Uwolnij głowę ebook

Originally published under the titleGet Out of Your Head: Stopping the Spiral of Toxic Thoughts

Copyright © 2020 by Jennie Allen

This translation published by arrangement with WaterBrook, an imprint of Random House, a division of Penguin Random House LLC

Published in association with the literary agency Yates & Yates, www.yates2.com

Copyright © for the Polish translationby Wydawnictwo Esprit 2021All rights reserved

Projekt okładki: Mark D. Ford i Kelly L. Howard

Redakcja: Agnieszka ZielińskaKorekta: Justyna Jakubczyk

ISBN 978-83-66859-70-8

Wydanie I, Kraków 2021

Wydawnictwo Esprit sp. z o.o.

ul. Władysława Siwka 27a, 31-588 Kraków

tel./fax 12 267 05 69, 12 264 37 09, 12 264 37 19

e-mail: [email protected]

[email protected]

[email protected]

Księgarnia internetowa: www.esprit.com.pl

SŁOWA UZNANIA O KSIĄŻCE

To obowiązkowa pozycja dla każdego zainteresowanego przejęciem kontroli nad utrudniającymi życie myślami. Książka Uwolnij głowę z pewnością w tym pomaga. Łatwo zaparkować myśli w niebezpiecznym miejscu, w którym czeka nas tylko wieczne rozpamiętywanie, rozdrapywanie ran i pragnienie, by wszystko potoczyło się inaczej. Jednak obsesyjne przywiązanie do tego typu myślenia jedynie pogłębia istniejącą w nas emocjonalną pustkę. Uwielbiam styl, w jakim Jennie pomaga nam dostrzec, jak niezdrowe myślenie może być przezwyciężone przez wiarę, i to już od tej chwili.

Lysa TerKeurst,autorka najlepiej sprzedających się książek według „New York Times” oraz prezes organizacji Proverbs 31 Ministries

Z doświadczenia wiem, jak łatwo myśli mogą uprowadzić naszą wiarę i wrzucić nas w spiralę negatywnych emocji. Uwolnij głowę wyposaży cię w praktyczne biblijne narzędzia pomagające w kontrolowaniu myśli, by one nie miały kontroli nad tobą.

Christine Caine,autorka bestsellerów oraz założycielka A21 i Propel Women

Wraz z żoną Heather przeczytaliśmy tę książkę i niebywale nam ona pomogła. Uwolnij głowę jest pełna prawdy i rozeznania, zbudowana na słowie Bożym, osobistej wrażliwości Jennie oraz jej szczerości. Znajdziemy tu także praktyczne wskazówki i słowa zachęty. Modlę się i wierzę, że Bóg posłuży się tą książką, by poprowadzić wasze serca i umysły do Chrystusa.

David Platt,pastor McLean Bible Church oraz autor bestsellerowej książki Something Needs to Change

Czasami jedyną barierą wzrostu osobistego i duchowego jest nasze myślenie. Nowa książka autorstwa Jennie Allen daje nadzieję i pokazuje, jak radzić sobie z rozdzierającymi i paraliżującymi nas negatywnymi myślami. Codziennie musimy sobie przypominać, w jaki sposób chwytać każdą tego typu myśl i poddawać Temu, który ma moc nas od nich uwolnić. Bóg zachęca nas do wyjścia z ciasnych pułapek naszego myślenia i do praktykowania codziennej obecności i odpoczynku z Nim.

Latasha Morrison,autorka i założycielka Be the Bridge

Bitwa tocząca się pomiędzy twoimi uszami często determinuje, w jaki sposób wygrywasz w życiu. Mogę o tym zaświadczyć, ponieważ Jennie Allen osobiście walczyła o mnie i o całe pokolenia kobiet na całym świecie. Nie ma lepszej wojowniczki słowa i obrończyni duszy, a na kartach tej książki jednocześnie staje się ona twoją trenerką osobistą i udziela praktycznych rad rozświetlonych świętym ogniem. Pokazuje, jak walczyć z uczuciem niepokoju, odzyskiwać mentalne wyżyny oraz zajmować więcej terytorium dla królestwa. Dlatego zakreślacz w dłoń! Przygotuj się na zwycięstwo! Już niebawem opuścisz niebezpieczny teren swoich negatywnych myśli i dotrzesz tam, gdzie twoje serce zawsze chciało się znaleźć.

Ann Voskamp,autorka bestsellerowych książekDroga skruszonego serca oraz Tysiąc darów

Znasz te książki, których kupujesz po dwadzieścia sztuk, a następnie wciskasz je wszystkim znajomym? Tak, to jedna z nich. Możesz już opuścić ręce. Potężna. Profetyczna. Konieczna.

Jefferson Bethke,autor bestsellerowej książki Jezus > Religion

Po przeczytaniu najnowszej książki Jennie Allen – Uwolnij głowę – ktoś mógłby pomyśleć, że to kolejny produkt popowej psychologii w stylu „myśl pozytywnie, a wszystko będzie dobrze”. Nic z tych rzeczy! Ta merytoryczna i wnikliwa praca angażuje czytelnika w zgłębianie prawd dotyczących teologii, nauki, duchowości i zdrowia psychicznego oraz, ostatecznie, w postępowanie za Jezusem. Jennie napisała tę książkę i podzieliła się swoimi przekonaniami i zmaganiami ze szczerością i podatnością na zranienie, które pozwalają mi wierzyć, że dla czytelników będzie to prawdziwe wyzwanie, błogosławieństwo oraz umocnienie.

Wielebny Eugene Cho,założyciel One Day’s Wagesoraz autor książki Thou Shalt Not Be a Jerk

Jennie Allen przemawia do tego pokolenia z wielką mocą i uczy nas w prosty sposób, jak nie pozwolić, aby nasze ograniczenia były naszą najgłośniejszą historią. Jezus > my. On pragnie, byśmy wyzwolili się z naszego negatywnego myślenia i żyli pełnią wolności dla Jego chwały.

Shelley Giglio,współzałożycielka Passion Conferencesoraz Passion City Church

Bardzo się cieszę, że Jennie podejmuje temat, z którym zmaga się tak wielu z nas. Odnowa umysłu jest podstawą rozwoju życia z Bogiem. Stronice tej książki zawierają jasne wskazówki pomocne w porzuceniu negatywnego myślenia i wychodzeniu na wolność.

Rebekah Lyons,autorka Rhythms of Renewal

Ależ ten przekaz jest na czasie! W książce Uwolnij głowę moja przyjaciółka i mentorka Jennie Allen zrobiła kawał dobrej roboty: wzięła czytelnika za rękę i poprowadziła go w potrzebujące uzdrowienia miejsca jego świadomości, dając jednocześnie miejsce Jezusowi na wyzwolenie go z kajdanów. Polecam tę książkę wszystkim – szczególnie naszemu pokoleniu!

Sadie Robertson,autorka bestsellerowych książek,mówczyni, założycielka Live Original

Od wielu lat ufam Jennie Allen. Jest mądra i życzliwa. Kocha Jezusa z rzadko spotykaną zaraźliwą pasją. Sposób, w jaki kocha ludzi i angażuje się w trudne sprawy, może przerażać. W książce tej znajdziesz potężny ładunek miłości i prawdy. Zmieni ona nie tylko twój sposób myślenia, lecz także twoje życie.

Bob Goff,autor bestsellerowych książekMiłość działa oraz Everybody, Always

Dla faceta, który zawsze pomaga mi uciec od negatywnych myśliZacu Allenie, nieustannie ratujesz mnie przed samą sobą i zawsze wskazujesz mi na Jezusa.Kocham Cię i Cię lubię

„Przemieniajcie się przez odnawianie umysłu”.(Rz 12, 2)To oznacza, że się da.

ITE WSZYSTKIE MYŚLI

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

1MYŚLENIE O MYŚLENIU

„Wszelki umysł poddajemy w posłuszeństwo Chrystusowi”1 (2 Kor 10, 5). Mówi się, że autorzy piszą książki z dwóch powodów: autor może być ekspertem w jakiejś dziedzinie lub jakaś dziedzina do tego stopnia go nurtuje, że poświęca on całe lata na znalezienie stosownych odpowiedzi. Drugi przypadek to wypisz wymaluj ja.

Dziś rano obudziłam się ze szczerym zamiarem napisania do was. Najpierw jednak, pomyślałam, muszę spędzić trochę czasu z Bogiem. Co więc zrobiłam? Wzięłam do ręki telefon. Zauważyłam, że dostałam maila na temat czegoś, nad czym aktualnie pracuję. List zawierał „konstruktywną” krytykę. Już miałam odłożyć telefon, gdy moją uwagę zwrócił inny szczegół. Zanim się obejrzałam, siedziałam na Instagramie, śledziłam chwalebne sukcesy znajomych i porównywałam je do mojej pracy, która najwyraźniej nie dorastała ich osiągnięciom do pięt. Po kilku minutach z telefonem doszłam do wniosku, że jestem słabą pisarką oraz że moje życie to beznadziejna pogoń za nic nieznaczącymi sprawami, ponieważ jestem niczym i nie mam nic do powiedzenia. W piorunującym tempie osuwałam się w zniechęcenie.

Potem pojawił się mój mąż Zac. Po spotkaniu z Bogiem wyglądał na szczęśliwego. Ofuknęłam go. Moja spirala nieszczęścia nabierała tempa i stawała się coraz bardziej chaotyczna. W ciągu godziny zdążyłam poniżyć samą siebie, skrytykować całą moją pracę, podjąć decyzję o odejściu z posługi, zignorować Boga oraz odsunąć od siebie mojego największego adwokata i przyjaciela.

„Cudownie, Jennie. I to tylko dziś rano? A teraz chcesz mi pomóc z moimi chaotycznymi myślami?”

Cóż, wiem, co masz na myśli. Wyobrażam sobie, że będę nad tym pracować całe życie. Ale dzięki moim odkryciom, którymi się tutaj z tobą dzielę, zamiast spirali, która kradnie mi dni, tygodnie, całe lata… wystarczyła godzina, by moje myślenie się zmieniło.

Nie sparaliżowało mnie. Jestem wolna i radosna i piszę do ciebie.

Chciałabym, żebyś wiedziała, że i ty nie musisz zatracać się w swoich myślach. Bóg zbudował dla nas drogę, dzięki której możemy uciec od wiru wciągającego nas w dół. Rzadko decydujemy się iść tą drogą. Dałyśmy się wkręcić w kłamstwo, że jesteśmy raczej ofiarami naszych myśli niż wojowniczkami wyposażonymi w oręż do walki na pierwszej linii największej bitwy naszego pokolenia: bitwy o umysły.

Apostoł Paweł doskonale rozumiał, że wojna toczy się w naszych myślach. Wiedział, że okoliczności i wyobrażenia mogą stać się bronią podważającą naszą wiarę i nadzieję. Biblia przekazuje nam jego odważną deklarację, zgodnie z którą powinniśmy poddawać każdą myśl w posłuszeństwo Chrystusowi (por. 2 Kor 10, 5).

Każdą myśl w posłuszeństwo? Czy to możliwe? Czy kiedykolwiek próbowałaś?

Kiedyś do naszego małego domku wleciał ptak i nie chciał wylecieć. Cała rodzina przez godzinę biegała za głupiutkim wróblem. Strzelanie do wróbla z wiatrówki? Łatwa sprawa. Ale chwycić takiego małego koleżkę rozbijającego się po całym domu to całkiem inne, prawie niemożliwe zadanie.

O ileż trudniej jest pochwycić rozszalałą myśl? A jednak księga, na której zbudowałam całe moje życie, mówi mi, że powinnam poddawać każdą myśl w posłuszeństwo, każdą jedną.

Czy Bóg mówi poważnie?

Czy to w ogóle możliwe? Bo mówiąc szczerze, moje myśli szaleją bardziej niż ten nadaktywny wróbel.

Twoje zresztą też. Widzę ten sam szalony chaos w oczach prawie każdej kobiety, którą spotykam. Jak w przypadku tej cierpiącej dziewczyny siedzącej naprzeciwko mnie w tym tygodniu: tonęła w niepokoju, z którym zmagała się już od dwóch lat. Spojrzała na mnie błagalnie: „Pomocy! Powiedz mi, co mam robić”.

„Nie chcę żyć w lęku” – powiedziała. „Chodzę na terapię. Należę do kręgu biblijnego. Jestem gotowa przyjmować leki. Chcę ufać Bogu. Dlaczego nie potrafię się zmienić? Dlaczego czuję, że utknęłam w tym na dobre?”

Mój Boże. Tak dobrze ją rozumiem, bo zmagałam się z tym samym problemem.

Gdy się nad tym zastanowić, sprawa jest niesamowita: w jaki sposób coś, czego nie widzimy, może tak bardzo kontrolować to, czym jesteśmy, determinować, co czujemy, co robimy i mówimy lub czego nie robimy i nie mówimy, dyktować nam sposób poruszania się lub spania, informować o tym, czego pragniemy, czego nie cierpimy oraz co kochamy?

W jaki sposób rzecz, która mieści w sobie wszystkie te myśli – kłębek pofałdowanej tkanki – może zawierać w sobie to, co czyni nas tym, kim jesteśmy?

Nauka poddawania myśli w posłuszeństwo ma znaczenie. Ponieważ nasze myślenie kształtuje nasze życie (por. Rz 12, 2).

SCHEMATY, W KTÓRYCH TKWIMY

Neurobiologia fascynuje mnie od lat. Wszystko zaczęło się od chwili, gdy jedna z naszych genialnych córek zaczęła robić mi wykłady na temat mózgu. Kate, obecnie licealistka, była wtedy w siódmej klasie; pewnego popołudnia wróciła do domu i oznajmiła całej rodzinie – dwóm braciom, siostrze, mojemu mężowi Zacowi i mnie – że nadejdzie dzień, w którym odkryje lek na chorobę Alzheimera.

Uśmiechnęliśmy się tylko, ale lata po tym oświadczeniu ona nadal czyta książki i artykuły na ten temat, słucha wszystkich wykładów TED o mózgu, dzieli się ze mną wynikami badań. Sprawami takimi jak…

Wiesz, że w ciągu ostatnich dwudziestu lat odkryto o naszym mózgu więcej niż przez wszystkie poprzednie lata?

Wiesz, że około 60–80% wizyt u lekarza pierwszego kontaktu ma związek ze stresem2?

Wiesz, że zgodnie z badaniami „75–98% chorób psychicznych, fizycznych i behawioralnych bierze się z tego, co się myśli”3?

Wiesz, że nasza dzisiejsza wiedza na temat mózgu w sumie pokrywa się z tym, co Biblia mówi na temat serca?

Cóż, Kate, nie wiedziałam. Ale to bardzo interesujące.

Prawda jest taka, że niesamowicie mnie to interesuje.

Gdzieś po drodze fascynacja Kate stała się także moją fascynacją. Córka nauczyła mnie, że wiedza naukowa rozsiana jest po całej Biblii, a wiele biblijnych prawd znajduje potwierdzenie w nauce. Wszystko to nabrało dla mnie jeszcze większego znaczenia, gdy owładnęło mną przekonanie, że przejęcie kontroli nad myślami może być kluczem do odnalezienia pokoju w innych sferach naszego życia.

Od kilkunastu lat zajmuję się IF:Gathering, organizacją, do której stworzenia, jak wierzę, pobudził mnie Bóg. Chciał, bym uczyła kobiety i wyposażała je w narzędzia pomagające im uczyć innych. Uwielbiałam naszą wspólnotę, nasze spotkania oraz wpływ, jaki wydawałyśmy się mieć na uczestniczki, jednak z czasem zauważyłam niepokojący trend wśród kobiet, które kochałam i którym służyłam każdego dnia.

Były one pełne entuzjazmu podczas naszych spotkań lub studiowania materiałów. Chętnie oddawały swe życie Jezusowi w jeszcze głębszy sposób. Niesione na skrzydłach zapału trzymały się swych postanowień przez tydzień, miesiąc, czasami rok albo nawet dwa. Prędzej czy później powracały jednak nieuchronnie do swych starych przyzwyczajeń. Być może wiesz dokładnie, o czym mówię.

Może myślisz teraz o swoim toksycznym związku, z którego w końcu udało ci się wyrwać, ale do którego powróciłaś w chwili słabości.

A może znalazłaś pokój w niemyśleniu o mniej-niż-pożądanym okresie swojego życia, emocje znów jednak wzięły górę, dałaś się wciągnąć w spiralę negatywnych myśli i teraz już tylko narzekasz.

Może przemyślałaś swoje podejście do pornografii i przestałaś z niej korzystać, ale po kilku tygodniach wróciłaś do tego nawyku.

A może odkryłaś schemat krytykowania męża, poddałaś go w wierze i faktycznie zainicjowałaś zmianę… a potem wszystko zaczęło się od nowa.

Zastanawiałam się, dlaczego tak wiele tak bardzo upragnionych zmian nie wytrzymuje próby czasu.

I dlaczego nadal zmagam się ze starymi lękami, negatywnymi schematami i innymi grzechami, z którymi walczę od lat?

Nawet jeśli dostrzegam ten efekt bumerangu w szerszej perspektywie, miałam również przyjaciółki, które najwyraźniej męczyły się rok po roku z tymi samym problemami. Przy każdym naszym spotkaniu wysłuchiwałam tej samej starej śpiewki, wszystkich pięciuset wersów.

Co przeszkadzało im w odniesieniu sukcesu? Dlaczego nie udawało im się wyzwolić ze starych schematów? Odkrycia dotyczące mózgu, które nadal studiowała Kate, sugerowały jedną mocną opcję:

Wszystko jest w naszych głowach.

WYRWAĆ SIĘ ZE SPIRALI

Tak wiele kwestii związanych z mózgiem pozostaje niewyjaśnionych. Jednocześnie, jak mawia Kate, przez ostatnie dwadzieścia lat dowiedzieliśmy się o mózgu więcej niż przez poprzednie dwa tysiące. Kiedyś postrzegaliśmy umysł jako coś niezmiennego. Mózg, z jakim przychodziłaś na świat, a także to, jak on działał – lub nie – było uważane za dane raz na zawsze. Nie było sensu się zastanawiać, co można by zmienić. Dziś wiemy, że mózg zmienia się nieustannie, czy tego chcemy, czy nie.

Mając nadzieję na odkrycie, w jaki sposób kobiety mogłyby się wyswobodzić z problemogennych schematów, zaczęłam wczytywać się w opasłe tomiska o mózgu, neurobiologii oraz o tym, jak dochodzi do prawdziwych zmian. Oglądałam wykłady TED o plastyczności mózgu, które poleciła mi Kate.

Słuchałam mądrych podcastów.

Oglądałam mądre filmy dokumentalne.

Rozmawiałam z mądrymi ludźmi.

Zaczęłam dostrzegać schemat działający w wielu z nas. Nasze emocje prowadzą do myśli, myśli wpływają na nasze decyzje, decyzje determinują nasze zachowanie, zachowanie kształtuje nasze relacje, a te z kolei prowadzą nas z powrotem do zdrowych lub niezdrowych myśli.

Kręcimy się zatem w kółko, bez kontroli opadając po spirali, która definiuje całe nasze życie.

Przygnębiające.

Chyba że. Chyba że istnieje sposób, by się z tego wyrwać.

Ile z nas traci całą energię na rozmowy, terapie i modlitwy, próbując bezskutecznie zmienić coś w nas najgłębszego – nasze emocje?

Jeśli jesteś smutna i powiem ci, żebyś przestała być smutna, czy możemy mówić o postępie?

A jeśli zamiast tracić energię na uzdrawianie symptomów, dotarłybyśmy do jądra problemu, tkwiącego jeszcze głębiej niż emocje, które uważamy za źródło naszych cyklicznych kłopotów?

Prawda jest taka, że emocje są produktem ubocznym naszego sposobu myślenia.

Dobra wiadomość jest taka, że możemy zmienić nasze myślenie. Tak mówi Pismo Święte. Jeden z wersetów stwierdza: „Nie bierzcie wiec wzoru z tego świata, lecz przemieniajcie się przez odnawianie umysłu” (Rz 12, 2).

Moje pogłębione studia nad działaniem mózgu utwierdziły mnie w przekonaniu, że Biblia mówi prawdę: możemy poddać każdą myśl w posłuszeństwo. Myśli nie tylko mogą się zmieniać; to my możemy być autorami takiej zmiany.

Problem polega na tym, że wsiadamy do spiralnego pociągu pełnego negatywnych myśli i często nie mamy pojęcia, dokąd on nas zawiezie. Znany purytański teolog John Owen powiedział, że celem przeciwnika kuszącego nas do grzechu jest śmierć. Słowa Owena brzmiały: „Zabijaj grzech albo on zabije ciebie”4. Czas rozpocząć walkę.

W głowie przeciętnej osoby pojawia się ponad trzydzieści tysięcy myśli dziennie. Tak wiele z nich jest negatywnych, że „naukowcy twierdzą, że większość trapiących nas dziś chorób jest bezpośrednim wynikiem toksycznego sposobu myślenia”5.

Ta spirala jest prawdziwa i napakowana taką liczbą myśli, że opanowanie ich wydaje się niemożliwe.

A gdyby tak, zamiast poddawać w posłuszeństwie każdą myśl, poddać tylko jedną?

A gdybym ci powiedziała, że jedna piękna i potężna myśl jest w stanie zatrzymać to błędne koło… za każdym razem, gdy ją w sobie wzbudzisz? Gdybyś potrafiła pochwycić jedną prawdę, która uciszyłaby nawał kłamstw sprawiających, że odczuwasz bezsilność wobec własnego mózgu?

Jedna myśl. Zrobisz to?

Taka myśl istnieje. Więcej o niej później.

Rozumiem, że pomimo bezpośredniego charakteru mojej prośby, byś skupiła się na jednej prawdzie, spełnienie jej nie należy do najłatwiejszych. Dlaczego? Ponieważ fałdy tkanek decydujących o tym, kim jesteśmy, są przemyślnie atakowane. Największa duchowa walka naszego pokolenia toczy się pomiędzy naszymi uszami.

To, w co wierzymy, i to, co myślimy, ma znaczenie, a nieprzyjaciel doskonale o tym wie. Jest zdeterminowany, by dostać się do twojej głowy i odciągnąć cię od czynienia dobra, a następnie zatopić cię w poczuciu bezsilności, przytłoczenia, zamknięcia, niemożności podźwignięcia się i wprowadzenia zmian dla królestwa Bożego.

Nawet jeśli należysz do tych osób, które nie dają się zamknąć, kochasz Boga i ludzi, po drodze mogą cię nawiedzać miliony toksycznych myśli.

Niezależnie od tego, czy czujesz się zamknięta, czy jedynie zastraszana przez dokuczliwe niezadowolenie, oto moja deklaracja, którą składam w naszym wspólnym imieniu: Nigdy więcej.

Mówię: „w naszym wspólnym” nie bez powodu. Największa ironia polega na tym, że gdy myślałam, że Bóg prowadzi mnie do tych wszystkich wspaniałych i przełomowych informacji – jak moje przyjaciółki mogłyby uzdrowić swoje życie, uzdrawiając własne mózgi i myśląc bardziej świadomie o swoich myślach – bym mogła pomóc innym, nie miałam bladego pojęcia, że już niebawem sama będę potrzebowała takiego uzdrowienia.

2W CO WIERZYMY

„Przynajmniej nie jestem taki tępy jak ona”.

Słowa te wypowiedział za moimi plecami Derek na lekcji biologii w drugiej klasie liceum.

Derek był trzy razy większym od reszty, dziwnie wyglądającym chłopakiem z mojej grupy. Wszyscy się go bali. Ja byłam nieśmiałą, cichą uczennicą, która praktycznie nigdy się nie odzywała. Niby dlaczego uważał, że jestem tępa? Chodzi o to, że wcale nie byłam. Bez problemu dostawałam piątki i czwórki, nawet z najbardziej wymagających przedmiotów.

Wspominam tę dziewczynę z drugiej klasy siedzącą za długim laboratoryjnym stołem i chciałabym móc ująć jej twarz w dłonie i powiedzieć, że wcale nie jest tępa – ale nie jestem pewna, czy chciałaby słuchać. Już po godzinie od chwili, w której Derek wygłosił swoją opinię, pofałdowane tkanki pomiędzy uszami tej dziewczyny zdobyły dowody podważające jej wartość, pewność siebie, inteligencję i potencjał; te argumenty miały powracać do niej przez całą dekadę.

Jako świeżo upieczona absolwentka dziennikarstwa radiowego poszłam na rozmowę kwalifikacyjną do stacji informacyjnej. Dwaj mężczyźni, pracownicy rozgłośni, zaprosili mnie wraz z koleżanką na obiad. Nie chcieli rozmawiać o pracy. Chcieli tylko lepiej nas poznać. Gdy się zorientowałam, że nas podrywają, zaczęłam myśleć, że jako kobieta nigdy nie będę traktowana poważnie w tym zawodzie. Ta myśl sprawiła, że uwierzyłam, że nie mam niczego do zaoferowania w interesującej mnie branży. Zdobyłam dowody przeciwko mojemu wykształceniu, doświadczeniu i posiadanym darom; te argumenty miały mnie prześladować przez lata.

Pokłóciłam się z mężem pierwszy raz, gdy byliśmy świeżo po ślubie. On mnie zignorował, ja mocno trzasnęłam drzwiami. On robił dalej swoje, ale ja nie potrafiłam przestać myśleć, że już wcale mnie nie kocha. Mój umysł wynajdywał dowody przeciwko naszemu małżeństwu.

Po tym, jak straciłam cierpliwość przy moim ośmioletnim synu, przez całą noc leżałam w łóżku i myślałam, że jako rodzic nie daję sobie rady. Przez lata, w mniejszym lub większym stopniu, ta myśl zagnieżdżała się w moim umyśle.

Problem polega na tym, że zawsze wierzyłam w kłamstwa. Nie tylko w nie wierzyłam; budowałam na nich całe rozdziały mojego życia.

Jestem prawie pewna, że masz podobnie.

KŁAMSTWA, W KTÓRE WIERZYMY

Moja przyjaciółka Christina, licencjonowana terapeutka, opowiadała mi, że gdy postanawiamy wierzyć w kłamstwa na własny temat, zamykają się one w takich oto trzech kłamliwych stwierdzeniach:

Jestem bezsilna.

Jestem bezwartościowa.

Nie da się mnie kochać.

Odruchowo starałam się uwodnić, że się myli. „Serio, Christino? Tylko trzech?”. Powiedziałam jej, że jestem znana z tego, że potrafię uwierzyć w trzysta kłamstw o sobie na dzień.

„Nie” – odparła. „Każde z tych trzystu kłamstw zawiera się w tych trzech podstawowych”.

Dla dobra argumentacji załóżmy, że Christina ma rację. Moje pytanie do ciebie jest następujące: któremu z tych trzech kłamstw najczęściej ulegasz?

Czy istnieje takie, na które jesteś najbardziej podatna?

Kłamstwa – jestem bezsilna, jestem bezwartościowa, nie da się mnie kochać – kształtują nasze myślenie, nasze emocje oraz sposób, w jaki reagujemy na otaczający nas świat. Łapią nas w kręgi zniekształceń, rozkojarzenia i bólu i nie pozwalają na rozpoznanie prawd, w które powinnyśmy wierzyć. A najgłębiej mają wpływ na nasz sposób postrzegania Boga. Każde kłamstwo o nas samych, które kupujemy, zakorzenione jest w tym, w co wierzymy na temat Boga.

Powiedzmy, że mam skłonność do uważania się za kogoś bezwartościowego i niewidocznego. Powiedzmy też, że czytam List do Efezjan i dowiaduję się, że Bóg bardzo mnie kocha, wybiera mnie i postanawia uczynić mnie swoim dzieckiem (por. Ef 1, 4–5). Nawet jeśli otwarcie nie zaprzeczam prawdziwości tych stwierdzeń, wątpię, czy dotyczą one bezpośrednio mnie. Przytakuję prawdzie, ale nigdy całkowicie jej nie przyjmuję do serca i nie pozwalam, by kształtowała ona moją tożsamość.

Powiedzmy, że mój mąż bardzo dużo pracuje. Nie czuję się dostrzegana w małżeństwie, co jedynie potwierdza mój głęboko zakorzeniony lęk podpowiadający mi, że faktycznie jestem bezwartościowa i niewidoczna. Dlatego nawet podczas najbardziej błahych sprzeczek jestem nerwowa i zaczynam się nakręcać, gdy mąż ma odmienne zdanie.

Nie dostrzegam tego wszystkiego, co ma na głowie, nie współczuję mu, a moje potrzeby znacznie przerastają jego możliwości zaspokajania ich.

W krótkim czasie walczymy już na całego i nawet nie wiemy, dlaczego tak się dzieje.

W mojej głowie mąż stał się moim wrogiem, który nigdy nie mówi tego, co chciałabym usłyszeć, ani nie jest tym, kim chciałabym, by był.

Spirala moich myśli zaatakowała moje relacje i okradła mnie z radości i pokoju.

Żaden człowiek nie może wypełnić naszej duszy ani nadać nam wartości. Tylko Bóg może to zrobić. Dopóki jednak nie odrzucę kłamstwa, że Boża miłość nie jest dla mnie, moje emocje, decyzje, zachowania i relacje pozostaną uwikłane w nieprawdziwe przekonanie, że jestem bezwartościowa.

Gdy zaczynamy się zastanawiać nad swoimi myślami, po raz pierwszy próbujemy powstrzymać spiralę. Możemy te myśli zresetować i nimi kierować. To nasza nadzieja. Nie chodzi o to, żeby od razu rzucać się na każdy lęk, ale by pozwolić Bogu zająć taką ilość miejsca w naszym myśleniu, by w porównaniu z Nim lęki zmalały. Uwielbiam słowa A.W. Tozera, który twierdził, że „jeśli Bóg jest wywyższony… tysiące małych problemów rozwiążą się natychmiast”6. Zapiszcie mnie. Wchodzę w to.

Chcesz poznać sekret? Możemy to mieć. Wiedz jednak, że wróg naszych dusz nie ma zamiaru odpuszczać i oddawać naszych umysłów bez walki. Musisz też wiedzieć, że on nie gra fair.

Dopiero się poznajemy, a już mam zamiar opowiedzieć ci o jednym z najgorszych mentalnych piekieł, jakich doświadczyłam. Przygotowuję cię, bo to ciężki kaliber, a ja nie lubię ciężkich kalibrów. Lubię rzeczy radosne i szczęśliwe. Jeśli jednak nie zabiorę cię ze sobą w ciemność, możesz mi potem nie uwierzyć, gdy powiem, że warto podjąć wysiłek dotarcia do zakamarków naszych myśli z wiarą, że Bóg może przywrócić nam życie i pokój.

Wiem, że zmiana myślenia – i co za tym idzie: życia – jest możliwa. Wiem, bo sama tego doświadczyłam.

Zanim jednak odkryłam myśl, która przenosi nas od niepokoju do pokoju, doświadczyłam frontalnego ataku nieprzyjaciela.

POD OSTRZAŁEM

To była moja pierwsza wizyta w domu w Little Rock po kilku miesiącach nieobecności. Siedząc na miejscu pasażera w SUV-ie mojej mamy, przyglądałam się znajomym okolicom: moja stara szkoła średnia, restauracja Chili, w której przesiadywałam z przyjaciółmi po meczach piłki nożnej lub koszykówki, pływalnia, na którą często chodziłam jako nastolatka. Wszystko to przypominało mi, jak bardzo kojący może być powrót do domu.

Szybko dotarłyśmy do naszego miejsca przeznaczenia: kościół baptystyczny, w którym zaplanowano moje dwa wykłady, a pomiędzy nimi – podpisywanie książek.

Podczas pierwszego wykładu robiłam wszystko, by dotrzeć z przekazem do siedzących naprzeciwko mnie kobiet. Jasno i odważnie mówiłam o Dobrej Nowinie. „Prawdziwy nieprzyjaciel ma do dyspozycji demony” – powiedziałam kilku tysiącom zgromadzonych kobiet. „Chce was dorwać. Chce skraść waszą wiarę”. Z całego serca pragnęłam, by doświadczyły wolności w Chrystusie i by nie chciały więcej przespać życia.

Po wykładzie przyszedł czas na podpisywanie książek. Jak łatwo było przewidzieć, zrobiła się wrzawa. Po dłuższej chwili zostałam całkiem sama, czego w zasadzie ze względów bezpieczeństwa staram się unikać podczas dużych wydarzeń. Uczestnicy wracali już na swoje miejsca na widowni, organizatorzy krzątali się zajęci swoimi sprawami, obsługa konferencji przemieszczała się na wyznaczone stanowiska. Stałam w holu, tylko ja i pewna miła, nieznana mi kobieta.

Zdałam sobie sprawę, że powinnam już iść i znaleźć swoje miejsce, ponieważ druga sesja miała się niebawem rozpocząć. Zrobiłam dwa kroki, gdy nagle tajemnicza kobieta wyrosła przede mną jak spod ziemi. Wyraz jej twarzy stał się mroczny, ciepły uśmiech był już tylko wspomnieniem, oczy zwęziły się i skupiły na mnie.

„Idziemy po ciebie” – wyszeptała natarczywie. „Masz przestać o nas mówić. Idziemy po ciebie”.

Jej wypowiedź była tak pozbawiona kontekstu, że nie mogłam wyłowić z niej sensu. Odparłam: „Proszę pani, nie rozumiem, o czym pani mówi”.

Z mrożącą krew w żyłach pewnością powtórzyła: „Wiesz doskonale, o czym mówię”.

„Słucham?” – spytałam, nadal starając się zrozumieć.

Odparła: „Przestań o nas mówić”.

„Nie wiem, o czym pani mówi” – powtórzyłam.

Usłyszałam po raz kolejny: „Wiesz dokładnie, o czym mówię”. Ale nie wiedziałam.

A potem już zrozumiałam.

Cofnęłam się o kilka kroków, odwróciłam w stronę widowni, podeszłam do jednego z ochroniarzy i powiedziałam z największym spokojem, na jaki mnie było stać: „Kobieta w holu właśnie mi groziła. Czy możesz mieć na nią oko?”.

Po chwili byłam już na scenie; rozpoczęłam drugi wykład. W połowie usłyszałam krzyk, który z holu dotarł do mnie przez całą widownię. Zrobiłam krótką przerwę i włoski na ramionach stanęły mi dęba. Wiedziałam doskonale, kto wrzeszczał i dlaczego.

Uznawszy, że ochrona poradzi sobie z zakłóceniem, powróciłam do wykładu. To tylko jakaś szalona kobieta wykrzykująca puste pogróżki. Pójdę do domu i o wszystkim zapomnę.

Potem diabeł przesadził. Gdy kobieta w holu wykrzykiwała coś o krwawym morderstwie, wysiadł prąd. Mówię tutaj o wszystkich światłach, całym systemie nagłaśniającym, potężnych ekranach, które miałam za plecami – o wszystkim. Siedzieliśmy cicho w ciemności.

Czy wspominałam, że działo się to w potężnym kościele wyposażonym w systemy zabezpieczające dla systemów zabezpieczających? W piękny, słoneczny dzień podczas wydarzenia z mnóstwem obsługi prąd nie wysiada tak po prostu.

Krzyki trwały, a my słuchaliśmy oszołomieni.

Pastor kościoła tłumaczył mi później: „Nic podobnego się nam jeszcze nie zdarzyło. Te wrzaski to sprawka tej kobiety, o której mówiłaś ochroniarzowi. O co chodziło?”.

A niech mnie.

Przecież głoszę Jezusa i wierzę we wszystko, czego nauczał. A On mówił o nieprzyjacielu i dał świadectwo swojej mocy nad demonicznymi siłami. Nieprzyjaciel nie był dla Niego tajemnicą. Dla Jezusa walka duchowa była czymś bardzo namacalnym. Regularnie wyrzucał złe duchy – tak mówi Biblia.

Chociaż wierzę w istnienie realnego diabła oraz jego realnych demonów, które pracują dla niego w nieustannej walce o nasze serca, dusze i umysły, powiem ci jedno: nigdy wcześniej nie widziałam tak niezaprzeczalnej manifestacji działania Szatana.

To doświadczenie mogło być przerażające, ale jego efekt był odwrotny do zamierzonego: zaczęłam szaleńczo wierzyć. Doskonale pamiętam tamtą noc. Opowiadałam o Jezusie każdemu, kto zechciał słuchać, łącznie z kelnerem w restauracji, do której poszłam po tym wszystkim z rodziną, oraz znajomą siostry, która akurat była w mieście. Byłam oszołomiona realnością i prawdziwością tego wszystkiego. Bóg. Niebo. Przeciwnik. Wojna, w której bierzemy udział.

Nigdy wcześniej nie widziałam tego tak dokładnie: to wszystko jest prawdą.

Właśnie dlatego spirala ciemności, w którą potem wpadłam, tak bardzo i całkowicie mnie zaskoczyła.

3ODKRĘCANIE

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

4UWOLNIĆ SIĘ

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

5GDZIE PODDAJE SIĘ MYŚLI

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

6DOKONAJ ZMIANY

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

IIPOKONUJEMY WROGÓW NASZEGO UMYSŁU

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

7WYZNACZAMY LINIE BOJOWE

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

8ZNAJDŹ MIEJSCE NA CISZĘ

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

9LINIE ŻYCIA

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

10NIEUSTRASZONA

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

11PIĘKNA PRZERWA

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

12MNIEJ WAŻNE

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

13NIEOGARNIĘTE PRZEZ CIEMNOŚĆ

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

14BIEGNIJ DO METY

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

IIIMYŚLEĆ JAK JEZUS

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

15ZA KOGO SIĘ UWAŻASZ?

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

16NIEBEZPIECZNE MYŚLENIE

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

PODZIĘKOWANIA

Pozostałe rozdziały dostępne w pełnej wersji e-booka.

1 Jeśli nie zaznaczono inaczej, cytaty biblijne podano za: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia, wyd. 5, Poznań 2005 [przyp. red.].

2 A. Nerurkar i in., When Physicians Counsel About Stress. Results of a National Study, „JAMA Internal Medicine” 2013, no. 1 (173), https://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/1392494.

3 C. Leaf, Switch On Your Brain. The Key to Peak Happiness, Thinking, and Health, Grand Rapids 2015, s. 33.

4 J. Owen, On Temptation and the Mortification of Sin in Believers,Philadelphia [n.d.], s. 154.

5 C. Leaf, Switch on Your Brain…, dz. cyt., tylna okładka.

6 A.W. Tozer, The Pursuit of God,Camp Hill 1982, s. 103.