Msza ocalonych - Jerzy Kaśków - ebook

Msza ocalonych ebook

Kaśków Jerzy

0,0

Opis

Bezkompromisowa sztuka teatralna wystawiona przez pensjonariuszy szpitala psychiatrycznego. Gdzie leży źródło ludzkiej choroby? Oto jest pytanie…

Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
czytnikach certyfikowanych
przez Legimi
czytnikach Kindle™
(dla wybranych pakietów)
Windows
10
Windows
Phone

Liczba stron: 68

Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
Oceny
0,0
0
0
0
0
0
Więcej informacji
Więcej informacji
Legimi nie weryfikuje, czy opinie pochodzą od konsumentów, którzy nabyli lub czytali/słuchali daną pozycję, ale usuwa fałszywe opinie, jeśli je wykryje.



Jerzy Kaśków

Msza ocalonych

dramat w jednym akcie

© Jerzy Kaśków, 2020

Bezkompromisowa sztuka teatralna wystawiona przez pensjonariuszy szpitala psychiatrycznego. Gdzie leży źródło ludzkiej choroby? Oto jest pytanie…

ISBN 978-83-8221-267-9

Książka powstała w inteligentnym systemie wydawniczym Ridero

Msza ocalonych

Ocalony/na 1

(spogląda przerażony, nieśmiały. W trakcie wypowiadania kwestii powoli nabiera pewności. Reszta pacjentów dodaje mu otuchy. Przy końcu wypowiadanej kwestii oklaski.)

Co może być pięknego w myślach? — któż to może wiedzieć na tym obłąkanym świecie. Co jest pięknego w moich myślach? Czym jest to szaleństwo wzbudzone entuzjazmem i zapałem, by posunąć się tak daleko jak to możliwe, na skraj samotności? Do jej granic, które wytycza wolność odważnego serca. Tam zechcę pójść, tam chcę już pozostać do końca, aby się w nieprzeniknionym świecie błogostanu odnajdywać każdego dnia na nowo. Na nowo wstawać, upadać, układać, zaglądać w siebie, bo tylko ja jestem wolnością. We mnie spoczywa jej ziarno przeklęte przez wszystkich i niepojęte.

Gdzież ona? Gdzie się znajduje, jeśli we mnie jej nie ma? Jeśli mam być wolny, muszę być samotny, udając się w bezkresną podróż. Do wieczności prowadzi jedynie droga z koroną cierniową na głowie. Pożoga jest krajobrazem ekstatycznej majestatyczności — sprzymierzeńcem moim, bo ja jestem pożogą, martwym pragnieniem zaczajonej próżności, które wlecze się za mną każdej sekundy. Widzę ją, widzę jak pełza, jak szantażuje mnie, bym wrócił, ale ja nie nadam jej znaczenia, nie wycofam się. Odejdę, bez względu na wszystko, aby zadać kłam i cios śmiertelnej pułapce, jaką nam zbudowały nikczemnie panoszące się po świecie niepokoje.

Ponurzy, które się do życia ślinią, pełzają po swoim grobie, budując infantylne nagrobki. Pozostańcie za moim cieniem do końca. Wołajcie mnie, krzyczcie do mnie, lecz nie odwrócę się, nie spojrzę w waszą stronę, bowiem już nie jestem wasz, już mnie nie możecie schwytać i gardzić mną jak sobą nawzajem. Nie znajdzie się żaden gotów gonić mnie, bo tu są miejsca niezbadane i mroczne, pełne gorzkiego powietrza, które w zniewolonych umysłach powoduje doszczętne wyniszczenie. Życie tchórza mają tu za nic, dlatego lęka się spojrzeć w tę stronę. Nie pójdzie dalej, nie postawi nawet kroku.

Ocalony/a 2

(Pełen nonszalancji spogląda na wszystkich.)

Niechże już się zacznie, niechże już otworzą się drzwi, bo duszę się w tej maliźnie, męczy mnie ten raj przeklęty. Lecz nie zostawię was przecież samych, nie myślcie nawet, że jestem zdolny do takiego chamstwa. Stamtąd, z tej głuszy boskiej i piekielnej, listy będę do was pisał. Listy mordercze. Listy zabójcze, gorzkie listy. Taka relacja epistolograficzna, bez narzucania się sobie. Wybieram takie rozwiązanie niźli zbrodnię.

Co ty na to, doktorze — mistrzu ludzkiej duszy? Jestem zdrowy? Co zrobisz wyrafinowany oprawco, który pragniesz mieć kontrolę nad wszystkim, co cię otacza. Pragniesz kontrolować mój umysł i mówić mi o jego brzydocie, o jego pięknie, o jego błędach, o pomyłkach, o wartościach ukutych na potrzeby społecznego gwałtu, o złych pokusach, o moim brudzie, którego pragniesz. Wszyscy niech wzrok wysilą, niech uszy nadstawią, bo doktor wam powie, czy jestem chory. Czy nadaję się do życia? Do życia utopionego w chorobie moralnej, która tym jest głupsza, im bardziej się boi obłędu. Pryncypialni pachołkowie obłudnej tradycji i wiary w zawziętość iluzji. Na tym się znacie doskonale. Czyńcie swoją powinność, czyńcie rozkazy boga maluczkich, lecz ja tu pozostanę, tu się dusić będę sam. Lepiej przeżyć minutę wśród ptaków i drzew niż w kłamliwym wynalazku ważności umierać latami.

(Pacjenci speszeni.)

Ocalony/a 3

(Nieprzytomny. Wrażenie otępienia po lekach.)

Co to znaczy piękny umysł o migotliwych oczach? W zalocie. Do wszystkiego, co bez boga żyć potrafi, co się bogu nie pokłoni za wszelką cenę, bo on tego właśnie chce, on pragnie tego, by go zostawić, lecz jedynie zachłanna obelżywość mówić zechce w jego imieniu, kiedy on milczy. Jakże się mylić mogę, kiedy tylko zapominam o nim, od razu spokojniejszy jestem, od razu piękniejszy, od razu zdrowszy w swoim szaleństwie. Niechże odejdą ode mnie wszyscy, którzy hańbią siebie, gdy mówią w jego imieniu. Jego nie jest Jego — jego jest małym jego, bowiem tylko wielkim może być ten, kto pragnie małym pozostać, kto się wycofuje i nie mówi w języku znaków i symboli. Żadnych symboli, żadnych znaków. Jego nie ma we wrażeniu ciepłej, nabrzmiałej uznaniem przygody. Nie może go być tam, gdzie jest koniec i gdzie spełnienie określa moment nieistnienia. On jest tylko we wzajemności powziętego początku odkrywanego na nowo w dokonaniach przeszłości — ale was zwiódł, ale wyprowadził na manowce.

Żeście uwierzyli, sobie się dziwcie, bo któż wam złudzenie ofiarował, jeśli nie wy sami? Wy jesteście złudzeniem samym w sobie, samym przez się i wspólnie — ohydnym przedstawieniem cyrkowego łajdactwa, lecz zdaję sobie sprawę, iż was zbyt słodko nazywam, bowiem to ja pragnę łajdakiem pozostać do końca, bez łajdactwa nic bowiem znaczyć nie mogę.

Problem jest tylko z gradacją, bowiem rozstrzygnąć koniecznie należy, jakim łajdakiem jest ten, który nic nie mówi, by zatrzymać cię przy sobie?

(Przez scenę przechodzi ksiądz z parasolem.)

Ksiądz

Cóż powie doktor, cóż oznajmi światu krytyk, także literacki, co może obwieścić, skoro piękno bierze w swoje ręce samotność, a ona jest dziś intelektualnie bezpłodna? Czymże może być ta indolentna postać literatury, która obwieszcza światu sympatię pod postacią obiektywnego przesądu, kanonu estetycznego zniewolenia znaków. Nieżywa w lekkości kultury, która, upadła, nie roztrząsa już dziś nędznej sympatii. Kto mógł się tak pomylić, kto zbłądził, że owe uwydatnienie brzydoty i parszywości króluje w przestrzeni społecznej aprobaty?

Fałszywa etykieta krzyżuje, w istocie, własne uda ze wstydu i niemocy. W cieniu czynnika

zadowalającego.

Padał dziś lekki, ukośny deszcz. Doskonały, by postawić takie pytanie.

Ocalony/a 4

(Natchniony)

Głębokie intuicje pragną mieć wielu kochanków. Błąkają się po świecie w poszukiwaniu adresatów, którym będą mogły śpiewać żałobne pieśni. Zdrapywać skórę z ciała, odzierać ze złudzeń ludzki koszmar, aby uczynić człowieka jeszcze bardziej zdruzgotanym. Dopaść go, gdy w końcu, w chwili słabości, zechce otworzyć serce, aby wpuścić owe złowrogie siły, które bez pardonu i z kretesem zniszczą jego zapał. Zatrują go. Zanieczyszczą. Zbrukają, aby powstał, jeśli mu sił wystarczy, jeśli nie spadł, przygnieciony tym ciężarem na samo dno swej infantylnej duszy, pseudo dobroci i agresywnej złości.

Głębokie intuicje są jak harpie. Gdy ten czas nadchodzi, gdy wiesz, że się zbliżają stajesz w ich obliczu niczym między Scyllą i Harybdą. Nikczemny mały gnojek, który myślał, iż pozna tajemnice istnienia wnet się przekona z czym mu się mierzyć przyjdzie, gdy zapadnie się w siebie, poczuje głęboko smród swego strachu i moc owych objawień. Odór goryczy i żywioł wybaczenia pełzać będą wokoło jego głowy jak węże, ślinić się będą wyjce piekielni, czarownice tańczyć będą, zaś demony, twór ludzkiej podłości, zacierać będą ręce.

Nie odwróci się nikt na twoje wołanie. Nikt nie zauważy twej katastrofy, chyba że czuły jest na sprawy ludzkiego cierpienia, wtedy wnet rozpozna, poczuje, że stojąc na peronie i czekając na pociąg, pragniesz się rzucić pod koła. Pozwolić się rozgnieść na torach ludzkiej trwogi i bojaźni. Drżenie cię czeka, przybyszu. Pragniesz skoczyć z mostu. Zażyć leki, truciznę, podciąć żyły, byleby tylko nie wybaczyć, bo wybaczenie jest kamieniem w twoim sercu. Twoim stosem jest pogarda dla tego stanu.

Przybliż się, bliżej, bliżej. Czy jesteś gotowy wybaczyć? Czy potrafisz dotknąć zarzecza poza sobą, gdyż tylko wychodząc z siebie, ba, zabijając siebie, możesz przyjąć świętą komunię utrapienia.

Wątpisz? Na co czekasz? Czy wiesz, co tu zastaniesz?

Ocalony/a 5

(rozżalony)

Komu mam zostawić to krwawiące serce, doktorze? Komu je złożyć, dziś, gdy sen mój jest życiem, a życie tych ponurych ludzi śni się im? Cóż uczynić, gdy obce są mi ich obrzędy, ich zwyczaje, ich bladość i kultura materialna? Jakże się mam tu odnaleźć, gdy jedynie w szpitalu czuję się względnie dobrze, bowiem oni, najczulsi i najwytrwalsi buntownicy, drwić ze mnie nie pragną. Gdy całą intuicję mnogą wprzęgają w słuchanie mnie, a im bardziej od rzeczy mówię, tym bardziej do nich należę.

W tym cały sekret, doktorze, doktorze, nieeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee…

(Owacje na stojąco. Wszyscy aktorzy)

Ocalony/a 6

(Przekonująco)

Intuicje patrzą na nas ślepo w zawodowej tęsknocie obiektywistycznej obserwacji, rycerskiej opiece szczęśliwego wypadku bez decyzji o ucieczce. Jak odcisk dziejowego faktu zaadresowany do ciebie. Lecz nie myśl, że coś tu znajdziesz, że coś od nich otrzymasz. Nikomu nie wolno wyjść stąd żywym. Nikt nie może się już uwolnić, kto tu wejdzie. Nikt. Bo nie można się uwolnić od prawdy. Prawdy, która jest okrutnym przedstawieniem boskiego teatru. W prawdzie leży mrok ponurego bożka.

Teraz dopiero zaczyna się cała zabawa w zrozumienie i doświadczenie grzechu na sobie. Tego, kto nas tak ukarał, że katusze znosić musimy niewyobrażalne, nazwać należy szaleńcem. Wiedział, co robi i chwała mu za to, bowiem ratować nas tylko chciał. Tylko szaleństwo może przynieść nam ukojenie, niechaj zatem o prawdzie nie mówią nigdy już ci, którzy tu nie byli, którzy nie weszli w głąb tych korytarzy.

Wielu weszło, niewielu wyszło. Wyjdą, doktorze, zapewniam, wszyscy, jeśli nam sił starczy, by w zbiorowym dotyku zajrzeć ponad to, co jest unormowane w społecznej aksjomatyce. Nie wyszli ci, którym zabrakło jednego komponentu, by się uratować. By owe ciężkie doświadczenie przekuć w miłość, pokonać czas. Nie mogli zaś uniwersalnej prawdy oddać na służbę innych, gdy im los oszczędził posługiwania się sobą jak narzędziem twórczym. Dlatego, doktorze, zapadają się w siebie bez reszty, nie potrafią się podnieść, bo nie mają pędzla w ręce, który pozwoliłby im zapomnieć. Oni widzieli światło, oni doświadczyli grozy niepojętej, lecz niczego robić już nie chcą, skoro nie mogą robić tego, co im święta prawda odkryła. Lex legum.

(Ksiądz przechodzi przez scenę z zakonnicami pod ręce. Światło na księdza.)

Ksiądz

(Z nonszalancją. Zakonnice szepczą do uszu)

Schizofrenicy zaś opowiadają o upadłych aniołach, które żyją wśród nich i o głosach, które słyszą. Głosy te im ubliżają, pogardzają nimi; to są głosy boskich kochanek, które zdradziły im tajemnice, a które teraz w pustce spoczywają. Tajemnice są w nich zawsze gorące. Rozpalone do granic wytrzymałości. Wszystko, co mogą obecnie zrobić, to zatopić się w ciszy bezkresnej lub udawać życie podporządkowane marnej tendencji kalekich oprawców. Inne opcje? Samobójstwo lub morderstwo.

Kto zrozumie, co ich dręczy, skoro sekret ma to do siebie, że go zdradzić nie można, bowiem nie ma słów, języka, który mógłby te historie opowiedzieć. Nie ma symboli, którymi się posłużyć należy, gdyż dotyk prawdy tylko subiektywnie się odsłania. Każde źródło musi być nowym symbolem i nowym językiem mówić. Poza granicami względności.

Jeszcze nie pojęliście tego, co do was mówię? Jeszcze się wzdrygacie na samą myśl o tej filozofii pięknej. To jest dopiero odkrycie piekielne, że popełniliście błąd, udając zdrowych i w rozpaczy tonących.

(Zakonnica bosą stopą trąca Ocalonego 2, by kontynuował.)

Ocalony/a 2

(Roztargniony)

Ekwiwalent światłego kapłana zmierza elastycznym krokiem na spotkanie żywego autentyzmu. Obcuje z zagubionym cieniem udzielając mu życia. Jego miłość niezmierzona nie ugięła się przed mrokiem i udręką złowrogich egzaminatorów. Idź, powiedzieli, doktorze, idź, skoro się tak do oglądania zbrodni palisz. Teraz będziesz tym, który widzi, i który nic zrobić nie może, bowiem wszystko, co powiesz wnet obróci się przeciwko tobie. Już jesteś przegranym, gdy otworzysz usta, lecz wygrasz, gdy się milczeniu nie oprzesz, a świętym będziesz, jeśli się w ofierze złożysz.

Wszystko, co możesz dostać od boskich kochanek to samotność. Zamknięta w obrazie nowego symbolu, który pokarzesz, który stworzysz na potrzeby swego istnienia. Nawet nie myśl, że uda się to rozegrać inną drogą, bowiem iluminacja nie może dotyczyć zbiorowego odsłonięcia.

Ocalony/a 4

(Z przekonaniem.)

Będziesz dlatego cierpiał pod przewodnictwem wytrwałej ręki doświadczenia, objawiał intencje przytomności, która spoglądać na nas będzie z obawą, że nie zostanie rozpoznana. Słuszne obawy, słusznie ci rozum podpowiada, żebyś jeszcze poczekał, bo nie wiadomo, co się wydarzyć po drodze może. Czy wytrwasz? Czy znasz siebie na tyle, by trud taki dożywotnio znosić?

Poza miastem Dusz (szpital) nie ma już nic i nic nigdy nie będzie. Nic się już nie zrodzi, bowiem poza nim jest tylko zbrodnia i złudzenie, tu zaś człowiek przybywa, by ratować siebie, by innym miód swej marności podawać. Wyrywać się z wrodzonego kalectwa i utopii, którą mu świadomość, jak dobra matka, zgotowała.

Z kielicha goryczy pić będziesz co dnia, pamiętaj, choć umysł znajdzie sposoby, by się przekonywać o swej wartości i dostojeństwie.

Gdy zdarzy się, że ktoś dotrze do ciebie, że się nawet w tobie zakocha, że dojrzy w tobie prawdę i zachłyśnie się nią, gdy do tego myśleć będziesz, żeby się już możesz uspokoić i ratunek przybył z otchłani, wiedz, że już w tej chwili musisz uciekać, już zmieniać formę, bo wszystko, co raz dotknięte wspólnym — odrazę budzić musi i mnożyć będzie jeden złoczyn na drugim.

(Zakonnica 2 wbiega na scenę. Zakonnica 1 podchodzi do Ocalonego 1 i kładzie mu głowę na kolanach.)

Zakonnica 2

Pustka gości na wyżynach świętości i zbrodni, nie ma na co czekać, nikt już nie przyjdzie z pomocą. Krew zalewa oczy, tylko miłość majaczy gdzieś na horyzoncie, by przegonić nadzieję beznadziejności. Nikt nie pyta tutaj o nic, nikt nie ma nic do powiedzenia. Tu nie ma słów. Słowa są niczym kolce, noże, sztylety wbijane w siebie. Słowa nie istnieją, nie są nikomu potrzebne. Poezja pisze się sama w krajobrazie ogarniętym melancholią. Jest dotykiem gorejącej potrzeby istnienia, które nie ma prawa sądzić o swoim żywocie niczego dobrego. Niczego nie ma w człowieku żyjącym. Żyjący człowiek jest tylko skaczącą i pohukującą małpą. Szympansem z naturalnym skrzywieniem poznawczym, który na próżno wśród sobie podobnych szuka spełnienia. Nie doświadczy go, nie znajdzie ukojenia pośród martwych łodyg i zeschłych liści, wśród pełzających gadów zastanie jedynie siebie — odbitego w lustrze społecznej karykatury potwora. Zaczajonego, wpatrzonego w bezsens szakala, pijawkę, zgniłą tkankę obłudy świadomego ja. Ja jest zakończeniem postępu ewolucyjnego, degradacją istoty tworzącej. Zgryźliwie dokuczliwej. Absurdalnej i epatującej wyrafinowaniem.

Ocalony/a 1

(Głaszcze Zakonnicę 1 po głowie.)

Na Niego (Boga — spogląda w sufit) należy patrzeć, doktorze. Tak, patrzeć, żeby nie patrzeć. Patrzeć poprzez odwrócenie, oddalenie, bowiem tylko ucieczka ma jakikolwiek sens. Żniwa ponure czekać będą ten świat, zobaczy pan. Oni już długo nie wytrzymają. Nie podniosą tego ciężaru, bowiem unieść go nie sposób, bo nawet nie trzeba go podnosić, lecz zostawić tej plugawej biologicznej supremacji, która zaciera ręce, że się wywiązała dobrze ze swego zbrodniczego zadania. Medal dostanie, medal najświętszy należy się przemożnej kile, która głosem natury oplotła jak bluszcz człowieka serce. Jakiż on jest racjonalny. Jaka to jest kurwa pachnąca, której skowyt płoszy ptaki i rozgniata dżdżownice. Bądźcie gotowi do tańca, na przekór wszystkiemu. Toniemy jak Titanic, lecz łodzi ratunkowych nie ma. Nie przewidziano ratunku dla tych, którzy klękają przed truchłem. Kto jest truchłem, ten umrze martwy, a twarz jego nawet w masce pośmiertnej nie będzie czysta. Wykrzywiona w boleści, ponurej istocie złoży pocałunek. Ona już czeka, już nie może się doczekać, by zabrać martwotę ze sobą, by ją uwięzić na wieki, jako zepsutą energię kwantowego świata, który żyć nie pragnął, nie chciał dowieść swego męstwa. W muzeum rozpaczy lśnić będą zwłoki ludzkiej miernoty, lecz ona nie umrze. Nie odejdzie w przywileju dziękczynienia. Nikt nie wybaczy tej zdrady, doktorze. Żyć będą w swoim królestwie na wieki wieków, rzucając się jak owad w pajęczynie, bowiem w każdej chwili ich lęki żerować na nich będą, będą trawić to, czym byli. Byli zniszczeniem, będą zniszczeni. Byli sobą, dostaną siebie.

(Podnosi Zakonnicę 1, wyprowadza ją na środek sceny.)

Zakonnica 1

(Sugestywnie.)

Sceny