PIT 2012 - ulgi i odliczenia ebook

Wykaz skrótów

u.p.d.o.f. – ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.)

u.z.p.d. – ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.)

u.p.d.o.p. – ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.)

o.p. – ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.)

k.r.o. – ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.)

u.p.o.l. – ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.)

u.d.p.p.w. – ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z późn. zm.)

Część I Ulgi i odliczenia za rok 2012 – jakie dokumenty gromadzić?

Obniżeniu stawek podatkowych do 18 i 32% nie towarzyszyło odebranie podatnikom przysługujących im ulg – choć praktycznie nie zostało ich już zbyt wiele. Warto więc wykorzystać szansę na zmniejszenie swoich zobowiązań podatkowych, aby zaś tego dokonać, trzeba przez cały rok zbierać dokumenty, które w kwietniu następnego roku będą mogły być podstawą do obniżenia podatku. Niniejszy komentarz podpowiada, jakie dowody są niezbędne.

1. Ulga odliczana od podatku – ulga na wychowanie dzieci

Jest to ulga najbardziej popularna. Jej podstawą jest art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – u.p.d.o.f. Zgodnie z tym przepisem, od podatku można odliczyć 92,67 zł (1/6 kwoty 556,02 zł, czyli kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale skali) za każdy miesiąc kalendarzowy na dziecko, w stosunku do którego podatnik w danym roku podatkowym:

1) wykonywał władzę rodzicielską,

2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,

3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Ważne!

Kwota maksymalnego odliczenia za lata 2009-2012 wynosi więc 1112,04 zł na każde dziecko.

Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1) na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,

2) wstąpiło w związek małżeński.

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty 92,67 zł za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu rocznym, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1) odpis aktu urodzenia dziecka,

2) zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,

3) odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,

4) zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

2. Ulgi odliczane od dochodu

2.1. Ulga internetowa

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6a u.p.d.o.f., w wersji obowiązującej od 1 stycznia 2011 r., podatnik może odliczyć od dochodu wydatki ponoszone z tytułu użytkowania sieci Internet  , wwysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł. Do końca roku 2010 przepis ten pozwalał na odliczanie od dochodu wydatków ponoszonych przez podatnika z tytułu użytkowania sieci Internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł – a zmiana oznacza, że od roku 2011 ulga obejmuje także Internet mobilny. Limit przysługuje każdemu podatnikowi – a zatem z ulgi może skorzystać każdy z małżonków, o ile dysponuje dowodem poniesienia wydatków.

Jest to ulga bardzo popularna. Należy jedynie pamiętać, że ulga dotyczy wydatków z tytułu użytkowania sieci Internet – a zatem nie można odliczać wydatków na instalację lub montaż, zakup komputera, modemu, switcha itp.

Do końca roku 2010 warunkiem dokonania odliczenia było posiadanie faktury VAT; obecnie wystarczający jest każdy dowód poniesienia wydatku.

2.2. Ulga rehabilitacyjna

Pod hasłem „ulga rehabilitacyjna” kryje się de facto szereg ulg, z których może korzystać określona grupa podatników. Przepis art. 26 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f. pozwala na odliczenie od dochodu wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Warunkiem skorzystania z powyższej ulgi jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, albo

2) decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

3) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16. roku życia.

Wskazane wyżej dokumenty muszą być posiadane przez podatnika, aby mógł skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Dokumenty te podatnik musi posiadać już w dacie poniesienia wydatku – a nie dopiero w dacie składania zeznania podatkowego.

Przykładowo, w piśmie Urzędu Skarbowego w Lesznie z dnia 9 marca 2007 r., PD-I-415-6/07, czytamy:

„Z informacji przedstawionych w złożonym wniosku wynika, że wydatku na zakup leku dokonano w dniu 17 marca 2006 r., a orzeczenie o uznaniu niepełnosprawności córki przyznane zostało od 31 marca 2006 r. – w związku z powyższym zakup leku przed uzyskaniem orzeczenia nie podlega odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Natomiast wydatki poniesione na zakup lekarstw po uzyskaniu orzeczenia o niepełnosprawności będą spełniały wymogi ulgi rehabilitacyjnej”.

Jednak i od tej zasady mogą być wyjątki, jeśli orzeczenie o uznaniu niepełnosprawności zawiera wcześniejszą datę, od jakiej niepełnosprawność została stwierdzona. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w piśmie z dnia 9 marca 2009 r., IPPB4/415-24/09-4/JK, wyjaśnił:

„Podstawowym warunkiem odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne, zgodnie z ww. przepisem, jest posiadanie przez osobę, która poniosła wydatek, orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności. Co do zasady więc, odliczeniu podlegają wydatki poniesione od daty uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności, chyba że w orzeczeniu tym wskazano, iż niepełnosprawność datowana jest wcześniej niż data wydania orzeczenia, jak to ma miejsce w przypadku Wnioskodawczyni. W takiej sytuacji podatnik może odliczyć wydatki poniesione po dniu wskazanym w orzeczeniu jako data ustalenia niepełnosprawności”.

Odliczenia mogą dokonywać także podatnicy, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe – jeżeli wroku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9120 zł. Z ulgi rehabilitacyjnej może skorzystać także osoba, która posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r.

Wymienione wyżej wydatki podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

W ramach ulgi uprawnieni podatnicy mogą odliczyć wydatki poniesione na:

1) adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności