Polak za granicą ebook

Polak za granicą

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Strona redakcyjna

AFGANISTAN

(Islamska Republika Afganistanu)

Stolica: Kabul

Język urzędowy: paszto, dari

Inne języki: używanymi językami są również urdu, w większych miastach popularny jest język angielski

Uwaga: w związku z niestabilną sytuacją polityczną w Afganistanie oraz związanymi z nią poważanymi zagrożeniami dla bezpieczeństwa przebywających tam cudzoziemców Ministerstwo Spraw Zagranicznych zdecydowanie odradza wyjazdy do Afganistanu. Obywatelom polskim, których wyjazd do Afganistanu jest absolutnie konieczny, zaleca się zapoznanie przed podróżą z aktualną sytuacją w tym kraju oraz kontakt z Ambasadą RP w Kabulu ([email protected]) i zgłoszenie swojej podróży w systemie e-konsulat.

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE

Obywatele polscy objęci są obowiązkiem wizowym. Przed wyjazdem należy uzyskać wizę w Ambasadzie Islamskiej Republiki Afganistanu. Nie udziela się wiz na przejściach granicznych. Przy wjeździe i wyjeździe podróżni wypełniają karty przekroczenia granicy. Po uiszczeniu odpowiedniej opłaty kartę należy przekazać do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, po podstemplowaniu zwracana jest przy wyjeździe z kraju.

PRZEPISY CELNE

Wwożenie i wywożenie większej ilość gotówki może wzbudzić zainteresowanie służb celnych. Przepisy w tym względzie nie są jednoznaczne. Należy pamiętać, że nie wolno wwozić ani wywozić bez specjalnych zezwoleń broni palnej. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na przewożenie do Afganistanu środków łączności (radiostacje, radia itp.) - należy wystrzegać się przewożenia sprzętu radiowego bez pozwolenia. Nie obowiązują usługi typu Tax free lub Tax return. Możliwość płatności kartami płatniczymi lub kredytowymi jest niezwykle ograniczona.

PRZEPISY PRAWNE

Za przewożenie, posiadanie i konsumpcję narkotyków grozi kara więzienia. Przepisy co do wwozu, posiadania i konsumpcji alkoholu nie są jednoznaczne, należy mieć jednak na uwadze, że Afganistan jest krajem muzułmańskim.

Homoseksualizm jest nielegalny. Współżycie z osobą tej samej płci jest nielegalne i zagrożone kara długoletniego pozbawienia wolności lub karą śmierci.

UBEZPIECZENIE

Przed przyjazdem do Afganistanu konieczne jest wykupienie ubezpieczeń osobowych z opcją pokrycia kosztów transportu chorego na leczenie w innym kraju. Nie ma obowiązku ubezpieczenia samochodu od odpowiedzialności cywilnej.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Problemy sanitarno-epidemiologiczne oraz niedostateczny stan opieki medycznej (niedostatek personelu medycznego, podstawowych leków i środków higieny) stwarzają realne zagrożenie dla zdrowia. Przed podróżą do Afganistanu należy zasięgnąć rady służb medycznych w kraju co do wymaganych szczepień. Na niektórych obszarach Afganistanu istnieje zagrożenie malarią. Powszechna jest gruźlica. Poważny problem stanowią takie choroby jak żółtaczka zakaźna, leiszmanioza (biały trąd), denga, dur brzuszny, krymsko-kongijska gorączka krwotoczna, cholera i infekcje dróg oddechowych nasilające się w okresach suchych miesięcy letnich. W związku ze stwierdzeniem na terenie kraju ognisk zakażeń wirusem polio, przed podróżą należy poddać się właściwym szczepieniom. Dotyczy to w szczególności osób planujących pobyt ponad 4 tygodnie. Specjalne zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) określają optymalny czas szczepienia na 12 miesięcy do 4 tygodni przed przyjazdem, a w wypadku pilnej podróży nawet tuż przed jej podjęciem. Powszechnie występujące zanieczyszczenie wody pałeczkami E. Coli powoduje częste i przewlekłe zatrucia żołądkowe. Woda z wodociągów i studni miejskich nie nadaje się do picia. Zalecane jest spożywanie wyłącznie wody butelkowanej.

Duże niebezpieczeństwo stwarzają występujące zwierzęta jadowite, w tym węże, pająki, skorpiony, skolopendry i solfugi.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU

Zdecydowanie zaleca się podróżowanie drogą lotniczą. Z Kabulu funkcjonują połączenia do wszystkich większych miast w Afganistanie. Ze względów bezpieczeństwa, w związku z przypadkami porwań obcokrajowców oraz podkładanymi przy drogach ładunkami wybuchowymi, zaleca się rezygnację z transportu lądowego przy podróżach pomiędzy poszczególnymi regionami kraju (w szczególności dotyczy to drogi Kabul - Kandahar oraz pozostałych szlaków na południu i wschodzie Afganistanu).

BEZPIECZEŃSTWO

Afganistan pozostaje obszarem szczególnego zagrożenia atakami o podłożu terrorystycznym, a także kryminalnym. Poza obywatelami państw koalicji antyterrorystycznej celem ataków zbrojnych i zamachów bombowych mogą być nadal wszelkie miejsca zgromadzeń, instytucje międzynarodowe, biura organizacji pomocowych i misji humanitarnych oraz ONZ, a także restauracje, sklepy oraz hotele, w których przebywają bądź zatrzymują się cudzoziemcy. Ze względu na pozostałości po działaniach wojennych (miny, niewypały itp.) należy unikać poruszania się po poboczach dróg i nieznanych terenach, zwłaszcza poza obszarem miejskim Kabulu. Nie zaleca się wyjazdów poza tereny miejskie kontrolowane przez centralne władze afgańskie, jeśli nie jest to niezbędne z ważnych względów zawodowych i służbowych. Szczególnie częste incydenty terrorystyczne oraz zagrożenia typu wojennego i kryminalnego odnotowuje się w południowych i wschodnich prowincjach Afganistanu.

Podczas wykonywania zdjęć lub nagrań wideo należy zachować ostrożność. Choć większość Afgańczyków chętnie pozuje do zdjęć, fotografowanie kobiet może prowadzić do kłopotów, a nawet do zagrożenia ze strony członków rodziny. Warto się upewnić czy dana osoba wyraża zgodę na fotografowanie. Władze utrzymują też zakaz fotografowania instalacji militarnych, budynków rządowych i siedzib członków administracji.

RELIGIA, OBYCZAJE

Afganistan jest krajem muzułmańskim, w którym przestrzega się zwyczajów i praw wynikających z zasad islamu. Inna niż islamska misyjna działalność religijna jest zakazana. Względy bezpieczeństwa osobistego przemawiają za tym, by podporządkować się ogólnym zasadom noszenia ubiorów zakrywających ciało (odnosi się to zwłaszcza do kobiet). Dla kobiet wskazanym jest nosić ubiór zakrywający włosy i szyję (chusta, szal). Zaleca się, w miarę możliwości zakupienie i używanie ubiorów miejscowych, by uniknąć zbędnego wyróżniania się z tłumu. Zbyt kuse spodnie, czy inne części garderoby, są niedopuszczalne.

Należy unikać wdawania się w dyskusje o charakterze religijnym. Każda wypowiedz na temat religii może zostać źle zrozumiana. Mężczyźni powinni unikać bezpośredniego odnoszenia się do nieznanych im kobiet.

Należy wystrzegać się samotnego poruszania się po ulicach miast.

ŚWIĘTA

Dniami wolnymi od pracy są czwartek i piątek. Poza tym w Afganistanie oficjalnymi dniami wolnymi od pracy są dni ważniejszych świąt muzułmańskich.

PRZYDATNE INFORMACJE:

System bankowy Afganistanu jest w stadium organizacji. Karty bankowe i czeki podróżne praktycznie nie są respektowane poza centrami dużych miast; powszechną praktyką jest wwożenie środków finansowych na pobyt w gotówce (USD, EUR). W ostatnim czasie sytuacja pod tym względem poprawiła się, jednak wciąż nie należy liczyć na możliwość korzystania z bezgotówkowych systemów płatności.

Urzędy i instytucje państwowe funkcjonują według lokalnego kalendarza respektującego muzułmańskie święta religijne i dni wolne. Podczas ramadanu ich działalność jest ograniczona. W tym okresie od wschodu do zachodu słońca zabronione jest publiczne spożywanie posiłków i napojów oraz palenie tytoniu.

Dosyć dobrze rozwinięta jest sieć telefonii komórkowej. Sieć naziemna jest w fazie rozwoju.

W związku z drobiazgowymi kontrolami przy wylocie z Afganistanu, w przypadku zakupienia przedmiotów o wartości kolekcjonerskiej lub historycznej, niezbędne jest posiadanie poświadczenia nabycia tych przedmiotów w sposób legalny (np. rachunek z oficjalnie działającego sklepu).

Brak polskiej placówki dyplomatycznej.

Państwo podlega kompetencji terytorialnej Ambasady RP w New Delhi (Indie).

ALBANIA

(Republika Albanii)

Stolica: Tirana

Waluta: lek albański (ALL)

Język urzędowy: albański

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE

Obywatele polscy mogą wjeżdżać bez wizy i przebywać na terytorium Albanii do 90 dni w ciągu 180 dni licząc od dnia pierwszego wjazdu. Obywatele polscy mogą wjeżdżać do Albanii na podstawie ważnego paszportu lub ważnego dowodu osobistego. Przedłużenie pobytu można załatwić w Urzędach Imigracyjnych (tylko na podstawie paszportu). Podstawą do uzyskania przedłużenia pobytu mogą być np. małżeństwo z obywatelem Albanii, prowadzenie firmy lub legalne zatrudnienie. Dokument wjazdowy powinien mieć zapas ważności 3 miesiące od planowanej daty opuszczenia Albanii. Od obywateli polskich nie pobiera się granicznych opłat wjazdowych. Dotyczy to również kierowców tirów i autobusów. Nie wymaga się od turystów posiadania powrotnego biletu ani określonej kwoty pieniędzy.

PRZEPISY CELNE

Nie ma specjalnych uregulowań dotyczących wwozu pieniędzy i materiałów. Przepisy nie precyzują ilości: muszą to być bliżej nieokreślone ilości do użytku własnego. Wywóz pieniędzy ograniczony jest do kwoty 10 tys. EUR na osobę. Nie ma restrykcji celnych odbiegających od powszechnie przyjętych standardów.

MELDUNEK

Nie ma obowiązku meldunkowego dla osób przebywających w Albanii poniżej 90 dni w ciągu 180 dni od daty pierwszego wjazdu.

UBEZPIECZENIE

Ubezpieczenie osobowe nie jest obowiązkowe. Zaleca się jednak posiadać ubezpieczenia pozwalające pokryć koszty leczenia w prywatnych klinikach czy transport medyczny do kraju.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Od przyjeżdżających do Albanii nie wymaga się świadectwa szczepień ochronnych. Nie występują zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne odbiegające od zagrożeń powszechnie obecnych w Europie. Infekcje wirusowe są groźne jesienią i wiosną. Aktualne informacje o epidemiach chorób zakaźnych dostępne są na stronie internetowej Światowej Organizacji Zdrowia. Zaleca się picie wyłącznie wody przegotowanej lub butelkowanej. Żywność najlepiej kupować w sprawdzonych miejscach. Polska ma podpisaną umowę z Albanią o bezpłatnym leczeniu. Jednak publiczna służba zdrowia z powodu niedoinwestowania jest w Albanii na bardzo niskim poziomie. W Tiranie i większych miastach powstały prywatne przychodnie lekarskie o dobrym poziomie diagnostycznym (z możliwością hospitalizacji). Koszt wizyty wynosi ok. 20-30 EUR.

Dla załatwiania spraw związanych z opłatami za usługi medyczne za pośrednictwem firm ubezpieczeniowych placówki służby zdrowia wymagają posiadania paszportów.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW

Respektowane jest polskie i międzynarodowe prawo jazdy. Kierowca musi posiadać ubezpieczenie OC - tzw. zieloną kartę. Uznawane są zielone karty wystawiane przez polskie towarzystwa ubezpieczeniowe. W przypadku podróżowania autem będącym własnością osoby trzeciej lub firmy należy posiadać notarialne upoważnienie w j. angielskim od właściciela auta. Ostatnio zmodernizowano część dróg głównych. Nie zaleca się poruszania po drogach po zmroku ze względu na nieoświetlonych użytkowników (motocykle, rowery, piesi) oraz nieoznakowane i nieoświetlone przeszkody na drodze (m.in. otwarte studzienki kanalizacyjne, osuwiska kamieni i inne). Stosunek miejscowych kierowców do zasad ruchu i przepisów bywa niefrasobliwy, wobec czego auto należy prowadzić ze wzmożoną ostrożnością i starać się przewidywać niestandardowe zachowania współużytkowników drogi. Do podstawowych wykroczeń drogowych należą: przejazd na czerwonym świetle, niesygnalizowanie skrętu i wymuszanie pierwszeństwa przejazdu. Wiele samochodów jest w złym stanie technicznym, nierzadko brak im tylnych lub przednich świateł, lusterek wstecznych. Bez świateł i często pod prąd jeżdżą rowerzyści i motocykliści na skuterach. Należy zwracać szczególną uwagę na pieszych, przechodzących przez jezdnię w niedozwolonych miejscach lub zwierzęta.

W Albanii stosuje się rygorystyczne przepisy drogowe. Za wykroczenie drogowe (nawet nieznaczne) grozi oprócz kary grzywny pozbawienie prawa jazdy i dowodu rejestracyjnego samochodu na pół roku.

Przy kolizji lub wypadku drogowym należy skontaktować się z konsulem. Likwidacja skutków wypadków drogowych może ciągnąć się przez kilka miesięcy, dlatego warto upewnić się wybierając firmę ubezpieczeniową w Polsce czy współpracuje ona z firmą albańską.

W Albanii słabo jest rozwinięty system serwisu samochodów - nawet najbardziej popularnych marek. Stacje obsługi mają minimalną ilość części zamiennych i z reguły dopiero po zgłoszeniu naprawy je zamawiają. Może to potrwać nawet kilka tygodni.

BEZPIECZEŃSTWO

Należy zachować ostrożność z uwagi na możliwość kradzieży mienia lub samochodu. Do miejsc szczególnie niebezpiecznych zaliczyć można górskie tereny północnej Albanii. W ostatnim okresie zauważa się wzrost przypadków przestępczości pospolitej. Poprawia się stan plaż i kąpielisk morskich.

RELIGIA, OBYCZAJE

W Albanii obowiązują normy obyczajowe podobne do norm przyjętych w innych krajach bałkańskich. Albania to kraj tolerancji religijnej, a kwestie natury religijnej nie stwarzają problemów przyjezdnym. W Tiranie działają 4 kościoły katolickie, kilka meczetów i cerkwi prawosławnych. W całej Albanii przeważa islam, religie chrześcijańskie są zakorzenione w części południowej (prawosławie) oraz północnej (katolicyzm).

ŚWIĘTA

Dniami wolnymi od pracy są początek i koniec muzułmańskiego postu ramadanu - tzw. Mały i Duży Bajram, ponadto Boże Narodzenie (obchodzone dwukrotnie: w grudniu wg wyznania katolickiego - 1 dzień, w styczniu wg wyznania prawosławnego - 1 dzień), Nowy Rok, 1 maja, 28 i 29 listopada - Święto Niepodległości.

PRZYDATNE INFORMACJE:

Jest coraz więcej bankomatów, jednak zaleca się korzystanie z bankomatów ulokowanych na terenie banków, ponieważ w automatach ulicznych często zdarzają się przypadki zatrzymywania kart. Na licznych stacjach benzynowych, w hotelach lub restauracjach można płacić rachunki w EURO.

W Albanii praktycznie nie podróżuje się koleją: istniejące nieliczne połączenia obsługiwane są przez zdezelowane składy. Nie ma połączenia z międzynarodową siecią kolejową.

Baza turystyczna jest dobrze rozwinięta. W Tiranie i większych miastach można zatrzymać się w kilku hotelach o wysokim standardzie. Powstały również hotele dla podróżnych mniej zasobnych. Na wybrzeżu jest duży wybór pensjonatów i małych hoteli. Pola kempingowe i namiotowe nieliczne.

Mimo że Albania jest krajem górzystym nie ma tu rozwiniętej infrastruktury narciarskiej - brak tras, wyciągów a nawet szlaków turystycznych.

Na terenie całej Albanii, a zwłaszcza na prowincji, odnotowuje się okresowe przerwy w dostawach energii elektrycznej i wody, dochodzące do kilku godzin na dobę.

Pewnym utrudnieniem jest niewydolna sieć telefoniczna i częste przeciążenia łączy internetowych. Sieć telefonii komórkowej nie obejmuje terenów północnych i górskich.

Znajomość języków obcych nie jest powszechna na prowincji. W dużych miastach można porozumieć się w języku włoskim lub angielskim, a na południu kraju także greckim.

Urzędy pracują w okresie letnim w godzinach 8.00-14.00 i 16.00-18.00, w okresie zimowym w godzinach 8.00-16.00.

Sklepy otwarte są w zależności od decyzji właściciela, zwyczajowo od 8.00 do 21.00; w okresie letnim niektóre sklepy zamykane są w godzinach 12.00-16.00.

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Albanii

Ambasador: Marek Jeziorski

Albania, Tirana, Rruga e Durresit 123,

Tel.: +355 4 4510020 Tel. dyżurny: +355 694022011 Faks: +355 4 2233364

[email protected]

ALGIERIA

(Algierska Republika Ludowo-Demokratyczna)

Stolica: Algier

Język urzędowy: arabski

Inne języki: francuski

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE

Obywatele polscy muszą mieć wizy na pobyt i przejazd przez terytorium Algierskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej. Uzyskanie wizy turystycznej jest łatwiejsze w przypadku posiadania zaproszenia. Wizę można uzyskać jedynie w Ambasadzie Algierii w Warszawie. Okres ważności paszportu nie może być krótszy niż 6 miesięcy. Należy posiadać turystyczne ubezpieczenie podróży. Straż graniczna może żądać okazania biletu powrotnego lub środków na jego zakup. Nie ma obowiązku posiadania określonej kwoty na każdy dzień pobytu. Wwożone lub wywożone większej ilości dewiz należy zadeklarować.

PRZEPISY CELNE

Nie ma specjalnych restrykcji celnych. Należy wystrzegać się wwożenia większych ilości alkoholu i papierosów, ponieważ wiąże się to z ryzykiem konfiskaty przez służby celne.

PRZEPISY PRAWNE

Obowiązują wysokie kary za próbę wwiezienia i posiadanie narkotyków. Nie należy wywozić dzieł uznanych za dziedzictwo narodowe, koralowców i róż pustyni. Homoseksualizm jest nielegalny. Akty seksualne między osobami tej samej płci są zagrożone karą grzywny oraz pozbawienia wolności.

MELDUNEK

W ciągu 24 godzin od przybycia trzeba dopełnić formalności meldunkowych. Przy przekraczaniu granicy należy zgłosić cel oraz planowany okres i miejsce pobytu. Przed lądowaniem w Algierze rozdawane są formularze dotyczące pobytu w Algierii, które należy okazać podczas odprawy paszportowej. Organem uprawnionym do wydania decyzji o przedłużeniu pobytu jest policja.

UBEZPIECZENIE

Polskie ubezpieczenie drogowe nie jest uznawane. Wymagane jest algierskie ubezpieczenie komunikacyjne. Kara za jego brak jest wysoka.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

W porze letnich upałów występują zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne, co wiąże się z niedostatkiem wody i zanieczyszczeniem środowiska naturalnego. Należy pić wodę mineralną i dokładnie myć owoce. Społeczna służba zdrowia jest na średnim poziomie. Prywatne gabinety lekarskie oferują usługi o standardzie niższym od europejskiego; koszt wizyty u lekarza ogólnego wynosi od 800 DZD (ok. 6 EUR), wizyty u specjalisty - ok. 1300 DZD (ok. 13 EUR), wizyty u dentysty - od 700 do 3500 DZD (7-35 EUR).

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW

Obowiązkowe jest międzynarodowe prawo jazdy oraz wykupienie miejscowego ubezpieczenia.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU

Granica lądowa z Marokiem jest zamknięta od 1994 r. w związku z czym nie ma możliwości przejazdu drogą lądową z Algierii do Maroka. Możliwe to jest jedynie samolotem. Sieć dróg jest dobrze rozwinięta, a główne trasy dobrze oznakowane, również w języku francuskim. Stan wyjątkowy w Algierii został zniesiony 22 lutego 2011 r. Istnieje możliwość poruszania się po kraju autobusem lub pociągiem, jednak odradza się samodzielne podróżowanie tymi środkami transportu. W ruchu drogowym zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności. Natężenie ruchu, zwłaszcza w większych miastach jest bardzo duże. Dobrze rozwinięta jest sieć wewnętrznych połączeń lotniczych. Wyjazdy na Saharę należy organizować jedynie za pośrednictwem wiarygodnych agencji turystycznych. Do Algieru można również przypłynąć promem z Marsylii (linie promowe Algerrie Ferries i francuskie SNCM - czas podróży ok. 24 godzin) oraz z Alicante do Oranu (czas podróży ok.12 godzin).

Infrastruktura turystyczna w Algierii jest nadal słabo rozwinięta.

BEZPIECZEŃSTWO

Mimo stopniowej poprawy i stabilizacji sytuacji bezpieczeństwa turystom udającym się do Algierii zaleca się zachowanie należytej uwagi i czujności i powstrzymanie się od podróży w potencjalnie niebezpieczne rejony kraju. Należy ograniczyć do niezbędnego minimum wyjazdy do położonej na wschód od Algieru Kabylii, która nadal pozostaje rejonem newralgicznym. W zależności od aktualnej sytuacji należy liczyć się z możliwością czasowego zamknięcia niektórych dróg lub ograniczenia przejazdu przez władze miejscowe, a także z koniecznością podróżowania z eskortą policji lub żandarmerii.

Odradza się także samodzielne wyprawy w rejony górskie i zalesione.

W stolicy kraju, Algierze, istnieje zagrożenie przestępczością pospolitą (kradzieże, rozboje), ale nie odbiega ono znacząco od zagrożeń w dużych europejskich miastach. Zaleca się zachowanie standardowych środków bezpieczeństwa. Stolica kraju jest miastem, po którym turyści mogą poruszać się samodzielnie. Jedyną dzielnicą, do której nie należy udawać się bez ochrony jest Kasbah - stare miasto - za względu na zwiększone zagrożenie przestępczością pospolitą.

W Algierii jest wiele biur turystycznych oferujących podróże na Saharę wraz z kompleksową obsługą turystyczną na miejscu. Podróżowanie po południowej Algierii najczęściej wymaga asysty wojska lub żandarmerii, która dba o bezpieczeństwo turystów. Może się zdarzyć, że zaplanowany wyjazd zostanie w ostatniej chwili odwołany ze względów bezpieczeństwa. Stanowczo odradza się jakiekolwiek wyjazdy niezorganizowane.

Należy zdecydowanie wykluczyć podróże na południe od miasta Tamanrasset i w kierunku granic z Mali i Nigrem, a także granicy między Algierią i Mauretanią, zwłaszcza w kontekście niestabilnej sytuacji na północy Mali i wzrostem aktywności bojowników z ugrupowań terrorystycznych zapuszczających się na tereny przygraniczne południowej Algierii. Obszarem newralgicznym są także okolice granicy algiersko - libijskiej, a po stronie południowo-zachodniej tereny przy granicy z Mauretanią i Marokiem.

RELIGIA, OBYCZAJE

Algieria jest krajem muzułmańskim. Należy zatem uszanować miejscowe zwyczaje religijne: nie wchodzić do meczetów bez uprzedniego zezwolenia, unikać noszenia krótkich spódnic lub szortów w miejscach publicznych, a podczas ramadanu wstrzymać się od jedzenia, picia i palenia tytoniu w miejscach publicznych, ponieważ narusza to ogólnie przyjęte normy społeczno-religijne. Pod względem religijnym i obyczajowym Algieria pozostaje krajem umiarkowanym i jednocześnie przyjaznym dla przyjezdnych. Planując podróż, warto pamiętać, iż ramadan w 2013 roku przypadnie na połowę lipca i potrwa do połowy sierpnia.

PRZYDATNE INFORMACJE:

Należy zachować ostrożność, robiąc zdjęcia i filmując nie tylko obiekty, lecz również osoby prywatne - należy uprzednio zapytać o zgodę. Bezwzględnie należy unikać fotografowania funkcjonariuszy sił zbrojnych i służb porządkowych, a także wszelkich obiektów publicznych i wojskowych.

W Algierii dniami wolnymi od pracy są piątek i sobota. Powszechnie obowiązuje przerwa w pracy urzędów i wielu sklepów w godzinach południowych. Muzea i inne placówki kulturalne w piątek i sobotę mogą być zamknięte.

Należy zaopatrzyć się w miejscową walutę, ponieważ euro i dolary nie są powszechnie akceptowane. W Algierii istnieje obowiązek wymiany pieniędzy w banku. Odradza się także korzystanie z sieci bankomatów, większość z nich nie obsługuje kart europejskich.

Z wyjątkiem miesięcy letnich, podczas których z powodu upałów wzrasta zagrożenie epidemiologiczne, turyści mogą bez większego ryzyka korzystać z licznych barów szybkiej obsługi oferujących arabskie i europejskie dania. Czynnych jest także kilka godnych polecenia restauracji z kuchnią międzynarodową.

Przyjazdy turystyczne do Algierii są możliwe, muszą mieć jednak charakter zorganizowany, a nie indywidualny.

W Algierze oraz w większych miastach zaleca się nocowanie w hotelach posiadających ochronę (np.: w Algierze: El Djazair, Sheraton, Hilton, Mercure, Al-Aurassi, w Oranie: Sheraton, Royal, w Konstantynie: Cirta, Panoramic).

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Algierskiej Republice Ludowo-Demokratycznej

ambasador: Michał Radlicki

Algieria, Algier, Rue Olof Palme, Nouveau-Paradou, 16-035 Hydra-Algier

Tel.: +213 21 609950 Faks: +213 21 609959

[email protected]

ANDORA

(Księstwo Andory)

Stolica: Andorra la Vella

Waluta: euro (EUR)

Język urzędowy: kataloński

Inne języki: francuski, hiszpański

PRZEPISY WJAZDOWE

Dokumentem uprawniającym do wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Andory przez okres 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty.

Paszport powinien być ważny minimum 3 miesiące dłużej niż planowany okres pobytu.

PRZEPISY CELNE

Funkcjonuje strefa bezcłowa, jednak przy wywozie zakupionych towarów do państw sąsiednich (Hiszpania, Francja) obowiązują przepisy zgodne z normą unijną. W każdym sklepie można uzyskać informację dotyczącą dozwolonej ilości wywożonych towarów (limity wywozowe są zamieszczone na stronie www.andorra.ad).

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Na terytorium Andory nie ma zastosowania Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) uprawniająca turystę do korzystania w krajach Unii Europejskiej z bezpłatnej opieki medycznej w sektorze publicznym. Pacjent powinien zapłacić za wystawioną przez lekarza fakturę i rozliczyć ją z prywatną firmą ubezpieczeniową po powrocie do Polski. Koszt zwykłej wizyty u lekarza - 60 EUR.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW

Polski turysta może posługiwać się polskim prawem jazdy. Policja bardzo surowo egzekwuje przestrzeganie przepisów ruchu drogowego. Za wszelkie wykroczenia (zwłaszcza za nadmierną prędkość) grożą bardzo wysokie mandaty.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU

Bez ograniczeń.

BEZPIECZEŃSTWO

Andora jest krajem bezpiecznym dla turystów.

Nie ma polskiej placówki dyplomatycznej. Księstwo Andory podlega kompetencji terytorialnej Ambasady RP w Madrycie (Hiszpania).

Brak polskiego przedstawicielstwa dyplomatycznego. Ambasador RP w Madrycie (Hiszpania) akredytowany jest również w Księstwie Andory.

Brak polskiej placówki dyplomatycznej.

ANGOLA

(Republika Angoli)

Stolica: Luanda

Waluta: kwanza (AOA);

Język urzędowy: portugalski

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE

Władze angolskie wymagają od obywateli RP, bez względu na rodzaj paszportu, wizy pobytowej lub wizy na przejazd tranzytem. Paszport powinien być ważny minimum 6 miesięcy. Wizę pobytową ważną do 30 dni oraz wizę tranzytową można otrzymać w Ambasadzie Angoli w Warszawie lub w innych placówkach dyplomatycznych i konsularnych tego kraju. Z reguły wymagane jest udokumentowanie celu pobytu (zaproszenie, dowód opłacenia kosztów pobytu, wykupiony bilet na podróż). Po przyjeździe do Angoli wizę można dwukrotnie przedłużyć o kolejne 30-dniowe okresy, do 90 dni pobytu łącznie. Pobyt bez ważnej wizy jest karany wysoką grzywną i - w przypadku kontroli - nakazem natychmiastowego opuszczenia kraju.

PRZEPISY CELNE

Osoby dorosłe mogą wwieźć i wywieźć do 10 tys. USD, małoletni poniżej 18 roku życia - do 5 tys. USD. W przypadku większej kwoty konieczna jest deklaracja przy wwozie, a przy wywozie - zezwolenie z banku. Można przywozić i wywozić do 50 tys. AOA (równowartość ok. 500 USD). Przepisy celne zbliżone są do standardów międzynarodowych. Nie wolno wywozić kamieni szlachetnych, kości słoniowej, wyrobów ze skóry krokodyla i węża oraz skorup żółwi. W przypadku wywozu wyrobów rękodzieła artystycznego z drewna, obrazów i innych dzieł sztuki wymagana jest zgoda Ministerstwa Kultury (na wyrobie zostaje przyklejony specjalny znaczek z pieczątką). Niektóre sklepy z pamiątkami sprzedają wyroby z naklejkami zezwalającymi na wywóz. Ograniczenia co do przywozu mieszczą się w standardach międzynarodowych (broń, narkotyki, itp.). Zwolnienia z cła dotyczą tylko rzeczy osobistych w ilościach niehandlowych.

PRZEPISY PRAWNE

Homoseksualizm jest nielegalny. Akty seksualne między osobami tej samej płci są zagrożone karą grzywny oraz ciężkich robót.

MELDUNEK

Należy zgłosić swój pobyt służbom imigracyjnym oraz poinformować o miejscu zamieszkania (na formularzu przekroczenia granicy). Obowiązek zameldowania cudzoziemca spoczywa na hotelu lub osobie prywatnej udzielającej mu gościny. Zaleca się, aby obywatele polscy, ze względu na własne bezpieczeństwo, po przybyciu do Angoli zgłaszali Ambasadzie RP w Luandzie swój pobyt w tym kraju. Zaleca się stałe noszenie przy sobie dowodu tożsamości, np. poświadczonej urzędowo (w Ambasadzie) fotokopii paszportu z ważną wizą. Paszport należy przechowywać w bezpiecznym miejscu.

UBEZPIECZENIE

Nie ma obowiązku wykupienia ubezpieczeń osobowych. Polisy polskich i zagranicznych towarzystw ubezpieczeniowych nie są uznawane za formę gwarancji zapłaty, np. kosztów leczenia. Zaleca się wykupienie polisy, by uzyskać refundację poniesionych wydatków - najlepiej takiej, która obejmuje też koszty transportu medycznego chorego. Można wykupić miejscowe ubezpieczenie medyczne.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Wymagany jest dowód szczepienia przeciw żółtej febrze - należy go okazać straży granicznej przy wjeździe do kraju (tzw. żółta książeczka). Angola leży w strefie tropikalnej, w której występują liczne zagrożenia zdrowotne. Największym z nich jest malaria, występująca w zasadzie na terytorium całego kraju i we wszystkich porach roku. Zaleca się stosowanie profilaktyki przeciwmalarycznej. W przypadku pojawienia się wysokiej gorączki, bólu mięśni i głowy oraz objawów przypominających zatrucie pokarmowe (także po powrocie do Polski) należy bezwzględnie zgłosić się do lekarza, ponieważ opóźnienie leczenia malarii może być bardzo niebezpieczne. Aby zmniejszyć ryzyko ukąszeń komarów przenoszących malarię, należy unikać przebywania na zewnątrz po zapadnięciu zmroku oraz nosić odzież zakrywającą ramiona i nogi. Podczas snu należy chronić się pod moskitierą. Zaleca się stosowanie kremów lub aerozoli odstraszających komary.

W Angoli odnotowuje się dość wysoką zachorowalność na cholerę, żółtaczkę, śpiączkę, gruźlicę, polio i trąd. Rośnie liczba nosicieli wirusa HIV i osób chorych na AIDS. W związku z dużym zagrożeniem cholerą należy przestrzegać podstawowych zasad profilaktyki i podwyższonych rygorów higieniczno-sanitarnych, a zwłaszcza: często myć ręce, dokładnie odkażać naczynia, owoce i warzywa, używać tylko przegotowanej wody, unikać spożywania ryb i owoców morza i - ogólnie - posiłków w barach i restauracjach, gdzie higiena budzi wątpliwości. Zatrucia pokarmowe zdarzają się bardzo często. Zaleca się spożywanie wyłącznie napojów sprzedawanych w zamkniętych butelkach lub w puszkach. Pomoc medyczną na odpowiednim poziomie świadczą jedynie prywatne kliniki. Cena wizyty u lekarza to 50-100 USD, dzienny pobyt w szpitalu kosztuje od 500 do ponad 2000 USD. Prywatne szpitale i ośrodki zdrowia żądają wniesienia opłaty przed podjęciem leczenia. Publiczna pomoc medyczna jest świadczona wyłącznie obywatelom Angoli. Nie istnieje pogotowie ratunkowe.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW

Obowiązuje ruch prawostronny. W przypadku pobytu ponad 3-miesięcznego obowiązkowe jest posiadanie miejscowego prawa jazdy, które otrzymuje się na podstawie polskiego prawa jazdy (procedura jest długotrwała). Funkcjonariusze policji bardzo rzadko honorują międzynarodowe prawo jazdy i żądają od cudzoziemców okazania dokumentu miejscowego, podobnie jak firmy wynajmujące samochody. Angolskie prawo jazdy nowego typu jest ważne na obszarze państw Afryki Południowej należących do Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju (SADC). Ubezpieczenie OC jest obowiązkowe. Nie powinno się podróżować po zmroku. Kierowcy nagminnie oślepiają współużytkowników dróg lub jeżdżą bez dostatecznego oświetlenia oraz niewłaściwie parkują. Należy zachować szczególną uwagę podczas poruszania się po Luandzie o każdej porze dnia ze względu na bardzo niebezpieczną jazdę motocykli (motocykliści nie przestrzegają znaków drogowych i świateł!) oraz wymuszanie pierwszeństwa przez kierowców samochodów. Na wielu ulicach są głębokie dziury lub otwarte studzienki kanalizacyjne.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU

Podróżowanie po kraju jest trudne i często ryzykowne. Trwa odbudowa dróg, mostów oraz wiaduktów po wieloletniej wojnie domowej. Najlepiej podróżować samochodem terenowym. Większość dróg jest bardzo zniszczona, a podczas pory deszczowej wiele z nich jest nieprzejezdnych. Usługi serwisowe są rzadkie i na niskim poziomie. Jeśli to możliwe, zaleca się podróż przynajmniej dwoma samochodami. Głównym środkiem komunikacji między Luandą a stolicami prowincji nadal są samoloty, ale problemem jest wpisanie w listopadzie 2008 r. wszystkich linii lotniczych Angoli na tzw. „czarną listę” międzynarodowych organizacji lotniczych. Oznacza to, że w razie wypadku towarzystwo ubezpieczeniowe może odmówić wypłaty odszkodowania. Między wieloma prowincjami istnieją już dogodne połączenia autobusowe. Na niektórych trasach autobusy i mikrobusy są przeładowane pasażerami i często zdarzają się awarie. Nie istnieje pasażerski transport morski. Poza miastami Benguela i Lobito baza hotelowa jest bardzo skromna.

BEZPIECZEŃSTWO

Po 27-letniej wojnie domowej od 2002 r. w Angoli utrwala się pokój. Jednakże traumatyczne skutki obcowania z przemocą, rozregulowanie mechanizmów kontroli społecznej, bieda, bezrobocie oraz wielkie ilości broni pozostałej po wojnie rodzą przestępczość pospolitą. Do rozbojów dochodzi zwłaszcza w Luandzie oraz na głównych szlakach komunikacyjnych. Spacerując po stolicy lub poruszając się po tym mieście samochodem, należy zachować zdroworozsądkowe środki ostrożności. Nie należy nosić przy sobie dużych sum pieniędzy, biżuterii, laptopów ani innych drogocennych przedmiotów. W samochodzie koniecznie należy zamykać okna i blokować drzwi. Szczególne środki ostrożności należy zachować także na plaży, gdzie bardzo często dochodzi do kradzieży. Poważnym niebezpieczeństwem w głębi kraju są miny - pozostałość z okresu działań wojennych. Nie wolno zbaczać z regularnie uczęszczanych dróg. Nie wszystkie pola minowe są wyraźnie oznaczone (warto zasięgnąć opinii mieszkańców).

PRZYDATNE INFORMACJE:

Angola należy do najdroższych krajów świata. Ceny wielu towarów i usług są zaskakująco wysokie (dotyczy to zwłaszcza restauracji, hoteli, wynajmu domów lub mieszkań). Przykładowo, w Luandzie i na prowincji przeciętne miejsce hotelowe kosztuje dziennie około 200 USD (jeśli uda się je znaleźć), a na posiłek trzeba przewidzieć min. 50 USD na osobę.

Z wyjątkiem kilku luksusowych hoteli płatności kartą kredytową nie są akceptowane. W Luandzie zainstalowano bankomaty obsługujące karty VISA, ale nie ma informacji, czy akceptują karty wystawione poza Angolą. Nie stosuje się czeków podróżnych.

Dość powszechne jest płacenie banknotami dolarowymi. Akceptowane są tylko banknoty wydane w roku 1996 lub później (tzw. duże głowy).

Należy stosować się do zakazu fotografowania budynków rządowych i wojskowych, który bywa przenoszony na całą sferę obiektów publicznych. Sugerujemy zapytać o zgodę na zrobienie zdjęcia, aby uniknąć konfiskaty kamery, aparatu lub filmu przez służby odpowiedzialne za ochronę.

Podstawowym środkiem komunikacji miejskiej są prywatne mikrobusy (kolor niebieski), zwane myląco taksówkami. Mikrobusy te bywają przeładowane, często w fatalnym stanie technicznym i nieostrożnie prowadzone. W Luandzie istnieje także ograniczony transport autobusowy. Klasyczne taksówki istnieją, jednakże kontakt z nimi jest utrudniony.

W Luandzie i w innych miastach występują trudności z zaopatrzeniem w wodę, energię elektryczną i paliwa. Hotele i zamożniejsze domy prywatne mają własne zbiorniki na wodę i agregaty prądotwórcze.

Telefonia komórkowa jest rozpowszechniona; w Angoli działa dwóch operatorów: Movicel i Unitel. Korzystanie w Angoli z telefonu komórkowego zarejestrowanego w Polsce (roaming) jest możliwe (warto zasięgnąć informacji u operatora), choć dość drogie.

Język urzędowy - portugalski - jest powszechnie używany. Znajomość innych języków obcych jest znikoma. W regionach graniczących z Demokratyczną Republiką Konga dość popularny jest język francuski.

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Angoli

Chargée d'affaires a.i.: Małgorzata Wasilewska

Angola, Luanda, Damião de Góis 64, Alvalade, Luanda , CP. 1340

Tel.: +244 222 322 363 Tel.: +244 222 327 199 Tel. dyżurny: +244 934 112 212

[email protected]

ANTIGUA I BARBUDA

Stolica: Saint John’s

Waluta: dolar wschodniokaraibski (XCD)

Język urzędowy: angielski

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE

W przypadku pobytu do 90 dni obowiązuje ruch bezwizowy. Wymagana ważność paszportu - 6 miesięcy od daty planowanego wyjazdu z kraju. Przy wjeździe należy okazać bilet powrotny oraz udokumentować posiadanie środków finansowych wystarczających na pokrycie kosztów deklarowanego pobytu. Przepisy celne nie określają jednak kwoty wymaganej na każdy dzień pobytu. Przy wylocie obowiązuje opłata lotniskowa w wysokości 20 USD.

PRZEPISY CELNE

Należy deklarować wwożone i wywożone kwoty przekraczające 10 tys. USD. Ograniczenia dotyczą przywozu zwierząt, roślin, żywności oraz broni.

PRZEPISY PRAWNE

Homoseksualizm jest nielegalny. Akty seksualne między osobami tej samej płci są zagrożone karą grzywny oraz długoletniego pozbawienia wolności.

MELDUNEK

Nie ma obowiązku meldunkowego.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Nie są wymagane ani zalecane żadne szczepienia ochronne. W nagłych przypadkach można uzyskać bezpłatną pomoc medyczną, a także odpłatną w prywatnych klinikach. Koszt prywatnej wizyty wynosi ok. 25-40 USD.

UBEZPIECZENIA

Uznawane są wyłącznie ubezpieczenia międzynarodowe.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW

Honorowane jest międzynarodowe prawo jazdy, ale po okazaniu ważnego polskiego prawa jazdy można również uzyskać czasowe, 3-miesięczne pozwolenie na prowadzenie pojazdów samochodowych (koszt - ok. 20 USD). Wynajęcie średniej klasy samochodu kosztuje 40-50 USD dziennie.

BEZPIECZEŃSTWO

Kraj uważany jest za bezpieczny.

ŚWIĘTA

Święto Niepodległości - 1 listopada.

PRZYDATNE INFORMACJE:

Zwyczajowe napiwki - w wysokości 10-15%, w zależności od świadczonej usługi. W restauracjach z reguły do rachunku wliczany jest 10-procentowy napiwek.

Banki akceptują większość kart kredytowych. Godziny urzędowania: poniedziałek-czwartek 8.00-13.00 i 15.00-17.00; piątek 8.00-12.00 i 15.00-17.00.

Energia elektryczna: w zależności od miejsca pobytu na wyspie 110 V/60 Hz lub 220 V/60 Hz.

Różnica czasu przez cały rok wynosi 4 godziny w stosunku do GMT.

Kod kierunkowy do rozmów telefonicznych: (00) 268

Brak polskiej placówki dyplomatycznej.

ARABIA SAUDYJSKA

(Królestwo Arabii Saudyjskiej)

Stolica: Rijad

Waluta: rial saudyjski (SAR);

Język urzędowy: arabski

Inne języki: angielski

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE

Obywatele RP są obowiązani do uzyskania wizy uprawniającej do wjazdu i pobytu. Paszport powinien być ważny minimum 6 miesięcy od daty planowanego przekroczenia granicy. Ambasada Arabii Saudyjskiej w Warszawie udziela wiz na podstawie decyzji swoich władz lub zaproszenia saudyjskiej instytucji czy firmy, która sponsoruje przyjazd. Każdy przyjeżdżający musi w zasadzie mieć miejscowego sponsora, który ponosi za niego pełną odpowiedzialność, przy czym w roli tej nie mogą występować przedstawicielstwa dyplomatyczne i konsularne. Uzyskanie wizy na granicy nie jest możliwe. Nie wydaje się wiz lotniskowych ani uprawniających do wyjścia z portu morskiego. Wydawane są wizy: biznesowe (na podstawie zaproszeń saudyjskich firm bądź izb handlu i przemysłu), odwiedzinowe (dla najbliższych krewnych), tranzytowe oraz religijne (pielgrzymki - hadż i umra), w których przypadku przyjazd łączy się z przestrzeganiem odrębnie określonej procedury. Wizy turystyczne wydawane są jedynie członkom zorganizowanych i wcześniej zaakceptowanych grup realizujących ściśle ustalony program. W skrajnych przypadkach procedura uzyskania wizy może trwać do kilku miesięcy. Saudyjskie MSZ uruchomiło jesienią 2006 r. elektroniczny system wizowy (dostępny na stronie: www.mofa.gov.sa), za którego pośrednictwem można uzyskać (w przypadku spełnienia wymaganych kryteriów) w trybie on-line numer referencyjny przyśpieszający uzyskanie wizy w przedstawicielstwach dyplomatycznych Arabii Saudyjskiej. Na podstawie wizy biznesowej lub odwiedzinowej można poruszać się po ogólnodostępnych miejscach w kraju. Uprawniają one jednocześnie do opuszczenia Królestwa Arabii Saudyjskiej. Osobom udającym się tranzytem samochodem z Jordanii do Kuwejtu bądź Jemenu wydawane są zazwyczaj trzydniowe wizy tranzytowe na podstawie karnetu (tzw. trip ticket, nabywany w miejscowych agencjach turystycznych) bądź wizy docelowej oraz dokumentów potwierdzających, iż są właścicielami pojazdu. Osoby podróżujące między Jordanią a Bahrajnem, Katarem i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi mogą uzyskać wizę siedmiodniową. Wizy tranzytowe określają trasę przejazdu przez Arabię Saudyjską. Przy przejeździe tranzytowym przez Arabię Saudyjską wymagane jest ubezpieczenie pojazdu, które można wykupić na granicy. Polskie polisy nie są uznawane. Uwaga: Planując podróż do Arabii Saudyjskiej, należy uwzględnić, iż pieczątka izraelska w paszporcie może uniemożliwić uzyskanie wizy bądź przekroczenie granicy. Trzeba też pamiętać, że Saudyjczycy, określając ważność wizy, posługują się kalendarzem muzułmańskim (hidżra), zgodnie z którym rok kalendarzowy liczy 354 dni, a więc jest o 11 dni krótszy od roku liczonego według kalendarza gregoriańskiego. Wiza miesięczna jest zatem ważna odpowiednio 29 lub 30 dni. Nie ma obowiązku okazywania biletu powrotnego, posiadania określonych środków finansowych na każdy dzień pobytu ani indywidualnego ubezpieczenia (w które należy się jednak zaopatrzyć we własnym interesie). Kobiety, które podróżują samotnie, powinny zadbać o obecność na lotnisku sponsora lub opiekuna (ich pomoc jest również niezbędna przy załatwianiu formalności meldunkowych w hotelu).

PRZEPISY CELNE

Są bardzo restrykcyjne. Ściśle egzekwowany jest zakaz wwozu broni i narkotyków oraz czegokolwiek, co mogłoby zostać uznane za sprzeczne z zasadami islamu. Zakaz obejmuje publikacje i dewocjonalia inne niż islamskie, wieprzowinę i jej przetwory, alkohol oraz pornografię - wszystko w bardzo szerokim rozumieniu. Artykuły te są konfiskowane, a podróżny jest karany grzywną i wpisywany na czarną listę, co faktycznie uniemożliwia powtórne uzyskanie wizy wjazdowej. Muszą się z tym liczyć także członkowie delegacji oficjalnych i dyplomaci. Kontrola celna we wszystkich punktach granicznych jest z reguły bardzo skrupulatna, prześwietlany jest również bagaż podręczny. Nie ma ograniczeń dotyczących wwozu i wywozu pieniędzy.

PRZEPISY PRAWNE

Wwóz i posiadanie narkotyków oraz jakikolwiek kontakt z nimi są traktowane jak zbrodnia i podlegają w zasadzie karze śmierci. Dlatego osoby przywożące ze sobą lekarstwa powinny mieć receptę wystawioną przez lekarza. Obowiązuje stałe noszenie przy sobie paszportu albo pobytowej karty tożsamości (iqama) i fotokopii paszportu poświadczonej przez pracodawcę. Kary za wykroczenia i przestępstwa są z reguły wyższe i bardziej dotkliwe niż w Europie (za przestępstwa przeciwko obyczajności oprócz aresztu często orzekana jest kara chłosty). Bardziej rygorystyczne jest też podejście do sprawcy. Bardzo surowo, łącznie z długoletnim więzieniem, karane jest posiadanie, produkowanie i spożywanie alkoholu.

Homoseksualizm jest nielegalny. Akty seksualne między osobami tej samej płci są zagrożone karami cielesnymi, pozbawienia wolności oraz karą śmierci.

MELDUNEK

Nie ma obowiązku meldunkowego.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Poważne zabiegi medyczne i hospitalizacja są kosztowne. Często realizacja usługi medycznej warunkowana jest wcześniejszym wniesieniem opłaty lub zaliczki w gotówce. Zaleca się zatem wykupienie ważnej w Arabii Saudyjskiej i możliwie pełnej polisy ubezpieczeniowej. Szczepienia zasadniczo nie są wymagane ani zalecane. Władze saudyjskie mogą wymagać szczepień przeciw zapaleniu opon mózgowych (ew. okresowo także innych) od osób podróżujących w czasie pielgrzymek do regionu Mekki i Medyny (dokąd wjazd nie muzułmanów jest zakazany). W tym okresie zagrożenie epidemiologiczne wzrasta w związku z napływem milionów pielgrzymów z całego świata. W nisko położonych regionach na wybrzeżu Morza Czerwonego od granicy z Jemenem po Dżeddę występuje sporadycznie malaria oraz ogniska Rift Valley Fever. Ze względu na przypadki występowania zachorowań wywołanych wirusem MERS-Cov, zaleca się, aby osoby, które powracają z krajów Półwyspu Arabskiego i u których wystąpiły objawy choroby układu oddechowego z gorączką i kaszlem, zgłaszały się do lekarza udzielając informacji na temat historii podróży na Półwysep Arabski, z prośbą o rozważenie diagnostyki w tym kierunku. Szczegółowe informacje dostępne na stronie WHO.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW

Władze saudyjskie honorują polskie i międzynarodowe prawa jazdy. Na ich podstawie można wypożyczyć samochód w hotelu (niezbędna kopia paszportu).

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU

Arabia Saudyjska ma dobrze rozwiniętą sieć nowoczesnych dróg, zwłaszcza między głównymi ośrodkami miejskimi i gospodarczymi. Oznakowanie jest dobre, choć napisy nie zawsze są w języku angielskim. Często dochodzi do wypadków drogowych, ponieważ nagminnie nie przestrzega się przepisów ruchu drogowego, a zwłaszcza ograniczeń dozwolonej prędkości. W razie kolizji należy czekać na przybycie policji. Wszyscy uczestnicy wypadku mogą zostać poproszeni o złożenie wyjaśnień na posterunku policji. Kierowcy uczestniczący w poważniejszym wypadku, niezależnie od winy, muszą liczyć się z tym, że mogą być zatrzymani na kilka dni, do czasu ustalenia odpowiedzialności. W każdym przypadku należy żądać niezwłocznego powiadomienia ambasady, do czego każdy zatrzymany cudzoziemiec ma ustawowe prawo. Wewnętrzny transport autobusowy (między głównymi miastami) i kolejowy (tylko linia Rijad-Dammam) jest słabo rozwinięty, lotniczy natomiast - stosunkowo dobrze. Saudyjskie linie lotnicze Saudia zaliczają się do najbezpieczniejszych przewoźników na świecie (poza Rijadem duże lotniska międzynarodowe znajdują się w Dżeddzie i Dammamie, a krajowe m.in. w Abha, Taifie i Tabuku). Praktycznie nie ma miejskiej komunikacji publicznej, natomiast powszechnie dostępne i stosunkowo tanie są taksówki. Baza hotelowa oraz służba zdrowia są dobrze rozwinięte i nowoczesne, zwłaszcza w dużych miastach.

BEZPIECZEŃSTWO

Sytuacja bezpieczeństwa w Arabii Saudyjskiej uległa znacznej poprawie na przestrzeni kilku ostatnich lat. Dbając o własne bezpieczeństwo należy jednak unikać samotnych podróży w przygraniczne regiony z Jemenem oraz słabo zaludnione górzyste i pustynne obszary kraju. Zaleca się powiadomienie Ambasady o planowanym pobycie turystycznym bądź trampingowym.

RELIGIA, OBYCZAJE

Życie codzienne w Arabii Saudyjskiej jest zdominowane przez islam, a prawo muzułmańskie (szariat) jest rygorystycznie stosowane. Obowiązuje zakaz publicznego praktykowania wszelkich innych religii, co m.in. oznacza zakaz publicznego odprawiania nabożeństw i noszenia na widocznych miejscach innych niż muzułmańskie symboli religijnych (dotyczy to także krzyży i Biblii). Innowiercom zasadniczo nie wolno wchodzić do meczetów. Nie wolno fotografować saudyjskich kobiet. Zakaz fotografowania dotyczy również meczetów, a także wszystkiego, co może być uznane za obiekt o znaczeniu strategicznym lub wojskowym, budynków instytucji państwowych i ambasad. Zakazane są publiczne tańce, muzyka i filmy (poza imprezami zamkniętymi, odrębnymi dla kobiet i mężczyzn, oraz miejscami prywatnymi). Nieprzestrzeganie konserwatywnych zwyczajów i norm życia społecznego może prowadzić do konfliktów. Wymaganym zwyczajowo okryciem wierzchnim dla kobiet (również cudzoziemek) noszonym w miejscach publicznych są czarne zapinane peleryny do kostek (abbaya) oraz szal (chustka) na głowę. Mężczyźni powinni - poza hotelowymi terenami rekreacyjnymi i osiedlami dla cudzoziemców - powstrzymać się od noszenia szortów. Społecznie nieakceptowane jest również palenie tytoniu przez kobiety w miejscach publicznych. W okresie dorocznego miesięcznego muzułmańskiego postu (ramadanu) od wschodu do zachodu słońca w miejscach publicznych obowiązuje powszechny zakaz jedzenia, picia napojów oraz palenia tytoniu. Nadzór nad przestrzeganiem obowiązujących norm obyczajowych sprawują funkcjonariusze policji religijnej (komisji ds. promocji cnoty i zapobiegania występkom) - mutawwa. Powodem ich interwencji, aż do zatrzymania włącznie, może być niewłaściwe ubranie, sprzeczka na tle obyczajowym, spożywanie alkoholu, a także przebywanie kobiety z mężczyzną w samochodzie lub w miejscu publicznym, o ile nie są małżeństwem lub nie łączy ich bliskie pokrewieństwo (sytuacje takie są niedozwolone w świetle saudyjskiego prawa; to samo dotyczy możliwości zameldowania we wspólnym pokoju w hotelu). Znane są przypadki domagania się dokumentu potwierdzającego zawarcie związku małżeńskiego lub pokrewieństwo.

PRZYDATNE INFORMACJE:

Pieniądze wymienia się w bankach (część banków świadczy tę usługę jedynie posiadaczom kont, wyjątkiem są oddziały banków na lotniskach międzynarodowych), w kantorach i renomowanych hotelach na podstawie paszportu lub iqamy. W powszechnym użyciu są karty kredytowe i płatnicze dużych sieci (MasterCard, VISA, American Express).

Urzędy są czynne od soboty do środy, z uwzględnieniem półgodzinnych przerw na modlitwy. W bankach i firmach prywatnych niektóre sprawy można też załatwić w czwartek rano.

W restauracjach, parkach, bankach, szkołach i innych instytucjach publicznych obowiązuje podział według płci, tzn. oddzielne pomieszczenia dostępne są dla mężczyzn oraz rodzin i kobiet. Zasady te nie dotyczą większości sklepów i kompleksów handlowych.

Z dniem 29 czerwca 2013 zmianie ulegają dni weekendu w Arabii Saudyjskiej. Dniami wolnymi od pracy będą piątek i sobota, zamiast jak dotychczasowo czwartek i piątek. Tym samym zmienia się tydzień pracy dla administracji i urzędów, które będą czynne od niedzieli do czwartku. W związku z tym Ambasada RP w Rijadzie będzie czynna od niedzieli do czwartku.

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Królestwie Arabii Saudyjskiej

ambasador: Witold Śmidowski

Arabia Saudyjska, Rijad, Abdullah Bin Dzafar Street, Al-Warood Area, Rijad 11693 P.O. Box 94016

Tel.: +966 14508889 Tel.: +966 14549274 Tel. dyżurny: +966 548807718 Faks: +966 14549210

[email protected]

ARGENTYNA

(Republika Argentyńska)

Stolica: Buenos Aires

Język urzędowy: hiszpański

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE

Przy wjeździe do Argentyny trzeba okazać ważny paszport. Polacy nie potrzebują wizy, gdy udają się do Argentyny na okres do 90 dni. Można jednokrotnie przedłużyć pobyt o kolejny 90-dniowy okres, po czym należy starać się o prawa pobytowe. Inne przypadki powinny być konsultowane w ambasadzie/konsulacie Argentyny w Warszawie. Możliwa jest zmiana statusu migracyjnego już po przyjeździe do Argentyny. Przy przekraczaniu granicy wjeżdżający może być poproszony o okazanie biletu powrotnego oraz środków na pokrycie kosztów pobytu. Dozwolony jest wwóz i wywóz gotówki w kwocie nie przekraczającej 9.999 USD lub jej równowartości w innych walutach.

PRZEPISY CELNE

Restrykcje celne nie odbiegają od powszechnie przyjętych standardów. Nie wolno wwozić żywności, nasion, jedzenia dla zwierząt itp. Bezcłowo można wwieźć podróżny bagaż osobisty o wartości do 300 USD oraz dodatkowo nowe rzeczy o wartości do 300 USD, nabyte w argentyńskiej strefie wolnocłowej. Przy wyjeździe na lotnisku można odzyskać podatek VAT (IVA) od większości zakupionych na terenie Argentyny towarów o wartości ponad 70 ARS (minimalna kwota na jednym rachunku) w sklepach włączonych do systemu Global Refund.

PRZEPISY PRAWNE

Argentyna ma ustrój federalny: ustawodawstwo rządu centralnego jest inkorporowane do porządku prawnego poszczególnych prowincji. Przypadki naruszania i łamania prawa argentyńskiego mogą być karane grzywną lub pozbawieniem wolności. Argentyna jest obecnie jednym z głównych szlaków przemytu narkotyków z Ekwadoru, Kolumbii i Peru do Europy. Przemyt narkotyków zagrożony jest bezwzględnie stosowanymi karami pozbawienia wolności. Należy wystrzegać się przyjmowania przesyłek lub toreb od obcych osób.

MELDUNEK

W Argentynie nie ma obowiązku meldunkowego, można swobodnie podróżować po kraju.

UBEZPIECZENIE

Nie ma obowiązku posiadania ubezpieczeń osobowych i komunikacyjnych, lecz ze względu na wysokie koszty ewentualnego leczenia (choroba, wypadki) są one zalecane. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są uznawane, o ile ich ważność obejmuje terytorium Argentyny, a firma ubezpieczeniowa ma odpowiednie umowy z towarzystwami miejscowymi lub przedstawicielstwami innych firm zagranicznych działających w tym kraju.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Nie są wymagane żadne zaświadczenia o szczepieniach. Nie występują zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne (niemniej jednak zaleca się przed wyjazdem sprawdzenie aktualności tej informacji w stacji epidemiologicznej). Opieka medyczna jest ogólnie dostępna, średni koszt wizyty prywatnej wynosi 50 USD.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW

Nie ma formalnego wymogu posiadania międzynarodowego prawa jazdy, lecz jest to wskazane. Przy wypożyczaniu samochodów należy okazać polskie prawo jazdy oraz posiadać kartę kredytową. Należy pamiętać, że sygnalizatory świetlne na skrzyżowaniach dróg ustawione są bezpośrednio za skrzyżowaniem (tj. za przejściem dla pieszych). Autostrady są płatne. Wychodząc z samochodu nie należy pozostawiać w nim rzeczy, szczególnie przedmiotów wartościowych jak np. aparaty fotograficzne, telefony komórkowe, laptopy, dokumenty.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU

Z uwagi na duże odległości w Argentynie często korzysta się z komunikacji lotniczej. Istnieje też rozwinięty system połączeń autobusowych oraz w mniejszym stopniu kolejowych. Dostępne są usługi rent-a-car, popularną formą jest wynajęcie samochodu z kierowcą (remis) lub miejskich taksówek. Ze względów bezpieczeństwa zaleca się korzystanie z licencjonowanych korporacji radio-taxi lub remisów. Należy unikać przypadkowych „okazji” lub namów osób podających się za kierowców na lotniskach lub terminalach autobusowych.

Turystyka w Mendozie - Park Aconcagua. Warunki do uprawiania wspinaczki wysokogórskiej w Argentynie są zdecydowanie trudniejsze niż w Europie. Zgodnie z opinią ekspertów szczyt Aconcagua - 6962 m - stopniem trudności odpowiada ośmiotysięcznikom. Przez to rośnie częstotliwość wypadków, spowodowanych obrzękiem płuc lub mózgu, również na lżejszych trasach przeznaczonych dla mniej doświadczonych turystów. Zaleca się ścisłe przestrzeganie obowiązkowej aklimatyzacji, która powinna wynosić co najmniej 10 dni. Należy również uważać na szczególnie szybkie zmiany pogody w tym regionie. Akcje poszukiwawcze, transport do szpitala są dokonywane na własny koszt poszkodowanego lub pokrywane przez osobiste ubezpieczenie. Warto więc zainteresować się przy wykupywaniu polisy w Polsce, czy obejmuje ona takie koszty. Doradza się także przestrzeganie zasad obowiązujących na terenie rezerwatu. Po przybyciu do Mendozy dobrze jest skontaktować się z lokalną agencją Ministerstwa Turystyki (Secretaría de Turismo), aby uzyskać najbardziej wiarygodną informację o warunkach wspinaczki.

BEZPIECZEŃSTWO

Notuje się wysoki poziom zagrożenia przestępczością pospolitą (kradzieże, włamania), w tym z użyciem broni. Zaleca się zachowanie ostrożności i czujności. Najlepiej wystrzegać się demonstrowania zamożności w ubiorze lub zachowaniu. Nie należy zapuszczać się w ubogie dzielnice, szczególnie w porze wieczorowej lub nocnej. Bilety, dokumenty, większe sumy pieniędzy lub cenne przedmioty zaleca się przechowywać w sejfie hotelowym, a przy sobie nosić jedynie niezbędne kwoty. Warto zaopatrzyć się w kopię dokumentu tożsamości (paszport), oryginał zaś przechowywać w bezpiecznym miejscu. Istnieje specjalna formacja policyjna - Policía de Turismo, która zwłaszcza w okresach urlopowych patroluje główne miejsca przyciągające turystów.

RELIGIA, OBYCZAJE

W Argentynie panuje wolność wyznania, choć rząd federalny - zgodnie z Konstytucją - wspiera religię rzymsko-katolicką. Dominującą religią Argentyny jest katolicyzm (77% mieszkańców), jednakże panuje całkowita wolność różnych wyznań, wśród których można wymienić protestantyzm, judaizm, islam, prawosławie oraz inne. Niektóre święta są dniami wolnymi od pracy dla wyznawców poszczególnych religii. Co roku dekretem rządowym mogą zostać ogłoszone dodatkowe dni wolne od pracy.

ŚWIĘTA

Dni wolne od pracy w 2014:

1 stycznia - Nowy Rok

3 i 4 marca - karnawał (święto ruchome)

24 marca - Narodowy Dzień Pamięci

2 kwietnia** - Święto Kombatanta oraz poległych w walce o Malwiny (Falklandy)

18 kwietnia - Wielki Piątek

1 maja - Święto Pracy

25 maja - Rocznica Rewolucji Majowej

20 czerwca*** - Święto Flagi Narodowej (Rocznica śmierci Generała Manuela Belgrano)

9 lipca - Święto Niepodległości

18 sierpnia*** - Rocznica śmierci gen. José de San Martín

13 października** - Różnorodności kulturowej (dawniej: Święto odkrycia Ameryki)

24 listopada - Dzień Suwerenności Narodowej

8 grudnia - Święto Niepokalanego Poczęcia NMP

25 grudnia - Boże Narodzenie

Dodatkowo 2 maja i 26 grudnia są tzw. mostami turystycznymi.

* Święto ruchome

** Jeśli święto wypada we wtorek lub środę, przenosi się na poprzedzający poniedziałek, a jeśli wypada w czwartek lub piątek, obchodzone jest w kolejny poniedziałek

*** Święto jest obchodzone w trzeci poniedziałek właściwego miesiąca

PRZYDATNE INFORMACJE:

Oficjalnym językiem Republiki Argentyńskiej jest hiszpański. Forma potoczna różni się w gramatyce i wymowie od klasycznej hiszpańszczyzny. W Buenos Aires może przybierać formę żargonową (lunfardo), wywodzącą się z dawnych okolic portowych.

Ludność kraju wynosi obecnie ponad 40 mln osób, z których ponad jedna trzecia mieszka w stolicy, Buenos Aires i okolicach.

Mimo że dolary USA bywają przyjmowane jako środek płatniczy, wymiana na peso jest dokonywana w bankach (należy przedstawić paszport) oraz autoryzowanych kantorach. Należy unikać wymiany waluty u osób przypadkowych ze względu na ryzyko otrzymania fałszywych pieniędzy.

Najbardziej popularne karty kredytowe to American Express, VISA, Diner’s Club i MasterCard (przeważnie przy płaceniu kartami kredytowymi należy okazać ważny dokument identyfikacyjny - w przypadku cudzoziemców paszport). Ze względu na trudności ekonomiczne część restauracji i sklepów preferuje płacenie gotówką oraz proponuje upusty przy tej formie płatności. Poza Buenos Aires mogą występować kłopoty przy płaceniu czekami podróżnymi.

Czas pracy urzędów i sklepów: banki i kantory: poniedziałek-piątek 10.00-15.00. Agencje turystyczne i punkty usługowe: z reguły 9.00-12.00 oraz 14.00-19.00. Sklepy: w wielkich miastach 9.00-20.00, w głębi kraju jest zwyczaj przerwy około południa. W soboty godziny pracy: 9.00-13.00. Kawiarnie, cukiernie i pizzerie: otwarte praktycznie przez całą dobę z przerwą między drugą i siódmą rano. Obiady w restauracjach są serwowane od 12.30 (najczęściej do 15.30), kolacje zaś od 20.30; „szybkie jedzenie" jest podawane praktycznie o każdej porze.

Zwyczajowo wielkość napiwku w restauracjach i kawiarniach wynosi ok. 10% kwoty rachunku. Niewielkie napiwki są dawane portierom, bagażowym i obsłudze w teatrach.

Przy planowaniu wyjazdów należy pamiętać, iż na półkuli południowej pory roku są przeciwne do tych na półkuli północnej. Argentyna ma bardzo urozmaicone warunki klimatyczne: klimat umiarkowany i wilgotny na równinach pampy, zimny i wilgotny na skrajnym zachodzie Patagonii, subtropikalny na północy Międzyrzecza (w widłach Parany i Urugwaju) i gorący na północnym zachodzie kraju. Od listopada do marca (wiosna-lato) średnia temperatur jest ok. 23°C, od czerwca do września (jesień-zima) ok. 12°C. Klimat w Buenos Aires może być bardzo gorący i wilgotny, z temperaturami do 35°C oraz wilgotnością latem około 70%. Zimą temperatura waha się ok. 11 °C, zaś wiosną i jesienią ok. 17°C.

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Argentyńskiej

ambasador: Jacek Bazański

Argentyna, Buenos Aires, Alejandro Maria de Aguado 2870, C 1425 CEB

Tel. dyżurny: + 54 11 4808 1700 Faks: +5411 4808 1701

[email protected]

ARMENIA

(Republika Armenii)

Stolica: Erywań

Waluta: armeński dram (AMD)

Język urzędowy: ormiański

Inne języki: rosyjski, w mniejszym stopniu angielski

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE

Od 10 stycznia 2013 r. obywatele polscy przebywający na terenie Republiki Armenii do 180 dni w ciągu roku są zwolnieni z obowiązku posiadania wiz. Okres ważności paszportu przy przekraczaniu granicy powinien wynosić co najmniej 6 miesięcy. Służby graniczne mogą odmówić wjazdu w przypadku legitymowania się paszportem zniszczonym lub uszkodzonym.

W przypadku, gdy planowany pobyt przekracza 180 dni, należy zwrócić się do Oddziału ds. wiz i rejestracji cudzoziemców (OVIR - Otdel Viz i Registratsii) w Erywaniu, który mieści się przy ulicy Masztoca (Mashtots) 13A (godz. pracy: pon.-pt. 9.00 - 18.00 z przerwą od 13.00 do 14.00) z wnioskiem o wydanie karty pobytu. Wniosek należy złożyć nie później niż 30 dni przed końcem dozwolonego 180-dniowego okresu legalnego pobytu. Koszt rocznej karty pobytu wynosi 105 tys. AMD. Członkowie rodzin obywateli Republiki Armenii mogą wnioskować o pięcioletnią kartę pobytu (koszt 140 tys. AMD).

Osobie, która przekroczy okres legalnego pobytu grozi kara pieniężna w wysokości od 50 do 100 tysięcy AMD oraz deportacja i zakaz wjazdu do Armenii na czas określony (minimum 1 rok).

PRZEPISY CELNE

Nie ma specjalnych regulacji prawnych dotyczących wwozu i wywozu pieniędzy, a przepisy celne nie odbiegają od powszechnie przyjętych standardów.

PRZEPISY PRAWNE

Przemyt, posiadanie oraz sprzedaż nawet najmniejszej ilości narkotyków lub środków psychotropowych są surowo karane.

UBEZPIECZENIE

Zalecane jest wykupienie ubezpieczenia osobowego przed przyjazdem do Armenii pokrywającego oprócz kosztów leczenia również koszty transportu medycznego. Obowiązkowe jest posiadanie miejscowego ubezpieczenia OC środka transportu, które można wykupić na przejściu granicznym przy wjeździe do Armenii. Nie funkcjonuje tzw. „zielona karta”.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Nie są wymagane okresowe szczepienia. Publiczna służba zdrowia jest na bardzo niskim poziomie. Opieka medyczna dla turystów jest odpłatna. Wizyta u lekarza kosztuje od 15 do 35 USD, w zależności od zakresu udzielonych usług medycznych. W aptekach nie obowiązują recepty (nawet na antybiotyki), nie ma zniżek na leki. Zaleca się ścisłe przestrzeganie zasad higieny ze względu na duże zagrożenie żółtaczką oraz chorobami pasożytniczymi, szczególnie na obszarach wiejskich. Należy pić wodę przegotowaną lub dostarczaną w fabrycznych pojemnikach oraz myć warzywa i owoce przed jedzeniem.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW

Nie ma obowiązku posiadania międzynarodowego prawa jazdy. Honorowane jest polskie prawo jazdy. Wielu kierowców nie przestrzega przepisów ruchu drogowego, w tym zasady pierwszeństwa pieszych na przejściu. Stosunkowo często zdarza się, że kierujący nie sygnalizują swoich zamiarów (przy skrętach, zmianie pasa ruchu itd.). Należy zachować szczególnie wzmożoną czujność podczas jazdy miejskiej (gwałtowne manewry innych uczestników, wtargnięcia pieszych na jezdnię itd.) oraz po zmroku na obszarach wiejskich (brak lub złe oświetlenie ulic, poruszanie się nieoświetlonych pojazdów rolniczych, obecność zwierząt gospodarczych itp.). Ze względu na gęstą sieć fotoradarów liczba kontroli policyjnych uległa zmniejszeniu w stosunku do lat poprzednich. W terenie zabudowanym można poruszać się z prędkością do 60 km/h, poza terenem zabudowanym - 90 km/h. W Armenii nie dopuszcza się nawet śladowej zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu (tj. ograniczenie wynosi 0.0 ‰.

Obowiązkowe jest posiadanie miejscowego ubezpieczenia OC środka transportu, które można wykupić na przejściu granicznym przy wjeździe do Armenii. Nie funkcjonuje tzw. „zielona karta”. Większość usterek można naprawić, korzystając z usług miejscowych mechaników. Autoryzowane serwisy czołowych marek znajdują się w Erywaniu, aczkolwiek występują problemy z dostępnością na miejscu wielu części zamiennych. W Armenii funkcjonuje jeden półprofesjonalny zakład mechaniki motocyklowej.

W Armenii bez problemów można się zaopatrzyć w benzynę 92- (regular) i 95- (premium) oktanową, olej napędowy oraz gaz ziemny (CNG). Gaz skroplony (LPG) można zatankować wyłącznie w Erywaniu. Stosunkowo rzadko występują również stacje z benzyną 98-oktanową (super).

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU

Do Armenii można przybyć drogą lotniczą, korzystając z lotniska Zwartnoc/Zvartnots (kod IATA: EVN) pod Erywaniem. Drogą lądową można wjechać od strony Gruzji (drogowe przejścia graniczne Bagrataszen, Bawra, Gogawan oraz kolejowe Bagrataszen) albo Iranu (drogowe Agarak). Granice z Turcją i z Azerbejdżanem są zamknięte.

Po terytorium Armenii można poruszać się bez ograniczeń, należy jednak unikać podróżowania po obszarach położonych w pobliżu granicy z Azerbejdżanem (szczególnie w prowincji Tawusz), gdyż zdarzają się tam incydenty zbrojne związane z konfliktem karabachskim. Ponadto, poruszając się po terenach przygranicznych należy liczyć się z możliwością kontroli ze strony armeńskich służb granicznych.

Sieć kolejowa jest słabo rozwinięta. Jedynym połączeniem międzynarodowym jest kursujący co 2 dni pociąg Erywań-Tbilisi (latem dojeżdża do Batumi). Wokół Erywania istnieje sieć kolejowych połączeń podmiejskich. Ponadto liczni przewoźnicy prywatni oferują tanie połączenia międzymiastowe mikrobusami (tzw. marszrutki), które odjeżdżają z centralnego dworca autobusowego (sąsiadującego z browarem Kilikia, stąd znanego pod nazwą „Kilikia”) przy ulicy Budapest. Wynajęcie taksówki (również na dalsze odległości) nie stanowi problemu; obowiązujące taryfy: ok. 100 AMD za 1 km.

Główne drogi utrzymane są w stosunkowo dobrym stanie, jednak podróżując po drogach lokalnych, należy liczyć się z ich złym stanem technicznym oraz brakiem oznakowania. W nocy należy uważać na nieoświetlone pojazdy oraz na poruszające się po drogach zwierzęta hodowlane. W Armenii ciągle słabo rozwinięta jest baza turystyczna, niewiele jest budżetowych hosteli i schronisk; najtańszy pokój w hotelu kosztuje zwykle od 50 do 100 USD za dobę.

Nie zaleca się podróżowania po terytorium tzw. Republiki Górskiego Karabachu z uwagi na jej nieuregulowany status międzynarodowy. Konsul w Erywaniu ma bardzo ograniczone możliwości udzielenia pomocy obywatelom polskim znajdującym się na jej terytorium.

BEZPIECZEŃSTWO

Zagrożenie przestępczością pospolitą jest umiarkowane, co jednak nie zwalnia z obowiązku zachowania ostrożności i podstawowej troski o swoje bezpieczeństwo. Zdarzają się drobne kradzieże w miejscach często uczęszczanych przez zagranicznych turystów (głównie na targach i bazarach), natomiast przestępstwa cięższe, jak rozboje czy napady, należą do rzadkości. Chodząc po górach, należy pamiętać o dość licznie występujących w Armenii jadowitych gatunkach węży i skorpionów.

RELIGIA, OBYCZAJE

Armenia przyjęła chrześcijaństwo jako pierwsze państwo na świecie na początku IV wieku. Większość Ormian (ponad 95%) należy do Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego, na którego czele stoi katolikos z siedzibą w Eczmiadzynie. Około 4% populacji należy do kościoła ormiańsko-katolickiego. Oddzielną grupę religijną stanowią Jezydzi.

Kulturowo Armenia zbliżona jest do krajów śródziemnomorskich. Nie obowiązują tu szczególne normy ubioru - zwłaszcza w odniesieniu do kobiet. Mężczyźni tradycyjnie noszą się na ciemno, ubierają długie spodnie (publicznie nie pokazują się w krótkich spodenkach, choć taka odzież nikogo nie razi) oraz posiadają krótko przystrzyżone fryzury. Długie włosy, dready, piercing u mężczyzn są postrzegane jako przejaw nadmiernego liberalizmu kulturowego i mogą w skrajnych przypadkach wywoływać nieprzychylne komentarze. Należy pamiętać, że - co do zasady - wchodząc do kościoła kobieta powinna mieć przykryte ramiona (głowa może pozostawać odkryta), a mężczyzna nosić spodnie z długimi nogawkami.

ŚWIĘTA

Dniami wolnymi od pracy są soboty i niedziele oraz święta państwowe: Nowy Rok - 1 stycznia, Boże Narodzenie - 6,7 stycznia, Dzień Wojska - 28 stycznia, Dzień Kobiet - 8 marca, Wielkanoc - ustalana wg kalendarza juliańskiego, Dzień Pamięci Zagłady (Ludobójstwa Ormian w 1915 r.) - 24 kwietnia, Dzień Zwycięstwa (zakończenie II wojny światowej) - 9 maja, Dzień Pierwszej Republiki (28.05.1918 r. pierwsze niepodległe państwo) - 28 maja, Dzień Konstytucji (zatwierdzenie konstytucji w referendum z 5.07.1995 r.) - 5 lipca, Dzień Niepodległości Armenii (deklaracja niepodległości 21.09.1991 r.)- 21 września, Ostatni Dzień Roku - 31 grudnia. Nie działają wówczas urzędy i banki, natomiast sklepy, apteki, punkty usługowe w większości czynne są także w weekendy oraz święta.

PRZYDATNE INFORMACJE

W Armenii powszechna jest znajomość języka rosyjskiego, a w młodszym pokoleniu, szczególnie w miastach, również angielskiego. Nierzadko można spotkać się ze znajomością polskiego.

Język ormiański posiada własny alfabet. Nazwy miejscowości oraz ulic w większych miastach zapisane są równolegle alfabetem łacińskim lub cyrylicą, nie dotyczy to jednak zasadniczo szyldów sklepów, nazw produktów oraz wewnętrznych rozkładów jazdy.

Wymiany pieniędzy można dokonywać zarówno w oddziałach banków, jak i w licznych kantorach wymiany walut. Nie ma problemów z wyminą dolarów amerykańskich lub euro. Rośnie liczba sklepów, w których można dokonywać zapłaty międzynarodowymi kartami płatniczymi, takimi jak VISA, MasterCard czy MAESTRO.

W miastach najbardziej powszechnym środkiem komunikacji są kursujące po wyznaczonych trasach mikrobusy (marszrutki) - cena przejazdu w granicach miasta wynosi 150 AMD. W Erywaniu działa też jedna linia metra - cena żetonu (uprawniającego do zejścia na perony) wynosi 100 AMD.

Urzędy pracują od 9.00 do 18.00 z tradycyjną przerwą obiadową między 13.00 a 14.00. Sklepy otwarte są na ogół od 12 do 24 godzin na dobę (także w dni wolne od pracy). Zaopatrzenie sklepów na ogół jest dobre, jednak zdarza się, że oferowane produkty są przeterminowane, dlatego należy sprawdzać datę ważności.

Różnica czasu między Polską a Armenią wynosi +2 godziny podczas obowiązywania w Polsce czasu letniego oraz +3 godziny - podczas zimowego. Od 2012 roku Armenia zaniechała zmiany czasu z zimowego na letni.

Na większości obszaru Armenii panuje klimat podzwrotnikowy suchy o cechach kontynentalnych, z krótkimi, mroźnymi zimami i gorącymi latami. Średnia temperatura stycznia wynosi -3°C, a lipca od 24°C do 26°C. Roczna suma opadów waha się od 200 do 500 mm. Na wyżej położonych obszarach panuje klimat umiarkowany, a na wysokości ponad 2000 m n.p.m. - chłodny górski. Średnia roczna suma opadów przekracza tam 800 mm.

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Armenii

Ambasador: Jerzy Marek Nowakowski

Armenia, Erywań, Hanrapetutian 44 a, 0010

Tel.: +374 10 54 24 91 Tel.: +374 10 54 24 97 Tel. dyżurny: +374 91 42 68 85 Faks: +374 10 54 24 96; +374 10 54 24 98

[email protected]

AUSTRALIA

(Związek Australijski)

Stolica: Canberra

Język urzędowy: angielski

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE

Obywatele polscy wybierający się do Australii w celach turystycznych i biznesowych na okres nie dłuższy niż 3 miesiące są zobowiązani do posiadania wizy, o którą mogą aplikować poprzez platformę eVisitor. Wiza jest bezpłatna. Wnioski można składać za pośrednictwem strony internetowej Ministerstwa ds. Imigracji i Obywatelstwa Australii. Uzyskanie pozytywnego wyniku aplikacji wizowej (potwierdzenie uzyskania wizy otrzymuje się e-mailem) uprawnia do wjazdu do Australii. Zalecane jest posiadanie wydruku otrzymanej decyzji podczas podróży do Australii. Zaleca się również konsultowanie na podanej stronie internetowej różnych rodzajów wiz i procedury ich uzyskiwania. Paszport musi być ważny na cały okres pobytu w Australii, ale minimum 6 miesięcy. Dodatkowe informacje dostępne są na stronach internetowych http://www.customs.gov.au/

Na międzynarodowych lotniskach Australii w grudniu 2012 wprowadzono skanery ciała jako dodatkowy element bezpieczeństwa lotniczego. Do tej kontroli pasażerowie wybierani są losowo. Procedura nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i nie narusza prywatności pasażerów.

PRZEPISY CELNE

Nie ma limitów przy wwozie i wywozie środków pieniężnych. Obowiązuje jednak obowiązek zgłoszenia wwozu lub wywozu gotówki powyżej 10 tys. AUD. Całkowicie zakazany jest wwóz żywności, roślin, zwierząt i skór zwierzęcych.

PRZEPISY PRAWNE

Władze australijskie przewidują wysokie kary więzienia (łącznie z dożywociem) za posiadanie narkotyków i obrót nimi.

MELDUNEK

Nie ma obowiązku meldunkowego.

UBEZPIECZENIE

Wskazane jest wykupienie ważnej na terenie Australii osobowej polisy ubezpieczeniowej pokrywającej koszty leczenia, hospitalizacji oraz transportu medycznego. Ubezpieczenie samochodu jest obowiązkowe. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są uznawane na zasadzie indywidualnych porozumień.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA

Poważnym zagrożeniem dla życia i zdrowia turystów mogą być jadowite węże i pająki (dotyczy to przede wszystkim osób podróżujących po buszu lub pustyni). Opieka medyczna jest jednak dobrze przygotowana na leczenie skutków ukąszeń. Dostęp do opieki medycznej jest łatwy. Doba w szpitalu kosztuje ok. 800 AUD. Koszt standardowej wizyty lekarskiej wynosi ok. 60 AUD.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW

Do prowadzenia pojazdów konieczne jest międzynarodowe prawo jazdy lub polskie prawo jazdy z tłumaczeniem wykonanym przez uprawnionego tłumacza w Australii, zrzeszonego w NAATI. W przypadku otrzymania prawa stałego pobytu, istnieje obowiązek legitymowania się australijskim prawem jazdy. Od 1 marca 2013 r. posiadacze polskich praw jazdy, mający prawo stałego pobytu w Australii, którzy ukończyli 25 lat, mogą je wymienić na australijskie bez konieczności zdawania egzaminu. Na drogach obowiązuje ruch lewostronny. Bardzo wysokie i skutecznie egzekwowane są kary za wykroczenia drogowe.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU

W niektórych stanach dostęp do terytoriów zamieszkiwanych przez Aborygenów wymaga uzyskania specjalnego zezwolenia. Ze względu na zróżnicowane warunki pogodowe w różnych częściach Australii, zaleca się sprawdzenie ostrzeżeń pogodowych przed podróżą: www.bom.gov.au, www.gld.gov.au, www.emergency.nsw.gov.au, www.ses.vic.gov.au.

PRZYDATNE INFORMACJE:

W Australii akceptowane są karty kredytowe wszystkich większych banków działających na świecie.

Należy bezwzględnie stosować się do wszelkich zaleceń umieszczonych na tablicach, które ostrzegają przed niebezpiecznymi drapieżnikami (krokodyle, rekiny, meduzy) i innego rodzaju zagrożeniami dla zdrowia i życia.

Słońce w okresie letnim operuje bardzo intensywnie - niezbędne jest stosowanie kremów z filtrami UV 30+ i noszenie ciemnych okularów.

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Związku Australijskim

ambasador: Paweł Milewski