Milan Kundera

Wyniki wyszukiwania, prezentowane na stronie, dopasowane są do kryteriów wyszukiwania podanych przez użytkownika. Staramy się wyróżniać produkty, które mogą szczególnie zainteresować naszych użytkowników, używając w tym celu oznaczenia Bestseller lub Nowość. Pozycje na liście wyników wyszukiwania mogą być również sortowane - parametr sortowania ma pierwszeństwo nad pozostałymi wynikami.

Żyjący ponad cztery dekady na emigracji we Francji czeski poeta i pisarz, autor kultowej powieści Nieznośna lekkość bytu. Kundera, co ciekawe, od lat uważa się za twórcę francuskiego (posiada francuskie obywatelstwo) i żąda, aby jego powieści w księgarniach trafiały na półki z literaturą francuską. Co więcej, nie zgadza się na tłumaczenie swoich pisanych po francusku utworów na język czeski. Kontestator współczesnej techniki, znany z odmowy uczestnictwa w cyfrowym świecie. Swoje książki Milan Kundera konsekwentnie wydaje tylko w wersji papierowej, odmawiając swojej zgody na publikacje w formie ebooków. Kuzyn znanego czeskiego pisarza i tłumacza Ludvíka Kundery.

Milan Kundera urodził się 1929 r. w czechosłowackim Brnie w zacnej inteligenckiej, średniozamożnej rodzinie. Ojciec pisarza, Ludvík, był znanym czeskim pianistą i muzykologiem, w latach 1948–1961 rektorem Akademii Sztuk Muzycznych im. Janáčka w Brnie. Nic więc dziwnego, że młody Milan odebrał gruntowne wykształcenie muzyczne, a muzyka zawsze odgrywała w jego twórczości literackiej poczesne miejsce. Po ukończeniu w 1948 r. szkoły średniej w Brnie rozpoczął on studia muzykologiczne i literaturoznawcze na Uniwersytecie Karola w Pradze, jednak przeniósł się na Wydział Filmowy Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze, gdzie brał udział w zajęciach z pisania scenariuszy i reżyserii.

Jeszcze w 1948 r., jako młodzieniec, artysta wstąpił do Komunistycznej Partii Czechosłowacji, z której został usunięty w 1950 r. za działalność antypartyjną. W pochodzącej z 1967 r. powieści Żart Milan Kundera nawiązuje m.in. do tych właśnie wydarzeń. Mimo politycznych perturbacji już w 1952 r. udaje mu się skończyć studia i rozpocząć karierę wykładowcy na swojej macierzystej uczelni, a w drugiej połowie lat 50-tych wraca na łono Partii. Zaangażowanie Kundery w tzw. Praską Wiosnę 1968 r. było umiarkowane, choć pisarz nie wahał się publicznie postulować reform czechosłowackiego komunizmu. Po ingerencji wojsk Układu Warszawskiego, w przeciwieństwie do Václava Havla, nie uderzał w dramatyczne tony, nawołując do zachowania spokoju. W 1970 r. po raz drugi zostaje wydalony z Partii. To chyba na dobre ostudziło reformatorskie zapędy pisarza, który w 1975 r. wyjechał na stałe do Francji, gdzie przez kilka lat wykładał na Uniwersytecie w Rennes. W 1979 r. został pozbawiony obywatelstwa czechosłowackiego, a dwa lata później przyznano mu paszport francuski. W 2019 r., mimo całkowitego braku entuzjazmu ze jego strony i chociaż jego ostatnią napisaną po czesku książką była wydana w 1990 r. Nieśmiertelność, Milan Kundera otrzymał obywatelstwo Republiki Czeskiej.

Żart Milana Kundery

Swoją pierwszą, napisaną jeszcze w 1965 r., powieść pt. Żart Milan Kundera opublikował w 1967 r. Opowiedziana w książce, aż z czterech różnych perspektyw, historia była i jest uważana za rodzaj literackiego manifestu antysystemowego, satyrę na absurdy komunistycznej, totalitarnej rzeczywistości. Sam Milan Kundera Żart zalecał odczytywać, oczywiście nie bez pewnej dozy przewrotności i kokieterii, głównie jako historię miłosną. Czechosłowackie władze nie miały już takiej pewności i po klęsce Praskiej Wiosny zakazały rozpowszechniania tekstu i zdjęły z ekranów film Jaromila Jireša nakręcony na podstawie powieści. Pierwsze polskie wydanie Żartu ukazało się w 1970 r. w tłumaczeniu Emilii Witwickiej, zaś pierwszy angielski, nieakceptowany przez autora, przekład ukazał się już w 1969 r. Powieść sprawiła, że o Kunderze stało się głośno praktycznie na całym świecie, także za Żelazną Kurtyną.

Milan Kundra i Nieznośna lekkość bytu

Zarówno w Polsce, jak i na świecie nazwisko w pisarza kojarzone jest jednak przede wszystkim z jednym tytułem. Powieść zatytułowaną Nieznośna lekkość bytu Milan Kundera napisał już na emigracji we Francji w 1982 r. Tam też dwa lata później miała ona, we francuskim przekładzie, swoją premierę. Rok później pojawiło się jej pierwsze polskie tłumaczenie, którego autorką była Agnieszka Holland. Natomiast w Czechach książka została opublikowana dopiero w 2006 r. W 1988 r. tę niezwykła powieść przeniósł na ekran Philip Kaufman. Film, w którym wspaniałe kreacje stworzyli Daniel Day-Lewis i Juliette Binoche, okazał się ogromnym sukcesem, choć nie ukontentował Kundery, który już nigdy więcej nie wyraził zgody na ekranizacje żadnej swojej fabuły.

Pisząc Nieznośną lekkość bytu, Milan Kundera trwale zapisał się w historii światowej literatury. Ta głęboko humanistyczna wręcz filozoficzna opowieść porusza bowiem fundamentalne, ontologiczne oraz aksjologiczne zagadnienia. Na stronach miłosnej historii Tomasza i Teresy autor potrafi wyrazić dojmujący niepokój związany z podstawowymi pytaniami o sens i znaczenie ludzkiej egzystencji. Czy można jej nadać niezbędny ciężar, który dowartościuje wybory i działania człowieka? A jeżeli nie, to czy da się nauczyć żyć z lekkością własnego bytu, uczynić ją bardziej znośną?