Liryka francuska ebook

ALFRED DE VIGNY

MADAME DE SOUBISE

»Ładujcie kolubrynę, arkabuzyerowie, hej! 

Lancknechty ciągną! — baczę — każdy na piersi swej

Ma wreszcie święty krzyż. Krzyże się na nich lśknią 

Podwójne i czerwione; — znaczone, rzekłbyś, krwią. 

Zapóźno już. Panny Maryi dzwon 

Niedocnaż nas wytrzeźwił dzisia? Śnię ja? 

Zadługom pili wczora. Na duszę mą! 

Lecz pilim w noc świętego Bartłomieja!« 

»Szpadę mocno zostrz, 

Godź ładunki świeże, 

Pistolety z olstr 

I święte szkaplerze. 

Ponad czarny Luwr 

Dzień powstaje kołem: 

Wszemu staniem czołem! 

Córze mojej mów — 

Niech ogląda społem«. 

Tak prawi baron stary z okniska szkliwych błon. 

Nielża się zmylić — wierz — gdy rozkazowa on. 

Bieżajcie, koniuchowie, pachoły, giermków rój! 

Paziowie, heroldowie, łuczników wierny strój! 

Jej miłość Marya-Anna schodzi już 

Z wieżycy krętych stopni, niby we śnie... 

Do ziemi halebardy — pokłon złóż! 

Niechaj się wszelki przed nią gnie pocześnie. 

Konie dębi strach, 

Że się rwą do pędu 

W kiściech piór i skrach 

Paradnego rzędu. 

Lecz pan rodzic wrósł 

W półtęcze strzemienia; 

Córę swą zrumienia: 

»Nie sromnoż ci śluz, 

Trwóg i zawodzenia?« 

»Ze cnych baronów gniazda wiedziesz się, panno ma! 

Z rodu, — jenże niewieście za gańbę zdawna ma 

Niewczesny szloch, — a to dla prawych wróż, 

Że z lękliwego łona łacno się lęże tchórz. 

Podnieśże wzrok, a zapuść niżej kwew. 

W konie! Pachoły zadmijcie w rogi wieszcze! 

Sekwana we mgłach broczy się by krew. 

Na żywy Bóg! Chcę widzieć więcej jeszcze«. 

»Wże wyrasta gród; 

Dołem par się snowa... 

Bacz! pod krwawy wschód 

Siedziba królowa. 

Straż u Luwru bram... 

Co? drżysz z za zasłony 

Pod śmiertnymi dzwony? 

Z za okniska ram 

Król. — Oddać pokłony«. 

I tedy baron stary, na piersiach znacząc krzyż, 

Na Katarzyny dwór w krużganki idzie wzwyż. 

Córa usiadła w dole, pod głaźnych stołbców słup, 

Zasię człowiecze ciało westchnęło z pod jej stóp. 

»Jam jeszcze żyw... jam żywy, wasza mość! 

Strzymajcie się, podajcie mi swą rękę, 

A tako duszy mej zmażecie złość, — 

Bo będę słuchał mszy, — na Bożą mękę!« 

»Hugonoto, słysz« 

(Marya-Anna rzecze) 

»Szkaplerz weź i krzyż 

I zdaj im się w pieczę! 

Zbądź śmiertelnych zmór, 

Zzuj rdzawą zbroicę 

I weź tę gromnicę! 

Ja ubłagam dwór, — 

Ty — błagaj Dziewicę«. 

I Marya rozkazuje, by orszak wiernych sług 

W opończy pazia za nią rannego na koń zwlókł. 

Każe mu zdjąć z ramienia zbyt ważkie pasy zbrój, 

Zarzuca mu na piersie płaszcz aksamitny swój, 

Kładnie relikwiarz własny na koral srogich ran, 

I ludziom swym oświadcza niewzruszona: 

»Wiernym kościoła synem jest ten szlachetny pan, 

O czem w świątyni Bożej was przekona«. 

O, święty Eustachy! 

Jakiż krwawy tłum 

Okropnymi strachy 

Zalega twój tum? 

Włóczy stosy ciał 

Pośród wirydarza, 

Szydzi i znieważa 

I czyni z nich wał 

U stopni ołtarza! 

Na rok, w którym żyjemy, spuść Panie łaskę Swą! 

Niewiasty te i męże — zaprawdę — ludzie są. 

Ich tłum zalega nawę (z chóru Te Deum grzmi) 

I żywe serce ludzkie szarpie i pławi w krwi. 

Wyrwane z piersi wodza, oną-że przemógł grzech, 

I przeżarł jako trąd odstępczy błąd Kalwina. 

Tłumy je rwą. Szyderstwa wrą i śmiech — 

Dzielą się krwią: »To cud chleba i wina!« 

Szalejącym wkrąg 

Mnich zamaskowany 

Czyta z Księgi-Ksiąg 

Psalmowe peany. 

Celebruje śpiew 

Z organnymi szumy, — 

Zasię z rąk na tłumy 

Trzykroć strząsa krew 

Skroś pomroczne tumy. 

»Przepuśćcie!« rzeszom każe. »Ździerżyć przysięgę trza: 

Klęlim się szczędzić wszystkie, dla których świętą msza! 

Przepuśćcie! Owo dwoje pacholąt baczę tam... 

Jeszcze nie rzezać ich! W świątyni wara wam! 

Póki są tu — pod moją pieczą są: 

(Dla wszystkich kościół mój — rzekł Paweł święty) 

Tutaj — jam włady żywotem ich i krwią, 

Gdy wyjdą — rozrządzicie pacholęty«. 

»Bez rodzica tu 

Wam się zdaję w pieczę!« 

Dwakroć, jak bez tchu, 

Marya-Anna rzecze. 

»On poszedł na dwór, 

Ja — w was zadufana — 

Wiedę tego Pana 

Błagać Łaski wzór, 

By nań była zlana!«... 

Lecz ranny przerwie Annie: »Nierychło Wasza mość! 

Nie zbawisz ciała mego — zakrótkim już tu gość. 

Lecz mi swej ręki zwól, a zbędę wszelkich win, 

I zginę jako prawy twego kościoła syn. 

Diuk jestem de Soubise. Weź ze mną ślub! 

Już nie zacięży ci on ślub księżęcy: 

Na jeden li to dzień! W kościoła grób 

Wszedłem dziś snadź, bym zeń nie wyszedł więcej«. 

Ciecze krwawy szlak... 

»Jestżeś żoną moją?«. 

— »Gorze!« rzekła »tak«. 

Dłonie ich się spoją — 

Żeni jeden ruch. 

Jego wzrok w zachwycie 

W Maryi odbicie 

Śle żywota duch — 

I zbiega zeń życie. 

Tako się Marya-Anna księżną z tym stała dniem. 

Zaczem zrzekła się kornie władyctwa lennych ziem, 

Na Jezusową brać przelała skarbów zdrój 

I własnem nadto wianem dar zbogaciła swój. 

Dziewicze serce, zranione nadmiar wcześnie, 

Nie przetrwa długo, że bolu czerw je zgryzł: 

W klasztorze na Saintonge w dwudziestej życia wieśnie 

Zgasła dziewicza wdowa po diuku de Soubise.

THÉOPHILE GAUTIER

W BURZY. MODLITWA

Drobna jest łódź nasza między oceany: 

Fala ją odrzuca ku niebu ze stali, 

A niebo powraca szalejącej fali — 

Więc klęknijmy wszyscy pod ten maszt strzaskany. 

Od grobu nas dzieli jeno jedna deska: 

Może dzisiaj w głębi wód gorzkiego łoża 

Zaśniem pod całunem białej piany morza, — 

A świecić nam będzie łyśnica niebieska... 

Rajska Matko Boża, przenajświętsza Pani — 

Tak pomocna wszystkim, co na morzu giną, 

Ucisz wiatr i dłonie podnieś nad głębiną, 

I zawiedź łódź naszą do cichej przystani! 

A wzamian ci damy niedzielnego rana 

Ze srebrnych papierków wystrzyżone szaty, 

I gromnicę ciężką, strojną w krase kwiaty, 

A dla Jezusika zlep Świętego Jana.

THÉODORE DE BANVILLE

PENTHESILEA

Kiedy jej duszy bujna przewiała zawieja 

Poprzez otwartą ranę, i gdy Penthesileja, 

Popatrzywszy ostatni raz na niebios chwałę, 

Zwarła na całą wieczność oczy swe zuchwałe, — 

Podtrzymując jej białą skroń, co w dół się chyla, 

Zanieśli ją rycerze pod namiot Achilla. 

Zdjęto jej hełm o lotnych białej kity puchach, 

Co przed chwilą się chwiała we wiatru podmuchach. 

Odpasano jej kirys i zbroice dziane, 

Odkrywając jedyną purpurową ranę 

Drobną, podobną sercu krwawego granatu, 

Na piersi dumnej, białej, czystej, nakształt kwiatu. 

Szał nienawiści jeszcze wykrzywiał jej wargi, 

A na pyszne ramiona, jako wodne piargi 

Górskich rzek, kiedy wiosną niezwalczone runą 

Biegło jej włosów mroczne pokrwawione runo. 

W swoją ofiarę wpatrzył się boski morderca —