Jerozolima Kod Boga w Arce przymierza - Krzysztof Derda-Guizot - ebook

Jerozolima Kod Boga w Arce przymierza ebook

Krzysztof Derda-Guizot

1,0

Opis

Książka ta opowiada o niesamowicie ważnych odkryciach dokonanych w ostatnich latach przy pomocy techniki komputerowej i odpowiednich programów w piśmie świętym starego testamentu, i w żydowskiej Torze, gdzie informacje o Jezusie Chrystusie i jego przyjściu ukazane były już na samym początku w chwili kiedy Mojżesz otrzymał od Boga dwie kamienne tablice z dekalogiem.

Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
czytnikach certyfikowanych
przez Legimi
czytnikach Kindle™
(dla wybranych pakietów)
Windows
10
Windows
Phone

Liczba stron: 192

Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:

Androidzie
iOS
Oceny
1,0 (2 oceny)
0
0
0
0
2
Więcej informacji
Więcej informacji
Legimi nie weryfikuje, czy opinie pochodzą od konsumentów, którzy nabyli lub czytali/słuchali daną pozycję, ale usuwa fałszywe opinie, jeśli je wykryje.
Sortuj według:
urszula5622

Nie polecam

Ten śmieć ktoś śmiał nazwać książką? Niestety, nie można dać ujemnej oceny a ta zdecydowanie się należy!
00
PawelMin

Nie polecam

Ta ksiazka to jakis zart. błedy gramatyczne, stylistyczne, a wisienką na torcie jest słowo "mojrzesz". Ksiazka nie opisuje tego co sugeruje tytuł a czytając ja masz wrażenie że pisana była w obcym języku a tłumaczono ją za pomocą google translatora. Najgorszy badziew jaki czytałem. Wstyd dla autora.
00

Popularność




Krzysztof Jan Derda-Guizot

Jerozolima Kod Boga w Arce przymierza

© Krzysztof Jan Derda-Guizot, 2021

Książka ta opowiada o niesamowicie ważnych odkryciach dokonanych w ostatnich latach przy pomocy techniki komputerowej i odpowiednich programów w piśmie świętym starego testamentu, i w żydowskiej Torze, gdzie informacje o Jezusie Chrystusie i jego przyjściu ukazane były już na samym początku w chwili kiedy Mojżesz otrzymał od Boga dwie kamienne tablice z dekalogiem.

ISBN 978-83-8189-642-9

Książka powstała w inteligentnym systemie wydawniczym Ridero

Auto

r

Staroksiąg biblii

Krzysztof Jan Derda-Guizot tekst i opracowanie

Książka powstała dzięki pomocy polskiej Wikipedii i w oparciu o materiały archeologiczne oraz ilustracje z portalu Pixbey

Arka Przymierza i Dekalog

Arka

przymierza

Musimy na samym początku naszej opowieści o tajemnicach zawartych w biblii, cofnąć się do samego początku. Mianowicie do kamiennych tablic które powierzył Mojżeszowi na górze Synaj, sam Bóg Jahwe. W języku starogreckim jest to δεκάλογος dekalogos, dziesięć słów inaczej Dziesięć przykazań, a w tradycji żydowskiej Dziesięć Oświadczeń עשרת הדיברות, Aseret ha-Dibrot jest to zbiór podstawowych nakazów moralnych obowiązujących pierwotnie wyznawców judaizmu, a następnie przyjęty przez chrześcijan. Zgodnie z przekazem biblijnym tekst dekalogu, zapisany w Księdze Wyjścia czyli Drugiej Księdze Mojżeszowej, słowo po słowie został podyktowany przez Boga Jahwe Mojżeszowi na górze Synaj w Księdze Powtórzonego Prawa a Piątej Księdze Mojżeszowej góra ta nazwana jest Horeb w trakcie wędrówki Izraelitów z Egiptu do Kanaanu. Na płaszczyźnie historycznej w Dekalogu można zaobserwować pewne treści pojawiające się również w czterdziestu dwóch negatywnych oświadczeniach oraz kulcie egipskiej bogini Maat. Według Biblii, treść Dekalogu i innych słów Boga wygłoszonych na górze została spisana przez Mojżesza, natomiast to Bóg właśnie a nie Mojżesz, wyrył przykazania na kamiennych tablicach.

Mojżesz

ukazuje

tablice przymierza

Tekst samego dekalogu musiał zostać wyryty na kamiennych tablicach dwukrotnie, gdyż pierwsze tablice z dekalogiem Mojżesz rozbił w gniewie widząc, jak lud zaczął pod jego nieobecność czcić złotego cielca, za drugim razem Mojżesz musiał już sam sporządzić dwie tablice. Zgodnie z przekazem biblijnym drugie tablice z dekalogiem były przechowywane jak wiemy od zawsze, w Arce przymierza aż do czasu zburzenia pierwszej Świątyni Jerozolimskiej.Treść dekalogu o czym nam mówi? Otóż wyznawcy judaizmu, prawosławia i większości kościołów protestanckich oraz wschodnich przyjmują tekst Dekalogu z Księgi Wyjścia czyli Drugiej Księgi Mojżeszowej. Jednak zdaniem Kościoła katolickiego tekst z Księgi Wyjścia nie jest pierwotny, skoro tekst z Księgi Powtórzonego Prawa, także znajdujący się w Biblii, różni się w pewnym stopniu od tekstu Księgi Wyjścia a główne różnice dotyczą motywacji nakazu obchodzenia szabatu oraz wyeksponowania żony w zakazie pożądania. Mimo to w Katechizmie Kościoła Katolickiego cytowana i omówiona jest wersja biblijna, nie skrócona. Tekst biblijny i sposób podziału Dekalogu. Tekst Dekalogu został zachowany w Biblii w dwóch, nieznacznie różniących się wersjach mianowicie z Księgi Wyjścia czyli 2 Mojżeszowej 20,2 do 17 oraz z Księgi Powtórzonego Prawa a to z 5 Mojżeszowej 5,6 do 21.

Tora

Zasadniczy podział przykazań to podział na przykazania określające stosunek ludzi do Boga oraz na przykazania regulujące zasady życia we wspólnocie. Sposób podziału biblijnego tekstu na konkretne przykazania zależy od przyjętej tradycji. Zasadniczo wyróżnia się ich cztery i większość wyznań przyjmuje jedną z nich. Tradycyjny polski przekład Dekalogu, według Biblii Jakuba Wujka. Sposoby podziału to. Księga Wyjścia 20,2–17.Księga Powtórzonego Prawa 5,6–21,i starożytny żydowski Septuaginta, Filon, Józef Flawiusz, prawosławny, orientalny, protestancki, anglikański, restoracjonistyczny czyli tekst a, współczesny żydowski inaczej talmudyczny czyli tekst b augustyński katolicki jako c oraz luterański oznaczony jako d. Pisze tam mianowicie iż. 2 Jam jest Pan, Bóg twój, którym cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli. 6. Ja Pan, Bóg twój, którym cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli.1 3.Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną. 7. Nie będziesz miał bogów cudzych przed oczyma mymi. W punkcie 4 pisze. Nie uczynisz sobie obrazu rytego ani żadnej podobizny tego, co jest na niebie w górze i co na ziemi nisko, ani z tych rzeczy, które są w wodach pod ziemią. Po 5. Nie będziesz się im kłaniał ani służył. Ja jestem Pan, Bóg twój, mocny, zawistny, karzący nieprawość ojców na synach do trzeciego i czwartego pokolenia tych, którzy mnie nienawidzą. A po 6, a czyniący miłosierdzie tysiącom tych, którzy mię miłują i strzegą przykazań moich. Po 8. Nie uczynisz sobie rzeźby ani podobizny wszystkich rzeczy, które są na niebie w górze i które na ziemi nisko, i które są w wodach pod ziemią. Po 9,e Nie będziesz się im kłaniał i służył. Bom ja jest Pan, Bóg twój, Bóg zawistny, który dochodzę nieprawości ojców na synach do trzeciego i czwartego pokolenia tych, którzy mnie nienawidzą, i po 10, a czynię miłosierdzie na wiele tysięcy miłującym mię i strzegącym przykazań moich.2 7.Nie będziesz brał imienia Pana, Boga twego, nadaremno; bo nie będzie miał Pan za niewinnego tego, który by wziął imię Pana, Boga swego, nadaremno. 11. Nie będziesz używał imienia Pana, Boga twego, nadaremnie, bo nie ujdzie karania, kto by dla próżnej rzeczy użył imienia jego. Po 8. Pamiętaj, abyś dzień sobotni święcił. 9. Sześć dni robić będziesz i będziesz wykonywał wszystkie roboty twoje. 10. ale dnia siódmego sabat Pana, Boga twego, jest: nie będziesz wykonywał weń żadnej roboty, ty i syn twój, i córka twoja, sługa twój i służebnica twoja, bydlę twoje i gość, który jest między bramami twymi. 11. Przez sześć dni bowiem czynił Pan niebo i ziemię, i morze, i wszystko, co w nich jest, a odpoczął dnia siódmego; i dlatego pobłogosławił Pan dniowi sobotniemu i poświęcił go. 12. Zachowaj dzień sobotni, abyś go święcił, jak ci przykazał Pan, Bóg twój. 13. Sześć dni robić będziesz i pełnić wszystkie roboty twoje. 14. Siódmy dzień jest sabat, to jest odpocznienie Pana Boga twego. Nie będziesz weń pełnił żadnej robot, ty ani syn twój, ani córka, służebnik i służebnica, ani wół, ani osioł, ani żadne bydlę twoje, ani przechodzień, który jest między bramami twoimi, aby odpoczął sługa i służebnica twoja jak i ty. 15.Pamiętaj, żeś i sam służył w Egipcie, i wywiódł cię stamtąd Pan, Bóg twój, ręką mocną i ramieniem wyciągniętym, i przeto ci kazał, abyś zachował dzień sobotni. 12. Czcij ojca twego i matkę twoją, abyś długo żył na ziemi, którą Pan, Bóg twój, da tobie. 16. Czcij ojca twego i matkę, jak ci przykazał Pan, Bóg twój, abyś żył przez długi czas i żeby ci się dobrze wiodło na ziemi, którą Pan, Bóg twój, da tobie. 13,Nie będziesz zabijał. 14 Nie będziesz cudzołożył. 18.Ani będziesz cudzołożył. 15.Nie będziesz kradzieży czynił. 19. I kradzieży nie będziesz popełniał. 16.Nie będziesz mówił fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu twemu. 20. Ani będziesz mówił przeciw bliźniemu twemu fałszywego świadectwa. 17.a Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego,21. b. Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego,17, b. ani będziesz pragnął żony jego,21,a. Nie będziesz pożądał żony bliźniego twego,17,c. ani sługi, ani służebnicy, ani wołu, ani osła, ani żadnej rzeczy, która jego jest. 21,c. ani roli, ani sługi, ani służebnicy, ani wołu, ani osła, ani żadnych rzeczy, które jego są. I 10 jako ciąg dalszy. Oto w formie należącej do a a to starożytny podział żydowski uznawany jest za najstarszy, zawarty jest w stosowanej przez pierwszy Kościół Septuagincie, był stosowany już w czasach Chrystusa, używali go już w I wieku już Józef Flawiusz i Filon z Aleksandrii. Charakteryzuje się rozdzieleniem przykazania dotyczącego posiadania innych bogów od przykazania dotyczącego kultu przedmiotów. Choć obecnie porzucony przez judaizm na rzecz późniejszego podziału talmudycznego, jego tradycja pozostaje wciąż żywa w większości wyznań chrześcijańskich.

Posąg Mojrzesza

Za obowiązujący uznają go Cerkiew prawosławna, Kościoły orientalne, protestanckie tu co dziwne z wyjątkiem luteran, a także kościoły anglikańskie i restoracjonistyczne. Jest to podział talmudyczny jest powszechnie uznanym we współczesnym judaizmie, jego tradycja sięga III wieku naszej ery. c to podział augustyński, wywodzący się od świętego Augustyna z Hippony, sięga tradycją V wieku naszej ery. Charakteryzuje się sposobem podziału, który eksponuje różnicę między pożądaniem cielesnym a pożądaniem dóbr drugiego człowieka oraz włączeniem przykazania dotyczącego zakazu kultu przedmiotów do przykazania dotyczącego zakazu posiadania innych bogów. Stosowany jest w Kościele katolickim i kościołach starokatolickich. d to podział luterański, wywodzący się z piśmiennictwa Marcina Lutra, pochodzi z XVI wieku. Stanowi niewielką modyfikację podziału augustyńskiego. Jedyna różnica leży w sposobie podziału przykazania dziewiątego i dziesiątego, gdzie dziewiąte dotyczy pożądania domu drugiego człowieka, a dziesiąte obejmuje pozostałe rodzaje pożądania. Istnieje także katolicka wersja katechetyczna.

Rycina

dzięsięciu przykazań

W Kościele katolickim, oprócz opublikowanej i omówionej w Katechizmie Kościoła Katolickiego wersji biblijnej KKK 2083 do 2534, najczęściej stosowaną jest jednak tzw. wersja katechetyczna dekalogu, opublikowana są w katechizmie kardynała Gasparriego oraz w katechizmie dla dzieci. Mówi się tam iż. Jam jest Pan, Bóg twój, który cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli. Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną. Nie będziesz wzywał imienia Boga twego nadaremno. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił.Czcij ojca swego i matkę swoją. Nie zabijaj. Nie cudzołóż. Nie kradnij. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu. Nie pożądaj żony bliźniego swego.Ani żadnej rzeczy, która jego jest. Jest także Dekalog w Księdze Mormona. Księga Mosjasza 13,12 do 24. 12. Pamiętacie, że powiedziałem wam przykazanie: Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ani żadnego obrazu tego, co jest na niebie wysoko, na ziemi nisko, ani tego, co jest w wodach poniżej ziemi. 13.Nie będziesz oddawał im pokłonu i nie będziesz im służył, bowiem ja, Pan, twój Bóg, jestem Bogiem zazdrosnym, który za występek ojców karze potomków do trzeciego i czwartego pokolenia tych, którzy Mnie nienawidzą. 14. Okazuję zaś łaskę tysiącom potomków tych, którzy mnie miłują i przestrzegają Moich przykazań. 15.Nie będziesz wzywał imienia Pana Boga twego na próżno, bowiem Pan nie pozostawi bez kary tego, który na próżno wzywa Jego imienia. 16. Pamiętaj, abyś święcił dzień szabatu. 17.Sześć dni będziesz pracować i wykonywać wszystkie twe zajęcia, 18. dzień zaś siódmy jest szabatem ku czci Pana, twego Boga. Nie będziesz w dniu tym wykonywał żadnej pracy ani ty, ani syn twój, ani twoja córka, ani twój sługa, ani twoja służebnica, ani twoje bydło, ani obcy, który przebywa w obrębie twoich bram. 19.Pan bowiem uczynił w sześciu dniach niebo i ziemię, morze i wszystko, co w nich jest. I Pan pobłogosławił dzień szabatu i uczynił go świętym. 20. Czcij ojca twego i matkę twoją, abyś długo żył na ziemi, którą Pan, twój Bóg, ci daje. 21.Nie będziesz zabijał. 22,Nie będziesz cudzołożył i Nie będziesz kradł. 23. Nie będziesz fałszywie świadczył przeciw bliźniemu twemu. 24. Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego, nie będziesz pożądał żony bliźniego twego ani jego sługi, ani jego służebnicy, ani wołu, ani osła, ani żadnej rzeczy, która należy do twego bliźniego. Dekalog w Nowym Testamencie Przykazanie jest to numeracja filońska. Oto. Niektóre przykładowe wersety w Nowym Testamencie 1. Dla nas istnieje tylko jeden Bóg, Ojciec. 2. Będąc więc z rodu Bożego, nie powinniśmy sądzić, że Bóstwo jest podobne do złota albo do srebra, albo do kamienia, wytworu rąk i myśli człowieka. Wtedy Jezus odpowiedział. Odejdź precz, szatanie! Jest bowiem napisane. Ty będziesz składał hołdy Panu, Bogu twemu, i tylko Jemu będziesz cześć oddawał. 3. Wiecie, że przodkom powiedziano. Masz nie łamać swych przysiąg, lecz dotrzymać ich wobec Pana. Ja wam natomiast mówię. Wcale nie przysięgajcie. Ani na niebo, gdyż jest tronem Boga, ani na ziemię, gdyż jest Jego podnóżkiem, ani na Jerozolimę, gdyż jest miastem Wielkiego Króla. Nie przysięgaj też na swoją głowę, gdyż nie możesz ani jednego włosa uczynić białym lub czarnym. Niech raczej wasze, tak, znaczy tak, a wasze, nie zawsze nie, bo to, co ponadto, pochodzi od złego. Przede wszystkim, bracia moi, nie przysięgajcie ani na niebo, ani na ziemię, ani w żaden inny sposób: wasze tak niech będzie tak, a nie niech będzie nie, abyście nie popadli pod sąd.4. A zatem pozostaje odpoczynek szabatu dla ludu Bożego.5. Czcij ojca twego i matkę. 6. Słyszeliście, że powiedziano przodkom, Nie zabijaj!, a kto by się dopuścił zabójstwa, podlega sądowi. A Ja wam powiadam. Każdy, kto się gniewa na swego brata, podlega sądowi. Każdy, kto nienawidzi swego brata, jest zabójcą, a wiecie, że żaden zabójca nie nosi w sobie życia wiecznego. 7. We czci niech będzie małżeństwo pod każdym względem i łoże nieskalane, gdyż rozpustników i cudzołożników osądzi Bóg. Wiecie, że powiedziano. Masz nie cudzołożyć. Ja wam natomiast mówię. Każdy, kto pożądliwie przygląda się kobiecie, już w swoich myślach dopuścił się cudzołóstwa.8. Złodzieje nie odziedziczą Królestwa Bożego.9. Dlatego odrzuciwszy kłamstwo, niech każdy z was mówi prawdę do bliźniego.10.Zadajcie więc śmierć temu, co jest przyziemne w waszych członkach jako o rozpuście, nieczystości, lubieżności, złej żądzy i chciwości, bo ona jest bałwochwalstwem. Tak po prawdzie, jakże może nie zgrzeszyć mężczyzna? Patrząc i czy nie pożąda natychmiast dla przykładu, takiej kobiety? Wydaje się to wręcz niemożliwe, bowiem obiekt pożądania wręcz uniemożliwia każdemu mężczyźnie, nie pożądać takiego jak ten wyobrażenia kobiety. No ale, Dekalog swoje a człowiek jak by czyni swoje. Nie będę komentował tego przykazania, bo wydaje się on niemal nierzeczywisty. A w przypadku każdego Muzułmanina, byłby natychmiast złamany, mało tego złamany byłby i często jest, w wielu miejscach. Bowiem taka dziewczyna stałby się, nie tylko obiektem pożądania co zadania jej gwałtu, aby tylko ją posiąść, zniewolić i być może co gorszego uczynić. I teoretycznie nic ni ma w tym dziwnego. Kobietę przecież też stworzył Bóg. Chociaż tak po prawdzie, każdy mężczyzna gotów byłby porzucić zasady dekalogu, dla takiego widoku. Bo czy też takiej kobiety nie pożąda każdy mężczyzna? Pożąda każdą która wygląda podobnie. I co bardzo ciekawe te same nauki dekalogu są zawarte także w Koranie. Muzułmanie uznający Mojżesza jako proroka, przyjmują również na podstawie Koranu nauki pokrewne Dziesięciu Przykazaniom. Choć sam dekalog nie znajduje się w Koranie, to jednak każdemu przykazaniu można przyporządkować odpowiednią aję. Przykazanie numeracja filońska. Aje w Koranie.1.Nie ma boga, jak tylko Bóg! 2. Panie mój! Uczyń to miasto bezpiecznym i uchowaj mnie i moich synów od tego, abyśmy mieli czcić bałwany! 3. Nie przysięgajcie na Boga, że jesteście pobożni i bogobojni i że czynicie pokój między ludźmi. 4. O wy, którzy wierzycie! Kiedy zostanie ogłoszone wezwanie do modlitwy w Dniu Zgromadzenia śpieszcie gorliwie wspominać Boga i pozostawcie wszelki handel! 5. i dla rodziców dobroć! A jeśli jedno z nich lub oboje osiągną przy tobie starość, to nie mów im, precz! i nie popychaj ich, lecz mów do nich słowami pełnymi szacunku! 6. Ten, kto zabił człowieka, który nie popełnił zabójstwa i nie szerzył zgorszenia na ziemi, czyni tak, jakby zabił wszystkich ludzi. 7. I nie zbliżajcie się do cudzołóstwa! Zaprawdę, jest to czyn szpetny i jakże to zła droga. 8. Złodziejowi i złodziejce obcinajcie ręce w zapłatę za to, co oni popełnili. 9.Nie ukrywajcie świadectwa! Ktokolwiek je ukrywa to, zaprawdę, jego serce jest grzeszne! 10. I nie wytężaj swoich oczu na to, co daliśmy w używanie niektórym spośród nich, kwiat życia na tym świecie, by doświadczyć ich. Interpretacja i wykorzystanie dekalogu. W historii przykazania były różnie rozumiane i w zależności od potrzeby różnie interpretowane. Na przykład przykazania dosłownie w języku hebrajskim brzmiące nie morduj przetłumaczono na nie zabijaj. Dekalog zajmuje szczególne miejsce w nauce wielu chrześcijańskich kościołów i jest podstawą głoszonej przez nie moralności. Istnieje pogląd, że Dekalog jest podstawowym elementem Nowego Przymierza, jego wartość i znaczenie podkreślone zostały przez Jezusa Chrystusa w kazaniu na górze, które zawiera esencję jego nauki i jest rozwinięciem 10 przykazań, dotyczy życia i prawa Bożego. Niemniej jednak wiele wyznań chrześcijańskich uważa Dekalog za część Starego Przymierza i nie uważa, aby obowiązywały one chrześcijan. Często doceniana jest jednak praktyczna ich przydatność jako wskazówek moralnych. Kościół katolicki wyraził pogląd, że uzupełnieniem Dekalogu jest tajemnica paschalna Jezusa Chrystusa a uświadomienie sobie jej treści jest powodowane wiarą w zmartwychwstanie Chrystusa. Stała się ona dostępna dla Kościoła poprzez Zesłanie Ducha Świętego na modlących się Maryję i Apostołów w Jerozolimie podczas żydowskiego Święta Tygodni Szawuot czyli dorocznej uroczystości upamiętniającej przekazanie przez Boga Mojżeszowi Dekalogu na górze Synaj. Duch Święty jest Nowym Prawem i Nowego Przymierza, przymierza nie litery lecz Ducha, wypisanego nie na kamiennych tablicach, lecz na żywych tablicach serc. Kościół katolicki jest także zdania, że ludzie, którzy doświadczają Syna Bożego poprzez Ducha Świętego, otrzymują wyróżnienie, by stali się dziećmi Bożym i dzięki miłości powodującej oddanie swojego życia za przyjaciół, w sposób doskonalszy niż sprawiedliwość opisana w Starym Testamencie, realizują świętość Ludu Bożego, którą Bóg ukazał Izraelowi. Świętymi bądźcie, bo Ja jestem święty. Apostołowie po otrzymaniu mocy od Ducha Świętego, doszli do doskonałej miłości Boga i innych ludzi, która jest wykończeniem Dekalogu. Dziesięć Przykazań najlepiej wypełnia się poprzez ubóstwo ze względu na miłość do ludzi biednych. Jednego ci brakuje, idź sprzedaj wszystko co masz i rozdaj ubogim. Błogosławieni ubodzy w duchu. Kościoły protestanckie, Prawo i Ewangelia. W protestantyzmie prawo Boże jest obok Ewangelii, jedną z dwóch postaci Słowa Bożego, które są różne co do ról w procesie zbawienia. Świadkowie Jehowy uważają natomiast, że Prawo Mojżeszowe, w tym Dekalog, zostało zastąpione prawem Chrystusowym, które obejmuje wszystko, czego Jezus uczył swoich naśladowców. Jednak analiza Dziesięciu Przykazań może przynieść korzyści, bo ujawnia sposób myślenia Jehowy Boga i opiera się na zasadach, które zawsze będą aktualne.

Tablica

dekalogu

Arka Przymierza Gdzie teraz jest? I do czego miała służyć Bogu?

Izraelczycy

obnoszą Arkę wokół miasta

Nie ma w historii świata artefaktu