzanne
Musin, Taylor Cole, Ted Herman, Tim Challener, TJ McGrath, Trae Cooper,
Zenef Mark Lindberg.
Czytelnicy gamma: Wielu z czytelników beta plus Ari Kufer, Brian
Magnant, Collin Abeln, Dale Wiens, Ellie Frato-Sweeney, Lingting
„Botanica” Xu, Nisarg „Strifelover” Shah, Philip Vorwaller, Ram Shoham,
Spencer White, Valencia Kumley, William Juan.
Mapa Rosharu
Prolog. Żyć
SIEDEM I PÓŁ ROKU WCZEŚNIEJ
Gavilar Kholin znalazł się na progu nieśmiertelności.
Musiał jedynie odnaleźć właściwe Słowa.
Krążył wokół dziewięciu Ostrzy Honoru, wbitych sztychami w skalistą
ziemię. Powietrze śmierdziało spalonym ciałem – Gavilar przebywał w pobliżu wystarczająco wielu stosów pogrzebowych, by bez problemu
rozpoznać woń, nawet jeśli te ciała nie zostały spalone po walce, lecz w jej trakcie.
– Zwą je Aharietiam. – Krążył wokół Ostrzy, przesuwając dłonią po każdym
z nich. Kiedy zostanie Heroldem, czy jego własne Ostrze zacznie je
przypominać, napełnią je moc i wiedza? – Koniec świata. Czy to było
kłamstwo?
Wielu, którzy tak je nazywali, wierzyło w to, co mówili, odparł Ojciec
Burz.
– A właściciele tych tutaj? – Wskazał na Ostrza. – W co wierzyli
Heroldowie?
Gdyby byli całkowicie szczerzy, nie szukałbym nowego czempiona.
Gavilar pokiwał głową.
– Przysięgam służyć Honorowi i Rosharowi jako jego Herold. Lepiej niż ci
tutaj.
Te słowa nie zostały przyjęte. Nie wpadniesz na nie przypadkiem,
Gavilarze.
I tak zamierzał spróbować. Aby zostać najpotężniejszym człowiekiem na
świecie, Gavilar często dokonywał rzeczy, które inni uważali za
niemożliwe. Znów obszedł krąg Ostrzy. Był samotny w cieniu wielkich
monolitów. Po dziesiątkach odwiedzin w tej wizji mógł podać nazwę
każdego z Ostrzy i imię powiązanego z nim Herolda. Ojciec Burz jednak
niechętnie dzielił się informacjami.
Nieważne. I tak osiągnie swój cel. Wyrwał długie, zakrzywione Ostrze
Jezriena ze skały i zamachnął się, przecinając ze świstem powietrze.
– Nohadon spotkał i poznał Heroldów.
Tak, przyznał Ojciec Burz.
– One są tam, czyż nie? Właściwe Słowa kryją się gdzieś w Drodze
Królów?
Tak.
Gavilar znał całą księgę na pamięć – przed laty nauczył się czytać, by
móc szukać tajemnic, nie zdradzając ich otaczającym go kobietom.
Odrzucił Ostrze Herolda na bok, aż zadźwięczało o skałę, a wtedy Ojciec
Burz syknął.
Gavilar zbeształ się w duchu. To była tylko wizja i te fałszywe Ostrza
nie miały dla niego wartości, ale chciał, by Ojciec Burz uważał go za
pobożnego i godnego, przynajmniej na razie. Sięgnął po ostrze Chany.
Lubił je, bo szczelina pośrodku dzieliła je na dwie części. W zwyczajnym
mieczu tak długa szpara byłaby niepraktyczna. Tutaj pokazywała, że
Ostrze jest czymś niewiarygodnym.
– Chanaranach była żołnierzem, a to jest Ostrze żołnierza. Masywne i proste, ale z tą małą niemożliwością usuniętą ze środka. – Trzymał
Ostrze przed sobą, przyglądając się jego klindze. – Wydaje mi się, że
znam ich tak dobrze. Są moimi współpracownikami, a jednak nie
rozpoznałbym ich wśród tłumu.
Twoimi współpracownikami? Nie tak szybko, Gavilarze. Znajdź Słowa.
Te burzowe Słowa. Najważniejsze, jakie kiedykolwiek miał wypowiedzieć
Gavilar. Dzięki nim zostałby czempionem Ojca Burz – i, jak się domyślał,
kimś więcej. Gavilar podejrzewał, że zostałby przyjęty do Paktu
Przysięgi i wzniósł się ponad śmiertelność. Nie spytał, którego Herolda
miałby zastąpić, wydawało się to prostackie, a on nie chciał robić
wrażenia prostaka przed obliczem Ojca Burz. Przypuszczał jednak, że
miałby zastąpić Talenelata, jedynego, który nie zostawił swojego Ostrza.
Gavilar wbił miecz z powrotem w skałę.
– Wracajmy.
Wizja natychmiast się skończyła i ponownie znalazł się w gabinecie na
piętrze pałacu. Regały z książkami, biurko do czytania, gobeliny i dywany tłumiące głosy. W przygotowaniu do nadchodzącej uczty był ubrany
starannie, w królewskie szaty – bardziej archaiczne niż modne. Podobnie
jak brodą, ubiorem wyróżniał się wśród alethyjskich jasnookich. Chciał,
by uważali go za kogoś starożytnego, ponad ich mało znaczącymi gierkami.
Komnata teoretycznie należała do Navani, ale to był jego pałac. Inni
rzadko szukali go w tym miejscu, a on potrzebował wytchnienia od małych
ludzików z małymi problemikami. Ponieważ miał jeszcze czas przed
spotkaniami, wybrał niewielką książkę zawierającą opis ostatnich badań
terenów wokół Strzaskanych Równin. Był coraz bardziej przekonany, że
kryła się tam starożytna, otwarta Brama Przysięgi. Dzięki niej Gavilar
mógłby odnaleźć mityczne Urithiru, a w nim starożytne zapiski.
Znajdzie właściwe Słowa. Był blisko. Tak kusząco blisko tego, czego w tajemnicy pragnęli wszyscy ludzie, ale tylko dziesięciorgu udało się
osiągnąć. Wieczne życie i dziedzictwo, które przetrwało tysiąclecia – bo
żyli i mogli je kształtować.
Nie jest tak wspaniała jak sądzisz, powiedział spren.
Co zmusiło Gavilara do zastanowienia. Ojciec Burz nie czytał mu w myślach, prawda? Nie. Nie, sprawdził to. Spren nie znał jego najbardziej
skrytych myśli i planów. Bo gdyby znał jego serce, nie zwróciłby się do
niego.
– Co nie jest? – Gavilar odłożył książkę na miejsce.
Nieśmiertelność. Zużywa mężczyzn i kobiety, eroduje dusze i umysły.
Heroldowie są szaleni – dręczeni nienaturalnymi dolegliwościami
charakterystycznymi dla ich starożytnej natury.
– Ile to trwało? Zanim pojawiły się objawy?
Trudno powiedzieć. Tysiąc lat, może dwa.
– W takim razie mam tyle czasu na znalezienie rozwiązania. O wiele
rozsądniejszy okres niż zaledwie stulecie, jakim obdarzony jest
śmiertelnik… i to o ile ma szczęście. A ty jak sądzisz?
Nie obiecałem ci tej łaski. Domyślasz się, że to właśnie ci proponuję,
ale ja szukam jedynie czempiona. Mimo to powiedz mi, zapłaciłbyś cenę za
zostanie Heroldem? Nim zdołałbyś powrócić, wszyscy, których znałeś,
obróciliby się w proch.
Oto i kłamstwo.
– Król ma obowiązek wobec swoich poddanych. Gdybym został Heroldem,
mógłbym zapewnić Alethkarowi bezpieczeństwo jak żaden monarcha przede
mną. Zniosę osobiste cierpienie, by to osiągnąć. Jeśli mam zginąć –
dodał, cytując Drogę Królów – zrobię to ze świadomością, że przeżyłem
swoje życie właściwie. Nie cel się liczy, ale sposób, w jaki się do
niego dociera.
Te słowa nie zostały przyjęte. Zgadywanie naprawdę nie da ci Słów,
Gavilarze.
Słowa musiały znajdować się gdzieś w tym tomie. Ukryte pośród
moralizatorstwa jak białogrzbiet w ciernistym krzewie. Gavilar Kholin
nie był przyzwyczajony do porażki. Ludzie dostają to, czego oczekują. A on oczekiwał nie tylko zwycięstwa, ale i boskości.
Do drzwi cicho zapukał strażnik. Czyżby nadeszła pora? Gavilar wezwał
Tearima do środka, a mężczyzna to zrobił. Tej nocy strażnik nosił
Pancerz samego Gavilara.
– Panie – powiedział Tearim. – Wasz brat tu jest.
– Co takiego? Nie Restares? Jak Dalinar mnie odnalazł?
– Jak podejrzewam, zauważył, że stoimy na straży, Wasza Wysokość.
A niech to.
– Wpuść go.
Strażnik wyszedł, a po chwili do środka wpadł Dalinar, poruszając się z równym wdziękiem, co chull na trzech nogach. Zatrzasnął drzwi i ryknął:
– Gavilarze! Chcę porozmawiać z Parshendimi.
Gavilar odetchnął głęboko.
– Bracie, sytuacja jest bardzo delikatna i nie chcemy ich obrazić.
– Nie obrażę ich – mruknął Dalinar.
Miał na sobie takamę, staromodną szatę wojownika, która odsłaniała jego
masywną pierś porośniętą siwiejącymi włosami. Przecisnął się obok
Gavilara i osunął na siedzenie przy biurku.
Biedne krzesło.
– Co oni cię w ogóle obchodzą, Dalinarze? – Gavilar uniósł prawą rękę do
czoła.
– A ciebie? – spytał ostro Dalinar. – Ten traktat, nagłe zainteresowanie
ich ziemiami. Co planujesz? Powiedz mi.
Kochany, bezpośredni Dalinar. Równie delikatny jak dzban białego
Rogożerców. I równie bystry.
– Powiedz mi otwarcie – mówił dalej brat. – Zamierzasz ich podbić?
– Dlaczego miałbym podpisać traktat, gdybym miał takie zamiary?
– Nie wiem. Po prostu… nie chcę, żeby coś im się stało. Lubię ich.
– To parshmeni.
– Lubię parshmenów.
– Nigdy nie zwracałeś uwagi na parshmenów, chyba że któryś ociągał się z przyniesieniem ci trunku.
– Ci mają coś w sobie. Czuję… powinowactwo.
– To głupota. – Gavilar podszedł do biurka i pochylił się nad bratem. –
Dalinarze, co się z tobą dzieje? Gdzie jest Czarny Cierń?
– Może jest zmęczony. Albo oślepiony. Sadzą i popiołem zabitych, które
ciągle wieją mu w twarz…
Znowu jęczał na temat Szczeliny? Co za bałagan. Restares miał wkrótce
przybyć, a później… był jeszcze Thaidakar. Tak wiele noży, które musiał
starannie utrzymywać na czubku ostrza, by się nie zsunęły i nie zraniły
go. Nie mógł się teraz zajmować Dalinarem cierpiącym z powodu kryzysu
sumienia.
– Bracie, co by zrobiła Evi, gdyby zobaczyła cię w takim stanie?
To była starannie naostrzona włócznia, wbita z wprawą w brzuch Dalinara.
Mężczyzna zacisnął palce na blacie i wzdrygnął się, usłyszawszy jej
imię.
– Chciałaby, żebyś był wojownikiem – rzekł łagodnie Gavilar. – I chronił
Alethkar.
– Ja… – szepnął Dalinar. – Ona…
Gavilar wyciągnął rękę i pomógł bratu wstać, a później odprowadził go do
drzwi.
– Wyprostuj się.
Dalinar położył dłoń na klamce i pokiwał głową.
– Och – dodał Gavilar. – Bracie? Kieruj się dziś Kodeksem. Wiatr niesie
coś dziwnego.
Kodeks zakazywał spożywania trunków przed nadchodzącą bitwą. Taka drobna
wskazówka, by przypomnieć bratu, że czekała ich uczta, a na niej dużo
wina. Choć Dalinar był przekonany, że nikt nie wiedział, że to on zabił
Evi, Gavilar poznał prawdę, co pozwalało mu na taką dyskretną
manipulację.
Dalinar po chwili zniknął za drzwiami, a jego powolny, łatwo ulegający
wpływom mózg najpewniej skupiał się na dwóch rzeczach. Po pierwsze, na
tym, co zrobił Evi. Po drugie, jak znaleźć coś wystarczająco mocnego,
żeby zapomnieć o tym pierwszym.
Kiedy Dalinar zniknął w korytarzu, Gavilar gestem przywołał Tearima.
Strażnik należał do Synów Honoru, a grupa ta była kolejnym nożem, który
Gavilar utrzymywał w równowadze, bo nie mogli się dowiedzieć, że
przerósł ich plany.
– Idź za moim bratem – polecił Gavilar. – Dopilnuj dyskretnie, by miał
coś do picia, może zaprowadź go do tajnych zapasów mojej żony.
– Kazaliście mi to zrobić przed kilkoma miesiącami, panie – odszepnął
Tearim. – Obawiam się, że niewiele tam zostało. Lubi się dzielić ze
swoimi żołnierzami.
– To znajdź mu coś innego. Sam wpuszczę Restaresa i pozostałych. Idź.
Żołnierz ukłonił się i podążył za Dalinarem przy akompaniamencie
dudnienia Pancerza Odprysku. Gavilar stanowczo zatrzasnął drzwi. Nie
zdziwiło go, kiedy w głowie usłyszał głos Ojca Burz.
On ma w sobie potencjał, którego nie dostrzegasz.
– Dalinar? Oczywiście, że tak. Jeśli popchnąć go we właściwym kierunku,
spali całe kraje. – Gavilar musiał jedynie przez resztę czasu zapewniać
mu stały dopływ trunku, by nie spalił tego kraju.
Mógłby być kimś więcej, niż sądzisz.
– Dalinar jest wielkim, bezmyślnym, tępym narzędziem, którym walisz w problemy, aż się rozpadną.
Gavilar zadrżał, przypominając sobie widok brata zbliżającego się na
polu bitwy. Był zalany krwią i wydawało się, że w głębi hełmu jego oczy
płoną czerwonym blaskiem, głodne życia, którym żył Gavilar…
Ten duch go nawiedzał. Całe szczęście ból i nałóg Dalinara sprawiały, że
łatwo dawało się nad nim zapanować.
Wkrótce przerwało mu kolejne pukanie do drzwi. Otworzył je, ale na
zewnątrz niczego nie dostrzegł. Wtedy jednak Ojciec Burz syknął
ostrzegawczo w jego umyśle, a Gavilar poczuł nagły chłód.
Kiedy się odwrócił, stał tam stary Thaidakar. Sam Pan Blizn, postać w obszernym płaszczu z kapturem, poszarpanym u dołu. Na burze.
– Coś mi obiecano. – Kaptur Thaidakara osłaniał jego twarz. – Dałem ci
informacje, Gavilarze, o wyjątkowo cennym charakterze. Jako zapłaty
zażądałem jednego człowieka. Kiedy dostarczysz mi Restaresa?
– Wkrótce – odparł Gavilar. – Najpierw zdobędę jego zaufanie.
– Wydaje mi się, że mniej interesuje cię nasza umowa, a bardziej twoje
własne motywy. Wydaje mi się, że skierowałem cię w stronę czegoś
cennego, co postanowiłeś zachować. Wydaje mi się, że grasz w gierki.
– A mnie się wydaje… – Gavilar podszedł bliżej do zakapturzonej postaci
– …że nie możesz sobie pozwolić na stawianie żądań. Potrzebujesz mnie.
Może więc po prostu… będziemy grać dalej.
Thaidakar przez chwilę stał nieruchomo. Później z westchnieniem uniósł
okryte rękawiczkami dłonie i zsunął kaptur. Gavilar zamarł, bo mimo
kilkukrotnych spotkań nigdy wcześniej nie widział twarzy mężczyzny.
Ciało Thaidakara tworzyło delikatne białoniebieskie światło. Był
młodszy, niż wyobrażał sobie Gavilar – w średnim wieku, niepomarszczony
starzec, choć takie robił wrażenie. Jedno z jego oczu przebijał duży
kolec, również niebieski, którego czubek wystawał z tyłu czaszki. Był
jakimś rodzajem sprena?
– Gavilarze, uważaj – ostrzegł Thaidakar. – Nie jesteś jeszcze
nieśmiertelny, ale zacząłeś bawić się mocami, które rozszarpują
śmiertelników na pojedyncze osie.
– Wiesz, czym są? – W głosie Gavilara brzmiało pragnienie. –
Najważniejsze Słowa, jakie kiedykolwiek wypowiem?
– Nie. Ale posłuchaj, nic z tego nie jest tym, czym ci się wydaje.
Dostarcz Restaresa moim agentom, a ja pomogę ci odzyskać starożytne
moce.
– Przerosłem to.
– Nie możesz „przerosnąć” przypływu – sprzeciwił się Thaidakar. – Albo
płyniesz razem z nim, albo toniesz. Nasze plany są już w trakcie
realizacji. Choć, jeśli mam być szczery, wątpię, byśmy zrobili aż tak
dużo. Ten przypływ i tak nadchodził.
Gavilar chrząknął.
– Cóż, ja zamierzam…
Przerwał, kiedy Thaidakar się przeobraził. Jego twarz zmieniła się w prostą unoszącą się kulę z jakąś magiczną runą w środku. Płaszcz, ciało
i rękawiczki rozpłynęły się w smużkach dymu, który wyparował.
Gavilar się zagapił. To… to wyglądało jak coś, co czytał o mocach Tkaczy
Światła. Świetlistych Rycerzy. Czy Thaidakar…?
– Wiem, że spotykasz się dziś z Restaresem – powiedziała kula, wibrując,
bo nie miała ust. – Przygotuj go i dostarcz moim agentom, by go
przesłuchali. To moje ultimatum, Gavilarze. Nie chcesz być moim wrogiem.
Kula światła skurczyła się i stała niemal przezroczysta, po czym
podpłynęła do drzwi, opadła i zniknęła w szparze nad podłogą.
– Co to było? – spytał Gavilar Ojca Burz. Spotkanie wytrąciło go z równowagi.
Coś niebezpiecznego, odparł spren w jego głowie.
– Świetlisty?
Nie. Podobny, ale nie.
Gavilar odkrył, że się trzęsie. Co było głupie. Był burzowym królem, a wkrótce miał zostać półbogiem. Miał przeznaczenie i nie pozwoli, by
wytrąciły go z równowagi tanie sztuczki i niejasne groźby. Mimo to
położył dłonie na biurku i odetchnął głęboko. Palcami przesunął
rozrzucone notatki i diagramy powiązane z najnowszą mechaniczną obsesją
żony. Nie po raz pierwszy zastanowił się, czy Navani uda się rozwiązać
ten problem. Brakowało mu dawnego spiskowania. Kiedy po raz ostatni
wszyscy śmiali się razem? On, Ialai, Navani i Torol?
Niestety, takich tajemnic nie zdradza się nikomu. Ialai albo Sadeas
wyrwaliby mu nagrodę – a on nie mógłby mieć o to pretensji. Navani
jednak… czy ona spróbowałaby wziąć nieśmiertelność dla siebie? Czy w ogóle dostrzegłaby jej wartość? Była tak sprytna, tak przebiegła w niektórych aspektach. Kiedy jednak mówił o swym pragnieniu większego
dziedzictwa, ona gubiła się w szczegółach. Odmawiała myślenia o górze,
bo zamartwiała się położeniem pogórza.
Żałował, że się od siebie oddalili. Ten chłód, który narastał – cóż,
narósł – w ich związku. Myśl o niej przeszyła jego serce bólem.
Powinien…
„Nim zdołałbyś wrócić, wszyscy, których znałeś, obróciliby się w proch…”.
Może tak było najlepiej.
Miał plany, jak skrócić swoją nieobecność na tym świecie, ale do
udoskonalenia mogły wymagać kilku prób. Czyli… im mniej więzi tym
lepiej. Czyste cięcie. Jak Ostrzem Odprysku.
Skupił się na planowaniu i kiedy przybył Restares, był dobrze
przygotowany. Łysiejący mężczyzna nie zapukał. Zajrzał do środka,
nerwowo sprawdził wszystkie kąty, po czym wślizgnął się przez drzwi.
Towarzyszył mu cień – wysoki, władczy Makabak ze znamieniem na policzku.
Gavilar polecił służącym, by traktowali ich jak ambasadorów, ale nie
miał jeszcze okazji porozmawiać z drugim mężczyzną, którego nie znał.
Nowo przybyły poruszał się z niejaką… stanowczością. Sztywnością. Nie
był człowiekiem, który ustępował drogi. Ani wiatrowi, ani burzy, a już z pewnością nie innym ludziom.
– Gavilarze Kholinie. – Mężczyzna nie podał dłoni ani nie złożył ukłonu.
Spojrzeli sobie w oczy. Imponujące. Gavilar spodziewał się… cóż, kogoś
bardziej przypominającego Restaresa.
– Napijcie się. – Gavilar wskazał w stronę kredensu.
– Nie – stwierdził mężczyzna. Ani nie podziękował, ani nie
skomplementował gospodarza. Interesujące. Intrygujące.
Restares pośpiesznie podszedł bliżej, jak dziecko, któremu zaproponowano
słodycze. Nawet teraz – nawet po przyłączeniu się do tego najnowszego
wcielenia Synów Honoru – Gavilar uważał Restaresa za… dziwnego. Niski,
łysiejący mężczyzna powąchał każde z win. Nigdy nie zaufał na tyle, by
napić się w obecności Gavilara, ale i tak zawsze sprawdzał trunki. Jakby
chciał znaleźć truciznę – i jednocześnie potwierdzenie dla swojej
paranoi.
– Przepraszam. – Restares załamał ręce, stojąc nad trunkami. –
Przepraszam. Nie… nie jestem dziś spragniony, Gavilarze. Przykro mi.
Gavilar miał wielką ochotę wyrzucić go i przejąć kontrolę nad Synami
Honoru. Tyle że niektórzy z pozostałych, na przykład Amaram, szanowali
go. Poza tym… dlaczego Restares tak bardzo interesował Thaidakara? Z pewnością nie mógł być nikim ważnym. Może to jego wysoki przyjaciel miał
prawdziwą władzę. Czyżby coś tak kluczowego utrzymywano przez dwa lata w tajemnicy przed nim?
– Cieszę się, że chciałeś się spotkać – powiedział Restares. – Tak, no.
Ponieważ, no. Więc… Oświadczenie. Mam oświadczenie.
Gavilar zmarszczył czoło.
– O co chodzi?
– Słyszałem, że próbujesz, no, doprowadzić do powrotu Pustkowców –
powiedział Restares.
– Założyłeś Synów Honoru, Restaresie, by odzyskać starożytne przysięgi i odnowić Świetlistych Rycerzy – zauważył Gavilar. – Cóż, oni zniknęli
razem z Pustkowcami. Dlatego jeśli sprowadzimy z powrotem Pustkowców,
moce też powinny powrócić.
Co ważniejsze, pomyślał, Heroldowie powrócą z krainy zmarłych, by znów
nam przewodzić.
Co pozwoli mi uzurpować pozycję jednego z nich.
– Nie, nie, nie. – W głosie Restaresa brzmiała nietypowa stanowczość. –
Chciałem, by powrócił honor ludzi! Chciałem, byśmy dowiedzieli się, co
czyniło tych Świetlistych tak wspaniałymi. Zanim wszystko się posypało.
– Przeczesał dłonią rzadkie włosy. – Zanim… sprawiłem, że… się popsuli.
Restares nie patrzył Gavilarowi w oczy.
– Powinniśmy… skończyć z próbą odzyskania mocy – dodał słabnącym głosem
i spojrzał na przyjaciela, jakby szukał wsparcia. – Nie możemy… pozwolić
sobie na kolejny Powrót…
– Restaresie. – Gavilar podszedł do niskiego mężczyzny. – Co z tobą nie
tak? Mówisz o zdradzeniu wszystkiego, w co wierzymy? – A przynajmniej
udajemy, że wierzymy, dodał w myślach i ustawił się w taki sposób, by
górować nad Restaresem. – Słyszałeś o mężczyźnie imieniem Thaidakar?
Restares uniósł głowę i otworzył szerzej oczy.
– On chce cię odnaleźć. Do tej pory cię chroniłem. Czego on od ciebie
chce, Restaresie?
– Tajemnic – szepnął mężczyzna. – Ten mężczyzna… nie może znieść… że
ktoś ma tajemnice.
– Jakie tajemnice? – powiedział stanowczo Gavilar, a Restares aż się
skulił. – Zbyt długo znosiłem twoje kłamstwa. Co się dzieje? Czego chce
Thaidakar?
– Wiem, gdzie ją ukryto – szepnął Restares. – Gdzie jest jej dusza.
Ba-Ado-Mishram. Dająca Formy. Ta, która mogła dorównać Jemu. Ta… którą
zdradziliśmy.
Ba-Ado-Mishram? Co Thaidakara obchodziła Niestworzona? Ten kawałek
układanki miał taki dziwny kształt. Gavilar otworzył usta, ale na jego
ramieniu zacisnęły się palce niczym imadło. Odwrócił się i zobaczył, że
stoi za nim makabacki przyjaciel Restaresa.
– Coś ty narobił? – spytał mężczyzna lodowatym głosem. – Gavilarze
Kholinie. Jakie działania podjąłeś, by osiągnąć ten swój cel, na który
przez pomyłkę nakierował cię mój przyjaciel?
– Nie masz pojęcia. – Patrzył mężczyźnie w oczy, aż ten w końcu go
puścił.
Gavilar wyjął z kieszeni woreczek i od niechcenia wysypał na blat garść
kul i klejnotów.
– Jestem już blisko. Restaresie, nie możesz teraz stracić odwagi!
Nieznajomy patrzył, jego wargi się rozchyliły. Sięgnął w stronę jednej z kul, emanującej ciemnym, niemal odwróconym fioletowym blaskiem.
Niemożliwe światło, kolor, który nie powinien istnieć. W chwili gdy
palce mężczyzny się zbliżyły, cofnął je gwałtownie i popatrzył szeroko
otwartymi oczami na Gavilara.
– Jesteś głupcem – stwierdził. – Straszliwym głupcem, pędzącym z kijkiem
w stronę arcyburzy, by z nią walczyć. Coś ty narobił? Skąd wziąłeś
Pustkowe Światło?
Gavilar się uśmiechnął. Żaden z nich nie wiedział o uczonym, którego
trzymał w odwodzie. Mistrzu wszelkich nauk. Mężczyźnie niebędącym ani
Duchokrwistym, ani Synem Honoru.
Mężczyźnie z innego świata.
– Wszystko już się dzieje. – Gavilar posłał spojrzenie Restaresowi. – A projekt był sukcesem.
Restares się ożywił.
– Naprawdę? Czy to Światło… – Odwrócił się do przyjaciela. – To się może
udać, Nale! Moglibyśmy sprowadzić ich z powrotem, a później zniszczyć.
To się może udać.
Nale. Och, na burze. Gavilar wiedział – choć próbował zignorować – że
Restares udawał Herolda, żeby zrobić wrażenie na pozostałych.
Człowieczek nie wiedział, że Gavilar zaznajomił się z Ojcem Burz, który
powiedział mu prawdę – że wszyscy Heroldowie umarli dawno temu i trafili
na Braize.
Czyli ten obcy udawał, że jest Nalanem, Heroldem Sprawiedliwości? Cóż…
miał odpowiedni wygląd. Często przedstawiano go jako władczego Makabaka.
I to znamię… uderzająco przypominało niektóre ze starszych obrazów.
Ale nie. To absurd. Gdyby w to uwierzył, musiałby również uwierzyć, że
ktoś taki jak Restares był Heroldem.
Nieznajomy próbował spiorunować Gavilara wzrokiem. Stał nieruchomo, z chłodną miną. Nie człowiek, lecz monolit.
– To zbyt niebezpieczne.
Gavilar nie uciekł wzrokiem. Świat nagnie się do jego pragnień.
Wcześniej zawsze to robił.
– Ale ty jesteś… – powiedział w końcu mężczyzna, cofając się – …królem.
Twoja wola… jest prawem… tej krainy.
– Owszem. Zgadza się. Restaresie, mam więcej dobrych wieści. Możemy
zabrać Pustkowe Światło z burzy do Krainy Materii. Możemy nawet
przenosić je między tym światem a Potępieniem, jak chciałeś.
– To sposób. – Restares popatrzył na Nale’a. – Sposób… może ucieczki…
Nale machnął ręką w stronę kul.
– To, że można je przenosić z Braize i z powrotem, nic nie znaczy.
Odległość jest tak niewielka, że nieistotna.
– Jeszcze przed kilku laty było to niemożliwe – zauważył Gavilar. – To
dowód. Związek nie został zerwany, a skrzynia umożliwia podróż. Nie tak
daleko, jak byście chcieli, ale musimy gdzieś zacząć tę podróż.
Nie był pewien, dlaczego Restares tak bardzo chciał przenosić Światło po
Cieniomorzu. Thaidakar również szukał tych informacji. Sposobu na
przenoszenie Burzowego Światła i tego nowego Pustkowego Światła na duże
odległości. Zastanawiając się nad tym, Gavilar coś dostrzegł. Drzwi były
uchylone i zaglądało przez nie oko.
Na Potępienie. To była Navani. Ile usłyszała?
– Mężu – powiedziała, od razu wchodząc do komnaty. – Czekają na ciebie
goście. Najwyraźniej przestałeś zauważać upływ czasu.
Stłumił złość z powodu jej szpiegowania i odwrócił się do Restaresa i jego przyjaciela.
– Panowie, będę musiał was przeprosić.
Restares znów przeczesał dłonią rzadkie włosy.
– Chcę wiedzieć więcej o tym projekcie, Gavilarze. Muszę cię również
poinformować, że jest tu jeszcze jedna z nas. Wcześniej dostrzegłem jej
dzieło.
Jeszcze jedna? Ktoś z Synów Honoru.
Nie, miał na myśli innego Herolda. Restares coraz bardziej pogrążał się
w urojeniach.
– Wkrótce spotkam się z Meridasem i pozostałymi. – Gavilar spróbował
uspokoić Restaresa. – Powinni mieć więcej informacji. Później o tym
porozmawiamy.
– Nie – warknął Makabak. – Wątpię w to.
– Jest tu coś więcej, Nale! – stwierdził Restares, choć wyszedł, kiedy
Gavilar wyprowadził ich obu. – To ważne! Chcę się wydostać. To jedyny
sposób…
Gavilar zamknął drzwi i odwrócił się w stronę żony. Na Potępienie, nie
powinna mu przeszkadzać. Ona…
Na burze. Jej suknia była piękna, a twarz jeszcze bardziej, nawet w gniewie. Patrzyła na niego błyszczącymi oczami i wydawało się, że otacza
ją ognista aura.
Po raz kolejny rozważył.
I po raz kolejny odrzucił pomysł.
Jeśli miał zostać bogiem, to lepiej zerwać więzi. Słońce mogło kochać
gwiazdy. Ale nigdy jako równe sobie.
***
Jakiś czas później, kiedy już zajął się Navani, Gavilar w końcu znów się
wyślizgął. Tym razem do swoich komnat, gdzie mógł zastanowić się nad
tym, czego się dowiedział.
– Powiedz mi. – Przeszedł po miękkim dywanie i wpatrzył się w leżącą na
blacie mapę Rosharu. – Dlaczego Thaidakara tak interesuje
Ba-Ado-Mishram?
Obok Gavilara pojawiła się niewyraźna, falująca sylwetka Ojca Burz. Jak
powietrze unoszące się nad rozgrzanymi skałami.
Stworzyła waszych parshmenów przypadkiem. Dawno temu, tuż przed
Odstępstwem, Mishram próbowała powstać i zastąpić Odium, dając
Pustkowcom ich moce.
– Interesujące. A później?
A później… upadła. Była zbyt małą istotą, by podtrzymać cały naród.
Wszystko się zawaliło, a kilku dzielnych Świetlistych uwięziło Mishram w klejnocie, by uniemożliwić jej zniszczenie całego Rosharu. Efekt uboczny
stworzył parshmenów.
Prości parshmeni. Byli Pustkowcami. Cudowna tajemnica, którą wydobył z Ojca Burz przed kilkoma tygodniami. Gavilar podszedł do regału, gdzie
stał jeden z nowych fabriali grzewczych, dostarczony przez uczoną Rushur
Kris. Wyjął go z płóciennej osłony i zważył w dłoniach.
Odkrył, jak przenosić Pustkowców przez Cieniomorze do tego świata z użyciem klejnotów i aluminiowych skrzynek. Kto by pomyślał, że ulubione
pole badań Navani okaże się tak użyteczne. A jeśli ta przebiegła
Axindweth mu się wymknie, następny etap będzie musiał przeprowadzić bez
niej. Miał swojego uczonego, choć tak naprawdę Gavilara zbijało z tropu
Światło, które tworzył… Światło, które mogło w jakiś sposób zabijać
Pustkowców? Jak Vasher stworzył…
Wydawało mu się, że usłyszał cichy trzask dobiegający od strony Ojca
Burz. Błyskawica? Urocze.
– Nigdy nie sprzeciwiałeś się temu, co robię – zauważył Gavilar. –
Sądziłbym, że powrót Pustkowców jest całkowicie sprzeczny z twoją
naturą.
Przeciwnicy są czasami konieczni. Jeśli zostaniesz czempionem, będziesz
musiał przeciwko komuś walczyć.
– Daj mi to. Teraz. Uczyń mnie Heroldem. Potrzebuję tego.
Ojciec Burz zwrócił w jego stronę migotliwą głowę.
To były prawie one.
– Te, naprawdę? Żądanie?
Tak blisko. A jednak tak daleko.
Gavilar uśmiechnął się, uniósł fabrial i pomyślał o uwięzionych wewnątrz
ogniosprenach. Ojciec Burz wydawał się coraz bardziej podejrzliwy,
wrogi. Gdyby wszystko poszło nie tak… czy udałoby mu się uwięzić samego
Ojca Burz w jednym z nich?
Wkrótce przybył Amaram z niewielką grupką ludzi – dwóch mężczyzn, dwie
kobiety. Jeden był porucznikiem Amarama. Pozostała trójka musiała być
nowymi, ważnymi rekrutami Synów Honoru, zaproszonymi na ucztę, którzy
później mieli okazję spotkać się sam na sam z królem. Było to irytujące,
ale przydatne. Gavilar rozpoznał dwie kobiety z notatek, ale starszego
mężczyzny w szatach nie kojarzył. Kto to był? Strażnik burz? Amaram
lubił mieć ich w pobliżu, uczyli go swojego systemu pisma, co pozwalało
mu w pewnym stopniu udawać pobożnego vorina. To było dla niego ważne.
Gavilar przywitał się po kolei z każdym gościem, a kiedy dotarł do
starszego mężczyzny, nagle coś zaskoczyło. To był Taravangian, król
Kharbranthu. Znany z niewielkich wpływów i zdolności. Gavilar spojrzał
na Amarama. Z pewnością nie zamierzali mu zaufać – powinni znaleźć tego,
kto w tajemnicy rządził Kharbranthem. Najpewniej była to jedna z dwóch
kobiet, przynajmniej tak wskazywały raporty szpiegów Gavilara.
Amaram skinął głową, więc Gavilar wygłosił przemowę na temat
starożytnych przysiąg i Świetlistych – dawnej chwały i wspaniałej
przyszłości. To była dobra mowa, ale zaczynała go drażnić. Niegdyś jego
słowa wzbudzały entuzjazm żołnierzy – a teraz spędzał całe życie na
naradach. Kiedy skończył, pozwolił wszystkim pójść po trunek.
– Meridasie – szepnął Gavilar, odciągając Amarama na bok. – Te spotkania
robią się nurzące. Mój eksperyment okazał się sukcesem. Mam broń.
Amaram wzdrygnął się i odezwał cicho:
– Masz na myśli…
– Tak, kiedy sprowadzimy znów Pustkowców, będziemy mieli nowy sposób
walki z nimi.
– Albo nowy sposób, by nad nimi panować – szepnął Amaram.
To coś nowego. Gavilar zastanowił się nad przyjacielem i ambicją, którą
sugerowały te słowa. Bardzo dobrze, Amaramie, pomyślał.
– Musimy doprowadzić do powrotu Spustoszeń – stwierdził Gavilar. –
Niezależnie od ceny. To jedyny sposób.
– Zgoda. Teraz bardziej niż wcześniej. – Amaram zawahał się. – Moje
wcześniejsze wysiłki z twoją córką nie poszły dobrze. Wydawało mi się,
że doszliśmy do porozumienia.
– Po prostu potrzebujesz więcej czasu, przyjacielu. By ją do siebie
przekonać.
Amaram pragnął władzy tak, jak Gavilar pragnął nieśmiertelności. A Gavilar być może go ją nagrodzi. Elhokar z pewnością nie zasługiwał, by
zostać królem. Był całkowitym przeciwieństwem dziedzictwa, które pragnął
zostawić po sobie Gavilar.
Posłał Amarama, by porozmawiał z pozostałymi. Kiedy się napiją, Gavilar
zamierzał wygłosić kolejną krótką mowę. Następnie mógł przejść do…
Zmarszczył czoło, kiedy zauważył, że jeden z rekrutów nie rozmawiał z pozostałymi. Starszy mężczyzna, Taravangian, wpatrywał się w mapę
Rosharu. Pozostali zaśmiali się z czegoś, co powiedział Amaram.
Taravangian nie spojrzał nawet w stronę źródła dźwięku.
Gavilar podszedł bliżej, ale nim zdążył się odezwać, Taravangian
szepnął:
– Zastanawiasz się czasem nad życiem, które im dajemy? Ludziom, którymi
władamy?
Gavilar nie był przyzwyczajony do tego, by inni – a zwłaszcza nieznajomi
– zwracali się do niego w tak poufały sposób. Ale ten Taravangian uważał
się za króla i może równego Gavilarowi. To było śmieszne, bo władał
jednym niewielkim miastem.
– Mniej się martwię ich życiem teraz, a bardziej tym, co nadejdzie.
Taravangian pokiwał z namysłem głową.
– To była porywająca mowa. Naprawdę w nią wierzysz?
– Myślisz, że wygłosiłbym ją, gdybym w nią nie wierzył?
– Oczywiście, że tak, król mówi to, co trzeba powiedzieć. Czyż nie
byłoby wspaniale, gdyby zawsze mówił rzeczy, w które wierzy? – Spojrzał
z uśmiechem na Gavilara. – Naprawdę wierzysz, że Świetliści mogą
powrócić?
– Tak.
– I nie jesteś głupcem – mruknął z namysłem Taravangian. – Musisz więc
mieć dobre powody.
Gavilar zrewidował swoją wcześniejszą opinię. Mały król wciąż był
królem. Może spośród wszystkich dostojników obecnych w mieście tego
wieczoru, on jeden mógł… w minimalnym stopniu… zrozumieć ciężar
spoczywający na barkach człowieka ściśniętego między koroną a tronem.
– Nadchodzi niebezpieczeństwo – powiedział cicho Gavilar, wstrząśnięty
własną szczerością. – Dla tego kraju. Dla tego świata. Starożytne
niebezpieczeństwo.
Taravangian zmrużył oczy.
– Musimy się obawiać nie tylko Spustoszenia – mówił dalej Gavilar. – Oni
nadchodzą. Wieczna Burza. Noc Smutków.
Taravangian, co zaskakujące, pobladł.
Uwierzył. Gavilar zwykle czuł się głupio, kiedy próbował wyjaśnić
prawdziwe zagrożenia, które pokazał mu Ojciec Burz – walkę czempionów o los Rosharu. Martwił się, że ludzie uznają go za szaleńca. Jednak ten
mężczyzna… wierzył mu?
– Gdzie usłyszałeś te słowa? – spytał Taravangian.
– Nie wiem, czy uwierzyłbyś mi, gdybym ci powiedział.
– A uwierzysz mnie? Przed dziesięcioma laty moją matkę zabiły guzy. Była
krucha, leżała na swoim łożu, otoczona wonią zbyt licznych perfum, które
miały stłumić smród śmierci. W ostatnich chwilach swojego życia
popatrzyła na mnie… – Spojrzał Gavilarowi w oczy. – I szepnęła: „Stoję
przed nim, ponad światem, a on mówi prawdę. Nadchodzi Spustoszenie…
Wieczna Burza. Noc Smutków”. I odeszła.
– Ja… słyszałem o tym – przyznał Gavilar. – Prorocze słowa umierających…
– A gdzie ty słyszałeś te słowa? – W głosie Taravangiana brzmiało wręcz
błaganie. – Proszę.
– Mam wizje – odparł szczerze Gavilar. – Dane mi od Wszechmocnego.
Abyśmy mogli się przygotować. – Spojrzał w stronę mapy. – Jeśli
Heroldowie pozwolą, zostanę osobą, którą muszę być, by powstrzymać to,
co nadchodzi…
Niech Ojciec Burz zobaczy szczerość Gavilara. Na burze… nagle to poczuł.
Stojąc tu z tym małym królem, poczuł to. Nigdy wcześniej – przez cały
czas – Gavilar nawet nie podejrzewał, że mógłby nie sprostać zadaniu.
Może, pomyślał, powinienem zachęcić Dalinara, by wrócił do ćwiczeń.
Przypomnieć mu, że jest żołnierzem. Gavilar odniósł wrażenie, że wkrótce
znów może potrzebować Czarnego Ciernia.
Ktoś zbliża się do twoich drzwi, ostrzegł Ojciec Burz. Jedna ze
słuchaczy, Eshonai. W niej jest coś…
Jedna z Parshendich? Gavilar otrząsnął się. Odesłał Taravangiana,
Amarama i pozostałych, zadowolony, że może pozbyć się dziwnego starego
mężczyzny i jego przenikliwych oczu. On podobno niczym się nie
wyróżniał. Czemu więc wytrącał Gavilara z równowagi?
Eshonai weszła, kiedy Amaram przekazał jego zaproszenie. Rozmowa z parshmenką poszła gładko. Zmanipulował ją – a wobec tego i jej rodaków –
by przygotować ich do roli, którą mieli odegrać.
***
Gavilar poczuł znużenie ucztą i kiedy podpisano traktat, udał się na
spoczynek w swoich komnatach. Osunął się na głęboki, miękki fotel obok
balkonu i westchnął przeciągle. Na początku kariery wodza nie pozwalał
sobie na miękkość. Błędnie zakładał, że jeśli polubi coś miękkiego, sam
stanie się miękki.
Częsty błąd mężczyzn, którzy chcieli robić wrażenie silnych.
Rozluźnienie się nie było słabością. Ci, którzy tak bardzo się tego
bali, dawali drobiazgom władzę nad sobą.
Powietrze przed nim zafalowało.
– Dzień bogaty w wydarzenia – zauważył Gavilar.
Tak.
– Jeden z wielu – mówił dalej. – Wkrótce zorganizuję kolejną wyprawę na
Strzaskane Równiny. Możemy wykorzystać nowy traktat, by zażądać
przewodników, którzy poprowadzą nas w stronę środka. W stronę Urithiru.
Ojciec Burz nie odpowiedział. Gavilar nie był pewien, czy spren
rzeczywiście nabrał ludzkich nawyków. Dziś jednak… ta odwrócona postawa,
którą sugerowało zniekształcenie powietrza… to milczenie…
– Żałujesz, że mnie wybrałeś?
Żałuję sposobu, w jaki cię traktowałem. Nie powinienem być tak
ustępliwy. To cię rozleniwiło.
– To jest rozleniwienie? – Gavilar zmusił się do mówienia rozbawionym
tonem, by ukryć irytację.
Nie szanujesz pozycji, jaką pragniesz osiągnąć. Czuję… że nie jesteś
czempionem, którego potrzebuję. Może… przez ten cały czas się myliłem.
– Powiedziałeś, że dostałeś zadanie znalezienia czempiona. Od Honoru.
To prawda. Nie mówię w ludzki sposób. Ale mimo wszystko, jeśli
zostaniesz Heroldem, między Powrotami będziesz torturowany. Dlaczego cię
to nie martwi?
Gavilar wzruszył ramionami.
– Po prostu się poddam.
Co takiego?
– Poddam się. – Gavilar podniósł się ciężko z fotela. – Czemu dawać się
dręczyć i być może oszaleć? Za każdym razem się poddam i od razu
powrócę.
Heroldowie zostają w Potępieniu, by powstrzymać Pustkowców.
Uniemożliwić im zapanowanie nad światem. Oni…
– Heroldowie są dziesięcioma głupcami – wyjaśnił Gavilar i nalał sobie
wina z karafki stojącej w pobliżu balkonu. – Skoro nie mogę umrzeć,
zostanę największym królem, jakiego znał świat. Czemu miałbym trzymać w ukryciu swoją wiedzę i zdolności przywódcze?
Żeby powstrzymać wojnę.
– A czemu miałbym powstrzymać wojnę? – spytał ze szczerym rozbawieniem.
– Wojna jest drogą do chwały, do wyszkolenia naszych żołnierzy, by
odbili Sale Spokoju. Moje oddziały powinny mieć doświadczenie, nie
sądzisz? – Odwrócił się do falowania i napił pomarańczowego wina. – Nie
boję się tych Pustkowców. Niech zostaną i walczą. Jeśli się odradzają,
to nigdy nie zabraknie nam wrogów do zabicia.
Ojciec Burz nie odpowiedział. A Gavilar znów próbował wyczytać coś z postawy istoty. Czy Ojciec Burz był z niego dumny? Gavilar uznał to za
eleganckie rozwiązanie i dziwiło go, dlaczego Heroldowie nigdy o nim nie
pomyśleli. Może byli tchórzami.
Ach, Gavilarze. Widzę, gdzie popełniłem błąd. Całe twoje religijne
wychowanie… stworzone z kłamstw o Aharietiam i ułomności samego Honoru…
popchnęło cię w stronę takiego wniosku.
A niech to Potępienie. Ojciec Burz nie był zadowolony. Gavilar nagle
poczuł, że to straszliwie niesprawiedliwe. Oto pił tę koszmarną
namiastkę wina, by przestrzegać absurdalnego Kodeksu – składał każdą
możliwą ofiarę, by okazać pobożność – a jednak to nie wystarczało?
– W jaki sposób mogę służyć? – spytał.
Nie rozumiesz. To nie są Słowa, Gavilarze.
– W takim razie jakie są te burzowe słowa?! – Gwałtownym ruchem opuścił
kubek na stół, aż ten się roztrzaskał, a wino zachlapało ścianę. –
Chcesz, żebym ocalił tę planetę? To mi pomóż! Powiedz mi, co mówię nie
tak!
Nie chodzi o to, co mówisz.
– Ale…
Nagle Ojciec Burz zafalował. Jego migoczącą sylwetkę wypełniło światło i zalało komnatę Gavilara ostrym blaskiem. Dywan nabrał niebieskiego
odcienia, a czyste światło odbijało się od szklanych drzwi balkonu.
I wtedy Ojciec Burz krzyknął. Głosem jak dudnienie grzmotu, pełnym
udręki.
– Co takiego? – Gavilar się cofnął. – Co się stało?
Herold… Herold umarł… Nie. Nie jestem gotów… Pakt Przysięgi… Nie! Nie
mogą zobaczyć. Nie mogą się dowiedzieć…
– Umarł? Umarł. Mówiłeś, że oni już są martwi! Mówiłeś, że są w Potępieniu!
Ojciec Burz zafalował i z migotliwego blasku wyłoniła się twarz. Para
oczu, jak luki w burzy, wokół których wirowały chmury prowadzące w głąb.
– Kłamałeś. Kłamałeś?
Och, Gavilarze. Tak wiele nie wiesz. Tak wiele zakładasz. A te dwie
rzeczy nigdy się nie zetkną. Jak drogi prowadzące do dwóch przeciwnych
miast.
Wydawało się, że te oczy przyciągają Gavilara, przytłaczają go,
pochłaniają. On… widział burze, niekończące się burze, a świat był tak
kruchy. Malutka błękitna plamka na nieskończonym czarnym płótnie.
Ojciec Burz mógł kłamać?
– Restares – szepnął Gavilar. – Czy on… rzeczywiście jest Heroldem?
Tak.
Gavilarowi zrobiło się zimno, jakby stał w samym środku arcyburzy, a lód
przenikał przez jego skórę. Szukał jego serca. Te oczy…
– Kim jesteś? – szepnął chrapliwie.
Największym głupcem z nich wszystkich. ŻEGNAJ, GAVILARZE. MIGNĘŁO MI
PRZED OCZAMI TO, CO NADCHODZI. NIE ZAPOBIEGNĘ TEMU.
– Co? – spytał ostro Gavilar. – Co nadchodzi?
TWOJE DZIEDZICTWO.
Drzwi otwarły się gwałtownie. Sadeas, czerwony na twarzy z wysiłku.
– Skrytobójca. – Gestem wezwał do środka Tearima, wciąż w Pancerzu. –
Kieruje się w tę stronę, zabija strażników. Musisz włożyć zbroję.
Tearimie, zdejmuj ją. Musimy ochronić króla.
Gavilar spojrzał na niego w oszołomieniu.
I nagle dotarło do niego jedno słowo.
Skrytobójca.
Zostałem zdradzony, pomyślał, i odkrył, że wcale go to nie dziwi. Jedno
z nich musiało w końcu po niego przyjść.
Ale które?
– Gavilarze! – krzyknął Sadeas. – Musisz włożyć zbroję. Skrytobójca się
zbliża.
– Tearim może z nim walczyć, Torolu. Czymże jest jeden skrytobójca?
– Ten zabił już dziesiątki. Sądzę, że na wszelki wypadek powinieneś
włożyć Pancerz. Mógłbyś wziąć mój, ale moi zbrojmistrze dopiero tu idą.
– Zabrałeś zbroję na ucztę?
– Oczywiście, że tak. Nie ufam tym Parshendim. Powinieneś mnie
naśladować. Zbyt wielkie zaufanie kiedyś cię zabije.
Z pewnej odległości dobiegły krzyki. Tearim, jak zawsze lojalny, zaczął
zdejmować Pancerz, by Gavilar mógł go włożyć.
– Za wolno – stwierdził Sadeas. – Musimy kupić trochę czasu. Daj mi
swoją szatę.
Gavilar zawahał się i spojrzał przyjacielowi w oczy.
– Zrobiłbyś to?
– Włożyłem zbyt wiele wysiłku, by posadzić cię na tym tronie, Gavilarze
– powiedział ponuro Sadeas. – Nie pozwolę, żeby to się zmarnowało.
– Dziękuję.
Sadeas wzruszył ramionami i włożył szatę, podczas gdy Tearim pomagał
Gavilarowi z Pancerzem. Kimkolwiek był ten skrytobójca, z pewnością nie
dorówna Odpryskowemu.
Gavilar spojrzał w stronę, gdzie wcześniej znajdował się Ojciec Burz –
ale migotanie zniknęło.
Spreny nie potrafiły kłamać. Nie potrafiły. Dowiedział się tego… od Ojca
Burz.
Krwi ojców moich, pomyślał Gavilar, gdy Pancerz zatrzasnął się wokół
jego nóg. W czym jeszcze mnie okłamał?
***
Gavilar spadał.
A spadając, wiedział, że już po wszystkim. To jego koniec.
Dziedzictwo utracone. Skrytobójca, który poruszał się z nieziemską
gracją, chodził po ścianach i suficie, władając Światłem wypływającym z burz.
Gavilar uderzył o ziemię – otoczony resztkami balkonu – i jego pole
widzenia wypełniła biel. Nie czuł bólu. To był bardzo zły znak.
Thaidakar, pomyślał, kiedy stanęła przed nim postać ukryta w mroku nocy.
Tylko Thaidakar mógł wysłać skrytobójcę zdolnego do czegoś takiego.
Gavilar zakaszlał, kiedy postać pochyliła się nad nim.
– Spodziewałem… się… ciebie.
Skrytobójca ukląkł obok niego, choć Gavilar widział tylko cienie.
Później… skrytobójca – zrobił coś, czego Gavilar nie dostrzegł – znów
zapłonął blaskiem jak kula.
– Możesz powiedzieć… Thaidakarowi… że jest za późno…
– Nie wiem, kto to – powiedział zabójca tak niewyraźnie, że jego słowa
były ledwie zrozumiałe. Mężczyzna wyciągnął rękę w bok, przyzywając
Ostrze Odprysku.
To już koniec. Za skrytobójcą pojawiła się poświata, aureola migotliwego
blasku. Ojciec Burz.
Nie spowodowałem tego, powiedział Ojciec Burz w jego głowie. Nie
wiem, czy przyniesie ci to spokój w ostatnich chwilach życia.
Ale…
– To kto…? – wykrztusił Gavilar. – Restares? Sadeas? Nigdy nie
sądziłem…
– Moimi panami są Parshendi – powiedział skrytobójca.
Gavilar zamrugał i znów skupił wzrok na mężczyźnie, kiedy w jego dłoni
pojawiło się ostrze. Na burze… to było Ostrze Honoru Jezriena, czyż nie?
Co się działo?
– Parshendi? To nie ma sensu.
To moja porażka na równi z twoją. Jeśli znów spróbuję, zrobię to
inaczej. Myślałem… twoja rodzina…
Jego rodzina. W tej chwili Gavilar dostrzegł, jak jego dziedzictwo się
rozpada. Umierał.
Na burze. Umierał. Czy cokolwiek miało jeszcze znaczenie? Nie mógł. Nie
mógł…
Miał być wieczny…
Zaprosiłem wroga z powrotem, uświadomił sobie. Nadchodzi koniec. A moja
rodzina, moje królestwo zostaną zniszczone i nie będą mieli jak walczyć.
Chyba że…
Drżącą ręką wyciągnął z kieszeni kulę. Broń. Potrzebowali jej. Jego syn…
Nie, jego syn nie poradziłby sobie z taką mocą… Potrzebowali wojownika.
Prawdziwego wojownika. Tego, którego Gavilar starał się ze wszystkich
sił poskromić, ze strachu, do którego nie chciał się przyznać, nawet w ostatnich chwilach życia.
Dalinar. Niech burze mają nad nimi litość, wszystko sprowadzało się do
Dalinara.
Wyciągnął kulę w stronę Ojca Burz. Wszystko się rozmywało. Myślenie…
było… trudne.
– Musisz to zabrać – szepnął Gavilar do Ojca Burz. – Oni nie mogą tego
dostać. Powiedz… powiedz mojemu bratu… musi odnaleźć najważniejsze
słowa, jakie może wypowiedzieć człowiek…
Nie, powiedział Ojciec Burz, choć jakaś dłoń wzięła kulę. Nie on.
Przykro mi, Gavilarze. Raz popełniłem ten błąd. Nigdy więcej nie zaufam
twojej rodzinie.
Gavilar jęknął z bólu, nie ciała, lecz duszy. Zawiódł. Sprowadził
zagładę na nich wszystkich. To właśnie, uświadomił sobie z przerażeniem,
będzie jego dziedzictwem.
W końcu Gavilar Kholin, dziedzic Heroldów, umarł. Jak prędzej czy
później każdy człowiek.
Samotnie.
Dzień pierwszy. Kaladin, Shallan
1. Nieznany teren
Powinnam wiedzieć, że jestem obserwowana. Znaki były obecne przez całe
moje życie.
Rycerze Wiatru i Prawdy, s. 1
Kaladin czuł się dobrze.
Nie wspaniale. Nie po tygodniach, podczas których ukrywał się w zajętym
mieście. Nie po tym, jak doprowadził się do fizycznego i emocjonalnego
wyczerpania. Nie po tym, co stało się z Teftem.
Stał przy oknie pierwszego ranka miesiąca. Słońce wpadało wokół niego do
komnaty, a podmuchy wiatru poruszały jego włosami. Nie powinien czuć się
dobrze. Tak, pomógł ochronić Urithiru – ale to zwycięstwo miało boleśnie
wysoką cenę. Poza tym Dalinar zawarł układ z wrogiem – za zaledwie
dziesięć dni czempion Honoru i czempion Odium zadecydują o losie całego
Rosharu.
Skala tego była przerażająca, a mimo to Kaladin ustąpił ze stanowiska
przywódcy Wiatrowych. Wypowiedział właściwe Słowa, ale uświadomił sobie,
że same Słowa nie wystarczą. Choć Burzowe Światło natychmiast uleczyło
jego ciało, dusza potrzebowała czasu. Gdyby więc doszło do bitwy, jego
przyjaciele musieliby walczyć bez niego. A kiedy czempioni spotkają się
za dziesięć dni – dziewięć, bo pierwszy już trwał – na szczycie
Urithiru, Kaladin nie będzie w tym uczestniczył.
To powinno zmienić go w przepełniony niepokojem kłębek nerwów. Tymczasem
odchylił głowę i czując ciepło słońca na skórze, przyznał, że choć nie
czuł się wspaniale, pewnego dnia to nastąpi.
Na razie mu to wystarczyło.
Odwrócił się i podszedł do szafy, po czym zaczął przeglądać sterty
codziennych ubrań, upranych i dostarczonych tego ranka. Miasto zostało
uwolnione zaledwie przed dwoma dniami, a wkrótce miał się zadecydować
los świata, ale praczki z Urithiru nie próżnowały. Żadne z ubrań mu się
nie spodobało i po chwili spojrzał na inną możliwość – mundur przysłany
przez kwatermistrza, by zastąpił ten, który Kaladin zniszczył w czasie
walki. Leyten miał cały wieszak w rozmiarze Kaladina.
Poprzedniego wieczoru, po pogrzebie Tefta, Kaladin na próbę przymocował
mundur do ściany za pomocą Wiązania. Urithiru się przebudziło, miało
własnego Kowala Więzi, przez co wszystko… wyglądało inaczej. Jego
Wiązania zwykle wytrzymywały najwyżej dziesięć minut – to jednak wciąż
trwało, po upływie dobrych dziesięciu godzin.
Syl zajrzała do jego komnaty – wsunęła głowę obok wiszącej zasłony –
zupełnie nie zwracając przy tym uwagi na jego prywatność. Dziś była
wielkości człowieka i miała na sobie havah zamiast zwyczajowej
dziewczęcej sukienki. Niedawno nauczyła się nadawać kolor swoim
ubraniom, w tym przypadku były to ciemniejsze odcienie niebieskiego z dodatkiem jaskrawofioletowych haftów wokół rękawów.
Kiedy Kaladin zapiął ostatni guzik na wysokim kołnierzu kurtki
mundurowej, Syl podbiegła i stanęła za nim. Następnie uniosła się mniej
więcej stopę nad ziemią, by spojrzeć mu ponad ramieniem i przyjrzeć się
jego odbiciu w lustrze.
– Nie możesz dowolnie zmieniać rozmiaru? – spytał, poprawiając mankiety.
– W rozsądnych granicach.
– Czyjego rozsądku?
– Nie mam pojęcia. Raz próbowałam stać się wielka jak góra. Wymagało to
dużo chrząkania i myślenia jak skały. Naprawdę wielkie skały.
Największym, co mi się udało, była bardzo mała góra… na tyle mała, że
zmieściłaby się w tej komnacie, a jej szczyt ocierałby się o sufit.
– To znaczy, że mogłabyś być dość wysoka, by górować nade mną. Dlaczego
zwykle jesteś niższa?
– Wydaje mi się to właściwe.
– W ten sposób wyjaśniasz niemal wszystko.
– Tak! – Szturchnęła go. Ledwie to poczuł. Nawet tej wielkości, w Krainie Materii była niemal niematerialna. – Mundur? Myślałam, że już
nie będziesz ich nosił.
Zawahał się, po czym obciągnął kurtkę, by wygładzić zagniecenia na
bokach.
– Wydaje mi się to właściwe – przyznał, patrząc w oczy jej odbiciu.
Uśmiechnęła się. A on, niech go burza, nie mógł się powstrzymać i odpowiedział tym samym.
– Ktoś ma dobry dzień. – Znów go szturchnęła.
– Zadziwiająco. Biorąc pod uwagę wszystko.
– Przynajmniej wojna prawie się skończyła. Jeszcze jedna walka. Dziewięć
dni.
Prawda. Jeśli Dalinar zwycięży, Odium zgodził się wycofać z Alethkaru i Herdazu – choć miał zachować inne ziemie, nad którymi panował, jak Iri i Jah Keved. Jeśli Odium zwycięży, musieli oddać wrogowi Alethkar i Herdaz. Ale była też wyższa cena. Gdyby Dalinar przegrał, musiałby
dołączyć do Odium, stać się Stopionym i pomóc w podboju cosmere. Kaladin
chciał wierzyć, że Świetliści nie podążą za nim, ale nie był pewien. Tak
wielu ludzi tęskniło za wojną, nawet bez wpływów Niestworzonego. Na
burze, on też to czuł.
– Syl. – Spochmurniał. – Jestem pewien, że zginie jeszcze więcej ludzi.
Może takich, którzy są dla mnie ważni, a mnie nie będzie tutaj, by im
pomóc. Dalinar będzie musiał wybrać kogoś innego jako swojego czempiona
i…
– Kaladinie Burzą Błogosławiony. – Wzniosła się wyżej w powietrze i założyła ręce na piersi. Choć miała na sobie modną havah, jej
rozpuszczone niebiesko-białe włosy swobodnie unosiły się i falowały na
wietrze. Na… nieistniejącym wietrze. – Ani mi się waż wpędzić się w żałosny nastrój.
– Albo co?
– Albo będę robiła głupie miny – zagrzmiała. – Jak tylko ja potrafię.
– One nie są głupie. – Zadrżał.
– Są przezabawne.
– Ostatnim razem sprawiłaś, że z czoła wyrosła ci macka.
– Naczelny komizm.
– A później mnie nią spoliczkowałaś.
– Uderzająca puenta. To przecież oczywiste. Na świecie jest tylu ludzi,
a ja wybrałam takiego, który nie rozumie wyrafinowanego dowcipu.
Spojrzał jej w oczy, a jej uśmiech wciąż był burzowo zaraźliwy.
– Rzeczywiście czuję ciepło na myśl, że w końcu zrozumiałem kilka
rzeczy. Zrzuciłem ciężar z barków i wyszedłem z cienia. Wiem, że
ciemność powróci, ale myślę… myślę, że będę pamiętał lepiej niż
wcześniej.
– Pamiętał o czym?
Przywiązał się do góry i unosił, aż popatrzył jej prosto w oczy.
– Że takie dni też istnieją.
Pokiwała głową.
– Żałuję, że nie mogę pokazać tego Teftowi. Czuję jego stratę jak ranę
we własnym ciele, Syl.
– Wiem – powiedziała łagodnie.
Gdyby była ludzką przyjaciółką, mogłaby zaproponować przytulenie.
Wydawało się jednak, że Syl nie rozumiała fizyczności tak jak ludzie,
choć tam, gdzie się urodziła – w Cieniomorzu, Krainie Umysłu – miała
materialne ciało. Wyczuwał, że nie spędzała dużo czasu po tamtej
stronie. Ta kraina jej pasowała.
Kaladin opadł na ziemię i podszedł znów do okna, by poczuć promienie
słońca. Na zewnątrz widział pokryte śniegiem szczyty gór. Wiatr niósł
świeżą woń czystego, rześkiego powietrza, jak również stadko
wiatrosprenów. W tym te, które tworzyły jego pancerz i go okrążały.
Trzymały się blisko, na wypadek gdyby były potrzebne.
Na burze, w tak krótkim czasie przeżył tak wiele. Czuł echo gniewu,
który pochłonął go niemal całkowicie po śmierci Tefta. I jeszcze gorsze
uczucie pustki, kiedy spadał…
Mroczne dni.
Ale dni takie jak ten też istniały.
A on zamierzał o tym pamiętać.
Spreny jego zbroi wypadły ze śmiechem przez okno, ale wiatr pozostał,
bawiąc się jego włosami. Później się uspokoił, nadal wiał w jego stronę,
ale nie był już rozbawiony, bardziej… pełen namysłu. Przez całe życie
wiatr mu towarzyszył. Znał go tak, jak znał miasteczko, w którym się
urodził, albo swoją rodzinę. Był znajomy.
Kaladinie…
Podskoczył i spojrzał na Syl, która krążyła po komnacie, na poły
tańcząc, na poły spacerując, z zamkniętymi oczami – jakby poruszała się
w rytm niesłyszalnej melodii.
– Syl… – odezwał się. – Wypowiedziałaś moje imię?
– Hę? – Otworzyła oczy.
Kaladinie…
Na burze. Znowu.
Potrzebuję twojej pomocy. Tak mi przykro… że proszę cię o więcej…
Kaladin odwrócił się do Syl.
– Powiedz mi, że to słyszysz.
– Czuję… – Przechyliła głowę. – Coś czuję. Na wietrze.
– To do mnie mówi. – Uniósł dłoń do głowy.
Nadchodzi burza, Kaladinie, szeptał wiatr. Najgorsza burza… Przykro
mi…
Zniknęło.
– Co słyszałeś? – spytała Syl.
– Ostrzeżenie. – Zmarszczył czoło. – Syl, czy wiatr… jest żywy?
– Wszystko jest żywe.
Wyjrzał na zewnątrz, czekając na powrót głosu. Nie zrobił tego. Był
jedynie rześki wiatr – choć teraz nie wydawał się spokojny.
Teraz sprawiał wrażenie, jakby na coś czekał.
***
Shallan została na szczycie Nieprzemijającej Prawości, wielkiej fortecy
honorsprenów, rozmyślając o wszystkich ludziach, którymi była. Sposobie,
w jaki się zmieniała, zależnie od perspektywy.
Zaiste, w życiu chodziło głównie o perspektywę.
Jak ta dziwna konstrukcja – pusty, prostokątny blok wysoki na setki stóp
i dominujący nad krajobrazem Cieniomorza. Ludzie – spreny – żyli na
wewnętrznej stronie murów i chodzili po nich, ignorując konwencję
ciążenia. Patrzenie z góry wzdłuż jednej z wewnętrznych ścian mogło
doprowadzić do mdłości, o ile nie zmieniło się perspektywy. O ile nie
przekonało się samego siebie, że chodzenie w górę i w dół po tej ścianie
to coś normalnego. To, czy ktoś był silny, czy słaby, zwykle nie było
przedmiotem debaty, ale jeśli samo ciążenie mogło być dyskusyjne…
Odwróciła się od serca Nieprzemijającej Prawości i ruszyła wzdłuż
szczytu ściany. Spoglądała na zewnątrz na Cieniomorze – falujący ocean
paciorków z jednej strony, poszarpane obsydianowe wyżyny – porośnięte
krystalicznymi drzewami – z drugiej. Na ścianie obok niej jeszcze
bardziej onieśmielający widok – dwa spreny z głowami z geometrycznych
linii, każdy w szacie ze zbyt sztywnego, błyszczącego czarnego
materiału.
Dwa spreny.
Związała się z dwoma. Z jednym w dzieciństwie. Z drugim w dorosłości.
Skrzywdziła pierwszego i stłumiła to wspomnienie.
Shallan uklękła przed Testament, jej pierwszym sprenem. Zagadkowa
siedziała odwrócona plecami do kamiennej balustrady. Linie i wzór, które
tworzyły jej głowę, były powykrzywiane jak połamane gałązki. W środku
były podrapane i szorstkie, jakby ktoś zaatakował je nożem. Co bardziej
charakterystyczne, jej wzór niemal znieruchomiał.
Głowa stojącego obok Wzoru pulsowała w ożywionym rytmie – nieustannie
się poruszała, tworząc nowe geometryczne symbole. Porównywanie tej
dwójki łamało serce Shallan. Ona zrobiła to Testament, kiedy odrzuciła
więź po tym, jak wykorzystała Ostrze Odprysku, by zabić matkę.
Testament wyciągnęła dłoń o długich palcach, a Shallan przyjęła ją z bólem. Uścisk był delikatny, ale Shallan odniosła wrażenie, że Testament
nie miała więcej siły. Reagowała na bycie martwooką inaczej niż Maya,
która stała w pobliżu z Adolinem i Kelekiem. Maya, choć martwooka,
zawsze wydawała się silna fizycznie. Najwyraźniej spreny załamywały się
w różny sposób. Zupełnie jak ludzie.
Testament ścisnęła dłoń Shallan, a niemrawe poruszenia jej linii niczego
nie zdradzały.
– Dlaczego? – spytała Shallan. – Dlaczego nie czujesz do mnie
nienawiści?
Wzór położył dłoń na ramieniu Shallan.
– Oboje wiedzieliśmy, że ponowne związanie się z ludźmi oznacza
niebezpieczeństwo, ofiarę.
– Skrzywdziłam ją.
– A jednak tu jesteś. Stoisz wyprostowana. Umiesz panować nad Mocami.
Możesz ochronić ten świat.
– Powinna mnie nienawidzić – szepnęła Shallan. – Ale w sposobie, w jaki
trzyma mnie za rękę, nie ma złości. Ani osądu w tym, że trzyma się
blisko nas.
– Bo ofiara była coś warta, Shallan – powiedział Wzór z nietypową dla
siebie rezerwą. – Udało się. W końcu doszłaś do siebie, poradziłaś sobie
lepiej. Wciąż tu jestem. I, jak warto zauważyć, nie jestem nawet
odrobinę martwy! W ogóle nie myślę, że mnie zabijesz, Shallan! Cieszy
mnie to.
– Czy mogę ją uzdrowić? Może gdybym… gdybym znów się z nią związała?
– Myślę, po rozmowie z Kelekiem… – zaczął Wzór. – Myślę, że wciąż jesteś
z nią związana.
– Ale… – Shallan obejrzała się na niego przez ramię. – Zerwałam więź. A to doprowadziło do tego.
– Niektóre zerwania są niechlujne. Cięcie ostrym nożem jest czyste,
cięcie tępym jest poszarpane. Twoje zerwanie, do którego doprowadziłaś
jako dziecko bez pełnej Intencji, jest poszarpane. W pewnym sensie tak
jest jeszcze gorzej, ale to znaczy, że pozostał między wami pewien
Związek.
– Czyli…
– Czyli nie. Nie sądzę, by powtórne wypowiedzenie Słów ją uzdrowiło. –
Wzór jego głowy poruszał się nieco wolniej, jakby rozważał coś
głębokiego. – Te liczby są… zbijające z tropu, Shallan. Dziwnie
irracjonalne, w sekwencji, której nie pojmuję. To znaczy… to znaczy, że
poruszamy się po nieznanym terenie. Lepsza metafora dla ciebie. Tak.
Nieznany teren. W dalekiej przeszłości martwoocy nie istnieli.
Tego się dowiedzieli, częściowo, od honorsprenów i Mai. Martwoocy –
wszyscy poza Testament – byli związani ze starożytnymi Świetlistymi
przed Odstępstwem. Razem odrzucili przysięgi, ludzie i spreny. Myśleli,
że doprowadzi to do bolesnego, ale możliwego do przeżycia rozstania.
Tymczasem coś poszło bardzo nie tak.
Efektem byli martwoocy. Wyjaśnienie mogło wiązać się z Kelekiem, tą
właśnie osobą, w celu zabicia której Shallan została wysłana do
Nieprzemijającej Prawości. Ścisnęła dłoń Testament.
– Pomogę ci – szepnęła. – Za wszelką cenę.
Testament nie odpowiedziała, ale Shallan pochyliła się i objęła
Zagadkową. Szaty Wzoru zawsze robiły wrażenie twardych, ale te należące
do Testament uginały się jak tkanina.
– Dziękuję. Za to, że przyszłaś do mnie, kiedy byłam dzieckiem.
Dziękuję, że mnie ochroniłaś. Nadal nie pamiętam wszystkiego, ale
dziękuję.
Zagadkowa powoli, ale celowo otoczyła Shallan ramionami i uścisnęła ją.
– Odpocznij. – Shallan otarła oczy i wstała. – Ja coś wymyślę.
2. Zrobić kolejny krok
Wiatr poznałam z początku jako dziecko, w czasach zanim poznałam
marzenia. Po cóż dzieciom marzenia lub aspiracje? One żyją i kochają
życie, które jest.
Rycerze Wiatru i Prawdy, s. 3
Syl w końcu wyszła z komnaty Kaladina do mieszkania jego rodziny. On sam
stał w promieniach słońca i na wietrze, bo czemu nie? Światło było tu
nieustannie odnawiane, a trzymanie nowego Światła wieży nie popychało go
do działania jak Burzowe Światło. Wręcz przeciwnie, trzymanie go…
uspokajało.
Mimo to, kiedy ze środka dobiegł hałas, Kaladin podskoczył, a wokół
niego pojawiły się wstrząsospreny, jak pękające żółte trójkąty. Jednakże
kiedy dotarł do drzwi, okazało się, że to tylko jego młodszy braciszek,
Oroden, klaskał. Kaladin uspokoił bijące szybko serce. Od niedawna
przesadnie reagował na głośne dźwięki – również takie, które po
zastanowieniu nie oznaczały żadnego zagrożenia.
Wiatr nie powiedział nic więcej, więc Kaladin wyszedł powoli do
największej komnaty, gdzie Oroden bawił się klockami. Syl dołączyła do
niego. Choć mogła uczynić się niewidzialną, rzadko robiła to w obecności
jego rodziny. W rzeczy samej, poprzedniego wieczoru ustalili nową zasadę
– kiedy jej ubranie miało kolorowe akcenty, jak fiolet na rękawach,
znaczyło to, że jest widzialna dla innych. Kiedy było w całości
jasnoniebieskie, tylko on ją widział.
– Gagadin! – Chłopczyk pokazał na niego. – Ty potrzebuje locki!
W tym przypadku „ty” oznaczało samego Orodena – który zauważył, że
wszyscy zwracali się do niego „ty”. Kaladin uśmiechnął się i za pomocą
Światła sprawił, że klocki zaczęły unosić się w powietrzu. Syl skurczyła
się i przeskakiwała w powietrzu z klocka na klocek, a Oroden próbował w nie trafić.
Co ja robię? – pomyślał Kaladin. Zbliża się walka o losy świata, mój
najlepszy przyjaciel nie żyje, a ja bawię się klockami z młodszym
bratem?
W odpowiedzi w jego wnętrzu odezwał się znajomy głos.
Przyjmij to, Kal. Korzystaj z tego. Nie umarłem po to, żebyś ty mógł
rozczulać się nad sobą jak mokry Rogożerca bez brzytwy.
W przeciwieństwie do wiatru to nie było nic mistycznego. Po prostu… cóż,
Kaladin znał Tefta wystarczająco długo, by móc przewidzieć, co
powiedziałby mężczyzna. Nawet po śmierci dobry sierżant znał swoje
zadanie – popychać oficerów we właściwym kierunku.
– Fyl! – Oroden wskazał Syl. – Fyl, pokreć fie!
Chłopiec zaczął się kręcić, a ona dołączyła, wirując wokół niego. W powietrzu pojawiły się śmiechospreny, jak srebrzyste rybki. To była
kolejna zmiana w wieży – spreny były wszędzie i pokazywały się o wiele
częściej.
Kaladin usiadł na podłodze wokół unoszących się klocków i poczuł się
zmuszony, by rozważyć swoją rolę. Nie zostanie czempionem Dalinara i nie
był już przywódcą mostu czwartego. Na ważnych spotkaniach zastąpił go
Sigzil.
Kim więc był?
Jesteś… – rzekł cicho ten sam głos. Jesteś tym, czego potrzebuję…
Natychmiast stał się czujny. Nie, nie wyobraził sobie tego.
Do środka weszła jego matka. Włosy upięła pod chustką, jak to zawsze
robiła w Palenisku. Usiadła obok niego, sprzedała mu kuksańca i podała
miskę z gotowanym lawisowym ziarnem z pikantnym mięsem kraba. Kaladin
posłusznie zaczął jeść. Jeśli istniała grupa bardziej wymagająca niż
sierżanci, to były nią matki. Kiedy był młodszy, taka uwaga wzbudzała
jego zażenowanie. Po latach, w czasie których obywał się bez niej,
odkrył, że odrobina matkowania mu nie przeszkadza.
– Jak się czujesz? – spytała Hesina.
– Dobrze – odparł, przełykając lawis.
Wpatrzyła się w niego.
– Naprawdę. Nie wspaniale. Dobrze. Martwię się tym, co nadchodzi.
Obok nich przeleciał klocek, ciągnąc za sobą Wieżowe Światło. Hesina
ostrożnie postukała w niego palcem, a wtedy pofrunął przez komnatę,
wirując jednocześnie.
– Czy one nie powinny… spaść?
– W końcu, może? – Wzruszył ramionami. – Navani zrobiła coś dziwnego z tym miejscem. Jest ciepło, ciśnienie się wyrównało i całe miejsce jest…
napełnione. Jak kula.
Z otworów w ścianach na rozkaz wypływała woda, a jej temperaturę można
było zmieniać gestem. Nagle te wszystkie dziwne zagłębienia i puste
sadzawki w wieży nabrały sensu – nie miały urządzeń kierujących, bo
uruchamiało się je, mówiąc albo dotykając kamienia.
Syl wirowała z Orodenem, aż chłopcu zakręciło się w głowie, i zostawiła
mu kilka klocków dla odwrócenia uwagi. Znów urosła i padła na plecy obok
Kaladina i Hesiny, a jej twarz pokrywało coś, co naśladowało pot.
Kaladin dostrzegł nowy szczegół – jej havah nie miała długiego rękawa
okrywającego bezpieczną dłoń, za to spren nosiła rękawiczkę – albo
nadała swojej bezpiecznej dłoni biały odcień i fakturę. Nie było to
niczym dziwnym, ostatnimi czasy Navani zawsze nosiła rękawiczkę, żeby
móc korzystać z obu rąk. Zaskoczyło go jednak, że Syl ją miała.
Wcześniej nie zwracała na to uwagi.
– Jak to możliwe, że mali ludzie nie tracą sił? – spytała Syl. – Skąd
się bierze ich energia?
– To jedna z wielkich tajemnic cosmere – odparła Hesina. – Jeśli
myślisz, że teraz jest trudno, szkoda, że nie widziałaś Kala.
– Oooch. – Syl przekręciła się na brzuch i spojrzała na Hesinę szeroko
otwartymi oczyma, a długie niebiesko-białe włosy opadały wokół jej
twarzy.
Żadna ludzka kobieta nie zachowywałaby się tak… swobodnie w havah.
Obcisłe suknie nie były do końca oficjalne, ale też ich krój nie
zachęcał do przewalania się po ziemi na bosaka. Ale Syl była Syl.
– Zawstydzające historyjki z dzieciństwa? – spytała spren. – Dalej! Mów,
póki ma pełne usta, a nie będzie mógł ci przerwać!
– Nie przestawał się ruszać. – Hesina pochyliła się. – Aż w końcu
wieczorem padał i zasypiał, dając nam kilka krótkich godzin odpoczynku.
Każdego wieczoru musiałam śpiewać jego ulubioną piosenkę, a Lirin musiał
go gonić… a on umiał wyczuć, jeśli Lirin się nie przykładał, i mówił mu,
co o tym sądzi. To było naprawdę urocze, patrzeć, jak Lirina beszta
trzylatek.
– Mogłam się domyślić, że Kaladin jako dziecko był tyranem.
– Dzieci często takie są. Przyjmują tylko jedną odpowiedź na każde
pytanie, bo niuanse są trudne i dezorientujące.
– Pewnie. – Kaladin zebrał resztę lawisu z miski. – Dzieci. To
światopogląd, którego ofiarą, rzecz jasna, padają wyłącznie dzieci,
nigdy reszta z nas.
Matka objęła go jedną ręką wokół ramion. Tego rodzaju uścisk jakby
niechętnie świadczył o tym, że Kaladin nie jest już małym chłopcem.
– Nie chciałbyś czasami, żeby świat był prostszym miejscem? – spytała go
Hesina. – Żeby łatwe odpowiedzi z dzieciństwa były w rzeczywistości
właściwymi odpowiedziami?
– Już nie. Bo myślę, że łatwe odpowiedzi by mnie skazały. Właściwie
skazałyby wszystkich.
Te słowa sprawiły, że matka się rozpromieniła, choć nie była to trudna
odpowiedź. Później w jej oczach pojawił się psotny błysk. O, na burze.
Co zamierzała powiedzieć teraz?
– Masz przyjaciółkę sprena. Czy zadałeś jej kiedykolwiek niezmiernie
ważne pytanie, które zawsze zadawałeś, kiedy byłeś mały?
Westchnął i przygotował się.
– A jakie niby, matko?
– Łajnospreny. – Sprzedała mu kuksańca. – Fascynował cię ten pomysł.
– To był Tien! – sprzeciwił się Kaladin. – Nie ja.
Hesina popatrzyła na niego znacząco. Matki. Miały zbyt dobrą pamięć.
Wokół niego pojawiły się wstydospreny, jak czerwone i białe płatki.
Tylko kilka, ale wciąż.
– W porządku. Może i byłem… zaintrygowany. – Spojrzał na Syl, która
wpatrywała się w nich szeroko otwartymi oczami. – Miałaś okazję… poznać
jakieś?
– Łajnospreny – powtórzyła monotonnym głosem. – Zadajesz takie pytanie
jedynej żyjącej Córce Burz, zasadniczo księżniczce w ludzkim rozumieniu.
Ile kupy mogę znać?
– Proszę, możemy porozmawiać o czymś innym? – spytał Kaladin.
Niestety okazało się, że Oroden ich słuchał. Poklepał Kaladina po
kolanie.
– Już dobrze, Gagadin – powiedział uspokajająco. – Kupka idzie do
nocniczka. Weź coś dobrego!
To sprawiło, że Syl roześmiała się na całe gardło i znów przewróciła na
plecy. Kaladin posłał Hesinie spojrzenie kapitana – to, które sprawiało,
że wszyscy żołnierze bledli. Matki jednak ignorowały łańcuch dowodzenia.
Kaladina ocaliło więc jedynie pojawienie się ojca, który stanął w drzwiach z wielkim plikiem dokumentów pod pachą. Hesina podeszła, by mu
pomóc.
– Rozkład namiotów medycznych Dalinara i ich obecne procedury – wyjaśnił
Lirin.
– „Dalinara”, co? – powtórzyła. – Kilka spotkań i mówisz po imieniu o najpotężniejszym człowieku na świecie?
– Postawa chłopaka jest zaraźliwa.
– Jestem pewna, że nie ma to zupełnie nic wspólnego z jego wychowaniem.
Założymy za to, że cztery lata w wojsku jakimś cudem skłoniły go, by
zachowywać się tak swobodnie w obecności jasnookich.
– No tak…
Lirin i Hesina popatrzyli na syna.
Oczy Kaladina były ostatnio jasnoniebieskie, nigdy nie wracały do
naturalnego ciemnego brązu. Nie pomagał fakt, że choć siedział, unosił
się cal nad ziemią. Powietrze było wygodniejsze od kamienia.
Rodzice rozłożyli kartki na blacie z boku komnaty.
– To jest chaos – stwierdził Lirin. – Cały jego system opieki medycznej
trzeba odbudować od podstaw… zaczynając od nauki poprawnego odkażania.
Najwyraźniej wielu z jego najlepszych medyków polowych zginęło.
– Wielu z jego najlepszych we wszystkim zginęło. – Hesina przesuwała
wzrokiem po kartkach.
Nawet nie macie pojęcia, pomyślał Kaladin. Spojrzał na Syl, która
przesunęła się, żeby być bliżej niego. Wciąż była wielkości człowieka.
Oroden znów biegał za klockami, a Kaladin…
Cóż, mimo napięcia rozkoszował się tym. Rodziną. Spokojem. Syl. Od tak
dawna biegał od katastrofy do katastrofy, że zupełnie zapomniał, jaka to
radość. Nawet jedzenie potrawki z mostem czwartym – cenne chwile
odpoczynku – było jak haust powietrza, kiedy tonął. Ale oto był. W spoczynku. Patrzył, jak braciszek się bawi, siedział obok Syl, słuchał
rozmowy rodziców. Na burze, to był szalony wyścig. Udało mu się
przetrwać.
I to nie była jego wina, że tak się stało.
