Uzyskaj dostęp do tej i ponad 250000 książek od 14,99 zł miesięcznie
- Wydawca: Avia-Artis
- Kategoria: Literatura obyczajowa i piękna•Literatura piękna
- Język: polski
- Rok wydania: 2022
„Fraszki” to zbiór fraszek Jana Kochanowskiego, polskiego poety, który jest uważany za jednego z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie. Przyczynił się on w wielkim stopniu do rozwoju polskiego języka literackiego.
Do zbioru pod tytułem „Fraszki” wliczają się między innymi Fraszki takie jak: „Do gościa”; „O żywocie ludzkim” oraz „Do Miłości”. Kochanowski był autorem określenia fraszka i wprowadził ten typ utworu do literatury polskiej. Charakter fraszek jest bardzo zróżnicowany, co czyni te dzieło bardzo ciekawym, ponieważ znajdują się tam teksty żartobliwe jak i refleksyjne. Fraszki oparte są zarówno na osobistych przeżyciach, autentycznych zdarzeniach oraz motywach zaczerpniętych z dzieł literackich.
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:
Liczba stron: 59
Odsłuch ebooka (TTS) dostepny w abonamencie „ebooki+audiobooki bez limitu” w aplikacjach Legimi na:
0,0
Oceny przyznawane są przez użytkowników Legimi, systemów bibliotecznych i innych serwisów partnerskich. Przyznawanie ocen premiowane jest punktami Klubu Mola Książkowego.
Legimi nie weryfikuje, czy opinie pochodzą od konsumentów, którzy nabyli lub czytali/słuchali daną pozycję, ale usuwa fałszywe opinie, jeśli je wykryje.
Popularność
Jan Kochanowski
FRASZKI
Wydawnictwo Avia Artis
2022
ISBN: 978-83-8226-877-5
Ta książka elektroniczna została przygotowana dzięki StreetLib Write (https://writeapp.io).
Księgi Pierwsze
Fraszki tym książkom dzieją; kto się puści na nieUszczypliwym językiem, za fraszkę nie stanie.
Do gościa
Jeśli darmo masz te książki, A spełna w wacku pieniążki, Chwalę twą rzecz gościu bracie! Bo nie przydziesz ku utracie; A jeśliś dał co z taszki, Nie kupiłeś jeno fraszki.
Na swoje księgi
Niedbają moje papiery O przeważne bohatery; Nic u nich Mars, chocia srogi, I Achilles prędkonogi — Ale śmiechy, ale żarty Zwykły zbierać moje karty; Pieśni, tańce i biesiady, Schadzają się do nich rady. Statek tych czasów nie płaci, Pracą człowiek próżno traci — Przy fraszkach mi wżdy naleją, A to w niwecz, co się śmieją.
Na swoje pieśni
Nikomu, abo raczej wszytkim, swoje księgi Daję, by kto nie mniemał (strach to bowiem tęgi) Że za to trzeba co dać: wszyscy darmo miejcie — O drukarza nie mówię, z tym się zrozumiejcie.
O żywocie ludzkim
Fraszki to wszytko, cokolwiek myślemy, Fraszki to wszytko, cokolwiek czyniemy; Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy, Próżno tu człowiek ma co mieć na pieczy: Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława, Wszytko to minie, jako polna trawa; Naśmiawszy się nam i naszym porządkom, Wemkną nas w mieszek, jako czynią łądkom.
O Hannie
Serce mi zbiegło, a nie wiem inaczej, Jedno do Hanny, tam bywa naraczej. Tom był zakazał, by nie przyjmowała W domu tego zbiega, owszem wypychała. Pójdę go szukać, lecz się i sam; boję Tam zostać. Wenus! powiedz radę swoję.
Na hardego
Nie chcę w tej mierze głowy psować sobie, Bych się mój panie! miał podobać tobie; Widzę, żeś hardy — mnie też na tem mało, Kiedy się tobie tak upodobało.
Na starą
Terazbyś ze mną zigrywać się chciała, Kiedyś niebogo! sobie podstarzała. Daj pokój, prze Bóg! sama baczysz snadnie, Że nic po cierniu, kiedy róża spadnie.
Do Hanny
Chybaby nie wiedziała, co znaczy twarz blada I kiedy kto nie grzeczy Hanno! odpowiada, Często wzdycha, a rzadko kiedy się rozśmieje? Tedy nie wiesz, że prze cię moje serce mdleje.
Na utratne
Na przykrej skale, gdzie nikt nie dochodzi, Zielone drzewo słodkie figi rodzi, Których z wronami krucy zażywają, Ludzie żadnego pożytku nie mają; Takżeć nie wiem, z kim wszytko drudzy zjedzą, A ludzie godni gdzieś na stronie siedzą?
Sen
Uciekałem przez sen w nocy Mając skrzydła ku pomocy, Lecz mię miłość poimała, Choć na nogach ołów miała. Hanno! co to znamionuje? Podobno mi praktykuje, Że ja będąc uwikłany Temi i owemi pany, Wszystkich inszych łatwie zbędę — Tobie służyć wiecznie będę.
Do paniej
Pani jako nadobna, tak też i uczciwa! Patrząc na twą wdzięczną twarz rymów mi przybywa, Które jeśli się ludziom kiedy spodobają, Nie więcej mnie, niż tobie, być powinne mają.
Raki
Folgujmy paniom, nie sobie — ma rada, Miłujmy wiernie, nie jest w nich przysada, Godności trzeba, nie zanic tu cnota, Miłości pragną, nie pragną tu złota, Miłują z serca, nie patrzają zdrady, Pilnują prawdy, nie kłamają rady, Wiarę uprzejmą, nie dar, sobie ważą, W miarę, nie nazbyt ciągnąć rzemień każą. Wiecznie wam służę, nie służę na chwilę, Bezpiecznie wierzcie, nie rad ja omylę.
O kocie
Słychał kto kiedy, jako ciągną kota?
Nie zawżdy szuka wody ta robota,
Ciągnie go drugi nadobnie na suszy,
Sukniej nie zmacza, ale wżdy mdło duszy.
Na pieszczone ziemiany
Gniewam się na te pieszczone ziemiany,
Co piwu radzi szukają przygany.
Nie pij, aż ci się pierwej będzie chciało,
Tedyć się każde dobrem będzie zdało.
Na niesłowną
Miałem nadzieją, że mi ziścić miano
Tak, jako było z chucią obiecano;
Ale, co komu rzecze białogłowa,
Pisz jej na wietrze i na wodzie słowa.
Do paniej
Co usty mówisz, byś w sercu myśliła,
Barzobyś mię tem pani! zniewoliła —
Ale kiedy mię swym miłym mianujesz,
Podobno dawnym zwyczajom folgujesz.
O chmielu
Co to za sałata rana,
Rozynkami posypana?
Chmiel, jeśli dobrze smakuję;
Przetociem go w głowie czuję.
Na nabożną
Jeśli nie grzeszysz, jako mi powiadasz,
Czego się miła! tak często spowiadasz?
Na grzebień
Nowy to fortel, a mało słychany:
Na srebrną brodę grzebień ołowiany.
Ofiara
Łuk i sajdak twój Febe! niech będzie, lecz
strzały
W sercach nieprzyjacielskich w dzień boju zostały.
O sobie
Dopiero chcę pisać żarty,
Przegrawszy pieniądze w karty;
Ale się i dworstwo zmieni,
Kiedy się w pytlu grosza neni.
Na Konrata
Milczycie w obiad mój panie Konracie!
Czy tylko na chleb gębę swą chowacie?
Do Mikołaja Firleja
Jeśliby w moich książkach co takiego było,
Czegoby się przed panną czytać nie godziło,
Odpuść mój Mikołaju! — bo, ma być stateczny
Sam poeta, rym czasem ujdzie i wszeteczny.
Do Josta
Wiesz, coś mi winien; miejże się do taszki,
Bo cię wnet włożę Jostcie! między fraszki.
Do Jakuba
Że krótkie fraszki czynię, to Jakubie! winisz;
Krótsze twoje nierównie, bo ich ty nie czynisz.
Epitafium Kosowi
Z żalem i płaczem, acz za twe niestoi,
Mój dobry Kosie: towarzysze twoi
W ten grób twe ciało umarłe włożyli,
Którzy weseli wczora z tobą byli.
Śmierć za człowiekiem na wszelki czas chodzi;
Niech zdrowie, niech nas młodość nie uwodzi,
Bo ani wiemy, kiedy wsiadać każą?
A tam ani płacz ani dary ważą.
O tymże
Wczora pił z nami, a dziś go chowamy;
Ani wiem, czemu tak hardzie stąpamy?
Śmierć nie zna złota i drogiej purpury,
Mknie po jednemu jako z kojca kury.
O zazdrości
Ani przyjaciel, ani wielkość złota,
Ani uchowa złej przygody cnota;
Przeklęta zazdrość dziwnie się frasuje,
Kiedy u kogo co nad ludzi czuje.
Więc jeśli nie zje, tedy przedsię szczeka,
A ustawicznie na twoje złe czeka.
To na nię fortel: nic nie czuć do siebie,
A wszytko mężnie wytrzymać w potrzebie.
Do gościa
Nie pieść się długo z memi książeczkami
Gościu! — boć rzeką: bawisz się fraszkami.
Do Walka
Walku mój! tem mię nie rozgniewasz sobie,
Że się me fraszki kiepstwem zdadzą tobie.
Bych ja też w nich był baczył statek jaki,
Wierz mi, nie byłby tytuł na nich taki.
Epitafium Krzysztofowi Sienieńskiemu
Tylko cię tu na ziemię szczęście okazało,
Dalej cię mieć Krysztofie! na świecie nie chciało.
Czy to gorzej, czy lepiej? wy sami widzicie,
Którzy tego i tego świata smak pomnicie.
Na poduszkę
Szlachetne płótno! na którem leżało
Owo tak piękne w oczu moich ciało,
Przecz tego smutny u fortuny sobie
Zjednać nie mogę, aby głowie obie
Pospołu na twym wdzięcznym mchu leżały
A zobopólnych rozmów używały?
Więcej nie śmiem rzec; bo i tak się boję,
Że z tych słów zazdrość myśl zrozumie moję.
Na frasownego
Nie frasuj się na sługi, żeć się pożarli;
Trzeźwi słudzy z trzeźwiemi pany pomarli.
Na stryja
Nie bądź mi stryjem, Rzymianie mawiali,
Kiedy się komu karać nie dawali.
