Niedźwiodek Puch ebook

Dō nij

Prziszli my za rynce

Krziś Robin i jo

Położyć ci ta ksiōnżka na klin

Je żeś udziwiōno?

Podobo ci sie?

To gynau to, coś chciała?

Bo ôna je twoja –

Bo ci przajymy.

Stymp

Jakeście czytali jako inkszo ksiōnżka ô Krzisiu, to możno pamiyntocie, iże ôn kejś mioł łabōnda (abo łabōnd mioł Krzisia, niy pamiyntōm) i wołoł na tego łabōnda „Puch”. To było downo tymu i jak my sie rozchodziyli, to my wziōnli to miano ze sobōm, bo my myśleli, iże łabōnd niy bydzie go już chcioł. Tōż jak Ecik Niedźwiydź pedzioł, iże ôn by chcioł mieć jakeś fajne miano ino do siebie, Krziś zaroz pedzioł, bez żodnego namyślynio, iże ôn je Maryś Puch. No i bōł. Tōż jak żech wyeklerowoł, ô co sie rozchodzi z tym Puchym, to teroz wyekleruja reszta.

W Lōndynie niy idzie dugo być i niy iś do zoo. Sōm ludzie, co zaczynajōm szpacyr po zoo tam, kaj stoji WCHŌD, i idōm tak wartko jak idzie kole wszyjskich klotek, aż dochodzōm tam, kaj stoji WYCHŌD. Ale nojmiylsi ludzie idōm prosto do tego zwiyrzyńcia, co mu nojbarzij przajōm, i tam ôstowajōm. Tōż jak Krziś idzie do zoo, to ôn idzie tam, kaj sōm niedźwiedzie polarne, i szepce coś do trzecigo wachtyrza ôd lewyj, dźwiyrze sie ôtwiyrajōm, a my wandrujymy bez ciymne sztreki i strōme słody, aż w kōńcu dochodzymy do ekstra klotki, ôna sie ôtwiyro i wylatuje coś brōnotnego i puchatego, a Krziś ze radosnym krzikym „Misiu!” leci mu do ramiōn. Tōż tymu niedźwiedziowi je Maryś, co pokazuje, jake to je dobre miano do niedźwiedzi, ale śmiyszne je to, iże niy pamiyntōmy, czy Maryś dostoł miano po Puchu, abo Puch po Marysiu. Kedyś my wiedzieli, ale my zapōmnieli...

Doszołch ze pisaniym dotōnd, jak Prosiōntko na mie wejzdrzało i pedziało swojim ciynkim głosikym:

– A co zy mnōm?

– Roztōmiyłe Prosiōntko – pedziołch – cołko ksiōnżka je ô ciebie.

– Ale tyż ô Puchu – zapiszczało.

Widzicie, ô co sie rozchodzi. Ône zowiści Puchowi, bo myśli, iże ôn mo sam Wielke Przedstawiynie ino do siebie. Toć, iże Puchowi sie przaje nojbarzij, niy ma sam żodnych wōntōw, ale Prosiōntko przidowo sie do mocy inkszych rzeczy, kaj Pucha niy idzie weznōńć. Ônego niy idzie weznōńć do szkoły tak, żeby żodyn niy wiedzioł, ale Prosiōntko je take małe, iże wlyzie do kabzi, a tam je fest dobrze je czuć, jak sie niy pamiynto, jeźli dwa razy siedym to je dwanoście abo dwadziścia dwa. Niyroz wypadnie i może sie dobrze wejzdrzeć do tintynfasu, beztōż je lepij szkolōne jak Puch, ale Puchowi je jedno. Jedni majōm rozum, a inksi niy, pado. I tak to je.

A teroz wszyjscy inksi padajōm „Co z nami?”, tōż chyba nojlepij bydzie przestać pisać Przedstawiynia, a weznōńć sie za ksiōnżka.

A.A.M.

Rozdzioł piyrszy

co w nim poznowōmy Marysia Pucha i pora pszczōł,a historyje sie zaczynajōm

Tōż prawie po słodach schodzi Ecik Niedźwiydź, gich, gich, gich, na zadku swojij gowy, za Krzisiym. Na tela, na wiela ôn wiy, to je jedyny spusōb schodzynio po słodach, ale czas ôd czasu czuje, iże szło by to zrobić inakszyj, jak by ino przestoł na chwila gichać, i pōmyśloł nad tym. A potym czuje, iże możno jednak niy idzie. W kożdym razie już je na dole i je gotowy, żeby go wōm przedstawić. Maryś Puch.

Jak żech piyrszy roz take miano usłyszoł, toch pedzioł tak, jak wy byście pedzieli:

– A joch myśloł, że ôn je synek.

– No jo tyż – pedzioł Krziś.

– To chyba niy możesz go nazywać „Maryś”, pra?

– Niy nazywōm.

– Ale pedziołś...

– To je Ma-ryś Puch. Niy wiysz, co to je „ryś”?

– Ach ja, teroz już wiym – ôdpowiedzioł żech wartko. – Mōm nadzieja, że wy tyż, bo to je cołke wytuplikowanie, jake dostaniecie.

Niyroz Maryś Puch rod mo jakoś graczka, jak schodzi na dōł, a roz za kedy woli posiedzieć cicho przed ôgniym i posuchać historyje. W tyn wieczōr...

– A co ze historyjōm? – spytoł Krziś.

– Co ze historyjōm? – pedziołch.

– Bōł byś taki miyły i ôpowiedzioł jedna Marysiowi?

– Myśla, że moga – padołch. – A jake historyje mu sie podobajōm?

– Ô nim. To je miś tyj zorty.

– Ach, rozumia.

– Tōż bōł byś taki miyły?

– Sprōbuja – prawiōłch.

Toch sprōbowoł.

Za starego piyrwyj, downo, downo tymu, kole ôstatnigo piōntku, Maryś Puch miyszkoł sie cołkym sōm pod mianym Nowok w lesie.

(– Co to znaczy „pod mianym”? – spytoł Krziś.

– To znaczy, że nad dźwiyrzami mioł miano napisane złotymi literami i miyszkoł pod nim.

– Maryś Puch niy bōł zicher – pedzioł Krziś.

– Teroz żech już je – zamrōnczōł głos.

– Tōż godōm dalij – prawiōłch.)

Jedyn dziyń, jak wyszoł na szpacyr, to doszoł do polany we postrzodku lasa, a we postrzodku tyj polany stoł srogi dōmb i ze jego korōny szło słyszeć głośne bzuczynie.

Maryś Puch siod pod strōm, wraziōł gowa miyndzy szłapki, i wziōn medykować.

Nojprzōd pedzioł do siebie: – To bzuczynie coś znaczy. Niy ma takigo bzuczynio, ino bzuczynio i bzuczynio, bez znaczynio. Jak je bzuczynie, to ftoś te bzuczynie robi, a jedyny powōd bzuczynio, jaki jo znōm, to je taki, że sie je pszczołōm.

Potym zaś dugo pōmedykowoł i pedzioł:

– A jedyny powōd bycio pszczołōm, jaki jo znōm, to je taki, że sie robi miōd.

Wtynczos wstoł i prawiōł:

– A jedyny powōd robiynio miodu je taki, żebych go zjod.

Tōż wziōn sie spinać na strōm.

Spinoł sie i spinoł, i spinoł, a jak sie spinoł, to śpiywoł sie do siebie śpiywka. Leciała tak:

Śmiyszne to ciut,

Że miś rod jy miōd.

Bzu! Bzu! Bzu!

Ciekawe czymu?

Potym spinoł sie trocha wyżyj... i trocha wyżyj... a potym jeszcze troszka wyżyj. Za tyn czas prziszła mu do gowy inkszo śpiywka:

Śmiyszne to je, że jak by Misie były Pszczoły,

To jejich gniozda pod strōmami by stoły.

I skuli tego (jak by Pszczoły były Misie),

Po słodach spinać niy musiały by sie.

Już bōł leko zmynczōny, i to bez to śpiywoł Śpiywka Urzykanio. Już bōł blisko, jak by ino stanōł na ta jedna gałōńź...

Prask!

– Ach, na pōmoc! – padoł Puch, jak ślatowoł na gałōńź trzi metry pod nim.

– Jakbych ino niy... – padoł, jak ślatowoł sześ metrōw na nastympno gałōńź.

– Po prowdzie żech chcioł... – eklerowoł, jak ôbrocoł sie do gōry nogami, i trzasnōł we nastympno gałōńź dziewiyńć metrōw niżyj – jo żech chcioł...

– Toć, iże barzij... – prziznoł, jak wartko ześlizgowoł sie po nastympnych sześciu gałyńziach.

– To sie wierza wszyjsko biere – stwierdziōł, jak rozłōnczoł sie ze ôstatniōm gałyńziōm, przekryńciōł sie trzi razy i szykownie wlecioł do krza kolcolistu. – To sie wszyjsko biere z tego, że sie tak moc mo rod miōd. Na pōmoc!

Wyloz ze krza kolcolistu, zetar kolce z nosa i wziōn zaś myśleć. A piyrszo ôsoba, co ô nij pōmyśloł, to bōł Krziś.

(– Toch bōł jo? – pedzioł Krziś ze udziwiyniym we głosie, ciynżko mu było w to uwierzić.

– Toś bōł ty.

Krziś niy godoł nic, ino jego ôczy robiyły sie srogsze i srogsze, a gymba barzij i barzij rōżowo.)

Tōż Maryś Puch poszoł do swojigo kamrata Krzisia, co miyszkoł za zielōnymi dźwiyrzami we inkszyj tajli lasa.

– Dziyń dobry, Krzisiu – prawiōł ôn.

– Dziyń dobry, Marysiu – pedzioł żeś ty.

– Tak sie zastanowiōm, czy mosz u siebie coś takigo jak balōn.

– Balōn?

– Ja, pedzioł żech tak do siebie, jak żech sam szoł: „Ciekawe, czy Krziś mo u siebie coś takigo jak balōn”. Prawie żech tak pedzioł do siebie, jakech myśloł ô balōnach i sie zastanowioł.

– Na co ci balōn? – prawiōł żeś.

Maryś Puch popatrzoł naôbkoło, żeby wejzdrzeć, czy żodyn niy sucho, prziłożōł szłapka do gymby i cichusiyńko szepnōł:

– Na miōd!

– Ale miodu sie niy zdobywo balōnami!

– Toć – pedzioł Puch.

Tōż tak sie trefiyło, iżeś dziyń wcześnij bōł na gościnie w dōma u swojigo kamrata Prosiōntka i mieli żeście tam balōny. Tyś mioł srogi, zielōny balōn, a jedyn ze przocieli ôd Krōlika mioł srogi, modry, i go zapōmnioł weznōńć ze sobōm, bo bōł przeca za mody, żeby przichodzić na gościna. Tōż prziniōs żeś zielōny i modry ze sobōm do dōm.

– Kery byś chcioł? – spytoł żeś Pucha.

Wraziōł gowa miyndzy szłapki i moc pozornie medykowoł.