Herbarz rodowy biskupów w Polsce ebook

Wstęp do książki

Do napisania tej książki zachęcił mnie Proboszcz mojej parafii. Choć miałem opory ale temat mnie w końcu zainteresował, postanowiłem wspólnie z księdzem napisać tę książkę. Pełny tytuł książki brzmi „” HERBARZ RODOWY BISKUPÓW W POLSCE DO ROKU 1918 „” dlaczego nie polskich.? Dlatego że nie wszyscy Biskupi którzy byli w Polsce, byli Polakami. Dotyczy to np. biskupów Warmińskich. Materiały zbierałem od grudnia 2017r. Stosunkowo szybko udało mi się zebrać takie dane. Bardzo pomocnym okazał się herbarz ks. Niesieckiego tom I, to właściwą z niego brałem przykład. Korzystałem też z innych wydań dotyczącego tematu, wykaz poniżej. OCZYWISTĄ KWESTJĄ JEST OKAZJA STU LECIA ODZYSKANIA PRZEZ POLSKĘ NIEPODLEGŁOŚĆI. Też należy dodać że kolejność poszczególnych Djecezji nie jest przypadkowa, kolejność jest jak w herbarzu ks. Niesieckiego. Uważam bowiem że jest w tym jakiś sens. Poszczególni biskupi mieli w około 90 procent herbów rodowych, czyli wywodzili się ze szlachty, oczywiście mowa tu o polskich biskupach w tym arcybiskupach. Udało mi ustalić 1125 biskupów w tym jeden w ramach wyjątku i ciekawostki biskup wermachtu czyli biskup Hitlera, razem 1126 biskupów. Dla około 80 procent ustaliłem herby rodowe bo oto tu chodziło. Natomiast herby kościelne pozostawiam do dalszej pracy. Nie wiem dlaczego ks. Nitecki Piotr w swej książce pt. Biskupi w polsce … nie uwzględnił djecezji Kurońskiej, mogę tylko się domyślać że byli tam sami rycerze krzyżowi i była to djecezja krzyżacka, ja natomiast idę za ks. Niesieckim i pokazuję tę djecezję ukazując krótkie biogramy biskupów tej dziwnej djecezii. W djecezii pomezeńskiej natomiast korzystałem z pracy ks. Jana Wiśniewskiego — Elekcje biskupów pomezańskich w średniowieczu. Jest to ciekawa praca i są tam prawie wszyscy biskupi Djecezii pomezeńskiej. Opisując poszczególnych biskupów i ich herby napotkałem się z pewnymi trudnościami, po prostu brak dokumentów do tematu ale jakoś udało mi się ustalić herby rodowe biskupów, tam gdzie niema herbu starałem się napisać krótką biografię o ile udało mi się zdobyć pewną informację, na pewno są jakieś błędy ale wśród tylu biskupów nie trudno o pomyłkę, za co z góry przepraszam. Najwięcej trudności sprawiła mi Djecezja kurońska sami biskupi niemieccy ale jakieś krótkie informację przedstawiłem. Podobnie Djecezja sambińska, ale tu już sam Ks. Nitecki miał trudności z ustaleniem jakiejś informacji. Tym czasem przepraszam za błędy i zapraszam do lektury. Bejnar Romuald

Historia kościoła zwaną heraldyką, zajmujący się od strony historycznej i praktycznej Herbami kościoła ale także herbami rodowymi.

herbami duchowieństwa, instytucji i organizacji kościelnej jako nauka pomocnicza.

Ogólne zasady w heraldyce kościelnej

nie tylko prowadzenia wojen, ale także noszenia broni, oznak

wojskowych i brania udziału w turniejach; w XIII w., gdy

herb nabrał cech znaku najpierw przynależności lennej, a potem

stanowej oraz rodowej (zwł. w Polsce), został przyjęty

przez duchownych na używanych przez nich pieczęciach; herb

początkowo umieszczany u stóp przedstawianej osoby (pieczęcie

portretowe), wkrótce zdominował wyobrażenie napiecze

tne. Wprowadzenie herbów do wyobrażeń napieczętnych

w praktyce prawnej i kancelaryjnej Kościoła wieków średnich

przełamało opory prawne i otworzyło drogę do powszwszechnego

europejskiej. (J. Szymański); w XV w. zrezygnowano z ozdabiania

tarczy herbowej hełmem rycerskim; pojawiły się różne oznaki

stopni i godności kościelnej (pastorał, krzyż, paliusz, kapelusz,

laska, różaniec), a także innych świeckich uprawnień czy wyróżnień

(np. władztwa ziemskiego, godności książęcej, hrabiowskiej,

ordery) właściciela herbu lub przywiązanych do jego

urzędu. Kościół aprobował, ale nie nakazywał używania herbu

przez duchownych; nie stworzył też żadnej instytucji kontrolującej

heraldyczną poprawność herbów. Prawodawstwo

kościoła zapobiegało jedynie nadużyciom pojawiającym się w

heraldyka kościelna; 1644 papież. Innocenty X nakazał kardynałom, pod groźbą

kary kościelnej, usunąć z pieczęci i herbów wszystkie oznaki

świeckie usytuowane poza tarczą herbową, a ozdobić ją jedynie

czerwonym kapeluszem; 1659 papapież. Aleksander VII potępił

nadużycia występujące w ówczesnych kościelnych zwyczajach

herbowych oraz nakazał niższym rangą prałatom ozdobić pastorał

białym welonem (nie akceptowali takich wyobrażeń

wśród bpów obniżenie świadomości heraldycznej i roli herbu

w kulturze Kościoła (B.B. Heim); powstały herby nie zawsze

zgodne z zasadami heraldyki, a ewolucji zaczęły ulegać wyobrażenia

znaków herbowych; zamiast symboli umieszczane są

postacie świętych, inicjały, napisy, a nawet rozbudowane sceny

nawiązujące do dewizy świętego patrona, wydarzeń z życia

Kościoła powszechnego lub lokalnego; przeładowanie treścią sprawia,

że herb przestaje być znakiem czytelnym i symbolicznym;

kardynałom w kościołach tytuł., a ordynariuszom w katedrach

przysługiwało prawo umieszczania herbu nad głównym

wejściem i tronem biskupim, a także w najbardziej reprezentacyjnym

pomieszczeniu rezydencji (np. kaplicy, jadalni).

Świadectwem zachowania tego zwyczaju są poczty heraldyczne

bpów (np. bpów warm, w wielkim refektarzu Zamku Lidzbarskiego).

Dozwolone było umieszczanie w kościołach

herbów rodowych duchownych i świeckich, którzy zaliczali

się do dobroczyńców danego kościoła lub byli jego patronami

stanowią je tiara, klucze, ombrellino ( — »heraldyka papieska

1), — mitra albo — > infuła; w herbach bpów mitra zastępowała

hełm rycerski i symbolizowała pełnię ich władzy kapłańską (sakrę),

natomiast — »pastorał był oznaką władzy jurysdykcyjnej

bpów, opatów i opatek; niektórzy heraldycy (np. N.E. Malinowski)

twierdzą, że w herbie bpa zakrzywienie pastorału powinno

być skierowane ku przodowi (tj. w kierunku prawej

strony heraldycznej) — na znak władzy nad wszystkimi wiernymi

diecezji, natomiast pastorał opatów i opatek w stronę

przeciwną, gdyż ich władza ograniczona była do obszaru klasztoru;

tego zwyczaju przestrzegano zwłaszcza we Francji. Pastorał

stał za tarczą, niekiedy (gdy dostojnikowi kościelni przysługiwała

władza świecka) skrzyżowany z mieczem (opatki powinny

umieszczać pastorał, ozdobiony białym welonem, w środku,

za tarczą); — paliusz jako oznaka metropolity lub in. bpa —

na zasadzie przywileju — nie ma ściśle określonego miejsca w

kompozycji herbu; umieszcza się go nad, pod, wokół tarczy, a często w tarczy, jako figurę herbową (powszechna praktyka w

Anglii, a w Polsce — abpi A. Baraniak, J. Stroba). Krzyż

noszony przed papieżem i jego legatami stał się od XIV w.

ozdobą heraldyczną patriarchów, abpów (od XV w. z 2 poprzecznymi

belkami), a później bpów; umieszczano go (po

z oznak godności w herbach duchownych) wywodzi się

z okrągłego, z dość szerokim rondem i sznurem zawiązywanym

pod brodą czarnego kapelusza używanego powszechnie

przez duchownych w czasie podróży i pielgrzymek (kapelusz

pielgrzymi); w XIII w. był uważany za charakterystyczne dla

duchownych nakrycie głowy. Wg powsz. przekonania papież

Innocenty IV (1243—54) nadał kardynałom w czasie Soboru

Lyon. (1245) czerwono-purpurowe kapelusze, wyróżniające

ich od in. prałatów. Czerwień miała im przypominać o wierności

herby; od końca XVI w. dodano do kapelusza 2 sznury powiązane

symetrycznie i zakończone chwastami.{ Chwasty śą to frędzle } Kolor kapeluszy

i liczba chwastów, różniące duchownych, zależnie od stopnia

hierarchicznego i godności, długo nie były ustalone; próbę

systematyzacji podjął francuzki heraldyk P. Palliot, który wykorzystał

w tym celu manuskrypt Matthieu Compaina ŚJ

(zm. 1675); pap. Grzegorz XVI nakazał 1832 ozdabiać kapelusze

kardynalskie 15 chwastami po obu stronach; dokładniejsze

umieszczano ją za tarczą) była laska przeorska lub kantorska

bourdon); początkowo był to kij pielgrzymi, z czasem artystycznie

opracowany, z drzewa lub srebrnej blachy, zakończony

gałką w formie jabłka, lilii i domeczku. Różaniec był

oznaką sióstr zakonnych i zakonników oraz braci laików, nie mających

prawa zdobić herbu kapeluszem; otacza on tarczę, ma

tylko 4 dziesiątki, oddzielone większymi gałkami; w środku

u dołu, poprzedzony 3 gałkami, zawieszony jest krzyżyk. Korona

pod tarczą; papierza Benedykt XV zakazał 1915 wszystkim duchownym

umieszczania przy herbach orderów, z wyjątkiem

krzyża rycerskiego orderu Zakonu św. Jana Jeroz. i orderu

Grobu Świętego, które umieszcza się za tarczą. Dewiza, motto

(zwaną dziś hasłem posługi) jako oznaka powszechnie używana,

ale niekonieczna, wraz z herbem składa się na mor. portret

osoby; dewiza mówi o jej programie życiowym, nadziejach

i zasadach postępowania; dewizą duchownych są słowa

Pisma Świętego, ojców Kościoła i pisarzy — przysłowia; umieszcza

się ją na wstędze (tego samego koloru co tarcza) lub bez

niej; pisana jest dużymi literami w języku łacińskim, a obecnie coraz

częściej w narodowym. W dawnych herbach występowały

duchownym różnych stopni, godności i tytułów przynależą

określone oznaki i symbole. System, obowiązujący od XVI

w. do 1. poł. XX w., charakteryzuje zasada ozdabiania herbów

dużą liczbą oznak oraz szczegółowość przepisów różnicujących

ich wygląd, zwłaszcza w odniesieniu do herbów, przysługujących

duchownym obdarzonym tytuł, czy honor, godnościami;

1968 pap. Paweł VI zniósł liczne, tytuł, godności pap.

(pozostały 3 — protonotariusz apost., prałat honor, i kapelan

Jego Świątobliwości), a 1969 nakazał, by herby duchownych odpowiadały wymogom artyst., były proste i czytelne oraz

zabronił kardynałom i biskupom ozdabiania ich herbów mitrą

i pastorałem; jedynymi ozdobami herbu hierarchów od bpa

(od góry) z obu stron jednym chwastem; sznur ułożony

jest w sploty skierowane ku krawędzi ronda i zakończony 15

sznur może być przeplatany złotą nicią), a za tarczą krzyż z

podwójnymi ramionami. Patriarcha Jerozolimy za tarczą

umieszcza czerwony krzyż jeroz. z racji piastowanej jednocześnie

godności Wielkiego Mistrza Zakonu Grobu Świętego;

patriarcha Lizbony od czasów pap. Klemensa XII (1730—40),

(dawniej dodawano jeszcze mitrę i pastorał, a jeżeli abp miał

władzę świecką, krzyżował pastoral z mieczem; abpi z tytułami

książąt ozdabiali herb mitrą książęcą i płaszczem herbowym).

Arcybiskupi K o ś c i o ł a o r m i a ń s k i e g o umieszczali

Apostolskiej używają niekiedy 10 chwastów (np. bpi Szwajcarii).

Biskupi K o ś c i o ł a a n g l i k a ń s k i e g o umieszczają nad

tarczą mitrę, bogato zdobioną kamieniami, z krzyżykiem na

szczycie, tylne wstęgi spływają artystycznie wokół tarczy, za

którą są skrzyżowane 2 pastorały, zwrócone spiralami ku dołowi;

bp Durham, jako palatyn, używa tzw. mitry koronowanej

(podobną przypisuje się abpom Canterbury i Yorku). Biskupi

K o ś c i o ł ó w w s c h o d n i c h stosują się do zwyczajów

chwastów; za tarczą umieszczają pastorał z welonem (daw-

„niej mitry i pastorały). O p a c i i p r e p o z y c i i n f u ł a c i

mają w herbach czarny kapelusz, sznur i 6 chwastów; za tarczą

pionowo — pastorał z welonem (dawniej obowiązkowo

infuła). W herbach g e n e r a ł ó w z a k o n ó w znajduje się

lub różowych, a p r o t o n o t a r i u s z e a p o s t o l s c y —

fioletowy kapelusz, czerwony sznur i 6 chwastów. Wg Heima

te same oznaki przysługują wikariuszom gen. i kapitulnemu

oraz wikariuszowi bpa. H o n o r o w y p r a ł a t ma kapelusz

fioletowy z takim samym sznurem i 6 chwastami, a h o n o r

o w y k a p e l a n p a p i e s k i — czarny kapelusz z fioletowym

sznurem i 6 chwastami. K a n o n i c y — j e ś l i nie maj ą specj alnych

przywilejów — mogą umieszczać czarny kapelusz, sznur

i 3 chwasty czarne, natomiast d z i e k a n i, a r c h i p r e z b i t

e r z y i p r z e ł o ż e n i d o m ó w z a k o n n y c h — czarny kapelusz

z 2 chwastami, a k s i ę ż a — czarny kapelusz z 1 chwastem;

5. H e r b y k o ś c i e l n y c h o s ó b p r a w n y c h — Za

przykładem dostojników kościelnych herbów lub symboli heraldycznych

zaczęły używać (przede wszystkim na pieczęciach) biskupstwa,

zakony, zgromadzenia zakonne, kapituły, kolegiaty, opactwa, klasztory, bractwa kośc, rei. stowarzyszenia; zwykle

przyjmowano symbole rei. lub liturg.; niektóre herby

bpstw rozwinęły się ze znaku terytorialnego.

W Polsce np.

bpstwa, które posiadały władztwo ziemskie (wrocławskie, warmińskie,

częściowo krakowskie), wcześnie uzyskały własne herby; pozostałe

kształtowały je przez przyjęcie jako znaku wyobrażenia patrona

katedry. Opactwa, klasztory, seminaria włączały do

swoich znaków herb fundatora (np. w Poznaniu); obowiązywała

zasada, że instytucjom prawnym przysługują insygnia

przełożonych. W XX w. kośc. osoby prawne używają częściej

określenia godło (np. parafii, sądu kośc), zamiast herbu,

gdyż stosowane przez nie znaki i symbole służą jako wyobrażenia

napieczętne.

Herby zakonów i zgromadzeń zak. wyrażają symbolicznie

ich duchowość lub zadania, które chcą pełnić oraz nawiązują

do postaci założyciela albo świętego patrona.

Do najbardziej

znanych należą: h e r b b e n e d y k t y n ó w, przedstawiający

na 3 pagórkach krzyż patriarchalny z napisem PAX; cys

t e r s ó w — na czarnym tle znajduje się czerwono-biała poprzeczna

belka, podzielona w 2 szeregach na 12 kwadracików

(w narożnikach litery MORS); f r a n c i s z k a n ó w — z obłoków

u dołu tarczy wyłaniają się skrzyżowane ręce: lewa św.

Franciszka z Asyżu odziana w habit ze śladami stygmatów,

prawa Chrystusa ze śladami przebicia gwoździem, a za nimi

prosty łac. krzyż; d o m i n i k a n ó w — n a księdze leżący, biały

w czarne łaty pies z pochodnią zapaloną w pysku; j e z u i t

ó w — litery IHS z łac. krzyżem nad literą H. (monogram

często zdobią płomienie, a u dołu 3 gwoździe); n o r b e r t a n

ó w — za tarczą umieszczone są 2 skrzyżowane pastorały, a

w tarczy lilie; k a r m e l i t ó w — tarcza podzielona jest na 3

części; z pola brązowego dolnego wyłania się krzyż ł a c, który

dzieli górną część na 2 białe pola; na każdym z pól znajduje

się 6-ramienna gwiazda, biała w dolnym polu, brązowa w

górnym, nad tarczą — korona król., z której wyłania się ręka

trzymająca miecz, a za nim owinięta wstęga z napisem „Zelo

zelatus sum pro Domino Deo exercituum” (1 Kri 19,10), nad

koroną w półkolu 12 gwiazd; p a u l i n ó w — w środku tarczy

palma, po obu stronach wspinające się 2 lwy zwrócone do

siebie; na palmie kruk trzymający w dziobie kęs chleba.                                      OTO BISKUPI RZYMSKO — KATOLICCY W P O L S C E na przestrzeni wieków do roku 1918 BISKUPI GNIEZNIEŃSCY w tym ARCYBISKUPI Utworzenie pierwszej na terenie Polski diecezji miało miejsce w latach 968 za rządów Mieszka I i pontyfikatu papieża Jana XIII, zaś siedzibą pierwszego biskupa, Jordana, był najprawdopodobniej Poznań. W 999 na synodzie rzymskim erygowano kanonicznie nową archidiecezję z siedzibą w Gnieźnie, a na jej pasterza prekonizowano Radzina Gaudentego — przyrodniego brata św. Wojciecha. W 1000 podczas Zjazdu Gnieźnieńskiego z udziałem Cesarza Ottona III oraz legata papieskiego Roberta zrealizowano dekret o powstaniu archidiecezji. Fundacja i erekcja archidiecezji gnieźnieńskiej miała miejsce w latach 999/1000 za rządów Bolesława Chrobrego i pontyfikatu pap. Sylwestra II. Na synodzie rzymskim w r. 999 łącznie z kanonizacją św. Wojciecha dokonał papież kanonicznej erekcji archidiecezji i na jej pasterza prekonizował brata Męczennika Radzyna-Gaudentego, którego źródła historyczne nazywają „archiepiscopus sancti Adalberti”. W następnym roku (1000) na słynnym zjeździe gnieźnieńskim dekret o erekcji arcybiskupstwa został zrealizowany przez legata papieskiego kardynała oblacjonariusza Roberta. Pierwszy wstrząs przeżyła archidiecezja gnieźnieńska, w latach 1036—38, kiedy reakcja pogańska, a następnie najazd Brzetysława Czeskiego całkowicie zdezorganizowały życie kościelne. Pełną organizację archidiecezji gnieźnieńskiej przywrócił dopiero król Bolesław Śmiały (1058—1079). Można przypuszczać, że od samego początku archidiecezja otrzymała granice stałe, ze względu jednak na brak dokumentu erekcyjnego nie sposób dzisiaj je dokładnie określić. Przyjmuje się, że w skład ówczesnej archidiecezji gnieźnieńskiej wchodziła wschodnia część Wielkopolski, Kujawy, Łęczyckie, Sieradzkie, rozległe tereny Mazowsza i prawdopodobnie również leżąca na prawym brzegu Noteci kasztelania nakielska.

Wykaz arcybiskupów gnieźnieńskich (łac. Catalogus archiepiscoporum gnesnensium) — dzieło Jana Długosza zawierające życiorysy biskupów gnieźnieńskich Katalog powstał na podstawie danych zebranych przez Długosza podczas prac nad jego Rocznikami, a prawdopodobnie także na podstawie fragmentów wcześniejszych katalogów, niezachowanych do współczesności. Jednym z jego współpracowników, a być może także współautorem części biogramów, był Sędziwoj z Czechla. Kilkadziesiąt lat po śmierci autora biskup krakowski Piotr Tomicki zlecił Stanisławowi Samostrzelnikowi wykonanie iluminacji pierwszych dwóch katalogów, obejmujących biskupów diecezji gnieźnieńskiej i krakowskiej. W latach 1530–1535 w warsztacie Samostrzelnika powstała edycja katalogu opatrzona kilkudziesięcioma miniaturami przedstawiającymi opisanych w dziele biskupów, sceny z Nowego Testamentu oraz patronów niektórych spośród opisanych dygnitarzy. Wymieniłem tu 78 biskupów w tym prawie każdy ma herb rodowy.

1. 1000–? Radzim Gaudenty błogosławiony Kościoła katolickiego, biskup lubuski. Jedyna wzmianka o nim, świadczy o udziale w zjezdzie gnieznieńskiej metropolii w Łęczycy, z roku 1180.

2. przed 1025? –1027 Hipolit -h. KOLUMNA umarł w 1027 r

3. 1027–1028 Bossuta Stefan Polak h. WIENIAWA umarł w 1028 r.

4. 1075? –1092 Bogumił Piotr h. LESZCZYC albo h.BROG umarł w 1092 r.

5. ok. 1092? Heinrich von Wülzburg okres posługi, a nawet samo istnienie tego arcybiskupa jest dyskusyjne 6. ok. 1099–po 1112 Marcin h. ZABAWA. umarł w 1112 r.

7. przed 1136–1148 Jakub ze Żnina h. ŻNIN umarł w 1148 r.

8. 1149–po 1167 Jan Gryfita h. GRYF umarł w 1167 r.

9. 1177–po 1180 Zdzisław h. KOZIEROGI umarł 1199 r.

10. lata 80. XII w. Bogumił z Dobrowa h. PORAJ umarł 1182 r. błogosławiony Kościoła katolickiego

11. 1191–1198 Piotr Łabędź III h. ŁABĘDZ umarł w 1198 r.

12. 1199–1219 Henryk Kietlicz Książe Bremeński h. KIETLICZ umarł w 1219 r.

13. 1220–1232 Wincenty z Niałka h. AWDANIEC umarł 1230 r.

14. 1232–1258 Pełka (Fulko) h. LIS umarł 1258 r.

15. 1258–1271 Janusz II h. TARNAWA zatwierdzony w 1259

16. 1278 Marcin II z Opawy h. BODUŁA, zakonu Kaznodziejskiego umarł w 1279 r.

17. 1283–1314 Jakub II Świnka h. ŚWINKA umarł w 1313 r.

18. 1314–1317 Borzysław h. BELINA konsekrowany w 1317

19. 1317–1341 Janisław III h. KOTLICZ umarł w 1341 r.

20. 1342–1374 Jarosław Skotnicki h. BOGORIA umarł w 1374 r.

21. 1374–1382 Jan IV Suchywilk h. GRZYMAŁA umarł 1382 r.

22. 1382–1388 Bodzanta h. SZELIGA aryhbishop z Gniezna umarł w 1389 r.

23. 1389–1394 Jan Kropidło h. JELITA Książe Opolski niemógł się utrzymać, ustąpił w 1394 r. umarł w 1394 r.

24. 1394–1401 Dobrogost z Nowego Dworu h. NAŁĘCZ umarł w 1402 r.

25. 1402? –1411 Mikołaj Kurowski h. ŚRENIAWA umarł w 1411 r.

26. 1412–1422 Mikołaj Trąba II h. TRĄBY umarł 1422 r. prymas Polski i Litwy od 1417

27. 1423–1436 Wojciech Jastrzębiec h. JASTRZĘBIEC umarł w 1436 r. prymas Polski i Litwy

28. 1436–1448 Wincenty Kot h. DOLIWA umarł w 1448 r. prymas Polski i Litwy, w latach 1441–1447 kardynał w obediencji antypapieża Feliksa V

29. 1449–1453 Władysław Oporowski h. SULIMA umarł w 1453 r. prymas Polski i Litwy

30. 1453–1464 Jan Sprowski V h. ODROWĄŻ umarł w 1464 r. prymas Polski i Litwy

31. 1464–1473 Jan VI Gruszczyński h. PORAJ umarł w 1473 r. prymas Polski i Litwy

32. 1474–1480 Jakub III Sieniński z Sienna h. DĘBNO umarł 1480 r. prymas Polski i Litwy

33. 1481–1493 Zbigniew Oleśnicki h. DĘBNO umarł w 493 r. prymas Polski i Litwy

34. 1493–1503 Fryderyk Jagiellończyk Królewicz h. POGONIA prymas Polski i Litwy, kardynał, biskup Krakowski, umał w 1503 r.

35. 1503–1510 Andrzej Boryszewski h. PORAJ umarł w 1510 r. prymas Polski i Litwy

36. 1510–1531 Jan VII Łaski h. KORAB umarł w 1531 r. prymas Polski i Litwy

37. 1531–1535 Maciej Drzewicki h. CIOŁEK umarł w 1535 r. prymas Polski i Litwy

38. 1535–1537 Andrzej II Krzycki h. KOTLICZ umarł w 1537 r. prymas Polski i Litwy

39. 1537–1540 Jan VIII Latalski h. PRAWDZIC umarł w 1540 r. prymas Polski i Litwy

40. 1541–1545 Piotr Gamrat h. SULIMA prymas Polski i Litwy i bisk. KRAKOWSKI umarł w 1545

41. 1545–1559 Mikołaj III Dzierzgowski h. JASTRZĘBIEC umarł w 1559 r. prymas Polski i Litwy

42. 1559–1562 Jan IX Przerębski h. NOWINA umarł w 1562 r. prymas Polski i Litwy

43. 1562–1581 Jakub IV Uchański h. RADWAN umarł w 1581 r. prymas Polski i Litwy

44. 1581–1603 Stanisław Karnkowski h. JUNOSZA umarł w 1603 r. prymas Polski i Litwy

45. 1603–1605 Jan X Tarnowski h. ROLICZ umarł 1606 r. prymas Polski i Litwy

46. 1606–1608 Bernard Maciejowski umarł w 1608 r. h. CIOŁEK prymas Polski i Litwy, kardynał, biskup

47. 1608–1615 Wojciech III Baranowski h. JASTRZĘBIEC 1615 r. prymas Polski i Litwy

48. 1616–1624 Wawrzyniec Gembicki h. NAŁĘCZ umarł w 1624 r. prymas Polski i Litwy

49. 1624–1626 Henryk III Firlej h. LEWART umarł w 1626 r. prymas Litwy

50. 1627–1638 Jan XI Wężyk h. WĄŻ umarł w 1638 r. prymas Polski i Litwy

51. 1638–1641 Jan Lipski h. ŁADA umarł w 1641 r. prymas Polski i Litwy

52. 1641–1652 Maciej II h. POMIAN Łubieński umarł w 1652 r. prymas Polski i Litwy

53. 1653–1658 Andrzej III Leszczyński h. WIENIAWA umarł w 1658 r. prymas Polski i Litwy

54. 1659–1666 Wacław Leszczyński h. WIENIAWA umarł w 1666 r. prymas Polski i Litwy

55. 1666–1673 Mikołaj III Jan Prażmowski h. BELINA umarł w 1673 r. prymas Polski i Litwy

56. 1673–1674 Kazimierz Florian Czartoryski Książe h. POGONIA umarł w 1674 r. prymas Polski i Litwy

57. 1674–1677 Andrzej Olszowski h. PRUS umarł w 1677 r. prymas Polski i Litwy

58. 1677–1685 Jan XIII Stefan Wydżga h. JASTRZĘBIEC umarł w 1686 r. prymas Polski i Litwy

59. 1687–1705 Michał Stefan Radziejowski h. JASTRZĘBIEC UMARŁ ZANIM OTRZYMAŁ EXPEDYCJĘ ROK 1706, prymas Polski i Litwy, kardynał

60. 1706–1721 Stanisław II Szembek h. własny umarł 1722 r. prymas Polski i Litwy

61. 1723–1738 Teodor Potocki h. PILAWA umarł w 1738 r. prymas Polski i Litwy

62. 1739–1748 Krzysztof Antoni Szembek h. własny umarł w 1747 r. prymas Polski i Litwy

63. 1749–1759 Adam Ignacy Komorowski h. KORCZAK umarł w 1758 r. prymas Polski i Litwy

64. 1759–1767 Władysław Aleksander Łubieński h. POMIAN umarł w 1766r. prymas Polski i Litwy

65. 1767–1777 Gabriel Podoski h. JUNOSZA umarł w 1776 r. prymas Polski i Litwy

66. 1777–1784 Antoni Kazimierz Ostrowski h. GRZYMAŁA umarł w 1783 r. prymas Polski i Litwy

67. 1785–1794 Michał Jerzy Poniatowski książe h. CIOŁEK umarł w 1794 r. prymas Polski i Litwy

68. 1795–1801 Ignacy Krasicki h. ROGALA umarł w 1801 r. prymas Polski i Litwy

69. 1806–1818 Ignacy Raczyński h. NAŁĘCZ umarł 1823 r. prymas Polski i Litwy

70. 1821–1825 Tymoteusz Gorzeński h. NAŁĘCZ umarł w 1825 r. jednocześnie arcybiskup metropolita poznański, prymas Polski

71. 1828–1829 Teofil Wolicki h. WALDORF zmarł w 1829 r. jednocześnie arcybiskup metropolita poznański, prymas Polski

72. 1831–1842 Marcin Dunin h. ŁABĘDZ zmarł w 1842 r. jednocześnie arcybiskup metropolita poznański, prymas Polski

73. 1845–1865 Leon Przyłuski h. LUBICZ zmarł w 1865 r. jednocześnie arcybiskup metropolita poznański, prymas Polski

74. 1866–1886 Mieczysław Halka Ledóchowski h. SZAŁAWA zmarł 1902 r. jednocześnie arcybiskup metropolita poznański, prymas Polski, kardynał, od 1892 prefekt Kongregacji Rozkrzewiania Wiary

75. 1886–1890 Julius Dinder brak herbu niemiecki duchowny u rodzony w Reszlu jednocześnie arcybiskup metropolita poznański, prymas Polski

76. 1891–1906 Florian Stablewski h. OKSZA zmarł w 1906 r. jednocześnie arcybiskup metropolita poznański, prymas Polski

77. 1914–1915 Edward Likowski herbu SZAŁAWA zmarł w 1915 r. jednocześnie arcybiskup metropolita poznański, prymas Polski

78. 1915–1926 Edmund Dalbor prawdopodobnie herbu LUBICZ BRAK GENEALOGI RODZINY, umarł w 1926 roku odznaczony między innymi krzyżem orła białego zmarł 1926 r. jednocześnie arcybiskup metropolita poznański, prymas Polski, kardynał HISTORIA ARCHIDIECEZJI LWOWSKIEJ

Król Kazimierz Wielki, który przyłączył Ruś Halicką do Polski, i jego następca Ludwik Węgierski oraz namiestnik królewski na Rusi książę Władysław Opolczyk zabiegali u Stolicy Apostolskiej o zaprowadzenie prawidłowej katolickiej organizacji kościelnej na Rusi.

13.02.1375 — papież Grzegorz XI ogłosił bullę „Debitum pasiombs officii”, na mocy której kościół w Haliczu ustanowił arcybiskupim, metropolitalnym, a kościoły przemyski, włodzimierski i chełmski mieli mu podlegać jako sufraganie. Bulla papieska dała początek prawidłowej organizacji kościelnej na Rusi. Stolica Apostolska zastrzegła sobie mianowanie najodpowiedniejszych pasterzy dla nowych diecezji.

Książę Władysław Opolczyk, po pomyślnym ustanowieniu arcybiskupstwa w Haliczu wraz z trzema biskupstwami sufragalnymi, wystąpił z prośbą, aby papież przeniósł stolicę metropolii z opuszczonego i niezbyt bezpiecznego, bo na napady Litwinów i Tatarów narażonego Halicza do Lwowa, które było najznaczniejszym i najludniejszym miastem w kraju. Wymieniłem tu 42 biskupów w tym 6 nie ma herbu..

LWOWSCY BISKUPI w tym ARCYBISKUPI

1. 1359–? Tomasz ze Lwowa Prawdopodobnie ormianin. Dominikanin. uczestniczył zapene w działalności misyjnsj na Rusi. Speł niał jednak funksję biskupią w Londynie jako sufragen.

2. 1365–1371 Krystyn. Franciszkanin -spełniał funkcję misyjną na Rusi.

3. XIV w. Konrad. Dominikanin — funkcja misyjna na Rusi. Prekonizowany biskupem lwowskim przed 1390, przed oficjalną erekcją biskupią.

4. 1390–? Jerzy