Sekrety Mentalisty ebook

Radosław Hoffman

Sekrety mentalisty

Poznaj sekrety i historię czytania w myślach

© Copyright by

Radosław Hoffman & e-bookowo

Projekt okładki:

Patrycja Biergiel

ISBN 978-83-7859-462-8

Wydawca: Wydawnictwo internetowe e-bookowo

www.e-bookowo.pl

Kontakt: [email protected]

Wszelkie prawa zastrzeżone.

Kopiowanie, rozpowszechnianie części lub całości

bez zgody wydawcy zabronione

Wydanie I 2015

Konwersja do epub A3M Agencja Internetowa

Radek Hoffman jest artystą estradowym, performerem oraz autorem żyjącym obecnie w Łodzi. Założył Grupę Iluzjonistów znaną w Polsce pod nazwą „Kreators” oraz jest współtwórcą Muzeum Sztuki Iluzji. Pomimo swojego młodego wieku posiada wieloletnie doświadczenie w tematyce Mentalizmu. Gromadził je, występując w niemal każdych warunkach, zaś teraz jest gotów podzielić się z nami częścią swojej ogromnej wiedzy. Jest człowiekiem pełnym skrajności, kocha historię i tradycję Mentalizmu, lecz jego wzrok cały czas patrzy w przyszłość, a umysł rozmyśla o nowych, oryginalnych sposobach prezentacji tej sztuki. Przygoda z napisaniem tej książki zaczęła się parę lat temu, gdy spostrzegł, iż w Polsce wiedza na temat Mentalizmu jest praktycznie znikoma. Mentalizm jest pełen fascynujących historii i unikatowych metod wykonywania zadziwiających efektów, stąd podjęcie decyzji o napisaniu tego tytułu. Po latach ciężkiej pracy trzymacie w rękach tę oto książkę. Autor sporą część swojego życia spędził wchodząc do umysłów swoich widzów, czy Ty jesteś gotowy zajrzeć do jego?

Kamil Scott

PRZEDMOWA

Do dzisiaj pamiętam ten dzień. Koniec 2008 roku. Jak co wieczór przeszukiwałem materiały z efektami magicznymi, które mógłbym włączyć do mojego repertuaru. Korzystałem ze wszystkich możliwych źródeł, na które się natknąłem. Moim celem było odnalezienie szybkich, wizualnych efektów, robiących piorunujące wrażenie na widzach. Podczas przeglądania serwisu YouTube, natrafiłem na jeden z programów telewizyjnych Derrena Browna. To, co tam zobaczyłem, zmieniło kompletnie moje dotychczasowe podejście do Iluzji. Umiejętności, jakie prezentował Brown w swoim Show odbiegały od tego, co widziałem do tej pory wśród Iluzjonistów w Polsce i na świecie. Nie postrzegałem go jako kolejnego telewizyjnego magika, lecz jako współczesnego mistrza Jedi, który potrafił kontrolować umysł widza na tysiące różnych sposobów. Byłem jednocześnie zszokowany i zachwycony. Natychmiast poczułem, że to jest ten typ Iluzji, jaki chcę prezentować swojej publiczności. Od tamtej chwili całą swoją pracę poświęciłem na poszukiwanie materiałów mogących pozwolić mi na uzyskanie potrzebnych mi umiejętności.

W ten sposób Mentalizm zawitał na stałe w moim życiu. Wiedziałem, że za granicą są niezliczone ilości książek i filmów instruktażowych uczących technik mentalistycznych. Jednak byłem też ciekaw, czy na polskim rynku wydawniczym istnieją jakieś publikacje na ten temat. Okazało się, że książka Derrena Browna została wydana w naszym języku pod tytułem „Sztuczki Umysłu”. Po nabyciu wymienionej pozycji, zatraciłem się w lekturze. Poziom książki był bardzo wysoki. Była zabawna, a jednocześnie niesamowicie interesująca oraz wciągająca do samego końca. Zbliżając się jednak do końcówki, zadałem sobie pytanie - „gdzie są te wszystkie sekrety?”. Pan Brown oczywiście wyjaśnia w swojej książce niektóre ze swoich technik, takie jak: systemy pamięciowe, hipnozę czy tzw. sugestie. Jednak ostatecznie liczyłem na więcej. Dopiero po tylu latach zrozumiałem, jaki byłem wtedy naiwny. Liczyłem na to, że najlepszy Mentalista naszych czasów zdradzi większość swoich sekretów w książce za 39 zł! Nie zrozumcie mnie źle, „Sztuczki umysłu” to naprawdę wspaniała książka ukazująca mechanizmy, które oszukują nasz umysł i warto ją nabyć. Co więcej, kupcie ją, jeżeli chcecie się rozwijać jako Mentaliści.

Szukałem jak szalony innych publikacji o Mentalizmie w języku polskim. Niestety bez skutku. Okazało się, że w kraju zamieszkiwanym przez 36 milionów ludzi, nie ma ani jednej książki zdradzającej sekrety Mentalistów. Przez okres pięciu lat, obejrzałem setki zagranicznych filmów instruktażowych oraz przeczytałem praktycznie każdą anglojęzyczną publikację na ten temat. Dzięki temu zgromadziłem odpowiednią wiedzę oraz techniki do tego, aby działać jako zawodowy Mentalista. Zajęło mi to 5 lat! To personalne doświadczenie skłoniło mnie do napisania pierwszej w Polsce książki ukazującej prawdziwe sekrety Mentalistów. Trzymasz właśnie w dłoniach tytuł, który jest przepełniony moimi przemyśleniami. Jest to owoc mojej ciężkiej pracy, który mam nadzieję, zaspokoi Twoje oczekiwania i dostarczy odpowiedniej wiedzy, która pozwoli Ci rozpocząć swoją przygodę z mentalizmem.

PODSTAWY

WIEM, CO MYŚLISZ

Witaj, jeżeli czytasz tę książkę to zapewne chcesz poznać sekretne tajniki tego jak czytać w ludzkim umyśle. Mam rację? Doskonale, ale zanim przejdziemy dalej, chciałbym Ci zaproponować krótki popis moich umiejętności.

Poniżej znajduje się 5 miniatur kart. W momencie, kiedy powiem słowo „Teraz”, chciałbym abyś wybrał jedną z nich w myślach i zapamiętał dokładnie. Masz dowolny wybór.

Jesteś gotów? To zaczynamy. „ Teraz”.

Masz już jedną z nich w myślach? Świetnie.

Sam przyznasz, że niemożliwy jest fakt, że przewidzę jaką kartę wybierzesz w momencie, gdy piszę tę książkę. Właśnie na tym polega moja praca, by pokazać coś niemożliwego do wykonania. Pamiętaj cały czas o swojej karcie i przewróć stronę, by przejść do kolejnego etapu.

Spośród wszystkich pięciu kart, wyeliminowałem Twoją!

Niesamowite, prawda? Niemożliwe, a mimo to udało mi się tego dokonać. Wybór jednej z pięciu kart nie jest jednak tak imponujący, ponieważ jest to szansa jak jeden do pięciu. Mógł być to zwykły przypadek, ślepy traf, który się udał, a kolejny czytelnik akurat wybrał inną kartę.

Co jeżeli powiem Ci, że jestem w stanie odgadnąć dużo więcej?

Coś osobistego, coś personalnego, jak Twoje cechy charakteru oraz to, w jaki sposób myślisz lub postrzegasz świat. Brzmi interesująco? Spróbujmy:

Prawdopodobnie jesteś osobą między 18 a 35 rokiem życia, cechującą się otwartym umysłem oraz racjonalnym podejściem do życia. Twoje postrzeganie świata nie zawsze było takie samo. Zmieniało się pod wpływem różnych doświadczeń, częstokroć trudnych dla Ciebie.

Wydaje mi się, że przechodziłeś lub obecnie przechodzisz kryzys wiary i skłaniasz się ku ateizmowi. Pomimo tego, że twardo stąpasz po ziemi, jesteś kreatywny na wielu płaszczyznach. Przejawia się to również w próbach wyrażenia swojej osoby. Prawdopodobnie, kiedy byłeś młodszy, pisałeś różnego rodzaju wiersze lub drobne opowiadania, które chowałeś do szuflady. Możliwe również, że grałeś na jakimś instrumencie muzycznym.

Twoje drogi do odnalezienia swojego miejsca na Ziemi nie zawsze były jasne i klarowne. Czasami pakowałeś się w tarapaty za sprawą wpływu silniejszych i bardziej wpływowych osób. Nie zawsze zgadzałeś się z decyzjami, jakie zapadły w Twoim najbliższym gronie i często dawałeś tego dowód proponując własne rozwiązania. Przez lata nauczyłeś się asertywności i stawiania na swoim z różnymi w konsekwencji skutkami.

Dzięki temu odkryłeś w sobie skrystalizowane idee, których przyswojenie może niektórym sprawiać problem. Stawiasz sobie wysoko poprzeczkę i chcesz być perfekcjonistą, jednak nie zawsze wystarcza Ci determinacji, by zrealizować wszystkie i swoje plany i założenia. Przeraża Cię myśl, że to, co robisz czasami bywa tylko i wyłącznie przeciętne, a nie unikatowe. Ta myśl podcina Ci skrzydła. Masz jednak realną wizję świata oraz tego, co chcesz osiągnąć w swoim życiu. Dostrzegasz również znaczne różnice w stylu życia twoich rówieśników. Czasami masz wrażenie, że nie dostrzegają oni tak ważnych aspektów życia, które Ty odkryłeś już dawno temu. To czyni Cię osobą trzymającą się nieco na uboczu.

Pomimo tego, że wspaniale radzisz sobie w towarzystwie i często błyszczysz nietypowym poczuciem humoru, zdajesz sobie sprawę że to tylko maska, którą przywdziewasz w danym momencie. Twoje prawdziwe oblicze jest schowane gdzieś głębiej i tylko nieliczni mieli okazję je poznać. Mając dużą ilość znajomych masz tylko jednego lub dwójkę przyjaciół, którzy towarzyszą Ci już od dawna i stanowią ważną część Twojego życia. Twoje wnętrze jest bardziej wrażliwe niż może się wydawać innym. Nie ujawniasz go jednak za często, ponieważ uznajesz to, jako oznakę słabości. Twoje relacje z rodzicami bywały naprawdę różne. Prawdopodobnie nie ma przy Tobie jednego z nich lub jest nieobecny emocjonalnie. Ta sytuacja wpływa niekorzystnie na ogólne relacje rodzinne, ale masz nadzieję na jej poprawę.

W Twoim domu znajdują się ślady lekkiego nieuporządkowania i zaniedbania. W szafce można znaleźć klasery oraz pudełka z nieuporządkowanymi zdjęciami z dzieciństwa oraz zalęgające czasopisma z przeszłości. Obecnie wkraczasz w okres dużych zmian nie tylko zawodowych, ale również finansowych. Chcesz pokazać innym swoją niezależność oraz indywidualizm, z którego jesteś dumny. W swoich działaniach unikasz standardowych i utartych schematów, cały czas poszukujesz nowych interesujących rozwiązań. Twoja pomysłowość nie zawsze bywa doceniana, dlatego czasami podporządkowujesz się grupie dla świętego spokoju.

Zastanów się teraz spokojnie i oceń, w jakim stopniu procentowym ta interpretacja pasowała do Ciebie. 70%? 80%? 100%? Przemyśl to dokładnie. Zanim obrócisz stronę, wynik wpisz ołówkiem poniżej:

Jeżeli wynik jest poniżej 65 procent to oznacza, że nie ja się pomyliłem tylko Ty jesteś niewłaściwą osobą, do której adresuję tę książkę. Odłóż ją i zajmij się zbieraniem znaczków.

Oczywiście żartuję. Czytaj dalej! Te dwa eksperymenty to nic innego jak sztuczki psychologiczne. Nie mają nic wspólnego z czytaniem w myślach. Jednakże odpowiednio zaprezentowane mogą tworzyć takie złudzenie.

Pierwszy efekt, z pięcioma kartami, został stworzony w 1905 roku przez Henry’ego Hardina, któremu nadał on nazwę „Princess Card Trick”. Jego mechanika jest bardzo prosta, ale diabelsko zwodnicza. Tak naprawdę opiera się ona na teorii „Ślepoty na duże zmiany”.

Na stronie gdzie zaprezentowano 5 kart widnieje: król pik, walet karo, dama trefl, walet pik i dama karo. Na następnej stronie wszystkie karty są inne! Znajdują się tam: walet kier, dama pik, walet trefl i dama kier. Indeksy na kartach się zmieniły, jednak kolor i wartość pozostały. Dzięki temu wasza percepcja uznała te karty za te same, co na poprzedniej stronie i odnotowała usunięcie tej wybranej. Stało się to, ponieważ na początku eksperymentu, gdy przedstawiłem wam 5 kart, skupiliście swoją uwagę tylko na jednej z nich. 4 pozostałe wasz umysł pominął. Zanotowaliście jedynie, że są to karty z „postaciami”. W momencie, gdy pokazałem wam 4 karty, szukaliście swojej zapamiętanej. Nie porównywaliście pozostałych, ponieważ byliście „ślepi” na tę zmianę i nie zapamiętaliście jej. Genialne prawda? Sekret ukryliśmy w większej zmianie. A co z drugim eksperymentem? Skąd mogłem wiedzieć tak wiele o was samych?

Technikę, jaką się tu posłużyłem, nazywamy Zimnym Odczytem. (ang. Cold Reading). Jest znana Mentalistom oraz szarlatanom od setek lat. Polega ona na lingwistycznych trikach oraz odpowiednim formułowaniu zdań, aby stworzyć złudzenie tego, że znamy czyjąś osobowość. Zimny odczyt polega na tworzeniu zdań pasujących w dużej części niemal do każdego – tzw. „truizmów”. Pomimo tego, że wszyscy jesteśmy inni i unikatowi, to umysł każdego z nas działa na podobnych mechanizmach i przeżywamy podobne sytuacje, doświadczenia oraz emocje. Kto z nas nie lubi słyszeć komplementów na swój temat? Nawet, jeżeli są one niezgodne z prawdą lub w jakiś sposób odbiegają od niej, to i tak akceptujemy je, jako trafne i godne uznania, ponieważ nasz umysł jest nastawiony na pochwały! Mówiąc wprost - każdy z nas jest narcystyczno-egoistycznym tworem chłonącym wszelkiego rodzaju pochlebstwa, nawet te niezgodne z prawdą. Tworzymy tym samym iluzję nas samych. Zimny odczyt wykorzystuje również tzw. „stwierdzenia horoskopowe”, które każdy z nas może dopasować w jakiś sposób do siebie. Kolejnym elementem jest zawieranie w wypowiedzi statystycznych faktów, które można przypisać do większości populacji. Na przykład „masz bliznę na lewym kolanie” lub „Twoje relacje z rodzicami bywają problemowe”. Któż z nas nie wywrócił się na rowerze zdzierając kolano lub któż z nas nie miał problemów z rodzicami? Te oczywiste rzeczy połączone z innymi technikami tworzą złudzenie tego, że jesteśmy w stanie wniknąć do umysłu widza i wyciągnąć z niego najbardziej skrywane sekrety. Jednakże nawet znając wszystkie te tajemnice, Zimny Odczyt będzie wymagał niesamowitej ilości pracy, by odpowiednio go zastosować i stworzyć wiarygodne złudzenie czytania w myślach.

CZYM JEST MENTALIZM?

Iluzja od zarania dziejów jest jedną z najbardziej popularnych i fascynujących form rozrywki, jaka towarzyszy człowiekowi. Poprzez setki lat zmieniała się i ewoluowała tak, by dopasowywać się do nastających czasów oraz widowni. Poczynając od jarmarcznych pokazów kuglarzy w XV wieku, następnie przechodząc do seansów spirytystycznych prezentowanych przez szarlatanów, kończąc na widowiskowych spektaklach Davida Copperfelda. Sztuka tworzenia złudzeń przechodzi ciągłą transformację tak, aby wciąż dostarczyć widowni wspaniałego uczucia zdumienia i niemożliwości.

W każdym z okresów historycznych panowały pewne trendy mówiące, w jaki sposób prezentować Iluzję publiczności. Idealnym przykładem ukazującym tę dynamiczną zmianę jest moment, kiedy to Iluzja trafiła na ekrany telewizorów. Na początku, w latach 50. XX wieku popularne były programy rewiowe, gdzie prezentowano iluzje w klasycznym stylu, następnie w latach 80. i 90. XX wieku zapanowała moda na ogromne telewizyjne widowiska prezentujące efekty w nowoczesnym stylu. W tych latach pojawiły się po raz pierwszy tzw. „Mega iluzje” polegające na znikaniu olbrzymich obiektów takich jak samoloty czy pociągi, prezentowane przez Davida Copperfielda czy Franza Harrary’ego. Ta forma rozrywki w tamtych czasach kojarzona była ze spektakularnymi efektami prezentowanymi na coraz większą skalę.

Pod koniec lat 90. XX wieku nastąpił kolejny zwrot w trendach światowej Iluzji polegający na prezentowaniu efektów na ulicy zwykłym przechodniom. Prekursorem tego nurtu jest David Blaine. Ta ogromna zmiana przybliżyła Iluzję zwykłym osobom i sprawiła, że stała się bardziej wiarygodna dla telewizyjnej publiczności. Nastały czasy Iluzji ulicznej (ang. Street Magic)

Na początku XXI wieku nowym trendem w świecie jest prezentowanie Iluzji związanej z niezbadanymi jak dotąd umiejętnościami ludzkiego umysłu. Mentalizm, bo to o nim właśnie mowa, stał się niesłychanie popularny za sprawą wielu wspaniałych współczesnych wykonawców takich jak Luke Jermay, Max Maven czy sam Derren Brown, który zadziwił niemal cały świat swoimi niesamowitymi programami telewizyjnymi. Spytacie zapewne, dlaczego uważam, że Mentalizm jest przyszłością iluzji? Odpowiedź jest prosta - ludzie potrzebują nowości, świeżości w tym, co oglądają. Zadajmy sobie pytanie „ile można oglądać klasyczne rewie iluzji?” lub „czy można spowodować zniknięcie czegoś jeszcze większego niż Statua Wolności lub Piramidy?”

Ludzie chcą zobaczyć coś niezwykłego, oryginalnego, czegoś na pograniczu tego, co możliwe, a co nie. Taką formą może być Mentalizm, który odwołuje się do faktu, iż do dzisiaj nie wiemy, jakie możliwości posiada nasz umysł. Pozostawia to furtkę na tworzenie efektów, które nie będą postrzegane jak kolejna magiczna sztuczka, lecz coś niesamowitego.

Tak naprawdę Mentalizm to nic innego jak dział Iluzji, gdzie wykonawca (Mentalista) wykorzystuje swoje pięć zmysłów, by stworzyć złudzenie szóstego. Szósty zmysł od lat był kojarzony z nadprzyrodzonymi zdolnościami, niewykorzystanymi mocami umysłu, czy niesamowitą intuicją. Ostatecznie powoduje to zadziwienie u widza, ponieważ nie jest to rzecz spotykana na co dzień.

Mentalizm jest specyficzną dziedziną Iluzji, która rządzi się swoimi prawami. Przede wszystkim Mentaliści w swoich prezentacjach wykorzystują przedmioty codziennego użytku, takie jak notes czy długopis i unikają kolorowych,przerysowanych, czasami wręcz tandetnych rekwizytów, które bardzo często są atrybutem pospolitych iluzjonistów. Przedmioty używane przez Mentalistę podczas jego pokazów są tak zaprojektowane, by nie budziły najmniejszych podejrzeń publiczności. Wręcz dąży się do tego, by wszystkie rzeczy użyte podczas wystąpienia były otrzymane od widowni. Pamiętaj, najważniejsze jest sprawienie wrażenia, że używasz sił nieznanych publiczności, a nie rekwizytu, aby osiągnąć dany rezultat. Postaraj się, by to co obserwują widzowie nie wyglądało jak trik czy sztuczka, ale miało formę eksperymentu, bądź doświadczenia.

Kolejnym elementem, który wyróżnia Mentalizm jest fakt, że efekty jego działania są mało lub niemalże pozbawione elementu wizualnego. Dzieje się tak, ponieważ ostatecznym celem jest trafienie do umysłu widza, wpływanie na jego emocje, wyobraźnię, czy przekonania co do możliwości człowieka. Wszystko po to by stworzyć iluzję, o której przed chwilą czytaliście. Wyobraźmy sobie sytuację, w której przychodzicie na pokaz Mentalisty, a on na początku swojego wystąpienia odgaduje natychmiastowo wasz numer PIN do karty kredytowej. Niezwykłe, fascynujące, jak mógł to wiedzieć? Dokładnie takie słowa cisnęłyby się wam na usta po takim doświadczeniu. Pomimo tego, że nasze oczy nie ujrzały nic nadzwyczajnego, byliśmy zdumieni faktem, że ktoś wie o nas tak wiele i zna prywatne informacje jak np. numer PIN. Ten efekt zdumienia odnosi się właśnie do umysłów widzów, ich myśli, wyobraźni.

Mentalizm ma również swój charakterystyczny repertuar. Przepowiadanie przyszłości, czytanie w myślach, hipnoza, kontakt ze zmarłymi, psychologiczna manipulacja, widzenie rentgenowskie, czytanie mowy ciała czy błyskawiczne zapamiętywanie ogromnej ilości informacji. To przykłady motywów wykorzystywanych przez Mentalistów. Szczególnie psychologiczna manipulacja stała się bardzo popularnym elementem pokazów mentalistycznych. Prekursorem tego typu eksperymentów był Chan Canasta z pochodzenia Polak, urodzony w Krakowie, który zaczął wykorzystywać, je w swoich pokazach. Obecnie mistrzem tych efektów jest brytyjski artysta - Derren Brown, który stworzył oryginalny i fascynujący styl prezentacji. Jak sam mówi - jego gierki umysłu są „kombinacją psychologii, sugestii, iluzji oraz aktorstwa”. Dzięki takiej mieszance, widz nigdy nie wie jakiej techniki użył wykonawca, co daje wspaniałą możliwość zamaskowania faktycznie użytego fortelu. Jest jeszcze jeden element, który powoduje, że to, co wykonuje jest tak niesamowite i imponujące. Poprzez liczne odniesienia do ludzkiej psychologii, jego pokazy stają się bardziej wiarygodne dla widzów. Dzieje się tak, ponieważ umiejętności ludzkiego umysłu są jeszcze niezbadane, co dodaje pewnej autentyczności temu, co robi. Widz dzięki temu może niejako uporządkować sobie niewiarygodne przeżycia, których doznał. Gdy ogląda pokaz iluzjonisty jest pod wrażeniem tego, co zobaczył (o ile trafi na dobrego wykonawcę). Może być zaskoczony, zdumiony czy zafascynowany jego efektem ale domyślnie wie, że to tylko iluzja i że to, co zobaczył przed chwilą jest niemożliwe.

W