Bajki rymowane w biblioterapii ebook

Nie bez powodu na wstępie umieściłam wierszyk swojego autorstwa zatytułowany Biblioteka. Zdaje się, że – w dobie dominacji techniki w każdej dziedzinie życia – wartość książki nieustannie maleje. Mało jest osób, które poszukując odpowiedzi na nurtujące ich pytania, sięgają po książkę – prościej i szybciej można odnaleźć informację w Internecie. Mam na myśli przede wszystkim młodego czytelnika.

Pracę z dziećmi oparłam na pisanych przez siebie bajkach, w których wykorzystałam rym, stąd ich nazwa – bajki rymowane. Rym miał pełnić funkcję głownie instrumentacyjną, która polegała na wprowadzeniu bogatszej postaci dźwiękowej. Walory dźwiękowe były również wzmocnione, jak się wydaje, przez rytmikę tekstu, która służyła uwydatnieniu określonych znaczeń1. Bohaterowie prezentowanych opowiadań borykają się z problemami, rozwiązują je i zachęcają do myślenia. Pozwalają dziecku uwierzyć w sukces – jeżeli fikcyjnej postaci udaje się przełamać własne słabości, to jest szansa, że podobnie zechce postąpić mały czytelnik. Bardzo ważne jest, aby wydarzenia przedstawione w bajkach były zbliżone do tych, z którymi zmaga się dziecko.

Odbiorcy moich bajek to uczniowie specjalnej szkoły podstawowej w wieku 8–14 lat z zaburzeniami emocjonalnymi – dzieci mające kłopoty z nauką, tj. mniej zdolne, zaniedbane wychowawczo, odrzucone (w domu rodzinnym, w szkole, w grupie rówieśniczej). To osoby, które wchodzą w kolizję z prawem.

Podczas zajęć ze mną dzieci te bardzo chętnie włączały się w pracę, nadając sens temu, co robię. Zbiór, który prezentuję, ma dla mnie duże znaczenie, ponieważ widziałam, że każda bajka budziła zainteresowanie u odbiorców.

W publikacji przedstawiam gotowe scenariusze, dzięki którym osiąg-

nęłam zamierzone cele. Każdy z nich był wielokrotnie sprawdzony w praktyce. Pomocnymi w pracy były rysunki przygotowane według własnego pomysłu.

Bajki te napisałam z myślą o nauczycielach-wychowawcach, nauczycielach szkół specjalnych, bibliotekarzach, pedagogach szkolnych oraz tych wszystkich, którzy mają do czynienia z dziećmi i młodzieżą.

Konwencja bajek

Za bajkę uznaje się

Według innej definicji bajka to

Utwór można nazwać bajką, gdy spełnia pewne warunki:

Bajki pokazują dziecku najbliższą rzeczywistość, ukazują wzory zachowań, pobudzają do myślenia oraz rozbudzają wewnętrznie. Czytelnik przeżywa porażki i odnosi sukcesy wraz z bohaterami opowiadania. Jest świadkiem zwycięstwa dobra nad złem. Wszystkie utwory tworzą magiczną rzeczywistość, widzianą oczami dziecka. Magia służy zaczarowaniu świata, rozwiązuje problemy, powodując nagłą zmianę rzeczywistości.

Bajki czarodziejskie pojawiły się za sprawą Charles’a Perraulta. Były to opowiadania ze szczęśliwym zakończeniem, które szybko się rozpowszechniały, zyskując sławę wśród starszych czytelników, potem stały się ulubioną lekturą dzieci.

Bajki odpowiadają na dwa, zdaje się, najważniejsze pytania: „Jaki jest ten świat i jakie reguły nim rządzą? Jak można poradzić sobie z zagrożeniami?”6. Ich wartość poznawcza opiera się na tezie, że świat nierealny pomaga zrozumieć świat realny – ich rolą jest ukazanie problemu, uwolnienie od przykrych doświadczeń i oswojenie z zagrożeniem. Wpływają zatem na rozwój i kształtowanie się osobowości dziecka. Uczą pozytywnych wzorów postępowania – zachowań oczekiwanych i nagradzanych. Bajka, rozwijając wyobraźnię, zachęca do eksploracji rzeczywistości. Dziecko, przesycone obrazami bajkowymi, krajobrazami, jest w stanie samo tworzyć własne historyjki. Wierzy w swoje możliwości. Nabiera umiejętności nie tylko rozumienia otaczającego świata, ale również jego zmiany7.

Czytelnik angażuje się emocjonalnie w uczucia bohaterów. Staje się wrażliwy na los ludzi, przedmiotów, zwierząt, a nawet roślin. Zmienia wizerunek samego siebie i przyjmuje inne niż dotąd wartości. Dzięki magii, wcielając się w rolę bohatera, ma wrażanie, że może zmienić swoją sytuację tak korzystnie, jak to miało miejsce w przeczytanej historii.

Bajka zapewnia poczucie wsparcia, miłości, dodaje sił i utwierdza w nadziei, że wszystko się poukłada, że wszystko będzie dobrze. Pomaga zrozumieć problemy emocjonalne, poszerza granice myślenia o te wzory, które dziecku są nieznane. W ten sposób czytelnik zwiększa swoje kompetencje w radzeniu sobie w różnych sytuacjach, nie tylko w tych lękowych, gdy czuje się zagrożony – wchodzi również w rolę tego, który być może wyrządza krzywdę.

Bajkowy