6,83 zł
Termin „ryt gallikański”, „liturgia gallikańska” oznacza obrzędy liturgii zachodniej, która była sprawowana na terenie Galii aż do IX wieku. Ryt ten zanikł po reformie Karola Wielkiego (ok. 742-814). Niektórzy badacze uważają, iż ryt gallikański strukturalnie powiązany był z liturgią wizygocką jaką niegdyś sprawowano w Hiszpanii i jest pokrewny rytowi mozarabskiemu. W przeciwieństwie do innych – nie rzymskich – rytów zachodnich, takich jak np. ambrozjański, mozarabski czy sarum obecnie w Kościele rzymskokatolickim nie sprawuje się liturgii w rycie gallikańskim. Późną formę liturgii gallikańskiej przypisuje się, żyjącemu w epoce Merowingów, św. Germanowi (496-576). Święty ten najpierw prowadził życie pustelnicze, później został wyświęcony na kapłana przez Agrupina, biskupa Autun, następnie piastował urząd opata w klasztorze św. Symforiusza i wreszcie – w roku 555 – po nominacji przez króla Childeberta I (496–558) został konsekrowany na biskupa. Mimo iż ryt gallikański nieco przypomina ryty wschodnie, to o jego zachodniości świadczy m.in. fakt iż występują w nim części zmienne Mszy św. przewidziane do odmawiania przez kapłana, a w tym przede wszystkim prefacje. Ciekawostką jest to, iż w rycie owym używa się o wiele więcej kolorów liturgicznych niż w innych rytach zachodnich. Są to: biały, czerwony, zielony, fioletowy, szary, czarny, żółty, pomarańczowy, złoty, niebieski i brązowy. Liturgię w obrządku gallikańskim, do której zostały dodane elementy rytu trydenckiego, sprawuje się obecnie w Kościele gallikańskim, niezależnym od Rzymu, którego prymasem od roku 1987 jest ks. Thierry Teyssot, biskup tytularny Akwitanii. Liturgię świętą w zrekonstruowanym obrządku gallikańskim – poczynając od dziewiętnastego wieku – sprawuje się niekiedy także w Cerkwi prawosławnej. Ryt gallikański na podstawie Missale Gothicum, Missale Gallicanum Vetus i tekstów Mszy św. według rytu mozarabskiego odtworzył ojciec René-Francois Guettée (1816-1892), znany francuski historyk i ksiądz katolicki, który doszedł do przekonania, że tylko Kościół prawosławny jest prawdziwym Kościołem i w 1860 roku przeszedł na prawosławie przyjmując imię ojca Władimira. Wydał on dzieło: Ancienne messe Gallicane, Paris 1872.
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi lub dowolnej aplikacji obsługującej format:
Liczba stron: 44
Święta i boska liturgia błogosławionego ojca naszego Germana, biskupa Paryskiego
zwana też Gallikańską litrugią święŧą
przełożył Andrzej Sarwa
Armoryka
Sandomierz
Seria: ŚWIĘTE KSIĘGI, ŚWIĘTE TEKSTY, Nr 21
Redaktor serii: Andrzej Sarwa
Redaktor tomu: Joanna Sarwa
Projekt okładki: Juliusz Susak
Na okładce: Englischer Meister um 1220, Der Christus der Apokalypse (fragment),
(licencjapublic domain), źródło: Cambridge (Trinity College), http://de.wikipedia.org/wiki/Datei:Englischer_Meister_um_1220_001.jpg
Tytuł:
ŚWIĘTA I BOSKA LITURGIA BŁOGOSŁAWIONEGO OJCA NASZEGO GERMANA, BISKUPA PARYSKIEGO, ZWANA TEŻ GALLIKAŃSKĄ LITURGIĄ ŚWIĘTĄ
Przełożył:
Andrzej Sarwa
Podstawa przekładu:
Последование иже во святых отца нашего Германа, Епископа Парижскаго, Галликанской Божественной литургии .
В редакции игумена Силуана (Туманова)
źródło: http://www.osiluan.ru/liturgia_gallicana.htm
Copyright © 2012 by for the Polish translation by Andrzej Sarwa
Copyright © 2012 for the Polish edition by Wydawnictwo „Armoryka”
Wydawnictwo ARMORYKA
ul. Krucza 16
27–600 Sandomierz
tel +48 15 833 21 41
e–mail: [email protected]
http://www.armoryka.pl/
ISBN 978-83-64145-34-6
Oddaję w ręce Czytelników „Świętą i Boską liturgię błogosławionego ojca naszego Germana, biskupa paryskiego, zwaną też gallikańską liturgią świętą”, w redakcji ihumena o. Sylwana (Tumanowa), którą przełożyłem z języka rosyjskiego. W tym miejscu składam o. Sylwanowi podziękowanie za wyrażenie zgody na wykorzystanie jego tekstu.
Termin „ryt gallikański”, „liturgia gallikańska” oznacza obrzędy liturgii zachodniej, która była sprawowana na terenie Galii aż do IX wieku. Ryt ten zanikł po reformie Karola Wielkiego (ok. 742-814). Niektórzy badacze uważają, iż ryt gallikański strukturalnie powiązany był z liturgią wizygocką jaką niegdyś sprawowano w Hiszpanii i jest pokrewny rytowi mozarabskiemu. W przeciwieństwie do innych – nie rzymskich – rytów zachodnich, takich jak np. ambrozjański, mozarabski czy sarum obecnie w Kościele rzymskokatolickim nie sprawuje się liturgii w rycie gallikańskim.
Późną formę liturgii gallikańskiej przypisuje się, żyjącemu w epoce Merowingów, św. Germanowi (496-576). Święty ten najpierw prowadził życie pustelnicze, później został wyświęcony na kapłana przez Agrupina, biskupa Autun, następnie piastował urząd opata w klasztorze św. Symforiusza i wreszcie – w roku 555 – po nominacji przez króla Childeberta I (496–558) został konsekrowany na biskupa.
Mimo iż ryt gallikański nieco przypomina ryty wschodnie, to o jego zachodniości świadczy m.in. fakt iż występują w nim części zmienne Mszy św. przewidziane do odmawiania przez kapłana, a w tym przede wszystkim prefacje. Ciekawostką jest to, iż w rycie owym używa się o wiele więcej kolorów liturgicznych niż w innych rytach zachodnich. Są to: biały, czerwony, zielony, fioletowy, szary, czarny, żółty, pomarańczowy, złoty, niebieski i brązowy.
Liturgię w obrządku gallikańskim, do której zostały dodane elementy rytu trydenckiego, sprawuje się obecnie w Kościele gallikańskim, niezależnym od Rzymu, którego prymasem od roku 1987 jest ks. Thierry Teyssot, biskup tytularny Akwitanii.
Liturgię świętą w zrekonstruowanym obrządku gallikańskim – poczynając od dziewiętnastego wieku – sprawuje się niekiedy także w Cerkwi prawosławnej. Ryt gallikański na podstawie Missale Gothicum, Missale Gallicanum Vetus i tekstów Mszy św. według rytu mozarabskiego odtworzył ojciec René-Francois Guettée (1816-1892), znany francuski historyk i ksiądz katolicki, który doszedł do przekonania, że tylko Kościół prawosławny jest prawdziwym Kościołem i w 1860 roku przeszedł na prawosławie przyjmując imię ojca Władimira. Wydał on dzieło: Ancienne messe Gallicane, Paris 1872.
Andrzej Sarwa
Przyoblókłszy się w szaty liturgiczne, kapłan przygotowuje na żertwienniku2 kielich, diskos3 z asteriksem4 , dwa małe pokrowce5, jedną dużą prosforę6 i wino z wodą.
Przy śpiewie doksologii kapłan i (albo) diakon, niosący Ewangelię, poprzedzani przez asystujących, którzy niosą świece i trybularz7 wychodzą wrotami północnymi8 na amwon9 .
Chór śpiewa tropar10 święta, po którym kapłan (diakon) błogosławi Ewangelią święte wrota11 z słowami:
Mądrości najwyższa przebacz.
Duchowni przystępują do ołtarza. Kapłan celebruje małe okadzanie przy śpiewie chóru proroczej pieśni Zachariasza:
„Błogosławiony Pan, Bóg Izraelski: iż nawiedził i uczynił odkupienie ludu swego.
I podniósł róg zbawienia nam, w domu Dawida, służebnika swego.
Jako mówił przez usta świętych, którzy od wieku są, proroków swoich.
Wybawienie od nieprzyjaciół naszych, i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą.
Aby uczynił miłosierdzie z ojcy naszymi i wspamiętał na testament swój święty,
Przysięgę, którą przysiągł Abrahamowi, ojcu naszemu,
Że nam dać miał, iżbyśmy, wybawieni z ręki nieprzyjaciół naszych, bez bojaźni mu służyli,
W świętobliwości i w sprawiedliwości przed nim, po wszystkie dni nasze.
A ty dzieciątko! prorokiem Najwyższego będziesz nazwane; bo uprzedzisz przed oblicznością Pańską, abyś gotował drogi jego.
Iżbyś dał naukę zbawienia ludowi jego, na odpuszczenie grzechów ich.
Dla wnętrzności miłosierdzia Boga naszego, przez które nawiedził nas Wschód z wysokości,
Aby zaświecił tym, którzy w ciemności i w cieniu śmierci siedzą, ku wyprostowaniu nóg naszych na drogę pokoju.”12
Diakon: Pokłońcie się w milczeniu.
Kapłan:
*13 O, Słońce Prawdy, Chrystusie Jezusie, Wieczny Boże, Któryś zstąpił z niebios dla naszego zbawienia! Modlimy się do Ciebie: objaw się, Miłosierny, duszom naszym w komunii Ciała i Krwi Twojej, świętej i bezkrwawej ofiary! Zgromadź w Kościół Twój święty, lud Twój, zbierający się w ten dzień pamięci (imię świętego albo nazwa święta) w tym błogosławionym przybytku, abyśmy odrzuciwszy wszelki grzech i brud, wznosili ku Tobie błagania i dziękczynienie, krocząc właściwą ścieżką pokoju i miłości! O Zbawicielu świata, żyjący, panujący i królujący jako Bóg, z Ojcem i Duchem Świętym na wieki wieków!
Chór: Amen, iTrisagion14 .
Diakon: W pokoju do Pana módlmy się!
Chór: Kyrie eleison! (po każdej prośbie)
Diakon: O pokój całego świata, o dobro i zjednoczenie świętych Kościołów Bożych, do Pana módlmy się!
Za Najwyższego Zwierzchnika i naszego świątobliwego Ojca Patriarchę15 NN i za naszego Zwierzchnika czcigodnego Arcybiskupa NN, za naszego Pasterza czcigodnego Biskupa NN, za pasterzy Kościoła, biskupów, kapłanów, diakonów, (za zwierzchników, nauczających i uczących się), za cały kler i lud chrześcijański do Pana módlmy się!
Za władze naszego kraju16 , aby