Rycerstwo polsko-litewskie - Romuald Bejnar-Bejnarowicz - ebook

Rycerstwo polsko-litewskie ebook

Romuald Bejnar-Bejnarowicz

2,0

Opis

Książka jest historyczna, przedstawia spisy rycerzy Grunwaldu, oraz spis z roku 1528. Autor stara się przedstawić najbardziej jak umie takie spisy, które są wartościowe dla czytelnika interesującego się heraldyką oraz genealogią.

Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
czytnikach certyfikowanych
przez Legimi
czytnikach Kindle™
(dla wybranych pakietów)
Windows
10
Windows
Phone

Liczba stron: 448

Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
Oceny
2,0 (1 ocena)
0
0
0
1
0
Więcej informacji
Więcej informacji
Legimi nie weryfikuje, czy opinie pochodzą od konsumentów, którzy nabyli lub czytali/słuchali daną pozycję, ale usuwa fałszywe opinie, jeśli je wykryje.

Popularność




Romuald Bejnar-Bejnarowicz

Rycerstwo polsko-litewskie

spisy rycerstwa

© Romuald Bejnar-Bejnarowicz, 2018

Książka jest historyczna, przedstawia spisy rycerzy Grunwaldu, oraz spis z roku 1528. Autor stara się przedstawić najbardziej jak umie takie spisy, które są wartościowe dla czytelnika interesującego się heraldyką oraz genealogią.

ISBN 978-83-8155-092-5

Książka powstała w inteligentnym systemie wydawniczym Ridero

WSTĘP — - Odaję do rąk czytelnika moją kolejna książkę tym razem są to spisy rycerstwa polsko — litewskiego w średniowieczu. Jako pierwszy spis rycerzy z pod Grunwaldu, materiały zbierałem kilka miesięcy. Udało mi się odnalezc kilkadziesiąt nazwisk wraz z herbami. Kożystałem tu z prac Jana Długosza zwłaszcza z Banderi, drugim autorem był J.I. Kraszewski którego przeczytałem kilka prac związanych z tematem, następnym był W.J. Grandwilewski u którego w herbarzu znalazłem kilka nazwisk rycerzy grunwaldu, nie wiem, nieznam zródel tego autora gdyż nie podaje on ich przy danym nazwisku. Korzystałem też z różnch informacji genealogicznych, różnych rodzin. Przy następnym spisie rycerstwa z 1528 roku korzystałem z książki ПЕРЕПИСЬ ВОЙСКА właściwie która jest dostępna w sieci, uzupełniłem ten spis o spis wojska podlaskiego który jest bardzo podobny, jest to Wypisy heraldyczne z Ksiąg Poborowych

XVI w. woj. podlaskie F. Piekosińskiego z r. 1581. Są tam podobne nazwiska.

— ВЕЛИКОГО КЯЖЕСТВА ЛИТОВСКОГО

— 1528 ГОДА

— .Метрика вкл 523

— A co do tej Białoruskiej książki to przetłumaczyłem mniej więcej do połowy nazwiska z opisami, właściwie to translator a ja tylko poprawiłem. W książce tej jest sporo ciekawych materiałów, nie jest to reklama książki ale co ona zawiera, jest jeszcze inna praca też bardzo ciekawa; Popisy Wojskowe Pospolitego Ruszania Wielkiego Księstwa Litewskiego 1524 — 1566 wstęp i opracowanie Gadiminas Lesmaitis jest to praca warta uwagi.

Średniowieczni rycerze.

— S P I S GRUNWALDZKI 1410 PAKOSZ BYTRZANOWSKI h. AMADEJ /starykoń

BYSTRZANOWSKI lub BYSTRZONOWSKI h. STARYKOŃ. Hrabiowie i szlachta.Senator w rodzinie, Kajetan, kasztelan buski 1785 r., a małogoski 1786—1796 r.

Dawna rodzina w wojew. krakowskiem, wzięła nazwisko od wsi Bystrzanowice, w pow. lełowskim. Laczko 1399 r., Pakosz 1419 r., Stanisław, dziedzic wsi Przybinow 1465 r., Paweł 1494 r. i inni cytowani w aktach krakowskich. Jan, dziedzic wsi Bystrzanowice 1404 r., fundował przy ko-ciełe parafialnym w Lelowie grób familijny dla swej rodziny. N. żyjący około 1690 roku, dziedzic dóbr Cielętniki i Bystrzanowice, umierając, pozostawił z pierwszego małżeństwa dwóch synów, a obawiając się, aby druga żona nie straciła majątku, gotówkę, jaką miał, zostawił trzem z zaufanych swoich poddanych, zobowiązawszy ich, aby tę oddali jego synom, gdy do lat przyjdą, z czego też oni wywiązali się święcie. Z tych braci, Józef, umierając, przekazał cały swój i brata majątek swemu krewnemu Sebastyanowi. JAKUB SKARBEK Z GÓRYh. AWDANIEC {ABDANK}/

Pod Grunwaldem.

Skarbek Jakub z Góry h. Awdaniec (zm. 1438), rycerz, poseł Władysława Jagiełły do Turcji. Niepewne są ustalenia dotyczące jego pochodzenia terytorialnego, gdyż Góra, z której się pisał, mogła leżeć zarówno w Wielkopolsce, jak i na terenie Małopolski. Najprawdopodobniej S. pochodził z Gór Wysokich Sandomierskich, gdzie poświadczone są posiadłości Awdańców Buczackich, z którymi jego rodzina była powiązana.

Rycerstwo

Polskie w 13 w.

Pierwsza wiadomość o S-ku pochodzi z r. 1408. Był wówczas uczestnikiem zbrojnej wyprawy króla węgierskiego Zygmunta Luksemburskiego do Bośni. Jan Długosz wymienił go wśród «znakomitych i dobrze znanych» polskich rycerzy, wspomagających wojska węgierskie. Być może obecność Polaków u boku Zygmunta wiązała się z ogłoszoną w r. 1407 przez niego i papieża Grzegorza XII krucjatą przeciw Turkom, do której jednak nie doszło. S., nie należący, jak można sądzić, do szczególnie znacznej czy zamożnej rodziny, mógł na Węgrzech poszukiwać możliwości awansu. Prawdopodobnie pozostał tam po wojnie bośniackiej do r. 1410, kiedy to wraz z innymi rycerzami polskimi wymówił służbę Zygmuntowi Luksemburskiemu w związku z jego wrogą polityką wobec Polski w dobie wojny z zakonem krzyżackim. S. uczestniczył w bitwie pod Grunwaldem w gronie najznakomitszych rycerzy chorągwi ziemi krakowskiej i wziął do niewoli walczącego po stronie krzyżackiej ks. szczecińskiego Kazimierza, co niewątpliwie przyczyniło się do wzrostu jego sławy i majątku. SKARBEK Z GÓRY h. ABDANK / Podobnie jak Jakub z Góry pewnie jego ojciec brał udział w tej bitwie.

ROKUTY WOŁOCZKO h. ABDANK /PODKOMORZY LWOWSKI 1437 r. Jednym z bojarów, którego objął proces tej swoistej adopcji był Piotr Wołoczko Rokutowicz (Rokuty). Do herbu przyjął go Henryk z Rogowa herbu Działosza — szlachcic z Wielkopolski. Stąd późniejsze błędy w określaniu miejsca pochodzenia Wołoczki Rokutowicza, któremu przypisywano pochodzenie z Kłodna w Wielkopolsce. Wraz z Henrykiem z Rogowa herbu Działosza uczestniczył Rokutowicz u boku króla Władysława Jagiełły z Krzyżakami w bitwie pod Grunwaldem, a później brał udział w wyprawach wojennych Władysława Warneńczyka. Otrzymał za to oprócz Świerż i Doruhuska w ziemi chełmskiej jeszcze kilka wiosek w innych okolicach. Przydomek „z Kłodna” pochodził prawdopodobnie od jednej z otrzymanych wsi królewskich w pobliżu Lwowa.

W rękach Wołoczków (Wołczków) Świerże pozostały do początku XVII wieku. Wtedy to syn Anny z Wołoczków — Jan Chmiel — zapisał Świerże księżnej Barbarze Koziczynie. Później właścicielami miasta były rodziny Olędzkich i Rulikowskich. WYGAND CIOŁEK h. CIOŁEK Zapewne ktoś z rodziny Andrzeja może jego ojciec lub brat. Brał udział w bitwie Grunwaldzkiej.

Pole

walki.

ANDRZEJ CIOŁEK h.CIOŁEK /(ur. ok. 1380, zm. 1448) — polski rycerz, właściciel dóbr Kabaty, starosta halicki, podkomorzy sandomierski, starosta sandomierski, starosta generalny Wielkopolski.

IMRAM CZULICKI h. CZEWOJA /rycerz herbu Czewnia z okolic Luborzycy niedaleko Krakowa, uczestnik bitwy grunwaldzkiej. Jeden ze znaczniejszych rycerzy wymienionych przez Długosza w bitwie pod Grunwaldem po stronie polsko-litewskiej.

BIENIASZ GOWORZYŃSKI h. DĘBNO / KANONIK KRAKOWSKI Tyle o nim wiemy. ZBIGNIEW CZAJKA h. DĘBNO/Herb Zbigniewa Czajki był taki sam jak biskupa krakowskiego — Zbigniewa Oleśnickiego. Nie można zatem wykluczyć, że Zbigniew Czajka i biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki byli spokrewnieni. Zbigniew Czajka służył królowi Jagielle w czasie bitwy pod Grunwaldem jako jeden z trzech giermków. Czajka niósł kopię królewską, Mikołaj Morawczyk dzierżył proporczyk z orłem białym na czerwonym tle, a Daniłko Rusinek łuk i sajdak królewski. DOBIESŁAW OLEŚNICKI h. DĘBNO/(Dobiesław z Oleśnicyi Sienna, Dobko z Oleśnicy) herbu Dębno (zm. 1440) — kasztelan wojnicki (1411—1433), lubelski (1433), sandomierski (1435), starosta krakowski (1438), podczaszy krakowski (1438—1439), wojewoda sandomierski (1438—1440) uczestnik bitwy pod Grunwaldem i dowódca oblężenia Malborka, budowniczy nowego zamku w Rymanowie, fundator kościołów. Protoplasta rodu Sienieńskich. Był bratem Jaśka Oleśnickiego, rycerzem króla Jagiełły, którego życie Maurycy Dzieduszycki porównuje do żywotów rycerzy z pieśni Ariosta. JAŚKO OLEŚNCKI h. DĘBNO/ Był starszym bratem Piotra i Dobiesława z Oleśnicy, ojcem Zbigniewa. Jako pierworodny odziedziczył po ojcu, łowczym krakowskim, rodową Oleśnicę w ziemi sandomierskiej. Swą karierę Jaśko i jego bracia zawdzięczali korzystnie zawartemu małżeństwu ich ojca, który ożenił się z Małgorzatą z domu KurozwęcJaśko z Oleśnicy pełnił funkcję starosty łęczyckiego, w 1404 roku sprawował urząd wojskiego w Lublinie. Wystawił kościół wielski murowany. Zmarł 21 stycznia 1413 roku. Pochowali go synowie Zbigniew i Jan w kościele świętego Krzyża na Łysej Górze. PIOTR OLEŚNICKI h. DĘBNO/ Piotr Oleśnicki był bratem Jaśka i Dobiesława oraz stryjem Zbigniewa. Mieszkał niedaleko Oleśnicy w Krzyżanowicach pod Pińczowem. Wszyscy trzej bracia wyruszyli na wojnę pod wspólnie wystawioną chorągwią. Dowodził nią Dobiesław. Przedostali się przez Grunwald i dotarli pod Malbork. Chorągiew Dobiesława pełniła straż przy działach, którymi ostrzeliwano zamek. Obrońcy dział zastąpili drogę napastnikom, stoczyli z nimi bitwę i ścigali uciekających aż pod sam zamek. Tam obrońcy zaczęli zrzucać gruz z korony murów. Z relacji Długosza wynika, że w tym czasie pojawił się Piotr Oleśnicki, łowczy sandomierski, co daje świadectwo temu, że był pod chorągwią Dobiesława.

Turniej

rycerski w średniowieczu.

W relacji Długosza drugi raz obaj bracia pojawiają się w drodze powrotnej z Malborka podczas zdobywania bronionego przez Krzyżaków w Radzynia Chełmińskiego. Zamek został zdobyty przez braci Dobiesława i Piotra. Nie są znane dalsze losy Piotra. Zmarł prawdopodobnie w tym samym czasie co Dobiesław — przed rokiem 1440 — jednak dokładna data jego śmierci nie jest znana.

Zbigniew Oleśnicki h. Dębno/ (ur. 5 grudnia 1389 w Siennie, zm. 1 kwietnia 1455 w Sandomierzu) — biskup krakowski w latach 1423–1455, od 1449 pierwszy kardynał narodowości polskiej, doradca Władysława II Jagiełły i Władysława III Warneńczyka, mówca. h. DĘBNO/

JAN CZELUSTKA h. DĘBNO/ lub JASTRZĘBIEC

Po bitwie Krzyżackiej.

zwany Krzywy ze Stradowa i Glinika, burgrabia krakowski (nominacja 1418, przysiągł 10 IV 1431, zm. 23 IV 1445/12 I 1450). MACIEJ CZELUSTKA h. DĘBNO / Maciej Czelustka h. Dębno (SP VII/2 1610, KL 58—1150, ZL I 31—139, II 141—278, IV 1—23, … z Poniatowej, h. Dębno. 6. D O 1 i W a: Dzik z Kadłuba (ib. 101), Liber benef. I. 423.

DZIK Z KADŁUBKA h. DOLIWA/ Z LUBELSKIEGO STANISŁAW JELITKOh. DOLIWA/ z Mokrska, Pilczycy i Gozdnej h. … Doliwa (zm.1484/5), kasztelan słoński i zapewne dobrzyński. NIEMSTA ZE SZCZYTNIKh. DOLIWA/ GOLUB prawdopodobnie Andrzej tylko herb się nie zgadza bo piszą h. Jastrzębiec JAN SZCZYCKI {SZCZITCZKY} h. DOLIWA / A stał u brzegu Szczycki Doliwa, który był z takich harców sławny, i gdy ruszył, uradowali się wszyscy. Ponieważ Szlęzak był przystanął, a ciężko zbrojny konia nierychło ścisnął, Doliwczyk nań natarłszy kopiją go z siłą wielką w ramię pchnął, tak że się zachwiał i własna mu z ręki na ziemię padła. Ponieważ Szczuckiego włócznia nie strzaskała się, dźwignął ją raz jeszcze, ugodził w pierś i Szlęzaka już ruszonego z siodła na ziemię obalił” J.I. KRASICKI JAN KRETKOWSKI h.DOŁĘGA /(ur. 1362, zm. 1433/1434) — kasztelan rypiński, kasztelan dobrzyński.

Syn Andrzeja Słupa z Wierzbicka, sędziego dobrzyńskiego, starosty łęczyckiego (zm. 1413/1415), wnuk Myślibora, sędziego dobrzyńskiego. Protoplasta rodu Kretkowskich herbu Dołęga.

Po bitwie pod Grunwaldem otrzymał od króla Władysława Jagiełły krzyżacki zamek w Bratianie. Początkowo ziemianin, następnie od 1412 cześnik dobrzyński. Jego syn był więziony jako dziecko przez Krzyżaków w Brodnicy. W latach (1418—1430) pełnił urząd kasztelana rypińskiego. W latach (1430—1433) piastował urząd kasztelana dobrzyńskiego.

Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju jedlneńskiego w 1430 roku.

Jego syn Jan Kretkowski (1400—1452) był kasztelanem kruszwickim i wojewodą brzeskokujawskim. PRZEDPEŁKO KROPIDŁOWSKI h. DOŁĘGA /Jest historyczna zgoda co do tego, że to Wielkopolanin, Przedpełko Kropidłowski herbu DOŁĘGA, pod koniec bitwy na polach grunwaldzkich rozbił jedną z chorągwi Św. Jerzego. w/g J. DŁUGOSZ HIŃCZA Z ROGOWA h./DZIAŁOSZA Może ojciec Henryka lub jego brat, bynajmniej ktoś z rodziny. MICHAŁ TRESKA h./ GRYF Uczestnik bitwy grunwaldzkiej. HENRYK Z ROGOWA h. DZIAŁOSZA / (? -1425), podskarbi koronny.

Jagiełło i Witold

przed

bitwą pod Grunwaldem

Był synem Hińczy z Rogowa podskarbiego Władysława Jagiełły i starszym bratem Hińczy z Rogowa (także podskarbiego). W czasie bitwy pod Grunwaldem należał do straży królewskiej. W latach 1413—1417 był krajczym nadwornym, od 1421 podskarbim nadwornym koronnym, później już podskarbim koronnym. MIKOŁAJ DĘBICKI h. GRYF / Mikołaj Dębicki herbu Gryf rusza na zwiad, żeby zorientować się w liczebności wrogiej armii. Dostają się jednak do krzyżackiej niewoli, Rycerze nie zdradzają rzeczywistej liczebności królewskiej armii, co więcej — zeznają, że w Koronowie znajduje się tylko niewielki oddział rycerzy z Wielkopolski, wspomagany przez okoliczne chłopstwo. W ten sposób wróg jest przekonany, że w Koronowie znajdują się o wiele mniejsze polskie siły, niż w rzeczywistości. J. DŁUGOSZ ZYGMUND Z BOBAWY h. GRYF / Pochodził z okolic Nowego Sącza, leżącego nad rzeką Białą. Na wojnę pruską Gryfici wystawili swoją chorągiew herbową, pod którą walczyli tylko oni. Na jej czele stał Zygmunt z Bobowej. Był zwyczajnym rycerzem bez tytułu. W bitwie pod Grunwaldem uczestniczył jako młody rycerz.

Dwadzieścia lat po wojnie został burgrabią krakowskim i podsędkiem (zastępcą) ziemskim krakowskim. JAROSŁAW Z IWNA h. GRZYMAŁA (ur. w drugiej połowie XIV w., zm. 1423) — rycerz polski, dyplomata, chorąży poznański, podkomorzy kaliski.

jego ojcem był prawdopodobnie Mroczek z Iwna, bratanek arcybiskupa gnieźnieńskiego Janusza Suchywilka. Na przełomie XIV i XV wieku przebywał w Kastylii, gdzie wsławił się w walkach z Saracenami.

Od lata 1406 dzierżył urząd chorążego poznańskiego. Cieszył się zaufaniem Władysława Jagiełły, przed wielką wojna z zakonem (1409 -1410), w ramach antykrzyżackiej akcji propagandowej udał się na czele poselstwa polskiego do Anglii. Jego zabiegi dyplomatyczne na dworze angielskim okazały się skuteczne, król Henryk, który dotąd wspierał Krzyżaków (wziął udział w wyprawie zakonu na Litwę w 1390) nie udzielił wsparcia braciom zakonnym a udział rycerstwa angielskiego w wojnie był niewielki.

W lipcu 1410 pod Złotowem dostał się do niewoli krzyżackiej, został potem wymieniony na wójta Nowej Marchii. W 1415 został mianowany podkomorzym kaliskim, wcześniej otrzymał starostwo nakielskie.

Jego zdolności dyplomatyczne były stale wykorzystywane przez Jagiełłę. Jarosław należał do głównych autorów przymierza z państwami unii kalmarskiej wymierzonego w zakon krzyżacki. Przygotowywał także traktat z Erykiem, królem Danii.

Jarosław z Iwna zmarł latem 1423. DOBEK Z WOJNICZ h. GRYF Nic nie wiadomo. w/g J. Długosza brał udział w bitwie. JAROSŁAW BRZOZOGŁOWY h. GRZYMAŁA/(zm. 1425) — rycerz polski, starosta bydgoski od 1410 r. kasztelan lądzki od 1422 r. Wywodził się z rodu Grzymałów. Za młodu przebywał wraz ze znakomitymi rycerzami polskimi[1] na Węgrzech, na dworze królewskim Zygmunta Luksemburskiego. Powrócił do Polski w 1410 r. na wieść o szykującej się wojnie z zakonem krzyżackim.

Średniowieczny

rycerz

.

Brzozogłowy jako rycerz odgrywał dużą rolę w planach wojennych króla Władysława Jagiełły. W 1410 r. król przekazał mu starostwo bydgoskie w nadziei, że okaże się sumiennym i odważnym obrońcą powierzonego mu odcinka granicy kujawskiej w czasie wielkiej wojny z zakonem. Zadaniem starosty było prowadzenie akcji zaczepnej wobec Krzyżaków, by zmylić ich co do właściwego kierunku marszu armii królewskiej.

W lipcu 1410 r. Brzozogłowy dokonał wypadu pod Świecie, wciągnął w zasadzkę i zniósł oddział Krzyżaków wysłany z tamtejszego zamku. DOMARAD KOBYLEŃSKIh.GRZYMAŁA /OSZACOWANE LATA ŻYCIA TO 1343 r. DO 1463 r., żona JADWIGA WINKA Z KRAKOWA, BRAT JAKUB, MARCIN, GRZYMAŁA w/g GENI. JAKUB KOBYLEŃSKI h. GRZYMAŁA / Urodz.1341 zgon 20 maj 1454 r. bezpotomny, brat Jan Kobyleński, ojciec Przesław matka Małgorzata Kobylińska. ŻERNICKI h GRZYMAŁA / ISTNIEJE NA OBRAZIE MATEJKI PO ZATYM NIC NIE WIEMY O NIM/OPRUCZ TEGO ŻE WYMIENIA GO SAM J. DŁUGOSZ. PIOTR CEBROWSKI h. HOŁOBOK /URODZ. 1365 ZM. 1425 r.SYN PIOTR CEBROWSKI, MATKA FENNY, OJCIEC PIOTR BRAT JAN {WŁOCH} CEBROWSKI WSZYSCY Z CEBRA w/g GENI JAN CEBROWSKI h. HOŁOBOK /Zapewne brat Piotra albo syn. Napewno brał udział w bitwie pod Grunwaldem. MIKOŁAJ BIELAWSKIh.JELITA/ KOZLEROGI — WYMIENIA GO JAN DŁUGOS W SWOJEJ LIŚCIE WOJOWNIKÓW GRUNWALDZKICH. FLORIAN Z KORYTNICY h.JELITA /KASZTELAN WIŚLICKI — (ur. w II połowie XIV wieku — zm. nie wcześniej r. 1430) — średniowieczny rycerz oraz możnowładca polski, podczaszy sandomierski, starosta lwowski, kasztelan wiślicki.

Giedymin

/1911 r. rys.

Brał udział w Bitwie pod Grunwaldem, dowodząc 48. chorągwią. W 1430 podpisał przywilej jedlnieński. W 1413 r. wystawił w Korytnicy drewniany kościół parafialny[1] pw. św. Jana Chrzciciela.

W krakowskich księgach sądowych z lat 1389–99 zapisany jest spór Floriana z Korytnicy z krakowską mieszczką Katarzyną o 13 grzywien. OPR. WŁASNE DZIWISZ MARZACZKIh.JELITA/BYL PRZYBOCZNYM PRZY WŁADYSŁAWIE JAGIELLE ZALICZAŁ SIĘ DO ELITY. SIANKA Z RUDKA h. KOPASINA / URODZ. 1386 r. Wymieniony przez Długosz, prawdopodobnie na imię miał Mikołaj. BUDEK Z ZABORZAh. KOPASINA/

Budek z Zaborza, o którym Długosz wspomina, że się odznaczył pod Koronowem, już 1424 r. pisze się

zapewne FLORIAN.

z Natkowic i świadczy w Przemyślu; w 1436 roku Podczaszy Przemyski,

zostawił syna Jana Budka 1436 r.

Córką Budka musiała być Fenna

Janowa Stogniewowa z Rzeszowa, która procesuje 1443 r

Jan Budek zabezpieczył 1446 r.

żonie swej Małgorzacie 300 grzywien posagu i wiana na Natkowicach i Małkowicach, w ziemi przemyskiej.

Małgorzata w 1461 r. jest już 2-o v. za Adamem z Orzka, 2-o v.,ma także dzieci i stryja Stanisława Sikorskiego.

FLORIAN DARIUSZ ZAMOJSKI h. JELITA

Brał udział w bitwie Grunwaldzkiej w/g Waldemara J.Grandwilewskiego

ALEKSANDER GORAJESKI z Goraja h. KORCZAK /Był synem Iwana z Klecia, a bratankiem Dymitra z Goraja (Dymitra Gorajskiego), podskarbiego, a później marszałka koronnego, który nie mając synów, zapisał część swych dóbr 4 bratankom. Aleksander otrzymał Goraj z przynależnymi wsiami.

zm. po 1448 r..

Aleksander brał udział w wielkiej wojnie z Krzyżakami 1409—1411 i bitwie pod Grunwaldem, gdzie według Kroniki Jana Długosza stał na czele trzeciej chorągwi. Później walczył też w bitwie pod Koronowem w 1410, i jak stwierdza Jan Długosz należał do najwaleczniejszych rycerzy.

Chorągwie Grunwaldu.

Ostatnia wiadomość o nim pochodzi z 11 lutego 1448, gdy występował jako świadek w sądzie we Lwowie. Pozostawił 4 synów: Jana, Mikołaja, Aleksandra i Andrzeja. PIOTR KORCZBOGh. KORCZBOK/ (zmarł 1438), podkomorzy poznański. Rodzina pochodziła wg Długosza z Miśni, znana w XIII w. na Śląsku, a od połowy XIV w. również na pograniczu śląsko-wielkopolskim. W początkach XV w. widzimy K-a w centralnej Wielkopolsce, jako właściciela dawnej posiadłości Łodziów: Trzebawia pod Poznaniem, o który jeszcze w r. 1403 procesował się z Łodzicem, kasztelanem poznańskim Mościcem ze Stęszewa. Był zapewne potomkiem Mikołaja Korzboka, od r. 1366 posiadacza wójtostwa w Święciechowej nad śląską granicą. PIOTR MADALIŃSKI h. LARYSZ/Był także w orszaku przybocznym Władysława Jagiełły, wiemy że kupił wieś Niedzielsko pod Wieluniem od Jana Długosza. Miał synów Mikołaja i Piotra. WINCENTY Z GRANOWA h. LELIWA/Wincenty Granowski (również jako Wincenty z Granowa, Wincenty Pilecki) herbu Leliwa (ur. ok. 1370, zm. 12 grudnia 1410) — podstoli poznański, kasztelan nakielski (1387) i śremski i starosta generalny Wielkopolski, dyplomata, znawca spraw krzyżackich, dowódca chorągwi w bitwie pod Grunwaldem, zarządca Torunia.

Brał udział w wielu poselstwach. Był właścicielem miasta Śrem z okolicami i wielu innych posiadłości. W 1409 roku był właścicielem Łańcuta i Ilkowic (powiat tarnowski). Sukcesy zawdzięczał nie tylko wrodzonym zdolnościom, ale jego pozycję na dworze królewskim umocniło około 1398 roku małżeństwo z Elżbietą z Pilczy — córką Toporczyka Ottona z Pilczy. Po małżeństwie z Elżbietą, z którą miał wziąć w posagu Pilicę, miał zacząć się pisać Pileckim.

Wincenty z poprzedniego małżeństwa miał 3 synów: Mikołaja, Andrzeja i Blizbora, a z Elżbietą synów: Ottona i Jana oraz córki Jadwigę i Elżbietę. Dzieci te przez małżeństwa weszły w koligacje z najpotężniejszymi rodami Rzeczypospolitej. Został otruty w 1410 r. z polecenia Krzyżaków. Wdowa po nim poślubiła króla Polski Władysława Jagiełłę. SPYTKO Z JAROSŁAWIAh. LELIWA/Spytek I Jarosławski herbu Leliwa (ur. ok. 1367, zm. w 1435) — wojewoda sandomierski od 1433, starosta generalny Rusi w 1422, uczestnik bitwy pod Grunwaldem w 1410.

Syn Jana z Tarnowa i Katarzyny Tarnowskiej.

Był właścicielem Jarosławia i Bełżec. W 1424 założył starostwo w Leżajsku.

W XIV wieku poślubił Sandochnę ze Zgłąbienia, z którą miał pięcioro dzieci:

Jan Jarosławski

Rafał Jarosławski z Przeworska

Spytek II Jarosławski

Jadwiga Jarosławska z Leżajska

Katarzyna Jarosławska lub Jarzębina Jarosławska JAN Z TARNOWA h. LELIWA/ Wojewoda Krakowski — Jan Tarnowski h. Leliwa

Jan Tarnowski, także Jan z Tarnowa (1367, Tarnów — 17 sierpnia 1433, Tarnów) — polski szlachcic herbu Leliwa, wojewoda krakowski od 1409.

Syn Jana z Tarnowa i Katarzyny.

Był dziedzicem Tarnowa i Wielowsi. W 1409 został wojewodą krakowskim. Walczył w bitwie pod Grunwaldem w 1410.

Żonaty z Elżbietą ze Sternberka, miał z nią 6 dzieci, w tym pięciu synów:

Chrzest

Litwy J. Matejko

* Jan Amor Maior Tarnowski (zwany także Starszym) — zginął w bitwie pod Warną (1444) * Jan Gratus Tarnowski — zginął w bitwie pod Warną (1444) * Jan Felix Tarnowski — wojewoda lubelski * Jan Amor Iunior Tarnowski — m.in. wojewoda krakowski i sandomierski * Jan Rafał Nieustąp — kanonik krakowski, łęczycki i przemyski, zm. po 1480 WOJCIECH MONIWID h. LELIWA Brał udział w bitwie Grunwaldzkiej w/g Grandwilewskiego. MROCZKO Z ŁOPUCHOWA h. LESZCZYC / /Mroczek z Łopuchowa h. Leszczyc (zm. między r. 1427 a r. 1429), starosta babimojski, powidzki. Był, być może, synem Żegoty z Łopuchowa (w dawnym pow. poznańskim, koło Murowanej Gośliny) i jego żony Machny. Przez siostrę (ciotkę?) Katarzynę z Łopuchowa (matkę kanonika poznańskiego Mirosława, Bieniaka, Bodzęty i Pietrasza z Bytynia oraz Niemierzy z Kiszewa) spowinowacony był z wielkopolskimi Łodzicami. Jako zaufany królewski wystąpił w r. 1410 podczas wielkiej wojny krzyżackiej: po bitwie grunwaldzkiej otrzymał od króla w zarząd zamek Przezmark. Długosz notuje, że M. zagarnął zgromadzone tam liczne skarby krzyżackie i że zapewne inspirował zamordowanie spisującego te skarby pisarza królewskiego Jana Sochy. KRYSTYN KOZIEGŁOWSKI / GIEBUŁTOWSKI / h. LIS / (zm. przed 7 maja 1437 roku) — kasztelan sądecki w latach 1419–1437, sędzia ziemski sądecki w latach 1412–1427, tenutariusz kolski i przedecki.

Początkowo należał do stronnictwa andegaweńskiego, a następnie znalazł się w stronnictwie dworskim Jagiełły.

Był synem podkomorzego krakowskiego Mściwoja z Kwiliny. Jego debiut polityczny przypadł na okres bezkrólewia po śmierci króla Ludwika Węgierskiego, kiedy to w roku 1383 wraz ze Ściborem ze Ściborzyc oraz Janem Oswaldem z Płomykowa najechali dobra należące do arcybiskupa Bodzanty, tj. Turek i Grzegorzew. W roku 1384 brał on czynny udział w zjeździe w Radomsku.

15 lipca 1410 r. dowodził on czterdziesta drugą chorągwią w bitwie pod Grunwaldem. Chorągiew ta wystawiona była jego własnym kosztem z jego herbem Lis na sztandarze. Krystyn był sygnatariuszem aktu unii wileńsko-radomskiej w 1401 roku, a w roku 1413 unii horodelskiej, gdzie przyjął do swojego herbu Lis kasztelana trockiego Sunigałłę.

3 lipca 1431 roku, w czasie wyprawy łuckiej wysłał listy wypowiednie wielkiemu księciu litewskiemu Świdrygielle z obozu wojskowego w Bystrzycy na ziemi lubelskiej[1].

Żoną Krystyna z Koziegłów była Katarzyna Borkówna (1388—1416) wywodząca się z jednej z najbogatszych rodzin wśród krakowskiego mieszczaństwa, córka członka królewskiej rady i stolnika sandomierskiego Jana Borka. Jedynym znanym dzieckiem z tego małżeństwa był ich syn Krystyn II z Koziegłów. JAKSA Z TARGOWISKA h. LIS /Pochodził spod Krosna. Na bitwę pod Grunwaldem szedł pod chorągwią wielką ziemi krakowskiej, która przedstawiała białego orła na czerwonym tle. Prowadził ją Zyndram z Maszkowic. Szedł on w jednym szeregu z Zawiszą Czarnym pośród najsławniejszych rycerzy.

Jaksa z Targowisk przyczynił się do uratowania chorągwi w momencie, gdy została upuszczona przez chorążego Marcina z Wrocim, ŚWIĘTPOEŁEK Z ZAWADY h.LIS /

Świętopełk z Bechcic, Irządz, Zawady h. Lis Brał udział w bitwie grunwaldzkiej.

Data urodzenia: oszacowano na lata od 1314 do 1434

ŚMIERĆ około 1447 (zamordowany przez rozbójników śląskich)

Najbliższa rodzina:

Syn Stefan — Szczepan z Bechcic, Irządz h. Lis i Elżbieta

Żona Jadwiga z Zawady, Irządz h. Lis; Szczepan Świętopełk z Zawady, Irządz z Bechcic, Irządz, Korzkwi h. Lis; Stanisław Świętopełk z Zawady z Bechcic, Irządz h. Lis i Zofia Świętopełk z Bechcic, Irządz h. Lis

Brat dla Klemens z Bechcic, Irządz Bechcicki vel Bachcicki h. Lis; Stefan — Szczepan z Bechcic, Irządz h. Lis; Katarzyna z Bechcic, Irządz h. Lis; Anna z Bechcic, Irządz h. Lis i? Małgorzata z Bechcic, Irządz h. Lis

Rodzeństwo przyrodnine dla Świętosława Ewa z Bechcic, Irządz h. Lis PIOTR Z GNIEWĘCINA h. LIS Brał udział w bitwie Grunwaldzkiej w/g Grandwilewskiego MSZCZUG ZE SKSZYNNA h. ŁABĘDZ/ Mściwoj ze Skrzyńska, herbu Łabędź (zm. 1446) — rycerz wojsk króla Władysława II Jagiełły walczących pod Grunwaldem z Krzyżakami, który prawdopodobnie zabił wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena. Był rycerzem przedchorągiewnym w chorągwi nadwornej (cubiculariorum).

Według Długosza to Mszczuj powiadomił króla Jagiełłę o śmierci na polu bitwy wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena. Wedle hipotez, właśnie on miał pokonać w walce samego mistrza. Zgodnie ze średniowiecznym zwyczajem rycerskim, po bitwie poddani rycerstwa przeczesywali pole bitwy w poszukiwaniu łupów. Giermek Mszczuja, Jurga, miał zjawić się u swego pana ze złotym relikwiarzem (pektorałem), zawierającym cenne relikwie, należącym wcześniej do Ulricha von Jungingena. Również znalezienie ciała mistrza możliwe było dzięki wskazówkom Mszczuja, co wskazuje na to, iż rycerze ci spotkali się na polu bitwy.

Brał udział w bitwie pod Koronowem 10 października 1410, w której miał się przyczynić do zwycięstwa nad Krzyżakami.

W 1412 uczestniczył w poczcie króla Władysława II Jagiełły w czasie wizyty na Węgrzech, gdzie brał udział w turniejach rycerskich w Budzie razem z innymi sławnymi rycerzami polskimi.

Bojar

litewski.

W 1428 Mszczuj wziął udział w wyprawie Wielkiego Księcia Witolda na Nowogród Wielki, w 1431 uczestniczył w wyprawie Władysława II Jagiełły przeciwko zbuntowanemu Wielkiemu Księciu Litewskiemu Świdrygielle. Brał udział w oblężeniu Łucka. W 1432 dowodził posiłkami polskimi dla nowego Wielkiego Księcia, Zygmunta Kiejstutowicza w wojnie przeciwko obalonemu księciu Świdrygielle. NABRAM WALDORF h. NABRAM W/G GRANDWILEWSKIEGO BRAŁ UDZIAŁ W BITWIE GRUNWALDZKIEJ. MIKOŁAJ KIEŁBASA h.NAŁĘCZ/ Rycerz herbu Nałęcz z Tymieńca pod Kaliszem, uczestnik bitwy grunwaldzkiej. Zmarł po 1435 r. Walczył pod chorągwią dworzan królewskich. Podczas bitwy pod Grunwaldem chorągiew ta znajdowała się blisko punktu dowodzenia króla. Chorągiew stała w pogotowiu, żeby móc włączyć się do bitwy w krytycznym momencie. Kiedy Jagiełło liczył już na odwrót wroga, spostrzegł, że do walki przystąpiło szesnaście chorągwi ze strony krzyżackiej. Król dał znać, by sekretarz Zbigniew Oleśnicki wezwał na pomoc chorągiew dworzan, czekającą w pogotowiu. Zbigniew Oleśnicki poinformował stojącego blisko pierwszego z brzegu rycerza — Mikołaja Kiełbasę. Mikołaj Kiełbasa odepchnął Zbigniewa Oleśnickiego machnięciem miecza, wołając: „nieszczęśniku, czyż nie widzisz, że wróg uderza na nas? A ty nas zmuszasz, byśmy walki poniechali, która już nad nami wisi i króla szli Bronić! Toż to tak, jak z szeregów uciec i tył podać wrogowi, a w razie załamania się naszych — i siebie i króla wydać na niebezpieczeństwo!”.

Szybko zwinięto chorągiew króla, którą za nim noszono, żeby nie zdradzać jego obecności. Rycerze króla osłaniali króla, otaczając go ciaśniej swoimi końmi. WOJCIECH MALSKI h.NAŁĘCZ/

Malski Wojciech h. Nałęcz (zm. 1454), wojewoda łęczycki, namiestnik królewski na Wielkopolskę. Pochodził zapewne z jednowioskowej szlachty, z Małego nad Nerem w Łęczyckiem; był może synem Bartłomieja Malskiego, u schyłku XIV w. łęczyckiego komornika sądowego. Z braci M-ego, współdziedziczących z nim Małe, znamy Mikołaja (potem kanonika wieluńskiego) oraz Wincentego; trzeci Malski (wg tzw. Constitutiones Lancicienses) zginął na Litwie. Karierę rozpoczął M. dotarłszy na dwór Zygmunta Luksemburskiego, gdzie został zapewne rycerzem nadwornym. W r. 1410, na wieść o zbliżającej się wojnie, wraz z grupą innych Polaków (m.in. Zawiszą Czarnym), wrócił do kraju. Brał zapewne udział w bitwie grunwaldzkiej, odznaczył się pod Koronowem; za zasługi wojenne otrzymał jeszcze t. r. w zarząd Grabiny, a potem, po nagłej śmierci Jaśka Sokoła, zamek w Radzynie, który skutecznie obronił, wraz z Dobkiem Puchałą przed wojskami Henryka Plauena. W r. 1412 towarzyszył Władysławowi Jagielle na Węgry, gdzie uczestniczył jako jeden z polskich rycerzy w głośnym turnieju budzińskim.

Wiosną 1413 otrzymał M. starostwo konińskie w Wielkopolsce, które posiadał jeszcze 4 VI 1414; w następnych latach (przed 25 V 1416) przeszedł na star. dobrzyńskie. Tutaj zbliżył się do spraw krzyżackich: świadkował na dokumencie przedłużenia pokoju z Krzyżakami, wystawionym przez Jagiełłę w Inowrocławiu 25 V 1416. SĘDZIWÓJ OSTRORÓG h.NAŁĘCZ/ (zm. 1441) — wojewoda poznański, starosta generalny Wielkopolski. Sędziwój Ostroróg herbu Nałęcz (ok. 1375 — 1441) — wojewoda poznański od października 1406 do 1441 roku; w latach 1426—1432 był starostą brzesko-kujawskim, a następnie starostą generalnym Wielkopolski. Syn kasztelana santockiego Dziersława Grocholi i jego żony Burnety. JAN SOCHA h. NAŁECZ/ Był pisarzem królewskim.

Socha Abraham (właściwie Abraham zw. Socha) h. Nałęcz (ok. 1355–1399), wojewoda płocki. Pochodził z rodu mazowieckich Nałęczów. Był synem bliżej nieznanego Sędziwoja, miał dwóch braci: Jaśka Fortunę występującego w źródłach od r. 1392, który w l. 1405–21 piastował urząd podsędka, a od r. 1414 rządcy zakroczymskiego w księstwie czersko-warszawskim, oraz nieznanego z imienia, poświadczonego w źródłach tylko raz w r. 1420. S. pisał się ze Szczytna w ziemi zakroczymskiej, Borkowa w ziemi płockiej, Długiego w ziemi dobrzyńskiej, posiadał też Śniedzanowo na Mazowszu płockim i Zarzyczewo w ziemi dobrzyńskiej.

Pierwsza wzmianka źródłowa związana jest z ks. dobrzyńskim Kazimierzem Bogusławowicem; został wymieniony wśród świadków na jego dokumencie wystawionym w Koronowie między r. 1374 a 1376. DOBROGOST Z SZAMOTUŁ h.NAŁĘCZ/

Data urodzenia: około 1390 r.

ŚMIERĆ 1453 r. (Najbliższa rodzina:

Syn Sędziwój „Świdwa” Dzwonowski h. Nałęcz, z Dzwonowa i Saska Dzwonowska, z Szamotuł

żona Elżbieta Szamotulska, z Goraya

Ojciec dla Beatrycza Melsztyńska; Anna Jarosławska; Jan Szamotulski h. Nałęcz, Sr.; Katarzyna Beata Górka; Piotr Świdwa-Szamotulski h. Nałęcz i 1 inny/a

Brat Wincenty Szamotulski h. Nałęcz i siostra Katarzyna ze Stęszewa.

Generał, kasztelan Poznań (1436), podkomorzy Kalisz (1423), starosta generalny Wielkopolska,, podkomorzy kaliski 1423 r., starosta generalny wielkopolski 1430, 1432, 1439 r., kasztelan poznański 1436 r. h. Nałęcz JAN WARSZOWSKI h. NAŁĘCZ/ W bitwie pod grunwaldem zaliczany jest do najleprzych rycerzy którzy idą w pierwszym szeregu. MIKOŁAJ Z CZARNKOWAh. NAŁECZ /Mikołaj Czarnkowski h. Nałęcz

podczaszy kaliski, 1413 — sędzia poznański

Data urodzenia: około 1370

Najbliższa rodzina:

Syn Jan (Jan Sędziwój) Czarnkowski h. Nałęcz

Ojciec Jan Czarnkowski h. Nałęcz;??? Kasper z Dębe Czarnkowski h. Nałęcz;??? Katarzyna [1438] żona Macieja z Wąsoczy Ujskiego i??? Helena [1438] z Czarnkowa, Dębe żona Zygmunta z Margonina

Brat Sędziwój zwany Kantor Czarnkowski h. Nałęcz i siostra Helena Danaborska. JAN GOŁY Z KLISZOWA h.NIECZUJA/ Znakomity polski rycerz pochodził z kieleckiego. PAWEŁ ZŁODZIEJ h.NIESOBIA/ POCHODZIŁ Z BISKUPIC. Paweł (Paszko) zwany Złodziej, z Biskupic i Pilchowic herbu Niesobia[1] (? — zm. między 1445 — 1447) — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem, miecznik krakowski, kasztelan małogoski, starosta biecki, kasztelan zawichojski, przez Jana Długosza nazwany rycerzem hiszpańskim. Był synem kasztelana bieckiego Pawła zwanego Złodziejem z Pilchowic. Matka pochodziła z rodu Lubowlitów. Miał kilkoro rodzeństwa[3]. Jego ojciec (zm. 1403) poparł elekcję Jadwigi i był stronnikiem Władysława Jagiełły. Przed 1389 wszedł w posiadanie Biskupic koło Melsztyna (pisał się odtąd z tej wsi). Ponadto posiadał Piekary w powiecie proszowickim. Był także właścicielem domu w Krakowie.

do 1403 — określany jest jako Paweł Złodziej junior, w odróżnieniu od żyjącego jeszcze ojca,

1408 — Król Władysław Jagiełło zapisuje Pawłowi 100 grzywien na wsiach Pilchowice i Biskupice,

15 lipca 1410 — bierze udział w bitwie pod Grunwaldem, jako jeden z dziewięciu rycerzy stoi w pierwszym szeregu przed rycerstwem elitarnej chorągwi ziemi krakowskiej (należy do rycerzy przedchorągiewnych). Jan Długosz w Rocznikach podczas opisywania chorągwi wielkiej ziemi krakowskiej wymienia tych rycerzy: W pierwszym szeregu i na czele stanęło w niej wedle dostojeństwa i zasług dziewięciu rycerzy, a mianowicie: Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima, Florian z Korytnicy herbu Jelita, Domarat z Kobylan z rodu Grzymalitów, Skarbek z Góry herbu Habdank, Paweł Złodziej z Biskupic herbu Niesobia, Jan Warszowski herbu Nałęcz, Stanisław z Charbinowic herbu Sulima i Jaksa z Targowiska herbu Lis. OPRACOWANIE WŁASNE JAN ODROWĄŻ ZE SPRAWY h. ODROWĄŻ/ XV w. — 1485-03-21 ZMARŁ, BYŁ WOJEWODĄ.

Odrowąż Jan ze Sprowy h. Odrowąż (zm. 1485), wojewoda ruski. Był synem Piotra, woj. ruskiego młodszym bratem Andrzeja, woj. ruskiego. Jak dowodzą tego dalsze losy O-a, otrzymał on w młodości staranne wykształcenie. Na arenie politycznej wystąpił po raz pierwszy w sprawie o sukcesję po bracie Andrzeju (zm. 1465). Wobec stanowczej postawy panów i szlachty ruskiej oraz mieszczan lwowskich król Kazimierz Jagiellończyk wykupił z rąk O-a zastawione jeszcze u jego brata Andrzeja ziemie lwowską, żydaczowską i miasto Gliniany. Pieniądze uzyskano z nadzwyczajnego i dobrowolnego podatku nałożonego na Ruś, co znalazło pełne poparcie ludności, protestującej wobec planu oddania O-owi starostwa lwowskiego na poczet królewskich długów. W rezultacie O. utrzymał jedynie Samborszczyznę, gdzie w następnych latach, poprzez skupywanie sołectw, wykup zastawów i dalsze pożyczki królowi, umacniał swoją pozycję. W r. 1467 O. pożyczył królowi 200 kóp gr zabezpieczonych na Samborze. JAN REJ Z NAGŁOWIC h. OKSZA/ ZNAKOMITY RYCERZ POLSKI, BYŁ PRADZIADKIEM MIKOŁAJA REJJA PISARZA TEŻ HERBU OKSZA I TAKŻE Z NAGŁOWIC. W 1434 r. wieś była własnością Jana Reja, sędziego sandomierskiego. Jego syn Mikołaj, pisał się na Nagłowicach i Topoli. W 1465 r. wziął on w zastaw wsie Żerniki i Brzeźno za 1000 czerwonych złotych. Po jego śmierci przed 1497 r., wieś przeszła na własność jego żony Barbary oraz synów Piotra i Stanisława. Piotr jako dziedzic Nagłowic wymieniony został jeszcze w źródle z 1537 r. Jego brat Stanisław przeniósł się na Ruś i osiadł w Żurawnie nad Dniestrem. DZIERSŁAW WŁOSTOWSKI h. OKSZA/Dziersław Włostowski (Dziersław z Włostowic, Dersław Włostowski) herbu Oksza (zginął 10 listopada 1444 w bitwie pod Warną) — polski rycerz, szlachcic, dworzanin królewski urzędnik Królewstwa Polskiego. Uczęstniczył w bitwie pod Grunwaldem w 1410, wtedy m.in. twierdził królowi Władysławowi II Jagiełłe, że on widział dwie chorągwie wrogów. Występował jako świadek w przywilejach księcia Świdrygiełły. W latach 1430–1432 był starostą sądeckim. Uczęstniczył w konfederacji Spytka z Melsztyna. Jan Długosz podawał, że Piotr Polak został odwołany ze starostwwa podolskiego przed wyjazdem króla Władysława III na Węgrzy. Jednak źródła współczesne zdają się wskazywać że w tym czasie starostwwo podolskie zostało odjęte Dziersławowi Włostowskiemu. Jako starosta kamieniecki uczęstniczył w bitwie pod Warną 10 listopada 1444, kiedy zginęło wielu znamienitych rycerzy i dostojników, m.in. Dziersław Włostowski, bracia Tarnowscy, Stanisław syn Zawiszy z Garbowa, starosta lwowski Spytek Jarosławski, dworzanin królewski Paweł Wojnicki z Sienna. ANDRZEJ BROCHOCKI h. OSSORYA/ Długosz wnosi Andrzej Brohotsky symbolem Osorio rozkazem transportowania jednej chorągwi w grunwaldzkiej walce. PIOTR CHEŁMSKI h. OSTOJA / Piotr albo Pietrasz, dzielny wojownik z Krzyżakami, zaświadcza 1414 r. szlachectwo swego współherbownika. Z pierwszej, nieznanej nam żony.

Miał Piotr synów: Jana i Ścibora; drugą jego żoną była Tarnocha 1445 roku. Dozwoliwszy synowi Ściborowi w 1441 r. zabezpieczyć na połowie swoich majątków posag żony Anny, wdowy po Janie Straszu, wydzielił w 1445 r. synowi Janowi połowę Woli, Przegorzał i Bielan. Scibor, właściciel Ponieca 1453 r.; w tymże roku Kazimierz Jag. potwierdził mu prawo pobierania cła w temże mieście. Ścibor, sędzia ziemski poznański 1469 r., poprzednio podkomorzy i generał wielkopolski, zostawił syna Marcina, który przyrzeka 1471 r. wypłacić posag ciotce swej Jadwidze, żonie Jana z Potkany, wojskiego stężyckiego, przyczem ręczą za niego.

Dobiesław Rokosz z Koszyc h. Ostoja

Bitwa Grunwaldzka rysunek z epoki

Brał udział w bitwie Grunwaldzkiej w/g Grandwilewskiego

WŁADYSŁAW II JAGIEŁŁO KRÓŁ POLSKI O NIM WIELE NAPISANO.

WITOLD ALEKSANDER WIELKI KSIĄŻE LITEWSKI

ŚWIDRYGIEŁŁO BOLESŁAW KSIĄŻE LITEWSKI h. Grzymała

LINGWEN SEMEN OLGIERDOWICZ KSIĄŻE LITEWSKI h Pogoń litewska

ZYGMUNT KIEJSTUTOWICZ KSIĄŻE LITEWSKI

JANUSZ I STARY KSIĄŻE MAZOWIECKI

SIEMOWIT V KSIĄŻE PŁOCKI I MAZOWIECKI

HANKO CHEŁMSKI h. OSTOJA/W 1410 r Hanek był pod Grunwaldem: za radą wielkiego księcia Aleksandra król rusza spod Dąbrówna. Przemierzywszy odległość dwu mil, na której wokół płonęły wsie wrogów, po przybyciu na mające być wsławione przyszłą bitwą pola wsi Stębarku i Grunwaldu kazał rozbić obóz wśród krzaków i gajów, których tutaj było mnóstwo. Namiot z kaplicą polecił umieścić na wzgórzu od strony jeziora Lubań zamierzając wysłuchać mszy w czasie, gdy wojsko zajmowało się rozbijaniem obozu. Mistrz pruski Ulryk von Jungingen przybył już do wioski Grunwald, którą miał wsławić swą klęską, ale mimo że przebywał w pobliżu, zwiadowcy królewscy nie wiedzieli jeszcze o nim. Kiedy więc rozpięto namiot z kaplicą, a król spieszył, żeby wysłuchać mszy, przybył rycerz Hanek z Chełmu, herbu Ostoja donosząc, że widział wojsko wroga na parę kroków od siebie. Kiedy zaś król zapytał, jak dużo ich jest, odpowiedział, że widział tylko jedną ich chorągiew i że pobiegł natychmiast, by donieść o ich przybyciu. Kiedy on jeszcze mówił, przybył rycerz z domu Oksza Dziersław Włostowski i twierdził, że on widział dwie chorągwie wrogów. Gdy ten jeszcze nie skończył mówić, przybył trzeci, a za nim czwarty, piąty i szósty zgodnie donosząc, że gotowe do walki oddziały wrogów są w pobliżu. DOBIESŁAW OLEWIŃSKI h. OSTOJA/

Olewiński Dobiesław (Dobek) h. Ostoja (ok. 1370 — po 1444), cześnik krakowski. Najstarszy syn średnio zamożnego szlachcica małopolskiego Mikołaja z Olewina (paraf. Przeginia w pow. krakowskim), miał brata Jana, siostrę Helenę i inne nie znane z liczby rodzeństwo. Wiadomość o jego herbie podaje Długosz, a potwierdzają pośrednio zapiski dotyczące wywodów szlachectwa. O. od najmłodszych lat brał udział w wyprawach wojennych, począwszy od odzyskania Rusi Czerwonej przez rycerstwo polskie w r. 1387. Za zasługi tam poniesione oraz za służbę Władysławowi Jagielle w walkach oddziałów polskich na Litwie z Krzyżakami i Witoldem (w r. 1390) otrzymał O. królewski zapis 100 grzywien na wsiach: Celejów, Jabłonów, Uwisła pod Trembowlą. Zapis na Jabłonowie odsprzedał O. jeszcze przed r. 1414 Mikołajowi Ciesielskiemu. Służba wojskowa O-ego przeciągnęła się zapewne aż do zakończenia wojny Królestwa z ks. Władysławem Opolczykiem (1396), skoro dopiero w r. 1397 pojawił się on po raz pierwszy w księgach ziemskich krakowskich. W r. 1398 doszło do podziału dóbr między O-m i jego bratem Janem a ich ojcem i przyrodnim rodzeństwem. Odpowiednie zapiski podają przy tej okazji tylko sumy pieniężne, nie określając posiadłości ziemskich.

W ramach polskich przygotowań do Wielkiej Wojny z zakonem krzyżackim, wśród pocztów rycerskich wzmacniających załogi nadgranicznych zamków, przybył O. z kilkoma towarzyszami do Złotoryi (1409). Zamek ten oblegała następnie armia krzyżacka pod dowództwem samego w. mistrza Ulryka v. Jungingen od 29 VIII do 2 IX r. t., kiedy to poddano zamek mistrzowi, który wziął do niewoli pozostałych przy życiu obrońców, w liczbie 40 osób. Zarówno krzyżacki wykaz jeńców, jak i relacja Długosza wymieniają na pierwszym miejscu O-ego, choć znajdowali się tam rycerze świetniejsi pochodzeniem. Widocznie pełnił on jeśli nie formalną (o ówczesnym burgrabi złotoryjskim milczą źródła), to — ze względu na swe doświadczenie wojenne — faktyczną komendę nad załogą. Wg Długosza los obrońców Złotoryi stał się przedmiotem rozmów między władzami Zakonu a Witoldem, który za obietnicę ich uwolnienia wypuścił jakichś jeńców z wojny o Żmudź, Krzyżacy jednak nie dotrzymali zobowiązań. O. z towarzyszami odzyskali wolność dopiero po bitwie grunwaldzkiej i wzięli udział w dalszych działaniach wojennych. O. znalazł się w oddziale nadwornym, dowodzonym przez Piotra z Niedźwiedzia i wysłanym przez króla z Nieszawy na obronę Koronowa przed krzyżacką armią zaciężną Michała Kuchmeistra. Dn. 10 X 1410 wziął udział w bitwie pod Koronowem, w której wojsko polskie rozbiło przeważające siły wroga. MOŚCIC ZE STĘSZEWA h. OSTOJA /Mościc ze Stęszewa herbu Łodzia (zm. 1425/26) — kasztelan poznański.Jednak Niesiecki podaje inny herb czyli OSTOJA.

Mościc ze Stęszewa był synem kasztelana międzyrzeckiego Przedpełka ze Stęszewa oraz jego żony Zofii. Na dworze Władysława Jagiełły rozpoczynał karierę i, gdzie występuje od 1394 roku. Otrzymał w 1400 roku wysoki urząd kasztelana poznańskiego. Obracał się w kręgu Sędziwoja z Szubina i wielkopolskich stronników Zygmunta Luksemburskiego. W 1402 roku zabiegał o przyjęcie przez Polskę w zastaw Nowej Marchii, a w 1405 roku paktował o wykup Drezdenka przez Polskę. Przebywał często w następnych latach w Wielkopolsce i zasiadał tam w sądach wiecowych i królewskich. W 1410 roku uczestniczył w kampanii wojennej przeciw Krzyżakom, a po bitwie grunwaldzkiej otrzymał od Jagiełły w zarząd miasto Grudziądz. Zapewne, uczestniczył również w następnych wyprawach przeciwkrzyżackich lat 1414, 1419, 1422, jednak przede wszystkim pełnił misje dyplomatyczne. Często był łącznikiem pomiędzy Zygmuntem Luksemburskim a Władysławem Jagiełłą. KLEMENS MOSKORZOWSKI h. PILAWA/Mikołaj z Moskarzewa (lub Klemens z Moskorzowa, poświadczonego w latach 1381—82.W 1387 — brał udział jako rycerz i podkanclerz Królestwa Polskiego w orszaku królewskim Władysława II Jagiełły i Jadwigi. NIE JASNA JEST SPRAWA BITWY POD GRUNWALDEM. JAKUB KONIECPOLSKI h. POBÓG / Jakub Koniecpolski h. Pobóg ur. ok. 1362 był wnukiem Przedbora, starosty kujawskiego w latach 1348—1368, po jego synu nieznanym z imienia, który odziedziczył Koniecpol. Pierwsza wzmianka w źródłach o Jakubie pochodzi z 5. XI. 1386 r. i dotyczy jego sporu z nieznaną Dobrochną. Jakub pisał się już wtedy z Koniecpola, co wskazuje, iż w tej wsi sieradzkiej znajdowała się jego rezydencja. …Posiadał wieś Januszowice pod Krakowem, część wsi Deszno koło Jędrzejowa, którą ostatecznie kupił w latach 1412—1420. W spadku po Przedborze przejął zastaw w Nakle, Witowie wraz z młynem Hartmańskim, karczmą i borem Żary za 150 grzywien. W 1399 kupił za 1000 grzywien Nakło i Witów. Wraz z Naklem Jakub uzyskał połowę prawa patronatu tamtejszego kościoła… Główne posiadłości Jakuba stanowił klucz koniecpolski uformowany już w koncu XIV w. Składał się on wówczas ze wsi Koniecpol i fortalicji, wsi Łysiny i Stanisławice w Sieradzkiem oraz Chrząstowa w Sandomierskiem. …W 1398 nabył kompleks wielgomłyński. …W skład jego majątku wchodziły także Żarczyce k. Małogoszczy w ziemi sandomierskiej, dla których uzyskał prawo niemieckie. Jakub prowadził nieliczne sprawy finansowe w sądach sieradzkich. …U schyłku życia dostał od króla nagrodę za wieloletnią służbę.

1 września 1428 r. Jakub, jego żona Kochna oraz synowie: Jan i Przedbór, otrzymali zgodę na wykup tenuty lelowskiej składającej sie z miasta Lelowa i wsi: Staromieście, Żlęzany, Bliżyce, Dzibice i Sokolniki z rąk dotychczasowego dzierżyciela. Jednocześnie król nadał na niej dożywocie wszystkim wymienionym osobom, zachowując dla ich spadkobieców prawo do zwrotu 400 grzywien sumy zastawnej. W uzasadnieniu nadania król podkreśłił także zasługi Kochny w wychowaniu i edukacji synów królewskich. Oprócz rezydencji w Koniecpolu Jakub utrzymywał dom w Krakowie, gdzie zatrudniał liczną służbę: m.in. dworników, cieśli.

Karierę polityczną rozpoczął Jakub na dworze Władysława Jagiełły i Jadwigi. Na przełomie maja i czerwca 1393 r. otrzymał urząd wojewody sieradzkiego, który sprawował do końca życia. Osobliwość tej nominacji (Koniecpolski otrzymał najwyższe dostojeństwo w ziemi bez wcześniejszego piastowania w niej jakiegokolwiek urzędu ziemskiego) świadczy o wielkim zaufaniu Jagiełły do niego i potrzebie wynagrodzenia jego wyjątkowych zasług. Niewątpliwie Jakub był głównym filarem stronnictwa projagiełłowego w ziemi sieradzkiej, którą udało się utrzymać w rękach Andegawenów, podczas gdy sąsiednia ziemia łęczycka wsparła księcia mazowieckiego Siemowita IV, konkurenta Jagiełły do tronu polskiego. Można powiedzieć, że Jakub należał do osób tworzących ścisłą radę królewska, o czym świadczy jego obecność na 157 dokumentach wystawionych przez Jagiełłę. Jakub uczestniczył we wszystkich ważniejszych wydarzeniach politycznych. Był na zjeździe w Radomiu, na którym 11 marca 1401 r. ustalono nowy stosunek prawno-polityczny Królestwa i Litwy. Dnia 19 czerwca 1403 r. świadkował w Lublinie na dokumencie Witolda, przyrzekającego, ze nie zawrze przymierza z Krzyżakami bez woli i rady króla Jagiełły. W maju 1404 r. wziął udział w rokowaniach pokojowych polsko-litewskich z przedstawicielami Zakonu krzyżackiego w Raciążu. Dnia 7 czerwca 1409 w Żninie, podczas tradycyjnego objazdu Wielkopolski przez Jagiełłę, Jakub złożył pisemną obietnicę dochowania wierności królowi i Koronie… Uczestniczył także w zjeździe walnym w Łęczycy, gdzie podjęta została decyzja o wojnie. Jakub wystawił w wielkiej wojnie z Zakonem krzyżackim własną chorągiew, która walczyła pod Grunwaldem pod jego znakiem Pobóg. W dokumencie Jagiełły wystawionym w Nieszawie 9 grudnia 1410 r. wymieniony został wśród gwarantów uzgodnionego zawieszenia boni kończącego działania wojenne między Polską a Krzyżakami. Był gwarantem pokoju, dokument w tej sprawie opieczętowano w Touniu 1 lutego 1411 r. Po wojnie król wyznaczał wielokrotnie Koniecpolskiego do egzekwowania warunków traktatu pokojowego. Dnia 30 maja 1411 r. w Szeszupie na Litwie wystawił upoważnienie dostojnikom koronym, m.in. Jakubowi, do pobrania odszkodowania od Zakonu za wydanie jeńców i zamków.

W latach 1409—1418 Jakub był starostą brzesko-kujawskim. W październiku 1413 r. Jakub był w Horodle, gdzie uregulowano prawny stosunek Polski i Litwy na nowych zasadach. Dla pogłebienia unii panowie polscy przyjęli do swych herbów bojarów litewskich. W zbrataniu tym uczestniczył także wojewoda sieradzki, który użyczył herbu Pobóg bojarowi Rało. Jakub wziął udział w „wojnie głodowej” z Zakonem krzyżackim latem 1414 r. Król wyznaczył go wraz z innymi doradcami do rozmów w sprawie dodatkowych umów uzupełniających pośpiesznie zawarty rozejm brodnicki. Jakub Koniecpolski został niemal stałym reprezentantem Polski we wszelkich rokowaniach z Krzyżakami. Dnia 25 maja 1416 r. wymieniony został jako gwarant umowy polsko-krzyżackiej zawartej w Inowrocławiu, potwierdzającej przedłużenie rozejmu brodnickiego do 13 lipca 1417 r. W maju 1417 r. korespondował z wielkim mistrzem krzyżackim (Michael Küchmeister von Sternberg) w sprawie uwolnienia ziemianina dobrzyńskiego Bartosza z Kiełpina. Niewątpliwie Koniecpolski cieszył sie pewnym mirem u władz Zakonu, choćby z racji dotychczasowych kontaktów, wymieniana sprawa nie należała bowiem do jego kompetencji jako starosty brzesko-kujawskiego, gdyż ziemianin dobrzyński nie podlegał jego jurysdykcji. W lipcu 1417 r. wzią udział w rokowaniach z Krzyżakami w Solcu, w celu kolejnego przedłużenia rozejmu. Dnia 26 kwietnia 1418 r. Jakub świadkował na dokumencie Jagiełły, w którym przedłużono rozejm z Krzyżakami do lipca roku następnego. W kwietniu 1419 r. uczestniczył w zjeździe z legatami papieskimi w Inowrocławiu i wystawił glejt wysłannikom Zakonu na zjazd do Gniewkowa. Latem wziął udział w wojnie. Jego obecność została poświadczona w obozie pod Czerwińskiem 15 lipca 1419 r., kiedy świadkował na dokumencie Jagiełły i Witolda w sprawie przymierza z państwami unii kalmarskiej oraz 17 lipca, kiedy świadkował w dokumencie Jagiełły wynagradzającego zasługi Trojana z Grąbca, przewodnika wojsk polskich i litewskich do ziem krzyżackich. JAN LIGĘZA h. POŁUKOZA/ Jan Ligęza herbu Półkozic (? — zm. 1419) — wojewoda i starosta łęczycki, w bitwie pod Grunwaldem dowodził 32 chorągwią, uczestniczył w unii horodelskiej. Wzniósł zamek w Bobrku, nad Przemszą nieopodal jej ujścia do Wisły.

Bitwa pod Grunwaldem Kossaka

Był sygnatariuszem aktu unii horodelskiej 1413 roku

Rozpoczął lokację wsi Dąbrowa, którą ukończył w roku 1422 syn Stanisław. Miał przypuszczalnie dwie żony, Małgorzata poświadczona jest źródłowo. Synami Jana Ligęzy byli: Jan Ligęza z Bobrku, Mikołaj z Niewiarowa i Stanisław. Miał również dwie córki Helenę, żonę Zakliki z Korzkwi i Annę, żonę Floriana z Korytnicy. Uczestnik bitwy grunwaldzkiej. MARCIN Z WROCIMOWIC h. POŁUKOZA/ z Wrocimowic (zm. ok. 1442 r.) — polski rycerz herbu Półkozic, zwany też Marciszem z Wrocimowic; uczestnik bitwy grunwaldzkiej.

Marcin z Wrocimowic

Data śmierci ok. 1442 r.

CHORĄŻY KRAKOWSKI.

Marcin pochodził ze wsi Wrocimowice. Jego żoną była Małgorzata, córka Staśka z Wrocimowic. Wieś należała do jego żony, która wniosła ją do małżeństwa jako swój posag. W 1399 roku Marcin utracił Wrocimowice, jednak nie przestał się nimi podpisywać. Marcin z Wrocimowic jako chorąży krakowski walczył w 1410 roku w bitwie pod Grunwaldem i Koronowem. Podczas bitwy niósł chorągiew krakowską z białym orłem, o którą toczyła się zaciekła walka.

W 1411 roku posłował do papieża. W latach 1413– 1440 występował wielokrotnie jako świadek ważnych aktów państwowych. W 1438 roku przystąpił do konfederacji w Korczynie, która skierowana była przeciw ruchowi husyckiemu. Życzył sobie tego biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki, weteran bitwy grunwaldzkiej. Marcin z Wrocimowic zmarł około 1442 roku, za czasów rządów Kazimierza IV Jagiellończyka.

Jego syn Marcin dostał się do niewoli tureckiej pod Warną, jednak został z niej wybawiony. Pod koniec życia Kazimierza IV Jagiellończyka królewska małżonka Elżbieta, matka przyszłych królów, upatrywała w Marcinie kandydata na ochmistrza swego dworu. JURAND Z BRUDZEWA h. POMIAN/ Długosz wymienia Jaranda z Grabia, wtedy chorążego inowrocławskiego, który pod Grunwaldem był dowódcą chorągwi biskupa poznańskiego, Wojciecha Jastrzębca. Nie Jurand, ale Jarand. Imię to dość często występowało w XIV u XV wieku wśród szlachty kujawskiej, której genealogią się zajmuję. Być może ma pochodzenie lokalne, być może pochodzi od niemieckiego imienia Arnold. Spolszczane było ono jako Jarnołt, a od tego już blisko do Jaranda. Jarand z Grabia (i Brudzewa) — pod Grunwaldem walczył też i być może zginął jego ojciec, Jan z Grabia — był jednak herbu Pomian (na złotej tarczy czarna żubrza głowa z mieczem) a Jurand ze Spychowa był herbu Świnka. Sienkiewicz wybrał bardzo nieszczęśliwie, bo akurat kilku rycerzy herbu Świnka z Ziemi Dobrzyńskiej było w czasie wojny sługami wielkiego mistrza. Długosz wymienia Piotra Świnkę, starostę dobrzyńskiego, który po bitwie dotarł do Malborka powiadamiając o klęsce Zakonu. MIKOŁAJ Morawiec Z KUNASZÓWKI h. POWALA uczestnik bitwy grunwaldzkiej.

Mikołaj Morawiec

Mikołaj Morawiec był pokojowcem Jagiełły. Na wyprawę wojenną do Prus udał się jako giermek. W wyprawie brał udział oddział straży przybocznej. Mikołaj Morawiec znajdował się przy królu i trzymał w dłoni mały proporzec z białym orłem, który sygnalizował obecność króla. Po bitwie pod Grunwaldem król wraz z księciem Witoldem udał się na pobojowisko, by zobaczyć poległych. Do obozu powrócił dopiero o zmierzchu. Zastał dużo listów, z którymi posłał Morawca Mikołaja jako specjalnego gońca do Krakowa. Listy były adresowane do strzegących zamku krakowskiego, czyli między innymi do królowej Anny, biskupa poznańskiego Wojciecha Jastrzębca, arcybiskupa Mikołaja Kurowskiego, do Uniwersytetu rady miejskiej Krakowa. Zawierały one wiadomości o zwycięstwie. Goniec wziął ze sobą chorągiew biskupa pomezańskiego, którą zdobył w bitwie. Cały Kraków cieszył się i weselił z przybycia gońca. Śpiewano w kościołach Bogu na chwałę i przez całą noc miasto było oświetlone. MIKOŁAJ POWALA Z TACZOWA h. POWALA/Mikołaj Powała z Taczewa, także Powała z Taczewa herbu Ogończyk (ur. ok. 1380, zm. po 1415) — polski szlachcic, rycerz.

W czasach średniowiecza jeden z najbardziej znanych polskich rycerzy. Był stolnikiem krakowskim i podkomorzym sandomierskim.

Brał udział w bitwie pod Grunwaldem i bitwie pod Koronowem. Odznaczał się wybitną wiedzą z zakresu wojskowości, skoro przed tą pierwszą bitwą został powołany do ścisłej rady wojennej. Został ranny w bitwie pod Koronowem. Za pozyskane łupy rozszerzył swoje dobra, a zwłaszcza rozbudował rodową siedzibę w Taczewie (w której jednak dość rzadko przebywał).

Brał też udział w turnieju rycerskim w Budzie, zorganizowanym z okazji podpisania traktatu z Lubowli (1412). Był również wysyłany jako poseł (dyplomata) w misje zagraniczne, co wskazuje na jego znajomość przynajmniej języka łacińskiego. Według legend odznaczał się także niepospolitą siłą. SASIN Z WYCHACZAh. POWALA/Z DOMU POWAŁÓW, RYCERZ PRZYBOCZNY KRÓLA WALCZYŁ POD CHORĄGWIĄ NADWORNĄ CZYLI BYŁ RYCERZEM PODCHORĄGIWNYM. MIKOŁAJ MICHAŁOWSKIh. PORAJ/Mikołaj „Białucha” Kurozwęcki — Michałowski h. Poraj

wojewoda sandomierski, starosta krakowski

Data Śmierci 1438 data urodzin 1360 r. Pierwsza żona jak i druga miała na imię Katarzyna, miał dwoje dzieci Krzesław i Małgorzata, bracia to -Michałowski -Dobiesław Kurozowski, Henryk Kurozowski h. PORAJ oraz Jan z Góry czyli Chodawa Kurozowski -Michałowski h. Poraj.

JAKUBOWSKI h. PORAJ/Błażej Jakubowski herbu Poraj był towarzyszem Glaubitza w bitwie pod Grunwaldem. Prawdopodobne zginął w tej walce. Polacy o nazwisku Jakubowski posługiwali się dwoma herbami

Jednym, rzeczywiście był herb Poraj.

Drugim herbem był herb Topór.

Był pradziadkiem Jan Jakubowski z Jakubowa h. Poraj w wieku 67 lat zmarł 1472–1539 Ojcem jego był Piotr a synem Błarzeja był Jan.

Tomasz Kalski h. Poraj

Kalski (rzadziej in Kal, Skalski) Tomasz h. Poraj, czyli Róża (zm. 1438), kasztelan wiślicki. Ojcowizną jego była zapewne wieś Kał (dawniej Kały) w pow. brzezińskim (parafia Czarnocin), od której wziął nazwisko Kalski (i Skalski). Nie wiadomo, kiedy i gdzie się urodził. Wg relacji Długosza, K. w grupie polskich rycerzy wziął udział u boku ówczesnego króla węgierskiego Zygmunta Luksemburczyka w wielkiej bitwie z Turkami, stoczonej 28 IX 1396 r. pod Nikopolis i zakończonej klęską strony węgierskiej. Przez szereg następnych lat miał K. pozostawać w służbie rycerskiej u tegoż króla Zygmunta, otrzymując w zamian jakieś nie znane bliżej dobra. Kiedy w Polsce gotowano się do wielkiej wojny z zakonem krzyżackim, a Zygmunt Luksemburczyk deklarował się jako przeciwnik strony polskiej, K. wraz z innymi rycerzami polskimi, którzy jak on pozostawali na Węgrzech, nie bacząc na zachęcające obietnice Zygmunta i porzucając otrzymane od niego już wcześniej dobra, zdołał uzyskać zgodę tego króla na odejście i podążył do Polski. Z zasługującego w danym wypadku w pełni na wiarę przekazu Długosza znany jest udział K-ego w jednym z ważniejszych epizodów wojny z Zakonem, a mianowicie w stoczonej 10 X 1410 r., a zwycięskiej dla Polski, bitwie pod Koronowem. Władysław Jagiełło miał wynagrodzić grupie rycerzy, która opuściła Zygmunta Luksemburczyka, jej udział w wojnie z Zakonem. Zapewne więc i K. dostąpił jakiejś nagrody, choć nie wiadomo, co było jej przedmiotem. Być może w związku z tym uzyskał tenutę brzezińską. Już w styczniu 1412 r. miał bowiem «suum castrum» (z którego Rafał z Mikowa porwał mu synowicę, czyniąc nadto znaczne szkody); chodziło tu najprawdopodobniej o Brzeziny, bo w kilka lat później (1417 i 1418) K. pisał się: Tomasz z Brzezin, a w r. 1418 jako pan tego miasta wiódł spór z tamtejszą wójciną. TOMASZ SZELIGA Z WRZEŚNI h. PORAJ/Był rtcerzem W. Jagiełły w bitwie pod Grunwaldem pełnił służbę jako podkomoży sieradzki. Nie wiadomo kiedy się urodził i zmarł. ALEKSY Z PŁOŃSKA h. PRUS I W/G Grandlewskiego DOBIESŁAW Z PŁOŃSKA h. PRUS I W/G Grandlewskiego DOBIESŁAW Z PŁONKI h. PRUS I W/G Grandlewskiego KRYSTYN Z OSTROWA h. RAWICZ/ (1352–1430) — ochmistrz, kasztelan krakowski, wojewoda i kasztelan sandomierski.

Bitwa pod Grunwaldem J. Matejki

KRYSTYN OSTROWSKI

Pochodził od Prandotów Rawiczan. W 1387 r. został ochmistrzem dworu królowej Jadwigi tym samym stał się jednym z jej najbliższych współpracowników. Od 1392 r. pełnił funkcje kasztelana sandomierskiego, a następnie od 1406 wojewody sandomierskiego. W 1410 został kasztelanem krakowskim. W 1410 r. wystawił w bitwie pod Grunwaldem własną chorągiew.

Był sygnatariuszem aktu unii horodelskiej 1413 roku.

Podpisał pokój toruński 1411 roku.

Jego posiadłość rodową stanowił Ostrów, dzisiejszy Ostrowiec Świętokrzyski. Posiadłość ta rozciągała się na pewno od Szewny na południu po Sudoł (dawniej Suchodół) na północy (1411), a więc rozległością zbliżała się do obszaru administracyjnego dzisiejszego Ostrowca.

KRYSTYN MAGIERO Z GAWORZYCZOWA h. PORAJ/Zapewne miejsowość Gawor albo Gaworzyce. Właściwie to nic o nim nie wiemy, tylko tyle że jest wymieniony przez J. Długosza jako rycerz grunwaldzki. ZYNDRAM Z MYSZKOWICh. SŁOŃCE/Z pośród bohaterów grunwaldzkich, którzy przed pięciu wiekami

imiona swe złotemi głoskami zapisali na kartach dziejów

naszych, na pierwszy plan wysuwa się postać miecznika krakowskiego,

Zyndrama z Maszkowic, herbu Słońce. Jako wódz lewego

skrzydła armii polsko-litewskiej, tego właśnie skrzydła, które samo

niemal zwarłszy się z wrogiem, w śmiertelnym boju odniosło nad

nim zwycięstwo, niemałą cząstkę swych zasług wplótł on do

wieńca polskiej chwały i tryumfu. Niestety, historya nie doceniła

dotąd należycie zasług Zyndrama, skąd postać ta do dziś dnia pozostaje

w grubym cieniu. (ur. w latach 50. XIV w., zm. przed 5 czerwca 1414) — polski rycerz. Był z pochodzenia małopolskim Niemcem.

Człek animuszu wielkiego a prawie hetmańskiego, chociaż osoby nie wysokiej lecz zsiadłej.

Imię Zyndrama z Maszkowic (łac. Sindram}oraz jego herb wskazują, iż przodkowie Zyndrama mogli pochodzić z wioski Sonnenberg (dzisiejsza dzielnica miasta Wiesbaden) w Hesji. Ponadto źródła wskazują, iż na przełomie wieku XIII/XIV dziedzicznymi sołtysami wsi Bielawa na Śląsku Raciborskim był ród niemiecki, w którym w każdym pokoleniu potomek płci męskiej nosił imię Zyndram.

Akta sądu ziemskiego w Bieczu wskazują, iż 2 czerwca 1388 roku niejaki sołtys Piotr ustanowił Zyndrama z Maszkowic swoim pełnomocnikiem i powierzył prowadzenie swojej sprawy. W 1390 roku Zyndram wziął udział w wyprawie Władysława Jagiełły i Witolda przeciw Krzyżakom. Król wyznaczył Zyndrama starostą zdobytego w trakcie wyprawy Kamieńca Litewskiego, gdzie dowodził załogą i bronił go przed Krzyżakami popierającymi księcia Witolda.

Niektórzy historycy przypuszczają, że w latach 1395—1400 mógł wziąć udział w wyprawie krzyżowej Zygmunta Luksemburskiego i walczył w bitwie pod Nikopolis.

W roku 1401 Zyndram z Maszkowic był starostą niegrodowym (tenutariuszem) Małogoszcza.

Od 1404 roku pełnił urząd miecznika krakowskiego.

W roku 1409 był starostą niegrodowym Jasła.

Przed wyprawą grunwaldzką Zyndram sprzedał za trzysta grzywien wieś Lubatowa biskupowi Maciejowi z Przemyśla, zastrzegając sobie jej wykup w ciągu trzech lat. Wsi jednak nigdy nie zdołał wykupić.

Podczas wyprawy grunwaldzkiej pełnił funkcję oboźnego koronnego (łac.Praefectus castrorum). Według Jana Długosza w dniu 9 lipca 1410 roku został mianowany przez króla Władysława „dowodzącym wojskiem” (łac. officium principis militae}.Z rozkazu króla rozstawiał przed bitwą pod Grunwaldem chorągwie skrzydła polskiego. W czasie bitwy prowadził do boju chorągiew ziemi krakowskiej

Według przekazów Jana Długosza, to właśnie ludzie z jego oddziału mieli zabić wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena.

Po wyprawie grunwaldzkiej nie otrzymał żadnej nagrody od króla, co mogło mieć związek z upadkiem w trakcie bitwy wielkiej chorągwi królestwa. MIKOŁAJ KMITA Z WIŚNICZAh. ŚRENIAWA/Mikołaj Kmita herbu Szreniawa, z Wiśnicza, Sobienia i Dubiecka, (zm. ok. 1447) — kasztelan przemyski (1433—47).

Rycerze średniowiecza.

Był synem Piotra Kmity (zm. 1409)i Hanny (Hanki) (zm. po 1409).

Z pierwsza żoną Mikołaj miał syna Mikołaja Kmitę z Dubiecka (zm. 1439—1441), ożenionego z Małgorzatą Buczacką — kasztelanówną kamieniecką — córką Michała Mużyło Buczackiego.

Po 1420 r. Mikołaj Kmita z Wiśnicza wziął ślub z Małgorzatą Michałowską Kurozwęcką. Z tego małżeństwa synami byli; Dobiesław Kmita (zm. 1478) — wojewoda sandomierski i lubelski i Jan Kmita (Nosek) (zm. 1458/1460) kasztelan przemyski i kasztelan lwowski. Mikołaj Kmita zbudował obronny zamek drewniany w Medyce, za pieniądze króla.

Od czasów Mikołaja Kmity (zm. ok. 1447) Kmitowie dzielą się na Sobieńskich i Dobieńskich od nazw siedzib rodowych PIOTR Z MYEDZWIEDZIAh.STARYKOŃ./ZAPEWNE CHODZIŁO TU O MIEJSCOWOŚC NIEDZWIEDZ. PO ZATYMNIC ONIM NIE WIEMY TYLE ŻE JEST WYMIENIONY JAKO RYCERZ BITWY GRUNWALDZKIEJ PRZEZ J. DŁUGOSZA. MIKOŁAJ SYNOWIEC h. STARYKOŃ/

Synowiec Mikołaj z Warzęgowa, Rzędowic i Kociny h. Stary Koń (zm. po 1455), burgrabia krakowski, rycerz pasowany.

Pochodził z Warzęgowa na Śląsku Opolskim, z rodziny pieczętującej się h. Stary Koń.

Na początku XV w. przybył S. do Król. Pol. i przyjął służbę u króla Władysława Jagiełły. Możliwe że stało się to dzięki protekcji współrodowca, podkomorzego krakowskiego Piotra Szafrańca, na co nie ma wprawdzie zbyt mocnych przesłanek źródłowych (w r. 1437 świadczył na dokumencie Szafrańca, a w r. 1442 był jednym z jego arbitrów w sporze z Uniw. Krak. o prawo prezenty ołtarza św. Benedykta w katedrze krakowskiej), ale zdają się wskazywać na to późniejsze związki z Szafrańcami S-a i jego synów. Krewny S-a, Piotrasz Synowiec, co najmniej od r. 1400 związany był z dworem i posiadał tenuty Kocinę i Rzędowice. PIOTR SZAFRANIEC Z PISKOWEJ SKAŁY h.STARYKOŃ/ z Pieskowej Skały i Łuczyc, zm. 1437, herbu Starykoń, określany też jako Piotr Szafraniec Starszy lub senior.

Syn Piotra Szafrańca, brat biskupa Jana Szafrańca, Stanisława i Tomasza. Miał syna Piotra i córkę Katarzynę[1].

Podstoli krakowski od 1398 roku. W 1401 roku był sygnatariuszem unii wileńsko-radomskiej[2]. W 1402 roku otrzymał od Jagiełły w zarząd Podole opuszczone przez Świdrygiełłę. Od 1406 roku podkomorzy krakowski (nadworny). Od 1408 roku wojewoda sandomierski[1]. Był starostą łęczyckim, chęcińskim, sieradzkim i krakowskim[1]. W 1410 roku odznaczył się w bitwie pod Grunwaldem, w której wystawił własną chorągiew (nr 35)[potrzebny przypis]. Dowodził w zwycięskiej bitwie pod Tucholą w 1410 roku[potrzebny przypis]. Podpisał pokój toruński 1411 roku[3]. Był sygnatariuszem aktu unii horodelskiej 1413 roku[4]. Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju jedlneńskiego w 1430 roku[5].Od 1433 roku wojewoda krakowski. Dążył do zawarcia unii z Czechami i pogłębienia związków z Litwą. Sprzyjał husytom. Popierał prawo do tronu synów Władysława Jagiełły[6]. 31 grudnia 1435 roku podpisał akt pokoju w Brześciu Kujawskim.

Właściciel zamku w Pieskowej Skale. Protektor Akademii Krakowskiej, której podarował dom wykupiony od w 1434 roku od Żyda Izaaka[potrzebny przypis]. Pochowany został w kaplicy pod wieżą srebrnych dzwonów w katedrze na Wawelu[potrzebny przypis]. STANISŁAW SZAFRANIEC h. STARYKOŃ W/G Grandwilewskiego JAN SZAFRANIEC h. STARYKOŃ W/G Grandwilewskiego MIKOŁAJ CHRZĄSTOWSKIh.STRZEGOMIA/Mikołaj z Chrząstowa (może drugi brat biskupa), świadczy 1409 r. w Krakowie (C. U. Cr.). Obwiniony o bliskie stosunki z królową Anną, obawiając się gniewu królewskiego, uszedł za granicę, skąd wróciwszy, odznaczył się pod Koronowem i został miecznikiem krakowskim 1426 r. Był i starostą sanockim od 1430 r. Synowie jego: Mikołaj 1430 roku, a Abraham 1442 r. na uniwersytecie krakowskim. Abrahama Chrząstowskiego herbu Strzegomia wspomina Długosz, jako dziedzica Tuczamp, w powiecie wiślickim. Wieś ta w 1508 roku jest w posiadaniu Katarzyny Chrząstowskiej. Mikołaj z Chrząstowa podpisał 1438 r. konfederacyę korczyńską przy królu i przyłożył pieczęć z Kościeszą (Cod. Ep. XV). W 1441 r. wojski krakowski, 1460 roku krajczy królowej, 1462 r. chorąży krakowski, 1476 r. kasztelan chełmski i starosta lubelski. Mikołaj dwa razy sprawował poselstwo do Czech. W 1454 r. jeździł w sprawie odparcia skarg wielkiego mistrza krzyżackiego, a w 1457 roku celem wykazania praw Kazimierza Jag. do tronu czeskiego. Synowie jego: Floryan 1477 r., a Jan 1483 r. na uniwersytecie krakowskim. Trzeciego syna Mikołaja Gniewosza, wysyła ojciec 1482 r., z listem polecającym królowej Elżbiety, na służbę księcia Alberta Saskiego (Cod. Ep. XV.). Wszyscy trzej synowie Mikołaja posiadają 1484 r. Łopiennik, w powiecie krasnostawskim, który ojcu ich w zastaw oddany był przez króla (M. 14 f. 102). Długosz wymienia Mikołaja, chorążego, jako dziedzica Motycz i Zaleszan, w pow. pilznieńskim, Glanowa i Grzegorzewic, w powiecie proszowskim i Jakóba Oporzyszowskiego alias Chrząstowskiego, dziedzica Chrząstowa. W 1508 roku Zaleszany, Motycze i Wolica Kołowa, należą do Jana z Zaleszan. Gniewosz Chrząstowski, ręczy w 1501 r. wraz z innymi panami za Maciejem GNIEWOSZ Z DALEWICh.STRZEGOMIA/ (zm. ok. 1445) — polski rycerz herbu Strzegomia, dowódca chorągwi zaciężnych ze Śląska, Czech i Moraw w bitwie pod Grunwaldem.

Był synem Gniewosza herbu Strzegomia, rycerza robiącego karierę przy Władysławie Opolczyku, a później na dworze Jagiełły, z przekazów Długosza znanego jako oszczerca królowej Jadwigi, i Joanny (Anny).

Przed 1406 r. ożenił się z Elżbietą Warszówną, bogatą dziedziczką znajdującą się pod opieką stryja, z którego domu Gniewosz ją porwał. Przed tym rokiem był prawdopodobnie kasztelanem sandomierskim, chociaż możliwe, że mylony jest tu z ojcem, o którym również mówi się, iż pod koniec życia zawiadywał grodem sandomierskim. W 1408 r. występuje jako podkomorzy dworski, a jeszcze przed rozpoczęciem działań zbrojnych podczas wojny z zakonem (1410) został podstolim krakowskim.

W czasie przygotowań do wyprawy wojsk polskich na państwo krzyżackie dokonywał zaciągu na Śląsku i w Czechach i w bitwie pod Grunwaldem dowodził chorągwią zaciężnych Czechów, Morawian i Ślązaków. Znakiem chorągwi był herb rodu Gniewosza — Strzegomia (Kościesza), stąd pojawiają się informacje, że była to rodowa chorągiew małopolskich Strzegomitów[U 1]. Według Długosza: Służyli w niej tylko najemni rycerze, nie z Polski, ale zaciągnięci przez wspomnianego podstolego Gniewosza spośród Czechów, Morawian i Ślązaków[1]. Stefan M. Kuczyński w Wielkiej wojnie z Zakonem Krzyżackim twierdzi, że chorągiew Gniewosza miała mieszany skład narodowy i byli w niej również Polacy[2]. Gniewosz brał też udział w dalszej części kampanii m.in. w bitwie pod Koronowem, po której wyróżniony został przez Długosza wymienieniem pośród najbardziej zasłużonych w bitwie z powodu ich heroicznego męstwa i dzielnych czynów, żeby u obecnych ludzi i u potomnych oraz w sercach wszystkich, którzy będą czytać te nasze słowa, zostawić dla nich wszystkich i dla każdego z nich rozgłos, sławę, szczególne wyróżnienie i nie gasnącą nigdy chwałę[3]. Walczył później w zgrupowaniu Piotra Szafrańca pod Tucholą, po czym został wysłany do króla przebywającego w Inowrocławiu z informacją o zwycięstwie, ale jednocześnie o problemach z utrzymaniem wojska, które zamierza się wycofać z powodu zimowej pory i łupów zagrabionych w obozie wrogów[4].

Po wielkiej wojnie Gniewosz pozostawał w służbie królewskiej. Uczestniczył w królewskich objazdach po państwie. W 1413 r. dokonał podziału z bratem odziedziczonego Ćmielowa. W 1414 r. sprzedał królowi za 1200 grzywien srebra rodowe Dalewice wraz z prawem patronatu nad miejscowym kościołem (kaplicą), które Jagiełło przekazał na uposażenie księży katedry wawelskiej.

W latach 20. XV wieku aktywność publiczna Gniewosza zanikła. Podstolstwo krakowskie objął po nim na krótko brat Dziersław. Gniewosz pojawia się w dokumentach tylko w związku z transakcjami gospodarczymi i kłopotami rodzinnymi. W 1424 r. sprzedał dom w Krakowie (w którym ojciec gościł Wilhelma, narzeczonego królowej Jadwigi) konwentowi benedyktynów z Tyńca, a w 1428 r. pojawił się w związku z transakcją sprzedaży części Płaszowa i Sidziny. W 1431 r. procesował się z synami swojego zarządcy, którego oskarżał o zagarnięcie pieniędzy.

Możliwe, że kariera Gniewosza załamała się ze względów zdrowotnych. Żona Elżbieta wystąpiła o nieważność małżeństwa, zarzucając, że Gniewosz boskim zrządzeniem wpadł w szaleństwo. Oskarżała go, że dusił ją w łożu. Twierdziła, że jest groźny dla siebie i otoczenia. Podczas ataków choroby miał godzić brzytwą i nożycami w swoje gardło i trzeba było mu je siłą odbierać. Trzeba go było wiązać aż do uspokojenia. Małżeństwo zostało uznane za nieważne, a Elżbieta wyszła później za Jana Gniewosza z Oleksowa. Gniewosz zmarł prawdopodobnie około 1445 roku.

Ojciec i syn Gniewoszowie są nieraz myleni, również w publikacjach o charakterze naukowym w publikacjach lokalnych i internetowych są nieraz identyfikowani jako jedna osoba STANISŁAW CHARBINOWSKI h.SULIMA/ Stanisław, chorąży sandomierski 1433 r.Jego ojciec Włodek z Charbinowic, burgrabia nowokorczyński 1378 roku, cześnik krakowski 1373 r., starosta lubelski 1383 r.

Z żony Elżbiety zostawił trzech synów Piotra, Stanisława i Bartosza.

JAN FARUREJ Z GARBOWA h. SULIMA/Jan Farurej z Garbowa (zm. 1453) — rycerz, herbu Sulima, starosta spiski i stolnik krakowski.

Syn Mikołaja kasztelana sieradzkiego, brat Zawiszy Czarnego.

Po śmierci Zawiszy w bitwie z Turkami pod Golubacem, w 1428 r., objął po zmarłym bracie starostwo spiskie. Jan Farurej z Garbowa wymieniany jest przez Jana Długosza wśród największych rycerzy walczących w bitwie pod Grunwaldem. Uczestnik zjazdu w Budzie 24 maja 1412, podczas spotkania cesarza Zygmunta i Władysława króla polskiego. Dworzanin i stronnik cesarza Zygmunta, za swoje zasługi otrzymał od niego wielkie dobra na Węgrzech. W 1438 był jednym z uczestników konfederacji korczyńskiej.

Ożeniony z Leonorą, córką Sieniawskiego podkomorzego sanockiego. W roku 1435 jako stolnik krakowski podpisał pokój brzeski.